SAMBO, DE OLIFANT
MAANDAG 17 JUNI 1940
PA(
Een .wachtkamer op een der Rotterdamsche stations. Om de reizigers
tegen stortregens te behoeden, is een spoorwagen als wachtkamer ingericht
Het hoofdpostkantoor te Rotterdam is weer gekeel bi bedrijf. Ten gerieve van het publiek werd^ei
telefooncellen aan de buitenzijde ven het gebouw aangebracht De telefoons zijn er, maar van e#
eel kan men nog niet spreken ni<
UIT DE PERS
Perspectieven
In „De Werkgever", het orgaan van
het Christelijk Werkgeversverbond, trof
fen wij een artikel aan onder het hoofd:
„Perspectieven", waaraan wij het vol
gende ontleenen:
Nu de kruitdamp geleidelijk aan op
getrokken is en men, eenigszins para
doxaal, zou kunnen spreken van een ge-
consolideerden toestand, komen lang
zamerhand de verschillende beschou
wingen los.
Indien men daarin een algemeen
thema poogt te ontdekken, zou men dit
het beste kunnen karakteriseeren met
de oud-Hollandsche uitdrukking „de han
den uit de mouwen". Zonder het onnoe
melijk leed en de zware materieele ver
liezen en geestelijke slagen, die ons volk
heeft moeten ondergaan, voorbij te zien,
meenen ook wij, dat dit ons stellig niet
zal mogen verleiden bij de pakken neer
te zitten. Indien er ooit een tijdstip in
Neerlands' historie is geweest, waarin
ieders particulier initiatief en persoon
lijk optreden een belangrijke schakel be-
teekent in den keten van den sociaal
economischen wederopbouw, dan is het
stellig thans. Maar niet alleen het par
ticulier optreden is van groote beteeke-
nis. Ons in zijn structuur tamelijk in
dividualistisch aangelegd volk is niet in
het minst onder den invloed der Chris
telijke beginselen waarbij naast den
protestant ook de katholiek moet wor
den vermeld vooral in den laatsten
tijd gegroeid in een richting, die onzer
zijds met den naam eener organische
maatschappij-opvatting pleegt te wor
den aangeduid. De tallooze organisaties,
die hier te lande bestaan, zijn hiervan
het bewijs. Wij beschikken niet over een
statistiek, om dit te constateeren, doch
het zou ons niet verwonderen, indien
Nederland ook in organisatorisch op
zicht tot een der „dichtstbevolkte" ge
bieden van de wereld kan worden ge
rekend. Met saambinding van hetgeen
bijeen hoort en vermijding van alle
noodelooze doublures, zullen deze organi
saties ook in de toekomst een belangrijke
taak te vervullen krijgen, indien hen
daartoe de gelegenheid geboden wordt".
Zich baseerend op de Verordening van
den Rijkscommissaris breekt de schrij
ver voorts een lans „voor het goed recht
van onze Protestantsch-Christelijke
Werkgeversorganisatie, die naast de Ka
tholieke humanistische denkrichting, een
belangrijke geestelijke strooming in ons
volksleven tot haar recht tracht te doen
komen. Dat thans meer moet worden ge
let op hetgeen vereent, dan op het
geen verdeelt, ligt voor de hand. Maar
we zijn nog steeds van meening, dat de
Prot. Christ, vakbeweging, zoowel van
werkgevers als werknemers, thans een
gewichtige taak te vervullen heeft. Over
deze taak vond een verhelderende be
spreking plaats in het Convent der Prot.
Chr. Patroons- en arbeiderscentralen in
Nederland, in welk Convent werkgevers,
middenstanders, landbouwers en werk
nemers zijn vertegenwoordigd.
Een geheel ander vraagstuk, waarvan
de perspectieven openbaar worden, is dat
der1 economische ontwikkeling van Ne
derland, waarbij hetwerkeloosheids-
vraagstuk voorop staat. Wij spreken de
hoop uit, dat het den nieuwbenoemden
Regeeringscommissaris voor den Arbeid,
prof. dr. J. E. de Quay gegeven moge
zijn niet alleen coördineerend werkzaam
te zijn, doch ook constructieve plannen
in dezen te ontwerpen. Naar onze be
scheiden meening, mag daarbij zeker
thans niet het finantieel probleem den
doorslag geven. Dat van een en ander
wellicht een zekere egalisatie van inko
mens en vermogens het gevolg zal zijn,
het zij zoo, het geheele Nederlandsche
volk heeft in al haar geledingen blij
moedig de offers te dragen, die van haar
worden gevraagd. Wie de verwoesting in
Rotterdam heeft aanschouwd, zou nau
welijks een rechtsgrond kunnen ont
dekken, om het niet geteisterde deel van
Nederland, dat door allerlei, vaak toe
vallige oorzaken is gespaard gebleven
aan een soort „herstel-heffing" te ont
trekken.
Dit brengt ons tenslotte op de taak der
Commissie-Oorlogsschade, waarvan de
bekwame president van den Nijverheids-
raad. Ir. W. H. van Leeuwen, voorzitter
en prof. Mr. P. Lieftinck secretaris zijn.
Een gemakkelijke taak is deze commissie
niet te beurt gevallen en wij bidden haar
Gods zegen toe bij haar zwaren en ver
antwoordelijken arbeid. Maar één ding
willen wij thans reeds uitspreken en on
der de aandacht van de commissie bren
gen, dat er zal moeten worden geholpen,
op zeer korten termijn, zonder dat bu
reaucratische staketsels behoeven te
worden overwonnen en vervolgens ook,
dat, gelijk wij reeds boven zeiden, niet
een deel van het Nederlandsche volk,
maar allen zonder onderscheid van
rang en stand, naar de mate van elks
materieelen toestand zijn aandeel moet
bijdragen in den wederopbouw van Ne
derland.
Indien de zaak zoo wordt opgezet, kan
er werkelijk nog geestelijke winst ge
boren worden uit de omstandigheden
van het oogenblik, in zooverre dan le
vende werkelijkheid wordt het woord
des Evangelies:
„Draagt elkanders lasten en yervult,
alzoo de wet van Christus".
IN NAAM VAN HET RECHT.
Dr. J. P. Fockema Andreae zegt in het
Utrechtsch Dgbl. in verband met het feit,
dat voortaan de uitspraken der rechter
lijke colleges worden gedaan „in naam
van het Recht', in plaats van gelijk de
Grondwet het zegt, „in naam des Ko-
nings':
In de Grondwet van 1815 (Ne
derlandsche tekst) stond nog, ge
lijk in de Constitutie van 1806, „in
naam en van wege (van wegens)
den Koning"; wellicht was dit een
kleine nagalm uit de oude tijden,
toen, hier en elders, de vorst, de
graaf, de heer van huis uit zelf
recht sprak; dan lag het voor de
hand, dat, zoo dikwijls hij een an
der in zijn plaats stelde, die plaats
vervanger de rechtsprekende func
tie namens hem, maar ook van
zijnentwege vervulde. Denkt b.v.
aan den Sachsenspiegel III, 26
5 1: „de Koning is algemeene rech
ter alom'; vgl. III, 52 .1! 2: de Keizer
kan niet in alle landen zijn en alle
misdaden zelf berechten; daarom
verleent hij aan vorsten en graven
in zijn rijk zekere rechtelijke be
voegdheden.
Onze Staatsregelingen van 1798,
1801 en 1805 gewagen van het doen,
het spreken van recht in naam en
vanwege.het Bataafsche Volk: een
uitvloeisel, kan men zeggen, van
het beginsel der volkssouvereini-
teit: wetgeving, bestuur en ook
rechtspraak Worden uitgeoefend in
naam van het volk. de natie, van
welke alle autoriteit in den Staat
afkomstig is.
Als na de vestiging van den Ne-
derlandschen staat in 1813 de
Grondwet van 1814 tot stand komt,
wordt daarin de regel opgenomen,
dat er „alomme in de Vereenigde
Nederlanden" regt wordt gespro
ken uit naam en vanwege den Sou-
vereinen Vorst.
Zien sommige staatslieden en
staatsrechtsgeleerden daarin een
uitdrukking voor het gebied van
het recht van het beginsel, dat
de Volle Staatsmacht in handen is
van den Koning, anderen beschou
wen de formule meer als een zinne
beeld van de nieuw verworven een
heid, de centralisatie van de orde
ning der rechtsbedeeling; niet
meer als van ouds allerlei recht
spraak in naam van verschillende
personen en overheden, maar «én
rechtspraak in het gansche land in
naam van het hoofd van Staat.
Dat in de bepaling allerminst
valt te lezen, dat den Koning in
vloed op de rechtspraak zou toe
komen, is bekend.
Men zou kunnen zeggen, dat dit
met de nieuwe formule anders is
gesteld. „Het Recht" toch moet de
gansche rechtspraak beheerschen.
Gelukkig heeft de Nederlandsche
rechter ook zonder dat het in een
regel tot uiting werd gebracht, aan
het Recht steeds zoo goed mogelijk
de eer bewezen, die het verdient.
De Nederlandsche rechter ziet
zich een nieuw edel richtsnoer voor
oogen gesteld: recht spreken in
naam van het Recht.
Levering aan Duitsche
weermacht
Slechts tegen ventrekking van bon
Geldt niet voor individueele aankoopen
van Duitsche soldaten
In overleg met den bevelhebber van
de Duitsche Weermacht in Nederland is
de volgende regeling getroffen met be
trekking tot leveranties, ten behoeve van
het Duitsche leger in Nederland, van die
levensmiddelen en voedermiddelen, wel
ke krachtens de distributiebepalingen
slechts tegen afgifte van een bon of
schriftelijke vergunning afgegeven mo
gen worden of van welk de aflevering,
in afwachting van een nadere distri
butieregeling, tijdelijk verboden is. Op
het oogenblik betreft deze regeling dus:
suiker, thee en koffie en vrijwel alle
krachtvoedermiddelen.
Met ingang van Maandag 10
Juni mag de aflevering van bo
venbedoelde levensmiddelen en
voedermiddelen ten behoeve van
het Duitsche leger in Nederland
uitsluitend geschieden tegen af
gifte van een door de betreffende
Duitsche militaire autoriteit on
derteekenden bon, waarop de soort
en de hoeveelheid der aan te koo-
pen producten staat vermeld. Deze
bon dient door den leverancier te
worden bewaard en kan met de
betreffénde distributiebons of ver
gunningen mede worden opgezon
den ter verkrijging van een nieuwe
toewijzing voor de aanvulling van
zijn voorraad.
Uitdrukkelijk zij er de aandacht op ge
vestigd, dat deze regeling uitsluitend
geldt voor aankoopen ten behoeve van
onderdeelen van het Duitsche leger in
Nederland 'en derhalve niet voor indivi
dueele aankoopen door Duitsche mili
tairen ten behoeve van hun persoonlijk
gebruik, ten aanzien van welke de al
gemeen geldende bepalingen van toe
passing blijven en welke aankoopen dus
slechts in een, met normaal gebruik ge
lijkstaande hoeveelheid, voor eigen on-
middelijke behoefte mogen geschieden.
Uiteraard geldt ook hier de boven
vermelde regeling, dat levensmiddelen,
die krachtens de distributiebepalingen
slechts tegen afgifte van een bon af
gegeven mogen worden of van welke de
levering tijdelijk is verboden, ook aan
Duitsche militairen, niet zonder bon mo
gen worden verkocht.
Verkoop Schatkistpapier
stopgezet
Naar wij vernemen, heeft de agent van
het ministerie van Financiën de afgifte
van schatkistpapier tijdelijk stopgezet, in
verband met het feit. dat het tegoed,
waarover het Rijk bij de Nederlandsche
Bank beschikt, thans ongeveer 30 mil-
lioen bedraagt.
Men acht dit tegoed voldoende om
voorloopig de loopende uitgaven te be
strijden en er is daarom geen reden, met
den verkoop van schatkistpapier over de
toonbank door te gaan.
Wij brengen hierbij nog in .herinne
ring. dat juist dezer dagen werd besloten,
het disconto voor schatkistpapier over de
geheele linie met i pet. te verlagen.
KOERSEN NED. CLEAR1NGINSTITUUT
Koersen voor stortingen op 14 Juni
1940 tegen verplichtingen luidende in;
Reichmarken 75.63; Lires 9.55; Turk-
sche ponden 1.45V4; Deenschë kronen
36.40; Noorsche kronen 42.80.
Ruimere uitbetaling
op polissen
Naar wij vernemen, heeft de Ver
zekeringskamer aan de levens
verzekeringsmaatschappijen mede
gedeeld, er geen bezwaar tegen te
hebben, dat de uitkeering op de
kapitaalsverzckeringen verhoogd
wordt van 10 tot 75 met een
maximum van 25.000. Voor de
volksverzekering wordt het maxi
mum op 200 gebracht.
Steeds meer soldaten gaan
naar huis toe
Toespraak van den Duitschen
kolonel Schwabedissen
Naar wij vernemen heeft dezer dagen
de door den Opperbevelhebber van de
Duitsche weermacht in Nederland be
noemde Duitsche Commissaris voor de
tenuitvoerlegging van de demobilisatie
van de Nederlandsche land- en zeemacht,
kolonel I. G. Schwabedissen, zijn ambt
aanvaard.
De kolonel begroette bü deze gelegenheid
Generaal Winkelman en de officieren van
het Nederlandsche Opperbevel van land
en zeemacht. In zijn toespraak wees kolo
nel I. G. Schwabedissen o.a. op het vol
gende:
„Door de grootmoedigheid van den
Führer van het GrQOt-Duitsche rijk is het
mogelijk de Nederlandsche land- en zee
macht in volkomen orde te demobiliseeren
en de soldaten niet in gevangenschap weg
te voeren, doch hen terstond weer in het
vrije bedrijfsleven in tc schakelen. Van
Duitsche zijde heeft men hot voornemen,
dc verdere demobilisatie in denzelfden zin
als tot dusverre voort te zetten, onder
voorwaarde, dat ook van Nederlandsche
zijde oprecht en loyaal daaraan wordt
medegewerkt."
Kolonel I. G. Schwabedissen besloot
zijn woorden met aan de verzamelde Ne
derlandsche officieren dank te brengen
voor den arbeid, dien zij tot dusver gele
verd hebben.
BOND VAN GEREF. VROUWEN-
VEREENIGINGEN
Het bestuur van den Bond van Gere
formeerde Vrouwenverenigingen deelt
mede, dat de jaarvergadering van den
Bond, welke dezer dagen te Rotterdam
zou worden gehouden, voorloopig is uit
gesteld.
Het ligt in de bedoeling, dat het orgaan
van den Bond: „De Gereformeerde
Vrouw", binnenkort weer zal verschijnen.
SCHIPPER VERGREEP ZICH AAN
DE LADING
Rechercheurs te Amsterdam hebben
een schipper op heeterdaad betrapt,
toen hij een achttal dekens, welke tot
de lading, die hij moest vervoeren, be
hoorden, in zijn roef trachtte te verber
gen. om ze later te verkoopen. De man
legde onmiddellijk een bekentenis af.
Hij is voorloopig opgesloten.
MEISJE TE GOUDA VERMIST
De commissaris van politie te Gouda
verzoekt opsporing en terugbrenging van
Johanna Lepelaar, geboren te Alphen
aan den Rijn, 6 Jan. 1921, wonende te
Gouda, die sedert 21 Mei wordt vermist.
Het is niet uitgesloten, dat zij zich te
Amsterdam bevindt.
85. Gaan jullie naar beneden schone kleren vragen,
zei de kapitein. De jongens snapten het niet erg en
kregen twee briefjes mee. Op het ene briefje ontvingen
ze schone kleren. Alleen de schoenen waren te groot.
Op het andere stond een boodschap voor een oude dame,
die op het dek zat en met plezier de grappige ventjes
bekeek.
Toen las ze de brief en vertelde de jongens, dat zij
voor hen zou zorgen tot ze op een ander schip over
gezet werden. Toen ging ze naar beneden en liet een
reisdeken liggen. Onmiddellijk verzonnen Jan en Flip
iets. Samen kropen ze er in, aan eiken kant een groot
oor er uit. Een Javaanse jongen schrok zo, dat hij een
hele stapel borden liet vallen.
Wat dc Radio
Dinsdag 18 Juni.
JAARSVELD. 414 m. Avro-uibor
8.00 A.N.P.; 8.05 Gram.muziek ;,d(
genwijdirig; 10.15 Gram.muziek;00
roeporkest (11.0011.20 Huish] m
12.15 Gram.muziek; 12.45 A.N.P/
gram.muziek; 1.00 De Romand
liste; 2.00 Zang met pianobegel]
Gram.muziek; 2.40.Lyra-tri<p; 3,jdü
dedeelingen. Hierna: Gram.migr
Viool en piano; 4.30 Concert (jei£
Avro-orkest en gram.muziek; 7»
line-ensemble „De Speellieden"^
niededeelingen; 7.45 ReporW
A.N.P.8.10 Omroeporkest t\ b
9.00 Radiotooneel; 9.20 Omrofcn
solist; 10.00 A.N.P., sluiting. (an
KOOTWIJK. 1875 nr. K.R.O »el
11.1511.30 n.m. Berichten.
8.15 Gram.muziek (9.009.
Fr., 11.15—11.30 Berichten r, h
K.R.O.-melodisten 12.30—12.4#"1
D.. 12.4.5—1.00 A.N.P.); 1.4a]
(Fr.); 2.00 Berichten <D.); 2i
octet; 2.30 Gram.muziek; 2.45 r.
3.15 Berichten (Fr.); 3.30 r.FrK
(5.00—5.15 Berichten D.)5.o«
kest; 6.15 Berichten (E.); 6.30.'
zuinig met electriciteit?" Hieii°
muziek; 7.00 Gram.muziek; 8.01*,
(D.); 8.15 Berichten (E.); 8.30'P
K.R.Ó.-Groot-Amusementsorkeslr
quette; 9.15 Berichten* (E.); ,9
muziek; 10.00 Berichten (D.);L
A.N.P.; 11.15^—11.30 Bericht^ r
BROOD IN AMSTERDAM lat
DUURDER.
De Algemeene Bakkerij C-,
Den Haag bericht, dat op grens
bepalingen der ondernemrlvare
komst-1940 voor net oakKujft0^
Amsterdam de minimum-ir J?;
ingaande Maandag 17 Juni t"v^r
moeten worden verhoogd.
Trouwlust niet verdif™
Per tram naar het sta^i
In den mobilisatietijd was;rei
lijksbootje in trek. Tal vanjrbej
paartjes hebben met elkan^bejC
op de groote levenszee aanvj,
heerschte op het stadhüis d€
hoogconjunctuur in het sluit<gn
welijken. De oorlog heeft di,eid
tuurcurve tijdelijk in neej
richting doen gaan, doch al|
op, dat deze tijdelijke inzinf
weer tot het verleden behoo
om te trouwen is plotselinggarb
ontwaakt en verleden week k\ aa
te Rotterdam' niet minder dai de h
tjes op het stadhuis melden. .|tSC]
Alleende trouwerij i r
sinds de gebeurtenissen der leige
ken veel verandering onderging
komt nu met familie, vrieni^|an
kenden niet meer per auto o}fers
huis. Benzinebesparing noop'n
Vandaar, dat het trouwrijj,
weer op ouderwetsche manii' V0(|
en het paard met de oude LaiJ
trouwkoets ,in eere is herstelt
ge geslacht is bij de auto op^o' n
men wist de laatste jaren 2^^
of het hoorde zoo. Maar witdbo'u,
rij der ij van onze ouders eifj de
eigenlijk niet veel schilderairjna
gemoedelijker? Is er iets maz
baar, dan twee jonge menschC^ 0
lend van geluk naar het staf
om zich daar in den echt t«
binden? En geeft aan dit L n,
trouwstoet met de feestelijr H
paarden en koetsiers geen ety tui
rakter?? We hebben het ons de
liseerd, maar de auto, het nwbetr,
keersmiddel, had ons de l%dt
ook heel wat ontnomen. Eftkkin
aachte manier krijgen we nut,, n
verloren ging. Men ga ';e h
maar eens een kijkje nemen, der|
stadhuis. irag
Een enkele bruidegom ko^p
origineel idee. Geen auto, gtren
koets? Dan maar met de htls v
per tram. En zoo zagen wet
op den Nieuwen Binnenweg esj0|
tram een geheele trouwstoe'lv/ t
stadhuis vervoeren. De traff3e]ai
deze gelegenheid „gecharterd, gei
ve met het stedelijke groeftver;
ook met bloemen en groen v^al
bruidspaar had natuurlijk Ojriik,
stelling niet te klagen. Het;ome
ware volksoploop, voor het fyige
schap was „ingescheept" ge
voelige plaat vereenigd
drachtsweg en Witte de Witjtede.
naar den Coolsingelboulevan,,
waar uiteraard de belangstf
minder groot was.
Er is geen twijfel aan of d
zal wel door meerdere word
al verkeert niet ieder bruid»,
gelukkige omstandigheid,
trouwt daar, waar de tram liezen
elk geval is de tramdirectie ;an
gebleken en men is gerije m.
aanvragen als deze te volqftn c
maar weer blijkt, dat .ookjl zyr
damsche trambedrijf in a-n 2yj
me* den tijd mee wil gaan. zaj v
