w
KERK EN ZENDING
^11 WERK
KING
VRIJDAG 28 APRIL 1939
GEREF. KERKEN
Drietal: Te Dordrecht, J. W. de Jager
te Zutphen, Dr. P. Prins te Deventer en H.
J. Riphagen te Schoonebeek.
Beroepen: Te Hillegersberg-Terbregge,
cand. Dr. N. H. Ridderbos te Kampen. Te
Ooltgensplaat, J. Hindriks te Dussen-
Meeuwen.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Hei- en Boeicop, J. de
Lange te Wilsum.
Bedankt: Voor Wonkum, J. N. de Ruiter
te Aalsum. Voor St. Oedenrode. J. K. v.
d. Brink te Steenbergen.
De juiste noteering der
Psalmmelodieën
Aan de vierstemmige koorzetting der
Psalmmelodieën, zooals deze genoteerd zijn
in de „Psalmen van Israël op de oorspron
kelijke melodieën uit de zestiende eeuu
opnieuw naar het Hebreeuwsch bewerkt'\
liggen de harmonieën van Claude Goudimeï
uit 1565 ten grondslag. Deze „HARMONI
SATIES der Psalmen" is een uitgave die
Uw belangstelling ten volle waard is. Zij
kost in smaakvolle band ikloek formaat)
4,50. Vraagt U er Uw boek- of muziek
handelaar eens naar.
.Uitgave A. JONGBLOED N.V., Leeuwarden
Ds. H. T. HOEKSEMA
Vrijdag 5 Mei as. viert ds. H. T. Hoek
se ma, em. predikant te Amsterdam, zijn
BOsten verjaardag.
Ds. Hoeksema werd 5 Mei 1859 te Appinge-
dam, waar zijn grootvader een vooraanstaand
figuur was in de dagen der Afscheiding, ge
boren. Hij studeerde aan de Theol. School te
Kampen, waar hij in 1891 candidaat werd om
13 Dec. van dat jaar te Zevenhuizen (Gron.)
te worden bevestigd. In 1898 vertrok ds.
Hoeksema naar Niewoldta, wellke kerk hij
met die van Woldendorp heeft gediend tot
aan zijn emeritaat dat hem 1 Oct. 1'933 eervol
verleend werd. Ds. Hoeksema vestigde zich
metterwoon te Amsterdam. Hij was vele
jaren actuarius, kerkvisitator en examinator
van de classis Appingedam, voorzitter va
AR. TCiesver. te Nieuwolda, idem var
commissie van toezicht op het L.O., idem
de commissie voor leerplicht, idem van
amfoachisonderwijs. idem van de afdeeling
van het Groene Kruis. Bijzonder voor het
Chr. onderwijs heeft hij zich beijverd.
GEREF. KERK BELTHOVEN
Gisteravond is die gerestaureerde kerk
|de Geref. Kerk te Bilthoven in gebruik
ïiomen. Onder de aanwezigen waren de bur
gemeester, de wethouders de Geus en
Troostheide en de kerkeraad der Geref.
Kerk te De Bilit. Ds. S. R. S milde opende
den dienst en hield daarna een toespraak,
waarin hij de blijdschap der gemeente ver
tolkte. Spr. dankte allen die hadden meege
werkt aan het totstandkomen van dit werk en
de kerkvoogdij der Ned. Herv. Gemeente
voot het afstaan van de kapel tijdens de ver
bouwing. Daarna werd het woord gevoerd
door Ds. van der Zande namens den kèr-
keraad van De Bilt. Tenslotte werd gezongen
„Halleluja, eeuwig dank en eere". Het kerk
gebouw was tot de laatste plaats bezet.
VRAAGBAAK
voor
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
iV ertrouwensadressen ten dienste van
Stichtingen van Barmhartigheid. Zieken
huizen. Sanatoria. Instellingen. Tehuizen
prima Grove Metworst
(Gerookt of ongerookt) en
Grove Snijworst
Vraagt offerte of reizigersbezoek
DE
ROTTERDAMSCHE
BOAZ BANK N.V.
POMPENBURGSINGEL 13
ROTTERDAM
BIEDT AAM 3H°J„ en V OBLIGATIES van
Protest. Kerken, Scholen en Chr. Philantr
Inrichtingen, met korten looptijd, in coupures
van I 1000.- 1500.- en I 100 -
C. LI ND ZOON
Alle Effectenzaken. Administratie
van Vermogens. Verzekeringen
HULPPREDIKER
Cand. F. M. Verveen te Arnhem is bij
de Geref. Kerk te Haaksbergen benoemd tot
hulpprediker en heeft deze benoeming aan-
Dr. J. v. LONKHUYZEN
Na de gedachtenisrede, Zondag j.l. door
Dr. J. van Lonkhuyzen, predikant der
Geref. Kerk van Zierikizee. gehouden ter
gelegenheid van zijin 40-jarig ambtsjubileum
en reeds door ons vermeld, heeft de jubilaris
den volgenden dag met zijn gemeente het
feit herdacht en een receptie gehouden. In
het met bloenven versierde kerkgebouw
werd Dr. v. Lonkhuyzen gehuldigd, werden
hem tal van geschenken aangeboden en is
hem namens kerkeraad en gemeente een
enveloppe met inhoud overhandigd. Dit Laat
ste, omdat men nog niet wist, aldus ouderling
bij de V a t e, die het woord voerde, of *de
predikant in Nederland zou blijven straks bij
het ingaan van zijn emeritaat, of dat hdj naar
Amerika zou terugkeeren.
In zijn dankwoord toonde Dr. Van Lonk
huyzen zich ontroerd door al de bewijzen
van liefde. Het was zijn bedoeling geweest,
dat het jubileum op sobere wijze gevierd zou
worden. Wat nu geschied was ging zijn ver
wachting verre te boven en daarvoor bracht
hij in zijn woord van dank Gode de eer.
CONFE S SIONEELE VEREENIGING
In het gpbouw „Irene" te Apeldoorn ver
gaderde de provinciale commissie Gelderland
—Overijssel van de Confessioneele Vereeni-
ging, onder leiding van den Voorzitter Ds. J.
J. C. Karres. In de morgemvergadering,
die gewijd was aan huishoudelijke zaken,
werden de aftredende bestuursleden Ds. J.
F. L. A. de Jagher, Ds. J. Loos en de
heer G. v. d. L a a n, herkozen. In de vaca
ture Ds. O. Groenewoud, die zich niet
herkiesbaar stelde, werd gekozen Ds. J. W
Holscherer van Zalk. Nadat in de mid-
vergadering Ds. Groenewoud een wijdings
woord had gesproken, refereerde Ds. H.
Bakker, van Amsterdam, over: De Her
steld Apostolischen in de eenheid der Apos-
EEN HALVE EEUW DIAKEN
Zondag as. hoopt, maar de Zeeuw meldt,
de heer Joh. Rottier te herdenken dat hij
50 jaren achtereen diaken is bij de Geref.
Gemeente te Yerseke. De heer Rottier, die
83 jaren oud is, verricht nog alle werkzaam
heden aan zijn ambt verbonden.
Kerk en Staat in Duitschland
Een uitspraak van dp Belijdeniskerken
groep-Niemöller W
Zondag j.l. is van de kansels der kerken,
waar predikanten staan van de kerkengnoep-
Niemölier, medegedeeld, dat zij zich- verzei
tegen de onlangs te Godesberg opgestelde
thesen en de door onderteekening dezer
thesen ontstane situatie. Deze thesen waren
onderteekend door elf leiders van Duitsche
landskerken, onder wie de praeses van den
opperkerkeraad der Oud-Pruisische Uniekerk
dr. Werner. Deze thesen waren „Duitsch-
Christelijk" en de onderteekenaars waren
dat ook,
„De beteeken is dezer thesen", aldus de be-
lijdenisbeweging-N ierrra lier in de kanselaf-
ikondiging, ,,1'igt daarin, dat zich hier de
president van den Oud-Pruisischen opperker
keraad dr. Werner en eenige andere kerk-
presidenten geheel en al met de Thüringer
Duitsche Christenen verbonden hebben en
hun overeenstemming met de Duitsch-Chris-
telijke grondstellingen openlijk tot uitdruk
king hebben gebracht. Zoodoende kan er geen
twijfel meer over bestaan, wat de Oud-Prui
sische Uniekerk van den president van den
opperkerkeraad te wachten heeft en wat de
zin van de maatregelen is, welke dr. Werner
den laatsten tijd getroffen heelt. In vele ge
meenten onzer Oud-Pruissische kerk en in
andere kerken was in de Paaschweken op
winding ontstaan over de bevestigingen van
nieuwe lidmaten, gelijk die door Duitsche
Christenen gehouden werden.
Men veranderde de geloofsbelijdenis.
Men vormde het Onze Vader, dat Jezus
Christus den zijnen gegeven heeft en
voor de Christenen een heiligdom is,
volks om. Men vroeg den nieuwen
leden niet meer of zij den Heere
Christus trouw willen blijven, doch liet
hen beloven, tegen Rome en Juda te
vechten.
Deze dingen zijn aan den opperkerkeraad
met aandrang voorgelegd. Het antwoord van
zijn president, is, dat hij nu openlijk en geheel
en al met deze Duitsche Christenen zich
solidair verklaart. Tegelijkertijd vaardigt hij
verordening op verordening uit, waardoor
hij dictatoriale volmachten zich toeeigent.
Overal dringit hij de beLijdenisgetrouwe ge
meenten, om voor de Thüringer Duitsche
Christenen de kerken te openen, die onze
vaderen gebouwd hebben, opdat er het zui-
evangelie verkondigd zou worden. Wij
roepen de gemeenten op, zich in dezen nood
vast om Gods Woord en om de reformatori
sche geloofsbelijdenis aaneen te sluiten. Wij
roepen ze op om met de belijdenisgetrouwe
predikanten en ouderlingen in één gelid te
staan in den strijd om de gelding -van het
Evangelie in onze kerk. Wij roepen ze op,
zich met ons aaneen te sluiten in het gebed,
dat in den eersten nooditijd de gemeente bad:
Heere, zie hun dreigen aan en geef Uw
knechten, met alle geloofsblijdschap Uw
Woord 'te spreken!"
LEGER DER HEILS
Een kwart eeuw reclasseeringsarbeid
Dezer dagen zal het 25 jaar geleden zijn,
dat het Leger des Heils, stichter William
Booth, naast zijn andere bemoeiingen op
maatschappelijk gebied, den reclasseerings
arbeid ter hand nam. Vanzelfsprekend zal dit
feit op bijzondere wijze door het Leger wor
den herdaoht en wel op 4 Mei te 's-Gra-
v e n h a g e met een herdenkings-bijeen-
komst, welke des namiddags te half drie in
Pulchri Studio aan het Langie Voorbout wordt
belegd.
Des avonds te acht uur wordt een jubi
leumbijeenkomst gehouden, welke voor alle
belangstellenden toegankelijk is.
GIFTEN EN LEGATEN
De Geref. Kerk van Groningen ontving
n legaat groot vierduizend gulden, te ver
doelen tusschen kerk en diaconie van wijlen
Mej. J. Overloeg aldaar.
Uit de Tijdschriften
Over de Intern. Zendingsconferentie van
Tambaran vervolgt Zendeling A. Pos zijn
belangwekkende indrukken in de M a c e d o.
n i r. Van Dr. F. L. Bakker is er een
lx schouwing over Nederlnnd's roeping in
verbaijd met den zegen Gods op liet Zen-
dingsveld in Ned. Indië. Hg voorspelt een
Dr J. de Nooy
Onderwijs
PROMOTIE DR J. DE NOOY
„Eenheid en vrijheid in het
nationale onderwijs onder
Koning Willem I"
Aan de Rijksunivers:teit tc Utrecht
promoveerde hedenmiddag tot doctor
in de letteren en wijsbegeerte de lieer
J. ile Nooy te Utrecht. Het proef
schrift van den jongen doctor heeft tot
titel: „Eenheid en vrijheid in het natio
nale onderwijs onder Koning Wil-
Jan de Nooy werd geboren 21 Novem
ber 1S9S te Gouda. Te Gorinohem behaalde
hij het einddiploma H.B.S.-B, daarna Ge
schiedenis M. Op 1 September 1923 werd
de heer de Nooy
leeraar aan de
(toenmalige)
Chr. H.B.S. te
Zwolle en het
Chr. Lyceum te
Zutphen. Van
1924-1932 was hij
werkzaam alleen
aan laatstge
noemde onuer-
wijsinrichting.
In 1932 ertrak
de heer de Nooy
naar Utrecht,
waar hij de
studie begon voor
't doctoraal exa
men. dat in 1937
werd afgelegd.
Hel proefschrift
In het nu voltooide proefschrift (een
boekwerk van 292 pag., dat op keurige
en voorname wijze werd gedrukt op de l.i-
ne rtas-d rukk wij te Utrecht), gee't Dr. de
Nooy een kort overzicht van liet onderwijs
in de 17de eeuw, waarin wordt aangetoond,
dat onder de Republiek vrijheid van on
derwijs onbekend was; daarna volgt een
uiteenzetting van de beteekenis van de
Aufklarung voor de Paedagogiek. Dan
wordt behandeld de wordingsgeschiedenis
van de Schoolwet van 1806.
Hierna volgt een beschouwing over het
boek van" C. Hentzen: „De Politieke Ge
schiedenis van het Lager Onderwijs in Ne
derland van 1795 tot 1813" en dat van Dr.
A. M. van dor Giezen- „De eerste Fase van
den Sohoolstrijd in Nederland", die beide
weinig overzichtelijk zijn. Van onsen kant
ontbreekt een dergelijk overzicht tot nu toe.
Hier komt duidelijk uit, dat. de factie, die
zich van de staatsmacht had wr-tcn meester
te maken, in de wet van 1806 en de daarbij
behoorende reglementen een apparaat
schiep om de volksopvoeding in haar geest
(dien der illuminaten) te beïnvloeden.
Van der Giezen heeft betoogd, dat de wet
van 1806 dualistisch is, dus vrijheid van
onderwijs in zidh sluit. Dr. de Nooy toont
met citaten uit Van den Ende duidelijk aan,
dat dat onjuist is. De wet van 1806 is mo
nopolistisch van strekking (Stelling IV).
De illuminaten wisten overgaan van de
wet van 1S05 in den nieuwen staat na 1813
door te zetten. Van der Giezen had betoogd,
dat er geen verzet kwam. Hier wordt dui
delijk het tegendeel aangetoond in 4 van
hoofdstuk IV. Ook in het Noorden was ver
zet, (zij het vnl. lijdelijk). Dan de kracht
proef. Oo}c verzet in het Zuiden
Vervolgens wordt gewezen op de beteeke
nis van de Commissie van 1829, waarvan
de papieren nu weergevonden zijn (blz. 85
en 222); op de bereidheid van den Koning
om tot bevrediging te komen in den zomer
1829. en op de kentering in zijn houding
in het najaar van 1S29, mede onder invloed
In de slotbeschouwingen wordt, de lijn
EenheidVrijheid in het kort doorgetrok
ken tot 1920. Gewezen wordt o.m. op Groens
facultatieve splitsing.
Thorbecke werkt mee aan een n i e t-libe-
rale oplossing van den schoolstrijd.
„Vooral als Kuyper optreedt wordt het
alternatief: öf openl*are gezindheid óf par
ticuliere scholen losgelaten en wordt met
kracht de practisChe verwerkelijking voor
staan van het denkbeeld: de school aan
de ouders. Tenslotte durft Kuyper onder
Lohmans invloed de eendracht door vrij
heid aan en daaraan paart zich juist bij
hem de sterke, democratische overtuiging,
dat al hetgeen het volk zelf kan doen,
het ook zelf moet doen".- (blz. 169).
In het voorwoord van dit proefschrift, dat
de schrijver opdraagt aan zijn oudere en
zijn echtgenoote, spreekt Dr. de Nooy den
wensch uit, dat het Prof. Gerretson gegeven
zal zijn de grootsche uitgave van „Beschei
den van Groen van Prinsterer" spoedig tot
•n goed einde te brengen.
Van de tien stellingen door Dr. de Nooy
verdedigd nemen wij hier de le, 2e en 9e
stelling over:
I. Doordat zij haar oorsprong vond in het
verzet tegen een staat.sopvoedingenionopo-
lie, is de bijzondere school een der hecht-
ste bolwerken in den strijd tegen het op
nieuw opkomen van de totalitaire staatsge-
dachte. Mede daarom is haar ongerepte
handhaving een nationaal belang.
II. Zoolang niet algemeen de overtuiging
heerscht, dat niet de toepassing van de Re
volutionaire eenheidsidee, maar de door
werking van de historische eenheidsgedach
te een volk werkelijk sterk maakt, kan het
definitieve einde van den schoolstrijd niet
worden verwacht.
IX. De studies der Duitsche geopolitici
zijn geografisch vaak onvoldoende gefun
deerd en politiek meermalen bedenkelijk.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Hilversum. Julianaschool Chr. Ul.O.
Tot hoofd (vac. J. A. S'.einz): de heer J. P.
heule hoofd Chr, U.L.O .-school te
ALphen a. d. Rijn.
Pieterburen. Chr. School. Tot hoofd
(vac. L. Meijer): de heer T. A arde ma.
onderw. Geref. School te Uithuizermeeden.
Rijssen. School m. d. B. Oranjes. Tot
hoofd (vac. W. de Jong): de heer G. B. B.
enger, hoofd Chr. school te Vaassen.
Stellendam. Ned. Herv. School. Tot
onderwijzeres: Mej. E. S. D. Car on, kw. m.
a. Herv school te Ouddorp
"'recht Gem Gymnasium Tot conrector
Dr. E, Slijiper m p): Dr. A. Roobol.
leeraar klassieke talen aan dit Gymnasium.
weel snellere uitbreiding van het Christen
dom dan in de voorbije jaren, wijst de mo
tieven voor die mecning aan, en de wegen,
waarlangs Nederland deze kansen moet
benutten.
In E 11 h e t o vindt men een fragment uit
een binnenkort te verschijnen boek van Prof.
Dr. G. v. tl. L c e u w, een beknopte geschie
denis van het Kerklied. In dit frugnient
oriënteert de hoogleeraar den lezer over de
N'egro Spirituals, die hij ziet als „het eenige
toeken van een nieuw geluid in de Kerk".
Dr G. Ubbink
PROMOTIE DR G. UBBINK
Heden promoveerde aan de Vrije Univer
siteit te Amsterdam tot doctor in de Godge
leerdheid Ds. G. Ubbink, geboren te Does
burg, predikant bij de Gereformeerde Ker
ken te Utrecht cn Tiemhoven in H. V., op
een proefschrift getiteld „Het zondebegrip
in de Synoptische Evangeliën", een sema6io-
logische en exegetische studie.
Hernieuwde bijbelstudie over dit onder
werp acht Dr. Ubbink noodig, nu de vraag
naar de beteakc-
nis van de wer
king der zonde
aan alle kanten
weer naar voren
komt. Hij heeft
zioh, hoewel aan
vankelijk het gc-
heele N. T. in
zijn gezichtsveld
willende betrek
ken, beperkt tot
de Syn. Evange
liën, en ook bin
nen deze nog tol
een begrenzing,
zoodat buiten be
schouwing gela
ten is de zonde
als buitcnmien-
schelijike macht-
Door zijn studie is de schrijver erin be
vestigd, dat: „zooals God oneindig hooger is,
dan onze kennis van Hem reikt, zoo ook de
zonde meer is, dan wij beseffen en uitspre
ken kunnen.
Noch de theologische bepaling van het be
grip zonde, noch de psychologische analyse
van liet zondebewustz'jn raken tot de diepte
van het wezen der zonde".
Na een omschrijvmg van de bcteekeni6
der bewoordingen van het begrip zonde,
behandelt Dr. Ulbbinik de definitie zon
daars, de zonden in de prediking van Jezus
en het ongeloof. De 'ezing van deze disser
tatie is niet alleen bevrediging van weten
schappelijke wenschen, het onderwerp
maakt, gelijk de schrijver ook in zijn inlei
ding opmerkt, tot voorwerpen van verstan
delijke beschouwing datgene, waar we zelf
ten diepste in betrokken zijn. Theologie en
religie zijn hier wal zeer nauw met elkan
der verbonden.
In zijn stellïhgen geeft Dr. Ubbink uiter
aard aandacht aan het onderwerp van zijn
dissertatie, maar er zijn ook enkele van al-
gemeenen aard. Zoo deze:
„Een kerk van Gereformeerde belijdenis
kan deelnemen aan de huidige oecumeni
sche beweging, zonder daarmee in strijd te
komen met haar karakter als belijdenis-
kerk".
„De pastorale zielszorg zou beter tot haar
recht kunnen komen als de predikanten
niet alleen moreel, maar ook door een for-
meele belofte, gebonden waren aan het
houden van hun ambtsgeheim".
„Het is wenschelijk dat tusschen de aca
demische opleiding der theologen en de
ambtsaanvaarding een periode van praeti-
sche werkzaamheid verplichtend worde ge
steld".
„De bedoeling van de medewerking der
gemeente aan de verkiezing der ambtsdra-
gens ie. dat die personen gekozen worden,
die door de gemeente het meest geschikt
worden geacht. De gebruikelijke kerkelijke
methodes van stemming bieden hiervoor
geen voldoenden waarborg en dienen te
worden gewijzigd".
Dr Ubbink is 30 April 1900 geboren en dus
bijna 39 jaar oud. ITij heeft liet Ohr. Gymna
sium te Arnhem bezocht en gestudeerd aan
de Vrije Universiteit. Zijn eerste gemeente
was Zweelo (Dr.); in 1928 werd hij beroepen
bij de Gereformeerde Kerken in TI V. van
Utrecht en Tienhoven, naar welke kerk for
matie hij was overgegaan.
De practijkexamens in Boekhouden en
Handelscorrespondentie en de examens voor
Hoofd correspondent (Framsch, Duitsch of
Engelsch), af te nemen vanwege de Vereeni-
gin-g van Leeraren in de Handelswetenschap
pen, zullen worden gehouden 's avonds op
Maandag 26 Juni. Dinsdag 27 Juni en Woens
dag 28 Juni as. in ruim 40 plaatsen van het
land. De aanmelding 9luit 2 Juni as. Het
prospectus der examens is gratis verkrijg
baar bij het Secretariaat, Delilaan 3. Hilver
sum, bij den Administrateur, den heer H.
Broeders, Zochenstraat 66, Amsterdam (W.),
en bij den Boekhandel.
Iden. Bevorderd tob doctor ln de Rechts
geleerdheid op proefschrift getiteld: „De ont-
luiting van Java'e binnenland voor het we-
eldverkeer"', de heer D. H. Burger, geb. te
Gorkum.
Ch. Boui
brink. Den Haag; L. P. Nvenl
De Bilt: mevr. A. C. J. ter
Bloem endaal; de heer C. F.
Den Haag; cand.ex., D. de
ex., mej. B.
R. J. Erd-
ng de Boer.
nschappen;
et. de heer H. Sondorp Er
Delft Geel.Werktuigk
heer K. M. Herweijer, Den Haag.
iiuiex., de heer P. Rooech. Rotr-
•vaarachoolonderrvlja. Utrecht. Geslaagd
der Vereen.8 van" Chr. ^waarschool-
echt; A. Bree. Driebergen; M. ICooy, Bllt-
n; G. J. Huitlng. Zuilen: K. WIersema,
Groningen; G. F. Hielken, Meppol.
J. M. Kooün;
de verplegers W. Bruin*
•rplei
E.
•s-fooi
D. I*
Bekendam, C. C. v. Bleek. A. v. Bogg<
Bosch, A. Brouwer, E. Heijatek, J. Ku!per3
de Lange A. A. Lavoor. D. Maag, W. A.
Metz, A. H. 'v. Nleuwkerk, M Oosterman. W
V. Oosterman. J. Otter, G. de Rouwe, T. Scha-
elln.gr, R. Sledens. J. Veenstra. en G. J. Veling;
srling B d
BUI, J. Hoogend.
etra, de verplee
Dun, G. Huisma:
beek. H. Menkv
G. Slagman. G.
berts, J. Kul
D. Maag, W.
Otter. G. de 1
ra B_ Bosr
A. J. v.
M. Kalfa-
C. van Bleek. A.
Heijsbek, E. Hu1-
nge, A. A Lavoor,
A. Ooeterman, J.
T. Schaveling. J. Veenstra
G. Vee
Bog gel
Dun, S. E. do Jonge. A. M. Kalfsbeey
A. H. van Nieuwkerk, M. Oasterman. H Ottei
A. Rink, R. Sioders. G. Slagman, G. M
g. J. C. v. d. Vegte. A. de Vette en P. H
Eind-ex. theol. vakken: de verpleger L
M. Vos, de verpleegst©ns M. Bos. A. Broekerm
Jansen, J
AMSTERDAM VRAAGT MEER
VREEMDELINGEN
Excursie voor het toerisme
Het Bestuur van de Vereeniging tot be
vordering van het Vreemdelingenverkeer te
Amsterdam heefit gisteren een groot aan
tal genoodigden in de hoofdstad vereenigd
teneinde met de stad aan Amstel en IJ na
der kennis te makerï. Het was „de dag vai
den vreemdeling", een excursie in het be
lang van het toerisme, waaraan deelnamen
journalisten, vertegenwoordigers van instel
lingen op het gebied van reizen ep trekken,
terwijl ook afgevaardigden van het Amsber-
damsche gemeentebestuur, van de Kamer
vam Koophandel, uit scheepvaartkringen
vooraanstaande Amsterdiamsche organisaties
aanwezig waren.
De dag, die een aangenaam verloop op
leverde inzonderheid, voor „den vreemde
ling". begon met een ontvangst in de gere
serveerde eerste en .weede klasse wacht
kamer van het Cen al Station. Namens de
directie van de Ned. Spoorwegen, die krach
tig heeft medegewerkt om den dog van den
vreemdeling te doen slagen, sprak de hoofd-
inspecteur voor het vervoer, de heer W. J.
Berde nis van Berlekom, een harte
lijk woord van welkom tot het talrijk gezel
schap. De heer C. D. R. baron Kray
hoff van de Leur. voorzitter van
Alg. Ned. Vereeniging voor Vreemdelingen
verkeer voegde hieraan eenige passende
woorden toe, waarna de deelnemers met
groote gemeentelijke autobussen welke
ook verder op den dag dienst deden
de aula van de Gemeentelijke Universiteit in
de Oudiemanihuispoort werden vervoerd.
Hier begon de arbeidzame dag van het
representatief gezelschap min of meer offici
eel. „De dag" werd geopend met een be-
groetingsrede van den voorzitter van de V.
V.V. „Amsterdam", den heer D. Hudiig.
Meer vreemdelingenbezoek
Na een woord van danik tot de aanwezigen
wees deze spr. op de groote beteekenis
Amsterdam. Den Haag en Rotterdam
het toerisme, want deze drie steden nemen
80 pet. van de buiten-landsche bezoekers voor
hun rekening; Amsterdam alleen de helft. In
1938 is door bezoekers aan de hoofdstad
minstens f 6 millioen uitgegeven, hetgeen eei
groote steun beteekent voor het bedrijfs
leven in het algemeen, want meer dan de
helft zijner uitgb-ven besteedt de vreemde
ling buiten zijn hotel.
Andere landen, vervolgde spr., zijn ons
land wat de financieele baten van het toe
risme betreft, vóór. Nederland noteert
slechts Vz pet. aan inkomsten uit het vrt
deling' verkeer op zijn handelsbalans, Italië
<Li ar entegen 15 tot 20 pot., Duitschland 5
Pet-, Frankrijk 10 pet., Engeland 3 pet. Van
het millioen toeristen, dat van Engeland uit
het Continent bezoekt, komt niet meer dan
naar Amsterdam, en van de 3.4 millioen
Amerikanen, die de „oude wereld" aandoen,
krijgt de hoofdstad slechts 3
Vervolgens betoogde de heer Hudig, dat
het de plicht van iederen Nederlander is om
niet alleen naar het buitenland te gaan, maar
ook" en in de eerste plaats om de hoofdstad
van zijn eigen land te bezoeken, waarbij spr.
opsomde het vele bezienswaardige, dat Am
sterdam en omstreken niet alleen den bui
tenlander, ook den landgenoot kan bieden.
Verleden, heden, toekomst
Aan de hand van eenige overzichtelijke,
kaarten vroeg hierna Ir. L. S. P.'Scheffer
bijzondere aandacht voor „Amsterdam nu en
in het jaar 2000". Spr., die hoofd is van de
afdeeling Stadsontwikkeling van den dienst
van Publieke Werken, wierp e,erst een blik
op het verleden van Amsterdam, van de 15e
eeuw af.
Het heden bezag hij van uit het „plan-
Berlage" tot stadsuitbreiding in 1921, in
verband met de annexatie van randgemeen
ten in hetzelfde ja-ar. Hierdoor werd het
grondgebied der hoofdstad van 4600 op
17.500 H.A. gebracht. De ontwikkeling van
Amsterdam nam sedert sterk toe en daarom
werd bij P.W. een afdeeling „Stadsontwikke
ling" gestichit, die op grond eener speciale
studie tot de conclusie kwam, dat omstreeks
het jaar 2000 de bevolking tot circa 1 millioen
zal zijn aangegloeid. Uitvoerig zette spr. ten
slotte uiteen wat Amsterdam doet voor de
ontwikkeling der stad naar alle zijden.
Het verdere gedeelte van het programma
bestond uit een rondvaart dooi havens en
grachten, aangeboden door de rondvaarton-
dernemingen; een koffietafel in het Apollo-
restaurant vanwege de Kamer van Koophan
del; een rit via de nieuwe woonwijken in
Zuid naar het Boscholan en Schiphol. Hier
maakrten velen gebruik van de faciliteit eener
rondvlucht, door de K L M. mogelijk gemaakt,
terwijl het overige deel van het gezelschap
werd rondgeleid en voorgelicht.
De dag werd besloten in Krasnapolsky,
waar het gemeentebestuur de deelnemers
vereenigde aan een diner. Aan tafel voerde
het woord namens het gemeentebestuur wet
houder Boekman; de heer Hudig voor
de V.V.V. Amsterdam en nog eenige sprekers.
Economie en Financiën
DE SPANJAARD-KWESTIE
BESLIST
Twee directeuren treden af
Urenlange aandeelhouders-'
vergadering
In een drukbezochte vergadering van
aandeelhouders der N.V. Stoomspinnerijen
ïn weverijen v.h. S. J. Spanjaard te Bor-
a e. i9 eindelijk een oplossing gevonden
voor het sinds lang hangende conflict tus
schen Directeuren. Hiermede is een einde
gekomen aan een onverkwikkelijke kweo-
tiei die wijd en zijd in Twentsche texti »1-
kringen de gemoederen in beroering hoert
gebracht
Men herinnert zich de voorgeschiedenis.
Jarenlang is er in de leid-ng bij de Stoom
spinnerijen cn weverijen v.h. S. J. Span
jaard, een stille strijd en onccnigheid ge
weest.
In November j.l. kwam het tot een uit-
bareting. In een aandeelhoudersvergadering
kwam hot voorstel aan de orde om den
directeur, de heer I. J. Spanjaard te ont
slaan en een voorstel van den heer I. J.
Spanjaard om den president-commissaris,
den heer Albert Spanjaard te ontslaan.
De, oppositie, hoëwol ver in de minder
heid. won het pleit, doordot zij dreigde de
relaties met de fabriek te verbreken, als
de heer I. J. Spanjaard zou worden ont
slagen.
F,r werd een commissie van onderzook
.benoemd bestaande uit drie leden, die
editor niet tot een eenstemmig rapport
am
ZATERDAG 20 APRIL 1039
HILVERSUM I. 1S75 cn 415.5 M. KRO-Ultzen.
ding. 8.009.15 Gram.muziek, (ca. 8.15 Be
richten). 10.00 Gram.muziek. 11.30 Gods
dienstig halfuurtje. 12.00 Berichten. 12.15
KRO-Melodisten en solist (1.00—1.20 Gram.
muziek ca. 1.15 Berichten). 2.00 Voor de
rijpere Jeugd. 2.30 Gram.mmziek. 2.45 Kin
deruurtje. 4.00 Gram.muziek. 4.30 KKO-or-
keat. 5.15 Fllmpraatje. 5.30 Gram.muziek.
5.456.15 KRO-Nachtega-altjes. 6.20 Journa
listiek weekoverzicht. 6.45 Berichten, gram.-
muziek. 7.00 Berichten. 7 16 'i h-"logische
causerie. 7.36 Actueele aetherfllts-cn. 8.00
Berichten ANP, mededeellngen. 8.15 Medita
tie met muzikale omlijs n.g x.2r> '.ism.-
muziek. 8.45 Gevarieerd concert. 10.30 Be
richten ANP. 10.40 „Het onvergankelijke
rijk", causerie met muzikale omlijsting.
11.1012.00 Gram muziek.
HILVERSUM II. 301,5 M. VARA-UlUcnding.
10.0010.20 v.m. en 7.30^-8.00 num. X PRO.
8 00 Gram.muziek. toespraak. 8.15 Berichten.
8.17 Orgelspel. 8.4;
nwijding. 10.2"
iek. 10.00 Mor
de vróuwen. 1120
VAR A-orkest. 12.00 Gram.muziek. (12.15 Be
richten). 12.30 Residentie-orkest. 1.15 Gram.
muziek. 1.30 Residentie-orkest en soliat. 2.00
Esperanto-uitzending. 2.15 Utre<;htsch Ste
delijk orkest, koor „Kunst en StrUd'' en so
listen (opn.). 3.00 Interview. 3.30 VAKA-
Kinderkoor „De Krekeltjes" en gram.muz.
4.00 Esmeralda. 4.30 Radiotooneel 5.30 Or
gelspel. 6.10 1 Mei rede. 6.28 Berichten. 6.30
Uit de roode jeugdbeweging. 7.00 VARA-
Kalender. 7.10 Politiek radiojournaal. 7.30
Cursus „Nederlanders In Amerika". 8.00 Her
haling SOS-Berichten. 8.03 Berichten ANP,
VARA-Varia. 8.20 VARA-ork~at en xvliste,
9.00 1 Mei rede. 9.16 „En nuOké'. 10.30
Berichten ANP. 10.41» Oommunuy-SInging
(opn.). 11.0012.00 Declamatie, toespraak
en gram muziek.
DROITYVICH 1500 M. 10.20 Vocaal concert,
10.50 Orkest. 12.20 Orkest. 1.50 Community-
gramma. 5.50 Sportpraatje. 6.05 Orkest. S.50
Actueele uitzending. 7.20 Variété. 8.45 Ame-
rlkaansch overzicht 9.00 Orkest. 10.35 Ban*
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 11.50 en 12.30
Orkest L50 Blokfluit-ensemble. 2.35 Zang.
2.50 Piano. 3.35 Cello. 5.20 Orkest 7.20
48^eiM.: 2.20 en 3.09 Trio. 4.35 en 4.65 Or
kest 7.50 Radiotooneel. 9.30 O-kest.
RiJI
ikwam. Er werd een meerderheide- en een
minderheiderapport gepubliceerd.
Tot wijziging van de oorspronkelijk®
voorstellen leiddie diit niet. Zij kwamen gis
termiddag onveranderd aan de orde, zoo
als we ze hierboven hebben weergegeven»
Bewogen debatten
De vergadering werd geleid door prof.
dr. ir. Gehesen, die met groote tact en
kalmte zijn moeilijke functie heeft waar
genomen.
Gedeponeerd was f 2.170.000 van de f 4
miidipen uitstaande aandeelen. Uitgebracht
konden worden 2170 •- 'mimen. De oppositie
beschikte over ca. 50^ stemmen, everials de
vorige maaJ.
Urenlang heeft de aan de e 1 hou ders v erga-
dering geduurd. Meermalen hadden de de
batten een zeer bewogen verloop. Begonnen
tegen drie uur, kon de vergadering oeret
tegen half negen worden beëindigd.
Nadat de vergadering eenigen tijd was
geschorst, werd nl. het volgende compro
mis-voorstel geformuleerd:
1. de heer I, J. Spanjaard vraagt eervol
ontslag per 1 Augustus, welk ontslag hem
op de meest eervolle wijze verleend wordt,
waarna hij commissaris wardit;
2. er zullen twee nieuwe directeuren be
noemd worden; de voordracht hiertoe
wordt opgemaakt in onderling overleg met
commissaris en directie;
3. aandeelhouders moeten zoo mogelijk
vóór 1 Augustus van de voordracht in ken
nis gesteld worden;
4. de heer A. Spanjaard treedt af als pre
sident-commissaris en wordt commissajTs;
de vacature presidient-commissaris zal
zoo spoedig mogelijk voorzien worden.
Dit compromis werd met algemeene stem
men aanvaard.
Daarmede was een onverkwikkelijke
kwestie, die maandenlang de gemoederen
in textieflkringen heeft beroerd, de wereld
uit
W. J
VERLENGING VAN DE VOORHAVEN
VAN HET JULIANAKANAAL
MAASTRICHT, 28 April De Rijkswater
staat heeft aanbesteed het verlengen van de
voorhaven van het Julianakanaal en het
voltooien van de bochtafsnijding van de ri
vier de Maas bij Wessom (L) met bijkomen
de werken, behoorende tot oe werken voor
den aanleg van het Julianakanaal. Het
laagst werd ingesdhreven door A. Kraayc-
veld te Zwijndrecht met f 98.400.
WEGVERBETERING IN ZEELAND
De hoofdingenieur-directe ur van den Rijks
waterstaat in Zeeland te Middelburg heeft
aanbesteed het verbeteren en aanloggen van
een gedeelte van den rijksweg no. 58 onder
de gemeente Woensdrecht en Riliand-Bath.
Laagste inschrijver: A. A. de Wilde te Mid
delburg voor f 294.800.
Voorts heeft de hoofdingenieur van den
Provincialen Waterstaat in Zeeland namens
Gcd pul eerde Staten aanbesteed het verbe
teren van don weg St AnnapolderZaam-
slagsclie Voer gedeelte weg no. 26 van het
Prov. wegénplan, wegvakken St. Annapol
der—Groenstraat, lang 2.685,50 m en Zaam-
Iag—Zaamslagsche Veer, lang 1.738.20 m.
Laagste inschrijver: fjrma F. Duinliouwer
te Goes voor f 103 825.