TUR KENBUR.C,
WEK UW LEVER-GALOP
JBLQEM&OLL EN
MAANDAG 9 OCTOBER 1939
EERSTE BLAD P?-^
SCHOONMAAKBEDRIJF
M0^ GLAZENWASSCHERU
AMSTERDAM ROTTERDAM
m VELSEN
■R HAARLEM
4O LEIDEN
£jL|C\ DEN HAAG
DELFT
Dagelijkt inwandlg tchoonhoudcn
DORDRECHT
UTRECHT
HILVERSUM
GRONINGEN
8RUSSEL
DE DUITSCH-RUSSISCHE
HANDELSBESPREKINGEN
Besluit tot onmiddellijke
wederzijdsche leveranties
De Duitsche handelsdelegatie onder
leiding van Ritter en Schnurre, resp.
.van de economische en van de Oost-
Europeesche afdeeling van het Duitsche
ministerie van Buitenlandsche Zaken,
is Zondagmiddag om 4 uur met twee
speciale vliegtuigen te Moskou aange
komen.
Nog denzelfden dag is de delegatie
door den Sovjet-Russischen volkscom
missaris van Buitenlandsche Zaken,
Molotof, ontvangen.
Volgens het D.N.B. is van Sovjet-zijde het
Volgende communiqué uitgegeven:
De speciale gevolmachtigde der Duitsche
iregeering voor economische vraagstukken,
Ambassadeur Ritter, en de leider der Duit
sche economische delegatie, gezant
JSchnurre, zijn op S September door den
voorzitter van den raad van volkscommissa
rissen der Sovjet-Unie, Molotof, ontvangen.
{Tijdens het onderhoud bleek men het er
lover eens te zijn, dat het economische pro
gramma, zooals dat werd vastgesteld bij
Siet laatste bezoek van den Duitschen mi
nister van Buitenlandsche Zaken, Von Rib-
_l>entrop, aan Moskou, van weerszijden met
ppoed en in wijden omvang uitgevoerd zal
pvorden.
Daarbij werd in het bijzonder overeenge
komen, dat de Sovjet-Unie onmiddellijk met
de leverantie van grondstoffen aan Duitsch-
land ien Dnitschland met de leverantie
de Sovjet-Unie zal beginnen.
Naar Havas nog meldt zal Ritter, die den
Si tel van buitengewoon ambassadeur heeft,
jover eenige dagen Moskou weer verlaten,
{Waarna dr. Schnurre de onderhandelingen,
<lie ongeveer twee weken in beslag zullen
hemen, blijft leiden. Zij worden vergezeld
idoor een tiental experts voor handel en in-
Jdustrie, in het bijzonder voor olie. chemi
sche stoffen, land- en zeevervoer.
Verder vertelt men. dat de Duitschers ge
vraagd hebben te mogen beschikken over
het gebouw van de Poolsche ambassade, dat
'groot genoeg is om het talrijke Duitsche
jpersoneel, dat hier waarschijnlijk perma
nent zal blijven te huisvesten.
Oud-president Benesj te Parijs
De radio-oorlogvoering
„Hier spreekt een echte Franschman"
Volgens een der Parijsdhe bladen heeft zidh
jïezer dagen het volgende incident in de
radio-oorlogvoering voorgedaan, 's Avonds
begon de Duitsche zender Stuttgart de ge
bruikelijke avonduitoending in het Fransch,
tnet de mededeeling, dat hij den volledigen
tekst van de rede van Hitier zou weergeven.
(Toen hij geëindigd had, hoorde men plotse
ling een andere stem op dezelfde golflengte
éeggen: „Hier spreekt een echte Fransdhrnan.
Luister niet langer naar de stem van een
jrerrader uit Stuttgart. Duifcschland wil de
bntzaigiwëkikende Fransdh-Britsdhe eenheid
ICeiforeken. Duitsdhland zegt, dat het den
)ETede wil, maar het schendt alle verdragen,
0ie het onderteeOcend heeft, en zal daarmee
doorgaan".
GEWELDIGE BRAND IN LONDEN
Vuur doet verduistering te niet
Een geweldige brand heeft Zaterdag
avond de verduistering van het Londensche
RVestend teniet gedaan.
De brand was uitgebroken in een meubel
opslagplaats, die reeds verscheiden weken-
Jang inboedels had ontvangen van gezin-
fcn, die uit Londen zijn geëvacueerd. Bijna
Zestig motorspuiten bestreden de vlammen
gedurende omstreeks twee uur, voordat het
,vuur teekenen van wijken begon te vertoo-
fcen. Waardevolle kunstwerken, kostbare
gneubels en tapijten, het eigendom van be
kende personen en hier voorloopig opgesla
gen, werden door de vlammen bedreigd. Ook
meubels van den Hertog van Kent waren
jn het gebouw opgeslagen, doch zij hebben
yoor zoover bekend is, niet geleden.
en u zult 's morgens uit bed springen,
gereed om bergen te verzetten,
lederen dag moet uw lever een liter lever-gal In uw
ingewanden doen vloeien. Wanneer deze stroom van
Jever-gal onvoldoende ls, verteert uw voedsel niet,
het bederft. U voelt u opgeblazen, u raakt verstopt
Uw lichaam ls vergiftigd, u voelt u beroerd en
ellendig, u ziet alles zwart.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmidde
len. U moet CARTER'S LEVER-PILLETJES nemen
om deze liter lever-gal vrij te doen vloeien en u
zult u een geheel ander mensch voelen. Onschade
lijk, plantaardig, zacht, onovertroffen om de lever-
drogisten. t. 0.75.
Benesj, oud-president der Tsjecho-Slo-
roaksche republiek, is vanuit Engeland
aangekomen te Parijs, alwaar hij het voor
nemen heeft, verschillende besprekingen te
voeren.
Bij zijn aankomst heeft hij tegenover een
persvertegenwoordiger de volgende verkla
ring afgelegd.
Vijf-en-twintig jaar geleden kwam ik
iar Frankrijk en ik ben er teruggekeerd,
nu Frankrijk opnieuw genoodzaakt is te
strijden om de groote beginselen te verde
digen van 't internationale recht van zijn
vrijheid en van die der andere Europeesche
volkeren. Ik kom om te getuigen, dat het
Tsjecho-Slowaaksche volk zich bij den strijd
voegt, en om uiting te geven aan mijn die
pe dankbaarheid jegens den premier Dala-
d i e r en jegens de Fransche regeering, voor
hun instemming met de vorming van een
Tsjecho-Slowaaksch leger in Frankrijk.
Frankrijk, dat in den vorigen oorlog de
vorming van een autonoom Tsjecho-Slo
waaksch leger heeft goedgekeurd, erkende
later het eerst de voorloopige Tsjecho-Slo-
waaksche regeering. Zooals altijd in be
slissende oogenblikken der geschiedenis,
verdedigt Frankrijk het heilige erfdeel der
menschheid en geeft het aan andere landen
een voorbeeld van zijn heldhaftige opoffe
ring.
Het diepe vertrouwen van ons volk in
Frankrijk is onwrikbaar. Een jaar geleden
deed ons land twee groote opofferingen om
den vrede van Europa te redden, maar
niet te verzadigen honger van het Hitlerdom
heeft den oorlog ontketend. Geen geweld zal
in staat zijn. het voornemen van ons volk
tegen te houden om nog eens zijn onafhan
kelijkheid te verkrijgen. Elke Tsjecho-Slo-
waak is diep overtuigd van de overwinning
van Frankrijk en Groot-Brittannië, alsmede
van het gemartelde Polen en Tsjecho-Slo-
wakije.
Engeland en zijn krijgsgevangenen
„Dure vacantie in sjiek hotel'
De Duitsdhe duifcbootofficieren, die door
de Britsdie marine gevangen zijn genomen,
zijn, zoo meldt Reuiter, ondergebracht
vroeger vacantieverbl ijf in Engelands be
roemde Merendistrict, een van de meest be
zochte vacantiestreken. Zij worden er be
waakt door oudere leden van de vereen igin-
gen voor de nationale defensie Van een oor-
loigsgevaingenkaimp (heeft het verblijf der on-
derzeebootoifficieren niet veel weg; de om
standigheden waaronder zij leven lijken eer-
op die van een diure vacantie in een sjiek
badhotel.
plaats, waar de officieren toeven, blijft
naar het .ministerie van Voorlichting mede
deelt. geheim. Zij is gelegen op verscheidene
kilometers van een spoorwegstation. De dor
pelingen noemen 't kamp het „U-boot-hotel".
De officieren hébben een bibliotheek tot him
beschikking met een wedstrijd-ping-pong-
tafel. Zij krijgen hun maaltijden opgediend
een groote zaal met eiken laimibrizeeringen
hoewel het eten niet direct vorstelijk is,
wordt het door de officieren toch zeer geap
precieerd. ZooalS een der gevangenen na een
hartige lunch opmerkte: „Dit is beter dan als
jachtprooi voor de Britsdhe marine te fun-
geeren". De officieren worden bezig gehou
den met houthakken, „Kaiser Wilhélm's
hobby"; zooals zij het noemen.
Vliegramp in Ecuador
Tien dooden
Een militair vliegtuig, dat in Ecuador
werd vermist, is te Machalilla aan de kust
teruggevonden. Het toestel was geheel ver
nield en door de vlammen verteerd. Alle
tien inzittenden waren onherkenbaar ver
minkt. Slechts heeft men den generaal En
rico Rivadeneira kunnen identificeeren aan
de onderscheidingsteekenen op zijn uniform.
Hij was inspecteur-generaal bij de marine.
SCHEEPVAARTBESPREKINGEN
DER OSLO-STATEN?
Naar ,„Aftenbladet" meldt, zullen de
scheepvaartdeskundigen der Oslo-Stnten
binnenkort bijeen komen om. verschillende
kwesties te bespreken.
Plaaats en tijd van bijeenkomst worden
door dit blad echter niet genoemd.
De jacht op de
Duitsche duikbooten
Fransch journalist vaart mee met
Britschen torpedojager
Zenuwsloopende marine-arbeid
Een Fransch journalist heeft een etmaal
meegevaren met een der talrijke Engelsche
torpedojagers, welker taak het is, een waak
zaam oog te houden op de eventueele aanwe
zigheid van Duitsche duikbooten onder de
Engelsche kust.
Van deze spannende 24 uur gaf hij de vol
gende beschrijving:
Ons schip heeft van de admiraliteit bevel
gekregen met andere torpedoboot jagers een
konvooi te begeleiden en met alle lichten
gedoofd varen wij de haven uit. „AUe hens
aan dek" weerklinkt het a-ls wij buitengaats
zijn. Binnen enkele minuten is iedereen op
zijn post Als wij aan de diepe duisternis ge
wend zijn, zien wij de matrozen in hun dikke
jassen, druk bezig het schip gevechtsklaar te
maken. De kanonniers staan aan hun stuk
ken en leggen de granaten gereed, de tor-
pedolanceerbuizen worden gericht. Op een
speciaal wiptoestel staan de d iepzeébommen,
die er uitzien als blikken benzine, maar voor
de duikboot uiterst gevaarlijk zijn, daar zij
elke gewenschte diepte kunnen ontplof-
en dan alles vernielen wat er in de om
geving is.
Bij de torpedolanceerbuizen staat een ma
troos aan de spreekbuis, die als een geweldi
ge slang over het dek loopt. Op de brug ziet
men heel flauw het schijnsel, dat het kompas
verlicht
s; man staan op den uitkijk. Twee hun-
zoeken met nachtkijkers de zee af; geen
golfje, geen schuimkop ontgaat aan hun
aandacht. Nu en dan verbreken zij slechts
even het stilzwijgen, om den uitkijk voorop
iets te rapporteeren.
Op de brug staat de commandant in werk-
tenue, een oude, grijze pet, dikke jas en
handschoenen van schapenleer Hij ontvangt
de optische signalen van den flottieljeleider,
die de te volgen route aangeeft. Tot nu toe
hebben wij aan het hoofd- gevaren, maar de
signalen beschikken anders Eerst wordt er
langzamer gevaren, alle schepen gaan ons
voorbij, dan varen wij weer vlugger. Wij zit
ten nu aan den staart. Nieuw signaal, alle
schepen veranderen van koers, doch het
slechts een manoeuvre, die ten doel heeft
een duikboot te misleiden, die zich ergens
verborgen mocht houden Dan kamt er wat
rust, een derde der manschappen kan
de kooien gaan en ex kan met de geregelde
aflossing begonnen worden.
De uitkijk wordt niet verminderd: twee op
de brug, twee achter, één voor, één bij het
zoeklicht. De scheepvaart wordt drukker,
neutrale en geallieerde schepen varen voor
bij, later zien wij de dansende witte en roo-
de lichtjes van de treilers, die aan het
sdhen zijn. Het wordt langzamerhand lich
ter, een verkenningsvliegtuig cirkelt boven
ons en keert na-ar land terug.
Bij zonsopgang weerklinkt weer: alle hens
aan dek. Een voorzorgsmaatregel, die in oor
logstijd steeds wordt -genomen, als het ge
heel licht is. Op de brug kunnen wij even
een praatje maken met den commandant, die
nu al twaalf uur in touw ia, maar die ons
toch kalm en glimlachend te woord staat.
Als de koopvaardijschepen veilig op hun
plaats van 'bestemming aangekomen zijn,
zetten wij onzen patrouilletocht voort.
Loos alarm
Slechts een keer wordt alarm gemaakt.
Het is of een metalen toren boven zee uit-
op slechts enkele meters aan stuur
boord. Doch gelukkig is het slechts een
bruinvisch. Dan wordt het gewone leven aan
boord hervat. Tusschen de wachten in sla
pen de officieren in hun kajuit of op
leer en 'bank in de mess, de mannen in hang
matten of op de banken in hun kwartieren.
In de machinekamer, waar een 'helscfhe
warmte hangt en het lawaai oorverdoovend
is, zorgen de stokers er voor, dat de snel
heid van 20 mijl behouden blijft. Alles, dus
ook het oomfort is aan de sneflheid opgeof
ferd.
De verblijven der manschappen en officie
ren zijn dan ook heel klein. De kok moet ir
zijn kleine ruimte de moeilijkste proble
men oplossen, want de eetlust is enorm. Het
moreel der bemanning is uitstekend. De re
servisten, die de helft van de bemanning
uitmaken, doen evenzeer hun plicht als de
anderen, alles gaat kalm, precies en vlug.
Twee minuten na te zijn gewekt zijn de man
nen al op hun post.
Hetgeen vooral opvalt, is de vriendschap
pelijke, vertrouwelijke verhouding tusschen
de officieren en de minderen. Als wij h
haven teruggekeerd zijn, liggen alweer
dere koopvaardijschepen gereed, om geës
corteerd te warden.
Ontploffing op het jacht
van Fokker
Een 10 K.M. ten oosten van Ncw-York, bij
iet afvaren van de Hudson, heeft zioh oen
ontploffing voorgedaan aan boord van het
jacht van den Nederlandschen vliegtuigbou
wer Antony Fokker.
In allerijl snelden de drijvende spuiten
in de brandweer te hulp en men slaagde
erin liet vuur te blussclien, doch even later
is het jacht gezonken. Een der opvarenden
wordt vermist, acht anderen zijn in een zie
kenhuis opgenomen.
Het jacht had een groote waarde. K>-t was
gououwd in aerodynamischen vorm en werd
beschouwd als een nieuwe vinding op
scheepvaartgebied, welke door Fokker zelf
was gedaan.
De eigenaar had hot jacht uitgeleend aan
in jonggehuwd echtpaar.
Engelsche koning tot Britsche vloot
,Uw taak kan lanq en ingespannen zijn".
De koning van Engeland is na zijn in
spectietocht van twee dagen naar de Brit
sche thuisvloot te Londen teruggekeerd.
Voor zijn vertrek heeft de koning de vol
gende boodschap aan den opperbevelhebber
laten zenden: „Door mijn bezoek aan de
schepen en gebouwen ben ik zeer onder den
indruk gekomen van den levendigen en op-
gewekten peest, die u allen vcreenigt en van
de vastbeslotenheid den oorlog tot een suc
cesvol einde te brengen. Uw taak kan lang
en ingespannen zijn, maar ik heb alle ver
trouwen in uw uiteindelijk succes. Wilt u
allen, die onder uw bevel staan, mededee
ling doen van mijn groote waardeering
voor hun streven en van mijn oprechten
wensch, dat zij veilig naar hun haardste
den zullen terugkeeren."
De opperbevelhebber antwoordde: „Offi-
eren en manschappen van de thuisvloot
en de hulpschepen danken uwe majesteit
voor uw boodschap en de eer van uw be
zoek. Namens hen geef ik uwe majesteit
verzekering van hun loyauteit en toewij
ding. Hoe lang en ingespannen hun taak
ook moge zijn, zij zullen vastbesloten blij-
alles te doen om de overwinning te
verzekeren."
Op een der vliegvelden heeft de koning
vliegers gedecoreerd, die boven de Noordzee
sucessen behaald hadden.
WEINIG NIEUWS VAN
DE FRONTEN
Artillerievuur in het Westen
Het Fransche legerbericht van Zondag-
vond meldt:
„Duitsche aanvallen ten Oosten van
de Moezel werden afgeslagen. Weder
zijdsche activiteit der artillerie ten Zui
den en Zuid-Westen van Saarlautern".
In den ochtend had het Fransche
legerbericht gemeld:
,Een kalme nacht. Vijandelijke pa
trouilles ten Zuid-Westen van Saar-
brücken werden door ons vuren terugge
dreven."
Het Duitsche legerbericht meldt van
het Westen:
„Wederzijdsche activiteit der artille
rie. Des nachts af en toe storend vuren."
Van het Oostelijk front meldt het Duitsche
opperbevel: „De bewegingen aan dcDuitsch-
Russische demarcatielijn verloopon ook ver
der geheel volgons den opzet. Volgens de
laatste legerherirhten hebben zich uij Kock
nog. behalve de reeds gemelde aantallen,
divisie-commandanten, 1255 officieren
15.600 onderofficieren en manschappen
aan de Duitsche troepen overgegeven. Buit
gemaakt werden: 1200 revolvers en geweren,
205 machinegeweren, 20 stukken geschut,
meer dan 5000 paarden en meerdere krijgs-
kns-
Frankrijk arresteert communisten
Naar Havas meldt heeft de Fransche poli
tie 26 communistische Kameérleden gear
resteerd, beschuldigd van overtreding
de wet, welke propaganda voor de derde
internationale verbiedt. De gevangenen zijn
opgesloten in de Santé-gevangenis te Parijs.
Men verwacht nog meer politieke arrestaties.
Een Duitsche vliegboot
neergeschoten
Het Engelsohe ministerie van luchtvaart
deelt mede, dat-Engelsche verkenningsvlieg
tuigen boven de Noordzee twee Duitsche
liegbooten hebben ontmoet, waarmee zich
een gevecht heeft ontsponnen. Een der Duit
sche toestellen werd neergeschoten, het an
dere moest de wijk nemen. Er werden twee
Engelsche toestellen beschadigd; zonder dat
de inzittenden letsel bekwamen.
Na den strijd zag de piloot van een der
Britsche toestellen, dat de Duitsche beman
ning zioh aan het wrak van de vliegboot
vastklampte. Een in de nabijheid varend
schip werd tax assistentie denvaarts gezon
den en de Britsche toestellen hervatten hun
patrouille.
ENGELANDS VOEDSELVOORZIENING
Het Engelsche ministerie van voedselvoor-
ziening heeft meegedeeld, dat met ingang
van heden een speciale vergunning noodig
zal zijn voor den verkoop van vrijwel alle
levensmiddelen, vleesch, bacon, geconser
veerde levensmiddelen, zuivelproducten, en
veldvruchten inbegrepen. Bovendien zijn alle
voorraden margarine en spijsvetten, die in
het bezit van de fabrikanten waren, opge
vorderd.
TOCH JAARBEURS TE BRUSSEL
In tegenspraak tot zekere geruchten, dat
de internationale jaarbeurs te Brussel niet
zou doorgaan, wordt medegedeeld, dat de
jaarbeurs, zooals reeds vastgesteld, zal wor
den gehouden van 6 tot 17 Maart a.s. Daar
entegen is de jaarlijksche automobieltcn-
toonstelling, die in Januari zou worden
gehouden, afgelast.
De DuitscJhe radio heeft de bevolking aan
gespoord geen bezoeken te brengen aan de
soldaten aan het Westfront. Dergelijke be
zoeken zouden zeer duur komen en veel on
gemak veroorzaken.
Tochl boven de Siegfriedlinie
Een ooggetuige bij de Britsche luchtstrijd
krachten in Frankrijk seint, aldus Reuter:
Een slanike jonge vlieger-luitenant, die
deelgenomen heeft aan een verbazingwek
kende vlucht hoven de Siegfriedlinie, heeft
mij eenige vreemde dingen verteld, die hij
gezien heeft achter de vijandelijke verdedi
gingslinie. Tijdens de verkenning hebben de
vliegers een prachtige reeks foto's genomen
van de Duitsche verkenningswerken.
„Wat op mij den meesten indruk maakte
zoo vertelde de luitenant was do zicht
baar onvoltooide toestand van de Siegfried
linie. Zij is idioot gemakkelijk te identifi
ceeren, omdat het gras nog geen tijd gehad
heeft over dc omgewoelde aarde te groeien.
Op role plaatsen zagen wij hoopen versch op
gedolven aarde, maar nergens zagen wij
iemand, die werkelijk aan den arbeid was
aan die fortificaties. Op één plaats vlogen wij
over een geweldig kanon, dat door een
groep mannen werd gecamoufleerd. Ik zag
ze duidelijk naar ons staren met hun verf
potten in de hand, klaarblijkelijk niet in
staat een beweging te aken. Wij vlogen over
vele dorpen, maar zagen geen enkelen bur
ger-inwoner in de straten.
De vlieger-luitenant, die geen verklaring
wist voor het feit. dat het eenige vuur. dat
op hen was gericht, afkomstig was van een
machinegeweer, kan evenmin een verkla
ring geven van de vreemde schoorvoetend
hedd der Duitschers om de geheimen achter
de linies te beschermen.
De oorlog ter zee
Thans 63 koopvaardijschepen gezonken
In de eerste week van October heeft de
oorlog ter zee tot resultaat gehad, dat acht
koopvaardijschepen, mëtende tezamen 27.291
br. ton zijn gezonken, waarvan zes door
Duitsche torpedobooten en twee tengevolge
van een mijn. Van Engeland werden twee,
van Zweden. Denemarken, België en Grie
kenland elk één schip getorpedeerd. Een
Nederlandsch en een Noorsch schip liepen
op een mijn.
Met de verliezen van de maand Septem
ber meegerekend, zijn thans 63 schepen,
met een gezamenlijke tonnenimaat van
233.573 br. ton, verloren gegaan,
De verliezen van de verschillenöe landen
zijn thans als volgt;
Engeland 38 schepen 155.454 br. ton
Frankrijk 2 schepen 6.407 br. ton
Duitschland 6 schepen 21.377 br. ton
Nederlan 2 schepen ggjfjj
Hongaarsch-Roemeens^
ontspanning 11
De Joegoslavische regeering heef
September in Boekarest en Boeda^
het oog op ontspanning tusschen 1 f Q
en Hongarije erop aangedrongen.
landen hun voorbereidende milita
ligheidsmaatregclen aan de wede
grens ongedaan zouden maken. G
De Hongaarsche regeering heeft I,
30 September medegedeeld, dat £-
maatregelen op het oogenblik reed< "nR,
fen heeft en verdere militaire Ahn>c-
dingen bereid is in te trekken. Th}')'
do Roemeensche regeering in Belg,r ,ie
Boedapest bekend gemaakt, dat
harerzijds de getroffen militaire P
heidsmaatregelen op vérstrekken*;. M
heeft ingetrokken. pr> t:
dr 1
KORT NIEUWS
De Zweedsahe regeering heefit eepref.
van 36 mil'lioen Zwee-disdhe kronen l'ikfl
voor den aankocvp van 102 vliegtui^rdf
millioen voor den bouw van vier pa 1
s kleine mijnenvegers. i V
Een Du'itsoh lesvliegtuig, besti£_or
een korporaal, 'heeft een noodland
richt op het Deensdhe eiland La«~ir,!
politie heeft pi'oot en vliegtuig geïr^^
De Zweedsahe vrachtschepen f
1 „Svangen" zijn aangehouden en ^wci
opgebracht, waar zij doorzocht zulte 1
den. V
Uit Brussel wordt gemeld, dart ih*rln
sdhe passagiersdhip „ElisabetflwilV-.
honderd passagiers, op weg van d- t.
naar België, bij de Downs wordit "vienc
den voor een Britsdh onderzoek. H.
Het Amerikaansche passaii'
„Iriquois" wordt thans door de A^';
sche oorlogsschepen geëscorteerd. Ir~s
rikaarische ministerie van Marine
echter de positie van het schip op
Zooals békend, had de Duitschej1
Rader de Amerikaansche regeerii J
waarschuwen, dat het gevaar bes.
dit séhip getorpedeerd zou vorden.
Mussolini heeft het wo»rd gev%
Bono een onderhoud ovei vraai
van militairen aard gehad. De Duid.
daarbij volgens het uitgegeten conk
den maarschalk zijn benoeming'"
specteur voor de overzeesche troep'
gedeeld.
A.
i
fascistische leiders van Sardinië,
maakte geen gewag van de rede vf""G
en evenmin van den oorlog, aldu(jei]
Radio. po
OOK VooR uw
NA A R
BODEGRAVEN
België 2 schepen
Noorwegen 2 schepen 10.050 br. ton
Denemarken 2 schepen 1.050 br. ton
Zweden 4 schepen
Finland 3 schepen
Rusland 1 schip
Griekenland 1 sohip
7.925 br. ton
6.41S br. ton
938 br. ton.
4.990 br. ton
Nieuwe eischen aan Estland?
Volgens te Moskou in omloop zijnde ge
ruchten zou de Sovjet-Unie nieuwe eischen
aan Estland willen stellen De Sovjets zou
den de bezetting opeischen van nog twee
plaatsen op Estlandsch -grondgebied,
bovendien een doortocht over land willen
hebben voor de Russische contingenten die
de lucht- en marinebases op Estlandsch
grondgebied moeten bezetten. Oorspronke
lijk was overeengekomen, dat deze troepen
via zee zouden worden overgebracht.
TSJECHISCHE TROEPEN IN
PROTECTORAAT
Naar het D.N.B. meedeelt, is een rege
ling getroffen voor de oprichting van een
Tsjechisch legertje van 7000 man. hetwelk
in Bohemen en Moravië zal moeten mede
werken bij de handhaving der binnenland-
sche veiligheid.
UIT OOST- EN WEST-I
DUITSCHE VRACHTBOO
TE PARIHARIBO 'cu
Op 5 September is te Parimaz,!;
nengeloopen het Duitsche koopva;^.
„Goslar". Het schip meet, volgens; 1
9000 ton en kon de haven binr-jri.
omdat het ongeladen was en dus~;f
lag. Het kwam van Philadelphia^,
manning bestaat uit 15 Duitsche^
Chineezen. Deze Chineezen zijn
staking gegaan, omdat zij bang vf(i,
de kapitein, ondanks hït gevaar,
zou kiezen. Zij zijn vervolgens V
politie in arrest gesteld. V
De
Een leerling van Pa van der y,-
16-jarige Jan Hokkenbergen, isrg.
poging om een kameraad te re^df
dronken. Een aantal Stsurtjes wg.;;
zwemmen in de Kali Progo, bij h
Nassaugesticht, toen een der jotar
niet kon zwemmen, in dieper wat
kwam. Jan H. 6prong zijn vriend Pi
maar de drenkeling klemde zich zK<
achtig aan zijn redder vast, dale
poging tot redding niet tot een gm
kon brengen, omdat hü te zeer in
wegingen belemmerd werd. Ele
Steurtje sprong toen naar de twte
lende jongens toe en hij mocht lei
gen smaken den drenkeling te
De eerste moedige jongen werd J
slachtoffer van zijn nobele daad, 't<
na een tijdje gslukte het ook hg1'
droge te krijgen. Hoewel het
onmiddellijk naar het militaire -
werd gebracht, was er geen recT 1
mogelijk, de levensgeesten wa
geweken.
m
KASTEKORT
Naar „De West" meldt werd in
's lands hospitaal een tekort v.
zeventien duizend gulden gecj
Natuurlijk werd de administrate
woordelijk gesteld en voorloop j'
houden. De verklaring die hij gev
te zijn, dat hij eenige dagen ter,
geld geteld en op zijn tafel had g^.
seling weggeroepen in het hosp:
gat hij bij zijn terugkeer geheel, cc
op zijn tafel had gelaten. Eerst ee
later, toen de accountant kwam,
hem te binnen. Later is nog ee.
pertsoon in arrest gesteld, die bef
met den administrateur.
Een radiotoestel koo]
is een zaak van
Wendt U dus tot de
N. V. Couzv - le Midd
Rotterdam.
„Noujacs ik oe nijsgierig maok mot ik 't oe wel
vertellenmer ik docht det gullie wel wiest van det van
oeuwen Aart en de vrouw van den Canadas".
Ja, even was er stilte. Alleen de klok hoorde men en't
verwijderde gehuil van Gijsbèrtje.
„Wet zegde?*' vroeg Gijs toonloos. Hij beefde. Dat was een
Slag.
Stijn informeerde bij Sijke en haar oogen werden groot
ïoen ze het begreep.
„Diè", zei ze „mèr dan toch".
Bij nadere ondervraging, waarop Bram maar nauwelijks
wilde ingaan, was hij toch nog wel zoo goed te vertellen, dat
het „aongekomme" was met het schaatsenrijden. En al was
Aart bijna direct daarop verdwenen, hij was toch eerst nog
^en dag of anderhalf, of large
(Bram maakte een gebaar van, je begrijpt me wel) op de
Canadas gebleven voor hij naar de Meer ging. Envrijen
per brief ging ook nog!
„Ik geleuf 't nie", zei Gijs.
„Dan zalde 't oew aonstaonde schooindochter zellevers
moeten vrage es ze terug komt, went ze is t'er wieer op uit...
Ja ze doktert in Laaien endet is dicht bij de Meer*'.
Toen ging hij. „Ik wensch oe allemaal nog nun goeien dag
saome en un goeie reis nar oewen Elzenberm".
Hij maakte een potsierlijke beweging met z'n baardigen kop
en draaide zich om.
Ze zagen hem 't pad afgaan, schijnbaar zoo rustig alsof hij
niets wist van het onheil, dat hij had aangericht.
Niemand wilde er over beginnen.
Tot Tinus losbarstte: „En hij heet er mijn niks van gezeed"
„Heur is Tinus" zei Lijntje Driewegen ,,'t lijkent wel of ge
d'r nog mee ingenomen zijt. 't Is te hope, det 't nie wijer komt
went de vrouw van den Canadas. ze maag dan op een hoef
zittezou vur oew moeder een affront zijn".
„Jao, det kande nou wel zege, met es tie z'n èège daarin
kon draaie was tie schooin gebrooid".
„Jonge, jonge waor dinkte toch aon" zei Stijn hoofd
schuddend.
Gijs gebaarde van zwijgen voor de jongeren, die gretig toe
luisterden. Wat had die geheimzinnigheid om Aart te be
duiden?
Na de boterham tracht Gijs het gesprek op den Doop van
's middags. Maar of hij zelf voelde, dat de sfeer geschonden
was of, dat hij geen vrijmoedigheid had. om deze teere zaken
te bespreken, het ging niet en 't gesprek liep dood in enkele
algemeenheden, die meer hadden van een vroom slot van den
bewogen middag, dan van een dankbaarheid voor de ontvan
gen zegeningen.
Op den terugtocht werd er niet veel gesproken, om de jon
geren, maar Stijn en Gijs en Lijntje, ze dachten meer aan wat
ze over Aart gehoord hadden, dan over de reden van hun
reis naar het Achterveld.
Lindert Driewegen begon er over de week daarop, toen hij
met Gijs naar een afgelegen stuk weiland reed, waar een ge
deelte van de heining moest vernieuwd worden. Ging hij soms
zelf mee om met zijn knecht den geheelen morgen alleen te
zijn en met hem te kunnen praten van hart tot hart?
Gijs vond de schande, die het geval over hem en zijn gezin
zou brengen diet ergst. Arm was hij geweest en diep de ver
nedering in de moeilijke jaren. Maar nooit had iemand nog
iets naar voren kunnen brengen, dat op hem was gevallen als
een ban, zooals nu.
Want, dat de mededeeling van Bram van Woerkom de
waarheid was, Lindert kon het na zijn informaties ook niet
heelemaal ontkennen. En hij kon er niets aan doen moest hij
Gijs tot zijn spijt zeggen.
En toch, hoe dikwijls rustten die beide mannen, meester en
knecht, dien morgen in de wei van hun werk, om te praten.
Het slot was, dat Lindert het raadzaam vond de zaak op z'n
beloop te laten. Dit was geen buigen voor het onvermijdelijke,
want al was Gijs bij elke moeilijkheid met het kli
jaren geneigd het hoofd te buigen en te berusten, L;
anders. Hij moest er rondweg voor uitkomen, dat;
genoeg was om zelf te weten hoe hij in dit geval
moest, maar dat hij van die vrouw niets begreep.
„Went, zeg 't nou zelf Gijs, es ze trouwe wil en.
d'r zijn toch wel jonge kérels te veinde, die 't mee
waoge. Aart heet niks in te bringeen det is h<
vur d'r bedrijf, det nou drie jaor zonder mansperso
gehaauwe wordt".
,,'t Lijkent wel of ze um heet weten te betooivere
zich opwindend, „en es 't nou alles in 't ordentelijl
beuredan zou ik er nog niks van zegge, en e
paor jaor aauwer was".
„Neje. Gijs 't is verkieerdgeleuf me nou...
nie det un boerenvrouw al is ze dan die ze is, 't ac
nun errebaaiersjonge, went ik heb daar nog nooit
van gezien allein veul verwijte laoter".
Was er in Gijs een lichte teleurstelling over v
hier losliet?
Zeker, hij was het met hem eens, dat 't beter
scheiden te houden, doch de positie, die zijn zoon
bereiken, als het kon zonder schande, 't was toch 1
En hij verviel in dezelfde fout als Tinus op de
avond. Ze keken beiden op tegen die vrouw al b
het piet,
'£W_ord\
