glimwe \\t<£mrmt Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken SQzal de toekomst IJ brengen? Frankrijk en de wapenstilstand Lyon bezet FOTO A°1807 imentsprijs: I maanden In Leiden en in en waar een agentschap ge- TEN„ is f235. Per week 18 ct. '1 ttj nummers 6 ct. Alles by ehoittbetaling. traw itsch^t. per regel. Ingezonden ^'Velingen 45 ct. per regel, id oium 6 regels. Bewysnum- ct. By contract belangrijke ;eb( jkhö No. 6153 VRIJDAG 21 JUNI 1940 21e Jaargang Bar. Redactie en Administratie: BREESTRAAT 123, LEIDEN. Telefoon 22710. (Na 6 uur 23166.) Postbox 20. Postrek. 58936. By dragen van medewerkers, In gezonden stukken aan de Red. Abonnementen, Advertenties, enz. aan de Administratie. ;en is °P dit °°genblik groot de dte wagen aan speculatieve be- dooen over de vraag, hoe het in met ons land, en met Europa t zoowel wat betreft de eco- lighfo de sociale structuur onzer dentyjschap, als ook wat aangaat iindige positie. Maar van meet- we daartegen waarschuwen, om ^geen nut kan hebben, daar ger?) deze omstandigheden, welke re®V:hiedenis van ons land haar fjjfcjt hebben, een aanwijzing kan litbettruit met eenige zekerheid kan d^emaakt hoe het straks en >1 dat straks zijn worden tie va irstefben wel houvast aan hetgeen landtnmissaris Rijksminister Seyss wc, zijn installatierede zei, dat ij ing is, dat Nederland weer Ovi irden. Daarop mogen we ver nielt [aar met dit gegeven kunnen Maajet werkzaam zijn om eeniger- ^g^oordeelen, hoe, de situatie zich totMlen- we met beide voeten idem der werkelijkheid blijven ïJJJns werk doen, waar we daar- len zijn, aan de moeilijkheden, "^JJeer groot zijn, met Gods hulp bieden en trachten om het beste haken. 5Vi. jben we ons te realiseeren, dat «richt ons land ook verder niet I zal laten. Het zou dwaasheid dat na het tot- LAMtn van den vrede alles op den a^s voor den oorlog zou wor- uitjjgezet. Nooit in de geschiedenis v- e?ren zijn soortgelijke gebeurte- de o welke wij nu beleven, voorbij- '8-88f|nder 'n diepgaand spoor op elk JKEffkler le laten. Toen na den ÉND^scfien tijd de Nederlandsche »rk hPndvest werd, is veel van het- irdachNapoIeon was ingevoerd en tot remtoacht, in ons volksleven geble- rdeS1 het stellig ook nu gaan- echt<frrein van den arbeid, van het ien, mr, van de economische ver- teri van den landbouw, de sociale heM0"trekken zich veranderingen, eze tot stand komen, welke van ESTItc beteekenis zullen blijken te duur van de bezetting die teze maatregelen op ons votks- en gaan daarmee als het ware int worden gaat, weten we niet; vadderingen, die tot stand komen, hfend zullen zijn, dat staat vast. we ons, hoe zonderling dit ;n de klinken, daarover niet bezorgd raard Deze dingen liggen in het at de Gods besloten. Wij mogen en el werkzaam zijn met de gege- e Hij ons verschaft in Schrift en dan moeten we verder peid doen en vertrouwend zijn. [fnderdaad een kleine kunst om -gen te noemen, waarlangs ons re68) 1 en ons volksbestaan stralcs zal 82 Ere,d- Maar daarmee komen we rvüLt' daardoor worden geen zaken id in de branding van dezen lanpj door God bewaard voor ver- )d van den oorlog. Hoeveel !r ook in ons hart is over hen over schade welke werd aan- ri 'is nog zoo heel veel, waarvoor mogen zijn Hoe he, RU hü 4. gaan' wachlen we, arbeids- fW ÏBertrouwend af. 'landers zijn we waardig in ig tegenovér de bezetters, na- verplichtingen, welke we op iiet'1 een lachtj Plaats m°8e zijn bereid in ons rnis. r-genomen, hopend en biddena, de toekomst aan ons land nog fcZwitsersche grens, 20 Juni (D. t „Volgens geruchten, die ook te dit d, ronde doen, zou Churchill be- hooir gegeven den hertog van Wind- J^n te nemen, wanneer hy den bodem zal betreden. Als re- u.dezen maatregel wordt de hou- vi'enick we'ke de hertog zou heb- nlaat''Domen te8en de Engelsche re- oniieii ,efien Zoning George. De vroe- n giji"® va" Engeland schijnt zijn Testa?, verbindingsofficier tusschen "if aar116 ea de Fransche troepen te 'ergelegd, uit protest tegen het nf fr>fan Britsche expeditieleger slag in Vlaanderen. 'im ?Ium">nd verduisterd i hsj moet worden Dene^ tijden rijn eoor heden- fii wil eD Morgenochtend: Zons- met yng ^07 en Zonsopkomst [eere toch het, ji t zal Vordt De vlucht naar Spanje Uit Madrid. Uit Bordeaux wordt ge meld, dat tien vroegere ministers der Spaansche republiek aan de Air France 10 millioen francs hebben geboden voor een vlucht naar Algiers. De menigte die al dagenlang het Spaansche consulaat belegert om visa voor Spanje te krijgen, heeft Woensdag driemaal gepoogd het gebouw te bestor men. Onder de personen, die het consu laat bezocht hebben, zouden zich o.a. madame Tabouis en Henry Torres heb ben bevonden. Aan deze personen is een visum geweigerd in verband met hun vijandige houding tegenover Spanje. Uit Irun: Uit Frankrijk komende vluchtelingen waaronder zich talrijke Fransche voormalige ministers zooals Bonnet bevinden hebben mei! .-gedeeld,, dat de Fransche ministeries van Bor deaux naar Biarritz zijn verplaatst. De ministers werden begeleid door tienduizenden vluchtelingen waaronder vele Spaansche separatisten en republi keinen die uit vrees voor straf tot dusver nog niet hebben kunne.i besluiten naar hun vaderland terug te keeren. Frankrijks boete Pétain spreekt tot het volk. Uit Genève: In een radiorede heeft minister-president Pétain gistermiddag gezegd, dat de regeering Woensdag de gevolmachtigden heeft benoemd met de opdracht de voorwaarden van den tegen stander in ontvangst te nemen. Hij heeft dit besluit genomen met het bittere hart van een soldaat, omdat de militaire toestand hem daartoe heeft ge dwongen. Sedert 13 Juni is een verzoek om wapenstilstand onvermydelyk ge weest. Als één van de redenen hiervoor noemde Pétain, dat op 1 Mei 1917, on danks drie moorddadige oorlogsjaren, het Fransche leger nog 3.280.000 man telde; bij den aanvang van den jongsten slag waren er 500.000 man minder. In Mei 1918 stonden 85 Britsche divisies aan Fransche zyde, in Mei 1940 waren het er slechts 10. Thans is de minderheid van het Fran sche materiaal nog grooter dan de min derheid van de troepenmacht. Frankrijk liecft thans minder vrienden, te weinig kinderen, té wéinig wapenen en te wei nig bondgenooten. „Laten wy uit den verloren slag een les trekken," aldus ver volgde Pétain, „sedert den oorlog heeft de genotzucht den geest van offervaardigheid overwoekerd. Men heeft elke inspanning willen vermijden. Thans treft het ongeluk ons. Ik was by U in de dagen van roem, ook in deze donkere dagen wil ik bij U blijven." Uit deze rede blykt wel zonneklaar de onderschatting van den tegenstander, waarin men zich in de geallieerde lan den heeft overgegeven. We hebben daar meermalen op gewezen. Chaos in Bordeaux Uit Madrid: Schokkende verslagen van ooggetuigen uit de nieuwe Fransche hoofdstad, Bordeaux, worden gepubli ceerd in de bladen „A.B.C." en „Ya". Menschen en voertuigen stroomen in dichte rijen doelloos in de gloeiende zonnehitte door de straten. Parysche elegantie is vermengd onder in lompen gehulde bedelaars. Politieke persoonlijk heden, die van het hooge standpunt van hun roem zijn gevallen, loopen naast armzalige boeren. Voorname, ie Ier be kende filmgrootheden, gaan onder in de bonte menigte, die bezield is door de ge meenschappelijke gedachte: vlucht on der alle omstandigheden. Reusachtige mcnschenmenigten belegeren de banken en de consulaten van Spanje en Enge land. Op alle gezichten teekent zich diepe vermoeidheid af. Ieder tracht ergens te slapen, in wachtkamers en op stations. Ministers slapen op stoelen of sofa's in bescheiden dakkamertjes van restaurants. Om hongersnood te voorkomen is ge neraal Bernard belast met de controle over en regeling van het voedings probleem. Duizenden militaire voertui gen uit alle deelen van Frankrijk, Engel sche, Fransche en Belgische Roode Kruis-wagens staan in bonte rijen door elkander op straten en pleinen. Benzine is nauwelijks voorradig. Slechts zelden ziet men een schip in de haven. Onder de burgers bewegen zich wer keloos en zonder doel duizenden solda ten van de verslagen legers. Pilotp- zon der vliegtuigen, kanonniers zonder ge schut, infanteristen, pionniers zonder geweren of andere uitrustingsstukken, iveral hoort men: „als het toch maar vrede was, onverschillig wat voor vrede." Onder de vluchtelingen over weegt het Joodsche element. Léon Bluin zat zwygend in liet restau rant Avenue Clémenceau, om ringd door een geweldigen berg koffers Paul Boncour zat met goe den eetlust aan tafel in het rer' i- rant „La Presse". Mandel werd in het restaurant, waar alle diploma ten elkander ontmoeten, plotseling gearresteerd, maar na enkele uren weer vry gelaten. Engelsche vluch telingen zoeken de lucht af naar vliegtuigen, die hen naar hun land moeten brengen. De Fransch- Engelsche alliantie is verdwenen zoo besluiten de verslagen. Onderhandelingen met Italië Fransche troepen wijken uit naar Zwitserland Frankrijks gevolmachtigden, onder leiding van den minister van Buitenlandsche Zaken, Baudoin, hebben zich door de lucht met een witgeschilderd vliegtuig naar een onbekende bestemming begeven, waar de onderhandelingen over het neerleggen der wapenen zullen plaats hebben. Het blijken te zijnde generaal van 't leger Huntziger, ambassadeur Nöel, vice-admiraal Lelu en de generaal van het luchtwapen Bergeret. In verband met de moeilijke verbin dingen voor het overbrengen van berich ten, welke over Spanje loopen, is deze mededeeling der Fransche regcering eerst gisternacht om 1 uur door de Duit- sche Kijksregeering ontvangen. Zy kon den Führer gistermorgen om 4 uur ter kennis worden gebracht. Het Duitsche opperbevel der weermacht heeft daarop zonder verwijl de noodige instruc es gegeven en maatregelen getroffen om de Fransche wapenstilstandsdelegatie te ontvangen. Ook onderhandelingen met Italië Vanuit Italië, „ergens", wordt ge meld, dat de Fransche Regeering zich gistermorgen tot de ItaJiaan- sche Regeering heeft gewend, door tusschenkomst van de Spaansche regeering, met het verzoek te on derhandelen over een wapenstil stand. De Italiaansche regeering heeft door tusschenkomst der zelfde regeering geantwoord in termen, gelijkluidend aan het ant woord der Duitsche regcering, nJ. dat zij de namen der Fransche ge volmachtigden verwacht, wien dan plaats en tijd voor een ontmoeting bekend zullen worden gemaakt. Of al deze onderhandelingen zullen Slagen, valt niet te zeggën. Omtrent de basis der besprekingen is alles nog on bekend terrein. We zullen dus moeten afwachten, of de onderhandelaars elkaar zullen kunnen vinden. Zouden ze tot resultaten komen de ontwikkeling der gebeurtenissen oefent in die richting een sterken druk uit dan vergisse men zich echter niet om trent de kansen voor een definitieven vrede. Ook als Frankryk het hoofd in den schoot legt, gaat de strijd tusschen de twee hoofdrivalen voort. Hoe lang het daarmee nog duren kan, durven we niet zeggen. Het kan kort zijn, maar ook lan ger. Hier zijn zooveel, in hun wer king niet zoo gemakkelijk te bepalen, factoren, dat niet volstrekte zekerheid moeilijk veel te voorspellen valt. Veel kan ook afhangen van de wyze, waarop de siryd tegen het Britsche imperium zal worden voortgezet. Frankrijk met zijn mislukte continen tale veiligheidspolitiek, waarop het alle hoop gebouwd had, zal de eerstvolgende dagen onze belangstelling binden, al is hei mogelijk, dat daarbij eenig geduld zal moeten worden geoefend. En inmiddels brengen de Duitsche legerberichten er ons mee in kennis hoe het op de Fransche fronten verldopt. De Italiaansche communiqué's daarentegen geven een minder concreet beeld te zien en maken meer den indruk, dat in verschillende richtingen, met name in Afrika, voorbereidingen tot grootere acties in gang zijn. In Frankrijk zien we den grooten strijd geleidelijk zich verplaatsen. Als een groote wals rolt de oorlogswagen over de geheele breedte van Frankrijk's gebied voort in zuidelijke richting. Thans is de helft des lands zoowat bezet. In Bretagne en Norraandië worden de Franschen stelselmatig teruggedrongen. Zy moesten hun oorlogshaven Brest prijsgeven en daarmee Bretagne. De ge heele benedenloop van de Loire van Nantes tot Tours ging voor hen verlo ren. Ook het gebied van de midden-Loire zien ze zich ontglippen. In Lotharingen worden de deelen van het oostelijk leger meer en meer op el kaar gedrongen. Epinal, Toul en Lune- ville in het gebied der groote vestingen zijn genomen. De toestand wordt er wel zeer penibel. SCHAAP Co. AMSTERDAM - ROKIN 106 MOOIERE AFDRUKKEN 6x94 ets. H0LLANDSCHE SOCIËTEIT Heerengracht 475 Amsterdam C Vraagt tarieven voor LEVENSVERZEKERING LIJFRENTEN PENSIOENEN In de Maginotlinie ter weerszijden van Diedenhofen wordt nog steeds gestreden. Ten Westen van Weissenburg is de Magi notlinie opnieuw doorbroken. Het is het gebied der historische veldslagen. Stuka's en gevechtsvliegers hebben een groot aantal vestingwerken met volle treffers verwoest, zoo wordt medege deeld. Straatsburg is van het Zuiden en Oos ten uit genomen. Op de kathedraal waait weer de ryksoorlogsvlag. „Dat op de kathedraal van Straatsburg thans de Duitsche vlag wappert is een symbool van onze overwinning over 1918 en over 1648, en een slotstreep on der de wisselvallige geschiedenis van Straatsburg, zegt de Deutsche Allgemeine Zeitung. In de Bourgondische poort is de ver- eeniging tusschep de troepen, die uit de richting Belfort kwamen en die, komen de van den Boven-Rijn, tot stand ge komen. Het aantal op 19 Juni ingeleverde krijgsgevangenen is meer dan 200.000, onder wie de opperbevelhebber van het Fransche 10e leger generaal Altmeyer met zijn staf. Wat den luchtoorlog betreft vernemen we, dat de vergelding voor de talrijke Britsche aanvallen op Duitsch gebied is ingezet. In den nacht van 19 op 20 Juni is de als Britsch wapeningscentrum belang rijke stikstoffabriek van Billingham met bommen van zwaar kaliber aangevallen. Verder zijn brandbommen op petro- leumtanks te Huil geworpen. Ten Westen van Dungeness hebben twee Duitsche snelvarende motorbooten een koopvaardijschip van 4000 ton ver nield. Een duikboot heeft een tankboot van 8000 ton vernield. Een andere duikboot heeft uit een convooi drie schepen weg geschoten. De verliezen in de lucht bedroegen Woensdag 21 vliegtuigen. Zes Duitsche machines worden vermist. Lyon bezet Uit Zwitserland meldt Stefani gis teravond laat de bezetting van Lyon, dat de Duitsche troepen gistermiddag reeds dicht genaderd waren. Weerstand werd niet geboden. De Duitsche autoriteiten hebben de Fransche autoriteiten uitgenoodigd op hun post te blijven en samen te werken tot handhaving van de orde. De Duitschers bezetten de bruggen over de Rhone, de kazernes, de wapen en munitieopslagplaatsen, de kruithui zen en de fabrieken. Een tweede colonne bezet Roannes en Guloz, waarmede zy Savoye binnen drong; de Fransche douaneambtenaren namen de wyk naar Zwitserland. De Duitsche troepen maken zich ge reed St. Etiènne te bezetten, een indus trieel centrum voor de vervaardiging van automatische wapenen. Havas meldt nog uit Lyon: In Lyon is het ondanks de Duitscne bezetting, zeer rustig. De prefect van de Rhone, evenals de vertegenwoordigers van het gemeentebestuur zyn op hun post geble ven. De openbare diensten functionnee- ren normaal, de straten zyn echter ge heel verlaten. De ontwapende politie doet haar dienst als in normale tyden. De over heid heeft een oproep gericht tot de be volking. waarin zy er op wyst, dat het de plicht is van iederen Franschman om zich onder deze omstandigheden waar dig te gedragen. Uit Londen meldt Reuter: De Fran sche radio maakt bekend dat de ver duistering thans wordt uitgebreid tot het Rhónegebied. De winkels in dit ge bied hebben instructie gekregen Duitsch geld aan te nemen. De Rhone- en Saone- bruggen worden door Fransche politie bewaakt. Over de Zwitsersche grens Naar Suisse meldt, heeft het garni zoen van het Fransche fort des Rousses zich vannacht ter sterkte van 400 man naar de Zwitsersche grens begeven en om interneering verzocht. De Franschen werden door den Zwitscherschen grens post ontwapend en naar het binnenland gebracht. Hetzelfde blad meldt verder, dat zich onder de Fransche troepen, die Woens dag om interneering verzochten, en door den Zwitserschen grenspost ontwapend werden, o.a. een afdeeling zware Fran sche artillerie met ongeveer honderd vrachtauto's bevond. Uit Bern: Officieel wordt medegedeeld, dat in den afgeloopen nacht in de streek van St. Ursanne geallieerde troepen ter Dr. J.H. Gunning J.H.zn.t Woensdagmiddag is op 81-jarigon leeftijd te Amsterdam overleden dr. J. H. Gunning J.H.zn. Johannes Hermanus Gunning werd geboren te Hilversum en was de zoon van den bekenden Neder- landschen Godgeleerde J. H. Gun ning, die vele jaren hoogleeraar was aan de universiteiten te Am sterdam en te Leiden. J. H. Gun ning bezocht het Haagsche gymna sium, waarna hij aan de Utrecht- sche hoogeschool theologie studeer de. Vervolgens studeerde hij Leiden Arabisch en Syrisch en in 1881 promoveerde de heer Gunning tot doctor in de Godgeleerdheid. In December 1881 nam hij het be roep aan naar de Nederlandsch Hervormde gemeente te Wilhelmi- nadorp, achtereenvolgens diende hij de gemeenten Bennebroek, Gouda en Leiden. In 1913 werd dr. Gunning predikant-directeur van het diaconessenhuis te Haarlem, welk ambt hij anderhalf jaar waarnam, waarna hij eenigen tijd als voorganger van „Duinoord" heeft gestaan. Gedurende eenige jaren vestigde dr. Gunning zich toen als emeritus-predikant te Apeldoorn, waar hij als leider van de evangelisatie Maranatha optrad. In 1920 trok dr. Gunning nogmaals als predikant naar Zeeland en wel in de gemeente Serooskerke, waar hij tot 1924 verbleef. Als emeritus predikant vestigde hij zich te Bilt- hoven en later te Amsterdam. Be halve als predikant was dr. Gun ning ook bekend als redacteur van het weekblad „Pniël", hetwelk hij begin Januari 1892 te Leiden op richtte. Dr. Gunning heeft een groot aantal theologische werken het licht doen zien, waarvan ter ge legenheid van zijn tachtigsten ver jaardag een bloemlezing werd samengesteld. Fransche gevolmachtigden per vliegtuig vertrokken GENèVE, 20 Juni (D.N.E.) De Fran- sche radio deeldé hedenmorgen medé, dat de Fransche gevolmachtigden voor de staking der vijandelijkheden gisteren van een vliegveld in Zuid-Frankrijk zijn vertrokken. Het vliegtuig, waarmede de gevolmachtigden reizen, was wit geschil derd om het kenbaar te maken. Voorts deelde de Fransche radio mede, dat over den verderen gang van zaken volkomen stilzwijgen bewaard wordt en dat noch de namen der gevolmachtigden noch plaats en tijd der bijeenkomst met de vertegenwoordigers van de rijksregee- ring bekend gemaakt worden. Kolenvervoer kan beginnen Schepen tot 800 ton kunnen varen. Met de hervatting van onzen kolen- aanvoer uit Limburg valt het niet tegen, schrijft het Handelsblad. De verlading van kolen te Stein kan aanvangen. Ook van de beneden rivieren konden schepen daar reeds heenvaren. De verladers hebben voldoende laadruimte kunnen aan nemen. Schepen van 70 m lengte en 2.40 diep gang Kunnen nu naar Limburg varen. Deze maat komt overeen met die van de Dortmunders, die 960 ton meten en on geveer 800 ton ladiug vervoeren. Nu groo tere schepen niet in aanmerking komen waardoor het Riinschip van meer dan 1000 en het RijnHerne-schip van 1300 ton, niet gebruikt kunnen worden, zal het met de scheepsruimte vrij krap blijven. Wel zijn er in voldoende mate Kempe naars beschikbaar, die 500 ton kunnen laden. Het kolenvervoer zal wel eenigszins onder den invloed der omstandigheden blijven staan, al kan er nu weer heel wal verzet worden. Het praalgraf van Willem I Om praalbed en beeld een pantserkoepel Naar het Vad. va-neemt is in overleg met de Duitsche autoritei ten besloten door te gaan met de maatregelen lot bescherming van het praalgraf van Willem 1 in het koor van de Nieuwe Kerk te Delft. Volgens het oorspronkelijke plan zou het monument in zijn geheel worden in gepakt, waarmede een bedrag van ƒ40.000 gemoeid was, terwijl het resultaat aan twijfel onderhevig werd geacht. Men is toen na rijp beraad en grondig onderzoek overgegaan tot het afnemen en veilig op bergen van de beelden en obelisken en van de bronzen Faam, die slechts met een paar knopjes bevestigd bleek op de bol, waarop het beeld met één teen rust Die ontdekking was een groote verrassing. Niet alleen om het wonder van even- wichtsberekening, waarvan deze bevesti ging getuigt, maar ook omdat dit twee duizend kilogram zware beeld aldus in 1645 de geweldige schok heeft doorstaan, veroorzaakt door het springen van het kruitschip, welke ramp een groot deel van de slad neeft verwoest. sterkte van 28.000 man onder wie 16.000 Polen en 12.000 Franschen met 7800 paarden over de Zwitsersche grens zijn getrokken. De troepen werden ontwapend en in het binnenland geïnterneerd. Het Zwitsersche telegraafagentschap preciseert, dat tot dusver 40.000 Fransche soldaten naar Zwitserland zijn gekomen; hun aantal neemt nog steeds toe.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1940 | | pagina 1