STERKE
HANDEN
PILNDAG 15 JULI T940
PAG. 3
vlssoKerk en Zending
Wed. Herv. Kerk.
Zalt-Bommel (2e pred. pi.), cand. J.
'hoven; te Hillegersberg (vac.
Eemnes-Blnnen, J. H. Kosters te
Loenen a. d. Vecht, P. Boerma,
Bolsward.
Geref. Kerken.
-- .atwjj'k a- d. Rijn, J. ten Hove te
H. de Valk te Stellendam.
rhcnr,(tal: Nieuw-Vennep, cand. P.
l»fcV KSht cn cand H. van Le.uw.n te Ri.^wijk; ti
cand. P. M. Jonker te Zierikzee en cand.
rduin te Dordreoht; te Ede, cand. P. v. d.
rSWOnpiedreoht en cand. H. van Leeuwen, te Rijs-
jpen te Oosterbeek. cand. P. v. d. Bijl te
UUr Geref, Gemeente,
n den *Pcr> te Opheusden, cand. T. Dorrestoyn, te
r zich
deze |i
nln^BiLEUM DS. W. M. A. KALKMAN.
vel de
rdagmiddag is in het wijkgebouw
te Amsterdam-Noord een bijeen:
gehouden, waarin de predikant der
W. M. A, Kalkman, is gehuldigd
legenheid van zijn zilveren ambtsjubl-
juhjlaris, die met zijn echtgenoote en
«ezjri aanwezig was, werd hier het
hartelijk* toegesproken door zijn collega
aangrenzende wijk, Ds. J. K. Lof-
die mede namens net ministerie van
anten der Amstei.iamsch'e Ned. Herv.
>nte het woord voerde.
'"'"hens de wijkvereeniging, waarvan Ds.
d 3°r tan voorzitter is, sprak de heer W.
r m a n zijn vreugde er over uit, dat
bewoners gelegenheid ontvingen hun-
ukwenschen aan te bieden, In herin-
bracht deze spreker, dat Ds. Kalkman
niet tegen op zag het ambtswerk
it deel van Amsterdam-Noord aan te
lig gei*n. ondanks moeilijkheden, waarvoor
lering 'en terug weken. Met kracht en doorzet-
- -,Werm°gen heeft Ds. Kalkman in de afge-
n 5 jaren in het Tuindorp Oostzaan ge-
Door huisbezoek zijn de diensten I_
NG ïel" beter bezocbt> tengevolge waarvan
/on dei'
Verzek Ds.
teke
'king
[ebou
i van plenb{
'ortlul
!5 m,>'e
(lotte
ïbouw moest worden vergroot. Met
lenheid wees spr. op het fraaie kerk-
waarmede „Bethel" is verrijkt en
den jubilaris met zijn echtgenoote
(lotte Gods zegen toe.
heer W. P. van der Hoeven ver-
a Vaf de Sevoelens van de tot da wijk be-
--■ °nde Bloemenbuurt. Eerst kwam de ge-
te hier samen in een school. Op initia-
van Ds. Kalkman is hier het wijkge-
t „Saron" gesticht.
OH (godsdienstonderwijzer der wijk, de heer
n" Ie Jong, deelde mede in een waardee-
e N toespraak, dat spontaan door de wijk-
izenrers was besloten bun leeraar een
}u aan te bieden, bestaande uit een
vereenigingen, die in
sprak de heer P.
Gerrits ma deed
de hospitanten van
het woord voerende
deputatie uit den kerkeraad der
'.os.Herv. gemeente te Werkendam, zeide
:.v n fte werkzaamheid van Ds. Kalkman in
'.|.v,r,!i zijn tweede gemeente in dankbare ge
rm.- fenis wordt gehouden. Als krachtig voor-
rrertr 'er van het Christelijk onderwijs heeft
eur i|aar veel tot stand gebracht.
»m slotte sprak Ds. Kalkman zelf. Hij
de herinneringen op uit Nleuwerkerk.
cendam en Katwijk aan Zee, de drie ge-
>r iten, waar hij achtereenvolgens heeft ge-
de ..lid. Ook herdacht spr. in gevoelvolle be-
de nog zoo versche ervaringen
cht iiieldprediker en dankte ten slotte voor de
m. ;rp, hem en Mevrouw Kalkman bereid,
oi i bijeenkomst werd besloten met samen-
van Gezang 96.
m edegedeeld was, dat tengevolge van de
omstandigheden een deputatie uit Kat-
da a
Zee niet aanwezig kon zijn.
)e arf
jn ba
T
dr. j. swart.
25 jaar predikant te Schiedam.
or apnderdag 18 Juli a.s. is het 25 jaar geleden,
gDr- J- Swart zijn intrede deed bij de
Herv. gemeente te Schiedam.
vf Swart werd 6 Februari 1873 te Leeu-
V,: Jen geboren, alwaar hij het gymnasium
aierijjcht. Hij studèerde aan de universiteit te
,ifiJen' en 'e§de 'n 1900 te Utrecht het pro-
J.:zelntsexamen met ë°ed gevolg af. In
n. BoE^de ïaar en wel op 4 November deed
1 dpwart zijn intrede te Lettelbert^Enuma
Do Gr.)
its lal zijn eerste gemeente werden de theologi-
cl studiën voortgezet aan de Rijksuniver-
I te Groningen, aan welke universiteit het
braai examen werd afgelegd en tevens de
in DiP°l'e doctor in de theologie plaats
i op een proefschrift, waarin gehandeld
i pelt over „De Kronieken'.
1 dèniddels was Ds. Swart naar Workum ver-
e ken, welke gemeente hij diende van
Ui915.
rUJ laatstgenoemd jaar verwisselde hij deze
at dfP'aals met Schiedam, alwaar hij beves-
ockjwerd door Ds. G. H. Wagenaar, destijds
bij de Ned. Herv. gemeente van
- "jrdamCentrum.
I 18 Juli deed Dr. Swart zijn intrede,
b« tekst had gekozen Matth. 13
hef»2: „Daarom een iegelijk Schriftgeleerde,
n. Siet Koninkrijk der hemelen onderwezen,
jk aan een heer des huizes, die uit zijn
nieuwe en oude dingen te voorschijn
boL.ni'
°f y. i
voren r
W. Tonsbeek, die in het heden ver-
1 "u"ir™?r van ..De Zondagsbode" (in
>nng Schiedam en het Westland) een waar-
deerend artikel over den jubilaris publiceert,
herinnert hieraan e schrijft dan:
„Ais we iets van cl prediking en den Evan
gelie-arbeid van dr. Swart in onze gemeente
gedurende deze reeks van jaren zouden willen
zeggen, deze zouden willen typeeren, dan zou
den we het niet beter irunno i rin»«
de woorden van den in
is inderdaad een Schr
is dat nog, die uit den
Woord nieuwe en oud«
schijn gebracht De gerr
rijkt, wat haar Schrij
zijn prediking vandaar
delven in de goudmij;
Heeren en telkens brenj
scherpzinnige en va
geest daaruit te voo scl
maar ook nieuwe. Meni
tekst nieuw licht en
nieuwe gedachten. Hij is vc-oral een Schrif
tuurlijk prediker, wiens predikingen getuigen
van studie en kennis en die inzonderheid een
onderrichtend, leerrijk karakter dragen, maar
die steeds bovenal Christus-predikingen zijn".
Tüdens zijn verblijf te Workum was Dr.
Swart voorzitter van de prov. Confessioneele
Vereeniging, doch in zijn tegenwoordige stand
plaats neemt Dr. Swart niet aan het openbare
leven deel. Hij houdt zich slechts bezet met
zijn ambtelijken arbeid, alhoewel hij alle
Christelijken arbeid een goed hart toedraagt.
Dr. Swart, die in November zijn'veertig
jarig ambtsjubileum herdenkt, wenscht geen
officieele herdenking van zijn jubileum; doch
er bestaat gelegenheid den jubilaris te zijnen
huize gelukwenschen aan te bieden. Ongetwij
feld zal het den bescheiden, doch beminden
Evangeliedienaar op dien dag niet aan belang
stelling ontbreken.
DS. K. DE BEL
Ook ds. K. de Bel, Ned. Herv. predikant te
Schiedam, is thans als reserve-veldprediker
gedemobiliseerd. Ds. de Bel zal zijn ambtelijk
werk weer hervatten en is ook gisteren weer
voor zijn gemeente te Schiedam in de predi
king voorgegaan maai blijft voorloopig nog
als zijn adres behouden: Wagnerlaan 22 te
Bilthoven.
Ds. N. J. TRENNING
De classis Arnhem der Geref. kerken heeft
aan ds. N. J. Trenning te Heteren-Rand-
wijk op zijn verzoek wegens het bereiken
van den 70-jarigen leeftijd eervol emeritaat
verleend.
Ds. Trenning is voornemens Zondag 28 Juli
a.s. afscheid te nemen van zijn gemeente. Tot
consulent van de vacante kerk van Heteren-
Randwijk benoemde de classis ds. H. Z. de
Mildt te Renkum.
Algemeene Synode Ned. Herv.
Kerk
De aanstaande gewone vergadering van de
algemeene synode zal worden geopend op
Woensdag 17 dezer en is samengesteld, naar
wij in het Wbld der Ned. Herv. Kerk lezen,
uit de volgende leden: afgevaardigden uit de
universiteitssteden: dr. S. F. H. J. Berk el-
bach van der Sprenkel, h. Utrecht; sec. dr. M.
J. A. de Vrijer, h. Utrecht; dr. J. H Semme-
link, h. Groningen; sec. dr. Th. L. Haitjema,
h. Groningen: afgevaardigden van de provin
ciale kerkbesturen en van de Waalsche com
missie: J. J. C. Karres, p. Apeldoorn: sec. J
Barbas, p. Hengelo (Gld.); mr C. de Roon
Swaan, o. Velp; sec. mr. W. M. Kolff, o. Deil:
L. Boer, p. Scheveningen; sec. J. Enkelaar, p
Leerdam; J. J. C. Hardenberg, oud-o. Scheve
ningen; sec. G. Slob, o. Meerkerk; dr. G. Oort-
huys, p. Amsterdam; sec. F. W. J. v. d. Poel,
p. Den Helder; F, W. J. van den Kieboom, p.
Bergen; sec. mr. H. H. Riepma, p. Edam; dr.
W. H Weeda, p. Oosterland: sec. J. W. Dippel,
p. Middelburg. P. de Bruijn, p. Driebergen;
sec. K. J. van den Berg, p. Amersfoort; J.
Hoekstra, p. Ternaard; sec. W. A. Dekker, p.
Schgrnegoutum: Y. Slelma, p. Tzum; sec. H.
Bogers, p. Achlum; P. van der Sluijs, p. De-
demsvaart; sec. J. P. van Leusden, p. Steen-
wijk; H. H. Bruchcrus Cleveringa, p. Middels-
turn: sec P. G. Vlieg. p. Grijpskerk; dr. W. J.
Aalders, oud-o. Groningen: sec. P. Jongedijk,
o. Groningen; J. W. J. Addink, p. Heeze; sec.
dr. G. Tjalma, p. Veen; E. H. Baron Prisse.
oud-o. Ulvenhout: sec. A. D. van der Schans,
o. Andel; J Boonstra. p. Gieten: sec. A. E. K.
Pols, p. Coevorden: dr. J. Fetlaar, o. Assen;
sec. W. H. Huysman, o. Coevorden; R. Blom-
venhage; sec. R. v. d. Brug, o. Utrecht: K. H.
E. Gravemeyer, secretaris te 's-Gr^venhage,
sec. dr. G. P. van Itterzon, predikant te "s-Gra-
venhage en mr. Y. A. Schuller tol Peursum,
quaestor-generaal te. Amsterdam: sec. mr V
J. Brevet te Rotterdam.
OORLOGSSCHADE AAN GEREF. KERKEN
Het Comité van Bijstand voor Oorlogs
schade in de Geref. Kerken publiceert een
opgave van de gaven en collecten, die m de
maand Juni zijn ingekomen, waarvan het be
drag is 31,786.86. In de eerste dekade van
Juli is daarbij gekomen nog ongeveer 20,000.
Met hetgeen het eerste Hulpcomité voor de
diaconieën in Zuid-Holland ontving is het
bedrag dus reeds 70,000. Van verreweg de
meeste kerken, waaronder zeer belangrijke,
zijn nog geen collecten ontvangen, zoodat
zelfs niet bij benadering kan worden geschat
hoeveel het totaal bedrag worden zal. Prof.
dr. H. H. Kuyper merkt in de Heraut op,
dat de bedoeling van het Comité niet is om
uit de ingekomen gelden deze oorlogsschade
aan kerkgebouwen, pastorieën enz. geheel
te vergoeden. Die schade bedraagt een half
millioen gulden. Voor diakonieën, kerkelijk
budget enz. zou dan niets overschieten. „De
bedoeling van de Regeering die door deze
Commissie hem opgave vroeg van de oorlogs
schade door de Geref. kerken geleden, was.
dan ook om te bepalen, hoeveel tegemoet
koming aan die kerken geschonken kon wor
den. Er is geen enkele reden, waarom zij,
neer die tegemoetkoming haar wordt aan
geboden, deze weigeren zouden."
Ds. U. UBBENS
Ter jongste vergadering van de classis
Arnhem kwam ter tafel de emeritaatsaan-
vrage van ds. U. Ubbens, predikant bij de
Geref. Kerk van Zetten-Elst, zulks wegens
voortdurende ongesteldheid. De classis besloot
op haar volgende vergadering op
te behandelen en heeft aan de
Zetfen en Eist tot 1 Dec. vaca-
toegezegd.
;ns werd 6 Maart 1874 geboren en
n opleiding aan de Vrije Universi-
nij in 1902 candidaat werd. 25 Jan.
tardde hij zijn ambt in zijn eerste
te Gendringen-Silvolde, die toen
Doetinchem was gecombineerd. In
ok hij naar Enumatil om zich in
de kerk van Roodeschool te ver-
dert 17 Jvni 1928 dient ds. Ubbens
zijn regenw ordige meenten. Ds. Ubbens is
quaestor van clevis Arnhem.
NED. HERV. GEMEENTE VAN ZEIST
De Herv. Jongeren-organisatie te Zeist
heeft besloten het initiatief te nemen tot de
instelling van het „avondgebed" zooals dat in
tal van gemeenten reeds plaats vindt. Hrtt
moderamen van den kerkeraad der Ned.
Herv. gemeente ter plaatse ondersteunt dit
initiatief gaarne.
TIJDWOORDEN
Twee broeders, Prof. Dr. J. H. en Ds. C.
B. Bavinck, hebben bij J. H. Kok te
Kampen een kleine bundel (5) meditaties in
het licht gegeven onder den titel „Inkeer en
Uitzicht". De niet onderteekende beschou
wingen handelen over werkelijkheidszin,
Godsvertrouwen, het onontneembare, volhar
ding en het groote uitzicht. Vrijwel over
bodig te zeggen, dat men hier troostvolle en
sterkende lectuur heeft, bestemd en uit
nemend geschikt om in een stil uur te lezen,
wanneer we ons even terugtrekken van de
verbijstering der elkaar onder den voet loo^
pende gebeurtenissen en ons bezinnen gaan
op het eenige, wat niet veranderen kan. De
naam der schrijvers waarborgt bovendien
den fijnen vorm, welke het lezen dubbel
aantrekkelijk maakt Overigens zal men hier
niet louter gezonde mystiek, maar ook zake
lijke beschouwingen aantreffen, over allerlei
levensgebieden, die aan dat der religie grenzen.
Al met al, een kleinood precies op tijd.
Iets anders van gehalte, maar ook een
ernstig tijdwoord is het heel kleine boekje
„Deserteurs", dat Ds. J. B. Kwint schreef
in de reeks „Kleine fakkels" van het Ned.
Godsd. Genootschap „De Liohtdrager": D. B.
Centen te Amsterdam). Het le hoofdstuk
van Jona is er het onderwerp van. Voor uit-
deeling zeer geschikt.
Onderwijs
ONDERWIJSBENOEMINGEN.
Driebergen. Chr. school (hfd. E. J. van Bins-
bergen). Tot kw. m. d.: de heer B. 'Florijn,
tydel. onderw te Langbroek.
Elburg. Ned. Herv Chr. ULO-school Tot
hoofd: de heer G. v a n D ij k, onderw. Chr. ULO-
school te Heerenveen
Maassluis. Min. de Visserschool tot onderwijze
res: mej. A C. de B oka, onderw. Chr. school
te Ovezande.
Blijkens een schrijven van het Ministerie
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
ligt het in het voornemen om met ingang van
September 1940 het getef' wekèlijksche les
uren in de verplichte vakken voor Gymnasia,
Lycea, Hoogere burgerscholen en Handels
scholen voorloopig tot gemiddeld 30 per klasse
te verlagen. Extra vakken blijven buiten be
schouwing. De wijze van vermindering zal
nader worden bekend gemaakt. Mogelijk
reeds verleende goedkeuring van leerplans,
programma's enz zijn vervallen.
NIEUWE CHR. SCHOOL.
In Den Biesbosch is een nieuwe Christe
lijke school gesticht. Tot hoofd is benoemd de
heer A. Maters, onderwijzer aan de Her
vormde school te Werkendam
CHR MIDDELB. ONDERWIJS
Met ingang van 13 Juli is het Orgaan der
Ver. van Leeraren bij het Chr. Middelbaar
Onderwijs krachtens het besluit der jaarver
gadering te Utrecht (1940) tevens het orgaan
der Ver. van Leeraren bij het' Chr. Gymnasi
aal Onderwijl.
Er is een regeling omtrent de samenwer
king der redacties door de beide besturen
vastgesteld. De titel van het orgaan is nu
„Christelijk Middelbaar Onderwijs", het
Gymnasiale gedeelte heeft achter in het blad
zijn plaats.
Herhaaldelijk stelt men de vraag, of het
ook onder de huidige omstandigheden nog
mogelijk is voor scholen, welker aantal leer
lingen of klassenbezetting daartoe aanleiding
geeft, rijksvergoeding voor eer, boventallige
leerkracht te verzoeken.
Deze vraag kan bevestigend beantwoord
worden. Dé aanvragen kunnen per gewonen
brief gericht worden tot den secretaris-gene
raal. waarnemend hoofd van het departement
van onderwijs, kunsten en wetenschappen 'e
's Gravenhage.
Van vele kanten komt de vraag, of de
schoolbesturen niet meer bevoegd zijn onder
wijzers (tijdelijke en vaste), vakonderwijzers
'essen), kweekelingen met akte en schoolbe-
amb'ten te ontslaan, tenzij een dergelijk ont
slag door of namens den directeur-generaal
van den arbeid vooraf is goedgekeurd.
In de Mededeelingen van den Schoolraad
lezen wij, dat uit het desbetreffende artikel
der Verordening van den Rijkscommissaris
blijkt, dat het beperken van werk verboden
is aan de leiders van ondernemingen of hun
plaatsvervangers.
Aangezien scholen niet vallen onder het
begrip „onderneming", geldt het bedoelde
verbod voor de schoolbesturen niet.
Bij ontslag van vaste leerkrachten blijft
alleen de commissie van beroep bevoegd ken
nis te nemen van bezwaren van de ontslage
nen.
Voor ontslag van tijdelijke leerkrachten,
die ter plaatsvervanging of om andere rede
nen werden aangesteld, is bij het einde van
het tijdvak hunner aanstelling geen goedkeu
ring van de arbeidsinspectie vereischt. Het
zelfde geldt voor ontslag van kweekelingen
met akte of van schoolbeambten.
Wij ontvingen het Jaarboekje 1940 van de
Ver. van Chr. Onderwiizers(essen) enz., waar
in ook het jaarverslag 1939 en het verslag der
z.g. voorvergadering zijn opgenomen. Voorts
bevat eht boekje de gebruikelijke gegevens
over de Vereeniging en voor haar leden, wel
ker aantal op 1 Jan. j.l. 7786 bedroeg.
BEETS OVER DE EXAMENS.
Er wordt in onzen tijd, en dan speciaal in
deze weken nog wel eens geklaagd over de
hoeveelheid examens, die vooral de jeugd
heeft te ondergaan. „De eene helft van Ne
derland examineert de andere", zegt men dan.
Dat het in Beets' dagen niet beter was, kan
men reeds opmaken uit ziin aardige gedichtje
„Hedendaagsche methode":
-Dress
Schoon 't hier i
Ziedaar wat
En met
De schoonste vruchten draagt!
Eerst moet een jongeling vol-g e p o m p t,
E n dan weer leeg-g evraag d".
Slechts het woord „hedendaagsch" lijkt ons
ietwat bescheiden. Want is het tegenwoordig
ancjers dan in zijn tijd?
ONTVANGEN BOEKEN
Onze Zuivelbereiding, voor de scholen toe
gelicht door L. Dorsman Czn, aan de
hand van zes schoolplaten naar schilder
stukken van M. G t h s c h m i d t, ingeleid
door P. v a n Nes Czn. Groningen, J. B.
Wolters' Uitgeversmaatschappij.
Dat onze zuivelarbeid een bron is van
arbeid, nijverheid, welvaart (in de laatste
jaren zou men hier een vraagteeken kunnen
zetten Red.) en gezondheid voor ons eigen
land, willen de teekenaar en de toelichter
aan de schooljeugd duidelijk maken. Dat is
een loflijk streven en verdient alle waardee
ring, mits het goed uitgevoerd wordt Wie,
als wij, van nabij met het leven en werken
op de boerderij en in de fabrieken bekend
is. zal moeten toestemmen, dat zoovel de
teekenaar als de schrijver van de toelichting
in hun pogen zeer geslaagd zijn.
De heer P. van Nes Czn., Hoofdinspecteur
van het L.O., schrijft in zijn inleiding er van
overtuigd te zijn, dat door deze uitgave het
onderwijs wordt gediend. Dit is van een zno
bekwaam deskundige een prachtige en wel
verdiende aanbeveling.
De platen zelf zagen we niet. De repro
ducties wettigen het vermoeden, dat ze fraai
en juist zijn.
Examens
Dellt P'oopedeut sch exsmen voor civiel-
ingenieur: J. Blom. 's-Gravenhage; I B van Cre-
veld '?-Gravenh;ge: S H Goudstikker Bergen
op Zoom- L W Guldemond. Batavia; B Haringsma
Amsterdam- J C Fol!. Dordrecht: F. H P Schutz
Dordrecht; D J. Smit. Haarlem; iT A. van der
Stekt Rotterdam: H Visser Wilchen A J van
Westenb-ugge Rotterdam- D de Winter. Schiedam
ijnja, Utrecht; N J IJpes. Kockengen Propaedei
5che:kur.d g ingenieur: H J
Janssen Schiedam. Propaedeut;
mijningenieur: G J. W dt- Bc
Ei oekhuiisen. Batavia; G. Doevi
Boer. Amsterdam' A
lugt. Soerabaja;' J Stuïfken, Sawah Loento;
DAG
Delft. Propt
werktuigkundig tngenl
H. J. Hassig, Heerlei
Hupkes, Bussum C J. Kalis, Voorbure;
Neef. Amsterdam J. H. Poletiek. Amsterdam;
van Woerden. Akkrum (Utingeradeel).
fropaedautisch scheepsbouwkundig ingenieur M
Daleboul, Koudekerk aan den Rijn, H. Krc
n-hoef. Utrecht: H. Wier
..Zeven ti
ind".
uitbeeldingen
heer H.
Leiden.
laude bevorderd tot doctor in de letteren
en wijsbegeerte op proefschrift getiteld: ..Chang
dynasties and other early works on the history of
Chinese painting", de heer W. R B. Acker, geboren
te New York er, wonende te Leiden
•derd tot doctor in de theologie op proef
schrift
Quakei
bij
relay", mej. G. L.
l Indisch recht: de heer E. J. W.
schappen van enkele
tuten behoorende tot de ijzergroep", de heer B
Schultz, geboren te Nieuwhelvoet.
Straate
Letter L:
burg.
ran Mameren, Voor
amen Nederlandsche letteren :mej.
iz, den Haag.
Taalkundig ccndidaatsexamen Indologie de heer
K. Neys. den Has
Doctoraal examen rechten de heere
Wijs. Enschede. J. C. Heyni
de
'1 Th- Th.
A Smit, den Haag, W. Voorthuysen, Alkmaar.
Artsexamen le gedeelte de heeren J. A. van
Tiggelegn, Rotterdam D. R. Martini, Rijswijk.
Bevorderd tot arts mej. K. A. Bakker, den
Haag en de heeren C. van Oven. Leiden Ph.
Glascr den Haag.
klassieke letter-..
Haag.
achylia gastrica -
roode bioedbceld" de heer P. J. M. Fizaan;
doctor in de oecononusche wetenschappen
proefschrift getiteld: ..kwantitatieve verhoudin
urkunde (L) mej. M. Herrmann en de heerer
W S. B. Tene er. J R. Pauwels.
Amsterdam. Bevorderd tot doctor in de wis- er
natuurkunde op proefschrift getiteld: „Lumi
nescence in solids containing manganese" de heei
f a Kroger, ceb. te Amsterdam (cum laude) er
jefschrift getiteld „Onderzoek
heer M. M. Meyei
J. Limburg:
Ie heer H. Emmer.
natuurkunde op er-n proefschrift over „Intensi-
teitsmetingen in het Roentgenspectrum" re heer
K. W. de Langen, geboren te.Groningen.
Vriie Universiteit. Doctoraal wiskunde de heer W
d<- St M.virt-n. doctoraal natuurkunde de heer
H. Willcmsen Jr.. Huizen. N -H candidaaU^thco-
thlologfe ds^E^Massehn^^iéewijk; doctoraal Ne-
derlandsci
Amsterdai
H. R. Wijngaarden.
Amsterdam. Vrije Universiteit. Doet. klass lett
de heeren J Das. Amsterdam; S. Veerman, Bode
graven; G. J. D. Aalders, Den Haag (oum laude)
en mej. W. A. Flinterman, Den Haag.
Universiteit van Amsterdam. Propaedeutisch
3roen en F H. Co
Candidaatsex men sociografie de heeren R Kui
ert en J Heringa.
Doctoraal sociografie de heeren J. E. van Dieren
ionck ei t Tci haeft
Doctoraal Spaansche taal en letterkunde: mej.
Utrecht. Doet. examen rechtswetenschap: C. G
Wevnmerslager v. Sparvvoude. L. A. F. Godschalk.
Candldaats sociale geografie: mej. C. Böhm. P.
J. R. Modderman. A Ve'h.
Doctoraal sociale geografie: P. W. V. Milaan
Candidaats ex. rechten- jkvr. M. W. L. de Geer.
Cand ex. kunstgeschiedenis: mej. A. B. Terpstra.
Doctoraal Indisch recht: N. ten Bokkel Huinink.
Doctoraal ejcamen chemie: R-.R- Abtna, T de Mi
randa, J J. -
G. J. II. Lennlng,
J. G. Faber, C. F. Weeni
nenD. P. Sluyter, L. J. Leffert-
stra, J Chr. van Goudoever.
Artsexamen: mej. M J. V. IJsselstein. J. H. W.
Slechte. H J Kainama.
Theoretisch tandheelk. le gedeelte: mej. J. G.
Timmenga. P. G v:
C. Boot.
Tandarts
hiedde met lof
Dordrecht Chr. HB.S. Geslaagd: H. Aarnoutsche.
H. G. Bakker. Dordrecht; J. Bezemer. Zwijn-
drecht; J. P. v Brakel. D. Dicke. Dordrecht; G.
Ekelmans, Zwijndrecht; H J Fi
j. Warffum: A. Prins. J. C. Pi
Prins. Sliedrecht: T Ridder. Kinderdijk; F. G. Sta-
mer M Vader. Dordrecht. P. J. Visser, s Graven
deel; H Vos. Sj. Vos. Dordrecht; J. IJzerman Hzn..
J IJzerman Jzn., Papendrecht; M. de Zeeuw. Klun-
dert. Afgewezen 4 candidaten.
t Sant Charlotte B E. Schneider, J. P Ser-
raas, Marie Stevels J. G. Lentz, Petronella Ame-
ung, R. J. Bernitrop, Jz B
UtriMVCUIlCUl, LULU DijkmaTl, \J. W. kJÜUtVAC, t->.
van de Graaf, Nelly J. Hordijk, R. Janssen, H. J.
Soek. H. J Ver rips, Elsje Verwaal, C. Helder,
K H. Helvverda, J. de Eaan, L. C Krul, S. de
Levie, L H Groot Tjooitink. L van Loghem,
V G de Block van Kuffeler, W. G Schnetz. N. van
der Wel. P H. C. Postma, H J Schoenmaker,
W. J. J. Steenhui?. Th Boot. J. de Beurs. Afge
wezen één candidaat
O O. Gödicke
tiddet, J. A Zeldenrijk, J
'uyt. J. "C. Vr iel ink
Zeist. Chr. Lyceun», afd. h.b.s.-A. eindexamen.
Geslaagd. K. E. Baitlema; Lub. Bartlema; W.
Birza; Dora Brill; W. Engel: J. H. A. van Heek:
J. A. Krijsman- W. J. A. E. de Kempenaar: Let
Landstra; Nora Middelbeek; Vei Ing Bian; G.
iger; Nancy Radius: E. van Schaik; Bep
Zwolle H:.'Vu7 ide Kweekschool. Eindexame
Geslaagd e dames G. W A. Aman. Kampen;
rt. Caro, Zwol li; G J. Kioeze Blokzijl K v
Linde, Ambt Vollenhove; L. Riezebosch. Zwolle
rspel: H Schraa. Olst; N. H
L. Vos, OldebroeV en de heeren B. G Braaksma.
en M. de Groot, H.crde; A Klem Kranenburg.
Wapenveld: H. J <"e .kroot Zwartsluis: W. Korver.
Nijverdal; J. L. B-mving, Hasselt; P. J.
:n. Ruinerwold; G. Net
Zwollerskerspel; G Warmelink, Ommen; L. v. d.
Zande, Zwartsluis, en T. Zenderlnk, Wierden.
Dordrecht. Middelbare Technische School. Werk
tuigbouwkunde: H C van Ballegooyen, J. Beumex.
H. Douglas, A. H. Edens, H. F. Enter, J. de Jong,
J D Kamerling. C. J. M. van der Laan. C. S.
Landsheer. W. Muis. D. G. van Namen, B. Ooster
veen; R A. Schürmann, H. J. Slager, H. van der
Wal (mot lof), afgewezen zos.
Electrotechniek: C H. Bodewes, J. G. W. Bom,
F Eoonstra, C. P. Franken, F M. Kooyraan, L.
Lockhorst. J. Metz. W. Proper. F. G. Roes, G. A.
de RuiteT. E. H. Sigal. J. A van Tour. F. A. G.
Vrind. Ph. vsn Waasdijk Afgewezen
Schee psboui
""■ouman. W.
Reidsma. C Schouten.
ld. P. G. Heering, P J. Hoftijzer
...Mb, M. Stok. J M. Waalwijk. Afgewezen één.
Weg- en waterbouwkunde: A. van den Bogert,
J. H. Dunr.ewold C. de Groot. A. Koppel, C. Kui
pers. G. Volker, P C Voikc-r. A Weeda. A. J. van
der Welle (met lof). J. van Wijngaarden, Tj. van
Rotterdam. Kweekschool m, d. Bijbel, Aelbrechts-
nlein. Examen handenarbeid. Geëxamineerd 11 cand.
Geslaagd mej C. Hajer. Delft, en de heeren C.
Berghout. B. Judels H. Lussenburg. M. Lok, A. H.
v. d. Nadort, C. Olden. J. Rothuizen. A. Saarberg,
J J. Hofman, J. D. Eschbaoh.
Hillegersberg. Mulo Geslaagd voor het diploma B:
J. Harmsen, P. J. Dijkshoorn. C. W. de Jonge. L.
van Brakel, M J. Viseh, G. Burggraaf. Voc
diploma A: A. J Passenier, J. Ri
i Harten, P. Her
Langerak, C. Moler
.w. G. A. Verzijl, A.
D. Oskam. Afgewezen
RijkstuinbouwsohoolHet einddiploma,
ekening voor handelscorrespondentie in
hun naam aangegeven talen, behaald:
J. M. Oskam
(F.DfE.),. Amersfoort; a. F
(D L. H. Puyker, H. J Th. L. Stamrneshaus (E.)
en W. F Sterk (E.). Amsterdam; M. J. Molewijk
an Dalen (F.E.). A H. Kik (DZ), Th. C. J.
laassen, M J v. d Putte (E G. U. van Renesse
Duivenbode (E.). L van Romonct (E L. H.
R. Nicolai, HilveT
'F.D.E.) HoHandsche Rading; H. de Kt
A. Beerling
-ome (F.D.E.),
Jutphaas; W van Katwijk (F.D.E.Leiden; J Slot-
houber (E Loohem. G: J. de Hoest (E.), Menal-
dum; H. A. Dorgelo (E.L Naarden; F. C. Deeg.
sen (F.D.E,), Tcgelen; E.
inleg: W Ch. J.
•s-Gravenhage. Stuurlieden. Tweede-st
gioote handelsvaart de heeren A. J. Cote
Hoogendonk. Derde-stuurman groote handi
handelsvaart
ïravenhag Machinisten-examen. Gesla
diploma A de heeren: A. Advocaat. Sche
in; L. Mier. West-Terschelling; W G. B
Domburg; A. Boller
slaagd W. Segaz
beiden te GroningenJ. C. Wellmann
C. de Vujjst, beiden te Vlaardinger-ambacht.
Wijlhuizen te Velp. S. D. Bpsua te Dordrecht, J. W'.
T. M. S. „Technicum".
mr (ing.) E. Timmer te
n waterbouwkundige (ing.)
bouwkundig constructe
Maasdamvoor weg- c
rten Delft. G. Blom v. d. Vlies. Sliedrecht
Haag. P. C. Mons
uigkundig
er. te Maasdam A. L. Heuff
ein voqr vliegtuigbouwkundig
G. J. B. J. de Jong te Den
r te Dordrecht en H. A. Salters
ucteur
Radioprogramma
Orgelspel.
8.50 Gramofoonmuziek. 10 00 Morgenwijding. 10.15
Gramofoonmuziek. 10.30 Omroeporkest (11.00—11.20
Hushoudelijkp wenken). 12.15 AVRO-dansorkest.
12.4o Berichten ANP. eventueel gramofoonmuziek.
1.00 A'TïO-Amusementsorkcst en soliste 2.00 Con
certgebouw-orkest fnon.l 3.00 Zang. oiano en
declamatie. 4.10 Gramofoonmuziek. 5.00 De
Vroolijke Vhf. 5 30 Da Romancers an soliste. 6.30
VPRO: Jeugduitzending 6 45 Gramofoonmuziek
7.35 Cyclus „Nederlandsch provi
KOOTWIJK. 1875 m. NCRV-Uitzending. 11.15—
11.30 n.m. Berichten. 7.00 Berichten (Duitsch). 7.15
Berichten (Engelsch). 7.30 Gramofoonmuziek. 8.00
Berichten ANP 8 15 Schriftlezing, meditatie. 8.25
GrfWijde muziek (gf.pl 8.35 Gramofoonmuziek.
gramofoonmuziek. 11.15 Berichten (Engelsch).enm
9.30 Berichten (Vlaamsch). 9 45 Molto Cantabile cn
gramofoonmuziek. 1115 Berichten (Engelsch). 11.39
Berichten (Vlaamsch) 11.45 Zang met pianobege
leiding en gramofoonmuziek 12.30 Berichten
(Duitsch). 12.45 Berichten ANP. 1.00 Jac. Stoffer's
sextet (1 45—2.00 Gramofoonmuziek. 2.00—2 15 Be
richten—Duitsch). 2.45 Gramofoonmuziek. 3 15 Be
richten (Engelsch). 3.30 Pianovoordracht en gra
mofoonmuziek 4.25 Gramofoonmuziek. 5.00 Berich
ten (Duitsch). 5 15 Arnhemsche orkestverceniging
en gramofoonmuziek. 6.15 Berichten (Engelsch).
630 RVU: Psvchologische lezing. 7.00 Berichten.
7.05 Arnhemsche orkestvereeniging. 7.30 Reportage
of muziek 8 00 Berichten (Duitsch). 8.15 Berichten
ANP 8.3Ó Berichten (Engelsch). 8 45 Beri-
(Vist
9.15 1
ichter
9 45 Berii
erichten Duitsch). 10.15
0.30 Berichten ANP en sluiting. 11.15—11.30 Be-
ichten (Engelsch)
OF_DjJlEN KENS van der SPI EG E L
i tj ij heeft er met dominee over gesproken, heel kort na de
iebloorte Dominee was hem komen bezoeken, om hem
t ode te wenschen. Hij mag dominee Klarenbeek. Maar daar-
r*s n°g niet in alles eens met hem. Over één ding zijn
da iet wél eens. Het geloof moet gewerkt worden door Gods
eb^ st. Het geloof is een gave.
ltlj Een gave, waarom gebeden en gestreden moet worden",
ft dominee gezegd Zeker, maai Wout hééft gebeden. Wout
lft nooit in zijn leven zoo vurig gebeden als op den dag van
nen Wout's geboorte. Zijn danken ging toen als vanzelf in
bidden over, een bidden in totale overgave. Maar verhoord
en 'at gebed tot ?u toe n°ë niet- want de twijfel kwam weer,
tu.' besluipt hem, zoo vaak hij gemeenschap zoekt
in i God-
dj Wiet versagen", zegt Jannie. „Sterke handen dragen je. Ze
)ben Dolf gedragen, ze dragen mij, ze doen het ook jou. De
uien van den Heiland hebben je gegrepen. joii3en, en die
laten je niet los. Alles wordt goed. Dat heb ik al zoo vaak ge
zegd en daar bedoelde ik heusch niet enkel mee, dat het met
mij en ons kereltje in orde komen zou. Bij dat allés hoor jij
ook."
Jannie's vertrouwen deelt zich soms aan hem mee en het kan
gebeuren, als hij haar zingen hoort:
„Eeuwig, onbegrijp'lijk Wezen,
Vader, Zoon en Heil'ge Geest!
Leer mij daaglijks meer U kennen
U gelooven allermeest.
't Heil van zondaars voert Uw liefd'-
Tot den allerhoogsten top.
Amen, Godd'lijk evangelie!
Amen! zegt mijn ziel daarop",
dat ook hy dat „amen" haar naspreken wil. Maar willen is
nog geen kunnen.
Jannie zingt en Jannie lacht en Jannie zit aan de piano
Toch heeft Jannie ook haar zorgen. Ze is er zeker van, dat
Wout tot het geloof komen zal, maar met dat al zal het weldra
de eerste Zondag van October zijn en dan is er doop. Langer
wachten wi] ze niet, maar hoe moet het, als Wout nog geer
„ja" zeggen durft? Ze mag tóch niet probeeren, hem tot hui
chelen te dwingen? Wat moet ze dan? Alleen plaats nemen
in de bank der doopouders? Dat kan Maar dat zou ze vreeslijk
vinden.
Wout's bewijs van lidmaatschap heeft hij opgevraagd. Hij is
al „afgelezen", toen zy nog in het ziekenhuis lag. Wout is lid
van de kerkelijke gemeente Zuidermeer, dus kan niemand hem
verhinderen, er zijn kind te doen doopen. Dat kan1 alleen zijn
gewéten.
Op een Maandagmiddag, een middag zoo rustig en rrjooi als
alleen het begin van den herfst geven kan, maakt Jannie zich
gereed, om haar eerste wandeling naar het dorp te gaan doen.
Natuurlijk gaat ze mét den kleinen Wout. Het wordt fljd, dat
hij aan een ritje in den kinderwagen went. Hij moet nog zoo
veel frissche lucht happen als mogelijk is, eer de najaarsstor
men gaan loeien.
„Een kind, dat midden-Augustus ter wereld komt, mist wat
dat betreft toch al genoeg, vergeleken bij een Maartsch kabou
tertje", zegt ze tot Wout, wien zoo'n lange wandeling maar
matig bevalt. Als ze naar mevrouw Klarenbeek wil, brengt hij
haar liever even met den wagen. Hij heeft daar nu wel tijd
voor, zou zelfs graag eens weer met haar toeren gaan. Zullen
ze? Eerst een uurtje rondrijden en dan stoppen aan de pastorie?
Hij heeft in het dorp ook nog eenige zaken af te handelen, dus
kan dat mooi samenvallen.
„En dan je zoon zeker in zijn wiegje laten? Néé, vader, dat
gaat niet. Je zoon heeft buitenlucht noodig en je vrouw bewe
ging. Morgen hoor, dan ga ik toeren met jou", voeet ze er aan
toe, als ze zijn teleurstelling ziet. „Morgen rijd ik Woutertje
naar omoe, dan mag jij met jouw wagen achter den mijnen
aanracen en als je dat een ahlven kilometei netjes hebt vol
gehouden zaJ ik je de eei aandoen, bij je in te stappen. Goed?"
Hij lacht met van harte Nu ja, ze begrijpt wel. wat. hij denkl
maar het kan niet anders.
„Wat een middag", zegt ze halfluid, als za over den stillen
landweg gaat. Dat bleeke luchtblauw, dat gouden loover, dat
rimpellooze watervlak, die velden, groen van kiemend winter-
kox-en of geel van dorrend bietenblad..,. En dan Woutertje
in zjjn wagen.Ze zou willen knielen, ze zou willen zingen,
omdat haar hart zoo vol is van geluk. Hier loopt zij, Jannie
van Ravensteijn, eens een getegkende, een die gebogen ging
onder den vloek, nü een gezegende, een. iiie het hoofd durft
te heffen; eens een beroofde, nu een beweldadigde! Het zal
geen gemakkelijk uurtje zijn, straks in de pastorie, en er kan
wel een heel moeilijk uurtje komen vanavond thuis, maar ge
pantserd trekt ze ten strijde en een nederlaag vreest ze niet.
„Mevrouw Van Ravensteijn", juicht mevrouw Klarenbeek.
„Als ik dat geweten had. was de vlag van den zolder gekomen.
Zal ik hem halen? Zullen we hem uitsteken?**
Jannie lacht. Wat is het goed, weer hier te zijn. Zóó hier
te zijn.
„Wat zal ons Jantje opkijken, als hij uit zijn middagdut ver
rijst. Jantje heeft al een paar keer gevraagd, wanneer hij mee
mocht kintie kijken van mefouw Gavensteijn. Wat toch een
lekker kereltje, die kleine Wout. Hij is al weer flink gegroeid,
geloof ik. Als hij wakker wordt, haal ik er hem uit, hoor! U
weet wel, ik ben een strijdbare heldin ten opzichte van de
moderne opvoedingstheorieën."
„En als hij dan een keel opzet
„Dat doet zoo'n brave jongen niet. Zegt u eens, wat zullen
we? Buiten gaan zitten in het prieel? Of blijft u liever bin
nen? 't Is hier in de tuinkamer ook wel lekker, zoo met de
deuren open, hè?"
„Dat is het. Toch zou ik het prieel kiezen, als het niet was,
dat ik gr: jg dominee spreken wou over Zondag".