$ïimwt £eitecl)c (Courant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Duitschers dringen naar
Fransche en Belgische kust
Vereenigde Staten en de oorlog
Voor
Rotterdammerlezers
De Duitsche opmarsch
in Frankrijk
-*J,onoeraentsprijs:
er kwartaal in Leiden en in
plaatsen waar een agent
schap gevestigd is ƒ2.35
p. p. ƒ235 portokosten
alefr week ƒ0.18
wr het Buitenland by we-
LeUjksche zending 4.50
dagelüksche zending 550
Alles by vooruitbetaling
"jjjWe nummers 5 ct. met Zondags-
er.-blad ct -
Bureau: Breestraat 123 - Telefoon 22710 (na 6 uur: 23166) Postbox 20
No. 6126 DINSDAG 21 MEI 1940
Postgiro 58936
21e Jaargang
Advertentieprijzen
Van 1 tot 5 regels 1.174
Elke regel meer ƒ0.224
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels ƒ230
Elke regel meer 0.45
Voor het bevragen aan 't
bureau wordt berekend ƒ0.10
Geallieerden in Vlaanderen vrijwel omsingeld
Fransche doorbraakpogingen algeslagen
Laon veroverd
lit BerlijnHet oppercommando der weermacht maakt bekend
itsche troepen hébben gisteren Laon bestormd. Op de citadel van Laon
de Duitsche oorlogsvlag. Bij den opmarsch van Laon naar 't Zuidwesten
het Oise-Aisnekanaal bereikt.
poging van sterke Fransche krachten, die door het opdringen der
ichers naar Doornik en Kamerijk in den sector Valenciennes-Maubeuge
n zak waren geraakt, om naar het Zuiden en Zuidoosten op te dringen,
verijdeld. De Franschen leden hierbij zware verliezen. De aanval met
:rwagens, welken de Franschen ondernamen bij Laon in Noordelijke
n'-Sing, werd vrijdeld, waarbij opnieuw de superioriteit aan het licht trad
•inlhet Duitsche luchtwapen tegenover de logge Fransche oorlogsmachine,
virion Noorden van Reims aan de Aisne zijn inmiddels weer sterke Duitsche
ïhten opgemarcheerd. Het Duitsche luchtwapen deed zich sterk gelden op
Jiterwaartsche verbindingen, waartoe ook behooren de zeewegen van de
:he en Fransche kust naar Engeland. Het schepenkerkhof rondom Enge-
heeft de laatste dagen een aanzienlijke uitbreiding ondergaan.
Bd$l
_jië werd de achtervolging voort
en in Noord-Frankrijk ging de
opmarsch verder. De Belgen
op den Noordelijken vleugel
d en weren zich dapper. Ook
hen doen zich bij den afweer
ivallen en bij tegenaanvallen
gelden. Daarentegen was er de
laatste dagen van de Engelschen
tauwelijks iets te bespeuren; de toe-
mde militaire beweging in de ha-
bieden doet vermoeden, dat de En-
1 «vfoen zich van het vasteland op hun
den willen terugtrekken, zoolang
0g k&no Lrcuucn over te cteüen.
I Vlaanderen blijven de Duitsche
bteuen, ondanks flankaanvallen, naar
ust opdringen. De positie der Duit-
-•1 legers in Noord-Frankrijk veroor-
J tevens, dat in het Belgische land
;n dfrche en Engelsche troepen dreigen
et rden afgesneden,
noe Noord-Frankrijk is de stellingen-
i. van Gamelin losgelaten en is
nd| edwongen onder Weygand tot den
op ings-oorlog moeten worden over-
de n, die in het Westen aan de Oise
m het Oosten aan de Maas woedt. De
loo is daarbij Zuidwaarts gericht. De
starring van Laon en het doordringen
richting van Rethel "en Reims
nsWer op, dat tevens in de richting van
55 «ne vanuit het Duitsche front wig
ge stooten in Z.O. en Z.W. richting
me n gedaan, waardoor de positie der
n Ifche troepen, die nu al met een
de «keerd front" moeten vechten, nog
Ijker wordt. Aanvankelijk was het
naar het Oosten gekeerd, thans
de strijd speciaal in het Westen
H. ids en beweegt zich in de richting
leg# Ditmaal schijnt de hoofdstad, ge-
Fr» 1914, niet te zullen worden gepas-
r«U
BRITTEN NAAR KANAALHAVENS.
De achtervolging van de geallieerde
legers door de Duitsche troepen, wordt
volgens een D.N.B. bericht voortgezet. De
Britsche troepen trekken naar de Ka-
n aalhavens.
DE STRIJD DER LUCHTMACHT.
Op 19 Mei heeft de Duitsche lucht
macht haar aanvallen op de achter-
waartsche verbindingen en terugtochts
wegen van den vijand in Noord-Frank
rijk en België voortgezet. Tijdens gewa
pende verkenningstochten voor de
Fransch-Belgische kust werden twee vij
andelijke torpedojagers vernield. Een
torpedojager en de Fransche torpedo
boot „Incomprise", alsmede drie koop
vaardijschepen met in totaal J5.000 ton
werden ernstig beschadigd.
De totale verliezen van den vijand be
droegen gisteren 143 vliegtuigen, waar
van 95 in luchtgevechten en vijftien door
de luchtdoelartillerie omlaag werden ge
schoten. De rest is op den grond ver
nield. 31 Duitsche vliegtuigen worden
vermist.
In de nacht van 19 op 20 Mei hebben
Britsche vliegtuigen hun zinlooze bom
aanvallen boven West-Duitschland
voortgezet. Een aantal burgers werd ge
dood en gewond. Het eenige militaire
doel, dat werd getroffen, was een kamp
voor krijgsgevangenen. Een aantal
krijgsgevangenen werden gedood.
DE BELGISCHE KONINKLIJKE
FAMILIE TE HAVRE.
Het D.N.B. verneemt uit Parijs, dat de
Belgische koninklijke familie te Havre is
aangekomen. Zij zal in de nabijheid van
de stad haar intrek nemen.
'éfijf Een boodschap van president Roosevelt
n zljfe verband met de „week voor
kaï buitenlandschen handel" heeft
ds I minister van buitenlandsche
?ers in, Cordell Huil, voor de radio
"b boodschap van president Roo
stri it voorgelezen, waarin deze,
>.Deir het D.N.B. uit Washington
it, in de eerste plaats ver
ver rde, dat een liberale handels-
e1}- iek noodzakelijk is om een
HM >g in de toekomst te vermij-
en in de tweede plaats zeide,
de Vereenigde Staten geen
VIA'! Ramen welstand kunnen ge-
ENfl Sn. wanneer niet in het bui
and markten zijn, waar de
De len het overschot van hun pro-
erlaiten kunnen afzetten en wan-
iekefc de invoer van hetgeen nood
den! slijk is, wordt gehinderd door
enn Unstige ontwikkeling van de
toWurtenissen in binnen- of bui-
land. Slechts door een liberale
Jdelspolitiek kunnen de Ver
gde Staten na het einde van
oorlog bijdragen in den eco-
Ischen wederopbouw van de
ld.
■U Huil zelf voegde hieraan nog
...- 1 de gevolgen van den geweldigen
mini twee werelddeelen grooten in-
jjjpUüen hebben op de toekomst van
_^/?ee?igde Staten en van alle an-
Reeds nu worden handel
-Hto Vaart van de Vereenigde Sta-
h ^roffen- Terwijl enkele tak-
P de Productie tijdelijk veel vraag
TVn» n andere te lijden van het
van opdrachten uit het
Het totaal van den uitvoer
wf vereenigde Staten is weliswaar
-f/P' doch vele industrieën hebben
Jijden onder de omstandig-
uok de invoer is voor nieuwe
"+*1
vraagstukken gesteld, aangezien vele
binnenlandsche takken van industrie in
gesteld zijn op een verscherpte concur
rentie van het buitenland, afgezien nog
van het feit, dat sommige waren, welke
steeds in de Vereenigde Staten werden
ingevoerd, schaars zijn geworden. In
ieder geval hebben de gebeurtenissen
van de laatste maanden duidelijk ge
toond, welke beteekenis de buitenland
sche handel voor de Vereenigde Staten
heeft. Een voortdurende welvaarft is al
leen mogelijk in een wereld, welke in
vrede leeft. Eischen om buitenlandsche
waren uit te sluiten zijn even kortzich
tig en onjuist geweest, als de hooge tol
muren van de republikeinen na den
wereldoorlog. De Vereenigde Staten staan
thans voor een tweeledige taak: ver
sterking van hun verdediging en steeds
bereid te staan voor constructief mede
werken aan den wederopbouw van den
wereldhandel door een systeem van ver
dragen.
Het D.NJ3. meldt uit Washington:
President Roosevelt heeft in de Vrij
dag gehouden persconferentie ver
klaard, dat hij zijn groote veis naar het
Westen der Vereenigde Staten in ver
band met de ontwikkeling in Europa
definitief heeft opgegeven.
Op de vraag, hoe hij de door hem ge
vraagde 200 millioen voor het volgende
en het daarop volgende begrootingsjaar
wil gebruiken, verklaarde Roosevelt, dat
er vele gevallen zijn, waarin plotseling
een gebruik van deze gelden gewenscht is.
In zijn boodschap, zoo voegde hij hier
aan toe, heeft hij reeds drie doelen ge
noemd: uitbreiding van de vliegtuig
industrie, uitbreiding van de fabricage
van het luchtafweergeschut en opleiding
van aanvullend bedienend personeel voor
De „Nieuwe Haagsche Courant" wordt
ook aan een deel van de lezers der
„Rotterdammer" gezonden, met het
vriendelijk verzoek aan deze lezers
ons trouw te blijven, nu het bedrijf
technische moeilijkheden heeft. Wij
hopen, dat spoedig „De Rotterdammer"
U zelf^weer bereikt.
Het tijdelijk adres van
„De Rotterdammer" is:
PROVENIERSSINGEL 30
ROTTERDAM
deze speciale wapens. Het kan voor
komen, dat de gewone begrooting hier
voor niet geheel toereikend is, of het
kan noodig blijken den bouw van ver
dere vliegtuigfabrieken te financieren.
Verder overweegt men vernieuwing
van de laatste 35 torpedobootjagers uit
den wereldoorlog, die tot dusverre nog
niet weer in dienst werden gesteld. Ook
heeft hijgeld noodig om hier en daar
de vervaardiging van werktuigen en
werktuigmachines te kunnen aanmoe
digen. Conferenties met vliegtuigfirma's
en daarbij behoorende takken van de
industrie worden voortdurend gehouden
om een grootsche uitbreiding der pro
ductie te bevorderen. Het plan is echter,
alleen financieelen steun te verleenen
aan de firma's, niet de firma's door de
regeering te laten overnemen.
De minister van Buitenlandsche Zaken,
Cordell Huil, heeft ten aanzien van de
vraag, of de schepen der Vereenigde
Staten gewaarschuwd zijn om de Mid-
dellandsche Zee niet aan te doen, ver
klaard, dat dit niet het geval was.
Omtrent het in Europa vertoevende
eskader der Amerikaansche vloot ver
klaarde Huil, dat dit voor Lissabon voor
anker ligt en geen nieuwe instructies
heeft gekregen. Voorts weerlegde Huil
de bewering, die in zekere berichten is
gedaan en volgens welke de Amerikaan
sche ambassade in Rome instructie zou
hebben gekregen documenten in cijfer
schrift te verbranden.
Een militair bevelhebber
voor België en Nederland
benoemd
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Kolonel-generaal von Brauchitsch, de
opperbevelhebber van het Duitsche
leger, heeft, krachtens de hem door den
Führer en hoogsten bevelhebber der
weermacht verleende bevoegdheden in
de in het Westten bezette gebieden, de
Instelling van een militair bestuur ge
last en generaal der infanterie von Fal-
kenhausen tot militair bevelhebber in
België en Nederland benoemd.
Tot de ambtsaanvaarding van rijks
minister dr. Seys Inquart, den door den
Führer benoemden Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied
en tot de benoeming van een militairen
bevelhebber in Nederland zal het mili
taire bestuur in Nederland aan generaal
der infanterie von Falkenhausen wor
den toevertrouwd.
Regeer ingscommissaris
voor den wederopbouw
Dr. ir. J. A. Ringers als zoodanig
aangesteld
De opperbevelhebber van land- en
zeemacht, in overeenstemming met den
Dultschen opperbevelhebber in Neder
land, maakt bekend, dat bij besluit van
18 Mei 1940, No. 5, dr. ir. J. A. Ringers is
aangesteld tot regeeringscommissaris
voor het herstel van het verkeerswezen,
de drooglegging van onderwaterzettin
gen, den wederopbouw van steden, dor
pen en gebouwen en al hetgeen daar
mede samenhangt, en dat deze functie
verder kortheidshalve zal worden aan
geduid als: „Regeeringscommissaris voor
den wederopbouw".
Wettige betaalmiddelen
Nogmaals wordt met nadruk on
der ieders aandacht gebracht, dat
naast de Nederlandsche munten,
zilverbons en bankbiljetten alleen
de Duitsche Reichskreditkassen-
scheine wettig betaalmiddel zijn
met een koers van: Reichsmark
1.50 1 gulden. Geen enkel ander
Duitsch jrijksbankbïljet is derhalve
wettig betaalmiddel en behoeft door
niemand als betaalmiddel in ont
vangst te worden genomen. Post
en belastingkantoren zullen deze
laatste derhalve niet in betaling of
ter inwisseling aannemen.
Terugtocht van Engelschen op de kanaalhavens
De opperbevelhebber van de Duit
sche weermacht maakte gister
middag bekend:
In België wordt de vervolging
van de vijandelijke achterhoeden
voortgezet. De rivier Dender is
overschreden en de Boven-Schel-
de is door onze troepen bereikt.
Engelsche troepen vluchten In ijl-
marschen naar de havens aan het
Kanaal, terwijl bij Maubeuge en
ten Zuiden van Valenciennes te-
aanvallen van groote vijandelijke
strijdkrachten na heftigen kamp
afgeslagen zijn. De vijand heeft
hier zware verliezen geleden, in
het bijzonder aan gepantserde wa
gens, en is na deze vergeefsche po
ging tot doorbraak zeer gedemo
raliseerd in Westelijke richting
ontweken.
Ten Zuidwesten van Valenciennes
hebben onze gepantserde en ge
motoriseerde afdeelingen het oude
Someslagveld van 1916 bereikt
langs den straatweg van Kamerijk
naar Péronne.
Duitsche bommenwerpers, ge-
vechts- en pantserafdeelingen
hebben een van Laon uit naar het
Noorden opgerukte Fransche pan-
sercolonne verslagen en tot terug
keer gedwongen.
De geheele binnenste fortengordel
van Luik, alsmede alle forten van
Namen op één na bevinden zich
vast in onze handen.
In de pantsergevechten der laatste
dagen in België heeft zich le luitenant
baron Nolde door zeldzame koelbloedig
heid onderscheiden.
Op 19 Mei heeft het Duitsche lucht
wapen zijn aanvallen op de achterwaart-
sche verbindingen en wegen des tegen
standers in Noord-Frankrijk en België
versterkt. De aanvallen op vijandelijke
vlieghavens zijn met succes voortgezet.
Onze verkenningsvliegtuigen in het ge
bied voor de Fransche en Belgische kust
hebben twee torpedobootjagers vernield,
één jager ernstig beschadigd en de
Fransche torpedoboot Imcomprisé als
mede drie koopvaardijschepen van pl.m.
15.000 ton inhoud zwaar beschadigd.
In totaal hebben de vijanden gisteren
143 vliegtuigen verloren, namelijk 95 in
luchtgevechten, 15 door luchtdoelartil
lerie en de overige op den grond. Van
onze vliegtuigen worden er 31 vermist.
In den nacht van 19 op 20 Mei heb
ben Britsche vliegtuigen hun bommen-
werperij in het wilde weg in West-
Duitschland hërhaald, waardoor eenige
burgers gedood en gewond werden. Het
eenige militaire doel, dat getroffen werd,
was toevallig een kamp voor krijgsge
vangenen. Hier zijn eenige slachtoffers
gevallen.
Drang naar het Westen
Uit Berlijn meldt D.N.B.: De toestand
zooals deze in het legerbericht van het
opperbevel der weermacht van Zondag
werd gegeven, wordt door bevoegde mi
litaire zijde als volgt geschilderd:
Men kan thans vaststellen:
1. De geallieerden zijn in België en
Noord-Frankrijk volkomen op den terug
tocht.
2. De Duitsche troepen dringen over
al met scherpe achtervolging van den
vijand naar het Westen op.
De Duitsche troepen beheersehen de
monden van Rijn en Schelde.
Bovendien biedt de nog onlangs dooi
de Engelschen bezette haven Vlissingen
een waardevol steunpunt voor de con
trole van het Zuidelijk deel van de
Noordzee en van den ingang van het
Kanaal, alsmede van den toegang tot de
groote haven van Antwerpen. Het laat
ste hoofdstuk over de inbezitneming van
Nederland is hiermede afgesloten.
Snelle opmarsch
Uit Berlijn: Binnen enkele dagen is
het Duitsche leger opgemarcheerd van
de Maas tot over de Oise en den boven
loop van de Somme tot aan St. Quentin.
Groote oorlogskerkhoven uit den vori-
gen oorlog, welke de tenmalige slagvel
den omzoomen, herinneren aan de zwa
re verliezen, welke toen op dezen zoo
veelomstreden bodem geleden zijn, toen
om elke stelling wekenlang met trom
melvuur gestreden werd.
Thans, nu ook de sterkste hindernissen
overwonnen worden, zijn de verliezen
bij de Duitsche troepen betrekkelijk zeer
gering. Op enkele brandpunten mogen
grootere offers noodig geweest zijn, over
't algemeen echter lijdt alleen de tegen
stander groote verliezen, vooral daar.
waar in zijn terugtrekkende colonnes
pantsereenheden drongen en luchtstrijd
krachten haar bommen uitwierpen en
daardoor zeer zware verliezen veroor
zaakten.
In de Maginotlinie bij Montmédy ge
lukte het, naar het opperbevel van de
weermacht meldde, een zwaar gepant
serde stelling te nemen. Het betrof hier
een der sterkste forten, dat, ondanks
hevig verzet, dank zij het volle gewicht
van den aanvallenden troep werd inge
nomen.
Het leggen van mijnen voor de kust
van Zuid-Afrika is een dappere zee
mansdaad van de oorlogsmarine, omdat
de Britten met behulp van de Zuidafri-
kaansche luchtmacht in staat zijn 'n
groot gebied te bewaken. Zooals bekend,
heeft de hulpkruiser Wolf in de tweede
helft van den wereldoorlog onder bevel
van den fregattenkapitein Nerger, de
Britsche oorlogvoering ter zee door het
leggen van een versperring in de buurt
van de I'aap gedwongen tot buiten
gewone veiligheidsmaatregelen in alle
havens, welke tot dusver als volkomen
veilig hadden gegolden. Het optreden
van Duitsche zeestrijdkrachten voor
Zuid-Afrika toont aan, dat ook op dit
gebied van den oorlog ter zee het initia
tief bij Duitschland blijft.
Eupen en Malmedy weer Duitsch
Het was onzeker bezit
De Völkischer Beobachter schrijft, dat
de Führer een oud onrecht uit den weg
heeft geruimd, dat te Versailles Duitsch
land werd aangedaan. Op de conferen
tie van Parijs in 1919 heeft België met
de weerzinwekkendste motiveering dit
gebied in bezit genomen en deze roof
werd door het dictaat van Versailles be
vestigd. Reeds eerder hadden de Belgen
zich te Eupen, Malmedy en Sankt Vith
genesteld en de bevolking geterroriseerd.
Deze bevolking zou, overeenkomstig de
bepalingen van het verdrag, het recht
hebben haar wensch te kennen te geven
tot welken staat zij wilde behooren. In
plaats van een eerlijke stemming, welke,
zooals steeds is gebleken uit de verkie
zingen voor parlement en gemeenteraden,
een groote meerderheid voor terugkeer
tot Duitschland zou hebben opgeleverd,
legden de Belgen openbare lijsten aan
en wie het waagde hierop in te teekenen,
kon er zeker van zijn, dat hij binnen
korten tijd uit het land werd verwijderd.
België is nooit zeker van dit bezit ge-
weet en het heeft nooit aan stemmen
ontbroken, die aanraadden het gebied
terug te geven, doch toen de Belgische
regeering eens geneigd scheen hiertoe
over te gaan, werd zij door Parijs hierin
gehinderd, aangezien Frankrijk wenschte
dat dit deel van den Eifel een Belgisch
bolwerk tegen Duitschland zou zijn.
De Belgen hebben zich hieraan gehou
den; toch werd dit voorterrein van de
vesting Luik snel veroverd.
De echt Duitsche bevolking van dit
gebied, groot 1036 vierkante kilometer,
met 62.000 inwoners, heeft zich nooit
accoord verklaard met de overweldiging
van 1920 en steeds verlangd naar het
Rijk terug te keeren. De Duitsche troepen
werden op 10 Mei met groote vreugde
ontvangen.
Moresnet telt slechts enkele vierkante
kilometers. Een deel hiervan werd bij
het vaststellen van de grenzen van 1815
vergeten en werd later neutraal gebied
verklaard. Thans is het ook bij het Rijk
Het personeel van de weermacht
Algemeen informatie-bureau opgericht
De Generaal, Opperbevelhebber van
Land- en Zeemacht, deelt, in overeen
stemming met het Duitsche opperbevel
in Nederland, aan de Nederlandsche be
volking het volgende mede:
Talloozen in den lande wachten thans
in groote spanning op berichten betref
fende het lot van familieleden, die tot
de weermacht behooren, en velen ver
dringen zich voor het informatiebureau
van het Nederlandsche Roode Kruis
Om aan de behoefte betreffende be
richt tegemoet te komen is met ingang
van 20 Mei een Algemeen Informatie
Bureau opgericht.
Tot dit bureau kan men zich eiken dag
van 8.00—22.00 uur uitsluitend telefo
nisch wenden, en wel: interlocaai letter
KP. en voor ingezetenen van ;-Graven-
hage en Wassenaar nr. 301111.
Ten einde de meest belangheboenden
zoo spoedig mogelijk te kunnen inlichten,
wordt een ieder verzocht alleen navraag
te doen naar direct nabestaanden.
De officieele bekendmaking aan de fa
milie door de zorg van het Ned. Roode
Kruis blijft ongewijzigd.
Postverkeer in hoofdzaak
weder hersteld
Maar nog vertraging
De postverbindingen zijn, met uit
zondering van Zeeland, in geheel
Nederland weder hersteld. Dit wil
echter niet zeggen, dat het ver
keer weder geheel normaal is.
De vervoersmiddelen, in het bijzonder
voor zoover van bussen gebruik moet
worden gemaakt, zijn nog aan beperking
gebonden, terwijl vaak nog groote om
wegen moeten worden gemaakt om be
paalde gebieden te bereiken.
Daarom moet nog met een zekere ver
traging in de overkomst rekening wor
den gehouden.
