,d
DROGE KEEL
JAMTJ E
KRUIZEMUNT
1 Ijsdag 31 October 1939
EERSTE BLAD PAG. 3
emigratie der Duitschers uit
p{| Letland
j pjjUch-Duitsche overeenkomst gesloten
fat Maandag te Riga onderteekende
Nf»SuitscJie verdrag wordt o.m. bepaald:
jierc Duitscher in Letland zal van de
,pnrt nationaliteit worden onthenen, ïn-
*J' voor 13 December den wensch te
k geeft voor al,ijd 'and verlaten;
"hot)fFaJIon zullen voor di€n datum moe"
0 [rekken.
Letsclie regeermg heeft een speciaal
(n I'1 belast met alle zaken der emigratie,
ttechers betreffende. Zijnerzijds heeft
ngeviland tot dit doel de „Utag" in het
'8. l)|J^ppen, welke aan de Letsche wet-
'P vfcdenvnrpcn.
ngboSpantcn zullen roerende goederen
^ot Imedenemen. behalve zekere in een
en zkgd protocol opgesomde zaken, met
schipEeiscli SO'd boven een bedrag van
>k de|er persoon, deviezen, edele metalen,
Kfechc kostbaarheden, gereedschap
a de Jidbomv en industrie, koopwaar en
achth, welke 'voor Letland kunstwaarde
an ui' liquidatie zal overeenkomstig de
?maïlwetten, onder toezicht van de regec-
topcnl Letland, door de „Utag" geschieden,
tein «eciale regeling is get.ro:ffen voor in-
twe«e- en handelsondernemingen, met
lannï de economische belangen van Let-
reknfraarborgon.
glonjog te ratificeeren verdrag zal van
watatordci op het oogenblik der uitwis-
■gebkP11 ,;i'' ra,'licatieoork°nden te Berlijn.
.^liJpassing der bepalingen vangt ecliter
n m# 1onderteekening aan.
0ng van Apsits
1 de pers verleende interviews heeft
zijn van Justitie, Apsits, verklaard,
nd vi actie inzake de repatrieering der
n gn bis eenig is. De Duitsöh© bovol-
rraa®öep verlaat voor altijd het Letsche
is eei bied en de Letsche etiaatsgemeen-
vlotUZevenhonderd jaren geleden kiwa-
pvart# vooroudere van deze «migranten
itifice ie landt Thans gaat de trok in te
lelde richting. Wij gaan zonder haai
en wfónsohlen onzen vroegemen mede
I het beste,
jn tm
zv encommunïsme in Oost-Polen
dooi
ken aMegd,
toesiö van -
grond!
der gToote grondbezittere
geconfisceord. In de declaratie
:zegd, dat de boerenicomité's, die op
van de arme en middeülboenen ge
leiding gegeven hebben aan de
die landerijen van de
grondbezitters, de kloosters en de
a- ambtenaren en de overdiracht daar
de werioende boeren. De afschaf-
te D het groote grondbezit en de op
van e»en toestand, waarondier de
nn deni boerenstand geen of vrijwefl
'ervoi nd had, beteekenrt, diat een einde
1 fee,n ;t is aan de verhongering en er-
die steeds gepaard gaan met de po-
scaiPen economische overheensohing vaD
1 of'"ferondbezittere en kapitalisten.
®e*j confiscatie gesdhiedt zonder vergoe-
keB met inbegrip van die levenjd© have
'0(?™lgen en gebouwen. Het geheele
- bied van WJeetAVit-Ruslajud, mei
tosdhatten, bosschen.en rivieren ie
teeig^itdom verklaard. De werkende
®n 1 worden opgeroepen om de land-
door id en de Landbouwuitrusting strikt
m®j Sennen tegen plundering en be
de ng, daar zij thans het heilige eigcit
ae*3 vólks zijn. All Oen de boeren
bootjl Jcunnen over den grond beschikken
land mag sledhts gebruikt worden
Kernen, dae het met eigen handen
ie lei m.
'rd g« >n hoeft de "Nationale Vergadering
)t zii iratie aangenomen, waarin de ban
van de groote industrie van West-Wit-
cimirt worden genationaliseerd. De decla-
lage oogt, dat de fabriekseigenaars de
door s op niets ontziende wijze uitbuit
n is handiwcrksliedJen ruïneerden en de
met 13wongen do grondstoffen voor vrij-
looters te veirkoopen. Terwijl zij enorme
Q maakten, hielden zij de aibeieters
fsvll u slavernij en ellende. Om «en
5 maken aan de uitbuiting van den
ken fenisoh door dien andenen en de pia
eeft ïnde fabriekseigenaars en banlkiere
m od 1 madht over het werkende vol!k te
rd-Di i proclameert de Nationale Verga
minis ie nationalisatie. Alle banken, met
?raan bezittingen, alle groote fabrieken
en nen en spoorw egen worden voliks
re ir|n, d.w.z. staatseigendom, ver
amen De bevolking wordt venmaand om
effenlutionare discipline in acht te ne
er zelfopofferend aan het wenk te
it not n zege van het nieuwe regiem
vliegt
d". aanleiding van de sluiting van die
ns rr?e Vergadering heeft te Belostock een
hicB P,aa's gehad, waaraan 70.000
»<rs deelnamen.
m
TERE]
•YORK, 31 Oct (Havas). Vanavond
iOOfe wereldtentoonstelling gesloten. Er
van ji het geheel 26 millioen bezoekers.
MiA" Kort Nieuws
ïuia is gister de nieuwe pliagkruisei
van stapel geloopen. Het i6 een
Sip van de in 1937 van stapel ge-
.Littoria". Het sdhdp is 230 M. lang
er dlt een watervenplaatsing van 35.00C'
I ovet is binnen nauwelijks achttien
n zij#1 gebouwd en behoort tot de mo
tod ^'ta'teenheden der wereld.
wat 'Zuid-Afrika zal een vreemdelingen-
akker! worden gevormd,
tot dj
aten.tóJldaP heeft een vliegtuig van onhe
^nationaliteit boven Namen en om
i gevlogen. De
fct vuur geopend.
«SlNENLAND
ardi Je "brl|g te Alblasserdam
Jinistcr van Waterstaat heeft thans
dat de opening van de verkeers-
fr d® rivier „De Noord" zal plaats
°P 13 November a.s De officieeie
.5 Za' geschieden door d'"n hm'dinee-
efr0® Rijkswaterstaat en d'rccteur
z;< "'l^bruggcnbouw. den hoer W. H.
•1 ..„Tm8en. De Oostelijke aansluitings-
het r °P denzelfden datum officieel
feui'- ^fend door den Hoofdingenieur
irkeljr.//O^swaterstaat „District nieuwe
oen heer M. de Bussy.
Het Vaccinatie-
vraagstuk
Pokkengevaar heeft bijzondere
aandacht der Regeering
Minister van den Tempel tegen
directen dwang
In de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer inzake het wetsontwerp tot
vaststelling van nieuwe bepalingen betref
fende de inenting tegen pokken merkt de
Minister von Sociale Zaken op, dat de be
staande toestand niet langer mag worden
bestendigd. Intussohen mag de indiiirecte
dwang, zooals we dien vroeger hebben ge
kend, niet opnieuw worden ingevoerd, ter
wijl de Minister zich ook keert tegien di
recten diwanig. Mocht het thans ontworpen
stelsel, dat de Minister toejuicht, niet be
vredigen, dan zal nader overwogen dienen
te worden, wat er gebeuren moet.
Geen indruk heeft op den Minister ge
maakt het betoog, dat die vaccinatie ge
vaarlijk is. Waarneer mien zioh daarbij be
roept op de cijfers, verzameld door de
Staatscommissie betreffende gevallen van
encephalitis beneden den leeftijd van twe-
jaar, dan wordt daarbij vergeten het be
langrijke feit, dat geen van deze gevallen
doodelijik is verloopen.
Daartegenover staat het betrekkelijk
groote aantal gevaJlen van encephalitis
post vaccinationpm met doodelijik verloop
ind'ien de eerste vaccinatie boven de twee
jaar heeft plaats gevonden. Nu is van de
voorgestelde regeling de vermijding van
het gevaar ven eemte inenting op lateren
leeftijd een even belangrijk element als de
bescherming in het algemeen tegen de
pokken. Het is imimers aan te nemen, dat
men, indien zich een pokikeneipidemie voor
doet, op groote schaal zal overgaan tot het
vaccineeren van nog niet gevaccineerden
ook indien deze reeds op den voor de eerste
vaccinatie minder gunstigen leeftijd zijn
Het is niet de bedoeling, dat de burge
meester als propagandist voor de vaccina
tie zal optreden. Zijn taak is slechts er
voor te zorgen, dat de ouders een objec
tieve uiteenzetting vain den geneeskundige
krijgten omtrent aard en omvang van het
pokkengevaar zoowel op jeugdigen als op
lateren leeftijd. Het daarbij medegedeelde
moet voor zichzelf spreken. Aan de oudere
moet worden overgelaten, daaruit de pas
eenide conclusie te trekken.
Bij een voorzichtige raming van de kos
ten is men gekomen tot oen bedrag van
i 30.000 per jaar.
Het ligt voor de hand, dat het tot stand
komen van de thans voorgestelde regeling
slechts geleidelijk een einde zal maken aan
den thans ook uit militair oogpunt zoo on-
bevredigenden knrmunitedtstoêstand van
onze bevolking. De tijdsomstandigheden
hebben de urgentie van de voorgedragen
regeling nog vergroot Thans loopt de im-
miuniteitetoestand elk jaar in belangrijke
mate achteruit.
De Minister hecht er aan, in verband
met het bovenstaande mede te deelen, dat
het verhoogd gevaar voor pokken (en an
dere besmettelijke riekten) in de tegen
woordige omstandigheden rijn bijzondere
aandacht heeft mede naar aanleiding van
een daarover op rijn verzoek uitgebracht
advies van den gezondheidsraad.
De uitvoering van de
electriciteitswet
Geen te grootsche opzet
In een nota aan de Eerste Kamer naar
aanleiding van het eindverslag over het ont
werp van wet tot verhooging man het negen
de hoofdstuk der rijksbegrooting voor 1939
(kosten in verband met de utvocring van
de Electriciteitswet) merkt de Minister van
Waterstaat tegenover de meening, dat de
plannen der regeering van een te grootschen
opzet zouden getuigen, op, dat geen grootere
opzet zal worden gemaakt dan door het te
verrichten werk en door de behoeften zaj
worden gerechtvaardigd.
Wat de huisvesting betreft, het Is aan het
departement van Waterstaat geen practijk,
nieuwe diensten afzonderlijk te huisvesten.
Zooveel mogelijk zal warden gepoogd de
nieuwe afideeling alsnog in 't departements
gebouw onder te brengen, hertgeen thans
misschien, in verband met de omstandig
heid, dat eenige ambtenaren gemobiliseerd
zijn, voor den eersten tijd mogelijk zal blij
ken.
_Het denkbeeld van sommige leden om de
nieuwe afdeeling met andere diensten in
één gebouw onder te brengen, zal t.z.t zeker
worden overwogen.
De traktementen van de directeuren der
gemeentelijke electriciteitsbedrijven van Am
sterdam, Rotterdam en '9-Gravenhage bedra
gen, onderscheidenlijk in maximum f 9500,
f 8787,50 en f 8775. In deze bedragen zijn per
soonlijke toelagen niet begrepen.
De minister wensdht er de aandacht op te
vestigen, dat het meerendeel der directeuren
van de groote provinciale electriciteitsbedrij
ven, met wier functie de taak vtan den
directeur-generaal beter is te vergelijken,
aanmerkelijk hoogere salarissen geniet.
Vereeniging van directeuren
van gemeentewerken
De Vereeniging vam Directeuren van Ge
meen te we Cken (Openbare Werken, Bouw
en Woningtoezicht en Womngdienst) hdeW
de Najaarsvergadering te Rotterdam. Na
dat in de vacature van bestuurslid^ ont
staan door het overlijden van den heer
P. Nauta, was vooraien door de beuoe
ming van den heer Ir. D. Boogerd, On
der-Directeur van Gemeentewerken te Lei
den, werd door den heer Ir. G. Franx,
ingenieur bij den Gemeentelijken Techni
sahen Dienst te Rotterdam, een causerie
gehouden over de werken ten behoeve var
de verplaatsing van de Delftsdh© Poort er
over die aan het Hofplein. Vervolgenf
hield de heer J. F. Staal, architect BNA
een causerie over het nieuwe Beursgebouw-
Beide sprekers vertoonden tal van afbeel
dingen van de door hen besproken werken
Na den gemeenschappelijkien (maaltijd
werd het Beursgebouw bezichtigd, waai
het des morgens besprokene nader .werd
toegelicht; hierna werd een bezoek ge
bracht aan de weiken aan de DeUlftechC
Poort en het Hofplein. Tenslotte werd deze
excunsle in Hotel Atlanta ontbonden.
NED. BOND VAN J. V. OP G.G.
De gisteren in ons blad vermelde ver
gaderingen van de afd. Zuid Holland, wor
den te Rotterdam niet gehouden in -hert Ge
bouw Obarja, maar in het Gebouw De
Eendracht op 11 November a.8j 'smid
dags en op 15 Nov. 's avonds.
HONDERDJARIG BESTAAN
FA ALLAN CO.
Intieme herdenking met het
personeel
ROTTERDAM, 31 October. De N.V.
Allan C o.'s Koninklijke Nederland-
sche Fabrieken van Meubelen en Spoor
weg-Materieel alhier bestonden gisteren
honderd jaar. In de fabriek had een korte
herdenkingsplechtigheid plaats, 's Mid
dags werd een druk bezochte receptie
gehouden.
Bij de eenvoudige herdenkingsplechtigheid
in de fabriek, werd het allereerst het woord
gevoerd door den president-commissaris, den
heer R. Bruns, Deze richtte hartelijke
woorden tot den directeur Ir A W. van
Berkel. Spr. bracht in herinnering het
geen de heer v. Berkel voor het bedrijf ge
daan had, complimenteerde hem met het
eeuwfeest van de fabriek en bood hem een
zilveren sigarendoos aan. Voor de hartelijke
en sympathieke woorden heeft hierna Ir. v.
Berkel dank gezegd.
Daarna heeft de hoofdbaas van de fabriek,
de heer G. v. d. Hoeven, gelukwenschen
tot de directie gericht en een blyvend aan
denken aan dit jubileum onthuld, nl. een
glas in lood gedenkraam, ontworpen
door den heer Wolsheim, dat geplaatst is in
de hal van het kantoor. Dit raam was een
geschenk van het toezichthoudend-, kantoor-
i teekenkamerpersoneel.
Namens het fabriekspersoneel heeft de
heer Bette en klok aangeboden.
van Berkel dankte vervolgens voor
de geuite wenschen en de prachtige cadeaux.
Aan zeven jubilarissen, die 25 jaar aan het
bedrijf verbonden waren geweest werd een
gouden horloge aangeboden. Drie personeels
leden, welke 35 jaar bij de fa. Allan hadden
gearbeid, ontvingen bij het gouden horloge,
dat ze tien jaar geleden ontvingen, nu een
gouden ketting. Het overige personeel ont
ving een gratificatie
Receptie
Des middags werd. in de „Louis XVI"-zaal
van het restaurant „Caland" een druk be
zochte receptie gehouden. De directeur, Ir
A. W. van Berkel, de onder—directeur Ir
H. M. A. van Berkel, de president-commis
saris de heer R. Bruns en de commissarissen
Mr H. J. Knottenbelt en A. Gips, hadden
tusschen de palmen plaats genomen. Ver
tegenwoordigers van allerlei instanties en
bedrijven waarmee de fa. Allan in relatie
staat verschenen -hier. Het was gedurende
den tijd van de receptie een voortdurend
komen en gaan. We zagen er o.m. wethou
der A. B. de Zeeuw, de directeur der R.E.T.
Dr Ir J. G. J. C. Nieuwenhuis; namens het
gemeentebestuur van Hillegersberg de bur
gemeester F. H. van Kempen en wethou
der W. L. M. Daniëlls, de heer Kuiper, dir.
der R.T.M.; Mr F J. Brevet, van het Alg.
Adm. en Trustkantoor; A. M. J. Goudriaan,
voorzitter Raad van Beheer Nievelt, Gou
driaan Co.'s Stoomvaart Mij.; M. H. Dam
mers en J. de Bruyn Cops van N.V. Werk
spoor; K. v d Burg, Hoofdingenieur der Ned.
Spoorwegen; M. A. Idsinga, van de Bel. Tel.
Mij.; A. Henkemans uit Den Haag; James
Driebeek van de fa. Tollens Co.; E. Paap,
van de Ned. Buurt-Spoorweg Mij.; B. v d
Feijst, Techn Hoofdambtenaar le klas G.E.B.;
Ir W Hupkes, Dir. Ned. Spoorwegen; W. F.
Beunderman directeur van de N.V. Mannes-
mann en vele anderen.
Een schat van bloemen was binnengekomen
welke in de receptiezaal en daarbuiten wa
ren opgesteld. Van de vele bloemstukken,
welke waren binnengekomen noemen we die
van de fa. Krupp uit Essen; Heem af uit
Hengelo (Ov.); Vredestein; R.E.T.; N.V. Han
del' Mij Mannesmannbuizen; Haagsche
Tramweg Mij; fa. Beynes, Haarlem; HolL
Draad- en Kabeïfabriek; Rotterd. Droogdok
Mij; fa Lips, Dordrecht; N.V. Werkspoor;
Holl.Amerika-Lijn, enz. enz.
Gereformeerde Meisjesbond
UTRECHT, 31 Oct. Het bestuur van den
Geref. Meisjesbond, heeft een vergadering
gehouden met presidentes der plaatselijke
Vereenigingen. De groote concertzaal van
het Gebouw voor K. en W. was geheel ge
vuld, toen de Bondspresidente, mejuffrouw
M. P arm en tier, de vergadering opende.
Na samenzang, gebed en Schriftlezing gaf
üe presidente uiting aan de bodschap van
het Bondsbestuur. dat zoovelen gehoor had
den gegeven aan de uitnoodiging om ge
zamenlijk het belangrijke vraagstuk van het
...leiding geven" te behandelen. Het was 't
bestuur een voorrecht, dat deze vergadering
in dezen zorgvollen tijd nog gehouden kan
worden.
De referente, mejuffrouw K. Elgersma
an Arum, lid van het Bondsbestuur. sprak
over „Leiding geven". In een breed betoog
zette spreekster uiteen wat we onder gezag
en leiding hebben te verstaan, zoo in allerlei
levenskringen, als op onze Meisjesvereeni-
gingen op Geref. grondslag. Ook practisch
werd toegelicht hoe de leiding moet zijn, en
hoe het staat met de gezagskwestie op onze
Vereenigingen. Een opwekkend woord tot de
Vereenigingspresidentes, die zulk een groote
verantwoordelijkheid dragen, maar tevens
zulk heerlijk werk mogen verrichten, ont
brak niet.
Met aandacht werd dit referaat beluisterd.
Na de koffiepauze werden ruim zestig vra
gen tot de inleidster gericht, welke na de
theepauze grootendeels konden worden be
antwoord. Vragen over allerlei wat in ver
band staat met he't onderwerp, meest van
practischen aard, kwamen naar voren.
Ds D. Zwart van Utrecht sprak een
slotwoord, waarin gewezen werd op de
prachtige en vee1 omvattende taak, welke
de presidentes mogen verrichten en de
heerlijkheid van het dienen van God ook
in dit werk tot uiting kwam. Na 't zingen
van Ps. 150 vers 1 ging Ds Zwart voor in
dankgebed en sloot de presidente de ver
gadering.
Met harten vol dank voor al 't gehoorde en
besprokene, keerden de zeshonderd presi
dentes, uit al'e oorden van 't land (zelfs een
afgevaardigde uit Brussel was aanwezig)
naar huis terug, bemoedigd en gesterkt tot
haar taak.
ERNSTIGE BOTSING
REUVER, 31 October. De militair T. van
Heeswijk uit Schijndel, die op de fiets kwaim
aanrijden, zag zich op c«n kruispunt opeens
tegenover een vrachtauto staan. Hij kon
niet tijdig meer remmen en kwaim ondïr de
auto terecht. Van H. liep een ernstige hoofd
wonde op en verloor veel bloed. Zijn toestand
is levenegevaarlijk.
FIETSENDE SCHOLIER GEDOOD
NOORDWIJK, 31 Oct, De 15-jarige wiel
rijder J. Kloos, leerling van de ambachts
school te Leiden, liet zich door een vracht
auto trekiken, waarbij hij links achter den
wagen reed. Van de tegengestelde zijde
nader da eveneens een vrachtauto, welke den
jongen greep en tegen den grondi 6loeg.
Hij was op slag dood.
door overwarme treinen, bioscopen,
etc.? Verzacht de keel, alvorens het een
verkoudheid wordt,met de medicinale frsi2
Onze handel met het
buitenland
Waar onze kansen in de toekomst
liggen
Een belangwekkend prae-advies
A.s. Zaterdag houdt de vereeniging voor
de Staathuishoudkunde en de Statistiek
haar jaarlijksche algemeene vergadering te
Rotterdam. In deze vergadering komt het
vraagstuk van de handelspolitiek aan de
orde.
Aan de heeren dr A. de G r a a f, prof.
J. van Gelderen en dr L. G. Korten-
horst is gevraagd praeadvies uit te bren
gen over de volgende vragen:
„Welke wijzigingen zijn gedurende de
laatste 25 jaren ingetreden in de verhou
ding tusschen de hier te lande verbruikte,
binnenslands geproduceerde goederen en
die welke uit het buitenland worden in
gevoerd?
Is het te verwachten, dat "deze wijzigin
gen zich in de komende jaren in dezelfde
richting zullen voortzetten?
Welke gevolgen dienen deze wijzigingen
te hebben vóór de door Nederland te voeren
handelspolitiek?"/
De praeadviezen zijn bij Mart Nijhoff te
's-Gravenhage in druk verschenen.
Dr. A. de Graaff komt in zijn prae
advies tot conclusies, waaraan we het vol
gende ontleenen:
Tengevolge van de structuurveranderin
gen m en buiten ons land heeft de buiten-
landsche handel van Nederland belangrijke
wijzigingen ondergaan. Zoo biedt thans
onze uitvoer van industriepro
ducten weinig mogelijkheden en een
aantal van onze vroegere afnemers van
agrarische artikelen wil hiermede
slechts voortgaan zoo wij daarvoor voldoen
de industrieele goederen wenschen te ont
vangen.
Onze vooTiaamste kansen liggen in
export naar agi arische en grondstof landen,
alsmede van jonge industriegebieden, welke
zich nog in een stadium van. ontwikkeling
bevinden. Evenwel zijn wij ons ere laatste
jaren op landbouwgebied meer en meer
gaan toeleggen op voortbrenging van grove
massaproducten sedert de afzet van fijnere
producten moeilijkheden ondervond. Het
evenwicht van voorheen is verdwenen. De
verschuivingen in onzen invoer waren be
trekkelijk gering.
Andere landen hebben bij hun' uitvoer
naar overzeesche gebieden gunstiger resul
taten geboekt dan wij. Onze industrieele
uitvoer vercischt, dat de industrie meer en
meer productiemiddelen gaat voortbrengen.
Daarnaast moeten credieten aan het bui
tenland worden verstrekt, in welk verband
dr. de Graaff er op wijst, dat z.i. de Neder-
landsche banken meer als kassiers dan als
credietscheppers zijn opgetreden,
t Duitschland, de groote afnemer van land
bouwproducten, heeft zijn invoer uit ons
land in het bijzonder verminderd. Onze
producten zijn gewoonlijk de duurste en
contingcnteeringen van den invoer deden
onzen uitvoer dalen
Stelsellooze protectie
SchrijhTende over de gevoerde Nederland-
sche handelspolitiek noemt Dr. de Graaff
deze een politiek van stelsellooze protectie,
daar het behoud van werkgelegenheid het
richtsnoer werd.
Eenerzijds wil men den invoer verminde
ren. anderzijds den uitvoer stimuleeren. Wij
worden, aldus schr., door onze handelspoli
tiek verdrongen uit die deelen van den we
reldhandel, welke de beste mogelijkheden
bieden, terwijl tezelfder tijd onze welvaart
d w.z. het verbruik van goederen aahter-
uitgaaC
Om een welbewuste, op de toekomst ge
richte handelspolitiek te voeren is o.m. noo-
dig, dat wij rekening houden met de aanwe
zigheid van twee mogelijkheden in den
buitenlandschen handel, welke goede kan
sen bieden. „De eene is, dat ons land zich
voor^alles geplaatst blijft voelen tusschen
de \Ter nabuurlanden. Voor dat geval die
nen wij ons dus te beschouwen als te
behooren tot het industrieele blok van
West-Europa. In dat blok zal het zwaarte
punt van onze taak vallen op de voort
brengselen van agrarische artikelen en van
grond- en hulpstoffen. Willen wij de voort
brenging daarvan stimuleeren, dan zullen
wij zekere industrieele producten daarvoor
in ruil moeten nemen. De andere mogelijk
heid is een geheel nieuwe oriënteering van
ons land op de rest van de wereld en dus
speciaal de jonge landen. Uiteraard ligt de
toekomst bij hen. Nederland zou in dat ge
val als industrieele exporteur moeten op
treden, welke export meer en meer inves-
teeringsmiddelen zou moeten betreffen en.
met kapitaalexport gepaard zou dienen te
gaan."
In een volgende editie hopen wij iets uit
de beide andere prae-adviezen te vermelden
UIT DE TWEEDE VERDIEPING
GEVALLEN
BEETSTERZWAAG, 31 Oct. De 20-j'arige
dienstbode W. P. van hotel „De Klok", was
ziek geweest, maar weer opgestaan en met
haar toilet gereed gekomen. Voor het open
raam van de tweede verdieping wilde zij
haar kam reinigen. Hierbij is rij blijkbaar
door een duizeling overvallen: zij stortte
naar buiten en kwam met een harden smak
op straat neer. De plaatselijke geneesheer
was wegens ziekenbezoek afwezig, zoodat er
een half uur veretreek voor geneeskundige
hulp aanwezig was. Kort daarop kwamen
ook de plaatselijke geneesheer en die uit
Drachten op de plaats van het ongeval. Het
slachtoffer, dat '?rnstig bloedde, is in le
vensgevaarlijken toestand naar het zieken
huis Heerenveen overgebracht en daar over
leden.
DOOR HOLLENDE PAARDEN
OMVERGEREDEN
UTRECHT, 31 Oct. In de Damlustkazerne
zijn twee paarden plotseling op hol geslagen
De dieren zagen kans het hek uit te rennen
den Leidschen weg op, waar op dat oogen
blik dï 63-jarige heer van der Kaay op een
fiets reed. Hij werd door een der paarden
omver geloopen en liep bij den val ernstige
verwondingen op, zoodat zijn overbrenging
naar het Stads- en Academisch Ziekenhuis
noodzakelijk bleek. In den loop van den
avond is hij aan de bekomen kwetsuren be
zweken.
DE WERELD IN EEN
CIRKELGANG
Tien jaar geleden brak de groote
beurscrisis uit
Einde van de „eternal prosperity"
Vorige week was het juist tien jaren g>
ledien, dat de groote beurscrisis te New-
York losbarstte. De beteekenis van deze
crisis is, naar Dr II. M. H. A. v. d. Valk in
de Econ. Stat. Ber. terecht opmerkt, grooter
geweest dan van eeniige andere financieele
crisis Ln de laatst© 100 jaar. Welik een fel
contrast, zegt hij, tusschen de publieke
meening in de V. S. im de janen vóór 1929
toen men aan de „eternal prosperity" ge
loofde en de werkelijkheid! Het vierde
deoenmium van deze eeuw, dat reeds ten
tinde spoedt, heeft zich gekenimerlkt door
één onafgebroken reeks van crises econo
mische, financieele en politieke, om ons
tot deze gebieden te beperken. Voor den
geschiedschrijver zal deze periode een bron
van studie en materiaal leveren.
Na de inderdaad indrukwekkende reeiks
van crises, die toen in vrijwel alle deelen
tur wereld volgden, dc revue te hebben la
ten passeeren. merkt de schr. o.a. op:
„De beurscrisis van 1929 is meer geweest
dan een zuiver financieele crisis. Is het te
overdreven om haar bovenal te zien aü een
gevolg van den wereldoorlog van 1914 en
als een oorzaak van dezen oorlog? Dus alp
een groote verbindingeschakel tusschen
twee oorlogen?
•De wereldoorlog van 1914 heeft imimere
tot groote veranderingen op economisch en
financieel gebied geleid. 'Men den'ke slechts
aan den overgang van de Ver. Staten van
een debiteur- naar een crediteurland, ge
paard gaande met toenemende handelspoli
tieke bescherming, die de wereld verhin
derde haar oorlogs- en commercieel© schul
den aam dait iiandi af te lossen; aam de in
dustrialisatie van de overzeesche landen en
de vóór 1929 reeds begimnienide reagrarisa-
tie van verschillende industrielanden; aar
de groote imvesteerïngsconj'umctuur im
Duitschland van 1925 tot 1929 met geld, dat
hoofdzakelijk op korten termijn was ge
leend; aan de reparatienbetalingcn van
Duitschland en andere lasten uit den we
reldoorlog; aan de wankele positie van de
betalingsbalansen van vele Europeesohc
landen, wier werkelijke situatie gecamou
fleerd werd door internationale credietvar-
leening. En zoo zou men 'kunnen doorgaan
om te laten zien, dat deze ontwikkeling, die
eigenlijk in groote trekken inhield het niet
begrijpen, dat nieuwe omstandigheden
nieuwe merthoden ©n inzichten vereisdhen
moest eindigen in een groote depressie.
Elf jaar na den vrede stortte het bouw
werk van de zgn. internationale same ruwer
king ineen en gedurende 10 jaren daarnn
loopt als een roode draad de verscherping
van de tegenstellingen door de geschiedenis
als gevolg van de onmacht der volkeren om
de behoefte van den nieuwen tijd en daar
door'elkander te verstaan en dus de moei
lijkheden in gemeenschappelijk overleg op
te lossen. En zoo werd de wereld in dit
deoenmium vam de eenie crisis in de andere
gesleept, hetgeen op alle gebieden groote
veranderingen beerft teweeggebracht".
Oplichter ontvlucht
Politieman te slim af!
De vorig© week arresteerde de politie van
N a a r d e n een internationalen oplichter,
die er zijn werk van maakte dames geld
afhandig te maken.
Zoowel in Frankrijk, Duitschland als in
ons land heeft hij reeds voor vermogens
delicten gevangenisstraf ondergaan
De man had kort geleden een dame in
een hotel te Naarden f 300 afhandig gemaakt
en voor dit geval werd hij gezocht Toen hij
nu dezer dagen in hetzelfde hotel verbleef
ging de politie tot zijn arrestatie over.
De man. B. genaamd, heeft echter thans
kans gezien te ontvluchten.
Bij zijn oveiforenging naar Amsterdam om
voor den officier van justitie t>e verschijnen
werd van B.'s eigen auto gebruik gemaakt.
Diit was op verlangen van B. gedaan, waar
mee de Naardensche politie instemde, om
dat de auto dan in Amsterdam in een door
B. gehuurde garaige gestald kon worden en
de gemeente Naarden tijdens het verblijf in
het huis van bewaring niet voor de stalling
behoefde te -zorgen.
B. had blijkbaar echter een bedoeling met
zijn wensch.
In gezelschap van een Naardenschen po
litieman reed B. naar de bewuste garage in
de hoofdstad.
De toegang was echter wat smal en na
eenig gemanoeuvreer stelde B. voor dat hij
de auto achteruit in de garage zou rijden.
Als de politieman dan bij de garage ging
staan om de noodige aanwijzingen te geven,
ging het gemakkelijk. Toen de politieman
hieraan voldeed gaf de Sluwe oplichter plots
vol gas en reedin plaats van achteruit
de garage in, vooruit en was in minder dan
geen tijd uit het oog verdwenen.
B. is niet meer gezien en nergens is een
spoor van hem te ontdekken.
Nederland handhaaf?,
zij'n neutraliteit
In het Italiaansche tijdschrift „Oggi" treft
het „Dagblad van Noordbrabant en Zee-»
land" een aardig tijdbeeld aan van ons
land in mobilisatietijd. „Nederland met de
kepi op", zoo luidt het opschrift boven het
artikel, waarin de schrijver op verdienste
lijke wijze het karakter van onze neutralis
teit schetst.
Het „vette land van welverzorgde en
kalme menechen, dat leeft naar de regelen
van Calvijn en de koerslijsten raadpleegt',
boezemt den auteur een merkbaar en jaloe
zieloos vertrouwen in en hartelijk lachend
om wat een communistenleider zei, „dat
Nederland1 rijp is voor de sociale revolutie",
beaamt hij rondweg, dat er heusch niet veel
voor noodig is, te beseffen, dat tenzij,
iets gewelddadigs en onvoorziens van bui
tenaf plaats zou vinden „dit imperieelii
Nederland, in evenwicht boven en beneden
den zeespiegel, zeker nog „duizend jaren"
naar zijn koninklijke spreuk „Je Maintien-
drai" zal voortgaan zijn havens met deugj
delijke waren en de magen zijner inwoners
met i*uimen kost te vullen."
Hij heeft onze reactie op het internatio-»
naai gebeuren lang en van nabij gade ge'
slagen. „Op de noodzaak, de uniform aan]
te trekken en op grenswacht te gaan staan,
had dit Nederland zich al geruimen tijd
voorbereid' en ingesteld en bij eiken nieu
wen schok, welke door het oude Europa,
van Versailles .ging toonde het zich paraat.
Die alarmtoestand duurde al een tijd; vol«
gens schrijver begon deze reeds toen Bald
win sprak van de Engelsche grens, die aan'
den Rijn lag. „Zeker is, dat nadien het land
niets anders gedaan heeft dan waken over
de vlekkeloosheid zijner neutraliteit met'
de«elfde zorg en denzelfden ijver als waar-<
mee het waakt over zijn godsdienst, dies
beid© aan de basis lagen van al zijn roem
rijke oorlogen", t I
Dc dijken gereed - 1
De schrijver maakt' ër geestig melding
van, dat onze buitenlandsohc politiek zich
vooral heeft geuit in „energieke ontkennin
gen, in kristalheldere démentis". Onwaar,
dat we met Engeland in het Verre Oosten;
wenschen samen te werken, onwaar, dat del
Fransch-Britsche garantie werd aanvaard,
onwaar, dat de Duitsche minister Funk
hier over politieke d.ingen was komen spre
ken, onwaar, dat we aan militaire consul
taties meededen.
„Een Fransch schrijver", zegt de rtaWaaif
ondeugend, „die hier het oor te luisteren
legde, was heel blij, overal te hooren, dat
als ze mochten komen (de Duitschers wel
te verstaan) zij in een enorm bad van zout'
water en modder zouden eindigen, daarbij
veinzend niet te snappen, dat in dit „als zij
mochten komen", behalve de Duitschers
ook de Franschen en Engelschen begrepen
waren. De dijken zijn gereed voor allen,
zonder onderscheid naar ras, taal, uniform*
Een neutraliteit zonder uitzondering chisS
geschutvuur tegen onverschillig welk vlieg
tuig, dat overvliegt, op welke hoogte ook, eni
weigering van onverschillig welke oorlogs-
leerfilm of -propagandafilm, van welken'
kant ze ook komtVoor de rest hebben!
do Nederlanders geboren handelslieden,
zooals anderen geboren krijgers of dichterö
zijn toen de angst öer eerste dagen voor
bij was, elkaar eens een ruggesteun gegeven!
en ziende, dat het leven voortging, begon
nen ze, telkens wat meer en telkens ook
beter, te doen zooals te voren: te zorgeiï
voor hun belangen,
Niet op de penning
Waarmee sohrijver niet wil zeggen, daü
deze me'nschen „doof en winzuchtig, alleen
op de penning uit zijn" en hij bewijst zijn:
landgenooten het tegendeel met menig voor
beeld. zorg voor onze musea, trotsdh en
tegelijk levenskrachtig gevoel voor het Vor
stenhuis. ten hlijke de volksjubel bij de ge
boorte van Prinses Irene, waarvan bij eeiï
sappig tafereeltje ophangt. Hij komt verder
kntchtig op tegen het stereotiepe beeld vaiï
't Nederland van Edmond de Amicis, d.w.Zj
„VolendamHolland", de museum-voorste!-
ling van ons land. rorijst onze zindelijkheid,
maar zegt, dat die ook elders ruim veld
heeft gewonnen en besluit met bijkans sym
bolisch te gewagen van „de heel oude jaar
beurs van Utrecht, die, we zouden haast
zeggen boven den oorlog uit werd gehouden,
nis bet ware midden tusschen Maginot- en
Siegfriedlinie".
„Want", zegt hij, „Engeland is begonnen!
de manier te bestudeeren om drie jaar
oorlog vol te houden. Nederland echter is
begonnen de manier te bestudeeren om drie
jaar vrede te houden".
TEN BOER, 31 Oct. Gistermorgen is op
den rijksweg alhier een man gevonden, die
ernstig gewond bleek te zijn. Zijn fiets lag
op eenigen afstand van hem. Uit een inge
steld ond?i*zoek bleek, dat het de 52-jarige
gehuwde N. Mulder uit Woltereum was. Men
vermoedt, dat de man met zijn fiets gevallen
en door een auto is aangereden. Later op den
dag is M. aan de bekomen verwondingen.'
overled m.
KROOT 'N LëFENIS OOOO
oooo door G.Th.Rotman
55. Vervolgens zette meneer Kruizemunt
z*n hoed dwars op z'n hoofd, stak z'n hand
tussen z'n vest en riep uit: „Van deze
plaats riep eenmaal Napoleon: Soldaten,
twintig eeuwen zien op U neder!" Dat vond
Jantje prachtig© woorden en hij vond z'n
vader sprekend op Napoleon lijken. De pi
loot opperde nu het plan, de machine maar
te laten staan en naar Kairo te wandelen
Dat was echter minstens 30 kilometer, dus
geen peulschilletje.
56. Gelukkig, daar kwam piepend en knar
send een vreemdsoortig voertuig voorbij, ge
lijk de Egyptische boeren wel gebruiken, als
ze naar de stad' gaan met vrouw en kinderen.
„HoLa, baas, kunnen we meerijden?" riep de
piloot, in een mengelmoes van Engels en
Arabisch. De kar -hield stil en onze vrienden
traden naderbij. Twee kinderen waren, ter
voorkoming van ongelukken, veilig in een
soort bak geplaatst. Achterop zaten twee
vrouwen.
