Jlte tutte £riitócljr (üouraut
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
WARSCHAU STAAT BLOOT AAN ZWARE
BOMBARDEMENTEN
.jonnementspnjö:
kwartaal in Leiden en in plaatsen
vaar een agentschap gevestigd is 2.35
ico per post 2.35 portokosten
week0.18
r bet Buitenland bij wekelijksche
2 «lending4.50
'jagelijksche zending5.50
^r' Alles bij vooruitbetaling
,p« t nummers 5 ct. met Zondagsblad 77» cl
Bureau: Breestraat 123 - Telefoon 22710 (na 6 uur: 23166) - Postbox 20 Postgiro 58936
N°. 6804
DONDERDAG 14 SEPTEMBER 1939
20e Jaargang
:n-
^HAMBERLAIN
■EFT VERSLAG
het Lagerhuis heeft Chamberlain
it ïi schoon zeer sobere, mededeelingen
ultb> bijeenkomst van den Oppersten Oor-
■ond^d der geallieerden gedaan. Gelijk men
un perd aan deze besprekingen deel ge-
door den Britschen en den Franschen
e. er, door generaal Gamelin, opper-
ïbber van de Fransohe strijdkrachten,
,roe<r lord Chatfield, wiens taak het als
cft^r der coördinatie is, alle Britsche
id "eiinspanningen te doen samenwerken
gebied der oorlogsvoering. Het heeft
verfjdacht getrokken, dat Engelsdhen
rd£uhen reeds dadelijk de lessen w
te benutten, welke zij uit den vorigen
lenen oorlog op zoo gevoelige manier
lt o» moeten leeren. Het moest toen tot
z wuren, eer een Opperste Raad voor een
in* jiwelijke bespreking der gemeenschap-
ibóoi belangen en problemen kon bijeen-
Brl® en eveneens eischte het aanzienlijken
3n Dor men ertoe overging, allerlei pres-
PEIWesties aan den kant te zetten, en eer
lle ^schappelijk geallieerd opperbevel
■we^et westelijk front in t stellen. Dat
'renj alleen generaal Gamelin, de Fran-
jgerchef, aanwezig was. en niet even-
lnes(e Britsche opperbevelhebber Gort,
land erop te wijzen, dat reeds nu tusschen
lg^tie bevriende naties en legercomman-
»n zeer verregaande graad van samen-
tg bestaat, gelijk trouwens de Britsche
»r met voldoening kon constateeren,
otte opvattingen en stemmingen geheel
n <%1 liepen.
ranV^beriain heeft verder medegedeeld,
dooi Britsche militaire vliegers en het
n expeditieleger zich op Franschen
.8C bevinden, doch dat zij tot nu toe
net 3n gevechten hadden deelgenomen.
ean%chijnt geheel te liggen in de lijn van
•oot dusverre door het Fransche opper-
g-ebgevolgde taktiek. welke er een is van
6 roorziohtige toetsingen en voorberei-
L eerder dan van het overhaasten
groote beslissing. De geallieerde
!t3cpn beseffen natuurlijk zeer goed, dat
geat momenteel onder zwaren druk
|9K en dat elke verlichting daarvan voor
i ajont op het oosten gunstige gevolgen
linnen hebben. Doch deze overweging
te iet haar stempel drukken op de krijgs-
ia htingen in het westen, en tot een
^hor^chtige overhaasting van gebeurtenis
ringen, waarvan tenslotte aanzienlijk
«Jafhangt, dan een tijdelijk succes. Het
\p Tepunt van de Duitsoh-Fransch-Britsche
heding rust niet op de Poolsche, doch
5e. j toekomstige West-Europeesche slag-
iet en daarom is het zaak, zijn hoofd
tpi^oel te houden, en door een zeer uit-
^Jjde militair-technische preparatie de
spt jidigheden zóó te vormen, dat de kaïns
aarren uitslag d,oor nietlS bijkomstigs zal
i forti worden in de waagschaal gesteld.
Aiijjn in het Engelsche parlement nog
acs| harde noten gekraakt. De oppositie
renfet met het door de regeering gevoerde
ch [weliswaar van harte eens. doch niet
Hetligen kon zij zich met de wijze, waar-
Xedl Engelsche ministerie voor de voor
aar!» zijn publicatie-taak daaromtrent op-
te De geuite critiek kwam hierop neer,
koljft volk reoht heeft op volledige en
netberichtgeving, en dat het niet om-
?estüingen van belang in heele of halve
•%eeKidIheid mag worden gehouden. Mi-
ept^Hoare, die op deze opmerkingen had
cf^iwoorden, kon niet anders doen dan
doo| aandacht op vestigen, dat de eisch
otter^imhouding. door het landsbelang
ds opgelegd, niet steeds viel overeen
ngen met de vraag naar openhartige
atie. De betreffende autoriteiten dien-
'Nferhalve te schipperen. Dit is een rui-
tï erkenning van moeilijkheden, ei
t I een. die leerzaam ds. De overheids
kan van alle oorlogvoerende landen
r; svoor deze zelfde moeilijkheden, en het
dat naar waarheid zoekt, moet zich
u s doordringen, dat deze, evenals goud,
poni niet hanteerbaar is zonder een zekere
lpting, zonder het gewild of niet-gewild
gen van laten wij maar zeggen andere
iddeelen.
dingen als deze openhartig tusschen
ageering en een volksvertegenwoordi-
,bs runnen worden besproken is wederom
1 win de voordeelen, die het parlementaire
R°«J° boven het autoritaire kan boeken.
üarlement blijft bij uitstek de plaats,
16. bverheid en volk elkander ter behar-
ven van de landsbelangen kunnen ont-
p. Ook in tijden van hoogen druk, als
ritsche gemeenebest thans doormaakt,
I dit beproefde systeem bevredigend
OQoneeren; ook op dit terrein is men
42 naden en paraat
Duitschers zouden zijn teruggeslagen
Modlin zou omsingeld zijn
De Duitsche officier voegde hier nog aan
toe: ,De Polen zijn moedige vechters en het
zal niet gemakkelijk zijn Polen te overwin
nen. Wij zullen iederen soldaat moeten doo-
den. voor zij vermoedelijk toegeven".
De officier wees er ten slotte nog op. dat
de Duitsche infanteristen dagelijks, met
volle uitrusting bijna 50 K.M. door zand en
stof afleggen.
De kaart geeft de Duitsche aanvalsrichtingen weer, welke met zwarte pijltjes
zijn aangebracht. De Duitsche operaties in Zuid-Polen zouden ten doel hebben,
de Polen van de Roemeensohe en Hongaarsche grens af te snijden en zoo
doende een directe verbinding tot aan de Russische grens tot stand te brengen.
Men ziet eveneens op de kaart, op welke steden de Polen hun weerstandslinie
hebben berekend; in den zak ten westen van Warschau wordt fel gestreden.
In het witte gedeelte zijn de voornaamste spoorwegen geteekend waarover Polen
nog beschikt.
!ö2 ianhouding van de „Groenlo"
.88
ig in beslag genomen
vi,
Engelsche ministerie van voorlich-
deelt mede, dat de lading van het Ne-
05 hdsche stoomschip „Groenlo" in beslag
.•'■8 nomen, daar men de verdenking heeft,
iet schip contrabande aan boord heeft.
.211 ministerie van economische oorlogs-
"l^ing verklaart, dat de „Groenlo" op 4
.57 ember ter hoogte van de Downs was
«houden. Men bevond, dat het schip
:>iddg aan boord had, die aan Dusseldorp
'jjjjresseerd was, en op denzelfden dag
'd<t de contrabande-commissie bevolen,
,ldede lading in beslag moest worden ge-
op grond van het vermoeden dat er
)ia<rabande aan boord was.
«todra het schip gelost is, zal het worden
celaten.
Volgens Radio-Warschau zouden de
Poolsche troepen de Duitschers ver van
Warschau hebben terug geworpen. Gis
termiddag stond de Poolsche hoofdstad
wederom bloot aan een hevig luchtbom
bardement. Daarbij werden drie Duit
sche bommenwerpers omlaag geschoten.
Verscheiden huizen ir. het centrum van
de stad en in de buitenwijken werden
getroffen. Onder de lijst van de slacht
offers onder burgerbevolking waren 16
vrouwen en 18 kinderen.
Gisteren hebben, volgens »»Un.
Press", de Duitschers een Roode Kruis-
trein, die gewonde soldaten van het sta
tion Zombky vervoerde, gebombar
deerd. De trein droeg duidelijk de ken-
teekenen van het Roode Kuis.
De opmarsch naar Lemberg
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt,
dat snelle Duitsche troepen den grooten
straatweg van Lemberg naar Lublin bij
Rawa Ruska en Tomaszow hebben be
reikt.
Ondanks het ongunstige weer hebben
de in den strijd gebrachte Duitsche
vliegtuigen de oper-.ties krachtig ge
steund. Verder werden de spoorwegen
BialystokW ollkowy sk, SlonimBara-
novice, BialystokBrest en Brest-Pinsk
op veschillende plaatsen door bommen
verwoest. Zware bommen werden ge
worpen op de stations OleszyceHor-
nice en V/ladowa. Bij Rdymo, ten Noor
den van Przemysl werden twee vijande
lijke vliegtuigen neergeschoten. Het sta
tion van Kowel is zwaar beschadigd, dat
van Osoviec geheel vernield. Deze
bombardementen maken, volgens de
Duitsche lezing, het spoorwegvervoer in
een groot deel van Oost-Polen onmoge
lijk.
Modlin bedreigd
Naar „Un. Press" verneemt zou de
stad Modlin (Nowy-Dwor), ten Noord
westen van Warschau, thans geheel
door de Duitsche troepen zijn omringd.
Het gevaar der francs-tireurs
Het Duitsche Nieuwsbureau deelt mede,
dat de Poolsche radiozender Wilna voort
durend de Poolsche burgerbevolking aan
spoort deel te nemen aan den strijd tegen
de Duitsche troepen. Het D.N.B. voegt hier
aan toe, dat het den burgers wordt voor
gesteld, of deze strijd ongevaarlijk is en
dat radio-Wilna een bericht uit Londen
omroept, waarin wordt gezegd, dat het voor
een burger een kleinigheid is een Duit-
schen pantserwagen te vernietigen,
Hitier bezocht Lodz
Volgens het D.N.B. heeft H i 11 e r gister
middag om drie uur een bezoek gebracht
aan de stad Lodz, welke volgens Poolsch
bericht in Poolsch bezit zou zijn.
Voor zijn bezoek aan Lodz heeft Hitier
een langen tocht door het operatie-gebied
van de Duitsche troepen ondernomen. In
het bijzonder bezocht hij die afdeelingen
welke gedurende de laatste dagen met sue
ces weerstand hebben geboden aan de pogin
gen van de ingesloten Poolsche afdeelingen,
die trachten de Duitsche linie te verbreken.
De opmarsch van de Duitsche troepen bij
Lodz, aldus het Duitsche Nieuwsbureau, is
zoo snel gegaan, dat weinig slachtoffers on
der de burgerlijke bevolking zijn gevallen.
Op vele plaatsen, waar de Führer doortrok,
is de bevolking weer rustig op het land aan
het werk. Ook de stad Lodz is niet vernield
en reeds rijden weer de trams en de arbeid
x de fabriek is normaal. De Duitsche be-
oners van de stad hebben hun huizen ver
sierd met hakenkruisvlaggen.
„Slachting op groote schaal"
Een officier van een Duitsche tankafdee-
ling, die juist van het Poolsche front was
teruggekeerd, heeft aan den Berlijnschen
correspondent van „Politiken" van zijn er
varingen verteld. „De Duitsche tanks heb
ben de verwachtingen overti-offen", zoo ver
klaarde hij, „maai- tot welk een prijs". De
moderne oorlogvoering zal niet anders blij
ken te zijn dan 'n slachting op groote schaal".
De officier schatte de Duitsche verliezen
aan het. oostelijk front alleen op 15.000 man,
terwijl het hem onmogelijk was het aantal
gesneuvelden aan Poolsche zijde te schatten.
Dit aantal moet tusschen 150.000 en de
300.000 liggen.
„Wij geven toe, dat het zeer te betreuren
is", verklaarde de officier, „maar het was ons
onmogelijk gevangenen te maken, in de eer
ste plaats wel, omdat wij bang waren, dat zij
achtei onze tanks zouden komen. Wij moes
ten schieten op ieder, die binnen ons bereik
kwam. In de tweede plaats hadden wij ni<
mand. die zich met de zorg voor de gevan
genen kon belasten. Daarom hebben wij
bijna heelemaal geen gevangenen gemaakt.
Wij moesten iedereen wel neei-sohieten"
T rompenberg's
PALACE HOTEL
Hilversum - Telef. 7941 (2 lijnen)
Het geheele jaar geopend
A. W. ROELOFS SCHORTENINDUSTRIE GEMERT
net betere
genre schorl
Kleurechl
Waschecht
Bij alle goede manufacturenzaken
Fransche troepen
verbeteren hun
stellingen
Duitschers blazen spoorlijn
Trier-Metz op
Het Fransohe legerbericht meldt:
Onze troepen hebben het geheel der
stellingen, die in den loop der vooraf
gaande dagen veroverd waren, ver
beterd. Onze vlootstrijdkrachten treden
krachtig op tegen de vijandelijke duik-
booten. Beperkt optreden van de lucht
macht tengevolge van het slechte weer.
Belga meldt uit Luxemburg, dat gister
ochtend te elf uur de Duitschers den spoor
weg TrierMetz tegenover het Luxemburg
sche plaatsje Schengen hebben opgeblazen
De brokstukken ijzer kwamen in Schengen
terecht, zonder evenwel iemand te treffen.
Dit feit, indien juist, moet samenhangen
met de activiteit aan de Luxemburgsche
zijde van het Weslfront
Ten aanzien van de militaire operaties
-in de Fransch-Duitsche grens schrijft de
Temps, dat de strijd aan de grens niet van
karakter is gewijzigd. Nog steeds poogt men
op economische wijze, d.w.z. met de voor
hoede, gesteund door vechtwagens en artil
lerie, het voorterrein van den „Westwall"
te veroveren. De aanvallen hebben evenwel
den Franschen groote plaatselijke successen
gebracht Aangezien gebleken is, dat de
Duitschers geen terrein willen afstaan,
blijkt uit het feit, dat de Fransche troepen
over een front van 20 km een aanzienlijken
afstand zijn opgerukt, dat het moreel van
de troepen goed is, en dat de samenwer
king tusschen infanterie en vechtwagens
uitmuntend functioneert
Dinsdag is het Fransche leger over een
diepte van 1500 meter opgerukt, de reactie
van den vijand, vooral van zijn artillerie,
was hierop zeer krachtig.
Schengen ligt bij Sierck, nabij het punt
waar de grenzen van Luxemburg, Duitsch-
land en Frankrijk elkaar kruisen.
Het Permanente Hof
van Int. Justitie
uitgeschakeld
Engeland en Frankrijk
trekken zich terug
De regeeringén van het Vereenigd
Koninkrijk, Australië en der Fransche
republiek hebben aan het Secretariaat-
Generaal van den Volkenbond mededee-
ling gedaan, dat naar hun meening aan
vaarding van art. 36 van het Statuut
voor het hof van Permanente Internatio
nale Justitie niet meer in staat geacht
kan worden resultaat te hebben ten aan
zien der verschillende geschillen welke
uit het verloop van den huidigen oorlog
kunnen voortvloeien.
Het bedoelde art 36 bepaalt-
„Het Permanente Hof van Internationale
Justitie doet uitspraak in elk geschil op
internationaal gebied, dat door den Volken
bondsraad of vergadering aan het Hof
wordt voorgelegd."
De regeeringen verklaren, dat nu ver
scheidene staten de artikelen 16 en 17 van
het Volkenbondshandvest niet meer als
bindend beschouwen, zij van oordeel zijn,
dat de omstandigheden, waaronder zij arti
kel 36 hebben aanvaard, niet meer bestaan.
gfotatcntitpriptn:
Van 1 tot 5 regels
1.17'/.
022
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels
f 2JO
0.45
Voor het bevragen aan 1 bureau
t aio 1
i&viin
]fT
f SCHOENEN
Het betere A
merk!
SS*
Duitsch vliegtuig aangehouden
In territoriale wateren bij Ameland
's-GRAVENHAGE, 13 Sept. De
Regeeringspersdienst meldt:
Vanmiddag is een Duitsch militair
watervliegtuig bij Ameland in de Ne-
derlandsche territoriale wateren aan
gehouden door Nederlandsche vliegtui
gen, die in overeenstemming met de
regelen tot handhaving van de onzijdig
heid het Duitsche vliegtuig hebben belet
het Nederlandsche rechtsgebied te ver
laten.
Het vliegtuig is in beslag genomen
en de bemanning wordt geïnterneerd
Doorbetaling loon aan
gemobiliseerden
Premie ongevallenwet vervalt
Naar wij van officieele zijde vernemen,
heeft het bestuur der Rijksverzekeringsbank
de belangrijke beslissing genomen, dat
werkgevers, die aan hun gemobiliseerde
werkkrachten geheel of gedeeltelijk het loon
blijven doorbetalen, dit niet op de loonlijs
ten behoeven te vermelden. Dit beteekent
derhalve, dat over dit doorbetaalde loon
geen premie ingevolge de ongevallenwet be
hoeft te worden betaald.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit TWEE bladen
De Tweede Kamer heeft gister verga*
derd ter behandeling van enkele spoed-
ontwerpen.
Engeland en Frankrijk trekken zich
terug uit het Permanente Hof van Inter-*
nationale Justitie.
De lading van de „Groenlo" is door
Engeland in beslag genomen.
In de territoriale wateren van Ameland
is een Duitsch vliegtuig aangehouden.
Chamberlain legt verklaringen af in het
Lagerhuis.
De spoorweg Metz—Trier door de
Duitschers opgeblazen.
Duitsche troepen naderen Lemberg
De vastgehouden schepen
in het Engelsche Kanaal
Het eerste schip vrijgelaten
ROTTERDAM, 14 September. De directie
van Van Nievelt, Goudriaan en Co. deelde
hedenmorgen mede, bericht te hebben
ontvangen, dat het Ameijk. s.s. „Black
Osprav", 6ind3 5 September j.L door de
Engelsche autoriteiten in het Kanaal vast
gehouden, thans is vrijgegeven.
De „Black Ospray" was op reis van New-
York naar Rotterdam en wordt in den loop
van den dag hier verwacht.
Dit is het eerste schip waarvan thans be
kend is geworden dat het doorvaren mag.
Zeer waarschijnlijk zullen nu spoedig meer
dere schepen volgen.
De „Nieuw Amsterdam" bleek hedenmor
gen nog niet te zijn vrijgegeven.
Poolsch vliegtuig op Zweedsch
gebied gedaald
STOCKHOLM, 14 SepL (Havas). Tenge
volge van gebrek aan benzine heeft ejn
Poolsch burgervliegtuig een landing ge
maakt bij Wisby op het eiland Gotland.
Aan boord bevonden zich een luitenant
van de infanterie en een instructeur-vlieger.
Zij verklaarden aan de politie voornemens
te zijn naar Gdynia te vliegen via Riga,
doch door het slechte weer waren zij ver
dwaald. Zij hadden geen wapenen bij zich,
coch wel eên groote hoeveïlheid brieven,
bestemd voor Polen en een aanzienlijk be
drag aan geld.
Vermoedelijk zullen de militairen na door
de autoriteiten te zijn verhoord, geïnterneerd
worden.
Bommenwerpers met
onbekende bestemming
SAN DIEGO, 14 Sept. (Favas). Veer
tien verkenners-bommenwerpers van de
Amerikaansc!he Marine zijn van Pearl Har
bour op Hawai vertrokken voor een vlucht
van 4000 K.M. zoneter tussohenlanding. Het
doel van den tocht wordt geheim gehouden.
ENKELE REGENBUIEN
Weer verwachting. Zwaar tot halfbe-
wolkt Enkele regenbuien. Zwakke tot
matige wind uit Westelijke richtingen.
Weinig verandering in temperatuur.
Hier en daar ochtendmist.
BAROMETERSTAND
Stand vanmorgen half twaaüf 753.4.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen half twaalf 14.4 C.
FIETSERS LICHT OPs
15 Sept. Van 'sav. 7.46 u. tot 'smorg. 6.05 tf
De strijd in Danzig. Onder bescher
ming van een tank doet een afdeeling
van de Danziger Heimwehr een aan
val op het Poolsche hoofdpostkantoor
in de stad
KORTING TIJDELIJK VERLENGD
15 KORTING
op VEEVEN en STOOMEN
van JAPONNEN en MANTELS
Monsterboekjes met de nieuwe modekleuren
v. herfst en winter in mze depóts ter inzage.
PALTH E
(Reel 1
Dr. H. NANNING's
Zetpillen tegen Aambeien
werken pijnstillend en genezen in
korten tijd de ontstoken ilqmvliezen.
Dm«akl bel
Verkrijgbaar bij alle Apotheker* eo Drogiaten
i fl. 1.50 pei dooaje tao 12 atuka.
Dr. H MANNING'* rWm. Ck«m. f.Vri.k, N V. OEN HAAG.
Ontspanning van gemobiliseerden
De algemeene leider van het „Bureau voor
ontwikkeling en ontspanning bij het algemeen
hoofdkwartier" geeft met bijzondere dank en
groote erkentelijkheid kennis van een groot
aantal giften, waarbij verscheidene van f 1UU
en f 500, ten behoeve van de ontwikkeling en
ontspanning der gemobiliseerde militairen.
Nieuwe giften worden gaarne in ontvangst
genomen op het gironummer van het bureau
359.988 ten name van het Bureau.
VOOR HEN DIE VIELEN
DEN HELDER, 14 Sept. De kransleg-
ging bij het monument „Voor hen die vie
len" welke begin volgende week zou ge
schieden, zal plaats vrinden Maandag 13
September a s. om drie uur. Namens de ge
heele Marine zal de Marine-commandant,
Schout-bij-Nacht H. Jolles een krans leg
gen ter nagedachtenis van de 30 slachtof
fers van de „Willem van Ewijck"; hij zal
daarbij een kort gedachteniswoord spreken.
