Wegen en verkeer
Hoe de toestand is
EVACU ATIEINDRUKKEN
Bredanaars te voet
naar Antwerpen
lAG 24 MEI 1940
PAGINA 5
HET onderwijs geen
[JKSSALARIS VOOR WIE
VLUCHTTE
pdracht van Het departement
in gemeente- en schoolbesturen
Secretaris-Generaal, waarnemend
van &et Departement van Onder-
Kunsten en Wetenschappen, heeft
icbt gegeven aan gemeente- en
ilbestarcn, geen enkel salaris, dat
istreeks of indirect uit 's Rijks kas
nstig is. te betalen ten behoeve van
,ersonen, werkzaam bij. het onder
zie zich eventueel door de vlucht
bet buitenland de mogelijkheid
sn ontnomen tot vervulling van hun
Evenmin mag salaris worden uit-
ild ten behoeve van gezinnen van
personen.
I IRK
EN SCHOOL
CHR. GEREF. KERK.
ikt: Voor Almelo J. M. Visser te
Ida.
CAND. G. VAN ANDEL.
(Z. G. van Andel, die als hulppredi-
fe werk te Leiden bij de Gerefor-
I Kerk aldaar is begonnen, blijft
laar. Zijn adres is: Lorentzkade
jen, telefoon 23872.
2.-PROF. DK. J. SEVERIJN.
2.-s dr. J. Severijn verzoekt mede te
I dat hij den dag, waarop hij 25
gleden het predikambt aanvaard-
[\ki zal vieren en dat hij door af
leid niemand kan ontvangen.
;ma. PKEDIKANT-KAMERLID.
lassis 's-Gravenhage der Chr.
Kerk heeft in haar jongste ver-
het rapport van den kerkeraad
jeveen, waarin wordt uitgespro-
it het predikambt onvereenigbaar
het lidmaatschap van de Tweede
of eenig ander publiek college en
tot lid van zulk een college ge
wordt overgaat tot een anderen
Jes levens en dus niet de rechten
ue "jbn emeritus kan ontvangen, aan-
uifc, maar daarbij uitgesproken dat
et ifi synode het rapport van de kerk
tp] Joogeveen aanvaardt, zulks niet
'"rugwerkende kracht mag zijn.
mogen er aan toevoegen, dat deze
w if bepaling uiteraard ziet op ds. C.
Zaal, lid der Tweede Kamer en
ps-predikant van de gemeente van
(ter.
:A1J 35 JAAR PREDIKANT.
Red. Herv. predikant ds. J. N. v.
n te Vildervank, ds. M. v. Leeu-
AT yzn. te Winschoten en ds. J. de
te Onze Lieve Vrouwenparochie,
iken Dinsdag 28 dezer den dag
zij voor 35 jaar in hun eerste ge
werden bevestigd.
N. v. Druten werd 26 Sept. 1877
igahuizen, waar zijn vader, die
der synode is geweest, predikant
iboren. Hij studeerde aan de R.U.
len theologie en werd in 1903 can-
in Zeeland om 28 Mei 1905 door
Ier te Nieuwland (Z.-H.) in zijn
jemeente te worden bevestigd. Hij
rervolgens te Berkenwoude, As-
Noordwolde (Fr.) en kwam 23
in Wildervank, waar ds. R.
van Veendam hem bevestigde,
v. Leeuwen werd in 1877 ge
in 1904 candidaat in Noord-
Mei 1905 te Graft in zijn
.eente te worden bevestigd. In
ig hij naar Bergum, in 1911 naar
ind en 21 Mei 1916 werd hij pre-
te Winschoten. Ds. v. Leeuwen
:h met name zeer beijverd voor
iven der geheelonthouding en
iorheen redacteur van „De
Vaan". Hij is quaestor van de
^inschoten alsook scriba en
is scriba van den ring Win
de Jong werd in 1879 geboren
1904 candidaat in Overijssel om
1905 predikant te worden te
westeinde. In 1910 kwam hij in
en in 1927 in zijn tegenwoordige
te. Hij is quaestor van den ring
BEROEPBAAR.
laten tot de evangeliebediening
ed. Herv. Kerken, door het pro
kerkbestuur van Zeeland, cand.
ers te Leiden en cand. A. A.
s te Zeist.
iUSTHEID OVER ZWEEDSCHE
ZENDELINGEN.
ies Zweedsche zendelingen, die
:a onderweg waren naar Zweden,
en geen berichten ontvangen. Zij
)egin Mei uit Le Havre naar Am-
vertrokken.
EXAMENS.
ERDAM. Doctoraal wiskunde
J. H. de Leeuw.
3N. Candidaats wis- en na-
ide, letter L de heer G. Klop,
lelvoet.
'ENHAGE. Examen le stuur-
Sioote handelsvaart de heeren C.
mr en H- A- van Delden; examen
u"nan groote handelsvaart de heer
ö°riienberg en 3 e stuurman de
J- Bakker en J. Trima.
NAMENS SCHEEPSWERKTUIG-
KUNDIGEN.
Departement van Waterstaat deelt
'eianghebbenden mede, dat de op-
na ,examens voor het voorloopig
scheepswerktuigkundige en
iiicH-IP 0ina's A- B en c- als scheeps-
j ge' zo° spoedig mogelijk
worden hervat. Aan alle inge-
en eandidaten zullen nieuwe op-
Peia w°rden gezonden. Indien in-
■s aaressen gewijzigd zijn, wordt
«niervan aan den secretaris van
branussie voor de machinisten-
0»iTaan van Meerdervoort 84, te
mededeeling te doen.
De kerk spreke haar woorden van troost
Boodschap van den president van den
Oecumenischen Raad in Nederland.
Nu de omstandigheden, waaronder wij thans leven, het onderling contact
zoozeer bemoeilijken, dat het onmogelijk is de in den Oecumenischen Raad
vertegenwoordigde kerken te raadplegen over eénige gemeenschappelijke actie,
hoe gewenscht deze ook zijn zou, doe ik als president van dien Raad deze
boodschap uitgaan. Zelfs met. de voorzitters van de Nederlandsche afdeelingen
van den Wereldbond en den Raad der kerken en die van liet Lausanne-Comité
en mijn medeleden van het dagelijksche bestuur heb ik geen voeling
kunnen houden.
In deze dagen doe ik een beroep op allen, die zich Christenen noemen, om
zich hun roeping als leden van de kerk van Christus meer dan tot nu toe
bewust te worden, zich nauwer aaneen te sluiten, datgene te zoeken en voorop
te stellen wat ons vereenigt en alles te vermijden wat de tegenstellingen
verscherpt. De kerk van Christus moet haar boodschap van liefde, vrede en
gerechtigheid blijven brengen, zij mag het gebed voor alle menschen nimmer
nalaten of daarin verslappen. Juist nu heeft de kerk een woord voor de
wereld, ook voor onze zoozeer geschokte en beproefde landgenooten. Het vaste
geloof, dat God Zijn heerschappij over deze wereld niet laat varen, geeft kracht
om de diepe wegen, waarlangs 1-Iij ons leidt, met een rustig vertrouwen te gaan.
Onze harten en gedachten gaan met innige deelneming uit naar zoovelen,
die treuren om degenen die hun leven gelaten hebben in een zeer ongelijken
strijd voor hun vaderland of die als slachtoffer van het oorlogsgeweld den dood
hebben gevonden. Ook denken wij niet minder aan die nog talrijke schare
dergenen, die in groote spanning verkeeren omtrent het lot van hun dierbare
levens. De kerk spreke haar woorden van troost, boete en vergeving en
getuige van de eeuwige dingen, die blijven, ook als de aardsche vergaan.
Aanvaardende het oordeel Gods, blijven wij in deze wereld staan midden in
den strijd om het koninkrijk Gods. De kerk, als van God gegeven instrument
voor de redding der menschen, bestaat Gode zij dank als een instituut, dat
ons met nog hechter banden bindt dan nationaliteit, gezin of wat dan ook.
De Christenen der jonge kerken in het Oosten zeggen ons, dat zij door het
ontzaglijke leed, dat reeds jaren over velen hunner gekomen is, zijn gaan
ontdekken, dat er ten slotte heel weinig zaken zijn, waarvoor een mensch
te allen tijde bereid moet zijn te sterven en dat zij daaruit de les geleerd
hebben, dat het dan ook het beste is, veel meer dan tot hier toe voor die
weinige zaken te gaan leven. God zij ons allen genadig, verzoening doende
over al onze zonden en die der geheele wereld. Wandelende in Jezus' voet
stappen, gaan wij rustig en moedig den weg, dien God ons leidt, doende wat
Hij ons te doen geeft.
Dr. C. W. TH. BARON VAN BOETZELAER VAN ASPEREN EN DUBBELDAM.
Uit rapporten, welke de A.N.W.B.
heeft ontvangen van zijn consuls,
heeft de Bond de onderstaande
lijst kunnen opstellen, waarin men
gegevens vindt over den toestand
van wegen en bruggen rondom
verschillende gemeenten.
Aalsmeer. Alle wegen, bruggen en rij
wielpaden zijn in orde.
Apeldoorn. De brug over de Deventer-
straat over het kanaal is weer her
steld.
Bensichem. De wegen zijn niet bescha
digd. Alleen de grintwegen onder Cu-
lemborg, met name de Roetveldsche
weg en de dijk van Culemborg naar
Vianen hebben door zwaar transport
eenigszins geleden, maar zijn wel
bruikbaar.
De Bilt. Alle wegen, bruggen en rijwiel
paden verkeeren in bruikbaren staat.
Bloemendaal. Alle wegen en bruggen in
bruikbaren staat.
Delft. Alle rijwielpaden zijn normaal
bruikbaar.
Dussen Voetgangers en fietsers worden
vervoerd met een (motor)-roeiboot, te
gen den prijs van ƒ0.15 per enkele
reis. Er wordt gevarerj van ongeveer
6 tot 21 uur.
De bruggen bij Heusden, Neder-
hemert (het eiland) en de militaire
noodbrug bij Drongelen bestaan niet
meer.
Het veer te Drongelen vaart nog niet;
het verkeer met vierwielige wagens
gaat over het Cappelsche veer en ge
schiedt dag en nacht kosteloos. Daar
dit kabelveer ten hoogste zes kleine
auto's kan vervoeren, moet rekening
worden gehouden met ernstige op
stoppingen. Alle wegen zijn behoorlijk
berijdbaar.
Gouda. Alle wegen verkeeren in goeden
staat.
Haarlem. Alle wegen in bruikbaren toe
stand.
Heemstede. Alle wegen in goeden staat.
Katwijk. Idem.
Kethel. Alle wegen, bruggen en rijwiel
paden in normalen toestand. De weg
KethelKandelaarDelft is normaal.
De weg KethelAbtwoudscheweg
Delft is bij Delft beschadigd; de brug
is weg, doch een begaanbare nood
brug heeft deze vervangen.
Leiden. Alle wegen, bruggen en rijwiel
paden zijn in orde.
Leimuiden. Alles normaal.
Medemblik. Behoudens de gewone af
sluitingen ondervindt het verkeer
geen hinder.
Monnikendam. Alle wegen, bruggen en
rijwielpaden verkeeren in goed bruik
baren staat.
Oegstgeest. De wegen en bruggen zijn
weer in orde; slechts liggen op ver
schillende plaatsen langs den weg
naar Wassenaar de tegels der rijwiel
paden los.
Pijnacker. Alle wegen en bruggen weder
om in goeden staat; enkele rijwiel
paden zijn beschadigd, doch zullen
binnen een week hersteld zijn.
Rijswijk Z.-H. Alles in orde.
Schagen. Geen verkeersbelemmeringen.
Utrecht. Het rijwielpad naar De Bilt
even door het fort aan de Biltstraat
is nog gestremd. De straatweg Utrecht-
Woudenberg en nevengelegen rijwiel
paden zijn vrijwel onbeschadigd. Bij
station Woudenberg liggen twee nood
bruggen, die voor zwaar verkeer be
rijdbaar zijn. Op deze bruggen één-
richtingverkeer.
Velsen. Alle verkeerswegen en fietspaden
normaal.
Voorschoten. Alle bruggen, rijwielpaden
enz. thans weer normaal te gebruiken.
Wassenaar. Alle wegen, bruggen en rij
wielpaden verkeeren in bruikbaren
toestand.
Zandvoort. Niets beschadigd.
Zoetermeer. Alles volkomen normaal.
Rotterdam. Er is geen fietsvergunning
meer noodig; uit westelijke richting
komend moet men overvaren aan de
Parkhaven. Uit de richting Gouda ko
mend bij het Kralingsche veer. Auto's
hebben geen vergunning noodig voor
de Maasbrug, maar kunnen beter ge
bruik maken van het wagenveer aan
de Parkhaven, dat van 7 tot 20 uur
vaart.
Busverbinding Rotterdam-Zuid (Ro
zenstraat) naar Zwijndrecht, Strijen,
Oud Beyerland, Goudswaard, Poortu-
gaal, voorloopig uit Rotterdam om 8,
11, 14 en 17 uur.
Bus Den HaagRotterdam. Fa. Van
Zetten. Vertrek Den Haag Spui/Turf
markt. Vertrek Rotterdam: Van Heus-
denstraat hoek Vierambachtstraat.
Van Den Haag van 7 tot 21 uur onge
veer om de drie kwartier (ongeregeld
en zoolang de vergunning loopt).
Van de bootdiensten RotterdamZie-
rikzee en RotterdamMiddelburg is
nog niets bekend.
Tram RotterdamOostvoorne. Vertrek
Rotterdam 9, 13.35, 16, 18.36 uur.
Tram RotterdamHellevoetsluis. Ver
trek Rotterdam 9, 10.25, 13.35, 16,
18.36 uur.
RotterdamOuddorp en Rotterdam
Ooltgensplaat 9, 10.25 en 16 uur.
RotterdamZuid Beyerland en Rot
terdam—Willemstad 8.20, 10.30, 13.25,
16.15 uur.
Wijhe. De veerdienst wordt thans on
derhouden door roeibooten.
SPOORWEGEN.
AmsterdamDen Haag uurdienst 13
min. over het halve uur.
BaarnHilversum 34 min. over het
heele uur; de laatste trein 21.34.
HilversumUtrecht 25 min. over het
heele uur; laatste trein 21.25.
Utrecht—Hilversum 14 min. over het
heele uur; laatste trein niet bekend.
HilversumBaarn 17 min. over het
heele uur; laatste trein 21.17.
AmersfoortApeldoorn uurdienst uit
Amersfoort van 6.59 tot en met 19.59.
AmersfoortHattemerbroek 2 uur
dienst uit Amersfoort van 7.05 tot en
met 19.05.
Den HaagDelft van 7.32 om het uur
tot en met 21.32.
Den HaagRotterdam Bergweg stop
trein op de heele en halve uren. Vertrek
Den Haag vanaf 7 tot en met 21 uur.
De A.T.O.-bus AlkmaarLeeuwarden
heeft den dienst gestaakt.
BUSDIENSTEN.
De Z.E.G.O.-bussen tusschen Zutphen
en Gorssel loopen weer.
De G.T.M. heeft een beperkte dienst
regeling op de trajecten:
GendringenArnhemNij megen,
ZutphenArnhemNij megen,
DierenArnhemNijmegen,
DoetinchemNeede,
WinterswijkNeede,
NeedeEnschedé,
ArnhemEde,
D oetinchemGroenlo,
RuurloKoerhuisbrug bij Deventer,
ArnhemBemmelNijmegen,
BemmelPannerden,
Doetinchemspoorhalte Wijnbergen
's Heerenberg.
VEERDIENSTEN.
Rozenburg: normaal verkeer mogelijk
MaassluisBrielle: van Maassluis en
van Brielle om 6 uur, 7 uur, 8 uur tot
21 uur. Van Rozenburg naar beide zij
den om 6.30, 7.30, 8.30 enz.
Drielsche veer: voetgangers en rij
wielen.
Renkumsche veer: voor alle verkeer.
Lexkensveer: roeiboot.
Dordrecht: veren Zwijndrecht, Pa-
pendrecht en Kop van 't Land normaal.
ZWEMBADEN.
Verschillende gemeenten manen tot
voorzichtigheid aan bij het zwemmen
in rivieren en kanalen in verband met
infectiegevaar.
De scheepvaart op de Waal
Op last der Duitsche Overheid wordt
in samenwerking met den rijkswater
staat een nieuwe vaargeul gebaggerd
onder de Noorderboog van de Waalbrug
bij Nijmegen, teneinde aan de scheep
vaart van den Bovenrijn naar de Waal
een nieuwe doorvaart te geven onder de
Waalbrug door. Binnen 8 dagen hoopt
men met dit baggerwerk gereed te zijn,
zoodat dan massa's steenen en grint
voor den heropbouw vanaf de steenovens
en de grintbaggerijen van den boven-
Waal en den boven-Rijn per schip naar
het westen zullen kunnen vervoerd wor
den. Bovendien zal dan ook de oude
Rijnvaart weder hersteld kunnen wor
den.
Inwoners van Gorinchem hielden zich kranig
Bij evacuatie bleek saamhorigheid
van het Nederlandsche volk
Het Gorinchemsche Nieuwsblad
geeft enkele indrukken weer uit
de afgeloopen moeilijke dagen.
Wij nemen daaruit het volgende
over:
Op Dinsdag 14 Mei wekten ons
andere klanken dan vliegtuig
geronk en afweergeschut; om zes
uur ongeveer maanden de klokken
tot evacuatie. Na de berichten
over de krijgsverrichtingen, op den
Maandag van her en der gekomen,
ontstelde het beieren de bevolking
niet overmatig, daar men op de
uittocht was voorbereid.
Voorbereid, althans in dien zin, dat
het onontbeerlijke gereed stond. Niet
bereid echter", naar de lichamelijke ge
steldheid, voor den moeilijken gang.
Want de korte, gestoorde nachtrusten,
het opjagen door de loeiende sirenes,
zorgen en bange voorgevoelens, haas
tige arbeid voor het maken van loop
graven en vullen van zandzakken, lie
ten hun invloeden gelden. En hoewel de
bezittingen, die moesten achterblijven
ons in den nood van geringe beteekenis
voorkwamen, sprak, bij het snelle af
scheid, menig voorwerp van verloren ge
luk. Er waren late, zware plichten te
vervullen, huisdieren moesten worden
achtergelaten of in vrijheid gesteld.
Geen paniek.
Het is opvallend, dat vooral de een-
voudigen nieuwe kracht vonden tot
handelen. Veel goed werk is er gedaan
door hen, die vrijwillige hulp verleen
den. Enkele beelden doemen duidelijk
op uit het geheel; daar zitten de bejaar
den op stoelen voor het stadhuis, zij
wachten kalm af. Een vreemd gevlekte
hond, nimmer door ons gezien, springt
blaffend en jankend voor de pootenvan
zware paarden; geladen wagens razen
voorbij. Voor de huisdeuren worden kin
derwagens met kleeding en beddegoed
gevuld. De menschen spreken niet meer
dan noodig is, alsof men iets volbrengt
volgens voorafgaande overeenkomst.
Op den weg naar Meerkerk beweegt
zich een dubbele stoet; eenerzij ds het
snelverkeer, auto's met vluchtelingen,
motoren van burgers en militairen,
langzamer rijdende wagens met ouden
en zieken. Tranen zijn zeldzaam. Veel
wat hen gescheiden hield in rustiger
dagen, is weggevallen. Hoe klein is de
menschheid, in zucht tot levensbehoud,
heur have met zich voerend naar een
onzekere toekomst. Algemeene beklemd
heid. Maar heeft men wel ooit zoo
diep den vrede en schoonheid van ons
land gevoeld als op dezen stralenden
Meimorgen, toen het lichtende land
schap allen in zich opnam en een nieuwe
veiligheid deed beseffen, terwijl de fris-
sche lucht den adem verruimde?
Fietsers snellen voorbij, bussen en
woonwagens passeeren, auto's keeren
terug om wederom vluchtelingen te
vervoeren.
Ook thans bleek weer de saamhoo-
righeid van den Nederlander. Hoe lief
derijk werden de vluchtelingen bij de
boerenbevolking ontvangen en gelaafd.
Hoevelen werden er opgenomen en
werd gedurende den nacht onderdak
verleend.
Menigeen bevond zich reeds te Lex-
mond, toen het bericht kwam, dat Gor-
kum veilig was.
Er klonken kreten van verlichting en
met vermeerderde energie werd de
terugtocht aangevangen. Men vond de
stad terug als in een droomstilte. Gelei
delijk keerden allen, verwelkomd met
een glimlach, wat moe en triest.
20.000 menschen ontvluchtten
het strijdtooneel
Reeds Zondag op den terugtocht
Het „Dagblad voor Noord-Brabant"
gaf een beschrijving van de vlucht van
ingezetenen van Breda naar Antwerpen
en den terugkeer, die dank zij de mede
werking der Duitsche autoriteiten, weer
spoedig kon geschieden. Het volgende is
er aan ontleend:
Het Bredasche vluchtelingenleger is
op den terugweg van Antwerpen naar
zijn eigen woonplaats. Dat was onge
twijfeld de voor de Bredasche gemeen
schap meest verheugende mededeeling,
die wij in ons blad van gisteren konden
doen. Inmiddels heeft de voorhoede onze
stad reeds bereikt en daardoor z^.i wij
in de gelegenheid gesteld om uit den
mond van burgemeester Van Slobbe en
van enkele anderen, die de leiding van
dezen uittocht hebben gehad, een relaas
over de vlucht en het verblijf in Ant
werpen te vernemen.
Aanvankelijk was het tijdstip voor het
vertrek der burgers bepaald op Maan
dagochtend, maar toen Zondagmorgen
het bericht kwam, dat de Duitsche troe
pen Tilburg reeds waren gepasseerd,
moest de bevolking op bevel van den
Franschen commandant hals over kop
de vlucht nemen. De leiding had beslo
ten, dat allen naar Antwerpen zouden
gaan via Zundert en Hoogstraten.
Evenals de menschenstroom, die in de
richting Zundert ging en het door den
overhaasten loop der gebeurtenissen
niet verder dan deze eerste etappe be
hoefde te brengen, is ook de karavaan,
die den weg over Hoogstraten nam,
vrijwel voortdurend blootgesteld aan het
gevaar uit de lucht, dat voortvloeide uit
de omstandigheid, dat met hen ook de
Fransche troepen den aftocht bliezen
Van Bréda tot aan Antwerpen waren
voortdurend Fransche, Belgische en ook
restanten van de Nederlandsche troepen
in het gezelschap van de vluchtelingen.
Via Meerseldreef en Minderhoudt
kwam het grootste deel der vluchtelin
gen, ten getale van ongeveer 20.000, te
Hoogstraten aan. Achter hen zagen zij
vuur en rook opstijgen uit de bosschen
in de richting van de Galdersche Heide.
Een klein gedeelte is in Meerseldreef en
andere plaatsen achtergebleven. De
hoofdgroep arriveerde van vijf tot zes
uur in den avond van Eersten Pinkster
dag in Hoogstraten. Hier moest voor
den eersten nacht onderdak worden ge
zocht, maar toen de stroom aankwam,
vonden de menschen geen stoel om op
te zitten. Alle café's waren gesloten. In
het zusterklooster konden eerst eenige
tientallen worden gehuisvest, toen kon
het geheele complex der strafkolonie
worden ingenomen en na besprekingen
met den burgemeester van Hoogstraten
kreeg de leiding gedaan, dat ten minste
een hotel werd opengesteld, terwijl in
een naastgelegen bioscoop ook nog een
honderdtal menschen een plaatsje op
den harden vloer kreeg. Het grootste be
zwaar was intusschen, dat in de straf
kolonie geen water mocht worden ge
dronken in verband met het typhus-
gevaar.
„Opnieuw oprukken"
Op tweeden Pinksterdag om zeven uur
des morgens kwam plotseling het bevel:
opnieuw oprukken en een onafzienbare
massa intusschen hadden zich ook
de Belgische vluchtelingen aangesloten
vloeide op den weg naar Lier over
Oostmalle en Massenhove aan het Al-
bertkanaal. Over het kanaal trok men
in de richting Antwerpen en eerst 'in
Broechem, waar ook weer rond het dorp
gevochten werd, vond men de electri-
sche tram gereed staan, die een klein
deel van den enormen stoet naar Ant
werpen kon vervoeren. De groote massa
moest blijven doorloopen tot aan Deurne.
Hier was eindelijk een goede regeling
getroffen, dank zij den onvermoeiden
zorgen van Schepen De Boey.
In scholen en bij particulieren konden
vluchtelingen de stroom die Antwer
pen binnenkwam werd op honderddui
zend geschat worden ondergebracht.
„We waren na alle doorgestane angsten
blij te hooren, dat er luchtalarm werd
gemaakt, nu wisten we ten minste dat
er schuilplaatsen in de buurt waren!"
zoo zie ons een der vluchtelingen.
Dinsdagmorgen werd het laatste stukje
naar Antwerpen afgelegd en daar was
voor de Nederlandsche vluchtelingen
een twintigtal scholen in gereedheid ge
bracht. Er was water, eerste hulp en
koffie. Stroo was in niet voldoende mate
te krijgen en spoedig liet ook de voedsel
voorziening te wenschen over. De men
schen kwamen in zoodanige troepen aan,
dat elk overzicht verloren ging.
Registratie ging niet door.
Er is onder leiding van burgemeester
Van Slobbe, wethouder mr. Struycken,
mr. Ph. van Woensel e.a. nog getracht
om de Bredasche menschen te reglstree-
ren en daartoe was in de Schoonheyt-
straat zelfs een bureau ingericht, maar
het bleek onbegonnen werk. Bovendien
verschenen, juist toen men met het werk
bezig was, op de hoeken der straten po
litiemannen, die alarm belden en het be
vel verspreidden, dat van Vrijdagmorgen
8 uur af tot Zondagmorgen 8 uur nie
mand de woningen mocht verlaten. Zoo
doende moest er onmiddellijk, zoo goed
en zoo kwaad het ging, worden gezorgd
voor levensmiddelen.
Weer verderop!
In verband met de waarschijnlijkheid,
dat Antwerpen belegerd zou worden, en
met de overige moeilijkheden, is 'n deel
van de Bredanaars weer verderop ge
zonden. Een groep van 3000 ging onder
leiding van den heer Asselbergs naar
Zeeuwsch-Vlaanderen, terwijl rond 6000
menschen verspreid werden over ver
schillende dorpen aan den weg Antwer
penBrugge. Een aantal is voorts op
eigen gelegenheid, meestal per fiets, ver
der België ingetrokken.
Vrijdag en Zaterdag bood de stad Ant
werpen, die bij de aankomst der vluch
telingen nog een vrij normaal aanzien
had en vol leven en vertier was, een on-
heilspellenden aanblik. De straten en
boulevards waren leeg en angstig klonk
er onophoudelijk het geweld van de ka
nonnen.
Het gebrek en de ellende in de tehui
zen der vluchtelingen stegen met het
uur, vooral daar water- en electriciteits-
voorziening niet meer werkten. Het was
dan ook een ware opluchting, toen men
plotseling Zaterdagavond om 8 uur de
eerste DuitSchers in de stad zag binnen
trekken. Den geheelen nacht duurde de
intocht en toen de menschen Zondag
morgen weer uit de deuren kwamen, was
Antwerpen een Duitsch legerkamp.
Zondag heeft burgemeester Van Slobbe
onmiddellijk het contact opgenomen met
de Duitsche autoriteiten, met het geluk
kige gevolg, dat onmiddellijk alles in ge
reedheid kon worden gebracht voor den
terugtocht van de vluchtelingen.
Reeds in den loop van Zondag zijn ve
len op eigen gelegenheid den langen
tocht, die door de meesten te voet moest
worden afgelegd, begonnen door een
streek, die door het oorlogsgeweld zeer
geteisterd was. Vooral Polygoon, het
bekende militaire centrum, had zwaar
onder bombardementen geleden. De ge
regelde terugtocht is Maandagmorgen
begonnen. Hij geschiedt in groepen van
100 tot 150 menschen, ten einde het mi
litaire verkeer op den weg geen hinder
te bezorgen.
De Duitsche militairen hebben zich
tegenover de vluchtelingen zeer correct
en behulpzaam gedragen en dank zij de
medewerking van den Ortskommandant
te Breda is gisteren een aantal Mono-
pole-bussen en legerauto's naar Merxem
gezonden, ten einde den ouderen, ge-
brekkigen en kinderen den langen
voettocht, die voor. velen immers te
zwaar zou zijn, te besparen.
Ettelijke wagens zijn gisteren met op
geluchte en blijde gezichten en met on
bezorgd kindergezang in de stad terug
gekeerd.
