MAANDAG 8 JUL! 1940
PA6,
STADSNIEUWS
Officieele publicaties
OPBOUWDIENST
f
Voor den opbouwdienst moeten zich melden
de sedert 15 Mei j.l. met groot verlof gezonden
onderofficieren, korporaals en soldaten, wan
neer zij tot dusver geen arbeid konden vin
den of weder werkloos zijn geworden en een
vrijwillige aanmelding voor arbeid in Duitsch*
land niet heeft plaats gehad.
Onder vorenstaand personeel moet mede
worden begrepen studeerenden en zij. die zon
der werk zijnde, zelf dan wel middels familie
enz. in hun onderhoud zouden kunnen voor
zien.
Voor zoover dit nog niet geschiedde moet
deze aanmelding plaats hebben Dinsdag 9 Juli
es tusschen 9 en 16 uur. aan het Bureau
Militaire Zaken enz.. Stille Rijn no. 3.
Leiden, 8 Juli 1940.
Ned. Herv. Kerk
Commissie voor den openbare eerediensi.
Vrijdag is in de consistoriekamer der Pie
terskerk een algemeene vergadering gehouden
van medewerkers en medewerksters voor de
openbare eeredienst bij de Ned. Herv. ge
meente alhier. Nadat de voorzitter, de heer J.
F. de Heer de vergadering op de gebruikelijke
wijze geopend had, hield ds. H. C. Touw een
korte toespraak naar aanleiding van 2 Konin
gen 12 vers 415. Voor dat ik in Leiden
kwam, aldus ds. Touw, was mij reeds bekend,
welk voortreffelijk werk door de medewer
kers en medewerksters voor den openbaren
eeredienst te Leiden gedaan wordt. Spr. stond
daarna stil bij gróote neergang en teleurstel
lingen van het heden waarom hij als bemoedi
ging dit woord uit de Heilige Schrift als onder
werp gekozen had.
De voorzitter deelde mede, dat de heer Ba
tist als penningmeester had moeten bedanken.
De heer Snet werd bereid gevonden deze
functie te vervullen. Hij wordt dan tevens
lid van de hoofdcommissie. De heer van
'Rooijen werd tot 2de penningmeester be
noemd. Het resultaat der Paasch-actie onder
de nieuwe lidmaten was zeer groot geweest:
van de 184 lidmaten hadden zich 103 bereid
verklaard maandelijks of jaarlijks een bij
drage te geven.
Kon. Genootschap „Mathesis
Scientearum Genitrix"
Jaarlijksche algem. vergadering
In de groote zaal van Het Schuttershof
werd de jaarlijksche algemeene
gadering gehouden van het Koninklijk
Genootschap „Mathesis Scientearum Geni
trix". De vergadering werd namens het ge
meentebestuur bijgewoond door wethouder
M. G. Verwey. Voorts was aanwezig de
specteur van het Nijverheidsonderwijs. De
zaal werd voor het grootste gedeelte gevuld
met de leerlingen en hun ouders. De notulen,
gelezen door den secretaris, Mr. C. J. Goud
smit, werden goedgekeurd. De penningmees
ter, de heer H. v. Slooten Jr., werd, na gun
stig rapport van de kascommissie, van zijr
-gehouden beheer gedechargeerd.
Bij de bestuursverkiezing werd in de plaats
van Prof. Dr. W. v. d. Woude gekozen Prof.
Dr. W. H. Keesom en in de plaats van Ir. G.
A. van Klinkenberg Ir. M. C. de Jong. Her
kozen werden de heeren Mr. C. J. Goudsmit,
J. Heringa en Dr. S. F. Holst Weber.
Vervolgens sprak Prof. v. d. Woude, die de
vergadering presideerde, de rede uit die door
den voorzitter, Prof. dr. J. Droste, die niet
aanwezig kon zijns had zullen gehouden
worden.
In de eerste plaats werd een woord gespro
ken ter nagedachtenis van de overleden leden,
terwijl spr. voorts een woord van geluk-
■wensch uitte jegens de leerares, mej.
Horst, die dezer dagen promoveerde.
De voornaamste gebeurtenis in het af-
geloopen jaar was de wisseling in het direc
toraat. Ir. H. v. Dijk werd vervangen door
den heer A. v. d. Hoogt. Op 1 Januari 1940
werd de school bezocht door 416 leerlingen
fvorig jaar 422). Van de 90 leerlingen die
eindexamen deden werden er 17 afgew
en 13 trokken zich terug. Zestig leerlingen
ontvangen het einddiploma.
Eenige vernieuwde lokalen, een vernieu
wing die noodig was door den in 1938 p'
gehad hebbende brand, werden in gebruik
genomen.
Onder auspiciën van de Vereeniging
Mathesianen werden verschillende excursies
en lezingen georganiseerd. Het ledental der
vereeniging bedroeg 6 leden van verdienste,
2 buitengewone leden, 221 gewone leden
(vorig jaar 310). De sterke daling van
ledental deed het bestuur het besluit nemen
de contributie te verlagen van 4 tot 2.50.
Het overleden lid van verdienste, mej. dr.
W. C. de Baat, legateerde aan het Genoot
schap 2000, uit de rente waarvan ten be
hoeve van veelbelovende leerlingen, die dat
noodig hebben, leermiddelen kunnen worden
bekostigd.
Tenslotte richtte spr. een woord van harte
lijke gelukwenseh tot de jongelui die de
school met het diploma gingen verlaten. Ze
moeten nu toonen wat ze waard zijn. Vooral
in dezen moeilijken tijd hebben ze alles in hel
werk te stellen om de opgedane kennis zoc
goed mogelijk in practijk te brengen.
Prof. v. d. Woude ging daarna tot de uit
reiking der diploma's over. Vervolgens deel
de spr. mede. dat de winnaars van de prijs
vraag „binnenbetimmering" zijn: le prijs
A. Swinkels, 2e prijs F. v. d. Mark en 3e prijs
W. D. Caspers. Aan hen werden de prijzzen
•ter hand gesteld.
Namens hun klasgenooten spraken twee
Jongelui woorden van dank voor het genoten
onderwijs. Mr. Goudsmit dankte Prof. v. d.
Woude, die het bestuur gaat verlaten, voor
hetgeen hij voor het Genootschap heeft ge
daan. Prof. v. d. Woude sprak een woord van
afscheid.
Middenstandsoffer 1940
Er heeft zich ook hier ter stede een com
missie gevormd uit de Leidsche Midden
standscentrale met het doel gelden in te
zamelen bij de middenstanders voor de
collega s, wier zaken en eigendommen, in
lange jaren opgebouwd, in eenige uren wer
den vernietigd.
Van de Middenstanders die niet getroffen
werden wordt een offer gevraagd, waarbij
'als ideaal gesteld wordt dat een ieder onge
veer 1 pel. bijdraagt der waarde van zijn ge-
spaard gebleven bezit. Elke middenstander
zal binnenkort door twee leden zijner eigen
organisatie worden bezocht en kan daarbij
zijn' bijdrage afzonderen.
De commissie bestaat uit de heeren: Arnold
H Bergers, voorz., W. Bleuzé, secretaris, J.
Th. Balkestein, penningmeester. I'. J. v. Dam,
Ph v. d. Drift, C. J Eggink, H. P. Janssen,
G v. Reenen en P J. v. d. Zanden. Zij werkt
onder het motto, dat op de huizen op de hoek
vari de Hoogstraat prijkt: „De trouw, der
burgerij heeft hier 't geen dour geweld der
vlammen wierdt gesloopt in bet'jen staat
hersteld"
H00FDPIJH?
n-n Mijnhardtje
Twee stuks 1 O et. - Twaalf stuks 50 ct.
Vereeniging „Oud-Leiden"
Nog even octief als voorheen
Men schrijft ons:
Ondanks de bewogen tijden blijken de
rerkzaamheden van de Vereeniging „Oud-
Leiden" op de gewone wijze voortgang te
vinden.
Reeds eerder gewaagden wij van haar po
gingen tot het herstel van oude schoonheid in
stad Het laatst betreffende het weder
aanbrengen van de oude kleuren op het van
Leyden van Leeuwen-wapen aan den gevel
de R.K. Jongensschool aan het Rapenburg,
verlevendiging van het stadsbeeld. On
langs is op den hoek vaD deze gracht en den
Vliet een oud woonhuis gesloopt, waarin als
hoeksteen een engelenkopje zat. Dit goed ge
houwen kopje van zandsteen is op verzoek
Oud-Leiden" door den eigenaar op de
zelfde plaats in het nieuwe pand herplaatst,
nadat het op kosten van die Vereeniging was
ontdaan van een dikke verflaag en weder was
geconserveerd voor een tweede tijdvak van
ongeveer drie eeuwen. Beschouwen we dit
kopje goed. dan valt het op, dat het „buiten
model" is. Het is geplaatst aan de zijde van
den Vliet, doch het gelaat is zoo gebeeld
houwd, dat het kopje wat naar de hoofd
gracht. het Rapenburg, kijkt. Het is duidelijk,
dat het. engelenkopje speciaal voor deze hoek-
ïrsiering is vervaardigd.
Nog een verfraaiing valt op het Rapenburg
te vermelden. Toen de vorige week de eige-
van het pand Rapenburg nr. 31 den gevel
opnieuw liet schilderen, stelde „Oud-Leiden"
!>n onderzoek in naar het thans blank zijnde
apenschüd, dat de bouwheer van het pand
in 1664 aldaar liet aanbrengen. Helaas kon
door bijzondere omstandigheden dit onderzoek
niet tijdig volbracht worden, zoodat het niet
mogelijk was den betrokken eigenaar in over-
eging te geven het wapen zijn oorspronke
lijke kleuren te her-geven. Wel werd nu ver
zocht de beide staande leeuwen (de z.g. schild
houders van het wapen) hun natuurlijke kleu-
te geven, zoodat deze wat afsteken bij den
lichtgrijzen achtergrond. Dit is, zooals men
wellicht al gezien heeft, gebeurd. De gevel
an dit huis, waarin eens de groote Boerhaave
woonde, ziet er nu zeer verzorgd uit.
Onlangs kocht de Vereeniging te Voorscho-
n aan den fraaien gevelsteen met de voor
stelling van een oranjeboom, uit 1732. afkom
stig uit den gesloopten korenmolen „d'Orariije-
boom", gestaan hebbende aan den Vliet, eind
Molenla'an. (Behoud van den totaal verganen
korenmolen was niet mogelijk). Het ligt in de
bedoeling den steen, die voorloopig, dank zij
de goede zorgen van de Gemeente Voorschoten
■eilig is opgeborgen, een waardig plaatsje te
;even in eigen dorp. Hiernaar wordt gezocht.
Op verzoek van „Oud-Leiden" werd verder
de fraaie beschilderde avondmaalstafel uit
1702 in de Ned. Herv. Kerk te Voorschoten
opgeknapt. Met veel zorg is het groote groene
tafelblad met de drie gekleurde wapens, (o.a.
ran Holland in den z.g. Hollandschen tuin)
gerestaureerd.
de leden, die a.s.gisseburgan golbvbgkqanv
DE LEIDSCHE WINKELSTAND
Automatiek ,,'t Centrum".
Door den heer J. Hanenburg is in het per
ceel Korevaarstraat 7 een automatiek-hal
geqpend, die hij ,,'t Centrum" genoemd
heeft, een naam die inderdaad op zyn plaats
is, want de automatiek is wel zeer centraal
gelegen op een voor dit doel uitstekend ge
kozen punt van de stad. Men kan er te kust
en te keur terecht voor allerlei lekkere
hapjes en kan deze in de hal rustig ver
orberen.
Rijwielxaak A. C. M. v. d. Bosch
Zaterdag heeft in het perceel Kadserstraat 7
de heer A C. M. v. d. Bosch zyn rijwielzaak,
vroeger gevestigd in de Vrouwensteeg, her
opend. De zaak moest indertijd doordat de
eigenaar werd gemobiliseerd, worden gesloten.
Thans is hij in een ander pand weer begon,
nen. Achter de winkel, die er goed uitziet, is
een werkplaats voor rijwielreparaties ingericht
CHRISTELIJKE KWEEKSCHOOL
Geëxamineerd zijn vijf candidal»
de heeren: A H. Hoekstra te Noordwijk, W. J.
Kruit te Lelden, J. Sleeboom te Noordwijk, J.
H. Vijlbrief te Warmond en B. W. Ziegelaar te
L&iden.
OUDE MAN VERDRONKEN
hebbende in de Oosterstraat. Zaterdagavond
was de oude man bij zijn broer op bezoek
geweest. Waarschijnlijk is hij. door d« duis
ternis misleid, te water geraakt en ver
dronken.
ORGELCONCERT HENNÏE SCHOUTEN
Dinsdag 9 Juli geeft de organist Hennie
Schouten een concert in de Luthersche kerk
Het programma vermeldt werken van Swee-
linck. Kerckhoven, Le Bègue, De Grigny, Pa-
chelbel en Bach.
Alphen a/d. Rijn
EEN PRACHTIGE PRESTATIE.
De 20-jarige M. Belt heeft dezer dagen het
bewijs geleverd uitstekend de zwemkunst
machtig te zijn. Samen met zijn broer trok hij
naar de Brasemermeer toen het plan bij hem
rijpte dit groote water dwars over te zwem
men. En inderdaad heeft hij deze tocht keurig
volbracht. Na zeven kwartier gezwommen te
hebben kreeg hij bij Leimuiden wesr vasten
grond onder de voeten. Zijn oudste broer
vergezelde hem op dezen sportieve» tocht per
roeiboot. De zwemmer was bij het bereiken
van zijn doel nog volkomen fit.
Katwijk a/d. Rijn
GEITENFOK VEREENIGING
Zaterdag 1.1. werd door de Geitenfokver-
eeniging „Vios" onder leiding van den voor-
zitterd de heer Nic. Fonnes de jaarlijksche
zomerstamboekkeuring gehouden. Als keur
meesters traden op de heeren S. de Jong Szn.
Ass. Rijksveelteeltconsulent te 's Gravenhage
en J, Hoogendoorn uit Woerden.
In geheel werden aangevoerd 39 dieren. De
uitslag was als volgt: in klasse lammeren
werd no. 1. Nic. Fennes. 2. P. Freke, 3. Nic.
Fennes, 4. W. Kralt. In klasse meerderjarig
wit ongehoornd no. 1. C. Hogewoning, 2. G.
Klaveren, 3. C. Hogewoning, 4. C. Freke, 5.
E. Kuyt, 6. Jac. Heemskerk. In klasse 1-jarig
':t ongehoornd: 1. J. C. Krijger. 2. Nic. Fen
's, 3. C. Haasnoot, 4. W. Kralt, 5. L. Lane.
In klasse 1-jarig bont en gehoornd: 1. Jac.
Freke, 2. J. B. de Best. In klasse meerder
jarig bont ongehoornd: no. 1. C. Freke, 2. P.
Freke, 4. Jac. Freke.
Katwijk aan Zee
STAND DER WERKLOOSHEID.
Bij het bureau voor arbeidsbemiddeling
stonden heden 493 personen als werkloos
ingeschreven. Geplaatst werden 9 arbeiders.
Noordwijk
MELKWAGEN OMGEKANTELD.
Zaterdagavond is op de Noord Boulevard
een melkwagen van den heer de V. omge
kanteld, doordat een draai tekort werd ge-
De wagen brak doormidden, zoodat nogal
wat schade aangericht werd, daar flesschen
melk, eieren enz. op de straat terecht kwa
men. De bestuurder, een militair, kwam met
den schrik vrij, terwijl de beide dochters van
den melkbandelaar enkele ontvellingen op
liepen.
Oegstgeest
ONZE MILITAIRE TEHUIZEN.
Nu de militaire tehuizen in Oegstgeest ge
sloten zijn, stelt het Comité dezer instellingen
er prijs op een kort verslag van zijn werk
zaamheden te geven.
In September werd met drie tehuizen be
gonnen. n.l .in lokalen van de Pauluskerk, de
Gereformeerde Kerk en de Willem de
Zwijgerkerk; het eerste was spciaal als lees
zaal ingricht, in de andere lokaliteiten was
gelegenheid voor anderssoortige ontspanning.
De eerste paar maanden kenmerkten zich
door zeer druk bezoek. Toen dit door vertrek
van tal van militairen later verminderde,
werd eind November de Pauluskerk gesloten.
Zoo nu en dan zijn er andere bijzondere
avonden gegeven (lezingen, causerieën), twee
maal werd een film vertoond.
Dat dit werk zonder onderbreken heeft
kunnen plaats vinden, dankt men in de eerste
plaats aan den financiëelen steun van
ingezetenen van Oegstgeest Voorts brachten
velen boeken voor de bibliotheek, schaak-
dam- en andere spelen, de kerken stonden
hun lokalen af alleen tegen vergoeding
vuur en licht en eindelijk stond een groote
schare van dames en heeren steeds gereed om
geheel belangeloos allerlei hulpdiensten
te verrichten.
Het is het Comité dan ook een ware be
hoefte om allen, die in welk opzicht
ook tot het welslagen van zijn werk
hebben bijgedragen, zyn hartelijken en wel-
gemeenden dank te betuigen.
Voorschoten
RIJKSPOSTSPAARBANK.
Gedurende de maand Juni werd aan het post
kantoor, alhier, bij de Rijkspostspaarbank
ingelegd ƒ4242,83. Terugbetaald werd in
totaal 15743.41.
COLLECTE NATIONAAL HULP
COMITÉ ,1940
De straat- en huiscollecte voor het natio
naal hulpcomité 1940 heeft in onze gemeente
opgebracht 794.96.
ARBEIDSBEMIDDELING
Bij het agentschap der arbeidsbemiddeling,
alhier blonden Zaterdag 6 Juli j.l. als werk
zoekenden ingesohreven:
1 betonwerker, 3 grondwerkers. 3 metse
laars. 2 opperlieden. 1 schilder. 1 lasscher,
2 monteurs. 1 smid, 1 radio-techniker, 1 spin
ner, 1 electricein. 1 sla gei-, 6 land- en tuin-
bouwarbeiders, 1 winkelbediende, 7 chauf
feurs, 1 schipper. 4 kantoorbedienden, 1
werkster, 3 losse arbeiders, 1 slijper, 1 onder
wijzeres, in totaal 43.
Woubrugge
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Maria Geerlruida, d. van A.
Wolvers en M. Borst Cornells Jacobus,
van P. H. Hoogenboom en J. C. Koek J.
hanna M,aria, d. van P. J. L. Witteman en
M. Jansen.
OVERLEDEN: Geessien Nannmga, wed. vf
W Swama, 74 jaar
DIEFSTAL IN OORRLOGSNOOD
Binnenlandsch Nieuws
De oudste Nederlander
overleden
Hij werd 103 jaar en vijf maanden
Zacht en kalm, in den vrede van een
patriarchalen ouderdom, is Zondag te Dor
drecht overleden, de heer J. M. Lettig, Dor
drecht's oudste inwoner en tevens de oudste
Nederlander.
De heer Lettig heeft ten huize van zijn
zoon en dochter in de ouderwetsche kruide
nierszaak op den hoek van het Kromhout en
de St, Jorisbrug den leeftijd van 103 jaar en
141 dagen mogen bereiken en groot voor
recht zijn laatste levensdagen, die tien
tallen van jaren zijn geweest, gezond en hel
der van geest kunnen doorbrengen. Zóó kras
was deze patriarch, die er ook uiterlijk als
een aartsvader uitzag,, dat hij op zijn 102den
verjaardag de N.C.R.V. een vraaggesprek kon
toestaan en dat hij tot nog heel kort geleden
zijn vele visite nauwkeurig wist te vertellen
wat er toen en toen in Dordt, zijn geboorte
stad, was gebeurd. Dat hij dit kon, is niet
slechts te danken aan zijn kinderen, maar
ook aan zijn arts, (ie heer J. A. Delhez die
hem tal van jaren zorgvuldig heeft verpleegd
en geen dag verzuimde om hem te komen
opzoeken.
Het leven van den heer Lettig is veelbewo
gen geweest: hij heeft Patrimonium bestuurd
en de werkliedenver. „Eendracht" opgericht,
hij assisteerde wijlen ds. Jonker in zijn her
derlijken arbeid en was propagandist voor
de Chr. scholen.
Over al dezen arbeid kon hy smakelijk en
levendig vertellen, maar vooral was hy
'n echte Dordtenaar op dreef als hij van
Dordrecht's jongste historie verhaalde. Dan
bleek de ruim honderd-jarige 'n zóó uitste
kende prater, dat men niet wist waar men
zich meer over verwonderen moest: over
zijn geheugen of over zijn geest, over het
feit, dat hij alle preeken, die de radio uit
zendt. volgde of over zijn trots, dat hij nog
zonder bril kon lezen.
Ziek is deze aartsvaderlijke grijsaard
eigenlijk niet geweest en vredig is hij
gestorven.
Oude inbraak tof klaarheid
gebracht
De politie is er in geslaagd klaarheid te
brengen in de inbraak, welke in den nacht van
10 op 11 Juli 1937 is gepleegd bij de n.v. v/ta
Gebrs Geenen, groothandel-in koloniale waren,
aan de Paviljoensgracht in Den Haag.
In bedoeld perceel was dien nacht brand uit-
gebroken, die door de brandweer met twee
i stralen op de waterleiding werd gebluscht. Bij
onderzoek werd een zuurstofcylinder aangetrof-
j fen, die gebruikt was om de kluis te forceeren.
Dezer dagen kreeg de politie een mededeeling,
welke er op wees dal het niet onmogelijk was
dat een aantal bekende inbrekers, voornamelijk
verblijfhoudende te Amsterdam meer van deze
inbraak zouden weten. Eenige rechercheurs
De steenkoolvoorziening van
continentaal Europa
Engeland laat een leegte
achter
Het continent van Europa kent twee groote
kolenleveranciers, te weten Duitschland en
Engeland, die ondanks hun groot eigen gebruik
toch als exporteurs op kunnen treden. Tegen
over de hoeveelheden, welke deze landen be
schikbaar kunnen stellen, vallen die van
andere exporteurs vrijwel in het niet.
Nu het Europeesche continent van Engeland
is afgesneden, is daarmede de grootste expor
teur voor de Europeesche markt komen te
vervallen. De vraag rijst nu, of en zoo ja hoe,
de Duitsche leiding in deze leegte zal kunnen
voorzien.
Engeland zond de laatste jaren voor den
oorlog een veertig millioen ton kolen (de hoe
veelheden cokes en briketten zijn in dit
verband te verwaarloozen) buiten zijn lands
grenzen. De cijfers van Duitschland's export
toonen voor de laatste jaren opmerkelijke
verschillen.
Kolen
Cokes
Briketten
1937
38,628,925
8.792,869
1.029,769
29,639.149 ton
5,294.937
1.129,604
Door de politie is dezer dagen aangehouden
den 29-jarigenP. K. alhier, terzake van dief
stal bij gelegenheid van oorlogsnood. K. had,
terwijl de bewoners van een winkelhuis in de
woonwijk ..Buitenlust" waren geëvacueerd zich
huis toegang verschaft en eenige
Hij heeft thans bekend en
overgebracht naar Den Haag
oier van justitie geleid.
den C.O.D. stelden te Amsterdam een voorloo
pig onderzoek in, waarbij diverse verhooren wer
den afgehandeld. Het gevolg hiervan was dat drie
verdachten naar Den Haag werden overgebracht
Het zijn de 36-jarige autogeen lasscher A. G. M
de 41-jarige monteur P. J. E„ en de 34-jarige
smid M. van de K de werkwijze van deze drie
bekende inbrekers is bekend. Het zijn „vak
hedenmorgen j menschen". die op verzoek van andere inbre-
r den offi-
WATERPOLO
Hedenavond om 8 uür wordt in de Zwem
inrichting alhier gespeeld voor de competitie
van den Kring den Haag K.N.Z.B. de wedstrijd
De Zijl III tegen H.Z.PC. IV (Den Haag».
Na floop worden nog gespeeld de vriend»
cahsppelijke wedstrijden: De Zijl I tegen De
Zijl II en De Zijl IV tegen De Zijl V.
Morgenavond om 8 uur worden m de Zwem
inrichting alhier voor de competitie K.N.Z.B.
gespeeld de wedstrijden De Zijl I tegen Zian
II (den Haag) en de Zijl II tegen L.Z.C. II.
GEREF. KERK
Tot ouderling der Geref. Kerk zijn gekozen
de heer W. G. Beef tink, H. G. v. Doorn, G.
Vreeken en A, Lagendijk.
GEBOREN: Adrianus Hubertus Antonius, zoon
van: van der Meer. Johannes Willebrordus en
van: van Rijn. Ida Maria. Antonius Adrianus.
zoon van: van den Berg. Nieolaas Adrianus en
van: Kroon. Antie Cornelia Johanna, doch
ter van: Loos. Wilhelmus en van: de Jong, Cor
nelia Maria. Antonius Maria. Hogenboom,
Martinus en van: Bakker. Cornelia Johanna
Maria. Cornelia Hcndrina, dochter van: Hoo
genboom, Jacobus Johannes en van: van der
Meer. Antoinette Gerarda Adriana Wilhel-
mina Josepha. dochter van: van der Meer, Hcn-
drikus Adrianus en van: van dor Hoorn. Maria
Wiinanda Josepha
OVERLEDEN: Schouten. Anna Maria, oud 44
jaar. echtgenoote van: de Vries. Aijse Willem.
Bouwmeester. Hubertus. oud 66 jaar, echtge
noot van: Wolvers. Geertruida.
ONDERTROUWD van der Kroft. Johannes
A oud 32 jaar. j.m. en Boret, Theodora Corn
oud 28 jaar, jd Volwuter. Cornehs H M..
oud 29 jaar. j.m. en Loos. Angelina B. M oud
25 i
i.cl.
Oude Wetering
Jaarvergadering Boerenleenbank.
Vrijdagavond werd in Hotel Van den Bosch
de algemeene vergadering gehouden van de
Coöp. Boerenleenbank, alhier. In zijn openings
woord schetste de voorzitter de heer W. Tim-
mers de tijdsomstandigheden; de wereld onder
gaat een verandering, die wij nog niet kunnen
overzien, maar wij moeten vertrouwen blijven
stellen in de toekomst. Gedurende de eerste
oorlogsdagen hadden geen angst-opvragingen
van eenige beteekenis plaats Vervolgens deelde
de voorzitter mede. dat sedert de heer Penning
de Vries niet meer als kassier in functie was, de
Bank ook niet meer de beschikking had over
het pand, waarin de Bank gevestigd was.
Tijdelijk is de Bank nu gevestigd ten huize
van den heer Klein. Na overleg en met de
goedkeuring van de Centrale Bank tc Utrecht
wordt echter met spoed gewerkt aan den bouw
van een eigen gebouw, waarin een uiterst solide
en moderne kluis wordt aangebracht en waarin
safe-loketten zullen worden verhuurd. Sinds 1
Jan. 1940 is tot kassier aangesteld de heer M. R.
v. d. Veld. Uit de rekening en balans blijkt, dat
de tijdsomstandigheden ook hier hun J
doen gevoelen; de omzet is ongevi
Hü IWJÊÊ124°000
teruggeloopen, terwijl de winst, welke in 1938
3930.99 bedroeg is verminderd tot 3039.65
Dit bedrag wordt wederom voor de reserve
dubieuse debiteuren aangewend.
Tot leden van den Raad van Toezicht en van
het Bestuur worden hevkozen respectievelijk
de hoeren W. Timmers en W. Roodenburg Cz.
Bij de rondvraag deelt Dokter van der Bijl
mede, dat het adres, hetwelk aan de Centrale
Bank was gezonden, dat door 225 leden was ge-
teekend en waarin werd verzocht het ontslag
aan den heer Penning de Vries ongedaan te
maken, niet het gewenschte resultaat had op
geleverd Er werd voorlezing gedaan van de be
trekkelijke correspondentie.
vp—een de- Inspec
teurs der Centrale Bank nog een algemeen over
zicht gegeven van de situatie der Rank. waarin
hij sneeiaal wees op het coöperatief karakter
der Boerenleenbanken cn op de noodzakeliik-
heid van samenwerking. De spaarders fournee-
ren de middelen, waarmede de voorschotnemers
geholpen /.iln, maar daartegenover behooren de
laatsten ook te torgen in samenwerking mei de
borgen, dat rente en aflossing prompt worden
voldaan Hierna sluiting
Voorhout
DE NATIONALE COLLECTE
ient®.werd gehouden, bracht, f 289 pp.
■erleenden. waarbij
vooral werken in de groote fabriekscentra.
Na een langdurig verhoor legde M. een vol
ledige bekentenis af verklarende dat hij schoon
schip wilde maken. Het bleek dal het drietal
destijds een tip had gekregen van een bekenden
Hnagschen inbreker, den 46-jarigen werkman
W S. Hij beweerde een mooie zaak te hebben,
daar in de kluis van Gebrs. Geenen aanzien
lijke bedragen werden bewaard. Dit was inder
daad waar, dóch het is niet gelukt zich daarvan
meester te maken. Voor deze zaak werd nog
een vijfde persoon in vertrouwen genomen, de
25-jarige losse werkman uit Den Haag H. J.
W van S.
Op den bewusten avond kwamen deze vijf te
Amsterdam bijeen waarna zij per auto naar
Den Haag vertrokken. Zij waren volledig uit
gerust, o.a. hadden zij
cylinder, een snijbrander
flinken zuurstof-
_i andere instrumen-
stalen buizenstelsel, waar
van tentje konden opstellen
an den snijbrander ie mas-
mede zij een soo:
om het schijnsel
keeren.
Zij wisten het perceel binnen te komen door
met een valsche sleutel een staldeur te openen.
In de stal gekomen bleek zich daar een paard
te bevinden, waarvan zij geweldig schrokken,
maar, weer wat bij gekomen werd de zaak toch
voortgezet en bereikten zij, door het forceeren
van enkele binnendeuren, het kantoor waar
zich de kluis bevond. Nadat de tent was op
gezet ging M. met den snijbrander aan het
werk. Reeds waren twee platen van de kluis
verwijderd en wilde hij beginnen aan de derde
plaat, toen de steekvlam terugsprong waardoor
het zeil van de tent vlam vatte. Geschrokken
van den lichtgloed namen zij overhaast de vlucht
langs denzelfden weg als waarlangs zy waren
binnengekomen. Daarbij werden een colbertjasje
en een gabardine-regenjas achtergelaten, die
later gedeeltelijk verbrand door de politie zyn
gevonden Zij gingen met den auto naar de
duinen, waar zij den dag afwachtten om daarna
met den auto via een omweg over Delft en
Utrecht naar Amsterdam terug te keeren.
Na deze bekentenis konden de twee andere
Amsterdammers niet langer ontkennen en zoo
legden E. en van de K. eveneens een bekentenis
af. Alle aangehoudenen zijn bekende inbrekers
M. en E. waren o.a. veroordeeld wegens de
inbraak in het belastingkantoor te Zeist in het
najaar van 1937. E„ die pas 10 April in vrijheid
was gesteld, werd daarvoor tot 2's Jaar ver
oordeeld en M. tot 14 maanden.
S. bevond zich nog in de gevangenis in ver
band met een inbraak aan de Stadhouderslaan
in Augustus 1938 waarvoor hij tot 4 jaar gevan
genisstraf was veroordeeld. Hij is een zeer be
rucht inbreker die reeds in totaal ongeveer 20
jaar gevangenisstraf onderging Ook van S is
'een bekende van de politie. Hij was betrokken
bii de inbraak bij de firma Vetiewinkel aan hel
Groene Wegje in Der. Haag. welke werd ge
pleegd in November 1939 De uitspraak in deze
zaak is bepaald op 10 Juli a.s, Hij was na den
bominslag in hel huis van bewaring in Mei j.l.
tijdelijk op vrije voeten gesteld, doch Is thans
.'weer gearresteerd!'-. -
Deze achteruitgang in een tijd, toen aller
wegen kolenschaarschte heerschte en de Duit
sche mijnbouw op volle productie werkte, is
juist in dit verband belangwekkend. Hij toont
immers aan, dat Duitschland's binnenlandsche
behoeften zoodanig toenamen, dat de pro
ductie daarmede geen gelijken tred kon
houden en dit derhalve ten koste van den
uitvoer gaan moest. Ook is de benzineproductie
uit steenkolen geenszins vreemd aan dit
proces, dat nochtans reeds dadelijk een ant
woord geeft op de vraag of Duitschland
wellicht nog extra-capaciteit ter beschikking
kan stellen.
Geen markt in Europa is te noemen, waar
Engeland en Duitsohland niet met elkaar
concurreerden. In West-Europa had Duitsch
land door vele jaren heen den voorrang.
.Engeland nam daarentegen in Scandinavië en
de Baltische landen Verreweg de eerste plaats
in, waaraan handelsafspraken niet vreemd
waren. In de Middellandsche Zee waren de
verhoudingen in de laatste jaren omgedraaid,
waaraan politieke factoren niet vreemd
waren (de sanctiepolitiek). In Midden-Europa
nam ten slotte Duitschland weer de eerste
plaats in, op den voet door Engeland gevolgd.
Hoewel Engeland's kolen over de geheele
wereld gingen wat voor de huidige situatie
een geluk mag worden genoemd liet het
zich op het Europeesche continent geenszins
onbetuigd. Een groot gedeelte van zijn 40 mil
lioen ton export weid daar afgezet. Een
enkele greep in de cijfers over een vrij nor
maal jaar (1937) laat ons dat zien. Toen
exporteerde Engeland naar Scandinavië
(Noorwegen, Zweden, Denemarken, Finland)
9.6 millioen ton; naar de Baltische landen
0.4 mill, ton; naar Duitschland ruim 3 mill,
ton; naar Nederland, België en Portugal
elk ong. 1 mill, ton; naar Frankrijk by na
9 mill, ton; naar Zwitserland, Spanje, Italië
en Griekenland resp. 0.4. 0.8, 2.2 en 0.1 mill,
ton. Telt men dit tezamen en neemt r
kleine marge voor de niet genoemde landen,
dan komt men tot omstreeks 30 millioen ton,
welke nu hun bestemming niet zullen be
reiken. Dit beteekent een hoeveelheid, wellce
niet zoo ver af is van den totalen uitvoer
van Duitschland.
Wat Duitschland vrij krijgt
Ook Duitschland's kolen waren over de
geheele wereld gezien. Zy vonden hun weg
naar Noord- en Zuid-Amerika, naar Afrika
en Australië. Maar al deze hoeveelheden,
welke Europa's continent verlieten, vormen
tezamen; hoe belangrijk ook op zichzelf, nog
geen 3 millioen ton. Dat wil zeggen, dat deze
hoeveelheid nog niet voldoende is om kwanti
tatief (in deze globale beschouwing laten wij
kwesties over kwaliteit achterwege) de hoe
veelheid te dekken, welke Duitschland vóél
den oorlog zelf uit Engeland betrok.
Hieruit zullen de importeerende landen op
het Europeesche continent dus geen voor-
deelen kunnen trekken. Zoo blijft er nog
27 millioen ton kolen, waarvoor, wil de
normale .voorziening gewaarborgd zijn, een
leverancier moet worden gevonden, d, w. z.
een hoeveelheid, welke niet veel verschilt
van den totalen export van Duitschland.
Vergelijkt men deze hoeveelheid met de
totale productie van continentaal Europa, dan
is zij waarlijk relatief gesproken niet zoo
groot. n.l. ongeveer 10 pet. Maar de moeilijk
heid is, dat men in die productiegebieden de
laatste jaren reeds een toenemende vraag
ontmoette in het eigen binnenland. Hoe
Duitschland's export achteruitging, hebben wij
reeds gezien. Rusland met zijn productie
van ongeveer 80 mill, ton komt steeds minder -
op de internationale markt. F r a n k r ij k, dat
bijna 50 millioen ton voortbrengt, is zelf nog
een groote importeur. Nederland expor
teert weliswaar, maar importeert even veel,
terwijl zijn productie niet te handhaven bleek
op het peil van 1937. Zoo zit men dus met
een handelsapparaat, waarvan het eene deel
geheel op het andere is afgestemd, waarin nu
plotseling een verwarring ontstaat, omdat een
ieder meer wil hebben.
Nog een andere moeilijkheid doet zich
hierbij gevoelen! In een aantal landen is de
productie niet op peil te houden. Men is niet
overal zoo gelukkig als in Nederland, waai
de mijnindustrie onbeschadigd is gebleven.
Nog afgescheiden daarvan zijn in verschillende
landen alle arbeiders uit hun normale werk
geroepen. Beide oorzaken dragen er toe bij.
dat de productie beneden het vroegere
niveau blijft. Ook al heeft Duitschland dan
voor het oogenblik vrijwel alle kolenprodu-
ceerende gebieden bezet, dan is het dus
geenszins zeker, dat men de productie zal
kunnen uitbreiden. In de meeste gevallen is
het plafond van de productie onder de ge
geven omstandigheden vrijwel bereikt. Moge
lijk zou in Polen, dat vroeger een veel grootere
productie had, nog eenige uitbreiding kunnen
plaats vinden.
Het verbruik krimpt in
Nu is de situatie wel zoo, dat Duitschland
niet heeft te zorgen voor het geheele tekort,
dat Engeland heeft achtergelaten. Voor ver
schillende doeleinden is minder noodig. Zoo
krimpt bijv. het verbruik in de zeescheep
vaart in. Verduisterd Europa besteedt ook
minder voor verlichtingsdoeleinden, al zal dit
alles geen zoden aan den dijk zetten
Om verschillende redenen is het evenmin
mogelijk, de hoeveelheid, welke men tekort
komt, over de verschillende landen in gelijke
mate om te slaan. Verschillende factoren
spelen hierbij in eersten aanleg een groote
rol. Men moet in de eerste plaats niet
vergeten, dat Duitschland in oorlog is. Voor
de oorlogvoering belangrijke industrieën gaan
in ieder geval voor bij de verdeeling van de
beschikbare hoeveelheden.
Daarbij spreekt het vanzelf, dat Duitschland
bij zijn leveranties aan andere landen in be
langrijke mate rekening moet houden, eener-
zijds met de doeleinden waarvoor deze pro-
ducten worden verbruikt en anderzijds met de
.hoeyeej.hëdfln /gopdgjm. wetkc .uit iwaden;
'ermijdelijk en kunnen dwingen van
pad der evenredige verdeeling af te ga an
Een andere factor van beteekenis w»
gevórmd door de moeilijkheden van het trj
port en de ongelijkheid, waarin de téfcoi
als gevolg van het uitblijven van Engelj
kolen zich in verschillende landen-zullen ou
baren. Het transport van het massa-arp
geschiedde grootendeels per schip, het)
nu althans ten deele onmogelijk is gewor
Het vervoer per spoor, dat hiervoor in
plaats moet komen, levert uiteraard
groote moeilijkheden op.
Voor ieder land zal het vraagstuk ten sr
nog eigen kanten hebben, gezien de ongé
heid van het Engelsche aandeel in de v
ziening van het betreffende gebied. Dit
deel loopt zeer sterk uiteen. L
Berlijn zal richtlijnen geven e
Uit verschillende uitingen in de Duitf'
pers van de laatste weken kan men den in(i[»
krijgen, dat Duitsche kirngen zich opfl
standpunt stellen, dat de kolenindustrie
de bezette gebieden een welkome versterf1
is van de Duitsche verkoopsmacht op de Ei1
peesche markt. Uit deze zienswijze zou
kunnen afleiden, dat de Duitsche verkoii
leiding zich voorstelt opdrachten te kum
verstrekken aan de producenten in de be?
gebieden, opdat zij hun producten aan beir
de bestemmingen afleveren. In dat gevaF
dus Duitschland de voorziening van gel»
Europa bepalen. Welke maatstaven het d\
bij zal aanleggen, is niet bekend. Men
met zijn verwachtingen het beste verw"
schap te zoeken met de in Duitschland0'
bestaande regelingen. 1
Land- en Tuinbouw»
D
Onze veestapel 'j
Afslachting heeft voor een deel plaaljs
if
gehouden p«i
an den commt
saris-generaalminister Fischböck
algemeene uiteenzetting aangehoord
agrarisch gebied. Zij werd nader aana'
vuld door den „Bauernführer" gr^
Grothe.
De verzekering werd gegeven, dat
groot-Duitsche Rijk in steeds grooter i
het overschot van onzen tuinbouw zal kup
opnemen en tegen billijke prijzen. Wej
hoeven geen afzet-zorgen te hebben. n
Voor den zuivel zullen we eveneens mt
aanleunen tegen Duitschland.
Noodig zal het zijn, met het oog opB
beschikbare voederartikelen, het rants#
voor het vee te verminderen en bestaaif,
voedering door andere te vervangen
rts de
stapel te
minderen.
De noodige slachtingen zullen echtd
prijs niet drukken; eer zal deze wordend
hoogd. Kapitaalverlies zal de boer niet lif.
Op agrarisch gebied zullen voorts, doo,,
gemis aan veredelingsproducten, allerlei''
zettingen noodig zijn. Onderzoekingen
oog daarop zijn in gang. a
In het algemeen zal de verandering
boeren niet tot schade zijn.
De afslachting zal vooral koeien bctr.
fen en in mindere mate varkens, v*1
klaarde minister Fischböck ten slof'
Het deficit aan voedermiddelen, dal
Europa steeds aanwezig was, zal mi,
worden beperkt door de voorgenomen n
regelen en door het gebruik maken van'
vangir.gsartikelen.
Deze maatregel sluit aan bij wat iir
groot-Duitsche Wirtschaftsraum thans
is. Nederland kan daarop bezwaarlijk eei^
zondering maken.
t
De aardbeiencampagne In h
Kennemerland >1
Men schrijft ons uit Beverwijk:
De aardbeiencampagne in de streek KK
merland heeft een bevredigend verloop/
aanvoer aan de veilingen is gunstig ei^j
zelfde kan ook gezegd worden van de pr.
Wel zijn deze iets teruggeloopen sindë11
ang van de campagne, maar toch ji»
de soort Moulin Rouge, welke v
assend groot van stuk ls, nog altij#
15 cent per slof van 3 kg besteed enn
de Jucunda van 5580 cent.
Bij de conservenfabrieken bestaat dit)
einig animo tot koopen. Het overgroot^'
der vruchten is ditmaal alzoo bestemd,,
binnenlandsche consumptie. Het valt hierf
dat vooral voor Den Haag aanzienlijke
tijen hier worden gekocht. f
Was de laatste tien jaar nagenoeg d
heele Beverwijksche aardbeienoogst bff'
voor conserveering. de grootste zorg dj
tuinder thans aan de vruchten besteedt, L
voering van de handige kratten metr
sloffen en van de bekende cartonnen dit
bij het begin en tegen het einde der:
pagne. hebben gemaakt, dat Beverwij|j
zijn aardbeien geleidelijk weer een belay
plaats gaat innemen op de binnenlaiv.
markt en daardoor niet langer nagenoe)
ledig afhankelijk is van de conservenfabr»,
In toenemende mate consumeert NedP
Beverwijksche aardbeien en men mag!
reden aannemen, dat het zich er wel bij p
Duurde vroeger een campagne gewoonll
weken, het is opvallend, dat het oogstfej]
laatste jaren nauwelijks vier weken
Ongetwijfeld zal dit laatste ook dit seizor
geval zijn, want reeds op dit oogenblik")!
den de aangevoerde partijen kleiner, we%
schijnsel zich volgende week in nog 1
tempo zal voortzotten. Naar men mag ver
ten. zal omstreeks 20 Juli een streep onfr
huidige campagne worden geplaatst.
DE COLORADOKEVER.
Nu de bespuiting
ideolte van
Lek. de Ni
aardappelvelden,-
land ten Zuiden van de/
Maas en den NtcuwenWari
rijksv
ege ka
likking van de aardappelvevbouwer#'
gesteld, tusschen J en 12 Juli ter bestri.idi|s
den Coloradokever is voorgeschreven
Plantenziektenkundige Dienst de aa:
alle verbouwers er op. dat deze bespu
zakelijk is en vooral ook, dat zij nauv
worden uitgevoerd.
Op verschillende plaatsen zijn thans kevt
larven van den Coloradokever gevonden. D<*
zeer zorgvuldige bespuiting waarbij zeer z4-j
volle hoeveelheid vloeistof, waarop gerekend
ten minste 750 liter per hectare, gebruik^
worden, kunnen eventueel aanwezige lsrvir
dood worden. Wij weten allen, hoe gevaaf
aanwezigheid van den Coloradokever, niet
voor onze aardappelcultuur en -uitvoer. miJ
voor den uitvoer van andere tuinbouwpvodi
Alleen door zeer stipte uitvoering der
schreven bestrijdingsmaatregelen zullen wij
ding van het insect over ons land kunnen"
Laat men dus, ondanks de moeilijk
ook tijden-
oorgeschrei
ting goed
larven op de blader
VV^cmI.
eval, dat kevers of larven gjc
l mededeeling gedaan worden
daar dan door don PltnttiC
enst nog krachtiger bestrijding
ie plaats genom
aardappelverbou
voor de uitroei
2®1 bereikt worder
