$timwe QTourant
OD REGEERT
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
pnstregeling der Nederl. Spoorwegen
De doorbraak in het Westen
Voor aankoop schoenen
een bon noodig
itsprijs
eC* al ln Lelden en ln
—fatsen waar een agent-
ƒ2.35
p_ p. 225 portokosten
week
ƒ0.18
(jjj het Buitenland bij we-
en «Jjksche zending ƒ450
^^Mffiljksche zending ƒ5.50
^lles bij vooruitbetaling
co=e nummers 5 ct. met Zondags-
PVriUd ct-
Bureau: Breestraat 123 - Telefoon 22710 (na 6 uur: 23166) Postbox 20
No. 6128 DONDERDAG 23 MEI 1940
Postgiro 58936
21e Jaargang
Advertentieprijzen
Van 1 tot 5 regels
Elke regel meer
.ƒ1.17}
0.22}
Ingezonden Mededeellngen
van 1—5 regels ƒ250
Elke regel meer 0.45
Voor het bevragen aan 't
bureau wordt berekend ƒ0.10
leven in een tijd van ontzaglijken
DAlGod heeft tot ons gesproken. Hij
tot de wereld gesproken en de vol-
Lsen ervaren, dat zij, die meenden
nder Hem te kunnen, het niet
maar zinken.
vergis staan we, als niet alle teeke-
anctedriegen, voor een tijdperk van
irische gedaanteverwisseling,
veel veranderen.
>ven was zal misschien onder
Wat zich inbeeldde de wereld
iren zal van dat hooge voetstuk
afdalen.
tereld meende, dat haar welvaart
II tempo tot steeds hooger peil kon
fbS? opgevoerd. Aan de gevolgen van
kwart-eeuw geleden de volken
5 Mde, dacht men liefst niet meer. In
en fantasie lieten velen zich
wilden slechts weten van vrede
Njeo machtig gewaanden menschen-
r eraan den kwaden dag werd niet
St&. De ij dele dingen des levens
III I nagejaagd, het materieel genot
de bp ruime schaal geboden en ge-
antiDat behoorde zoo bij den voor-
i trok de voorspoed des levens
bij duizenden af van de bron
8 goeds. Om zijn kennen en kun-
lad de mensch steeds meer zich
i Hem, die, om Christus' wil, de
l is van alle goede gave en gift.
van ondankbaarheid en van
der geestelijke waarden was
ïerk van den tijdgeest,
is daar op eens dat geweldige
s lang waren er de geruchten van
jen. Toen kwam de oorlog zelf,
au we niet zouden durven zeggen,
ffl, indien alom de wil om te be-
l aanwezig ware geweest, tot het
lijdelijke moest behooren. Men
3 echter, dat tegen een, oepaalde
ie het zwaard niet langer in de
b mocht rusten en in de Augustus-
i van het vorig jaar kwam de be-
te laat.
hebben we het gevoeld en de
jtiging rondom ons aanschouwd;
totdat de maalstroom ook ons goede
vaderland meesleurde en we moesten
ervaren, hoe onzegbaar vreeselijk de
den vrede.
Van ons goed recht waren we over
tuigd en we begeerden van heeler harte
vrede.
De omstandigheden hebben, onder
Gods bestel, haar loop anders genomen.
En we beleven nu niet meer alleen ge
schokt mee, dat de bloem van Europa's
jongelingschap en van degenen die in
hun volle mannelijke kracht zijn, op de
slagvelden van vele landen omkomt,
maar doorleven nu zelf de smart, dat
zoovelen onzer weerbare manschap den
dood vonden. Moederharten breken en
vaders zitten in stomme smart neer.
En dat niet alleen.
Naast diep menschelijk leed ic er ook
maatschappelijke ontwrichting, de on
afscheidelijke medegezel van den oor
log. We ondervinden die, ook al was de
economische ontreddering niet alge
meen.
En nog is het oorlogsdrama niet ten
einde. Wie huivert niet als hij er aan
denkt, dat dit nog vele maanden zou
moeten voortduren? Is niet een „Ende
mit Schrecken" te verkiezen boven een
„Schrecken ohne Ende"?
Daarom rij ze uit ons hart de vurige
bede, dat het den Bestierder van het
lot der volken behage het kwaad te
keeren eer het in al zijn vreeselijkheid
over de wereld zal zijn gekomen.
Menschelijke wijsheid heeft in het
verleden een en andermaal gefaald. Tel
kens weer fterd het goede pad verlaten.
Maar bij God zijn alle dingen moge
lijk.
Deze gedachte moet ons rust geven,
ook in een tijd der benauwing als we
met heel de wereld doorleven.
De Heere regeert!
Dat is het plechtanker des geloofs
van den Christen.
Op Hem staat ons vertrouwen.
En die op den Heere vertrouwen, zijn
als de berg Sion, die niet wankelt, maar
blijft in eeuwigheid.
:Grar het net der Ned. Spoorwegen
een beperkte dienstregeling,
flver wij hier de volgende mededee-
doen.
lerdamHaarlemLeiden
len HaagDelftSchiedam.
.deze lijn wordt gereden in een
it. De eerste trein vertrekt te
uit Amsterdam, de laatste te
In omgekeerde richting vertrekt
rste trein te 5.29 van Schiedam. De
ude vertrekt te 6.39, waarna ver
in het uur wordt gereden. De laat-
j;in vertrekt te 20.39 van Schiedam.
OSwhet traject AmsterdamHaarlem
p bovendien om het uur treinen,
n 1.36 tot 20.36 uur. Verder rijden op
reject op werkdagen de volgende
*Th: 7.18, 8.18; op werkdagen be-
Zaterdags: 17.06 en 18.06, en
ji op Zaterdag 12.06, 13.06 en 14.06.
"het traject HaarlemAmsterdam
im% om het uur treinen, van 7.26 tot
)berl Verder rijden op dit traject op
hekjagen de volgende treinen: 6.56, 7.56
linnrr' op we^kdagen behalve Zaterdag
jen alleen Zaterdags 12.46 en 13.46.
ostv?het traject Haarlem—Den Haag is
jaanweeuursdienst ingesteld van 8.04 tot
en in omgekeerde richting van S 33
dep.33 uur. Deze treinen stoppen op
gero^kenliggende stations,
ing sterdamHilversum-Amersfoort.
□laat enst van 6.38 tot 20.38, boven
wint,011 werkdagen een trein te -17.20,
rrKa?onderd Zaterdags. In omgekeerde
duit1® eveneens uurdienst van 6.22 tot
jgfjhet traject AmsterdamHilversum
de, i bovendien op werkdagen de vcl-
^,5 treinen: 6.08, 6.53, 7.08 en 8.CI5.
ges erkdagen behalve Zaterdags 17.08
die en alleen Zaterdag 12.08, 13.08,
het traject Hilversum—Amsterdam
bovendien op werkdagen de vol-
treinen 7.14, 7.59, 8.14 en 9.14;
4'kdagen behalve Zaterdags 18.14,
en 20.14 en alleen Zaterdags 13.14,
,15.14 en 16.14. Op de trajecten
iraam—HilversumAmersfoort en
'eerd en AmsterdamHilversum
:ie«|ekeerd wordt aan alle tusschen-
sr gf stations gestopt.
burfnsterdam—UtrechtGeldprmalsen.
n iPrdienst van 6.34 tot 20 34 en in om-
ütaaJferde richting van 7.32 tot 20.32. Op
het traject AmsterdamUtrecht rijden
bovendien de volgende treinen 5.34 7.14,
9.14 en vervolgens om de twee uur tot
21.14.
Op het traject UtrechtAmsterdam
rijden bovendien de volgende treinen
5.56, 6.56, 8.30, 10.30 en vervolgens om de
twee uur tot 20.30.
ArnhemUtrechtDen Haag en Leiden.
Uurdienst van 6.38 tot 19.38 en in om
gekeerde richting uit Leiden van 7.14 tot
19.14 en uit Den Haag (S.S.) van 7.15
tot 19.15.
Op het traject UtrechtDen Haag en
Leiden rijdt bovendien een trein om 6.58
en in omgekeerde richting 'te 20.14 van
Leiden en te 20.15 van Den Haag.
UtrechtAmersfoort
Hattemerbroek.
Op het traject UtrechtAmersfoort
uurdienst van 6.18 tot 21.18 en in omge
keerde richting van 6.20 tot 21.'"'
Op het traject AmersfoortHattemer
broek tweeuursdienst van 7.05 tot 19.05
en in omgekeerde richting van 8.55
tot 20.55.
AmersfoortApeldoorn.
Uit Amersfoort vertrekken treinen te
6.59, 7.59, 8.59, 9.59, 11.59, 13.59, 15.59,
16.59, 17.59 en 19.59 en uit Apeldoorn te
7.35, 8.35, 9.35, 10.35, 12.35, 14.35, 16.35,
17.35, 18.35 en 20.35.
HilversumUtrecht.
Uurdienst van 6.25 tot 21.25 en ln om
gekeerde richting van 6.14 tot 21.14.
AmsterdamUitgeestAlkmaar
Den Helder en Hoorn.
Uurdienst van 6.05 tot 20.05. Op het
traject AmsterdamAlkmaar vertrekt
bovendien een trein te 21.05. Op het tra
ject Alkmaar—Amsterdam uurdienst
van 6.44 tot 20.44. Op het traject Hoorn-
Alkmaar tweeuurdienst van 8.08 tot 20.""
en op het traject Den HelderAlkmaar
tweeuurdienst van 7.53 tot 19.53.
Haarlem—Zandvoort Bad.
Uurdienst van 6.52 tot 20.52 en in om
gekeerde richting van 7.14 tot 21.14.
AmsterdamZaandamHoorn—
Enkhuizen.
Tweeuursdiefist van 6.47 tot 20.47 en
in omgekeerde richting van 7.35 tot 19.35
Voor andere lijnen en nadere bijzon
derheden raadplege men de dienstrege
lingen op de stations.
Duitschland ook baas in
't Kanaal
Over het lot van N.W. Frankrijk
is beslist
's-GRAVENHAGE, 23 Mei. Hauptmann
Frank heeft gisteravond in een perscon
ferentie voor de laatste maal een toe
lichting gegeven op het jongste Duitsche
legerbericht. Thans treedt hij weer ln
actieven dienst om opgevolgd te worden
door Hauptmann Ogilvie, die dan op zijn
beurt regelmatig het legerbericht zal ver
klaren.
Hauptmann Frank wees er om te be
ginnen op, dat de wig, die de Duitsche
troepen tusschen de Fransche en Brit-
sche troepen wisten te drijven, op het
oogenblik een groot gat is geworden, zóó
groot, dat het als uitgesloten moet wor
den beschouwd, dat de geallieerde strijd
krachten in Noord-West Frankrijk zich
weer kunnen vereenigen. Daar komt nog
bij, dat de Fransche strijdkrachten in
Noord-Oost Frankrijk ook geen tegen
stand hebben geboden, wat wel moet wor
den toegeschreven aan de desorganisatie
onder de Fransche weermacht.
Voorts wees Hauptmann Frank er op,
dat de strijd in Noord-West Frankrijk
thans niet alleen door de Duitschers te
land en in de lucht wordt gevoerd, maar
ook ter zee, dank zij een groot aantal
„Schnellboote", de kleinste eenheden der
Duitsche marine. Hierdoor is de heer
schappij van Engeland, die in de Noord
zee al eerder werd gebroken, nu ook in
het Kanaal vernietigd. Uit dit alles kar.
dus worden geconcludeerd, dat Duitsch
land weer een belangrijke schrede op het
pad der overwinning heeft afgelegd.
Hierna heeft Hauptmann Frank af
scheid genomen, waarna dr. Willy Janke
hem dank heeft gezegd voor de voortref
felijke wijze, waarop hij de pers van voor
lichting heeft gediend.
Gevaar om Veenendaal
en Rhenen
Er liggen nog heel wat
Ned. landmijnen
's-GRAVENHAGE, 23 Mei. Met na
druk wordt er op gewezen, dat Veenen
daal en Rhenen op het oogenblik nog
zeer gevaarlijk zijn wegens een aantal
landmijnen, die daar van Nederlandsche
zijde werden gelegd en nog niet zijn op
geruimd. Speciaal te Rimmeg aan den
Grebbeberg, bij den Amerongscheberg en
op den Cuneraweg te Rhenen liggen
groote velden.
Daar reeds enkele burgers en vee het
slachtoffer zijn geworden doet men ver
standig die plaatsen nog te mijden. Over
enkele dagen zal de toestand wel weer
veilig zijn, daar een of twee companieën
pioniers met de opruiming van de velden
zijn belast en met alle kracht het gebied
zuiveren.
VERLOREN GERAAKTE GIROBOEKJES.
Opnieuw aanvragen.
Rekeninghouders, die door de bijzon
dere omstandigheden de beschikking
over hun postchèqueboekjes en postgiro
boekjes hebben verloren, wordt verzocht
zich ter verkrijging van nieuwe boekjes
tot het postkantoor van de plaats van
hun inwoning of tijdelijk verblijf te
wenden.
Aan deze aanvragen zal door den post-
chèque- en girodienst met den grootst
mogelijken spoed worden voldaan, zoodat
zij binnen enkele dagen na de aanvraag
over nieuwe boekjes kunnen beschikken.
De opmarsch gaat voort
Trekken de Engelschen naar de Kanaalhavens?
De omtrekkende rechtervleugel
van de Duitsche legermacht vecht
zich verder voorwaarts. Wel valt
er in West-Vlaanderen, waar de
Belgen hun aftocht aan de Schel
de zoo krachtig mogelijk trachten
te dekken, nog verzet te over
winnen, maar het is weinig waar
schijnlijk dat de smalle Belgische
kuststrook eerlang niet in het be
zit van de overmachtige aanval
lers zal zijn.
Ook meer zuidelijk, op Fransch ge
bied, zoo vertelde ons het legerbericht
van gistermiddag, gaat de doe oraak
verder in de richting van de Fransche
kanaalsteden: Duinkerken, Calais, Bou
logne en Abbeville. Daar spreekt het
luchtwapen weer zijn woord mee. We
weten wat dat beteekent.
Meer oostwaarts, bij de bovenloop
van de Schelde, in de omgeving van
Valenciennes het is daar van ouds
een vechtterrein schijnen de Fran-
schen zich nog hardnekkig te verwe
ren. Ze schijnen zich daar naar het
Zuiden te willen doorslaan om zoo den
ijzeren ring, waarin het 9de Fransche
leger met een deel der bondgenooten
besloten is, te breken. Hier vechten met
groot geweld de wederzij dsche pantser
divisies tegen elkaar, waarbij van Duit
sche zijde tevens de machtige duik
bommenwerpers zijn ingezet.
Er staat hier voor de Franschen veel
op het spel. Niet alleen strategisch,
maar ook in ander opzicht.
Het verloren gaan van dit ge
bied zal tevens een geduchten
slag toebrengen aan de oorlogs
industrie. Het Noordoosten is ni.
een der belangrijkste industrieele
streken van Frankrijk en het is
daarom niet meer dan natuurlijk,
dat ze zich voor het behoud er van
tot het uiterste zullen inspannen.
Om dezelfde reden zal de tegen
partij er alles op zetten om het in
handen te krijgen.
De Britsche doorbraak
poging bij Atrecht
is, volgens het jongste D.NB.-bericht,
onder het verschrikkelijk vuur van de
Duitsche wapens op den grond en de
verpletterende aanvallen der Duitsche
duikbommenwerpers mislukt. De aanval
van hun sterke pantserstrijdkrachten
heeft het doel niet bereikt. Vernield en
uitgebrand ligt een deel op het slagveld,
terwijl de rest zich gedrongen zag ach
teruit te trekken.
Hier, bij Atrecht, zagen de Engelschen
zich met het oog op de verbreeding van
de Duitsche doorbraak naar de Kanaal-
kust gedwongen, niet alleen te vertrou
wen op de Franschen en de Belgen, maar
nogmaals zelf in den strijd in te grij
pen om tegelijk ook den terugtocht van
hun troepen te dekken, die in gefor
ceerde marschen naar de Kanaalhavens
trekken.
Bon, op naam, wordt afgegeven door plaatselijken
distributiedienst
Het departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart maakt
bekend, dat het koopen van alle soorten schoenen bij den
kleinhandel en het verkoopen en afleveren van alle soorten
schoenen door den kleinhandel is verboden. Uitgezonderd is
het koopen door en het verkoopen en afleveren aan hen, die
in het bezit zijn van een door den plaatselijken distributiedienst
afgegeven, op naam gestelden bon, recht gevende op het
koopen van één paar schoenen.
De plaatselijke distributiedienst zal
een bon als hierboven bedoeld slechts
afgeven op vertoon van de distributie-
stamkaart aan hen, die ten genoegen
van dien dienst aantoonen, dat zij niet
beschikken over 'n paar schoenen, dat
redelijkerwijze bruikbaar kan worden
geacht. Deze bon moet bij aflevering der
schoenen door den kooper worden in
geleverd. De aan de achterzijde van den
bon vermelde gegevens moeten door den
verkooper worden ingevuld en door den
kooper van zijn handteekening worden
voorzien.
Onder schoenen worden voor de toe
passing van dit verbod mede verstaan:
kinderschoenen, laarzen, sportschoenen,
sandalen, samoa's en lederen pantoffels.
De kleinhandelaar is verplicht iedere
bestelling van schoenen op een bij den
plaatselijken distributiedienst verkrijg
baar bestelformulier in te dienen bij het
Rijksbureau voor huiden en leder, Kei
zersgracht 129 131 te Amsterdam. Dit
bestelformulier moet vergezeld zijn van
een met het te bestellen aantal paren
schoenen overeenkomend aantal bon
nen. Bestelling rechtstreeks bij den fa
brikant of grossier is derhalve niet meer
mogelijk,
De door de tegenpartij uitgesproken
bewering, dat de opgerukte gemotori
seerde groepen der Duitsche weermacht
reeds te lijden zouden hebben onder
ernstige moeilijkheden in de voorziening
van het noodige, is verzonnen. Duitsch
land is ook voor de verzorging van snel
oprukkende troepen niet meer aange
wezen op oude methoden, de regeling
van het nazenden van voorraden is een
en de tegenstander kan ervan verzekerd
zijn, dat in dit opzicht alle noodzakelijke
onderdeel van de zegevierende leidipg
maatregelen tijdig zijn genomen.
Uit het legerbericht blijkt bovendien,
dat ook de Duitsche marine, met boveu
water varende schepen den vijand voor
zijn eigen kust heeft aangevallen. De
stoot van de snelle Duitsche schepen
tegen de Fransche havens aan het
Kanaal versterkt nog de insluiting van
den vijand ook aan de zeezijde, door de
luchtmacht.
Op 21 Mei was 't Duitsche luchtwa
pen met groot succes bezig, voorname
lijk om den aftocht van de tegenstan
ders te oelemmeren. Bovendien werden
verscheidene vliegvelden, waarop zich
vele toestellen bevonden, met bommen
tuigen op den grond vernield. De sta
tions van Compiègne en Creil staan in
brand.
In en voor de Belgisch-Fransche ha
vens werden een kruiser en elf koop
vaardij- en transportschepen vernield,
alsmede verscheidene andere schepen
beschadigd. Snelle booten van de Duit
sche oorlogsmarine brachten bij een
opdringen tegen de Fransche Kanaal
havens een vijandelijken hulpkruiser tot
zinken. De verliezen van den vijand be
droegen eergisteren in totaal 120 vlieg
tuigen. Hiervan werden er 35 in lucht
gevechten en 14 door luchtdoelgeschut
neergeschoten; de rest werd op den
grond vernield. Tien Duitsche machines
worden vermist.
Het legerbericht herinnert er voorts
aan, dat bij de op den 19en Mei in Zee
land ten einde gebrachte gevechten
1600 Franschen en 13.000 Nederlanders
gevangen genomen werden.
De modern gebouwde sterke uitlooper
Neufchateau van de vesting Luik is, ge
lijk reeds gemeld, gevallen. Twaalf of
ficieren en 500 manschappen hebben
zich daarbij moeten overgeven.
Omtrent de
beide Noorsche gevechtsterreinen,
deelden we reeds mede, dat bij Narvik
de Duitschers zich wisten te handhaven
en versterkingen aan te voeren. In
midden-Noorwegen zijn Duitsche troe
pen reeds opgerukt tot 400 km ten Noor
den van Drontheim. Ter zee worden in
de Noordelijke wateren verschillende
successen gemeld. De telegrammen daar
omtrent gaven we reeds.
Geen wonderen.
Het hoofdterrein van den strijd, waar
op aller aandacht met spanning geves-
titgd is en blijft, is echter het Westen.
Eenigen tijd geleden werd nog
gesproken van „het wonder van
de Marne". Men dacht nog aan
allerlei da capo's uit de jaren 1914-
1918. De „Times" is thans dit sta
dium voorbij en zegt, dat men goed
doet aan zoo'n wonder niet te ge-
looven.
Hoe voortreffelijk de Fransche lucht
strijdkrachten ook zijn, aldus het blad,
toch zijn zij niet zoo sterk in aantal om
aan het Fransche leger den noodigen
steun te bieden tegen de Duitsche slagen
en gevechtsvliegers. De Royal Air Force
kan deze leemte slechts gedeeltelijk aan
vullen en het toenemende gebruik van
Britsche lucht-eskaders ter ondersteu
ning van de Franschen houdt risico's in.
Aan risico's schijnen ook Engelsche
oorlogscorrespondenten te denken. Zij
zijn van het Engelsche front in Frank
rijk, naar de „Popoio di Roma" uit Lon
den verneemt, naar Engeland terugge
keerd. Him terugroeping werd gelast,
omdat later de ter beschikking staande
vervoermiddelen volkomen door het af
trekkende leger gebruikt zullen moeten
worden en omdat de sector, waarin de
oorlogscorrespondenten zich bevonden,
thans is blootgesteld aan heftige Duit
sche luchtaanvallen.
Zou het dan waar zijn, dat de Engel
schen, naar Italiaansche berichten,
alleen nog strijden om de bescherming
van de havens aan het Kanaal, ten einde
naar huis te kunnen terugkeeren?
Zeer opvallend is wel het bericht,
dat de
hertog van Cloucestor naar
Engeland teruggekeerd
is. Als stafofficier was hij bij het Engel
sche expeditieleger ingedeeld. Van daar
is hij met een dringende opdracht ver
rassend snel naar Engeland vertrokken.
Zijn opdracht hangt samen met de ver
twijfelde positie van de Noordelijke
legers der Geallieerden, zoo wordt ge
meend. Het vertrek van den Hertog
wordt voorts als een nieuw symptoom
beschouwd voor de neiging der Engel
schen zich op hun eilandenrijk terug te
trekken.