KERK EN ZENDING
Ds W. W. MEUNEN
40 jaar predikant
CHINQL
VRIJDAG 12 MEI 1939
DERDE BLAD PAG. 9
D. J. Haspels te Wam-el en Dreumel.
EVANG. LUTH. KERK
Drietal: Te Ubreont (vae.-Dr. Rust), G.
J. Duyvenidak te Haarlem, J. van Leeuwen
te N.-Pekela en C. F. Noliie te Mid'delburg-
yiissingen.
Reeds 166 jaar lang
is de tegenwoordige Psalmberijming in onze
Kerken in gebruik. Is het wonder dat zij
verouderde? De bundel: „DE PSALMEN
,VAN ISRAEL op de oorspronkelijke melo
dieën uit de zestiende eeuw, opnieuw naar
ihet Hebreeuwsoh bewerkt"' is een psalmbe
werking in de taal van dézen tijd.
Eenstemmige uitgave sleahts 1.90
(Proefbundeltje van 15 Psalmen 10 cent).
.Vraagt er Uw muziekboekihandelaar eens
A 3JONGBLOED N.V., LEEUWARDEN.
(Reel.)
BEROEPBAAR VERKLAARD
De classis Bentheim dier Geref. Kerken
heeft praeparatoir geëxamineerd en beroep
baar verklaard den heer B. Hestderks te
Sieringhock über Gildehaus (Dui'schliand),
cand. aan de Theol. School te Kampen.
HULPPREDIKER
Tot hulpprediker bij de Geref. Kerk te
Hoilandsoheveld-Elim (Dr.) is benoemd
cand. .R. Ypma, te Leeuwarden.
ALG. SYNODALE COMMISSIE
NED. HERV. KERK
Derde zitting. De president opent de
vergadering met gebed. Notulen Vian de vo
rige vergadering worden goedgekeurd. Mede-
deelirug wordt gedaan van besprekingen in
de commissie voor correspondentie met de
buitenilandsche kerken.
De General Presbyterian Alliance heeft
een verzoek ingediend om 2 afgevaardigden
te zenden naar de conferentie in Hongarije
614 September as. Een voordracht zal aan
de Synode worden gezonden.
Prof. Dr. F. W. A. Korff heeft bedankt
voor de bediening in het bestuur van de
Europeesche Zentralstelle te Genève. In ziijn
plaats is benoemd Dr. J. C. Wissingte De
Bilt. Vermoedelijk wordt dit jaar een verga
dering in den Haag gehouden. De jaarlijk-
sdhe bijdrage van f 500 wondt gecontinueerd.
Inzake de kleine toelagen voor den eere-
d/ienst aan gemeenten uit het Fonds voor
noodlijdende kerken en personen wordt be
sloten. aan de Svnode voor te stellen aan de
kerkelijke besturen te venzoeken, zich dege
lijk te vergewissen of de 'noodige stukken bij
de subsidie-aanvrage uit de synodale fondsen
aanwezig zivn en deze terug te zenden, indien
alle benoodagde' stukken niét' aanwezig z/ijm.
De adviezen der besturen- moeten bij elke
aanvrage afzonderlijk worden gegeven. Wordt
hieraan niet voldaan, dan zulieni de aanvra
gen niet ifL bqhgindelipg worden genomen. Er
moet gebroken worden met den sleur be
treffende de adviezen.
y Ds. B.ajb ap brengt rapport uit over de
aanvragen voor Meiine toelagen- voor perso-
irien hit het Fonds voor noodlijdende kerken
en personen.
AFSCHEID, BEVESTIGING. INTREDE
Middelburg
Woensdagavond heeft Dr. N. J. Hom
mes, gekomen van Ylst, zijn Intrede gedaan
bij de Geref. Kerk van Middelburg, spre
kende over Joh. 15 Ito. Thema: de procla
matie van Christus1 onmisbaarheid': 1. de be-
teekenis, 2. de omvang en 3. de heerlijk
heid dezer proclamatie. Aan het einde van
zijn preek dichtte Dr. Hommes zich tot de
gemeente, tot zijn bevestiger Ds. Ousso-
ren, tot kerkeraad en commissie van be
heer, tot zijn toekomstige catechisanten en
tab zijn collega's uit de classis. Op zijn ver
zoek werden geen toespraken gehouden. De
gemeente zong den nieuwen leeraar toe
Psalm 2-0 1.
Ds. C. J. v. d. GRAAF
Ds. C. J. van de Graaf. Ned. Herv. predi
kant te Nijkerk sedert 1928. heeft vanwege
een langdurige ongesteldheid de hulp van
den Ring Harderwijk ingeroepen. Ds. v. d.
Graaf is 44 jaar oud en sedert 1921 predi
kant.
EMERITAAT De. E. SIJPERDA
Ds. E. S ij p e r d a, predikant te lj-.rsweer
(Gr.), die morgen (13 Mei) den dag her
denkt waarop hij vóór 45 jaar zich aan zijn
tegenwoordige gemeente verbond, is voorne
mens tegen 1 Jiund a.s. met emeritaat te gaan.
Ds. S'ijiperdia werd 22 Auig. 1863 te Sneek
geboren. Hij studeerde aan de Rijksuniversi
teit te Utrecht theologie om in 1889 candd-
daart te worden te Gromi/nigen. Hindeloopen
werd in 1899 zijn eerste gemeente. 13 Mei
1894 deed Ds. Sijperdia intrede in zijn tegen
woordige gemeente, waar wijlen Prof. Dr. i.
D. van Veen hem 'bevestigde.
Ds. Sijperda is in breeden kring een be
kende persoonlijkheid. Hij is o.m. vice-presi
dent van het Prov. Kerkbestuur van Gronin
gen, is secretaris van de vereeniging Kin-
derzorg en is sinds tal van jaren secretaris
van den Bond van Evangelisatiën in en ten
bate der Ned, Herv. Kerk. Ook was hij lid
van het hoofdbestuur van de Urrechtsche
ZendirugsvereenigirugVan zijn hand ver
scheen een geschrift, bepleitend den Kinder
doop, terwijl hij in de Herv. Kerkbode voor
de Ommelanden meerdere artikelen schreef.
De verdiensten van Ds. Sijperda vonden
erkenning in zijn benoeming tot ridder in de
orde van Oranje-Nassau.
RESERVE-VELDPREDIKERS
De classis Leiden der Geref. Kerken
heeft besloten een verzoek te richten tot de
Gen. Synode te Sneek, om stappen te doen
bij den Minister* van Defensie, het aantal
reserve-veldpredikers zoodanig uit te willen
breiden, dat in geval var. mobilisatie een
rouleeringssysteem worde toegepast. Hier
door wordt tegemoetgekomen aan het be
zwaar. dat pr*edikantan al te langen tijd aan
hum gemeente worden onttrokken.
DE GEREFORMEERDE BOND
Ds. M, van Grieken blijft voorzitter
Op den onlangs gehouden Bondsdag deelde
Us. M. van Grieken mede, dat bij hem
het voornemen bestand de functie van voor
zitter, door hem 30 jaar bekleed (1909—1939)
neer te leggen. Uit een bericht in „De Waar
heidsvriend", wekelijksch orgaan van den
Geref. Bond, blijkt, dat aan dit voornemen
geen uitvoering zal worden gegeven.
Us. M. van Grieken blijft op veler ver-
Koek voorzitter.
Salatiga Zending
Jaarvergadering te Utrecht
UTRECHT, 11 Mei. Ilier ter stede werd
vandaag de jaarvergadering gehouden van
de Salatiga Zending. De ochtendbijeenkomst
welke te elf uur aanving, stond onder lei
ding van G. L. Baron van Boetzc-
laer uit Bilthoven, die in zijn openings
woord erop wees dat de Salatigazending ge
baseerd is op de woorden „De Heer zal het
voorzien". En dam telkens blijkt weer dat
de Heer inderdaad voorziet. Zoo mocht in
het afgeloopen jaar de zending weer verblijd
worden met twee legaten, en dat in een
tijd waarin de financieele positie niet gun
stig is te noemen en de zorgen groot zijn.
Spr. drong aan op krachtig gebed voor liet
zendingswerk en waarschuwde ervoor dat
God bedroefd zou worden door ons ongeloof
en kleingeloof.
Zendeling G van der Veen, oud-direc
teur van de Kweekschool voor Inheernsche
onderwijzers en der Evangelistenschool
„Sabda-Moelja" hield vervolgens een lezing
over „de vorming en opleiding van Inheern
sche evangelisten en voorgangers".
Spr. begon op te merken dat hij zich van
de taak ontheven ziet over de noodzakelijk
heid van een opleiding te spreken. Immers,
het is ieder duidelijk, dat bij de vele ver
schillen die er gevonden worden bij de in
heernsche bevolking, het van groot belang
is wanneer de medewerkers in Gods Ko
ninkrijk zich daarbij weten aam te passen
om dichter bij de mensohen te staan.
Met tal van voorbeelden aan de H. Schrift
ontleend, toonde spr. aan dat een „school"
voor evangelisten en medewerkers niets
nieuws is. In het O.T. wordt zelfs gespro
ken van een „profetenschool". Het is van
belang wanneer in het gebied van de Sala
tigazending waarin ruim zeven millioen
menschen wonen, een systematische oplei
ding wordt gevonden.
Met dankbaarheid gedacht spr. hen die
tientallen jaren terug reeds hiermee zijn be-
leiding zooals die wordt gegeven in de op
leidingsschool der Salatigazending. De Sa
latigazending heeft met een systematische
opleiding gewacht tot 1930. Dit is te verkla
ren uit het feit dat de stichting van de
kweekschool in 1908 gezien werd als een
bqgin van zulk een opleiding, maar onder
wij zers, ook al hebben zij vaak goed de
zendelingen kunnen helpen, zijn nog geen
evangelisten en na jaren bleek dan ook dat
een speciale opleidingsschool voor evange
listen noodzakelijk was.
Aan de hand van tal van voorbeelden cn
TEER
PRODUCTEN
CARBOLINEUM diverse soorten
NAGTO's kleur carbolineuni. BRUINE TEER
KOOLTEER, VERFWAREN, CEMENT
(zwart, rood, geel). Alle soorten OLIËN en
VETTEN. N.V. Handelmaatschappij
v.h. Firma A. NAGTEGAAL
Haringvliet 57, Rotterdam, Telef. 26030
(Red.)
historische gegevens, toonde spr. ten slotte
aan de onmisbaarheid van de opleidings
school en gaf hierbij richtlijnen aan voor
het onderwijs aan toekomstige onderwijzers
en evangelisten. Dat deze elkaar vaak aan
vullen is te begrijpen. In een land als Java
waar goede wegen zijn, heeft één opleidings
instituut niet voldoende nut. Aanvankelijk
was het de bedoeling maar de toestanden
in. dit land zijn van dien aard dat meerdere
opleidingsinstituten gevestigd konden wor
den. Spr. vertelde interessante dingen be
treffende de vorming en opleiding van
evangelisten en voorgangers. Het is een
moeilijk, maar heerlijk werk.
MIDDAGSAMENKOMST
Om half drie werd de middagsamenkomst
gehouden in Gebouw Silo aan de Heeren
straat. Deze bijeenkomst stond onder lei
ding van Ds. E. B. Couvée, zendingsdirec-
tor der Ned. Herv. Stadszending te Utrecht
die Zondag a.s. juist zijn veertig jarig
ambtsjubileum hoopt te gedenken.
Missions Inspector F. Schneider van Neu-
kirchen hield in deze vergadering een op
wekkende toespraak en schetste de betee-
kenis van de Salatigazending en den zegen
des Heercn die op dit werk ru6t. De secre
taris, br. H e i n t z e. te Utrecht bracht hef
jaarverslag uit.
Hieraan ontleenen wij dat do bezetting
van het terrein niot veranderd is. Spr. her
dacht dr S. van der Le y. den pionier-arts
en zendeling J. Bretzler, die beiden in
het afgeloopen jaar door den dood aan de
Salatigazending zijn ontvallen. Het werk
in de gemeenten vertoonde een gestarligen
voortgang. Het aantal voorgangers bleef
gelijk, er werden 421 personen gedoopt,
naast acht zendelingen werken vijf vrouwe
lijke zendelingen mee en circa veertig hei-
Door het Gouvernement aangemoedigd
emigreeren voortdurend Javanen naar Zuid
Sumatra. Dit vertrek heteekent vaak een
verlies voor de Salatigazending. Aan de
ontwikkeling der zelfstandige gemeenten
weru veel aandacht bestead. Meer dan een
andere ZcnQing op Java is de Salatigazen
ding op Java genoodzaakt op een grootere
financieele zelfstandigheid der Inheernsche
gemeenten aan te dringen. Dc gemeenten
brachten f 6079.23 op. Het aantal leerlingen
op de Zondagsscholen is gestegen F.r kwa
men twee scholen bij. Samenwerkend met
het Ned. Bijbel Genootschap werden er 14
colporteurs onderhouden. Voor de Holland-
Promotie
Dr F. G. Badenhorst
sche Zendingsscholen was het verslagjaar
buitengewoon moeilijk.
Het getal leerlingen der Holi. Zendings
scholen is met 79 verminderd. Ook dc Ja-
vaansche vervolgsoholen vertoennn een ver
mindering
De secretaris deed uitkomen dat niette-
uenslaande vele moeilijkheden de wonder dj H Godfiëieer^heid: "dè'hèêr F. G. Ba-
hjke zegen des Heeren op het werk blijft d,„horst, geboren te Hope Town (Kaap-
rusten. Er werden I 31000 geschonken door provprae Z.-Afrika) op proefschrift: „Die
•Tienden en vriendinnen der Salatigazen- rasseiTaagstuk. veie- betreffende Suid-
hawitat dn. wel dat het mede.' m die lLg van die Gereformeerde
ding. Dat bewijst dus wel dat het mede- 1 Afrika,
leven zeer groot
Nadat enkele oogenblikken was gepau
zeerd, hebben nog verschillende vrienden
van de Salatigazending het woord gevoerd
en vond afvaardiging plaats van enkele
zusters en broeders die na verlof of voor
het eerst naar Java vertrekken.
De vergadering was zeer druk bezocht
Ds. HOEKENDIJK GERIDDERD
Bij K. B. is benoemd tot ridder in de Orde
van Oranje-Nassau: Ds. C. J. Hoeken
dijk, predikant van de Vrij Evangelische
Gemeente te Bussum.
ONDERWIJS
Promotie Dr J. Smits
AMSTERDAM, 12 Mei. Hedenmiddag pro
moveerde aan de Vrije Universiteit tot doc
tor in de letteren en wijsbegeerte de heer J.
Smits, geb. te Hillegom, op proefschrift:
„Plutarchus' leven van Lysander, Inlei
ding, tekst, commentaar".
In zijn Inleiding vermeldt de schrijver de
bronnen waarop de Vita teruggaat. Daarbij
concludeert de schr. dat van de negen au
teurs, die Plutarchus met name als zijn bron
nen noemt, slechts twee ln aanmerking kun
nen komen als doorloopend aan de vita ten
grondslag liggend. In zijn commentaar verge
lijkt de schr. dtan de overeenkomstige plaat
sen bij andere schrijvers en noemt hij vrij
geregeld de conclusies van Drppel. In de in
leiding wordt dan verder een' meer alge-
meene bespreking geven van Dippels resul
taten. De inleiding bespreekt verder nog de
Compositie, de relatieve tijdsbepaling der
Vita en vermeldt het een en ander over de
handschriften. Van blz. 41 tot 67 geeft Dr.
Smits de tekst van Plutarchus' Leven en
Lysander, waarbij hij die genomen lieeft van
K. Ziegler. Waar hij een andere lezing
wenschte is die onderaan de bladzijde ver
meld.
Vervolgens wordt van blz. 67 tot 259 een
uitvoerige commentaar eegeven, terwijl het
boek besluit met 'n register vian eigennamen,
een woordregister op de 'commentaar en een
grammatisch register.
Dr. P. w. HOOGTERP f-
In 36-jarigen ouderdom is te Den Haag
overleden Dr. P. W. Hoogterp. privaat
docent in de letteren en wijsbegeerte aan de
Rijksuniversiteit te Groningen.
Vooraanstaande plaats
ingenomen in het
kerkelijk leven
Man van rijke gaven en
opgewekte werklust
Geen jubileumviering
DORDRECHT, 12 Mei.
Platgetreden paden heeft Ds W. W.
Me ij n en altijd gemeden. En daarom
vonden we het niet zoo vreemd, te verne
men, dat hij weigerde, het gebruikelijke
jubileumpad, dat inderdaad een platgetre
den pad is, te bewandelen.
Geen enkele krantenman kreeg de kans,
Dordreohts jubileerenden pastor uit z'n
tent te lokken voor een vraaggesprek, geen
jubileumcommissie mag worden geformeerd,
toespraken en toezingen werden van te
voren „verboden". Sleohts met groote
moeite heeft een ouderling verlof gekregen
Zondag as. heel kort iets tot hem te zeggen
na afloop van de godsdienstoefening.
De man wil persé, dus heb ik het
tenslotte toegestaan. Maar ik heb hem op
het hart gebonden: maak het kort.
Dus U houdt een gedachtenisrede?
Nee, nee, nou ja, ik preek, meer niet.
In een preek kan de predikant zelf voor
kómen dat hij het middelpunt vormt, en
het zal daarom zijn, dat deze gelegenheid
door Ds Meijnen is gekozen, om zijnerzijds
zijn veertigjarig ambtsjubileum te gedenken
zooals hij het zelf wil.
Wat zul je over jezelf praten, zoo
oordeelt de jubilaris. En over iets, dat van
belang is, je uitspreken, is niet mogelijk,
't Zou praematuur zijn, met het oog op de
komende synode. Dus geen interview of
zooiets.
Want Ds Meynen, die overigens, terecht
en zooals betamelijk is, op zijn naam en eer
ls gesteld, is, al roept hij dat niet uit over
de straten, er voor zichzelf toch van over
tuigd. dat hij al die veertig jaren van amb
telijken arbeid, niet anders dan gebrekkig
en zondig mensohenwerk heeft gedaan.
Dat is, naar we meenen, tenslotte de on
dergrond van zijn weigering om zich te
laten behandelen, zooals men dat een jubi
laris pleegt te doen, welke weigering hij
overigens allerminst zwaarwichtig, maar
meer sportief-luchthartig, zooals zijn om
geving dat van hem gewoon is, jegiens hen,
die op een of andere wijze zich de rol van
jutoilé-promo tor dreigen te zullen toe-
eigenen, hanteert.
Vijand van gewichtig-doen
Achter zijn daden en woorden schuilt
zeker een andere ondergrond, dan men bij
oppervlakkig beoordeelen veelal vermoedt.
Van gewichtig doen, de lange jas aan
trekken. heeft hij ëen afkeer. Dat heeft
trouwens niets gemeen met ter reohter tijd
en plaats ernstig kunnen zijn. Maar (zelfs
ook letterlijk) het pakje aantrekken, dat
„men'' een dominee yoor een bepaalde ge
legenheid toedenkt, wordt door hem kalm
weg geweigerd. Wat te begrijpen is van
iemand, die zich, vanwege zijn gaven en
capaciteiten, kan veroorloven, eigen hou
ding te bepalen en eigen weg te gaan.
Deze vrijheid en gemakkelijkheid van op
treden door woord en daad, kan ook wel
eens worden aangewend tot een zichzelf
verbergen, en we meenen dat Ds Meijnen
meermalen de verleiding niet heeft kun
nen weerstaan, om dat te doen wat wel
eens als iets raadselachtigs in zijn optreden
is aangevoeld
Die tweeërlei toonaard van uiterlijk en
innerlijk, waarvan niet ieder steeds de
onderlinge harmonie, ook al was die er. kon
ontdekken, lijkt ons karakteristiek voor het
'leven van den jubilaris.
Opgewekt werker
Ik heb m'n werk altijd met plezier
gedaan, zoo zei hij ons eens. over heel de
«linie, niets uitgezonderd, maar ik kan niet
«tegen kleinzielig gepeuter.
En daarmee nu heeft ieder in zijn leven
helaas toch veel te maken, een predikant
keker niet uitgezonderd. We hebben de
•overtuiging, dat deze omstandigheid hem
■wel eens heeft verhinderd, om zijn wieken
uit te slaan zooals hij het zou kunnen, en
dat het niet altijd meeviel, de opgewekte
■zelfverloochemng te vinden, die noodig
was om dit te neutraliseeren, wat op zijn
beurt wel eens nieuwe moeilijkheden kon
brengen.
Dat Ds Meijnen steeds zijn werk met ple
zier heeft, verricht blijkt ook uit den geest
en humor, de rake opmerkingen en speel-
sohe zegswijzen, die hij altijd en onder alle
omstandigheden, bij de hand heeft. En uit
de levenslust en werkkracht die hem ken
merken. Over dat alles besohikt men niet,
'als men geen vreugde heeft in z'n werk en
'levenstaak.
't Is ook ongetwijfeld z'n opgewekte
•levenslust, die hem altijd gaarne contact
«deed houden met de jeugd, speciaal door de
fcateohisatie (menig oud-catechisant spreekt
er met grooten lof over) en door zijn lessen
ean de Chr. H.B.S. en de Chr. Kweekschool,
die voor hem een genot waren, en steeds
«een eigen stempel droegen.
Begaafd redenaar
Dit kun worden jeiegd van al ajjn arbeid,
■niet het minst van zün prediking, waarmede
hij vele jaren groote scharen heeft ge
boeid en gesticht. Ds Meijnen bezit de gave
des woords. Hij kan zijn gedachten helder
•en klaar en in sahoonen vorm zeggen, en
besohikt naast een scherpen geest en een
'goed geheugen, over een schat van kennis,
die hem in staat stellen, snel over velerlei
kioh een oordeel te vormen
Tot verre jaren terug heeft hjj als rede
naar week na week volle kerken kunnen
boeien. In zijn publicaties in de Kerkbode
'toonde hij zich eveneens zeer goed stylist.
Bij zijn aard, om de groote lijnen te vol
gen, naar ruimen horizon het geheel te
«overzien, sloot zich uitnemend aan zhn
«arbeid in de meerdere kerkelijke vergade
ringen, in particuliere en generale synode,
«waar hij zich reaht op zijn plaats voelde'
Dat anderen hem daar eveneens op z'n plaats
•achtten, blijkt hieruit, dat hij, tegen de be
paling der kerkenorde in. meermalen ach
tereen tot praeses der particuliere synode
Werd gekozen.
Van de vele deputaatschappen welke
hem werden opgedragen, liggen, naar we
meenen, die voor de zending die voor de
kerken in België, hem wel het meest na
'aan het hart
Er kon daar in België meer tot stand
komen, als er hier maar meer voor werd
gegeven, zoo klaagde hij, toen we hem hier
over spraken.
- Ik stuur aan op nog een kerkinstitu-
«eering. en dan vorming van een classis
Brussel.
Uit dit alles blijkt wel, dat het heel wat
jubileumdrukte is. die Ds Meijnen zich be
spaart, door te weigeren, als jubilaris te
worden gehuldigd. Want van allerlei kant
zou men jubileumcontact met hem hebben
gezocht.
Nu hij het aldus heeft gewenscht wen-
sehen we den jubilaris die, naar hij on
langs in een gemeentevergadering liet blij
ken, nog niet schijnt te hebben beslist of
hij van zijn recht om emeritaat te neimen
gebruik zal maken een rustigen jubileum-
'dag op Zondag a.s.. waarop hij in eenvoud
met de gemeente en in den huiselijken kring
zal gedenken de veertig jaren, die hij
het kerkelijk leven heeft mogen geven.
Om min of meer volledig te zyn, laten
we nog enkele biografische bijzonderheden
volgen. Groningen is de geboorteplaats van
Ds Meijnen. Op 1 April 1873 zag hij er het
levenslicht. Zjjn vader, hoofd eener school,
was een der voortrekkers voor het Chr!
onderwijs.
In 1898 voltooide hij zijn studie aan de
Vrije Universiteit, waarna hij op 14 Mei 1899
zijn intrede deed te Winsum in Friesland,
om in 1902 te vertrekken naar Oversohie.
Deze plaats werd verwisseld voor Dor
drecht, waar hij op 8 Oct. 1905 zijn intrede
deed als opvolger van Ds H. J. Reuyl.
Vele jaren heeft hij als voorzitter 'veel
arbeid verricht voor „Onze Tuin", de Ver
eeniging tot bescherming van onechte en
verwaarloosde kinderen. Ook was hij be
stuurslid van het bureau voor Christelijke
gezinsverpleging.
Voorts is hij geruimen tijd bestuurslid ge
weest van de anti-rev. kiesvereeniging, en
nog steeds is hij voorzitter van de Chr
Oranjevereniging en van de Chr. Reelas-
seeringsvereeniging te Dordrecht.
In Oversohie heeft hij destijds als voor
zitter der a.r, kiesvereeniging in de actie
om het kabinet-Kuyper een belangrijke
plaats ingenomen. Tal van spreekbeurten en
'debatavonden heeft hij toen voor de A R.
partij gehouden.
Met bijzondere toewijding en liefde heeft
hij in Dordrecht vele jaren het ambt van
•gevangenispredikant vervuld, ook a' be
zorgde dit hem eiken Zondag een derde
spreekbeurt.
Toen HM. de Koningin eenige jaren
geleden Dordrecht bezocht, was hij vice- Fv\mfv crw>OTRV\D
voorzitter van het comité uit de burgerij
OffTiee' prkennlnf vonden lijn verdien- m°?
sten door zUn benoemig tot ridd-r men yon den Schoolraad voor
orde van Oranje-Nassau
De promovendus is predikant der Nederd.
Geref. Kerk te Clocolan, welker kerke
raad bij zeer erkentelijk is voor het lang
durige studieverlof.
Dr. Badenhorst, wiens promotor Prof. Dt.
V. H e p p was en wien hij hulde brengt
voor zijn 14-daagsche praatuurtje aan huis
met buitenl. studenten), heeft een wel bij
uitstek actueel probleem aangesneden. Het
kon natuurlijk niet in zijn geheelen omvang
behandeld worden; daarom wijdt de schrij
ver een kort hoofdstuk aan de algemeene
theorieën en den huiddgen stand, om vervol
gens breeder den stand van het vraagstuk
in Zuid-Afrika te bezien. In het 3de hoofd
stuk toetst hy het rassenvraagstuk aan ethi
sche beginselen, inzonderheid in Zuid-Afri-
tenslotte trekt hij de consequenties
dier beginselen voor het rassenprobleem, ook
weer in 't bijzonder in Z.-Afrika.
Bij de'ethische beginselen hebben we in dit
geval te zien de diepere beginselen, rakende
't ontstaan en wezen der menschheid, haar
verantwoordelijkheid aan een souvereine, al
les bepalende macht buiten haar. M.a.w. de
schrijver wil het Calvinisme zich doen uit
spreken over dit wereldwijde probleem.
In het laatste hoofdstuk maakt de schrij
ver zijn meening openbaar over het volks
bestand in verband met eigen nationaliteit.
„Geen volk mag toelaat dat die kinder*
van 'n ander volk sy land bebou en sy in
dustrie en nywerheid ontwikkel nie. Sy eie
geslag is deur God hiertoe geroepe. Maar
dan moet daar ook 'n nakroos wees. En on-
vrugbaar maak die Here geen val'k nie. Dit
doen hulle self.
Dat diie mens stofilike rykdom langs die
weg van kinder armoede najaag is die vrug
van 'n onsdnnige menslike ver diesel. Dit is 'n
miskenning van die Noagitiese Verbond wat
God met men6 èn dier èn natuur opgerig
VRAAGBAAKi
voor
het.
i het rassenvraagstuk
Over de oplossing
zegt Dr. Badenhorst:
„Uit die sentrum, uit die diepste wese van
die maaiskappy self, moet sy orgamisasie
groei en uit niks anders nie.
Oor die maatskappy met sy kuituur moet
die wetgewer dan die wag hou.
Op die maatskappy met sy kuituur en met
sy wetgeving moet die Evangelie Gods dan
nie heers nie maar inwerk.
Hier lê die sleutel vir die oplossing van die
nassevraagstuk.
Dit baat niks om jaar na jaar die vrome
wens uit te spreek: Kerk en Staat moet
saamwerk, om die rassevraagstuk op te los
nie. Hulle doen dit nie omdat bulle nie kan
nie. Hulle bote omdat hulle moet bots. Die
één werk op die gebied van diie Besondexe
genade en die ander op drie van die Alge
mene genade. En by mekaar kom hulle nie om
die vraagstuk op te los nie."
Belangwekkend zijn de consequenties, door
Dr. Badenhorst getrokken voor de Kerk. Als
probleem, zoo meent hij, rust het leeuwen
deel van het rassenvraagstuk op de Kerk.
Niet allereerst om haar Zendingsactiviteit,
maar teneinde het Schriftuurlijke standpunt
te doen hooren.
In zijn stellingen laat de schrijver daar nog
in 't bijzonder lidht op vallen. Bijv.:
Die Rassevraagstuk is nie in suiwer bane
te led, as die orgamisasie-gedagte in die men-
sewêreld veronagsaam word nie.
Dit is prak ties verkeerd om geeeënde vrug
te op die prediking van naasteldefde aan die
verskillende rasse te verwag, as die Staat,
die Maatskap^v en die Kerk nie komform die
Ghristelike beginsels georden is nie.
Rassehaat as sulks bestaan nie. Waair die
term wel gebesig word. kan dit alleen op 'n
verwarring van begippe berus. of as 'n pro
pagandamiddel om verdeeldheid te sa ad ge
bruik word.
Dit moet as uitgesluit beskou word, dat 'n
onvrye volk sy roeping teenoor sy voogdy-
rasse langs suiwer etiese lyne kan volvoer.
Dit behoort tot die taak en roeping van die
Kerk in Suid-Afrika om raaas die arbeid, wat
deur sy Sendingkerke verrig word, ook spe
si ale predikers na die heiden-rasse uit te
Enkele andere mogen hier ook volgen:
Wie die Algemene Genade loën of inruil
teen 'n agn. Algemene Mandaat kan nooit 'n
regte konstruksie kry van die werkinge van
Gods Besondere Genade nie.
Calvijn se eksegese van Ps 33 6. as sau
met die ..Gees van sv mond" die ..Woord
van die Here" bedoel wees. kan nie as juis
aanvaar wond nie.
Die pralriyk. soms in Suid-Afrika gevolg,
om slegs veertien dae Kategetiese onderwys
te gee." moet as 'n misstand afgekeur word.
Hierdie onderwys d'"en rereëld te word man-
stens van die twaalfde jaer tot die tyd van
die openbare belydenis.
ONDER WIJSBENOEMINGEN
Aalten. Breukelaarschool voor Chr. U.
L.O. Tot kw. m. a.: de heer M. Jochem-
3 e n. id. Chr. U.L.O. te Hilversum
Amersfoort. Kon. Emmaschool. Tot
onderwijzeres: mej. A. G. Roozen te Voor
burg.
Arnhem. Chr. M.U.L.O.-school-Paterstr.
Tot onderwijzer: de heer G. N. v. d.
G r a a f f te Soesterberg.
Bussum. Chr. Inst. Brandsma. (U.L.O.-
school). Tot onderwijzer: de heer C. v. d.
Linden, kw. Chr. school Zwijrdrccht.
Wravenhage. Coimesiuséchocl (M.U.
L.O.). Tot tijdel. onderwijzer: de ''eer L. v.
E ij s d e n, kw. m. a. Chr. school-Marinestr,
te Rotterdam.
Treebeek. Chr. U.L.O.-school. Tot
hoofdde heer P. W o e s t e n e n k, hoofd
Cbr. U.L.O.-school te Brussel.
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
V erf r ou wensadt essen ten dienste var\
Stichtinyen van Barmhartigheid. Zieken
huizen. Sanatoria. Instellingen. Tehuizen
CENTPALE YEPWAPMiNGj'
<f*ÉK?flD,AT0DEN
KETELS
HOUTHANDEL A. BOOM
ROTTERDAM
DENNEN BEUKEN LIJSTWERK
VUREN EIKEN DETAIL
GRENEN TRIPLEX ENGROS
VERKOOP
BRIELSCHELAAN 15 - TELEFOON 51378
ZAGERIJ EN WOONHUIS
MAASHAVEN 11b - TELEFOON 50582
Luchtverversching
absoluut geroischtoos
door onze Waldorp-
Slroomlijn-Ventilator
ALLE OSTWALDKLEUREN
VERF
VAN
VETTEWINKEL
BRAAT-DELFT
CHR. HUISHOUDSCHOOL TREEBEEK
Minister Slotemaker de Bruine hoopt
morgen aanwezig te ziin bij de opening van
de Chr. Huishoudschool te Treebeek.
ONDERWIJZERES
VEROORDEELD
Wegens beleediging van den Führer
DANZIG, 11 Mei. (Havas). De 44-jarige
onderwijzeres Clara G r i n c e 1 is door de
rechtbank van Dm''* 'o.' drie m uinden ge
vangenlsstraf veroordeeld wegers beleediging
van den Führer. Zii zou zich in 't bijzonder
hebben verzet tegen de relLgieuse politiek
van het nationaal sce'ri^me en zii zou ge
zegd hebben, dat bet geld van dc kerken
door den stent werd cesteW o dnt de gees
telijken werden 7«i Hoef* dee'
uitcemaslot van den n»t -eoc;»,:«"«chen bond
'-e ecepn. doe}, --
irl» verwilderd.
Centrale verwarming
Oliestookinrichtingen
Metalen ramen
ld. te IJsselmor.de, A. H. v. Mourik, id te
Buitenpost. J. J. Sc.ho.tens, id. tc Emrr.cn,
P. Ellens, id. te Aarlandcrveen, J. Chr, Kuij-
per, id, te Hilversum, S. Dijkhjizen. id. ;e
Schevenimgen, G. Braam, «d. te °i.rnstelvcfn
J. Jol, ld. te Scheveningen, J. Slotema. id.
te Zuilen. J. Zwijnenberg. ond. te Harder.-
berg, N. J, de Joode. '1. tc Utrecht, allen
m. aant. CNS en GS.; P. W. v. d. Heiden, te
Nleuwdorp. n»et aant. C.N.S.; A v. Harten,
id. te Voorihuizen. W. F. Gaasbeek, ie. te
Wolfheze en G. A. W. n 1 te Ger.-
dTingen.
Voort* behaalde de heer I. Hm-ing or.d. m.
H. A. te Fenverd, daarop de aant. C.N S. en
G. S.
L e 1 d n. Cand. rechten de heercn W. Glas
tra, Haarlem: H. J. Witkam. Klootlnge.; P. D.
H. Sclilfcht: Doet. rechtewetcnecliap du heer
Douwp.s te. Deventer.
Rotterdam. Ned. Hand
Cand. ecom. wetenschappen: de
ven A--j el en en J. C. H. A. va
Delft. Cind. bouwk. ingen:.
H. de Groot, Deu H.ieg.
ging va
plan"^er
N o o r 1 w |i k Bin