^liruuif CeiïtörJje ouriuif
Nederlandsche mijnenveger verongelukt
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor
Leiden en Omstreken
'juw in ons land
Bij West-Terschelling op een mijn geioopen
Het schip midscheeps getroffen
en in een minuut gezonken
Dertig dooden te betreuren
De loop der
gebeurtenissen
ISKF-
De Duitschers binnen
Warschau
KJJt inetrcntsprijö:
l-ort. ar1aa' in Le'060 en 'n plaatsen
ir een agentschap gevestigd is 235
vVLr - Per Posl -f 2.35 portokosten
tea week0.18
eisi.ik et Buitenland bij wekelijksche
verw ,rling4.50
Ü1 jda^elijksche zending530
Alles bij vooruitbetaling
eA1f$e nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j Cl
NO. 6800
Bureau: Breestraat 123 - Telefoon 22710 (na 6 uur: 23166) - Postbox 20
ZATERDAG 9 SEPTEMBER 1939
Postgiro 58936
20e Jaargang
atfoerttntieprijjcn:
Van 1 tot 5 regels I.171/»
Elke regel meer0.22'I»
ingezonden Mededeelingen
van 1-5 regels230
Elke regel meer 0.45
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend0.10
sm] jarcn 1914—1918 hebben ons ge-
tmban en de monumenten hier en daar
he peren er ons aan. dat ook het neu-
land zijn tol aan de oorlogsverwoes-
HadPeeft te betalen. Thans is de strijd
'and jeen week op gang of reeds kwam er
'*ar$ rouw over ons land. De eerste da-
r^sVerd hier en daar een militair door
getroffen, doch gisteren had
verste groote ramp plaats.
j mijnenveger „Willem van Ewijck",
"Slechts een jaar in de vaart, is gis-
pdag vlak bij Terschelling op een
gelcopen en onmiddellijk in de diepte
venen: 30 van de 51 opvarenden zijn
vockomen bij de vervulling van hun
Ait
se; tderland moet zijn neutraliteit hand-
n en zijn grenzen beschermen en
igh; pm .:ijn wij verplicht de toegangs-
';n te water af te sluiten. Zelfs het
Rekfale ian£l blijft daardoor niet geheel
r. he: wreede krijgsbedrijf.
Troo> „Willem van Ewijck" was met an-
schepen bezig een mijnenveld te leg-
ren rond de zeegaten van de Wadden-
den en toen is het ongeluk gebeurt;
DelJ|chip is gegrepen door „het verderf,
ederc de donkerheid rondsluipt en op den
^9 verwoest".
Ce" :o vroeg het gruwzame oorlogsbedrijf
de s in de eerste week het leven van 30
"naë mannen in de kracht der jaren; in
gezinnen is verslagenheid en doffe
een man cn vader, een zoon, een
der 0f verloofde onverwacht wegge-
Hulo en hulpmiddelen in de onmid-
c. k nabijheid en toch omgekomen: dat
ueveeheel ons volk rouwt met de treu-
gj.i(.pn mee; wij voelen ons meer dan ooit
rschanet onze marine, die in deze dagen
dencgevaarlijke taak heeft te vervullen en
ai onze gemobiliseerden, die hun post
len betrokken en vaak zoo heel veel
bessen achterlaten.
ez wetenschap ,kan de rouwdragen-
St. ierken in de beproeving; doch het is
Gc i, die ware troost kan bieden,
'aartftioed om te sterven, maar ook om te
in eze rampspoedige tijden kan
Peitnken Bidden wij daarom in trouwe
stföd eah eid aan heel ons volk en in ge-
•Sai ver trouwen op den Vader in den
Cola
Warschau gevallen
NS
Poolsdhe hoofdstad Warschau, gelegen
de rivier de Weichsel, en het actieve
"üijppunt van het Poolsche nationale le-
Con'is- vt Sens mededeeling van het Duit-
Ma jevel in Duitsche handen geval-
ÏÏZ-.'- beteekent allereerst een moreele
uid voor en volk, dat met dapperheid ,en
voor zijn vrijheid strijdt, dooh
Pobaast heeft deze capitulatie ook andere
ideet b beteekenis; Warschau is een
him van spoor-, weg- en waterverkeer
de tad thans niet langer in Poolsch
€ste is z onvermijdelijk een zekere ont-
hting van de binnenlandsche verbln-
ewe811 ter- ?evolge hebben. Ook de „Times"
v. druir dezer dagen in een beschouwing
Ko!00' veronderstelling opperde, dat
joleohe legerleiding wel zou trachten,
'h;} een energieken flankaanval uit het
i. in des lands de Duitsche kolonnes van
;T: hoofdstad af te houden. Vermoedelijk
'mpj de Poolsche maarschalk, door het
ebrig aneller tempo, waarmede de Duitsche
ef.'gverrichtingen elkander opvolgden, tot
Tru een manoeuvre n*et den tijd gehad.
den Poolschen vrijheidsstrijd heeft
^%ct dat naar zijn voorkomen eer een
in s-E eesche dan een typisch Poolsche
,-ds een belangrijk aandeel gehad,
iistorie der stad is als het ware een aan-
ik 11 ng van bezettingen en bevrijdin-
r, :ide natuurlijk in den regel gepaard
m t de noodige venvoestingen. Dit
jn der voornaamste redenen, dat men er
{verhouding zoo weinig oude gebouwen
3r'Elk volgend regiem immers deed
22jbest, door breken en bouwen de sporen
een vorig zooveel mogelijk te doen
gijwijnen. In den loop der tijden heeft
22te':hau alle lotswisselingen van het Pool-
22{ vc-lk als aan den lijve ondervonden.
Sen, Zweden en Pruisen verdrongen er
ju der. De lange periode van Russisch
Uur, in de achttiende eeuw, eindigde in
Jsoor.. van „furor polonia", waarbij het
oiele Russische garnizoen werd afge-
Warschau is ook de hoofdstad ge-
4!' v n het zoogenaamde Congres-Polen,
f-herd dientengevolge in 1830 het tooneel
I een opstand, die ruim e2n jaar heeft
jiurd.
?en in 1914 de wereldoorlog uitbrak was
a jstad. gelijk men weet, Russisch bezit;
j.sr ging zij over in Duitsche macht, waar-
2 j zij. mim twintig jaar geleden, door
in ii onalen bevrijder Pilsoedski werd
in* 1920 werd zij ernstig bedreigd
de i menvallende Russen, die echter
behul van een Fransch expeditiecorps
De mijnenveger „Willem van Ewijck"
DEN HAAG, g Sept. De regeeringspersdienst meldt dat gister
middag een ernstig ongeluk plaats vond bij de Noordvaarder
(West-Terschelling), alwaar een Nederlandsche mijnenveger,
de „Willem van Ewijck" op een mijn is geioopen en binnen één
minuut is gezonken.
De Koninklijke Marine betreurt het verlies van der
tig van de een en vijftig opvarenden, die bij het vervullen van
hun plicht den dood vonden.
Binnen enkele seconden na de ontploffing waren drie barkassen
ter plaatse, en vliegtuigen werden uitgezonden om naar dren
kelingen te zoeken.
Er wordt een nauwkeurig onderzoek ingesteld naar de omstan
digheden waaronder het ongeluk plaats had.
Hr. Ms. „Willem van Ewijck" werd in 1937 in dienst gesteld.
Het schip werd gebouwd bij P. Smit Jr., te Rotterdam en mat
ongeveer 500 ton.
De „Willem van Ewijck" behoorde tot een serie van acht
mijnenvegers, waarvan er op het oogenblik vier in Indië zijn.
konden worden teruggedreven. De
rust en vrijheid hebben slechts twee decen
niën geduurd. De nieuwe, niet verklaarde
oorlog heeft het land wederom aan zware
lotgevallen blootgesteld en de hoofdstad in
vreemde heerschappij doen overgaan.
Wij weten niet, welken loop de krijgsge-
beurtenissen in de eerstvolgende dagen zul
len nemen. Van sommige zijden wordt de
veronderstelling geopperd, dat het Poolsche
opperbevel in staat zal wezen, zeer spoedig
de kern van het leger samen te trekken, en
tegen de Duitsche overmacht een stellingen-
strijd te beginnen, welke krachtens zijn ka
rakter zeer lang zou kunnen worden gerekt,
ja wellicht den oorlog uit zou kunnen duren.
Deskundigen, die deze verwachting koesteren,
wijzen erop, dat het moreel van het Poolsche
verzet nog geenszins is gebroken, ja dat
zelfs een aanzienlijk deel van de Poolsche
troepenmacht nog vrijwel niet in het vuur
is geweest. Tegenover deze these staat een
andere, namelijk de veronderstelling, dat de
gebeurtenissen zich zoo snel opvolgen, en
het front zoo vlug opschuift, dat de Poolsche
legerleiding wel eens den tijd zou kunnen
ontberen om deze beweging tot staan te bren
gen, Tïen leger binnen stellingen stil te leg
gen en van het noodige te voorzien is een
zaak, die voorbereiding vordert en ook de
kracht om op het eerste critieke moment
den stoot op te vangen. Is eenmaal de stil
stand der krijgsbedrijven ingetreden, dan
is het daarna aanzienlijk minder moeilijk
vol te houden.
Polen zelf houdt zich moedig en onver
saagd, in het besef, dat het strijdt voor een
zaak, die wel tegenslag kan ondervinden,
doch op den duur zal moeten zegevieren.
Het heeft de overtuiging, dat het na langer
of korter tijd wéder het hoofd zal opsteken,
als namelijk de democratiën aan de eind
zege toe zijn.
1 's-GRAVENHAGE, 9 Sept. De ver
lieslost van H. Ms. „Willem van
Ewyck" luidt:
Overleden
luitenant ter zee le klasse: J. E. t e n
Klooster; luitenant ter zee 3e klasse
marine reserve G. An erna; adj.
deroff. machinist B. C. de Bruin;
bediende-zeemilicien J.Bosch.
Vermist
bootsman G. J. van Dort; sergt
machinist J. J. de Smit; korporaal
machinist M. F. Poortvliet; kor
poraal torpedomaker J. C. Brom-
1 e w e; matroos le klasse P. B 0 0 n e
matroos 2e klasse H. J. Gil les en;
stoker-olieman L. P. Soede; idem A.
Verkuilen; stoker le klasse G. d e
Boom; idem W. F. H. Verhoeff;
stoker 2e klasse F. G. B 0 0 n estoker
3e klasse B. W. van B 0 e k e 1idem
A. F. J. Cadot; adspirant-kwartier-
meester z. m. P. M.Hofman; korpo
raal-machinist z.m. J. Oudshoorn;
matroos 3e klasse z.m. J. B u ij sidem
F. G. S10 b b e 1 a a rbediende 2e
klasse z.m. J. van Belzen; idem J.
de Waal; hofmeester 3e klasse z.m.
S. C. van Steenkiste; kok 2e
klasse z.m. A. Beyer; kok 3e klasse
z.m. A. V. Lohman; stoker olieman
le klasse z.m. M. Moermond;
stoker 3e klasse z.m. J. van den
Beucken; idem H. H. A. Peters;
ziekenverpleger 2e klasse z.m. J. Krul.
De heer J. E. ten Klooster, de
commandant van de „Willem van
Ewijck", werd in 1904 geboren. Hy
%verd 18 Augustus 1926 benoemd tot
luitenant ter zee 3e klasse. Twee jaren
daarna werd hij bevorderd tot de twee
de en in 1937 tot de eerste klasse.
De thans ontslapen zee-officier was
in het bezit van het brevet van waar
nemer.
Licht gewond
Luitenant ter zee le kl. F. H. M. van
Straelen; korpl adelborst W. A. Moraux;
sergt. machinist N. Steenhaard; korpl. ma
chinist D. Schaatsbergen; korpl. konstabel
F. Homborg; kwartiermeester M. A. Haver-
mans; matroos le klasse L. C. van der
Blink; idem H. de Vries.
Zeer licht gewond
Stoker 3e klasse G. H. Heijne. Lich t ge
wonde miliciens: matroos 2e klasse
z.m. J. Dubbel; idem V. van der Weide;
matroos 3e klasse z.m. W. H. Kruijter; idem
D. van den Heuvel; seiner 3e klasse z.m. E.
Stulp; schrijver 3e klasse z.m. F. Simons.
Niet gekwetst
Luit ter zee 2e kl. mar. res. J. P. D. Vis
ser; kwartiermeester J. H. Simonis; korpl.
machinist F. J. van der Maas; korpl tele
grafist C. F. B. van der Kroft; korpl. mon
teur S. P. Sparenberg; matroos 2e klasse M.
J. Walrave; matroos 3e klasse W. J. te Loo;
matroos 3e klasse I. Hamclink; stoker-olie
man 2e kl. z.m. D M. Goetgeluk; matroos
3e klasse z.m. H. J. Meijer.
Volgens het opperbevel van
de Duitsche weermacht
zijn Duitsche pantser-
afdeelingen gisternamid
dag Warschau binnenge
drongen, hetwelk echter
van Poolsche zijde bestre
den werd.
De hoofdmacht van de
Poolsche troepen zou naar
Havas meldt, zich hergroe-
peeren aan het z-g. front
van de „vijf rivieren", ten
noorden en ten zuiden van
Warschau, teneinde daar
aan de oprukkende Duit-
schers het hoofd te bieden.
Het Poolsche legerbevel
zou thans talrijke in
reserve gehouden eenhe
den in het vuur brengen
Het Fransche Iegerbericht meldt
in de streek tusschen Moezel en
Rijn opnieuw plaatselijke vorde
ringen; de Duitschers zouden zich
terugtrekken en bruggen en wegen
vernielen.
De oorlog op zee heeft opnieuw slacht
offers gevraagd onder de Britsche koop
vaardijvloot. Van Engelschen kant weet
men de Duitsche vrachtvaart op Noor
wegen, welke zich voornamelijk met ver.
schepeningen van ijzererts bezighoudt,
zulke moelijkheden in den weg te leggen,
dat deze transporten thans practisch tot
stilstand gekomen zijn.
In sommige deelen van Oostenrijk
moet de stemming det bevolking bepaald
slecht zijn. Naar Havas uit Zuid -Slavië
bericht komen er dezer dagen zeer veel
deserteurs over de Duitsch-Zuid-Slavi-
sche grens.
Een ernstige ramp heeft
de Nederlandsche Marine
getroffen. Bij West-Ter
schelling is de mijnenveger
„Willem van Ewijck" op een
Nederlandsche mijn geioo
pen, doormidden gebroken
en binnen een minuut ge
zonken.
De ramp heeft dertig
slachtoffers ge eischt en
v ij f t i e n gewonden.
UITGESTELDE VERGADERING
De bondsvergadering van den Ned. Chr,
Bond van Verzekeringsagenten en Zieken
fondsboden, welke was belegd op Donder
dag 14 September, te Rotterdam, is voor
onbepaalden tijd uitgesteld.
LUCHTGEVAAR BRANDGEVAAR
MINIMAX SNELBLUSSCHERS
BLUSSCHEN ELK BEGIN VAN BRAND
Goedgek. door bev. instanties. Ned. Fabr.
N.V. IFFA-MINIMAX, Tel. Bussum 5380.
Rotterdam: Telefoon 44151.
Den Haag Tel. 395677. Arnhem TeL 21275.
(Reel.)
TOENEMENDE BEWOLKING
Weerverwachting. Aanvankelijk
zwakke, later in het Noorden tot matig
toenemende Noordwestelijke tot Noord
oostelijke wind, aanvankelijk helder tot
licht bewolkt, later toenemende bewol
king, weinig of geen regen, aanvanke
lijk nog warm, later koeler.
BAROMETERSTAND
Stand vanmorgen half twaalf 764.5.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen half twaalf 23.4 C.
10 Sept. Zon op 6.25 uur, onder 7.28 uur
10 Sept. Maan op vm. 2.23 u. ond. nm 5,29 u
11 Sept. Zon op 6.27 uur onder 7.26 uur
11 Sept. Maan op vm. 3,41 u. ond. nm. 6,
Nieuwe Maan 13 Sept. voorm. 12.42 uur
FIETSERS LICHT OP:
10 Sept. Van 's av. 7.58 u tot 's morg. 5,57 u
11 Sept. Van 'sav. 7.56 u. tot 'sniorg. 5,r
Rotterdam; E. Müm
LOENEN (Vel.)
Bonds-Hotel „De Vrijenberg" Tel. 261
Ideale ligging In de bosschen, bij beek en
waterval. Pensionspriis minstens 5 d. 1ste
verd. 3.50, 2e verd. 3.— gelijkvl. met
aparte serre 4.—. Weekend 7.50, str. w.
en k. w. op alle kamers.
/RArl
BOOM'S ASTHMA POEDER
verlichting bij
daaruit voortkomende borst-
benauwdheid en borstbe-
klemming. Alleen echt met
den naam BOOM. f 1.29 per groote doos.
Nederlandsch fabrikaat.
ftLG. FRIESCHE LEVENSVERZ. MY
LEEUWARDEN - BURMAN1AHU1S
GROOT N00R0HCLLANDSCHE
VAN 1845
AMSTERDAM VAK BRIENENHUIS
BEIDER GARANTIE VOOR ALLE
VERZEKERDEN
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen
en het ZONDAGSBLAD.
De Nederlandsche mijnenveger „Wil
lem van Ewijck is op een mijn geioopen
en gezonken. Daarbij zijn 30 personen
omgekomen.
De Statendam en de Breedijk hebben
slachtoffers gered van getorpedeerde En-
gelsche schepen.
De opening van de Spoorwegtentoon
stelling te Amsterdam.
Financieel Weekoverzicht: de beurzen
willig.
Het Duitsche Iegerbericht meldt, dat
Duitsche pantsertroepen Warschau zijn
binnengerukt.
De Franschen melden plaatselijke vor
deringen op het westelijke front.
De Fransch-Britsche oorlogsvoering ter
zee.
Wederom verscheidene scheepvaart
ongevallen door duikbooten
1*N ptrocntn
If VatT flUNS-TUCFOON STR OOMEND WARM
GAft EN KOUD WATER OD ALLE KAMERS
KAMERS HET OfflBPT-ra-nCT BADKAMER -f-4-
•Cognac
Chateau Paulet
Generaa» Agent ANDRE KERSTENS. Tilburg
Poolsche en Duitsche berichtgeving in
onderlinge tegenspraak
Verhalen over Poolsche gruweldaden
Het opperbevel van de Duitsche weermacht deelt mede:
„Duitsche afdeelingen pantsertroepen zijn Vrijdagmiddag om kwart
over vijf Warschau binnengedrongen."
Dit bericht is in tegenspraak met een ander Duitsch bericht van
gisteren, hetwelk aan de bevolking van Warschau bekend maakte:
„De Duitsche troepen hebben de stad Warschau van drie zijden
ingesloten. Zij zullen in den vroegen ochtend binnentrekken.
De bevolking wordt gevraagd kalm te blijven; winkels mogen morgen
niet open zijn".
Ook van Poolsche zijde ontkent men het eerste Duitsche bericht.
De Poolsche legatie in Den Haag wees er o.a. op dat t radiostation
van Warschau normaal zijn program voortzette.
De commandant van de verdediging van Warschau heeft gister-
avond om 10 u. voor de Poolsche radio verklaard: de opperbevel
hebber van het Poolsche leger, maarschalk Smigly Ridz, heeft ons
de verdediging van de hoofdstad toevertrouwd. Hij eischt. dat da
aanval van den vijand breken zal tegen den muur van weerstand,
die wij zullen opwerpen. Wij roepen den vijand toe: geen stap ver
der. Wanneer de vijand er door komt, dan zal de laatste Poolsche
soldaat verpletterd zijn door de Duitsche tanks.
Nogmaals rust op Warsck-u de historische taak zijn vaderlands,
liefde te bewijzen.