VAN EN VOOR DE VROUW
IERSTELD CONTACT
de afgeloopen dagen hebben we wel ge-
i, wat het zeggen wil, als het onderling
itact verbroken is. als men niet weet, hoe
het met familieleden of bekenden staat. Hoe
hebben we niet nu en dan gehunkerd om
slechts een enkel briefkaartje te mogen schrij
ven, om even de stem van een onzer gelief
den te mogen beluisteren! Maar neen, het
contact was verbroken. In onzen modernen
tijd met zijn anders toch zoo uitstekende com
municatiemiddelen leek dat wel heel iets on
wezenlijks, dat wij, hoe graag wij ook wil
den en hoeveel wij er ook voor over hadden,
niets konden vernemen van hen. die elders
waren. En wat was het niet een stormloop op
de telegraaf- en postkantoren, toen alles
nog heel vlug, maar voor het besef toch te
langzaam het leven zich herstelde en ver
broken verbindingen opnieuw tot stand kwa
men.
Zoo was en zoo is het leven. En hebben
wii dat leven niet even in al zijn diepte ge
peild. Juist toen wij zoo dicht waren bij den
dood? Het zijn bange dagen geweest, die wij
moesten doorworstelen, voor den een meer,
voor den ander minder, doch allen waren wij
er bij betrokken. Opgeschrikt uit onze betrek
kelijke rust, wij, die meenden op een eiland
van kalmte te wonen, werden we plotseling
geworpen in den maalstroom van den moder
nen krijg. We zouden deze dagen niet gaarne
terugwenschen, evenmin als wij er ooit naar
hebben verlangd. Maar tóch zijn ze niet
voor velen onder ons tot verrijking, tot ziels-
verrijking geweest?
We zullen over de weken, die we gepas
seerd zijn, niet spoedig uitgesproken raken.
Er is een behoefte aan, een hang naar onder
ling gesprek. De eenzaamheid wordt ontvlo
den als een verschrikking. Tot het lezen van
een boek komen wij nog niet of nauwelijks.
De krant nemen wij door als een dagelijk-
sohen plicht, en we zullen het blijven doen.
Maar is het niet, als zijn we losgeraakt van
onze ankers? We zullen dit noodig hebben
gehad. Wij als Christenvrouwen mogen en
moeten in dit alles de hand zien van onzen
God. Dat kan ons tegelijk zoo ontzaglijk ver
troosten. Dezer dagen fietsten wij langs den
breeden weg van den Haag naar Rotterdam,
en daar zagen wij een boerderij, die lang
niet ongeschonden uit den strijd te voorschijn
was gekomen. Doch op het hek lazen wij de
prachtige woorden: „Wat God doet, is wel
gedaan". En zie, toen wij dit juist op dfe
boerderij mochten lezen, toen werd het ons
zoo duidelijk, dat ons leven en ons sterven
een aanvaarden is van een lot, dat soms op
de schouders wordt gelegd door een hemel-
schen Vader, die weet, wat wij behoeven.
Was het niet zoo, dat wij op velerlei gebied
ais het ware in slaap waren gevallen? Al
gauw kwam over ons het gevoel, dat wij „er"
waren. We leven met en naast elkaar ons
leventje van eiken dag, deden ons werk in
huis of daarbuiten, namen met min of meer
groote belangstelling kennis van wat zich op
de wereld voordeed, hadden over dit en over
dat ons oordeel, en zagen zoo de zon op- en
ondergaan, dag in en dag uit. Vacantieplan-
nen werden beraamd, we verheugden ons
over het stralende lenteweer, legden bezoek
jes af, praten over de kansen om buiten den
oorlog te blijven, en toen kwam daar onver
wacht nog dat wat wij zoo graag van ons
wilden afzetten. En zoo rees in ons de ge
dachte, of niet tot verscheidenen onder ons,
ook in haar persoonlijk leven, deze dagen van
•en bijzondere sprake zijn geweest. Er staat
ergens in den Bijbel een „wee" over de ge-
rusten in Sion, dat waren dus menschen,
die dachten, dat ze „er" waren, die het er
verder kalm van namen, die het leven
kalmpjes beleefden als een periode van rust
en niet als een doorreis, als een werkplaats.
Iemand, die onder ons lang een plaats van
beteekenis heeft ingenomen en werkte zoo
lang het dag was. heeft meer dan eens gezegd:
„Wy zijn hier niet op visite", en het lijkt ons
toe, dat dit een woord is, hetwelk ons in ons
nieuwe bestaan wel in den geest zal komen.
In het zoo gestadig voortgaande leven wer
den toen eensklaps de contacten met elkaar
en ook met het verleden verbroken. En de
breuk is voor niet weinigen, ook onder ons.
onherstelbaar geworden. Veel is er dat de
aandacht vraagt, maar laat ons bij de nieuwe
richting, die wij in ons bestaan inslaan en die
vaak onze volle belangstelling opeischt, toch
niet vergeten, dat hier en daar een leege stoel
is. dat hier een vrouw is, die haar man moest
missen, dat daar een moeder is, die haai
zoon moest afstaan. Het leven gaat voort, en
ook hierin ligt een element van vertroosting,
maar in datzelfde leven rust op ons, die ge
spaard bleven, den plicht van gemeenschaps
zin en van toewijding. Banden werden ver
broken, doch ook: banden werden hechter
aaneengeknoopt. Dit laatste is voor ons geen
geheim. Men kon het vooral in het begin aan
aUes merken. Er was het gevoel, dat men
ondergaat, als men in een groot gezelschap
hetzelfde meemaakt. Menschen, die elkaar
zelfs niet van gezicht kenden, spraken elkan
der aan op straat, op de tram, ja waar dan
ook. Er groeide een eenheid, die men tevoren
dikwijls zoozeer had gemist. Zal dit zoo blij
ven? Het zal wel weer minder worden, en
dat behoeft ook niet te verbazen. Ieder leeft
nu eenmaal in de eerste plaats zijn eigen le
ven Er mag een venster worden opengewor
pen, er mag iets uit iemands ziel stralen van
ongekend licht, dat gaarne wordt opgevangen,
wellicht zal dit niet zoo en in die mate het
geval blijven. Tóch we hebben elkander in
de afgeloopen dagen leeren kennen, en is
dat niet een rijkdom, uit de zorg gewonnen?
Een onzer grootestads-predikanten heeft
hierop in een prachtig stukje de aandacht
gevestigd: „Een der groote licntuunten te
midden van het donker", zoo schreef hij, „is,
dat we er geestelijk anders voor zijn komen
te staan! Neen. daar bedoel ik niet mee. dat
heel Nederland nu ineens tot God bekeerd
is geworden, want dat is helaas niet het
geval. Ik wil ook niet zeggen, dat de Christe
nen hier te lande nu plotseling op hemel
hoogte zijn gaan leven, want dat is ook zoo
niet Maar dit is toch wel waar, dat de ont
zettende dingen, die we meegemaakt hebben,
ons om zoo te zeggen van den omtrek naar
het middelpunt hebben gedreven. We heb
De mooie Grot dl Pojtunua.
ben allen min of meer vlak voor den dood
gestaan. We hebben, omdat we in den letter
lijken zin van het woord elk uur in gevaar
waren, ons allen moeten realiseeren, hoe het
er met ons voorstond. Er was voor ons besef
nu inderdaad maar een schrede tusschen ons
en den dood en zoo kwam de vrahg naar het
persoonlijk bezit van het geloof in Jezus
Christus ons vlak voor de voeten te liggen."
Inderdaad, zoo zien wij het ook, en zoo is
uit verlies winst geboren. We hebben geleerd,
te bezitten als niet-bezittende, om daardoor
te duidelijker oog te krijgen voor wat eeuwig
heidswaarde heeft.
Langs deze lijnen zullen wij ook onzen
arbeid aan ons Vrouwenblad moeten zien.
Ook hier waren verbroken contacten. \Ve
hadden al ijverig veel copie gereed gemaakt
voor de komende weken, doch de brand die
ons hoofdkantoor vernietigde, heeft al die
nijvere pennevruchten vernield. Vergeefsche
arbeid dus? Misschien! Maar we ze'ten ons
werk voort We zullen elkaar veèl te vertel
len hebben, ook in ons Vrouwenblad. Het
moet en kan weer worden een spreektribune
voor wat wij op het hart hebben.
En dat is ongetwijfeld veel. De tijden gaan
niet meer langs ons heen. Er zijn allerhande
voorschriften, waarmede wij in ons huishou
delijk leventje te maken hebben. En de neer
slag hiervan zal natuurlijk in ons Vrouwen
blad zijn terug te vinden. Aan contact met
de lezeressen heeft het nimmer ontbroken.
Welnu, dat contact wordt hiermede hersteld.
Op geregelde perioden hernieuwen wij het
gesprek. En dan, er zijn vooral nu adviezen
uit te reiken. Is er een lezeres, die meent, de
anderen met raad en daad ter zijde te kunnen
staan, zij zende in wat zij meent dat nuttig
kan zijn. Het blijft uiteraard aan de redactie
ter beoordeeling. of zij deze inzendingen kan
opnemen en zoo ja hoe. Maar van de wenken
zal in elk geval een dankbaar gebruik worden
gemaakt, want nog altijd weten twee of drie
of honderd heel wat meer dan één.
We hopen gaarne, dat zoo weer een band
wordt gelegd om al onze lezeressen, als leden
van het groote gezin, dat zich één weet om
het Christelijk dagblad.
Werkmaterialen, waarin
huisvrouwen belang stellen
Aluminium, dat een groote plaats in de
keuken inneemt, is zeer gevoelig voor stooten,
aangezien het een zacht materiaal is. Aan te
bevelen is dan ook om steeds goede kwaliteit
te nemen, daar deze meer weerstand biedt.
Scherpe poetsmiddelen moeten vermeden
worden, aangezien zij krassen geven en het
metaal dof maken. Soda wordt nimmer ge
bruikt voor het schoonmaken van aluminium
pannen, doch een zacht zeepsop daarentegen
is zeer geschikt en houdt dit metaal blank
en glimmend.
Er zijn bepaalde preparaten voor het
onderhoud van aluminium in den handel, die
in de practijk uitstekend blijken te voldoen.
Bij een goede behandeling en doelmatige
reiniging is aluminium een metaal, dat zeer
duurzaam is. Ijzer is onderhevig aan chemi
sche invloeden en roest gauw. Stalen messen.
Ach
'k Wist een struikske blommen staan,
zesse stonden ze in knopen;
't had ze geren zien open gaan,
enze gingen open.
"k Wist een bloeiend struikske staan,
't droeg zes blinkende blommen;
'k ging ze 's morgens bezoeken zaan,
't ging er 's avonds weeromme.
„Moeder, kijk, mijn blomkens kleen,
moeder, zie hoe ze lonken!"
Zei de moeder „Geeft mij een!"
't Heb heur eentje geschonken.
'k Wist eene moeder, zij had nen keei
ook zes bloeiende knopen,
staande te zamen, iong en teer,
en nog nauwlijks open.
God in zijn aanbidlijkheid.
kwam heur eentje te vragen:
en zij gaf het Hem. weende en zeid'
„Ach!" 'k en hoorde geen klagen.
GUIDO GEZELLE.
die niet roestvrij zijn, kleuren vooral door
zuren donker. Roestvrij en verchroomde
voorwerpen, zooals messen, en verschillend
keukengerei geven een groote besparing van
werk.
Email is een met een soort glasachtige laag
overtrokken ijzer en zeer gevoelig voor
stooten en sterke temperatuurswisselingen.
Verkeerd is het, pannen, die aangezet zijn,
uit te krassen, evenals het vullen van warme
pannen met koud water, waardoor barstjes
in het email ontstaan, die later aanleiding
geven tot het afspringen van schilvers. Reini
ging met schuurzand is te vermijden. Aan
gezette pannen worden gevuld met een weinig
water, waaraan zout of soda is toegevoegd,
geweekt en met een pannenlap schoon
gemaakt. De buitenbodem kan van tijd tot
tijd met een scherp schuurmiddel worden
schoongemaakt
Vuurvaste geglazuurde schalen hebben
geen onbeperkten levensduur, zooals veelal
gedacht wordt. Zij mogen niet onmiddellijk
met het vuur in aanraking komen, doch
worden op een asbestplaatje gezet, terwijl de
vlam laag gesteld wordt. Sterke tempera
tuurswisselingen zijn te vermijden, na het
bakken in den oven niet in koud water
zetten en ook geen zeer koude vormen in
heeten oven plaatsen.
Houten keukenvoorwerpen moeten ver
schillend behandeld worden. Eikenhout leent
zich voor hak- en vleesch planken, evenals
voor allerlei keukengerei, dat krachtig be
werkt wordt. Voor gebruiksartikelen, die men
gaarne blank houdt, leent zich ahorn, doch
ook populier en beuken worden aangewend
voor het maken van lepels e.a. artikelen.
Houten keukenvoorwerpen moeten vlug en
ln heet water gereinigd worden, terwijl
houten afwaschteilen niet op een te warme
plaats bewaard moeten worden, aangezien zij
onderhevig zijn aan krimpen en uitzetten.
Koperen gebruiksartikelen ziet men nog
slechts zelden in de keuken, in tegenstelling
met vroegeren tijd. Men kan in koperen
pannen geen etensresten laten staan, terwijl
zij zich evenmin leenen om droge ingre
diënten in te bewaren. Vertind of vernikkeld
koper is evenwel niet schadelijk voor de
gezondheid, doch het komt in een huisgezin
sporadisch voor, aangezien de technische
wetenschap materialen in den handel heeft
gebracht, die onschadelijk zijn en aan hooge
eischen voldoen.
Koper vereischt veel onderhoud, aangezien
het spoedig oxydeert. Nikkel is een metaal,
dat zich uitstekend leent voor verschillende
huishoudelijke artikelen en het heeft het
groote voordeel, dat het weinig onderhoud
vereischt Men spoelt het af met kokend
water en wrijft het met een wollen doek na.
Poetsmiddelen zijn zelden noodig.
Dure huwelijken
Hier en daar bestaat nog de oude gewoonte,
dat een jongeman slechts mag huwen als hij
zijn toekomstige echtgenoote heeft „gekocht"
D' kan wel eens tot moeilijkheden aanlei
ding geven, zooals in een Zuid-Servische
provincie. De gangbare prijs was daar 5000
dinar, een heel bedrag, en het simpele maar
harde gevolg was, dat gedurende twee iaaT
geen enkel huwelijk werd gesloten. Het be
hoeft niet te verbazen, dat zoowel de jongens
als de meisjes op verlaging van dezen hoogen
prijs aandrongen!
Nieuws van den vingerhoed
Merkwaardig is het soms, hoe weinig wij
afweten van dingen, die we meermalen
dagelijks in of aan de hand nebben Zoo ook
staat het met den vingerhoed, dat onmisbare
voorwerp in onze naaidoos. Niet velen zullen
weten, dat de vingerhoed al meer dan 250
jaar oud is. Een goudsmid in ons land heefi
hem in 1684 ontdekt! De goudsmid
luisterde naar den naam van Nikolaas van
Bunschoten. De eerste dame, ^ie het ding
gebruikte, zou Reusselaer hebben geheeten
Zij bleef in haar bezit niet lang alleen, want
haar vriendinner openden als het ware een
stormloop op Nikolaas van Bunschoten, die
in twee weken tijds niet mindeT dan non
derd opdrachten kreeg.
Intusschen wordl aan onzen goudsmid tiet
recht en de eer van den ontdekker te zyn
nog al eens betwist En geen wondei wan'
ook uit China kwamen 'vroeg reeds Drachtige
vingerhoeden, uit iade pn uit voor gesnedc
in den vorm van lotosbloemei en zooals me
weet, is de Chineesche cultuui Heel oud FV
feit is het echter dat wij in on/e «treken
vingerhoed aan van Bunschoten danken.
ZUINIGHEID MET VLIJT
In de eene periode denkt men meer
aan bezuinigen dan in de andere. En
het lijkt ons goed toe, wanneer men, ook
in onzen tijd, meer over bezuinigen
denkt dan erover spreekt. Het is
voor het huiselijk leven niet zoo aan
genaam, als er steeds wordt gesproken
over posten, waar wel iets af kan, over
inkrimpingen op dit en op dat. Een
goede huisvrouw zal er naar streven,
een en ander zoo onopvallend als maar
mogelijk is te doen geschieden.
Maar intusschen de wenschelijk-
heid doet zich voor, en met die wen-
schelijkheid Voor oogen zullen wij in
deze weken verschillende wenken op
nemen, waarbij onze lezeressen wellicht
gebaat zullen zijn, zooals wij ook gaarne
geschikte adviezen, die wij uit haar
kring ontvangen, willen door geven.
Onze eerste groep heeft betrekking
op de voeding.
Als de gezinsleden goede magen heb
ben, is het nu de juiste tijd, vele groen
ten rauw te gebruiken. Men bedenke
echter wel, dat dit rauw-eten natuurlijk
niet kan geschieden in die streken, waar
gewaarschuwd wordt tegen typhus-
gevaar by ongekookt consumeeren. Het
rauw-eten brengt enkele voordeelen
met zich. In de eerste plaats heeft men
zoo een aanmerkelijk kleinere hoeveel
heid noodig. En in de tweede plaats
wordt op deze wijze brandstof gespaard.
Verder: heeft U al eens aardappelen
in de schil gekookt? Wanneer ze goed
afgeborsteld zijn. staat U verbaasd er
over, dat die schil zoo dun en licht is.
Velen vinden het niet prettig, zelf aan
tafel de schil er af te moeten halen.
Doch in dat geval doet de huisvrouw
het vlak voordat zij het eten opdient
even in de keuken. Is het gezin groot,
ja, dan moet ieder toch maar eventjes
zijn eigen portie aan den disch verzor
gen! Als er geen grootere euvelen over
wonnen moeten wordenEn boven
dien, sommige soorten aardappelen kun
nen zelf goed met de schil gegeten
worden. Wanneer het middagmaal uit
stamppot bestaat, kan men vrijwel
steeds in de schil gekookte aardappe
len verwerken. Op deze wijze heeft men
een vierde tot een derde deel minder
noodig dan de normale hoeveelheid.
Bij groenten, die erg slinken onder
het gaar worden, zooals b.v. bij spinazie
en postelein, doet men goed, ongeveer
een derde gedeelte achter te houden en
dit zeer fijn te hakken. Even voor het
opdoen voege men het rauwe gedeelte
bij het gekookte, zoodat alles goed warm
ter tafel komt. Men bemerkt bij het
eten van deze veranderde bereidings
wijze al heel weinig.
Een volgend maal eens iets anders!
Van ouders en kinderen
Het is een bekend feit, dat kinderen op ver
schillenden leeftijd nogal verschillend oor-
deelen over hun ouders. Er kan in zulk een
oordeel een merkwaardige kringloop zijn, van
lof naar afkeuring en van afkeuring naar lof.
Iemand heeft dat eens op de volgende wijze
omschreven:
Een zoon van omstreeks 9 jaar zegt: „Mijn
ouders zijn buitengewoon. Zij weten en begrij
pen alles".
Een zoon van 15 jaar zegt: „Heelemaal feil
loos zijn zij niet en zij weten ook niet alles".
Twee jaar later wordt de meening nog wat
ongunstiger. Hoor wat de 17-jarige zegt: „MijD
ouders gelooven altijd, dat zij gelijk hebben.
Feitelijk weten zij al heel weinig van dat
gene, wat ik nu al weet".
Maar als hij tweemaal zoo oud is, is de keer
allang gekomen. Immers, de zoon van 35 jaar
bekent: „Als ik heel eerlijk moet zijn, hadden
mijn ouders toch in vele dingen gelijk".
En het oordeel wordt steeds milder. Latei)
we luisteren naar een zoon van 60 jaar: „Wan
neer ik terugdenk, dan waren mijn ouders
voortreffelijk. Zij hadden het hart op de rechte
plaats en wisten altijd het juiste op het goede
oogenblik te doen".
Het is wel merkwaardig, dat men soms een
heel leven moet leven, om achter een waar
heid te komen, die men als kind reeds wist:
In dit alles ligt wel een les besloten, zoowel
voor de opvoeders, namelijk om zich niet ter
stond door een felle uitspraak te laten ont
moedigen, als voor hen, die opgevoed wor
den, namelijk om voorzichtig te zijn met het
uitflappen van een of andere opinie.
Nog altijd geldt het woord van Paulus: „Gy
kinderen, zijt uw ouders gehoorzaam in den
Heere; want dat is recht. Eert uw vader en
moeder, (hetwelk het eerste gebod is met een
belofte), opdat het u wel ga en dat gij lang
leeft op de aarde. En gij vaders (en moeders),
verwekt uw kinderen niet tot toorn, maar
voedt ze op in de leering en vermaning des
Heeren".
En ook tot ons schrijft Johannes: „Ik schrijf
u, kinderkens! want de zonden zijn u ver
geven om Zijns Naams wil. Ik schrijf u
vaders! (en moeders) wanl gij hebt Hem ge
kend, Die van den beginne is" En: „De wereld
gaat voorbij en haar begeerlijkheid, maar die
deD wil Gods doet, blijft in der eeuwigheid"
HOEVEEL IS EEN MILLIARD?
Voor groote cijfers ts er. nu groote gebeurte
nissen het wereldgebeuren doorkruisen wet be
langstelling. Wat ts eeD milliard? Och. duizeno
millioen, niet waai en daarmede ts het gezegd
Ook begrepen? Als iemand in eeD minuut tot
200 kan tellen, zal hij bijna 10 iaar dag en nachi
moeten doortellen om net tot een milliard te
brengen Als men een milliard gouden tientje»
nad, zouden deze tezamen een gouden staat van
ongeveei 7500 km lengte vormen De hoogste
oerg dei wereld de Mount Everest is 884(
metei hoog die gouden "taal zou dus 848 maal
zoo hoog zijn En P -naai langer dan de afstand
Berlijn—Parij6 (853 km.)
