Duitschers trachten van vier
Storen te naderen
jden
SAMBO DE OLIFANT dM°.,s DE.num
DINSDAG 30 APRIL 1940
EERS' BLAD P.
zi
Luchtaanvallen op
Andalsnes en Molde
Engelsche luchtmacht
toont toenemende
bedrijvigheid
Veel goed werk is verricht door het neer
werpen van zeer explosieve brandbommen.
Verscheiden Duitsche vliegtuigen, waar
onder Messerschmidt 110-loestellen zijn ver
nield of beschadigd op de Noorselie vlieg
velden en een aantal benzineopslagplaatsen
in brand gestoken.
Sterke verhalen
Het Noorsche legerbericht deelt het vol
gende mede:
Een colonne onzer troepen heeft zich gis
teren na strijd uit Numedal en Hallingdal
teruggetrokken. De strijd in Oost-Noorwegen
duurt voort. Omtrent vorderingen der Duit
sche troepen wordt niets gemeld.
In liet Westen van Noorwegen hebben de
Duitsohe troepen Voss bezet Duitsche vlieg
tuigen bombardeeren voortdurend de ver
bindingslinies. Een vliegtuig werd neerge
schoten en drie andere werden gedwongen
te dalen. Het lot van verscheidene andere
is onzeker.
Tijdens een Zondag op Molde ondernomen
aanval werd een Duitsch vliegtuig neerge
haald.
Het Britsche Ministerie van Oorlog vei*-
strekt de volgende opgave:
De positie in het Gudbrandsdal is niet ge
wijzigd.
De vijandelijke luchtmacht heeft krachtige
aanvallen uitgevoerd op de steden Andalsnes
en Molde.
Uit het Namsosdal en van Narvik valt
niets te berichten.
'sche vlootverliezen
wond is te Londen bekend gemaakt.
S April 2° Duitsche transport-
\epp.i tot ken zijn gebracht
-pen mo n n nog vermeerderd
ien van w-A'-c Duitsche
iorpedos zijn -ïtroffen en
gezonken, benevens met
«chip Maine, dat door de
zinken werd gebracht
•Meger, aldus Reuter,
^den door mijnen,
m strijd in Scan-
Vele voorbeelden van persoonlijk ininahef
hc-'bLcn zich voorgedaan. Een sergeant-vin
ger. die het contact met zijn eskader had
verloren, besloot op eigen houtji
gaan Geheel alleen ondernam h
aanval op het vliegveld van Stavangf
waarbij hij een vliegtuig vernielde en twee j
andere beschadigde. Onderweg naar huis 1
vlieg hij een Duitsch watervliegtuig aan, da-,
hij beschadigde Vervolgens werd hij opge
vangen door een Junker SS, dien l ij ver
Een merkwaardige gebeurtenis deed zich
nog voor tijdens een vlucht van een v erken
ningsvliegtuig dat foto's nam. Op. de zoek-
glazen van de camera leek een stol plekje
te zitten. De fotograaf trachtte het sic! weg
te wisschen, maar het plekje bleef Bij nader
toezien bleek, dat het geen stof was. maar
het beeld van den commandotoren van een
duikboot die gemeerd lag aan de kust van
een fjord. Onmiddellijk deed het vliegtuig
een aanval op de duikboot met bommen. De
duikboot werd of tot zinken gebracht, of
wel ernstig beschadigd.
Eer* ander verhaal van een Sunderland-
vliegboot is. dat er een in een Noorsche fjord
aangevallen werd. terwijl de kapitein een
boodschap overbracht aan boord van een op
kotren afstand gelegen oorlogsschip. De ka
nitein? zoept zijn vliegboot weer op. die rond-
taxide om aan de bommen, die overal neer
vielen, te ontkomen. Toen de Sunderland op
steeg, hernieuwde een Messerschmidt 110
den aanval, maar binw.n enkele seconden
was zij neergeschoten.
Vier Duitsche opmarschwegen
Volgens de laatste door Reuter uit Stock
holm ontvangen berichten is de Duitsche
opmarsch ten Noorden var* Oslo in de Gud-
brand- en de Oestervallei tot staan gebracht
te Kvam, 50 K.M. ten Zuid-Oosten van Dom-
baas en Benoorden Roeros. Bij Kvam hebben
de Britsche troepen deni opmarsch gestuit
en benoorden Roeros de Noren. Deze laat-
sten hebben een brug over de Glommen op
geblazen.
„Aftonbladet" meldt volgens „United
Press" van ergens uit Noorwegen dat de
Duitsche troepen op het oogenblik langs
vier wegen optrekken. De bedoeling is de
stad Stoeren, die de sleutel van Drontheim
wordt genoemd, in te nemen en de geal
lieerde troepen tusschen Dombaas en Dron
theim te isol.eeren.
De Duitsche troepen, die oprukken door
het Foldal van de Oestervallei uit zijn even
buiten Hjerkin, dat nog steeds in handen
der geallieerden is, op sterke Britsche een
heden gestooten. De gevechten duren voort.
De Duitschers," die bij Tynset de Oester
vallei hebben verlaten, zijn op het oogen
blik in? gevecht gewikkeld met de Noorsche
troepen bij Kvikne. De hoofdmacht der
Duitschei's. die Glamos, eenige kilometers
voorbij Roeros heeft bereikt, herstelt de
Tug bij Orvos, teneinde den opmarsch in
Gaulvallei te kunnen voortzetten. Id de
•art van Roeros hebben kleine schermut-
ngen plaats.
de buitenwijken van Roeros is een
v gedood door machinegèweervuur uit
Duitsch vliegtuig.
der wordt vernomen, dat versche Duit
troepen ir» Roeros zijn aangekomen,
oepen arriveerden in lorries, geëscor-
'oor tanks. Tegelijkertijd werden v< ld-
en aangevoerd. Gisteren werd een
re activiteit van de Duitsche lucht
eden de stad waargenomen. Op een
k v erden dertig Duitsche trans-
■tuigen gezien, die in Noordelijke
vlogen.
DE INVAL IN NOORWEGEN
Opmerkelijke commentaar op
Ribbentrops rede
li de „Libre Belgique" verscheen de
eerste perscommentaar op Von Ribbentrops
rede voor de gezanten en journalisten. Het
blad is van oordeel, dat de neutralen er
belang bij hebben, hun meening tot uiting
te brengen, aangezien een zwijgen inzake
de Duitsche thesis geïnterpreteerd zou kun
nen worden als een goedkeuring van do
redenen, die Duitschland tot de invasie van
Noorwegen en Denemarken hebben ge
bracht.
„Ten eerste moet worden opgemerkt',
zegt het blad, „dat de invasie van Denemar
ken voldoende is. om de geheelt Duitsche
argumentatie te vernietigen.
Wat de Duitsche invasie in Noorwegen
betreft, beweert Duitschland dat dit ge
schiedde. om te voorkomen, dat de Britten
hun landingsplannen daar tot uitvoering
rder te zouden kunnen brengen. Zeker bestonden
bom- I dergelijke plannen en Parijs en Londen
heblRMi bet beslaan ervan, onthuld, toen zij
de diensten van een expeditielegcr
Finland aanboden. Ook Duitsche of Fran-
be generale staven bereiden plannen voor
tot penetratie in België en Zwitserland.
Zelfs Belmë bestudeert, voor geval van nood,
plannen tot penetratie van sommige Belgi
sche troepen bij Aken, Noord-Frankrijk, Ne-
derlandsch Limburg of Luxemburg, aange
zien de bevelhebbers \aj) de legers alle
mogelijke eventualiteiten vooruit moeten
bestudeeren. evenals de te nemen tegen
aatregelen
Indien Britsche plannen tot invasie In
Noorwegen hebben bestaan, zeker is dat ook
Duitschland dergelijk? plannen beston
den.
Maar de werkelijkheid is, dat de Duit
schers de eersten waren, die Noorwegen
feite met kanonnen, machinegeweren, een
ultimatum en een schijaregeering zijn bin-
•ngedrongen. Een invasie op neutraal ge-
hied geschiedt niet door plannen, maar duor
rkelijke schending. Dat is de reden,
n België niet gciccepteerd heeft en
ook nooit zal accepteeren een preventieve
protectie van de geallieerden onder het
voorwendsel, dat het zoodoende een inva-
ie van de Duitschers zou voorkomen. Wij
ijn van meening dat von Ribbentron'.
-peech er niet toe zal bijdragen, de Duitsche
propaganda in neutrale landen te helpen".
"MUS EZOCHT BOEDAPEST
>e gekant, dr. Clodius, die
/rijd; g in Boedapest bevindt,
borgen een onderhoud gehad
gaarschaa minister van Han-
zijn de loop en de aan gel e-
let Duitsch-Hongaarsohe be-
'erenverkeer ter sprake ge-
OMGEZET
oudste
iuropa,
•nd, is-
\titut
De voorbereidende Britsch-
Russische besprekingen
Volgens „United Press" heeft Maisky,
de Russische ambassadeur te Londen, giste
ren opnieuw een btzoek gebracht aan lord
Halifax op het Foreign Office. Hij overhan
digde een nota. dia volgens inlichtingen
van beüxnnvbare zijde, de instemming zou
bevatten met 't openen van handolsbesprc
ngen tusschen Rusland en Engeland.
Verder zou in deze nota de bereidheid tot
uiting komen, om de besprekingen Ie voeren
over den heruitvoer door Rusland van goe
deren, die geïmporteerd worden uit andere
landen. Tenslotte zou in de nota geweigerd
worden, om te onderhandelen over
uitvoer van Ruslands eigen producten naar
Duitschland.
Volgens betrouwbare ipededeehngen
de Russische nota aanvoeren, dat Rusland,
als een neutrale staa\ met oorlogvoerenden
zoowel als met neutralen handel voert. De
directe handel tusschen dc sovjet unie en
Duitschland is een aangelegenheid van bin-
nenlandschen aard. die geen onderwerp van
bespreking kan zijn.
De nota komt echter een eindweeg. aan
de Britsche verlangens tegemoet or er
mee in te stemmen, dat de handelsbespre
kingen wel betrekking kunnen hebben op
producten, die Rusland noodi.i heeft
voor eigen gebruik en niet voor heruitvoer.
De nota van Moskou zou niet als eisch
•oor de onderhandelingen hebben gesteld,
dat de beide te Hongkong vastgehouden
Russische schepen, de „Selenga" er de
„Mayakovsky" vrijgelaten zouden moeien
worden.
Huidonzuiverheden, vetwormpjes, pukkels
verdwijnen door de huidzuiverende, huid voedende en huidverf raaiende Purol. Doos 30, 60 ct. Tube 45 ct.
uitsl.
ith. en Drogki
DE MILITAIRE WILLEMSORDE
Voor 125 jaar door
Koning Willem I ingesteld
Op voorstel van den toenmaligen minister
van Oorlog, generaal Janssens, werd op
50 April 1815 de wet tot instelling van een
Militaire Willemsorde geteekend.
orde, die als de voornaamste van
de drie ridder
orden, die Ne
derland heeft,
moet aange
merkt worden
ze wordt
ook gedragen
als eerste zoo
de drager met
meer dan een
ridderorde i
onderscheiden,
kan alleen
verworven wor
den door hen,
die, zooals art
1 van d<e
treffende
aangeeft, zich
onderscheiden
hebben door
„uitstekende da
den van moed,
he leid en trouw
bedreven
ter zee als
hinde, in welke
y' betrekking ook
leja/ en zonder
.loT-e^Kni/l
Willem,
deze orde ver
bonden, is niet
van den stich
ter der orde,
doch volgens generaal van Oorschot a
Frins Willem van den Hoorn, den cers
Prins van Oranje, een zoon van Thcodonc
van Bourgondië. Deze Prins Willem, dié
omstreeks 750 werd geboren, streed met de
Frankische vorsten tegen de Saracenen,
die zich vanuit Spanje in Frankrijk wilden
vestigen. 1-Iij verdreef de indringers
Orange en omstreken en kreeg van Keizer
Maximiliaan het veroverde gebied. Ook
later verrichtte hij nog veel daden die
moed, beleid en trouw getuigden. Hij
een bijzonder vroom vorst en werd later
heilig verklaard als St. Wilhelmus.
De Militaire Willemsorde is sedert
stichting ervan 5S74 keer toegekend,
eersle keer dat de versierselen uitgereikt
werden was kort na den slag bij Waterloo,
die IS Juni 1815 plaats fead, en wol
Juni van dat jaar.
i den slag
S0 hoofd
bataljonscommandanten der
ïderscheidingen uit. Ook
SOVJET-RUSLAND HEEFT 170 MILLIOEN
INWONERS
De algemeene volkstelling in de Sovjet-
Unie heeft, naar de Moskousche bladen
melden. niet meegerekend Westelijk
Oekraine, Westelijk Wit-Rusland en de
vroeger tot Finland behoorende gebieden,
aangetoond, dat de bevolking 170 millioen
zielen telt. Terwijl de Russische bevolking
ia 1926 slechts voor 51 procent lezen en
schrijven kon, is het aantal dergenen, die
een schoolopleiding genoten hebben, thans
gestegen tot 81,2 procent, zoodat nog slechts
ongeveer 19 procent der bevolking van de
Sovjet-Uaie, inclusief de gebieden in mid-
den-Siberië en midden-Azië, analphabeet is.
PRIMAS MAGYARI IMRE f
Do beroemde violist en orkestleider in
de Ho.,-"larsche hoofdstad Primas Magyar!
Imre is overleden. I-Tij werd „de ongekroon
de koning der zigeuners" genoemd. In 1938
heeft hij in verband met de uitwisseling van
Hon-eaarsche en ÏNeoLerJandsdhe kunstenaars
ongeveer een jaar in ons land verbleven. Hij
is 50 jaar oud geAvorden. Zijn verdiensten
voor de Hengaarsche muziek zijn door den
rijksbestuurder, Horthy beloond met de
hoogste Ilongaansche onderscheiding.
buitenlandsche generaals Blücher en Wel
lington verwierven ze. De Prins zelf en
zijn broeder Prins Frederik werden tot
Grootkruisiidder benoemd. Ook ter ge
legenheid van den Belgischen opstand en
de Titndaagsche veldtocht kregen velen de
Militaire Willemsorde.
Van de thans levende ridders zijn het
jornamelijk militairen en oud-militairen
uit het Indische Leger, wlen de orde is
toegekend. Zoo b.v. dr. H. Colijn voor zijn
not'dig gedrag op Lombok (18 Nov. 1894).
De orde bestiat uit vier klassen: Groot-
truizen, Commindeurs, Ridders der Derde
ui Ridders der Vierde klasse.
Met Grootkruis is volgens de wet onaf
scheidelijk aan de kroon der Nederlanden
verbonden, zooiat H.M. Koningin Wilhel-
mina Grootmeesteres der Militaire Wil
lemsorde is. Commandeur is er op het
oogenblik maar een meer, n.l. de Luitenant-
Generaal b.d. Ii N. Swart, Oud-Gouverneur
an Atjeh.
Hoewel bij uitzondering, kunnen ook
niet-militairen in de orde worden opgeno
men, wat ook reeds eenige malen is ge
schied. Zoo is b.v. de hoofdcommies van
het Departement van Defensie, de heer W.
J van Duysberg tot ridder vierde klas
M.W.O. benoemd als belooning voor zijn
optreden in den boxer-opstand in China in
1895 toen hij als leerling-toik de Ameri-
kaansche legatie, waar de vreemde ge
zanten vertoefden dapper verdedigde. Door
fie naam Militaire Willemsorde is het
duidelijk, dat het de oorspronkelijke be
doeling is gewees om militairen met deze
orde te beloonen.
een geëmaillerd kruis, met acht
gouden geparede punten. Op de armen
van het kruis de woorden: Voor Moed,
Beleid, Troiw, Hierover ligt het Bour
gondisch Kruij bestaande uit groene
laurierstokken, samen verbonden door
een gouden vukrslag (dit Bourgondisch
Kruis en di g»uden vuurslag herinne
ren aan de orcfe van het Gulden Vlies).
De keerzijde is een blauw geëmailleerd
medaillon, vaarop een W. in het mid
den van een lauwerkrans. Is aange-
gebracht. Alles is gedekt door een
gouden Koninklijke Kroon en hangt
aan een Oranjelint met twee smalle
donker blauwe strepen.
De ridders beneden den rang van officier
genieten een jaarlijksche riddersoldij van
f 120 voor een soldaat, f 200 voor een
sergeant, f 270 voor een sergeant-majoor
en f 325 voor een adjudant-onderofficier.
Thans ia_voQrzist*id alle rianpr» beneden
officiersrang 30t gulden soldij per jaar te
geven en aan ce weduwen de helft.
Dit is een wjziging, die volkomen ge
rechtvaardigd ii. Vele ridders, die zich zoo
dapper onderscheidden, hebben soms moei
lijke tijden doergemaakt
UNST
Hoe Holle
Teutoons
In het Rijksnuj-
's door het Kor 1
nootschap
il h i dkuiuflg 1
hui 'fö to-'
ling brcn.-T,
hilders, die da
le, klassiek? Rome
1 en daarvoor don
lekentngon heb-
landacht vin Ita-
d van de Eeuwige
nsche laulschap
F anschen, hiaat*
I landdeken in vloed
vnn hr pittoresk»
ningen ingericli j"
Hollanders Rom
Deze Hol lande
kunstschatten v; 15 -
in beeld hebben
vorm van topo
ben gekozen. A
lianen is do s
Stad en van 1
blijkbaar grootc
Hollanders
dan werkend 0
hebben dc scl
Romcinsche lan
was Maarten va
tot 1537 to Rom
bet die oude boe
den samenhang
van 011de Romei
schapsschoon er
Een andere
Vincent van der
verluchtte met f
Vooral in dc 1'
kunstenaars na: -
het grootst Tot i
prée) en in de 1!
het oude en he
baar object gcw«
teekenkunst.
Zoo biedt deze
het onderwijs i
gymnasia en lyci
eeuwen. Wij z;
reeds genoemden
C. van Wittel. J;
bourcq, om Aan
zwijgen. Afbeeldt
Forum, Kapi
comben der oude
den nieuAA'eren
macht het Vat
wonderen naast
Appia, Napels, de '1
een oud Italiaa
havens. Gibraltar
Behalve teeke
reisgidsen van 1
oudste Avordt gea
vervaardigd ten
gers, die Roomscl
ken. De houtsned r
Hollander Martin
gidsen, uit de 17
gebreid.
Een belangwekl
met. medewerking von Tt RijL de gemeen*
Knip)
kunstproducten r*c r
in Gerard ic Borg(
Bisschop, P. L. Du-
namen maar te)
'n het oude Rome
Tdosseum de Cata*
van Rome's wereld-
kan men hier be-
nir-y n van de Vla
-oen Inter; j -r van
huis. Levantijnschc
trokkf" antieke
onze aandacht. Do
nslreeks 1500 te zijn'
van bedovaartgsn-
q' ion gingen bezoe-*
1 afkomstig van deit
w, waren ner uit
te Amsterdam
bracht. Gisteravoi 1
van Regteren o
ling, die in de rr Mo
rnet een deskundi Mich!.,
de leden van het Koninklijk
dig Genootschap f mend.
K,
hijeenge-
f. Dr J. K
tentoonstel-
copend blijft
Oudhcidkun-
KUNSTSCH1
HEERLEN, 30 A
ouderdom van 65 j
kunstschilder Jhr.
^odene. die <!e laai
achtig AA'as, verwie
daille op de vierj:
te Amsterdam met
Meisje". In 1916 ve
daille op een tentc
bosch met zijn „K
iiER OVERLEDEN
;ii Te Heerlen is in den
ar overleden de nakende
in 1014 de bronzen me-
•ksche tentoonstelling
zijo schilderij „Lezend
wierf hij de gouden ma
nstelling te 's Hertogen-
nderen der zon
63. Een paar matrozen liepen toe en merkten dat Flip een
flinke wond aan zijn hoofd had. Half versuft werd hij naar
kooi gedragen. En toen hij weer goed Avakker werd, lag hij
in bed met ten verbonden hoofd. Jan kwam net aanlopen
met een glas melk en Robby, het hondje, kAvam ook eens
kijken.
64. Na een paar dagen, toen Flip wat
de kapitein: „Jullie hebt je goede
mdroos zijn jullie niet geschikt. Jul
m:atjes en moeten mij bedienen." Dat
gehoond, voor
worden ;oks-
viel de jor-gens
dat men zich met zijn gaven een plaats in
1 kan?"
Maar ik weet, dat de geldgierigheid de
-aad. Ik weet ook, dat u heel wat troost-,
heeft in sterfhuizen, waar nóch de over-'
ïilie zich ooit hadden beijverd, om dien
O; een geldgierige het hemelrijk beërven
'ar ik weet wel, dat mijn schoonvader de
en heeft gevoed en gekleed. Daarom ver
dominee, dénk daar aan. We mogen im-
>ek. rekenen?',
oop ik er te zijn", is dominee's antwoord
ïzend, ab hij Wouts hand ten afscheid
er nog geen uur verstreken, als hij in het
comt en zijn woorden zijn milder dan
Zijn gebed is van ongewone innigheid en
il is onze stem onmachtig, hem te bereiken,
LV stem kan doordringen tot zijn ziel. O,
n. V e smeeken het U in Jetus' naam. Ont-
izelt, laat hij tot U de toevlucht nemen, op-
r elfder ure, nog gerechtvaardigd worde door
ruises bidden moeder en dochter woorde-
•ergeet Jannie, dat ze aan het bloed des kruises
leer hecht.
gebed verhoord werd, is niet te zeggen, want
j ;n van den volgenden dag overschrijdt Boo
ten c'remptl van den tijd, b.jna zonder dat de
omstanders het merken. Hij krijgt een keurige begrafenis. Er
komt een lijkkoets, heelemaal uit de stad zeer ongewoon
voor Zuidermeer deze lijkkoets rijdt, schier bedolven onder
bloemen en kransen, naar den doodenakker ijdelheid der
ijdelheden en voor menig Zuidermeersch hart het summum
van Godvergetenheid maar de dominee is er bij. Dat maakt
veel goed.
Zoowel in 'het sterfhuis als op het kerkhof is dominee's
woord één waarschuwing. Het „bekéert-u" klinkt krachtig.
Dat is goed.
Het ,,zoo gij u niet bekeert, zult gij insgelijks vergaan"
klinkt nog krachtiger. Dat is jammer.
Er liggen ook vier volle dagen tusschen het gesprek met
Van Ravensteijn en deze begrafenis.
Jannies hart verkilt en ze is er dankbaar voor, dat zij met
deze leer heeft afgerekend.
XII
Als Boy zijn vijfden verjaardag viert, ontvangt hij bij zijn
veie geschenken een belofte. Hij zal een zusje krijgen. Mis
schien ook wordt het een broertje, maar in elk geval zal zijn
hartewensch worden vervuld.
Boy heeft er al tijden over geklaagd, dat hij geen broertje
of zusje had. Leni van oom Henk en tante Greta was nog
maar één jaar, toen ze al een broertje kreeg. En hij is al zoo
groot!
„Zullen we het Boy vertellen?" cel.- Jann'g aagd,
zoodra ze wist, wat er gebeuren ging.
,Och nee, waarom. Tijd genoeg, als .et c. .Y', h-?:> Wout
geantwoord.
Wout is nog niet genoeg boer, om !.e - mcaliteit in het
boerekind te begrijpen. Hij zelf, zorg aldic* opgevoed e nig
land, wist voor zijn tiende jaar van zijr co- ng nog .veinig
of niets. Wat vriendjes er hem van verteh r, jofde hij
aiet. Dat Boy hierin zijn evenbeeld n - -:K, hij I lang-
Toen het kereltje nog geen vier was, .am v het eer
binnen gehold en, zijn gezichtje een en v ..rri,J-brc .-telde
iet, dat het „varken" bezig was „kim rtj- 'i fc r,
bad het zelf gezien.
Wout was opgestoven, had den knt
sihe reprimande willen geven, maar Jannie bad -Tm met een
blik weerhouden en tot Boy gezegd: „Luk hè, die kleine var
kentjes. Die heeten biggen". Toen de kl
Cvou, had ze hem dat verboden, ,,'t Vai niet. i-Iat er nu
al zooveel naar haar kindertjes gekeki vordt ho.j ge
zegd. „Het is bang, dat je ze kwaad zt't doen".
„O ja, net als de kip, toen die eieren
Boy geantwoord. „Maar als He kin l :rvarkens ee. beetje
grooter zijn, mag het wel, hè mamma?'
R ordt veevklgd
