s s Xs/ SL Druk werk voor het Comité Röell MAANDAG 20 MEI 19-10 PAGIK Vervolg Buitenland ONRUST IN ENGELAND Angst voor parachute-troepen LONDEN, 20 Mei. De besetting van Saint Quentln door de Duitsche troepen heeft hier veel onrust verwekt. De „Dai ly Express" merkt op, dat de Duitschers voor het eerst verklaren, de Somme. 130 k.m. ten Noord-Oosten van Parijs, te hebben bereikt. Uit dezen stoot blijkt, dat de Duitschers pogen het gat, dat in de Fransehe verdedigingslinie is ge maakt, te vergrooten. Naar vernomen wordt, zullen recher cheurs van Scotland Yard naar alle viieg- tuigfabrieken en munitiefabrieken en naar de voornaamste centra van de oor logsindustrie worden gezonden om lijs ten van verdachte personen aan te leggen. Reeds is een controle ingesteld in de arsenalen van Woolwjoh en de mu nitiefabrieken van Waltham—Abbey en de Ford-fabrieken. In de beide eerstge noemde fabrieken hebben zich in het begin van het jaar ontploffingen voor gedaan, In een vliegtuigfabriek i§ een persoon gearresteerd. Alle verloven van Scotland Yard zijn ingetrokken en in Whitehall zijn maat regelen tegen sabotage genomen; schild wachten met bajonet op het geweer staan voor het Ministerie van Marine opge steld. Auto's mogen de ministeries eerst naderen, nadat zij een strenge controle zjjn gepasseerd. Op grond van het verbod van openbare betoogingen, heeft de politie Zaterdag avond talrijke woordvoerders van de com munistische partij, aanhangers van Mos- ley en van de pacifistische beweging ge arresteerd, die in de volkrijke streken van Engeland bijeenkomsten willen houden. De gearresteerden zullen voor speciale rechtbanken verschijnen. De Britsche minister-president, Chur chill, zal Dinsdag, als het Lagerhuis van reces terugkeert, een verklaring afleggen over de jongste ontwikkeling aan het .Westelijk front. Militaire mutaties in Frankrijk PARIJS, 20 Mei (D.NB.) De Staats- van het Ministerie van Oorlog en Lands- courant publiceert twee verordeningen verdediging, nl. ten eerste; het opperbevel van de strijdkrachten te land wordt opgeheven; ten tweede: generaal Weygand wordt benoemd tot chef van den generalen staf van de landsverdediging, in de plaats van generaal Gamelin, en bovendien wordt hij benoemd tot opperbevelhebber voor alle deelen van het oorlogstooneel. BEZOEK AAN EEN GEVANGENKAMP. STOCKHOLM. 20 Mei (D.N.B.). Een verslaggever van de „Stockholm» Tid- ningen" geeft in zijn blad een reportage over een bezoek aan een Duitsch ge vangenkamp, waar hij gesproken heeft met Nederlandsche, Belgische, Britsche, Fransche en Poelsche gevangenen. De verslaggever legt er den nadruk op, dat alle gevangenen diep onder den indruk waren van de Duitsche wijze van oorlog voeren. Als verpleging ontvingen de krijgsgevangenen hetzelfde als de Duit sche burgerbevolking en Franachen ver klaarden hem, dat de krijgsgevangenen tevreden waren over de behandeling in het kamp. BELGRADO. 20 Mei (D.N.B.) De verkiezingen voor de gemeenteraden in Kroatië zijn overal, zooals de Zuid-Sla vische pers met tevredenheid vaststelt, ordelijk en rustig verloopen, Het blad „Politika" merkt op, dat het zeer interes sant is, dat in veertien van de zestien Servische gemeenten van het banaat Kroatië de lijst van de Zuid-Slavisch radicale partij van minister-president Zswetkowitsj aan de spits is gebleven, terwijl slechts in twee gemeenten de democratische partij van den minister voor Sociale Zaken Boedisaljewitgj heeft gezegevierd. CONFERENTIES VAN MATSJEK, De plaatsvervangende minister-presi dent Metsjek heeft te Agram talrijke conferenties gevoerd met functionaris sen van de Kroatische boerenpartij. Parachutisten waren zeer moedig Verbreiden van fabeltjes is zeer gevaarlijk 's-GRAVENHAGE, 18 Mei. Omtrent de parachutisten, waarop men van Duit sche zijde zoo trotsch is. doen helaas nog allerlei hardnekkige geruchten de ronde. Zij zouden zelfs als nonnen verkleed naar beneden gekomen zijn. Deze ge ruchten zijn behalve onwaar ook ge vaarlijk. wanneer ze worden verbreid. De strijd kan er slechts rampzaliger door worden. Het ls nu eenmaal een feit, dat met name Engeland zich door deze nieuwe troepen ernstig bedreigd voelt. Vandaar, dat de bron van deze geruchten in die richting gezocht wordt. De Duitsche parachutisten hebben echter een eigen uniform, bestaande uit een soort kiel en een van onder dicht- geregen broek. Ook de helm heeft een ander karakter. Hierdoor is het gevaar van blijven haken tijdens het springen uit een vliegtuig grootendeels vermeden. Tot tweemaal toe hebben zij in deze uniform deel uitgemaakt van een parade te Berlijn, alwaar militaire attachés van verscchillende landen hen hebben kun nen gadeslaan. Zij hebben zich tot dusver zeer onder scheiden in dapperheid en activiteit en wisten zoodoende vele krijgsgevangenen te maken. ANGST VOOR DUITSCHLAND IS MISPLAATST Aldus Lindbergh vaor de Amerikaansche radio WASHINGTON. 20 Mel (ON.B.l De bekende ocoaanvUeger Charles Lindbergh heeft zich in een radiorede gericht .tot de bevolking van de Vereenigde Staten en haar aangespoord zich niet van de wijs te laten brengen door het „hysterische geklets" van dreigend onheil en een mo- gelijken inval, dat den laatsten tijd zoo veelvuldig is geworden. Het gevaar dat Amerika dreigt, komt van binnen uit. De bevolking behoeft niet te vreezen voor een vreemden inval, wanneer de Vereenigde Staten zich niet mengen in de Europeesche aangelegenheden. Ame rika dreigt geen gevaar van oorlog om dat de Europeanen zioh willen mengen in de aangelegenheden van Amerika, doch omdat Amerikanen hebben getracht zloh te bemoeien met zuiver Europee sche vraagstukken. Lindbergh zeide verder, dat voor een mogelijke oorlogsverwikkeling van Ame rika aekere machtige elementen in de Vereenigde Staten verantwoordelijk zijn, welke verlangen, dat de staten deel zul len nemen aan den oorlog en welke, niet tegenstaande hun afnemend aantal, toch een groot deel van de staatsmachine en van de propaganda beheerschen. Zij grij pen iedere gelegenheid aan om Amerika diohter bij den afgrond van den oorlog te dringen. Verder beschuldigde Lindbergh indirect de overzichtschrijvers in de pers, en de zelfzuphtlge politiek van de partijen. In bijzonderheden besprak hij het vraagstuk van de Amerikaansche lucht verdediging en hij ging hierbij nader in op de eisch van Roosevelt naar 5Q.QQ0 oorlogsvliegtuigen. Spreker verklaarde, dat de vereenigde Staten veilig zijn voor luchtaanvallen over den oceaan, doch zoq lang de Amerikaansche landen niet eens gezind zijn geworden over een vaste ver- dedigingspolitiek, is ook het vraagstuk van de beveiliging van de Vereenigde Sta ten niet opgelost door den bouw van een groot aantal vliegtuigen. Amerika moet en kan een sterke luchtmacht scheppen, doch kracht in de lucht eispht in de eer ste plaats het voeren van een verstan dige politiek. Een van de voornaamste lessen uit den Europeeschen oorlog is, dat een land inwendig sterk moet zijp. Wie een modernen oorlog wil winnen, moet zich jaren tevoren voorbereiden en reeds daarom bestaat voor de Vereenig de gtaten niet meer de mogelijkheid met succes Jn té grijpen in den ~Europee§chen oorlog. Lindbergh viel vervolgens de buiten* landsche politiek van de Vereenigde Sta ten aan. aangezien deae kraoht noch vriendschap noch vrede heeft gebracht, doch ongeacht het resultaat van den strijd, haat van winnaar en verliezer. Ton slotte spoorde spreker aan den va der van de Amerikaansche onafhanke lijkheid tot voorbeeld te nemen voor de veiligheid van de Staten en de op winst bejag uit zijnde vreemde elementen uit te roeien en zorg te dragen voor het wel zijn van het eigén Amerika. De situatie in Frankrijk 6ISC\f GEBIED QQQ* «CAMBBAi I V-rf /jf) DUITS C HLtHD j «-NOORD V L AON Pit kaartje laat zien, hoe de Pyitsehe troepen in Frankrijk oprukken. Het Vaderland heeft een onder houd gehad met den luitenant- generaal b.d. jhr. W. Röell. in zijn kwaliteit van voorzitter van het comité-Roell, dat zioh belast met de zorg voer de vluchtelingen uit Rotterdam en omgeving. Onze zegsman zeide allereerst, dat scherp onderscheid moet worden maakt tusschen de Commissie-de Wilde, welke een landelijke orga nisatie ls, door de Regeering in leven geroepen, ep het comité- Roeit, dat plaatselijk werkt. Indien de commissie-de Wilde direct had bestaan, had deze kunnen zorgen voor de distributie der vluchtelingen over de verschillende gemeenten. Even min is dit gebeurd door de organisatie voor de evacuatie der burgerbevolking. Het gevolg hiervan was, dat toen de massa vluchtelingen naar Den Haag be gon te stroomen, hier alleen een niet omvangrijk comité beitopd, dat reeds in October door den burgemeester was jn^ gesteld voor accldenteele gevallen van clandestiene evacuatie, welke zouden kunnen plaats hebben niettegenstaande het officieele overheidsverbod, qf door het feit, dat de Residentie geen officieele evacuatie zou krjjgen. Peze Haagsche commissie bestond uit den1 luitenant-generaal Jhr. W. Rëell, voorzitter; ir. Westhoff, oud-hoofdinge- nieur der Stapts Spoorwegen; luitenant- generaal b.d. Vrtpian, oud^hoofdmten^ dant en Jhr. M. van Karnebeek. Dit co mité had, aangezien zijn werkzaamheden geheim moesten blijven, twaalf kleine commigies ingesteld van vrijwilligers (veelal leden van de Haagsche burger wacht of van de Gemeentelijke Vrijwil lige diensten), die ingedeeld werden om dienst te doen op de wegen, de station» en bij de in te richten onderkomens. Het aantal clandistlene vluchtelingen, dat verwacht mocht worden, zou, voor- zoover het onbemiddeien zonder logies betrof, gering zijn geweest, en het spreekt dan ook wel van zelf. dat deze organisatie niet was berekend op een toevloed van duizenden. Toen deze om standigheid zich echter voordeed, heeft het Comité Röell niettemin deze nieuwe taak aangegrepen, waarin zij door de leiding en het personeel van de Haag sche Burgerwacht krachtig ter zijde werd gestaan. De Burgemeester heeft zijnerzijds in het Comité tevens nog aangewezen, den hoofdingenieur adviseur der gemeente, ir. Van Hoytema en den hger Stutt, voor de administratieve belangen der Ge- Dinsdagavond, na het bombardement van Rotterdam, kwamen de berichten binnen, dat een groote toevloed van vluchtelingen uit Rotterdam tot laat in den nacht zou zijn te verwachten, zoq- dat het comité Höell onmiddellijk nood maatregelen in die richting trof. Dit be richt bleek echter later onjuist te zijn en diep nacht kwam er dan ook nog niemand, intuaschen is den volgenden dag, des morgens om negen uur een on afgebroken stroom van vrachtwagens en autobussen uit Rotterdam in Den Haag binnen gelpopen, welke stroom eerst ethans begint te luwen. Al deze wagens werden gedirigeerd naar het hoofdkwar tier van het comité. Röell in het gebouw van de Haagsche Burgerwacht, Laan Copes van Cattenburch 57. Het ls toen wonder boven won der gelukt reeds 4ë twee eerste dagen, al deze menschen ondër te brengen in opvolgend ingerichte onderkomens," waarvan er in to taal 18 zijn. varieerend van 3Q tot 1000 man. Deze grootste is Film* Stad, terwijl er tevens bij betrok ken }s het Werklooaen Tehuis aan de Gaslaan, daartoe welwillend beschikbaar gesteld door de ver- eenigipg voor Vrijzinnig Prptes- tantsche Crisiszorg. De vrijwilligers, die hielpen en hel pen, bestonden behalve uit de leden van de sub-comité's van het Comité Röell, Uit vele andere vrijwilligers, dië zich spontaan ter beschikking hadden ge= steld en die zonder rust, vaak dagen achtereen titanenwerk hébben verricht. Hygiëne. Een zeer belangrijk punt bij dit alles was de geneeskundige verzorging der vluchtelingen, vooral in verband met de bij den Geneeskundigen Dienst bestaan de vrees voor besmetting. Aangezien de Vluchtelingen voor een groot deel uit de lagere klassen der maatschappij afkom stig waren, spreekt het vanzelf, dat uit gebreide reinigingsmaatregelen noodig waren. De leiding van dit alles berust bij den directeur van den Geneeskundigen Dienst dr. Putto en binnen enkele dagen mag worden aangenomen, dat aUes on derzocht en waar noodjg ontsmet is. Naast dit alles is van zeer groot belang een juiste registratie der vluehteüngen te verkrijgen. In eersten aanleg ia deze tot stand gebracht door het administra tieve deel der comité'? in de tehuizen. Dpor de belangloze hulp van de Haag sche V.V.V. werden de op deze wijze ver zamelde gegevens alfabetisch gerang schikt. Een dergelijke ordening is natuurlijk van 't grootste belang bij het onderzoek voor navragers. De gemeentesecretarie, afdeejing bevolking, is thans gpder lei ding van den heer P, Wessejing bezig met het samenstellen van een officieele vluchtelingen registratie, teneinde hier mede ook Rotterdam kunnen heipen. Volledige registratie. Boven en behalve al deae, door het comité ondergebrachte vluchtelingen, is er ook nog een groot deel, doch onbekend aantal, dat bij burgers is ondergebracht en ook deze moeten geregistreerd worden en geneeskundig onderzocht. Hiertoe is gisteren reeds per radio bekend gemaakt, dat deze menaehen Zich in de Gouden regenstraat hébben te melden, binnen een week na aankomst. Dit doet echter niets af aan het verzoek van het comité Röell, waarin hun gastheeren worden op geroepen, om zich schriftelijk aan te melden bij dit comité Laan Copes van Cattenbureh 57, waarbij moet worden op gegeven. bij wi de menschen zijn onder- gebracht. Op deze wijze krijgt men dus van twee zijden gegevens. Generaal Röell besloot ons onderhoud met woorden van grooten dank en lof, zoowel aan allen, die terstond bereid waren eten, matrassen, dekens, etc. te verstrekken, in die gevallen, dat een noodlogies moest worden ingericht en er nog geen gelegenheid was, alles door of namens het comité te dgen en aan alle dames en heeren, die goederen aange voerd en verzameld hebben of op andere wiJ?e hun zog gewaardeerde medewerking hebben, verleend. VERVOLG BINNENLAND Aan boter en kaas is geen gebrek Slechts wat stagnatie in den aanvoer 's-GRAVENHAGE, 20 Mei. Tenge volge van het feit, dat op sommi ge plaatsen weinig boter voorhan den was heeft men zich afge vraagd, of de zuivelvqorziening voor Nederland met ernstige moeilijkheden te kampen zal krij gen. Bij informatie te bevoegder plaatse werd ons verzekerd, dat er geen enkele reden tot onge rustheid behoeft te bestaan ten aamien van de zuivelvoorziening voor ons land. Het zijn alleen de transportmoeilijk heden, die verhinderen, dat op sommi ge plaatsen de zuivel van de plaats van produetie wordt getransporteerd naar elders in het land. Er wordt evenwel met alle macht gewerkt om het verkeer door geheel Nederland ten spoedigste te her stellen, zoodat men verwachten kan, dat binnen korten tijd de zuivelteevoer naar alle deelen van ons land weer geheel verzekerd aal zijn. Het vee is in de welden en de melk productie heeft overal op groote schaal een aanvang genomen, zoodat ook voor dezen zomer de zuivelvoorziening ver zekerd ls. Daar komt nog bij, dat nu de export naar Engeland is stopgezet, naar schat ting een derde van onze totale produc tie eveneens in Nederland blijft. Duitsch- lapd heeft ook geregeld onze zuivelpro ducten afgenomen, welke export na tuurlijk verzekerd blijft. Voor de kaas behoeft evenmin vrees voor sohaarsohte te bestaan in ons land. Onze kaasproduceerende gewesten kun nen voor voldoende voorraden blijven zorgen. Momenteel ls het dus een eerste eiseh, dat de transportmoeilijkheden worden opgeheven, waarna alle schaarschte welke hier en daar voorkomt, tot het verleden zal behooren. Men make zich op het gebied der zuivelvoorziening van ons land geen zorgen. EX-GEVANGENEN OP VRIJE VOETEN Hoe met hen gehandeld moet \vorcJen 's-GRAVENHAGE, 20 Mei. De opper bevelhebber van Land- en Zeemacht vestigt de aandacht van alle hoofden van politie op het volgende: 1. Indien nog in eenige gemeente op grond yan art- 33 van de oarjggswet aan gehouden Nederlanders of vreemdelingen mochten worden vastgehouden, is dit ten onrechte. Reeds meermalen is op de noodzaak van onverwijlde vrijlating ge wezen. 2, Dergelijke personen dienen allen on verwijld in de gelegenheid te worden ge steld naar hun woonplaatsen terug te keer«n en indien noodig daartoe eenige financieele ondersteuning te ontvangen. Wanneer geen openbare middelen van vervoer voor de terugreis beschikbaar zijn is het gewenscht dat de politie zooveel mogelijk voor die terugreis middelen of hulp verschaft. S. De kosten kunnen werden voorge schoten pit gemeentelijke kassen, de be trekkelijke declaraties kunnen worden ingezonden bij het algemeen hoofdkwar tier. i, Het vorenstaand geldt uiteraard niet voor personen, die op andere gron* den gedetineerd zijn, zooals a. van misdrijf verdachte personen; b. de Nederlandsche in bëwafing ge stelde militairen. Deze moeten terstond worden overgegeven aan de Nederland sche militaire autoriteiten tegen afgifte van een behoorlijk schriftelijk bewijs stuk. 5. Duitsche krijgsgevangenen, die zich nog in bewaring mochten bevinden, moe ten terstond worden overgegeven aan de Duitsche militaire autoriteiten tegen af gifte van een behoorlijk schriftelijk be wijsstuk. Hierbij een Duitsche parachutist in volle uitrusting, d.w.z, met een eigen uniform, bestaande Uit een soort kiel, die alle in strumenten tijdens het uitspringen be dekt §n een pantalon, die met het zelfde doel wordt dichtgeregen, zoodat een blij' ven haken zooveel mogelijk voorkomen wordt. Vervoerverbod van vee!* r Zonder bewijs van provlncial^r voedselcommlssarls. D°r 's-GRAVENHAGE, 20 Mei. Doif6 Rijksbureau Voedselvoorziening ter algemeene kennis gebracht, djj vervoer van runderen in de pror. Noord- en Zuid-Holland. utre<£-, Gelderland bewesten de lijn Harda^ Amhem-Niimegen verboden is, tembl vertoon van een bewijs van den pi cialen voedselcommissaris of plaatselijke bureauhouders. Dit bewijs moet inhouden denj van den vervoerder, het tijdstip vr vervoer en de plaatsen vanwai waarheen het vee vervoerd wordt] Vee, van welk soort ook, dat 1 ontruiming werd afgevoerd enj elders ls ondergebracht, mag uitsJJ vervoerd worden op last van dem vincialen voedselcommissaris of b reau ontruiming op vertoon van wijs door deze instanties af te géi Wanneer gaat de ha vloot uit? Aan enkele schepen wow weer gewerkt SCHEVENINGEN, 18 Mei. Af Schevejiingsche havens heerscht groote kalmte, daar het voorloopl is toegestaan, dat de haringvL wordt hervat. Geen enkel schip rr mers naar zee vertrekken. Tooh de reederijen ongetwijfeld alles werk stellen om weer aan den gaan, daar het hoogseizoen steeds] nadert. Uit deze overwegingen wordt teel dan ook al weer aan sommit gers het noodige gedaan teneini ieder oogenblik gereed te hebben,]»] Ofschoon bijkans de heele vio Scheveningen gestationneerd is, I Zich voorts een aanta lschepen U sterdam, die bij het uitbreken va oorlog ijlings daarheen werden get Wat Scheveningen betreft, ligga hofdzakelijk in de Nieuwe Binnen] zoodat die het bekende beeld va wintertijd vertoont, Toch was er gisteren nog eenL partijtje versche visch aan den dat 900 opbracht, terwijl vandaag circa ƒ500 verhandeld werd. Dew" ring werd vorige week Dopderdg Vrijdag al aangevoerd, doch vood* in de koelhuizen opgeslagen. LAAT DIEREN NIET OP STRÊ LOOPEN w Oproep van „De Groene Ster>e u; 's-GRAVENHAGE, 20 Mei. -[] schrijft ons: t „De Groene Ster" geeft lederen bezitter den raad zijn dier niet] straat te laten loopen. Katten mor 's nachts binnenshuis houden. moeten zorgen, dat hun weilandL zijn afgesloten, dat koeien niet op| kunnen ontsnappen. Het is de weg de dieren voor zoover r 's nachts op de weide te laten lc niet allemaal te zamen in n stal te brengen. f Hulpaanbiedingen voor Amst*; mr. D, J. Willet, Enterpestraat 55 k G. F. Haase, Heerengracht 314. fe Voor Utrecht en omgeving: mtta Donath. Baarnscheweg 35, Den lie Voor Gelderland: mevr. A. C. de <1 bsse v. Wassenaar, Voorst. Ijl Voor Leiden; Hugo v. Poelgeeal: derdorp, Zeist: dr. W. v. d. Akker, arts, Platolaan 13, Rotterdam; Rfc v. d. Rest, Plasoord 17. Hillegm Den Haag; mevr. Wesseling. Frd slag 9, mevr. Pijl, 8tadhouderslu Peter de Jong, Ligusterstraat t Frenay, Theresiastraat 387. Voor gewonde paarden en grool ren kan men zich te Amsterdam cuts voegen bij het K.V.V., Heerengra»- (veterinaire afd.) t.d.), terwijl de dl asyls in Den Haag en te Amsterdai auto's voor het vervoer van klejnH dieren ter beschikking stellen. t Identiteitsbewijzen vogr dieren l nenkort verkrijgbaar. Men kal reeds nu laten inschrijven als buant der „Groene Ster", Helperjk witte bander, om den linkerarm f met een groene ster met drie strjL de woorden „dierenhuip"" en „Pfip ne Ster". Wie een dier wenscht te ven wordt verzocht zich PP te geven. 1 van gewonde dieren zijn beschikw MIDDENSTANDSDIPLOMA^ ALGEMEENE HANDELSKENNT AM8TERDAM. 20 Mei. De L. wijscentrales der drie NederlaÉt middenstandsbonden maken bekeÉ de mondelinge examens midden»] diploma algemeene handelskennlu op 27 Mei zouden aanvangen, tottei order zijn uitgesteld. ld OPBRENGSTEN P.T.T. OV1 1 FEBRUARI. 'S-GRAVENHAGE, 20 Mei. K Omschrijving Opbrengst n» mint?' in!* Posterijen ƒ2,757.283 Telegrafie f 444.654 /we Telefonie ƒ2.672.961 +/^a postchèque- en ,jn girodienst 792.910 totalen ƒ6.567.808 Januari t/m. Februair 1940. a Posterijen 5,554,287 -=»/L Telegrafie f 925.964 +/P Telefonie 5,236.029 +/I Postcheque- en girodienst 1.586.615 t» Totalen 13.302.695

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1940 | | pagina 6