OPREIS NEDERLAND ^JKSMINISTER SEYSS 1NQUART OVER DE GA/ TOEKOMST VAN ONS LAND ilL door „BILDERBERG-HOEVE" pag. 5 wii 'i.7 Juli i»tü volk kan zich zijn land en vrijheid volkomen verzekeren )TE 1 en, w1 Ir., y lE^rlandsche rijk blijft in Se', geheel onverkleind inkH onderdrukking igteifAN ons volks- 16 karakter jQffavenhage is gisteravond in de groote den Dierentuin een bijeenkomst ge- velke georganiseerd was door de afd. d van de buitenlandsche organisatie uisp A P' De RÜ,Jcscommissaris voor de federlandsche gebieden, Rijksminister jnquart, hield een rede, waarin K fiteenzetting gaf van de moeilijkheden, de Duitschers in het buitenland na Vrijden hadden in hun worsteling om Hsn. Het Duitsche volk was weerloos de Duitschers werden ten hoogste licht gevoel van medelijden geduld. verandering gekomen, nu Duitsch- van de boeien van het verdrag van van i heeft bevrijd. Spr. releveerde de 5re I de eenheid van het Duitsche volk, ve.de staatsmandaden van den Führer, en fcDuitschland stichtte, waarna hij de erdefctte, die de Duitschers in het buiten- de d nu af aan te verrichten hebben, Qi ter aard ook de arbeid in Nederland ïm#ten, ter sprake kwam. Naar onzen rensch, aldus spr., moet het Neder- Ivolk in dezen tijd zijn land en vrij- t de toekomst geheel weten te ver- Of. en mannen uit het Nederlandsche ten dit land besturen, gedragen door ■"■gouwen van het gansche Nederland- De politieke wilsvorming in dit land der Nederlanders. Wij behouden /oor onze positie daartegenover te lütraliteit van Nederland llPt istfcf 1? Als groote naties strijd op dood aangaan, kan de "neutraliteit een formeel begrip worden behan- jj Duitschers in elk geval kunnen neutraliteit erkennen, waarbij een :amelplaats van alle emigranten en TAvan het eigen volk wordt; wanneer Uil duldt, dat in zijn pers dagelij!-- \lles wordt geworpen, wat on. heilig ïwejaar is, als het verdediging iteem ■n'land Juist uitsluitend tegen ..et rijk op is en wel als voortzetting van de e Je en Belgische verdedigingslinies; als op den bodem van dit land zelfs een Wering tegen het leven van den .-mogelijk is. MjWe dingen hebben In onze oogen "•bd reeds lang niet meer als neutraal en voorkomen en wanneer thans ge- prdt, dat een tot de gepubliceerde laaMiten behoorende, in de maand Maart gerfjaar opgestelde brief van den opper- bber van land- en zeemacht, welke lwaeenschappelijk militair optreden met i %ische, Fransche en Engelsche leger 00. slechts voor geval van werkelijken t/nnti een gesloten enveloppe ter zijde was dan wil ik gelooven, dat deze plan- 2tk in deze gesloten enveloppe waren n Sit gepubliceerde schrijven bevat een van bijzonderheden omtrent den ■n^^en °Pmarsch, zoodat zich de vraag a waar vandaan deze wêtenschap a Wij zijn niet zoo naief aan te nemen. öeze in bijzonderheden tredende details p t«P °PmarScó onzer vijanden aan een T)k neutraal land werden medegedeeld gemeenschappelijke afspraak. xationafil socialisten kunnen ons in een >e$ik- waarop het lot van het Duitsche ■dêsoor allé tijden in onze hand gegeven hóuden aan slechts met de lippen be- Pjatandpunten. doch wij Zien in de har- e nhoeten ons gedrag naar de werkelijke de anderen richten Wij ns. dat de Fransche generale staf >ril 1940 tot den inval in België be leeft met het duidelijke doel van een igen het Roergebied en deze stoot zou ijk ook over Nederland heen zijn ie lsrd' 5 kunnen wij aan een werkelijken tegen- ji dit land tegen zulk een plan geloo- Tanneer alles militair tegen ons was -tireid en de deur voor de vijandelijke bg tegen ons wijd open gesteld werd' ^cht ligt gefundeerd in de verantwoor- 'oor 80 millioen menschen Van Duit- schen bloede en in onze bekendheid met het gruwelijke dictaat van Versailles, dat beoogde millioenen Duitsche menschen te laten ver kommeren en te vernietigen. Aan deze ver antwoordelijkheid hebben wij beantwoord, dat konden wij met des te meer grond, nu het voor ons zooals wij benadrukken om een verdedigingsmaatregel ging, en niet om den opzet een land te veroveren en een volk van zijn vrijheid te berooven. Zoo staan wij thans hier als overwinnaar en bezettende macht. Het optreden van de bezettende macht Het wekt menigmaal den indruk, alsof wij te weinig als bezettende macht zijn opgetre den, alsof de Nederlanders niet duidelijk be seffen, wat een bezettende macht kan betee- kenen. Wat dat inhoudt, hebben wij beleefd, toen in 1918 de Franschen het Rijnland binnen rukten. Dezen hebben terstond eene exclu- sief-Fransehe militaire heerschappij geves tigd, op alle hoeken van straten stonden mi trailleurs, door schieten in blinde woede op een menigte werden arbeiders van de Krupp- iabrieken te Essen vermoord, het vrije ver keer in het land was volkomen lam gelegd, de burgers werden door Fransche officieren met hondenzweepen van het trottoir gejaagd, zij werden uit hun woningen geworpen om plaats te verschaffen enz. Deze ervaring toont aan, wat een bezetting beteekenen kan, wanneer zü door de zoo ge prezen dragers der civilisatie wordt uitge voerd, die door zoo menig Nederlander als bondgenooten zijn begroet en wellicht ook thans nog gaarne begroet zouden worden. En wat beleven wij hier, ofschooi toch onze volksgenooten in kerkers zijn gewórpen, of schoon thans nog duizenden van onze volks genooten in Nederlandsch-Indië, die aan den oeconomischen opbouw medegearbeid heb ben, onder de onwaardigste en ongezondste tropische omstandigheden vastgehouden, ja zelfs volgens binnengekomen berichten mis handeld worden? Waar is ooit de weerga ge vonden van een land, dat militair veroverd werd, ja dat in den strijd met Engeland door de Engelschen voortdurend tot onmiddellijk aanvalsgebied gemaakt wordt, zijn eigen be stuur heeft met verregaande vrijheid voor politieke vergaderingen en vrijheid voor zijn pers.? Deze toestand is eigenlijk volkomen onbegrijpelijk en slechts daardoor te verkla ren, dat wij hier in het bewustzijn van onze kracht handelen en in het verantwoordelijk heidsgevoel, dat wij in ieder geval voor dit land, in de eerste plaats echter voor zijn volk hebben. De houding der Nederlanders Wat nu het gedrag der Nederlanders aan gaat, willen wij vaststellen, dat wij zeker niet onderworpenheid of onoprechte beminnelijk heid verwachten; wat wij echter wel ver wachten is een behoorlijke en beheerschte houding. Ook in dit opzicht zijn wij groot moedig. Dat wij tegen een werkelijk Nederlandsch nationaal gevoel niets hebben, bewijst het beste het feit, dat wij geen bezwaar hebben tegen de Nederlandsche nationale vlag, en dat wij aan de toekomst van Nederland denken, toont de zorg aan, die wij voor de Nederlandsche jeugd hebben, want de jeugd is de toekomst van het volk, Ik richt echter tot ouders en leeraren de ernstige waarschu wing, de jeugd niet in een verkeerd begrepen nationaal gevoel op een dwaalweg te brengen. Onze bemoeienis met den opbouwdienst en de hulp en begunstiging, die wij bieden dan de oprichting van den arbeidsdienst als het be langrijkste opvoediry»s- en schoonmaakmiddel van een volk, moet iedereen toonen, waar het ons om gaat. Zekere verschijnselen zijn evenwel zorg wekkend, niet vooT ons, doch voor de Ne derlandera zelf. Hiertoe behoor' bijvoorbeeld de houding der Nederlanders tegenover onze Rijksduitsche volksgenooten. Waartoe moet het bijvoorbeeld leiden, wanneer klaarblijke lijk diegenen onder ons, die jarenlang hier loyaal medegearbeid hebben, op sommige plaatser nu geboycot worden? Waarom wordt een deel van het NederlandSóhe volk door on verantwoordelijken, die aan de touwtjes trek ken, dezen weg opgedrongen, dier» het eeh; nóg afgezien van de schadevergoeding, we der geheel terug moet gaan. En nadrukkelijk wil ik waarschuwen tege iedere beleedi- ging van het Duitsche volk en het Duitsche rijk, van onze symbolen er. vlaggen, boven alles echter tegen iedere beleediging van on zen Führer, die onze hoogste eer is. Ik zeg zeer helder en duidelijk, dat een zoodanige beleediging de zwaarste beleediging is. die een oogenblikkelijke en onverbiddelijke reactie van ieder van ons, boven alles van iederen wapendrager tengevolge zal hebben, ik wil ook echter al diegenen waarschuwen, die in troebel water willen visschen en meenen, dat zij achter den rug der Duitsche weer macht hun dapperheid kunnen bewijzen. Zon der uitzondering gelden voor allen de veror deningen voor de handhaving van orde en veiligheid en iedere poging tot verstoring zal zonder aanzien des persoons gestraft worden, vanwaar ook deze komen moge. Voor recht matige bezwaren zal ik steeds een open oor hebben. Het schijnt mij ook noodzakelijk, de be trekking gelijk die thans voor ons geldt ten aanzien van rle naar het buitenland gegane vroegere politici der Nederlanden te verdui delijken. Met de vroegere regeering heb ik mij des te minder beziggehouden, daar het toch ook volgens de grondwet van dit land aan de regeering verboden is, den zetel naar buiten Nederland te verleggen en derhalve deze stap onwettig is en daarmee alle verdere ondernomen maatregelen dezer mannen eveneens onwettig geworden zijn, geheel af gezien daarvan, dat krachtens het bezettings recht de Führer van het Groot-Duitsche rijk voor den duur der bezetting de uitoefening en toepassing van de regeeringsmacht duide lijk gerégeld heeft. De positie van de Koningin en het Huis van Oranje Wat nu de positiekeuze ten aanzien der Koningin betreft, moet het volgende vastge steld worden: de Koningin heeft den oorlogs toestand tegen het Duitsche rijk uitgeroepen, althans door haar autoriteit gedekt en.is als vijandin van het Groot-Duitsche rijk naar Engeland gegaan. Bovendien volhardt zij in dezen toestand, te meer waai- ons niet bekend is. dat zij op eenigerlei wijze protest tegen de van Engeland uix tegen Nederland onderno men bomaanvallen op niet-militaire doelen, waaraan voorts nog in de eerste plaats Ne derlanders ten offer vallen, indient. Zonder de vraag van den staatsvorm in de Nederlan den aan te raken, zonder de betrekking van het Nederlandsche volk tot het. huis van. Oranje op eenigerlei wijze te willen influen- ceeren, want dit zijn dingen, waarover het Nederlandsche volk zelf in vrij besluit zal oordeelen, staat vast, dat een bezettingsmacht het zich niet kan laten welgevallen, dat vóór een persoonlijkheid, zelfs als die de Koningin van een land is, die zich in de rijen der vijan den bevindt, betoogingen van welken aard ock worden gehouden. Evenzoo spreekt het vanzelf, dat Iedere be moeienis met het bezette land voor den duur dezer bezetting uitgeschakeld wordt. Ik on derstreep deze verklaring met nadruk met het oog op toekomstige gedenkdagen, maar ook met het oog daarop, dat vermeldingen in politieke vergaderingen of programma's door de bezettingsmacht niet kunnen worden ter kennis genomen. Alles, wat ik hier van de Koningin zeide, geldt in de gegeven om standigheden ook voor het Huis van Oranje. Dit standpunt heeft met onze houding ten aanzien van de politieke wilsvorming van het Nederlandsche volk niets van doen. Geen onderdrukking van het Nederlandsche volkskarakter Wat nu deze politieke wilsvorming betreft, zoo herhaal ik nog eens, dat wij niet in dit land gekomen zijn, om het Nederlandsche volkskarakter te onderdrukken of het onze wereldbeschouwingen op te dringen, integen deel, van het standpunt der bezettingsmacht ware het natuurlijk veel eenvoudiger, iedere politieke meeningsuiting, van welken aard ook, in woord en schrift, te onderdrukken: dit is niet het geval. Als niet zware vergrij pen tegen de beslist in aanmerking te nemen belangen der bezettingsmacht voorkomen, kunnen nu en steeds alle bladen verschijnen,» en zijn ook in hun inhoud slechts Itf hun eigen belang en in het belang van het Neder landsche volk zoo ver slechts beperkt, als dit ten aanzien van de noodzakelijkheden det bezettingsmacht noodig blijkt. Indien dientengevolge de pers zich zekere beperkingen oplegt, dan zal wellicht de een of andere datgene missen, wat hij tot nu toe interessant vond, op den langen duur zal deze zelfde beheêrsching slechts nuttig blijken te zijn en alle verstandige menschen zullen een maal betreuren, dat de Nederlandsche pers niet reeds vroeger tijdens haar zoogenaamde neutraliteit zulk een zelfbeheersching aan den dag heeft gelegd. De maatregelen ten opzichte van het N.V.V. en de marxistische organisatie en de keuze van de beheerders In dit verband kom ik te spreken over maatregelen, die ten opzichte van de vrije vakvereenigingen en van de marxistische organisaties nóodig warén. Als iemand zich mocht verwonderen, dat zulke maatregelen zijn uitgevaardigd, kan ik zeggen, dat het op zijn hoogst verwonderlijk is, dat zij niet reeds veel eerder, n.L op den eersten dag der be zetting, getroffen zijn. Daar ik van meening ben, dat deze organisaties voor haar leden, die immers in hoofdzaak tot den kring dêr arbeiders en beambten behooren, nuttige resultaten tot stand kunnen brengen en dat voor alles de leden van deze organisaties niet van de vruchten van hun reeds gedane presta ties mogen worden beroofd, heb ik nagelaten deze organisaties eenvoudig op te heffen, doch heb ik het besluit genomen uitsluitend door een nieuwe leiding mijwaarborgen te ver schaffen, dat die invloeden en gevaren zijn uitgeschakeld, dien in een nationaalsocialis tisch bewind niet de vrij'e hand kan worden gelaten. Bij de vraag- aan wie ik het beheer over deze organisaties moest geven, was duidelijk, dat niet in aanmerking konden komen al die mannen, die langs den weg van parle mentair-democratische compromissen met deze zelfde organisaties reeds eenmaal in verbincjing hebben gestaan. Na deze beper king voerden de beschouwing van de persoon lijke eigenschappen en de ervaring op het betrokken gebied mij tot de gevallen keuze. Zonder tegenover de binnenlandsch-politieke houding van deze mannen en van den kring, waaruit zij stammen, positie te kiezen, kon ik evenwel vaststellen, dat deze kring in de buitenlandsche politiek een houding heeft aangenomen, welke zonder prijsgave van welk recht of aanspraak van vrije Neder landers dan ook, dien buitenlandsch-politie ken koers heeft gehouden, welke, zooals de feiten uitwijzen, de juiste was en welke, in dien door de verantwoordelijke instanties in Nederland te rechter tijd gehouden, aan het heele Nederlandsche volk ten voordeel zou hebben gestrekt. De pogingen tot concentratie Ik zie velerlei pogingen tot verzamelen, zoo genaamde concentratie. Ik merk op, dat ik al deze-pogingen met welwillende belangstelling bezie en haar geen moeilijkheden in den weg zal leggen, tenzij het alleen maar gaat om zulke pogingen, welke beoogen in eenigerlei vorm dien geest te laten voortleven, die ten slotte het Nederlandsche volk naar den lOen Mei 1940 heeft gevoerd. De conserveering van dien geest kan ik van het standpunt der be zettende macht, maar ook in het belang van het Nederlandsche volk, zoolang dezê bezet ting duurt, niet met open oog dulden, want mag tusschen het Duitsche en het Nederland sche volk nooit weder een tiende Mei zijn. Een ding zou ik evenwel willen zeggen: een binnenlandsch-politieke beweging en wils vorming kan haar sanctie nooit van mij als vertegenwoordiger der bezettende macht wachten, doch moet deze uitsluitend daardoor verkrijgen, dat zij het Nederlandsche volk de juistheid van haar richting overtuigt. De eischen waaraan een concentratie van krachten moet voldoen Als ik hierbij nóg iets zeg, dan is dat geen verordening, zelfs niet een wensch, maar ten hoogste een raad, gegeven op grond van de ervaring, welke wij in langen politieken strijd hebben opgedaan en welke niet blin delings moet worden gehniteerd, maar waar uit toch wel naar analogie nuttige gevolg trekkingen kunnen worden gemaakt. De een wording van de krachten in een volk kan nooit het resultaat zijn van de concentratie van verschillende programma's, waarbij de beginselen zoover mogelijk worden uitgebreid en daardoor onduidelijk worden, ten einde allen daarin op een of andere manier een plaats te laten vinden. De concentratie van krachten van een volk. dat in een zoo bij- zenderen toestand verkeert als die waarin thans Nederland zich bevindt, zal slechts be reikt worden, indien 1. Een duidelijk inzicht over dezen toestand is verkregen, terwijl dit inzicht verwo is met het volledig geloof aan de iuistheid van deze ontwikkeling, 2. Uit dit duidelijke inzicht de onontkoom bare gevolgtrekkingen worden gemaakt vol gens welke als hoogste te beschermen goed het .volk, dat wil dus zeggen het Nederland sche volk en zijn welzijn, worden beschouwd. 3. Dit inzicht door een onverscni okken pei soonlijke overgave wordt verdedigd, ook dan indien dat de breuk met zoovele gewoonten en gebruiken beteekent. Wanneer deze v waarden zijn vervuld, zal het volk bespeuren, waar het om gaat en zal geloovig den kelijk geloovige volgen en ook de bezettende macht zal dezen mannen niet slechts haai achting niet onthouden, maar ook aan hun argumenten het gewicht niet ontzeggen, indien in sommige vraagstukken meenings- verschil aart den dag zóu treden. De reconstructie van het conti nent kan niet voor de grenzen van Nederland halt houden Zeker is Nederland thans gesteld voor het noodlotsprobleem. We zijn ons volkomen be wust, dat zelden een volk in zoo korten tijd uit zijn doen is gerukt en voor nieuwe feiten is gesteld, welke een nieuwe, koene, zelfs op sommige punten revolutionnaire geesteshou ding eischen. De zaak ligt echter zoo: Neder land kan op het oogenblik, dat grootmachten dezer wereld tot den strijd staan aangetreden, een oogenblik, waarin heele werelddeelen in oeconomisch en politiek opzicht gereconctru- eerd worden, niet aan den rand der wereld geschiedenis blijven staan, dat is onmogelijk. Wellicht hebben de Nederlanders over het hoofd gezien, dat deze beslissende strijd moest komen, wellicht hebben zij zich te zeer vast gelegd in den gedachtengang van de eene partij in dezen strijd. Thans is het Nederland sche volk en het kernland van het Neder landsche Rijk meegesleept in deze Nederland sche crisis. De reconstructie van het conti nent kan niet voor de grenzen van Nederland halt houden. De gevolgen van deze gebeurtenissen zullen door iedereen kunnen worden bespeurd en door ledereen kunnen worden gedragen. De naaste toekomst zal moeilijk en vol ontberin gen zijn. De levenswijze der Nederlanders, voor zoover zij werk hadden of op andere manier over een inkomen beschikten, zal zeker door verhooging van de kosten van levensonderhoud, verhooging van belastingen en tarieven, beperkingen ondergaan. Want ik twijfel er niet aan dat de Nederlanders zich zullen inspannen om hun persoonlijke zoowel als hun staatshuishouding in orde te houden dit moet als een onontkoombare nood zakelijkheid onder oogen worden gezien, doch niet zonder hoop en met verzet tegen het noodlot, doch in den vasten wil, terstond aan het werk te gaan. Boven de nationale staatsgedachte uit zal de idee van een nieuwe gemeenschappelijke orde ons in staat stellen de ons door onze geschiedenis gegeven ge meenschappelijke ruimte tot een nieuw geestelijk rijk te herscheppen. Een Europeesch perspectief vol hoop Terwijl aan het einde van den wereldoor log overwinnaars, overwonnenen en neutra len door een golf van .pessimisme en negatie werden meegesleept, kunnen de overwin naars van dezen oorlog voor Europa een hoopvolle perspectief ontwerpen. Het nieuwe Europa van de solidaire samenwerking van allen, het Europa zonder werkloosheid, zon der oeconomische en monetaire crises, het Europa van de planmatige productie van arbeidsverdeeling, dat over de modernste technische productiemiddelen en over een gemeenschappelijk over heel Europa ten uit voer gelegd verkeerssysteem de beschikking heeft, zal na opheffing van oeconomische en nationalistische remmende factoren zijn vaste fundament en een snel stijgende welvaart vinden. Het zal voor zijn tegenstanders geen verleiding meer vormen door oorlogen en oeconomischen strijd zijn vrede te verbreken. Het opent voor de Europeesche volken, niet in de laatste plaats voor'de kleine, de aller- kan opwegen, dat is ontzettend. Daaruit vloeit te makkelijk een gedragslijn voort, welke sociale politiek wordt genoemd, doch in wer kelijkheid slechts een kalmeeringsmiddel der bezitters tegenover de niet-bezittenden is met een politieken achtergrond. Volkomen echter gaat het bewustzijn verlo ren, dat de arbeider een volksgenoot met ge lijke rechten maar ook met gelijke plichten is als ieder ander, dat primair het recht op arbeid tegelijk als een pl'chi tot arbeid be staat en niet het recht op ondersteuning; kort gezegd, dat het begrip /an de eer en waardig heid van den arbeid verloren gaat. Bij deze opvatting behoort dan ook de besliste nood zakelijkheid en het door nigts in te toornen streven aan alle volksgenooten op een of an dere wijze arbeid mogelijk te maken. Dan zullen zij de innerlijke versterking en ver nieuwing bespeuren, die het resultaat is, als een volk arbeid heeft, onverschillig waar en in welken arbeid vooreerst ieder afzonderlijk te werk wordt gesteld. De bekwaamheid van ieder afzonderlijk zal dan de vereischte selec tie mogelijk maken. En wat den landbouw aangaat, zoo meen ik te kunnen zeggen, dat een boer, die min der van de opbrengst van den door hem be bouwden grond dan van de aanvullende pre mies van den staat afhankelijk is, niet het gevoel van den vrijen boer op het vrije land kan hebben, ook dan als hij in een formeel democratisch land leeft De boer, die voor de producten van zijn arbeid den zekeren afzet in een groot achter land en een overeenkomstige marktordening gewaarborgd weet, die dus een zekeren en rechtvaardigen prijs voor zijn werken ont vangt, zal een geheel ander bewustzijn van zijn beteekenis, maar ook een geheel andere bestaanszekerheid hebben. Ik heb ook van de zeelieden en van de kopplieden gesproken. De Nederlandsche zeelieden en kooplieden beschikken over een buitengewonen schat aan ervarin gen en wetenschap en op dit gebied ook over harden ondernemingszin. Zij zullen een niet slechts welkome, doch zelfs onontkoom bare noodzakelijke en daardoor een dienover eenkomstig gewaardeerde aanvulling en een waardevol bestanddeel zijn van heT nieuwe in vorming zijnde groot-Europeesche oeconomi sche gebied. Het Nederlandsche rijk in zijn geheel onverkleind Van deze beschouwing leidt slechts een kleine stap naar dat deel van het Nederland sche rijk. dat buiten Europa is gelegen, vooral Nederlandsch-Indië. De leiding van grootste mogelijkheden voor hun technische, 1 het Groot-Duitsche rijk Iaat met de militaire oeconomische en commercieele prestaties. In dit Europa worden alle handen gebruikt. De bijzondere begaafdheid van eiken volks aard vindt een vele malen vergroot wer kingsgebied. Allen kunnen bij de ontwikke ling van achterlijke volkshuishoudingen en daardoor bij de schepping van een uitge breide, op de breede volkslagen berustende welvaart mede helpen. Binnen te nauwe be grenzingen van nationalen, politieken, of geographischen aard verschrompelen de talenten. In de groote ruimten bestaat ge legenheid ook voor een klein volk, en voor de leden van dat volk, om hun cultureele, oeconomische en menschelijke talenten vol ledig te ontplooien. Volkeren en menschen ontwikkelen zich tenslotte slechts daar tot de grootste hoogte, waar zij acief aan een groote lotsgenieenschap deel hebben. Deze mogelijkheden zullen voorhanden zijn, zon der dat zij hun waardigheid en eigen aard zullërt behoeven op te geven. Nederland gelijkgerechtigd partner bij den nieuwen opbouw Dat Nederland echter aan den nieuwen op bouw zal medewerken en wel als gelijkge rechtigde partner, is de wensch van het Duit sche volk. Het is duidelijk dat bij deze recon structie alle Nederlanders betrokken zijn. De toekomst zal eens deze intrede van de Neder landers in den vollen stroom der geschiedenis begroeten, want deze zal de Nederlanders wegvoeren van hun non-activiteit, die niet beslist op aller gebied meer oplevert, dan datgene, dat een nonactiviteit, welke licht tot stagnatie word, kan bieden. Ik geloof echter, dat deze nieuwe opbouw aan de meerder heid van het Nederlandsche volk, vooral aan de arbeiders en aan de plattelandsbevolking, maar ook aan den Nederlandsch en koopman en zeeman, zeer veel bieden zal, n.l. de mede werking aan de constructie van een groote Europeesche ruimte, die door de afmetingen en het evenwicht van haar deelen waarborg biedt tegen crisis van welken aard ook. Maar niet de materieele dingen moeten thans op den voorgrond gesteld worden, zooals bijv. het feit, dat de knapste koppen op oeconomisch gebied zich inspannen eer, plan uit te werken, op welke wijze en binnen welken tijd de Nederlandsche oeconomie op de nieuwe oeconomische organisatie van Europa kan wórden ingesteld en waarin kan worden ingepast, opdat zooveel mogelijk krachten en waarden behouden en nieuwe kunnen worden verkregen. Het voornaamste is de juiste politieke idee, want deze geeft ook betrouwbare leiding in oeconomische dingen. Arbeid voor ieder Het is voor een nationaal socialist eigenlijk ontzettend het groote aantal werkloozen in dit land te zien. Niet zoozeer daaxom, omdat deze werkloozen niet over een vol arbeidsloon beschikken. De rijkdom, die toch geen onver gankelijke waarde bezit, maakt het mogelijk den werkloozen altijd nog den nooddruftigsten levensstandaard te verzekeren. Maar dat zoo'n ongelooflijk groot gedeelte der volksgenooten niet werkt maar ondersteund wordt, en dat daardoor de arbeid vernederd wordt tot een j zuiver materieel goed, waartegen geld alleen I bezetting van Nederland evenmin een aan spraak geiden op een of ander deel van het Nederlandsche rijk buiten Europa als zij een opheffing van de zelfstandige Nederlanden op het oog heeft. Jk kan u veeleei de ver zekering geven, dat Nederland in het her haaldelijk genoemde verantwoordelijkheids gevoel in ons bewustzijn van een gemeen schappelijk lot dien steun zal kunnen verkrij gen, welke er toe leidt en welke op een of andere wijze ertoe kan oijdragen, dat het Nederlandsche rijk in zijn geheel onverkleind blijft. Menschen mei inzicht zullen thans reeds erkennen, dat het met het gewicht van de bezettende macht is, dat hier het gevaar van een breuk aantrekt. Engeland heeft den Führer van het groot- Duitsche rijk niet begrepen of niet willen be grijpen. Na de glorierijkste overwinning, welka de wereldgeschiedenis kent, heeft de Führer in het volle besef van de verantwoordelijk heid voor dit continent Engeland de vredes- hand toegestoken en niets anders verlangd dan de erkenning van de levensrechten van het Duitsche volk en zijn wereldbeteekenis. Deze hand is niet aangenomen. Hieruit mag worden, afgeleid dat de Engelschen zich heelemaal niet kunnen voorstellen, dat iemand in dezen toe stand een zoo grootsch voorstel doen kan, dat een dergelijk aanbod volgens hun eigen ge dachten slechts gedaan kan worden in een toestand van zwakte of ten slotte toch de uit eindelijke vernietiging althans uitschakeling van den tegenstander bedoelt, gelijk immers de Engelschen dat in hun geschiedenis en bij het bijeenrooven van hun wereldrijk steeds bedoelden. Juist het lot van Nederland is een bewijs voor de denkwijze en de houding van Engeland. Het is waarschijnlijk goed, dat het tot dezen strijd komt, want de Engelschen moeten klaarblijkelijk door zeer drastische middelen en ervaringen leeren, dat zij niet meer onaantastbaar en onbereikbaar zijn; zij moeten juist door deze drastische maatregelen tot een gemeenschappelijk verantwoordelijk- heidsbewustzijn worden teruggebracht. Het is zonder twijfel voor de toekomstig» beteekenis en positie van Nederland in de nieuw opgebouwde groot Europeesche ruimte van beteekenis op welke wijze de Nederlan ders in dezen de eeuw beheerschenden strijd positie kiezen en hoe zij zich verhouden. Er zijn zeker thans vele Nederlanders, die het be treuren, dat de Nederlanders in dezen strijd niet als strijdgenooten en als kameraden aan de zijde van Groot-Duitschland staan om in het oogenblik der hoogste beslissingen die kameraadschap te betoonen, welke dan ge slachten en eeuwen door den band van onop losbare en onzelfzuchtige vriendschap vormt, welke het nat-soc. Duitschland met het fas cistische Italië voor altijd zal verbinden. Dit verzuim komt op het konto der voorheen in dit land verantwoordelijke mannen. In dit oogenblik is de meest nauwgezette opvolging van de bevelen van den opperbevelhebber der weermacht een vanzelfsprekend gebod. Elke, ook maar geringste ondersteuning van den- vijand, wordt met den dood gestraft. Meer echter zal het Duitsche volk nu nauw keurig in oogenschouw nemen welke houding het Nederlandsche volk thans aanneemt. Hiervan zal het wezenlijk afhangen, welke plaats en welke beteekenis het lot in de toe komst aan Nederland inruimen zal. (Zie vervolg op bl 6) 5TRICUM HUIZE ..VOGELWATER" Posl BAKKUM (N.-H.) de duinen der Provinciale landgoederen str w.. prijzen van t 3 50 at Telef, 456. MELO 4ELO HUIZE WITTEVEEN ideaal gelegen in boschomgeving. Tt v!fArVf°,°^n7ACaTlk iTl Chr milieu: ook zeer f Sm ilV' £ennisba>n en Croquetveld. PrUs 3.25 p dag. Vraagt Prospectus a/d Direcüe ooie kamer v. h. Gooi m.el hotei> en hai an n pensions, met pracht I. hel en water, met goede wegen, fiets- en ruiter ...iet ruime gelegenh voor allerlei sport. Gr inl bil irshuls IT. 3326) te BAARH. OW RUSTOORD „ZONNEVREUGD" Chr. Vacaniiehuis biJ bosch en hei, prettige rSj£er 2— p. p. en p. dag. Vraagt pro- Azalealaan 3 A. Ludikhuize. a. Stroomend TE SPEELTUIN .DE KLEINE BETUWE' te ajASTRECHT by Gouda ï&iHü r8 J.UiuTa15 g.if11 Pruimentijo 15 Aug.—15 rettber Een toerist rijdt over Gouda—Haa.trecht. W. KOMPIER Telefoon 19. Haastrecht. ZOEK DE ZON OP LOGEER IN HET PENSION ,DE VOORDADv tuin in het rustige HELLEND00RN HILVARENBEEK N.-B. Telefoon Tilburg 7806. PENSION -PRINS BERNHARD". Schitterende omgeving. Bosch en Hei Veld en Wei Ruime kamers Prima keuken Pen#'.onpr 2 ppp.d Aanbevelend. J J KA YEN KATWIJK AAN ZEE De Oadpleats Kal reea voor de ontvangst van de oadgasten De exploitatie badbedrijf heeft in vollen omvang als gewoon plaats Het strand en de mooie duinen zijn geheel vrij Er is hier niets dat aan de dagen van spanning herinnert Inl en gids Sratis te bekomen bij Informatiebureau VVV Tel 323 KATWIJK AAN ZEE Chr. Fam. Pension C. TIMMERS. Scheveningsche- slraat 2. Telefoon 229. Frissche kamers, str. w.. direct aan zee. Prima keuken Billijke prijzen MOOI OISTERW1JK on^tfrrffïc pension „jbliana" UKJO I LKDLLN Utrechtsche Straatweg 60. Centr verwarming. K Telefoon 5467 OOSTERBEEK UW VAC ANTIEOORD GRAAF v. RECHTERENWEG 34 TELEP 6439 Uw Pension bij de bosschen! Vóór- en naseizoen v.af 3.- en 3.25. Seizoen 3.50 en f 3.75 p. p. p. d. In dezen prijs is morgenkoffie, middag- en avondthee begrepén. Bij lunch en diner steeds fruit Prosp. met gids en wandel- kaart op aanvrage CENTRALE VERWARMING STROOMEND WATER. OOSTERBEEK Pension „BEATRIX" UTRECHTSCHESTR.WEG 83. Telet. 3323, Modern cour fort op alle kamers. Groote tuin annex kweekerij. Voor- en na-sezoen 3.:seiz. 3.a 3.25 p. p. p. d. TEXEL KAMPHUIS ..DE PELIKAAN' Ideaal Vac verblijf Zee. Strand. Bosch Duinen 100 prima bedden el licht, str wpr keuken. Voli pens f 1.95 Tel de Koog 27. Inl J. H. Geus. TEXEL waar Hollands Natuur Hoogtij viert, met Noordzeebad DE KOOG is nog steeds het rustige Vacantieoord. in tegenstelling met de daaromtrent loopende geruchten Vrij en breed strand; prachtige uitgestrekte bosschen duingebieden en rijwielpaden Gratis inl, en prosp. V.V.V. TEXEL (Mooi Texel). Telefoon Den Burg 12. VELP PENSION „VILLA BREYT-H0VE", Bergweg 3. Gelegen onmiddeJl. nabijheid van heide en bosch. Rustig gelegen, en vrij van oorlogsrumoer. Mooie kamers en orima keuk. Prijs v.a. 2.25 p. d. p. p Uitst rei. Wij geven onze lezers gaarne in overweging bij de vaststelling van hun vacantieplannen rekening te houden met de in deze rubriek voorkomende Hotels en Pensions. Deze zullen U op aanvraag gaqrne en geheel vrijblijvend alle gewenschte inlichtingen verstrekken. KAMPEER-CENTRUM ..NIEUW-DENNENRUST" VOORTHUIZEN heeft geen oorlogsschade genaa Hei geheele landgoed met kamphuisjes, woonwagens tenten en2 is nog vol komen in taci Vraagt gratis toezending geïll prosp No 6 van 1940 J H G v d WOU DE Landgoed De IJsvogel", Voorthuizen 'Veluwer Telefoon 74. WOUDENBERG (Utrecht) BOERDERIJ JACOBSHOEVE. Degel pens aangeb. op zeer mooie boerderij Boschr omg. bij zwemb. en bush. Goede rei. Bill. cond. Pr keuk. Maarsbergscheweg 316. ZEIST, geheel ongeschonden! Pens. en gemeub. woninggids gratis. Kleine gids 35 CL Groote gids 50 et PLgrond 10 cl franco op aanvrage. Bureau V.V.VM 2e Dorpsstraat, telef. 2174. Giro 61609. MOOI 7FTST V00R rustig, degelijk iVIWWl LLIJ 1 PENSION HIER UW ADRES. Prachtige omgeving, mooie, fr. slaapkamer met str. w. Prima keuken, gr. tv:n met zitjes. Prijs 2.50 p. d. p. p. Aan bevelend: Mevr de Wed. G. Garderen, J. v. d. VoadelL X

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1940 | | pagina 5