SAMBO, DE OLIFANT
VRIJDAG 19 JULI 1940
DE ROTTERDAMSCHE HAVEN
WAT ZIJN DE VOORUIT
ZICHTEN?
Rotterdam's omslagfunctie met de
meer Oostelijk gelegen
Noordzeehavens
Een vrijwel onbeschadigde haveninrich
ting. welke thans tot rust is gedoemd, zal
menigeen in Rotterdam en daarbuiten doen
nadenken over de taak van de Maasstad in
de toekomst Vanzelf zullen de gedachten
ook gaan naar Antwerpen, dat geheel on
beschadigd is gebleven en dan naar Emden,
Bremen en Hamburg. Tot goed begrip mogen
wij den omvang van het goederenverkeer
in de genoemde havens in 1939 nog even in
herinnering brengen; zij beliepen voor Rot
terdam 40.3 millioen ton, voor Antwerpen
21.7 millioen ton. voor Hamburg 25.7 mil
lioen ton en van Emden 7.4 millioen ton.
Opmerkelijk was het groote aandeel
van de Duitsehe goederen in het verkeer
van de Rijn- en Scheldemondingen on
danks het streven van de Duitsehe ha
vens. De voordeelen op het gebied van
kosten, tijd en outillage deed vele Duit
sehe reeders de voorkeur geven aan
Rotterdam, welks verkeer in 1938 reeds
voor 69 pet. Duitsehe goederen omvatte
en aan Antwerpen, voor welke
haven het percentage 22.7 bedroeg. De
Frankf. Ztg. wijst er op, dat Rotterdam
niet alleer. met de Nederlandsche volks
huishouding, doch ook met de Duitsehe
industrie groeide.
Tegen het feit, dat de Rijn-delta het na
tuurlijke doorvoergebied vormde van het
Roer. en Rijngebied streed men met woor
den en daden, zooals de speciale tarieven
van de Duitsehe spoorwegen voor den uit
voer via Duitsehe havens, door den aanleg
van het Dortmund-Ems-kanaa 1, door het Mit-
tellandkonaal. dat thans tot aan de Elbe in
gebruik is en door het ontworpen Hansa-
kanaaL
De verkeersgeografische voordeelen van de
Rijndelta voor het Oost-Westverkeer bleef
aan dat gebied vooral voor massagoederen
toch een onmiskenbaren voorsprong bieden,
welken Rotterdam zich ten nutte maakte. Uit
een conversie-prospectus van 1937 blijkt, dat
van de Rotterdamsche stedelijke schuld
ad 365 millioen niet minder dan 100 mil
lioen was opgenomen ter verbetering van
de havens.
Thans staat de Rijn-delta onder Duitschen
invloed, zoo constateert de Frankf. Ztg. Dat
heeft te Bremen en te Emden eenige be
zorgdheid doen rijzen, want men achtte het
niet onmogelijk, dat het verkeer thans in
grootere mate over Rotterdam zou wor
den geleid. Men dient echter te bedenken, dat
Duitscbland nu de vervoersbehoeften voor
100 millioen menschen zal hebben te dekken;
in elk geval zal een belangrijk gedeelte van
het vervoer na den oorlog van Duitschland
via de Noordzee en het Kanaal naar de
Oceanen gaan, terwijl daarnaast voor de
Oostzeevaart ruimere mogelijkheden ontstaan.
De bovengenoemde concurreerende havens
zullen vrijwel zeker gezamenlijk méér ver
voer den vroeger krijgen te verwerken.
Rotterdam zal zijn omslagfunctie met de
Duitsehe havens moeten deelen
Wat Rotterdam betreft bedenke men, dat het
niet alleen dank zij de Duitsehe industrie tot
bloei is gekomen en ook niet alleen dank zij
de grondstoffen van dé tropische gebieden van
Nederland. Een belangrijke rol speelde de
kapitaalvorming in Nederland, dat een geld-
centrum was geworden, dat zoo schrijft de
Frankf. Ztg. dank zij een lang stabiel ge
bleven valuta niet alleen het eigen doch ook
een gedeelte van het buitenlandsche goederen
verkeer en den goederenopslag door voorschot
ten kon financieren. De Britsche blokkade
heeft schade veroorzaakt, doch de ontwikkeling
van het Europeesche vasteland in nieuwen
vorm kan een tweeden opbloei op andere basis
brengen.
Rotterdam zal volgens het genoemde blad
zijn omslagfunctie met de meer Oostelijk gele
gen Noordzee-havens in anderen omvang dan
vroeger moeten deelen, zoodat Bremen, Ham
burg en Emden niet bezorgd belfoeven te zijn.
Bremen en Hamburg hebben hun bijzondere
gemeentelijke organisatie, hun specialiteiten,
hun activiteit, hun veredelingsindustrie. Bre
men is ingericht voor massa-goederen, Ham
burg voor fabricaten, minerale en plantaardige
oliën en vaarweg met grooten diepgang ter
lengte van 100 km. Vooral wijst het blad op
de Duitsehe activiteit.
Een bureau voor de zeescheepvaart te Berlijn
Duitschland werkt aan zijn toekomst ondanks
de gevolgen van den oorlogstijd voor zijn vloot
In het Rijkaverkeersministerie is een bureau
voor de zeescheepvaart opgericht. Die oprich
ting is toegejuicht als een stap ter aanvulling
van de vloot, doch het bureau zal ook de tegen
stelling tusschen Elbe en Weser, tusschen deze
beide en de Oostzee, van Elbe en Weser
met den Rijn- en Scheldemondingen cn ook
tusschen de belangen van verladers en reeders
op draaglijke wijze met elkander in over
eenstemming kunnen brengen. De problemen
op verkeersgebied van een geheel Vasteland
zullen in de handen van een staatsorgaan ko
men, dat alles kan overzien Het zal ook moe
ten denken aan de beteekenis, die de Trans-
siberische spoorweg kan hebben, evengoed als
aan de beteekenis van Spaansehe en Portugee-
sche havens, de positie van Italië in de Mid-
deUandsche Zee en aan de nieuwe positie van
de Balkan-landen.
De vrachttarieven moeten de Duitsehe volks
huishouding en de daarbij aangesloten o econo
mieën den opbloei en dé aanpassing zoo ge
makkelijk mogelijk en niet moeilijker maken,
niet alleen tijdens de periode van aanvulling
van de voorraden, doch voor geruimen tijd
daarna.
Een staatsorgaan acht de Frankf. Ztg.
inderdaad noodig voor de leiding van de
vervoersproblemen vap een half continent.
De vraagstukken van zeevervoer moeten
worden, opgelost, geheel in aansluiting aan de
problemen van de valuta, Van den handel met
de overige wereld en op het gebied van de
douanegrenzen, opdat een basis voor herstel
en nieuwen opbloei worde gevonden. Uit het
geheel van factoren zal de juiste betrekking
tusschen Rijn, Eems, Weser en Elbe moeten
worden gevonden, waarbij men van de Eems
tot aan de Elbe geen vrees behoeft te hebben
voor de toekomst.
Eervol ontslagen burgemeesters
Bij besluit van den secretaris-generaal van
hei departement van binnenlandsche zaken:
is aan jhr. mr. Th. E. Serraris, opzijn verzoek,
met ingang van 16 Juli 1940. eervol ontslag
verleend als burgemeester der gemeente Gin-
neken en Bavel;
is, met ingang van 16 Juli aan H. van der
Veen eervol ontslag verleend als burgemeester
der gemeente Willemstad;
is aan J Vogels, op zijn verzoek, met ingang
van 15 Juli eervol ontslag verleend als bur
gemeester der gemeente Leende;
is aan mr. dr. K. L. Cm. I. baron dc Wijker-
slooth de Weerdersteijn, op zijn verzoek, met
ingang van 11 Juli, eervol ontslag verleend als
burgemeester der gemeente Hilversum:
is san A. F. Hanssens. op zijn verzoek, met
ingang van 1 Augustus 1940, eervol ontslag
verleend als burgemeester der gemeente Sta-
venisse, met dankbetuiging voor de langdurige
diensten door hem in die betrekking bewezen
DOOR EEN MOTORFIETS OVERREDEN.
Het zes-jarige zoontje van den heer J.
Wapstra te Katwijk, die plotseling achter een
wagen vandaan Jcwana, is gisteravond door
een motorrijder ^ingereden. Zwaar gewond
is het jongetje naar het ziekenhuis te Heeren
veen gebracht waar het gisteravond aan de
gevolgen is overleden.
Voorouders van de torpedo's
De oudste beschrijving dagtéekent
van ongeveer 1300
ln den modernen oorlog heeft de torpedo
bizondere beteekenis gekregen. Men is geneigd
tot de meening, dat dit wapen van recenten
datum is. In waarheid is het ouder dan kanon
nen en geweren getuige de beschrijving bij
den Arabischen schrijver .Hassan Aloeramma,
die in 1317 gestorven, is van een „zich bé-
wegend en verbrandend ei". De hieraan toege
voegde schematische teökening laat er vol
gens het Hamburger Frenidenblatt, waaraan
we deze aanteekening ontleenen, geen twijfel
aan of het betreft een primitieve, maar in
groote trekken volledig tot ontwikkeling ge
brachte torpedo.
Het drijvende vuur dagteekent al van veel
vroeger. De torpedo kan daaruit zijn oorsprong
genomen hebben. In het werk, dat Konrad
Keyser aan het eind van de - veertiende eeuw
schreef en Bellifortis noemde, vindt mén daar
omtrent bizonderheden. Over een reeds ver
der ontwikkelde vuurpijl-torpedo vertelt een
Italiaansch werk, dat omstreeks 1420 geschre
ven moet zijn, van den natuurkundige-archi-
tect de Fontana. Men leest er: de watervlam
werper, dfe over water vuur moet dragen,
wordt vervaardigd-in-derv-traot -van-de» vlam
werper, die het-over land en door- de lucht
stuwt, zij het in iets anderen vorm. Hij loopt
van voren spits toe opdat hij gemakkelijk het
water klieve en zich in de schepen bore en
is van onderen gewelfd, waardoor hij gemak
keiijker kan drijven.
In de volgende eeuwen schijnt de raket-
li$fpedo allengs in het vergeetboek geraakt te
zijn. Pas in het begin van de zeventiende eeuw
dook de gedachte aan de torpedo weer op
langs den omweg van de uitvinding der don
derbus. Daaronder werd een met gestampt
kruit gevuld voorwerp verstaan, van. voren
door een schjjf gesloten, van achteren van een
lont voorzien, welk instrument vooral gebezigd
werd om poorten te laten springen. Nader
hand kwam mén op de gedachte ze ook onder
de waterlijn te gebruiken. De belangrijkste
pogingen met dit wapen zijn bij de belegering
van La Roebelle in 1628 in het werk gesteld.
De uit dc vaderlandsche geschiedenis zóo
bekende branders deden toen hun intree Cor
nells Drebbel probeerde het vervolgens met
zgn. petarden zonder vaartuig. Hij liet voor
zijn erfgenameneen reeks uitvinden na. O.a.
een nieuw kruit van bizondere ontploffings
kracht. Men mag aannemen, dat het 't zgn.
knalkwik betrof, dat in 1799 opnieuw uitge
vonden werd. Maar toen de verbeterde torpedo,
voor 10,000 pond de Engelsche regeering aan
geboden werd wees ze dit van do hand: Enge
land bezat de heerschappij ter zee en had
geen belang bij het opkomen van een wapen,
dat anderen kleineren landen groote succes
sen tegen Engeland zou kunnen verzekeren.
En de kleine mogendheden wilden er niets
van weten omdat een wapèn, dat in Engeland
geen belangstelling waard werd gekeurd wei
niets te beduiden zou hebben.
De Fransche kapitein ter zee de Montgèry
was de eerste, die een torpedo voor onder het-
watervlak samenstelde, welke uit een buis ge
schoten werd en van een vizier voorzien was.
In de vorige eeuw onderging het wapen ver
dere verbeteringen vooral toen de percussie.-,
ontbranding door de electrische ontlading ver
vangen werd. Zulke torpedo's werden in den
Amerikaansche seces&ieoorlog gebruikt. Maar
pas toen een Engelsch ingenieur in 1878 de
moderne vischtorpedo. met een draagkracht
van 300 m uitvond was de weg vrij gewor
den voor een bruikbare technische ontwik-
ZEEMACHT.
Bij besluit van J7 Juli. 1940 van generaal-majoor
N. T. Carstens. daartoe - gemachtigd door den
bevelhebber van de JLniKsche Weermacht in Neder
land, is ingetrokken het bij besluit van 12 Juli 1940
KERKELIJKE EENHEID
De bekende Gereformeerde predikant in
Den Haag, Ds. A. G. Barkey Wolf, vraagt m
het Christelijk Weekblad „Vroixyrenpost", ten
aanzien van de kerkelijke situatie in ons
land, in het licht der huidige omstandig
heden: „En nu?" Dan geeft Wj onder meer
het volgende antwoord:
„Ik ben geen profeet noch de zoon e$ns
profeten, en kan dus niet zeggen, welke de
komende ontwikkeling zal zijn. Maar één
ding weet ik, n.l. dat het nu de wètea
name tijd moet worden geacht, om alle ker
kelijke verdeeldheid, voorzoo vee] mogelijk,
uit den weg te ruimen en dat, als het nu niet
gëbeurt, er geen oordeel Gods meer over
blijft, dat het wonder der betreeniging kan
bewerken".
„Het was omstreeks het jaar 1914, dat Prof.
Bavinok zijn beroemde woord' sprak, dat
wanneer een huis in brand staat, men. niet
moet twisten over een gordijn, dat scheef
3ngt. Laat ons eerlijk bekennen, dat w«
gen geluisterd hebben naar dit .wijze woord
en dat. sinds 1914 het leven van véle kerken
zich gekenmerkt heeft door het twisten c
onbenulligheden, waarover een ,mensch zich
nu diep schaamt.
En niu is de oorlog gekomen! Plotseling,
als door de stem Gods. zweeg al het geharre
war. Wat geen gezond oordeel had kun»en
doen, deed nu het oordeel van God. God heeft
gesproken. Hij heeft de oogen voor grootere
werkelijkheden geopend en dat is een var
redenen, waarom wij hopen en gelooven, dat
de kerken tot inkeer zuffllen komen.
Een tweede rede, waarom wij hoop heb
ben. Ligt in het feit, dat het ideaal der een
heid, welke wij zoo begeeren voor de Ker
ken, reeds een toepassing heeft gevonden in
het leven van afzonderlijke personen in deze
uiterst bange dagen. God heeft Gereformeer
den en Hervormden, Roomsohen et\ Protes
tanten, Lutherschen en Kerstianen naast
zoo laat!) ontdekt, dat als een Room-
sche het laatste, diepste, heerlijkste woord
van zijn hart uitspreekt: „God", hij er pre
cies hetzelfde mee bedoelt als een Protes
tant In doodsgevaar heeft de Heer
levenden en dooden ze samengebonden. Ik
kan niet gelooven, dat wat deze menschen
in die korte uren doormaakten, niet een stem
pel zou zetten op heefl. hun Verdere leven en
dat ze ooit vergeten zullen, wat God hen
heeft doen zien m die uren, n.l. dat een ge
meenschappelijke nood ons doet terugtrek
ken op de paar laatste waarheden van
leven en dat die waarheden .gemeen
alle Christenen zijn".
NAAR EENHEID IN DE WANDELSPORT
Overtuigd van de noodzakelijkheid, dat het
Nederlandsche Volk ter behoud van zyn eigen
Volkskarakter, ook op het .gebied van de
Wandelsport, kome tot meerdere eenheid, be
sloot het hoofdbestuur van de Christelijke
Nederlandsche Wandelsport Organisatie
(C.N.W.O-). in haar op Woensdag 17-Jjili te
Amsterdam gehouden vergadering, zich aan
te sluiten bij de. Nederlandsche Wandelsport
Federatie <N W.F.). Door deze aansluiting
van de C.N.W.O. bij de N.W.F. zijn nu alle
landelijke.wandelsportvereeniglngen van alle-
gezindten in - één Nationale Wandelsport
Organisatie vereenigd.
DE VERDWENEN ROODE KRUIS-AUTO
TERECHT.
De verdwijning van de Roode Kruis-auto
met den chauffeur, den dienstplichtige van
Benthëm en een jongeman, de Roos, die Za
terdagavond een verpleegster uit Den Haag
naar Amsterdam hadden gebracht, is op
lükkige wijze opgehelderd.
De auto bevond zich namelijk Zaterdag
nacht door onbekendheid van den bestuurder
met "de desbetreffende voorschriften op een
voor het gewone verkeer afgesloten weg. De
auto is toen aangehouden en de zich daarin
bevindende mannen zijn gearresteerd. Deze
zijn gisteren in den loop van den dag in vrij
heid gesteld.
Ongeluk met een carrier
Gistermorgen réed een trapcarrier van de
firma de Gruyter over de Nijverheidsstraat
te Capelle aan den IJssel. Doordat een spat-
scherm brak, ging het wiel slepen, waardoor
de carrier plotseling omzwaaide De laadbak
trof daarbij het 3-jarige dochtertje van de
familie Noorlander uit Rotterdam, die te
Capelle aan den IJssel als vluchtelinge ver
bleef. Het kind werd tegen den mum- van
de huizen doodgedrukt.
WERVING VAN TIJDELIJKE HULP-
KOMMIEZEN.
Gisteren verzamelden zich op het Domplein
le Utrecht een groot aantal beroeps-onder
officieren, die in aanmerking wenschten te
komen voor de benoeming van tijdelijk hulp
kommies der invoerrechten en accijnzen. Bij
dezen dienst kunnen een duizendtal beroeps
militairen worden geplaatst en het aantal
sollicitanten in Utrecht, dat natuurlijk slechts
die militairen omvatte, die ih de stad gelegerd
waren, bedroeg ongeveer 250 onderofficieren
Zy konden hun formulieren voor aangifte in
de Kloostergang invullen, zy, die geplaatst
worden, zullen aan de grens worden ge-
stationneerd.
DE AANGIFTE VAN MOTORRIJTUIGEN,
Naar aanleiding van de bekendmaking van
de Duitsehe weermacht, dat alle motorrijtui
gen, welke voor de Duitsehe weermacht wor
den bereden en zich nog bevinden in garages
en reparatiewerkplaatsen, ten spoedigste door
de houders van die garages en werkplaatsen
moeten worden opgegeven by het Wacht-
kommando Kraut, Mauritskade 53, Den Haag,
telefoon 117780, vérnemeri wij nader, dat het
hier slechts betreft wagens, die in de colonne
Kraut hebbén gereden en die ten onrechte in
garages en reparatiewerkplaatsen staan.
Deze oproep is geschied om de regelmatige
teruggave der wagens aan de eigenaars te
kunnen bewerkstelligen.
La- d- en Tuinbouw
Een nieuwe olieplant
Saffloer maakte inel opgang.
In „Mitteilungen für die Landwirtschaft"
van 4 Mei lezen wé. dat zelden een nieuw
ge^vas in zoo kórten tijd zoo veelvuldig ver
bouwd .wordt als de Saffloer in Duitschland.
Deze ofieplaht komt. oorspronkelijk uit Tur
kije, waer ze den Duitschen kweeker. dr.
Scheibe opviel" door zyn groote bestendigheid
tegen droogte. Temidden van vele Verdorde
planten groeide de Saffloer daar welig op.
De plant wordt ongeveer 80100 cm hoog
en heeft een distelkarakter. Er zijn variëtei
ten gekweekt, die deze distel-eigenschappen
niet. hebben, maar de opbrengst hiervan is
veel lager!. Wellicht zullen in de toekomst
variëteiten 'gekweekt worden, die geen 'stekels
hebben én' toch een hooge opbrengst geven.
Het is a'ah te bevelen de plant doodrijp.te
laten wórden en dan dadelijk te dorschen.
De producten, die mén na de oliewinning
van de plant, overhoudt, vormen een waarde
vol, eiwitryk^ veevoeder.
'De opbrengst van Saffloer wordt berekend -
op. 2800 kg per ha en het oliegehalte bedraagt
22. pet. Als men dit vergelijkt met sojaboonen
die gemiddeld 2000 kg per ha opbrengen en
een gemiddeld vetgehalte hebbén van 25 pet.
en met koolzaad, dat 2000 kg p»er ha levert
met 45 pet. vet, dan ziet men hoe een be
langrijk oliegewas Saffloer moet zijn, voor
dorre gronden. De olie-opbrengst per ha be
draagt n.l. 616 kg en de ruw eiwit-opbrengst
420 kg. By sojaboonen zyn deze cyfers res
pectievelijk 308 en 608, bij koolzaad 900 en
420, bij raapzaad 660 en 260 en bij maanzaad
570 en 270.
Door éên doorgevoerde selectie zal het mis
schien mogelijk zijn. het vetgehalte van het
zaad nog te verhoogen, want er bestaan zeer
vele variëteiten.
Het stroo heeft voorloopig niet meer waar
de dan dat van kool- of van raapzaad. Waar
schijnlijk heeft het als grondstof voor cellu
lose nog eenige beteekenis.
Benzine-moeilijkheden
tuinbouwers per weel
•rtentii
ptt ct
^ieelingei
Van verschillende veilingen in i
ontvingen wy klachten zoowel J2V6 ct
ringen van een vergunning tot hetae -
benzine, of over de hoeveelheid®
gewezen wordt aan hen, die in hl regels,
een vergunning zijn. Het centraal pé
zich hieromtrent in verbinding gesr
betreffenden Ryksinspecteur voor
on aangedrongen op een zoodanig
ling van de aanvragen der tuindT
zoo goed mogelyke verwerking
producten gewaarborgd is. pnt1£
In vele gevallen is immers de tp1
het vervoer van zyn producten n
ling op zyn auto aangewezen. W»n anQ
evengoed met paard en wagen ,t geve:
dient dat ook zeker te geschiedqj-^p
ben trouwens den indruk, dat dp
schiedt. Er zyn echter zeer vele Jfen en
in de onmogelykheid verkeeren kam E
dan met een auto hun producten f
ren. Voor hen is het alternatief: looral
aanvoeren of heelemaal niet aaige kie
hun producten laten verrotten, l,
mag natuurlyk nimmer geschiedep0
met het oog op onze voedselvoori zeggi
onzen uitvoer naar Duitschland v,. oan
woord zijn. Vs aan
Wy meenden daarom dan ook ende
aandringen op een voorziening vaijjot ni,
port van onze tuinbouwproducten
dit zoo goed mogelyk verloopen keen
een algemeen belang. 7al
Op één ding willen wy echter
Het vervoer moet uit het oagpunP
zineverbruik zoo oeconoon'sch mogeugde
lebben. Het moet rfef voorkomen trouv
ders uit dezelfde omgeving ieder
half geladen wagen aan de veilPoe w
Dat zou benzinezerspilling zyn. 2n nu
ln plaats daarvan zooveel mogelijk T> mot
port combineeren. Zij kunnen dan|e 1
ten hun auto beschikbaar stellen, kon o:
heel wat benzine kan besparen, i gn
is dat in hun eigen voordeel. Zij J
mers onkosten. jrrein
Wy zyn er van overtuigd, datlenoer
veilingsbesturen in deze richting
zijn. >ote 1
;antscl
[s toe
Uiteenloopend© fokresultdhadd
de pluimveehouderïtsiuit
Aan een beschouwing in De PlufrP^c'
ontleenen wij het volgende: 1 ver
Een zeer langdurigen winter. -Tk. ga
diepte-perioden hebben wy achter der
begindatum van het officieele brfloovi,
werd dan ook zonder meer gepassee%er v<
het 3 a 4 weken duurde, alvorens mei
broedcontingent begon De eerste u! w
waren hoogst onbevredigend, matig ten C
resultaten toen de hennen zich wat
herstellen, en uitstekend, nadat de 1
wintergevolgen van zich hadden
schudden. Had het broedseizoen ophand
wyze afgewikkeld kunnen worden, da,
seizoehgemiddelde nog wel mee zünr
Nu weet ieder kuikenbroeder, dat |er,
teit der kuikens minder goed is. naa^
broeduitkomsten minder zyn: Het ligt.
de hand, dat de vroegste kuikens varPP'ë
niet de beste kwaliteit vertegenwfer C1
waarmede wij de eerste oorzaak van kjona
der vlotten opfok hebben aangeduid.r
De later geboren "kuikens stondef), ni
beter voor. Maar ook hier kwam ize
tegenslag door de voedermoeilijkhedeif
zaak van kuikenvoedersamenstellin#rau
mend, welke minder dan die van andti aft
waren. Ongejtwijfeld zal dit zich u ^el
gaan demoostreeren. wanneer deze
eenmaal jonge leghennen geworden zilheel
en van hen prestaties worden verw%toog
gunstige factor komt daar dan echt v
tegenover te staan, dat de huisvestingsfen
heden ruimer zullen zyn. hetgeen del Dt
taties ten goede komt, zooals wij zulkL
de tweede helft van ae Jaren 1914
ben meegemaakt. Unie-
Beide genoemde oorzaken vallen du hee
het bereik van de kuikenopfokker
Mogelijk zal ook het aantal jonger1
nog wel ingekrompen moeten wordeiische
dit het geval worden, dan zal het stiop c
beveling verdienen, tijdig uit te zil H
een overschot betere jonge hennen k
deze by voorbaat bespreken, waarna idaai
en van minder kwaliteit zynde henni
nen worden opgeruimd. yare
verv
ia fpjpcek met bewoufS van bet dorp Doebowefr.
Ue zagerijen van beukenhout komen handen tekort, nu gebleken 1»,
dat vooral deze houtsoort in aanmerking komt voor het opwekken van
houtgas; dat voor motoraandrijving word» gebruikt
ot<r ?(t zo öfr.
SSBarft /0?i<b<r(anb<
iMr
iD&fTqif üJcfïtmast-
200 vMr.
S&ét 50 ®r
'rTjhrt tffaafce
mmtw:
wfarfcOltcfccr, ;nï,<
(fc$K
roo. v&r". »Ijk
Voor de leden ven /do Duitsehe Weermacht, die buiten de menage zijn en ^en
in eigen onderhoud moeten voorzien, zijn bonnen uitgegeven, waarop zij gedisl d(
boeerde goederen bij den detailhandel kunnen verkrijgen. - Deze bonnen geld de
evenzeer als gewone distributiebonnen en de levering op vertoon van deze bonitjve
is verplicht - Ze verieeren van kleur naar oelang van bet daarop verlcrijgbr^
gestelde artikel
tt
ligl
125 Zodra de vergadering afgelopen was ging de aap
naar Flip. Ach, smeekte Flip, terwyl hy op zyn knieën viel,
ach. helpt U me toch. Je spreekt behoorlijk onze taal, zei
de aap verbaasd, van wie leerde, je dat? Van Sambo, die ons
in tie steek heeft gelaten, zei Flip; Toe helpt U mij vluchten.
Tja, dat kan ik niet zonder mijn eigen leven te wagen, de
berggeest is streng, zei de aap en krabde zich op zijn kop.
126. Dan kwam «de geest thuis en meteer was de aap 1
weg. In een ogenblik was de berggeest nu in het wit ge-
kleed en een onzichtbare hand zette een grote schaal mei «-
gebraden slangen voor hem. Neem een lekker stuk, bood de n
geest hem aan. Hij was nu heel vriendelijk. NLar dat eten
moest Flip weigeren, hoewel hij erge henger had-
Onbekende gevers hebben Tegelen een oorlogsmonument geschonken ter nagedachtenis aan
de Tegelsche jongemannen, die in den strijd zijn gebleven. In den muur jijn tegels gemetseld,
waarop men de namen van de gesneuvelden kan lezen, terwijl het reliet, hetwelk in Tegelsche
klei is aangebracht, een woest golvende zee met daarboven een dreigende wolkenhemel voor
stelt. Uit de golven komt een hand omhoog, welke de nationale vlag omklemd houdt.
