TRIUMPH Hitier wil een internationale conferentie VOOR SLECHTS I CENT 'n SIGARET VAN KLASSE EN 'n TRIUMPH VAN SMAAK P. DE KEYZER ZONEN MOLEST DE BESTE lc SIGARET ZATERDAG 7 OCTOBER 1939 EERSTE BLAD PAG. Maar geen inmenging in de Oost-Europeesche kwesties Het Derde Rijk en de neutrale staten Gevoel van veiligheid moet terugkeeren 1 Het belangrijkste deel van de rede van Hitler was wel dat, waarin hij ter sprake bracht de oplossing van de Poolsche kwestie, ide houding van Duitschland tegenover de neutrale staten en de gedachte van de bij eenroeping eener internationale conferentie tot regeling van de brandende kwesties, die Europa verdeeld houden. Wij laten dit deel van Hitlers rede hier vrijwel onverkort Volgen: De belangensferen in Polen In verband met de Duitsche en Russische belangensferen in Polen zeide de Führer onder meer: De bedoelingen en taken zijn daarbij, voor zoover het de Duitsche belangensfeer be treft, ongeveer ae volgende: 1. De vaststelling van een rijksgrens, .welke aan de historische en ethnografische en economische voorwaarden recht doet wedervaren. 2. De pacificatie van het geheele gebied 3n den zin van het tot stand brengen van ;een dragelijke rust en orde. 3. De absolute garantie van de veiligheid niet alleen van het rijksgebied, doch van de geheele belangenzöne. 4. De nieuwe ordening, nieuwe opbouw van het economische leven, van het verkeer en daarmede ook van de cultureele en be- schavingsontwikkeling. 5. Als belangrijkste taak evenwel: een nieuwe ordening van de ethnografische toe standen, d.w.z. een verhuizing der nationa liteiten, zoo, dat zich aan het slot van de ontwikkeling betere scheidingslijnen voor doen dan thans het geval is. Duitschland en de Unie der Sovjet-Repu blieken zijn overeengekomen, elkander hier bij wederzijds te steunen, aldus Hitier. De regeering van het Duitsche rijk zal daarbij nimmer toegeven, dat de daarbij ontstaan de Poolsche romipstaat op eenigerlei wijze een storend element zou kunnen worden ,voor het rijk zelf. of zelfs ook maar een bron van verstoringen tusschen het Duit sche rijk en Sovjet-Rusland. De neutrale staten Wat de verhouding tot de neutrale staten betreft, verklaarde Hitier: t Duitschland heeft met de Baltische staten niet aanvalspacten gesloten. Zijn be langen aldaar zijn. uitsluitend van econo- mischen aard. 2. Duitschland heeft met de Noordsche étaten reeds vroeger geen belangenconflicten of zelfs maar geschilpunten gehad en heeft 'deze thans evenmin. Zweden en Noorwegen hebben beide van Duitschland niet-aan- vals-verdragen aangeboden gekregen en 'deze slechts geweigerd, omdat zij zichzelf geenszins bedreigd gevoelden. 3. Duitschland heeft tegenover Denemar ken geenerlei consekwenties getrokken uit de bij het verdrag van Versailles verrichte lafscheiding van Duitsch gebied, doch in tegendeel met Denemarken een loyale en Ons feuilleton Korte inhoud van het voorafgaande Tinua Streef woonde met Süke op het stoom- gemaaltje in het Achterveld. Het was wel eenzaam in den polder. Af en toe kwam Tlnus' vader, GtJs Streef, die arbeidt derlj .,de Elzenberm" van Llndert Drieweg* bezoeken en ook Ds. Kleibergen zijn belangstelling. In April vriendschappelijke verhouding tot stand ge bracht. Wij hebben geenerlei eischen tot revisie ter sprake gebracht, doch met Denemarken een niet-aanvalpact gesloten. De verhouding met dezen staat is hiermede gericht op een eranderlijke loyale en vriendschappe lijke samenwerking. 4. Nederland: Het nieuwe rijk heeft geprobeerd, de traditioneele vriend schap met Nederland voort te zetten. Het heeft geen meeningsverschil tus schen de beide landen uit het verleden overgenomen en ook geen nieuwe ge schapen. 5. België: Ik heb direct na overneming der staatszaken geprobeerd, de verhouding tot België een vriendschappelijken vorm te geven. Ik heb afgezien van iedere revisie 1 van iederen wensch tot revisie. 6. Zwitserland: Dezelfde houding neemt Duitschland aan tegenover Zwitserland. De rijksregeering heeft nimmer ook slechts in het minste aanleiding gegeven tot de be- 'achtte S(jke baar eersteling. In Februari hielden de winter stormen op en begon het te vriezen. Op zekeren avond stond plotseling Aart, Tlnus' jongere broer ln de huiskamer van het stoomgemaal- tje. Hij was ongedurig van aard en G(js Streef en zü» vrouw Stijn hadden al veel verdriet daarvan gehad. Hij had ontslag genomen bij zön broer om van het ijs t® genieten en vroeg logies bü Tlnus, die het hem om zijn ouders aarzelend toestond. Den volgenden dag was er veel drukte op de ijsbanen. Aart won den eersten prijs hardrijden. Na de w edstrijden reed hö met een hem onbekende vrouw, die bij het afscheid de vrouw van de boerderij de Canad.-|s bleek te sön. Den vol genden dag komt Aart niet meer opdagen. HU is ln dienst gegaan bö een boer ln de Meer. In 't voorjaar wordt de kleine Gijsbertus ge boren. In den wagen van Llndert Driewegen rijden GtJs en Stijn naar Tlnus' huis. Lijntje, Linderts vrouw gaat ook mee. Stün draagt haar kleinzoon de kerk in. Als ze na de plech tigheid weer ln de sluiswachterswoning terug zijn, zön allen onder den indruk. Plotseling komt Bram van Woerkom het pad af, doch met minder mooie bedoelingen. twijfeling van haar wensch, de betrekkingen tusschen de beide landen op loyale wijze te organiseeren. Zij heeft overigens ook zelf nimmer een klacht ingediend over de ver houding tusschen de heide landmen. 7. Ik heb direct na de voltrokken „Ansch luss" aan Zuid-Slavië medegedeeld, dat de grens ook met dien staat van toen af aan voor Duitschland ongewijzigd) is en dat wij slechts in vrede en vriendschap met Zuid- Slavië wenschen te leven. S. Met Hongarije zijn wij verbonden door een traditioneelen band van nauwe en har telijke vriendschap, die sedert jaren be staat. Ook hier zijn de grenzen onveran derlijk. 9. Slowakije heeft zelf tot Duitschland den wensch gericht om hulp bij gelegenheid van zijn ontstaan Zijn zelfstandigheid wordt door het rijk erkend en niet aange tast. Hierna omschreef de Führer de doelstel lingen van de Duitsche Regeering, zooals reeds eerder werd vermeld. Europa's veiligheid Over de in zijn oogen gewichtige taak: herstel van de overtuiging en 't gevoel van de Europeesche veiligheid, zeide Hitier, dat daartoe noodzakelijk is, dat: le. Het doel van de buitenlandsche poli tiek van de Europeesche staten absoluut duidelijk wordt. Wat Duitschland betreft is de rijksdag bereid, volledige klaarheid te scheppen over zijn buitenlandsch politiek doel. Hij stelt hierbij voorop, dat het ver drag van Versailles als niet meer bestaand wordt beschouwd en dat de Duitsche regee ring en met haar het geheele Duitsche volk geen reden meer ziet voor een verdere her ziening, behalve dan de eisch van het aan Duitschland toekomende koloniale bezit. Deze eisch is geen ultimatum en is geen eisch waar geweld achter staat, doch is een eisch van politieke rechtvaardigheid en economisch gezond verstand. 2e. Het bevorderen van een werkelijk bloeiende internationale economie tezamen met vergrooting van den handel en het verkeer. Ter verlichting van de uitwisse ling der producten moeten de markten op nieuw georiënteerd worden en moet de verhouding der munteenheden definitief worden geregeld, teneinde zoo de hinder nissen voor den vrijen handel uit den weg te ruimen. 3e. De voornaamste voorwaarde voor werkelijk bloeiende economie, in en ook buiten Europa, is het herstel van een wer kelijk gegarandeerden vrede in het gevoel der veiligheid van de volken. Deze veilig heid wordt niet alleen, mogelijk gemaakt door het definitief sanctionneeren van den toestand in Europa, doch vóór alles door het verminderen van de bewapening tot een verstandig en economisch draagbaar peil. Tot dit noodzakelijk gevoel van vei ligheid behoort vóór alles een opheldering over het toepassen van de bepaalde moder ne wapenen, die door hun uitwerking in staat zijn, ieder oogenblik het hart vaü ieder volk te treffen en daardoor een voort durend gevoel van onveiligheid geven. Reeds in vroegere redevoeringen in den rijksdag heb ik voorstellen gedaan in deze richting. Zij werden toen afgewezen. Ik ge loof echter, dat het gevoel van nationale veiligheid in Europa eerst dan tot stand zal komen, wanneer door duidelijke inter nationale en definitieve verplichtingen het begrip van toegestane en niet toegestane wapens is vastgelegd. Om dit groote doel te bereiken, zullen toch eens de groote landen samen moeten komen, om een statuut uit te werken, aan te nemen en te garandeeren, dat hun allen Regen op het Westfront Activiteit der lichte elementen Het gisteravond uitgegeven Fransche oorlogscommuniqué luidt als volgt: Op talrijke deelen van het front activiteit eter lichte elementen bij het met elkander in contact komem Een aanval op een van onze posten in de streek ten westen van Wissembourg werd afgeslagen". Aan het geheele front van Rijn tot Moe zel heeft, aldus Havas, het gister en van nacht zonder ophouden geregend. Van geen van beide zijden zijn zelfs ook maar plaat selijke operaties uitgevoerd. Alle activiteit bleef beperkt tot enkele patrouilles door slechts enkele mannen, teneinde te voorko men. dat vijandelijke elementen, gebruik makend van de algemeene kalmte, zouden trachten, door de linies te dringen. Het ge schut heeft gezwegen. In verband met de laaghangende bewolking was er ook in de lucht geen activiteit Op het punt der algemeene strategische situatie wijst men er in bevoegde Fransche militaire kringen op, dat het opperbevel met de grootste aandacht alle bewegingen i'an Duitsche troepen, die in het binnen land plaats vinden, blijft volgen. In band hiermede wijst men op bijzondere drukte op de spoorwegen in het dal van de boven-Donau. Hieruit kan geen enkele al gemeene conclusie getrokken worden, daar het dal van de boven-Donau over een bui tengewoon dicht spoorwegnet beschikt en over Weenen en Praag rechtstreeks verbon den is met het gebied der Duitsche opera ties in Polen. Ten aanzien van de bescherming van het Fransche grondgebied aan de grens neutrale landen bepaalt men er zich in de zelfde kringen toe op to merken, dat de versterkingen der Maginot-linie zoowel in het oosten als in het westen langs deze grenzen doorloopen en dat trouwens „het opperbevel met het oog op alle gebeurten sen de noodige maatregelen heeft geno men". Havas meldde gister nog uit Luxemburg, dat door de Duitsche zware artillerie Rust- ruff, op 2 km van Sierck, aan de Fransche zijde van de grens, is gebombardeerd. De strijd tegen het Communisme Maurice Thorez. het communistische Kaïnerlid voor het departement van de Seine en secretaris-generaal van de ontbonden communistische partij, wordt door de Fran sche militaire autoriteiten gezocht. Hij heeft zich niet bij zijn regiment gemeld, toen hij werd opgeroepen op 4 October; zijn afwezig heid is derhalve onwettig. Verder zijn ook Ramette on Florimond Bonte, voorzitter en «•ecr-gmeraal van de gToep ..werklieden en boeren", welke na de ontbinding van de communistische partij werd gevormd, voort vluchtig. RUIME BIJVERDIENSTE te verwerven, met kans op levenspositie. Inlichtingen worden gaarne verstrekt op schriftelijke aanvraag onder No. 29349 Bur. De Rotterdammer, G. Singel 105, R'dam. (Ree!.) Britsch stoomschip getorpedeerd De opvarenden gered Engelsche verklaring over de waarschuwing aan de „Iroquois" I-Iet Britsche Ministerie van Voorlichting deelt mede, dat het Britsche s.s. „Glenfarg", metende 876 ton, tot zinken gebracht is door een Duitsche duikboot. Alle opvarenden zijn opgepikt en veilig aan land gebracht, met uitzondering van één man, die is over leden aan de bekomen verwondingen. De waarschuwing aan de „Iroquois" In een verklaring betreffende de mede' deeling der Duitsche marine aan de V. S. ten aanzien van het s.s. Iroquois, zegt de Britsche admiraliteit: „Het is verwonderlijk dat een officier van de vroegere Duitsche vloot als admiraal Rüder, zijn uniform ver nedert door zich te leenen tot zulk een laagheid". Verrijzende naar de suggestie, vervat in de woordten „een herhaling van de omstandigheden, die het verlies van de „Athenia" kenmerkten", zegt de admirali- VERLIEZEN VAN DE ENGELSCHE LUCHTMACHT Een spannend luchtgevecht Ooggetuige vertelt zijn ervaringen Het Engelsche ministerie voor de luchtvaart heeft in een communiqué medegedeeld, dat tot dusver 48 man personeel van de Royal Force gesneuveld, gewond of vermist zijn. 27 man zijn gedood, 19 worden vermist en twee man zijn gewond. Enkele dagen geleden vond boven de Sieg friedlmie het grootste luchtgevecht plaats sinds het uitbreken van den oorlog. Vijf En gelsche toestellen kwamen in gevecht met 18 Duitsche Messerschmidt-toestellen. In zijn bed, gelegen in een hospitaal, heeft „een ooggetuige ergens in Frankrijk" over dit ge vecht het volgende aan Reuter verteld: s waren boven de Siegfriedlinie ter ver kenning opgestegen. De Duitschers hadden ons bijna direct in de gaten en hun afweer geschut begon te vuren, maar we stegen tot boven de 20.000 voet. We zaten met z'n drieën in het vliegtuig, de bstuurder. een 'aarnemer en ik als mitrailleur-schutter. Plotseling zagen we vijandelijke vliegtui gen opstijgen. Het waren 18 Mcsserschmidt's De vijand begon met zijn geliefskoo.-de ta" tielc: van beneden beschieten. Een van de vliegtuigen kwam op het onze af en een verschrikkelijk duel begon. Tk keek om mij heen en zag dat de waarnemer door een schot in het hoofd was gewond. Tk kon de kogels door de bekleeding hooren inslaan, achter mij. Het waren ontvlammende kogels en ik besefte plotseling dat 't nog maar een kwestie van seconden zou zijn en de vlam- zouden mij bereiken. Toen mijn pak be gon te smeulen bood het Duitsche vliegtuig plotseling een prachtig doel. Ik schoot wat ik schieten kon en ik kon hem nog net in vrille zien afglijden. Als we niet in brand hadden gestaan, had ik er meer kunnen neerschieten. Mijn metgezellen waren met drie anderen bezig. Half bewusteloos kroop ik uit de cockpit. Ik moet aan het touw van de parachute getrokken hebben en voelde dat ik uit het vliegtuig werd gesleept Ik kreeg een klap van de staart en wist eenige Makelaars in Assurantiën Tel. 24294 - Mosseltrap 5 - Rotterdam verzekering van SCHEPEN en BOOTEN ook voor de vaart in DUITSCHLAND, by NEDER- LANDSCHE Maatschappijen. (Reel.) het gevoel geeft van veiligheid, rust en vrede. Het is onmogelijk, dat een dergelijke conferentie bijeenkomt, zonder grondige voorbereiding, d.w.z. zonder de opheldering van de diverse punten. Het is eveneens onmogelijk, dat een dergelijke conferentie, die het lot van dit werelddeel voor tiental len jaren moet bepalen, werkt onder het gedonder van de kanonnen en onder druk van gemobiliseerde legers. Wanneer deze vraagstukken evenwel vroeger of later toch moeten worden opge lost, dan zou het verstandiger zijn deze oplossing te zoeken, vóór millioenen men- schen doelloos zijn gevallen en milliarden aan waarde zal zijn vernield. Mocht evenwel de opvatting van den heer Churchill en zijn aanhang succes heb ben, dan zal deze verklaring mijn laatste zijn geweest. Dan zullen wij strijden. Noch geweld van wapenen, noch de tijd zullen Duitschland bedwingen. Een November 1918 zal in de Duitsche geschiedenis niet meer worden herhaald. leit: „De „Athenia" werd natuurlijk tot zin ken gebracht door een Duitsche duikboot, hetgeen duidelijk werd) gezien door verant woordelijke overlevenden, terwijl geen Brit sche duikboot zich binnen een afstand van verscheidene honderden mijlen bevond. Het feit, dat een dergelijke suggestie is gedaan door de Duitsche regeering, heeft ons eens te meer in staat gesteld de crimineelo methoden van de nat.-soc. politieke denk beelden te begrijpen en af te meten". Ontmoeting mot een U-boot Een 19-jarige Engelsche student, Ronald Farrell genaamd, die behoorde tot de op varenden van het door een Duitsche duik boot tot zinken gebracht Britsche s.s. Blair- logie, heeft zich vol lof uitgelaten over de hoffelijkheid van een der officieren van da U-boot. Nadat het schip tot zinken was ge bracht, aldus Farrell voer de ouikboot rond de twee reddingbooten van het gezonken schip. Een officier vroeg of er gewonden of zieken in ons midden waren en of wij vol doende levensmiddelen hadden. Hij gaf ons twee flesschen j ens ver en 'n groot pak siga retten en wachtte terwijl wij het water uit een der booten hoosden. De officier, die goed Engelsch sprak, bleef een half uur praten en zeide o.m.: „Het Duitsche volk wil geen oorlog. Ik zelf ook niet, doch vervul slechts mijn plicht". De opvarenden van de Blairlogie zijn later opgepikt door het Amorikaansche s.s. American Shipper. De oorlog in de lucht Een Fransch vliegtuig heeft, naar le Oslo vernomen wordt, gister een groot Duitsch stoomschip tot in de Noorseho territoriale wateren nabij Larvik achtervolgd Noorscha vliegtuigen hebben daarop de Fransche ma chine gedwongen zich te verwijderen. De paar laatste dagen zijn ter hoogte van Z.-Noorwegen verscheidene vreemde vlieg tuigen waargenomen. Nienwe conferentie der Cfslo-Staten? De berichten, volgens welke de staten van Oslo zouden overwegen te Berlijn te pro testeeren tegen het tot zinken brengen neutrale schepen, worden te Kopenhagen on juist genoemd. Men verklaart, dat de be sprekingen tusschen de staten van Oslo, die waarschijnlijk in de naaste toekomst gehou den zullen worden, reeds verscheidene weken geleden ontworpen waren. Zij zullen betrekking hebben op technisch-juridische vraagstukken en vormen een directe voort zetting van de besprekingen, welke de vorige maand te Brussel zijn gehouden. DUBIEUSE VORDERINGEN P P FIDUCIA-INGASSO'S - UTRECH1 STAAT TOT UW DIENST zowel op als zonder contract VRAAGT BEZOEK - PROSPECTUS (Red.) DE LANDSMIDDELEN BATAVIA, 7 Oct. (Aneta). De opbren^f^f van de landsmiddelcn bedroeg over Augc lus 1939 43.100.000,tegenover in Augi tus 1938 39.400.000,De opbrengst ov Januari tot Aug. 1939 bedroeg 344.500.000, tegenover in de overeenkomstige perio van 1938 340.700.000.—. OLIF ANTENPLAAG TELOKBF.TONG, 7 Oct (Aneta). In Y Tandjongkarangsche zijn in de laatste d gen drie olifanten gesignaleerd. Een vt1 deze dieren viel een Chineeschen jong aan, die zwaargewond werd. Het beest we later door een Europeeschen jager neé1 r gelegd. oallo\ Niet ver van de jachten en sloepen dan. J Soerabaiasche jachtclub ligt thans een Eipt zij landsoh zeilvaartuig, de Atho (hetgeen vt'. ie taald „Noptunus" betaekent). De eigena r. B is een jonge Estlander, die met zijn vrovd. en baby en een bemanning van 8 kopp vaart, bestaande uit Amerikanen, Engieslu schen en Australiërs. Het vaartuig diende vroeger voor de kur®® vaart, zoodat er middenscheeps een fli: ruim is, dat met het oog op de latere rj; stemming wptH r»mo-^Vw-vii tn* „arKiüf V. K* "t '-ro :h stemming werd omgebouwd tot verblijf dc bemanning. De eigenaar deed eenigszins geheimzin] omtrent het doel van zijn tochten, doch vi staat, dat men reeds een respectabelen v stand heeft afgelegd. Von New-York zeiL de „Atho' in November 1.1. zuidwaarts lam pT' de kust, passeerde het Panamakanaal, vei langs de Galapagos-eilanden naar AustiV- ,-T lië's oostkust en zeilde noordelnk langs rm kust door de Koraalzee. Daar kreeg de „Atho" onverwachts a vet.' het jacht stootte op een rif, verloor de kj. oo en het water begon binnen te dringen, {sluit bemanning brak toen do vloer der gro^'y. t kajuit open en sjouwde irj, enkele uren m« aan 20 ton ballast naar boven, welke ov -v boord werd gezet. Na dit kostbare avontu en kwamen er geen verdere tegenslagen m« - - voor en bereikte men voorspoedig den In. de schen Archipel. Het plan is thans, binn enkele dagen weer zee te kiezen met beste ming Kaapstad. De eigenaar wil vaadt d- de Afrikaansche westkust volgen, vooropL zet, dat de oorlogstoestand ook daar gt moeilijkheden brengt. HAGELSTEENEN ALS DUIVENEIERE ró Hot emplacement van de ruibberonden vc ming Tandjong Kleling te Kwal a Is door e 3^ - tfi ka oogenbllkken niets meer. Wat ik me weor herinner, was dat ik door de lucht zweefde en dat het gevecht boven me door ging. De kogels floten om mij heen. Ik zat boven de Duitsche linies en ze schoten op me. Ze gingen door tot ik bijna op den grond was. Ik maakte mijn para chute loj en poogde mij te verbor gen. Ik zag de Duitsohers uit him loopgra ven komen en naar me toe hollen, zoodat ik dacht dat het mei; mij gedaan was. Maar plotseling zag ik anderen hard rennen. Hel waren Algerijnen. Beide partijen holden om het hardst op me af. Do meeste Franschen begonnen op de Duitschers te schieten, maar één liep door. Hij nam mij op zijn rug en rende met mij een bosch in. Ik was in veiligheid, maar het had niet veel gescheeld. De bestuurder was later uit het vliegtuig gesprongen en achter de Frnnshce linies terecht gekomtr. vei'.ig, maar met brandwonden. Kort Nieuws President Roosevelt heeft ver klaard. dat hij geen gelegenheid heeft gehad naar Hitiers rede te luisteren. Op het Vaticaan in Rome maakt men zich ongerust omtrent den toestand van de geestelijkheid in het door de sovjetrussische troepen bezette deel van Polen. Met name heeft men nie's gehoord van Mgr. Pole3:n.s Twardowski, bisschop van de Latijnsche ritus te Lwow en van mgr. André Szeptye- prij. bisscop van de geünieerde ritus, even eens te Lwow. Op grond van het accoord van 7 Sep tember heeft Engeland een lecning van v ij f millioen pond aan Polen toegestaan. Het geld is echter in Engeland gebleven en zal thans door de Poolsche regeering voor oorlogsdoeleinden besteed worden. UIT OOST- EN WEST-INDIE Naar het Nws. verneemt werd het bestuur van Indisch Bronbeek korten tijd geleden verblijd met de mededeeling, dat de stich ting begunstigd is met een legaat, hetwelk is geschonken door een, onlangB in Neder land overleden oud-Indisch gast. Het juiste bedrag is nog niet bekend, aangezien er nog meer begunstigde partijen zijn, maar het aandeel van „Indisch Bronbeek'' wordt ge raamd op 30 k 40 mille. De stichting zal dit bedrag zeer goed kun nen gebruiken, want weliswaar heeft zij ge durende de laatste jaren niet behoeven in te teren op haar kapitaal, doch dit neemt niet weg, dat verscheidene wenschen voor verbeteringen onvervuld moesten blijven. zware hagelbui getroffen, waarbij fcelfs I gelsteenen vielen met een diameter van ven centimeter. ei>er Tegen vier uur, zoo lezen wij in de Her. Crt, werd de lucht zwaar betrokken en jiH .r bovon hot emplacement concentreerde zi een inktzwarte wolk, die er bijzonder di gend uitzag. Om tien minuten over vier tie gon het te hagelen, doch de steenen wa der slechts klein en niet bijzonder talrijk, i b vijf minuten verminderde deze voor In-~ in .do laagvlakten *oo zeldzame neerslag het leek alsof de hagel ophield. Plotsel sloegen echter veïl grootere steenen neer gedurende tien minuten hield deze neers aan om daarna nog vijf minuten in. mind mate voort te duren. Om half vijf zag emplacement en ook een strook grond i! een straal van 600 meter er om heen get wit, terwijl duizenden bladeren van de rj berboomen waren gerukt Men constatee zelfs steenen van vijf cm. middenlijn, een bewijs van de hevigheid der hagelbu1 Een der assistenten werd tijdens een to,1** naar zijn woning door de bui overvallen kreeg den indruk, dat men hem van Ln 2 kanten met steenen gooide, met zoo\ kracht kwam de hagel neer. Hoewel vele boomen een groote hoevf..a heid bladeren verloren hebben is wei 'ij' schade aangericht Waar gaat U zich vestigen? IN AMSTERDAM P Dan naar het kantoor van L. BOOMSMJ Makelaar Bouwkundige Expert c-p Nassankade 119 Telefoon 82521—854^"' Sasacnhelmstraat 65-11? 34 p. t y, Sassenhelmstraut 61-IIT 34 p. «deli Aalsmeerweg 82-11 34 p. T. Woestduinstraat 93-1 82 p. fct lo Helmeristraat 137-1 ƒ40 p. »Lr 3e Kostverlorenkade 36-h8 3ü p. r Wonlnslüst en Inlichtingen GRATIS -PK BILTHOVEN Woningbureau v.h. NIENABEI MAKELAARS Vraagt gratis gids met kaartje. Koope en huurders betalen geen provisie. ,tis Gemeubileerde VILLA'S voor korte frlc lange termijnen. Alle inl. kosteloorda Soestd.weg 270 Z. Telefoon 21t*P Hij loerde met z'n felle oogjes het vertrek rond, om te zien. \vat de uitwerking was van zijn plotseling en onverwacht ver schijnen en van zijn wensch. Er kwam een bedeesd, dankje van Sijke, die den man schuw aanzag en een inderhaast gedroogde luier over haar bloote borst spreidde. Tinus zei: „Det vein ik nou nog is goed gedocht van oe". Bram knikte tegen Stijn en zette zich in de buurt van Gijs Streef. „En gij zijt de gelukkige grutvaoder. zeker?" „Net geraoje" zei Gijs. „En hoe makte gullie het daorgunder op oewen Elzen berm?" Gijs informeerde of hij er wel eens geweest was. „Jao verschaaie kieere bij Jan Donkerstalle, toen tie nog Jaand had hier deuz kaanten uit. Hij is mer aardig aon z'n èènd gekomme, dieje Jan, ik heb 't nooit goed begrepe Gijs keek den ander in de oogen. Bemerkte Bram van Woerkom het hoe hij Gijs in de war had gebracht. „Ikik heb um er zellefuitgehaold'', „Zoo, zoo, dan waarde ook dicht in de burt toen het ge beurde". V/ist die man alles? Stijn kreeg het benauwd, toen ze dit hoorde. Ze stond op. Er brak een oude angst los, die ze al zooveel jaren had weten te onderdrukken. Gijs zag haar gaan. Hij had diep medelijden met haar. En toen zei hij tot Bram, uiterlijk kalm. „Hij was nog gin tien menute van te veure bij mijn op 't land gewiest". „Kérel, kérel, wet kan de toch gaauw iets krijgedet ziedc aon oewe zeun hier, die kreeg mee 't schatserije ook z'n kedoc. 't Had nog erger kanne zijn, 't is nog al mooi gebéterd". Wat bezielde dien man? Kwam hij nou alleen om bitter te zijn, om de herinnering aan wat dezen middag in de kerk van Monshuizen was gebeurd te verdrijven door zijn kwaadaar dige opmerkingen en vragen? Gijs kende hem niet dan van naam doch Tinus kookte. Hij had reeds zooveel stekelige opmerkingen van Bram moeten slikken. Hoe kwam hij nu weer op het verdrinken van Jan Donkerstal? Als hij nog één woord te veel zei, joeg hij hem 't huis uit. Bram had zijn kromme pijp gestopt en pafte de rookwolken de kamer in. Sijke was al vertrokken naar 't kleine kamertje en ze vond haar schoonmoeder met beschreide oogen. De twee vrouwen bleven zoo lang weg, dat Stijntje ge stuurd werd om te vragen wat er was. Onderwijl was het ge sprek der mannen voortgezet. Afgezien van enkele steken over het stoomgemaal, dat zoo „ontaard" duur was in 't ge bruik, was Bram nog al hebbelijk. Hij gaf hoog op van zijn watermolen, die inderdaad een historie op zichzelf was geworden in den polder en waar de merkteekens van vroegere overstroomingen nog te vinden waren. Gijs, die gepoogd had om het gesprek te wenden in de richting van de dingen, waarvan zijn hart nu vervuld was en die de alledaagsche taal van den watermolenaar eigenlijk niet kon uitstaan, kreeg geen kans. Bram grijnsde maar wat. „Neje, daor doei' ik nie mieer aon. mer ge mot nie dinke, det ik van niks weet". En dominee Kleibergen was „unne vrhnde miens", „Zegt er gin kwaod van" driegde Tinus. „Det za'k nie doen, stil merl Alüeenig hij wit Bram van Woerkom nie te wooine". „En hij is bij oe gewiest, he'k geheurd". „Jao, ieene kieer'\ „En toen hedd' um z'n vet gegeve zeker". Gijs schrok van deze uitdrukking van zijn zoon en een ?iroote ongerustheid kwam er in zijn hart, wijl hij moest twij- elen aan Tinus' oprechtheid dezen middag. Bram lachte een knorrenden, gnuivenden lach, waarbij zijn felle oogen blonken. Hij plukte in zijn baard van genoegen Er was met dien Streef wel te praten. Dien ouden moest hij toch nog wat zeggen! Hij wachtte tot Sijke terug was met Stijn, die den vreenV vermeed aan te zien. O, die verschrikkelijke man, en t m angst. f re! En dat nu op dezen dag. Maar Bram was niet van zins om zijn voornemen hatelijk doen te laten varen, hoewel hij moest zien hoe hij vooral: rr vrouw nu al getroffen had, door zijn eerste vraag, „Ge kant hier oewen aauwen dag nog komen slijten bij in de polder" zei hij. „Dan zij ik er ook nie mieer, hier" kwam Tinus. „ik zal diejen tijd wel wet béters hebbe'\ „Ik heb 't nie over jou mer over oew bruur". „Over Aorte?" h€ „Jao over diejen schatserijer, ge wit wel". „Nou" zei Gijs „en wet mot dieje jonge dan komme dc' die wooint in de Meer". „Doe nou mer nie of ge niks wit, went ge zalt er blij nogt mee zijn, vermèèn ik". „Ik mot zegge, det ik oe nie begrijp". Nu keken ze hem allen aan en hij genoot. Hij zou ze Iq schrikken, want 't bleek duidelijk, dat ze niets wisten, de *- noozele halzen. Waar haalde die Aart de doortastendheid1 durf vandaan? (Wordt vervolg

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 2