CHIEF WHIP 9 ZATERDAG 18 FEBRUARI 1939 EERSTE BLAD PAG. a RONDBLIK VERIJDELDE AANSLAG Het bericht uit Rome, hetwelk een ver ijdelden aanslag meldt op het leven van den dictator, laat de keerzijde zien van de medaille der populariteit. Een man kan groot zijn, of dit geacht worden, hetgeen nog niet hetzelfde is, en toch zijn leven niet zeiker wezen. Iemand, die aan den weg tim mert, gelijk de Duce en ook de Führer zulks doen, die in allerlei omstandigheden het verlos ende woord moet spreken, ook dikwijls het genadelooze, harde woord, dat door het staatsbelang wordt ingegeven, pleegt niet langer een mensoh te lijken in den algemeen gangbaren zin van het woord. Hij wordt in de eerste plaats tot een sym bool. Een symbool, zinrijke samenvatting van alles wat heroïsah, mannelijk, recht schapen en goed is voor die hem vereeren en als voor een nieuwen Napoleon door het vuur zouden gaan, maar evenzeer een sym bool voor hen, wier gemoed door afkeer, verontwaardiging en nog heftiger emoties Wordt gekrenkt. Dezen toch zien den dicta tor niet anders dan als een tyran, die recht en zede buigt, en wat niet buigbaar blijkt eenvoudig breekt, omdat het hem niet deert, of er bij zijn opbouwarbeid veel of weinig mensdhelijk en ander „afval" op den oudroest-hoop terecht komt. Deze mensche- lijke factor, het individu precies in het cen trum van aller toegespitste belangstelling, ziedaar de kracht doch tevens de zwakheid van het moderne autoritaire regiem. De ééne leider, op wien alles aankomt, moge links en rechts van experts adviezen inwin nen, ten slotte is er geen ander dan hij, die beslist, en bij die beslissingen, die zuiver persoonlijk blijven, komt voor de geregeer- den iets als een blinde noodlottigheid: de leider heeft gesproken, de massa moet zwij gen. Zulk een regiem moge bij de breede schare der volgelingen enthousiasme ont ketenen, zoolang 't voorspoed en roem oogst, er blijft altijd een zioh verbijtende min der- Iheid, die geen uitweg voor haar gevoelens kan vinden langs een redelijken weg, en die daarom slechts het onredelijke middel van den aanslag kan te baat nemen, om zich lucht te verschaffen. Uit Rome meldt men, dat de man, die by Mu solini's villa schoten loste, krankzinnig of althans niet toerekenbaar was. Het geeft te denken, dat hij uit duizenden en duizen den andere toch juist dit Céne huis heeft uitge kozen om er zijn revolver leeg te schieten. Misschien blijkt nog wel eens, dat het met deze geestesstoornissen zoo'n vaart niet heeft geloopen. De „Daily Telegraph" geeft de volgende opsomming van de complotten tegen Musso lini gesmeed, alsmede van de aanslagen, die geheel of gedeeltelijk zijn mislukt: Augustus 1924: Twee schoten op Mussolini afgevuurd toen hij Rome binnenreed. 4 November 1925: Ontdekking van een plan om Mussolini te dooden tijdens een rede op het balkon van het Chigi-paleis in Rome. Veertien personen werden in staat van beschuldiging gesiteld. Zeven hunner werden vrijgesproken. 7 April 1926: Aanslag door miss Violet Gibson, een Engelsche dame, waarbij Mus solini door een schampschot aan den neus werd getroffen. ONS FEUILLETON Korte inhoud van het voorafgaande Tusschen twee (groote moderne gebouwen Van een manufacturenmagazijn en een filiaal van de Provinciale Bank, staat in het dorp ■Waterdam het kleine antieke pandje De Bloeyende Amandelboom, eigendom van den ouden heer Wiechens. Adriaan, eenig zoontje van den heer Wie- chers, bekijkt zijn vader en tante Ditje, de huishoudster, op zijn eigen wijze. Ook ovet de broeders Halbertsma, Kamp, Gelisse en Meijens, die 's Zondags na kerktijd in het huis van den heer Wiedhers allerlei geeste lijke zaken bespreken., heeft Adriaan zoo zijn eigen meening. Na de lagere school gaat hij naar de H.B.S. van een naburig stadje. Hier blijft hij, als dorpeling, onder zijn klasgenooten wat ter zijde staan. Op de jaarlijksdhe kermis ontmoet hij Deborah Olivier, dochter van een sectarist in Waterdam. Sedert de schooljaren heeft hij haar niet meer gezien. Hoewel hij niets voor haar voelt, volgt er toch door dit kleine voorval een ontwaking bij hem. Hij gaat zich man voelen. Als hij dan naar de vierde klas van de vijfjarige H.B.S. gaat, besluit hij zioh niet meer zoo afzijdig te houden van 2ijn klassegenooten als voorheen. Hij zoekt een beter ingerichte lunchroom en eet daar 's middags zijn brood op. Dit duurt echter ook niet larng. Na een kort twistgesprek met een der andere bezoekers, Rogier Blommen- daal, dde roode denkbeelden verkondigt, be sluit hij weer te veranderen. Hij komt nu in een Christelijk volkskoffiehuis terecht, en juist hier maakt hij kennis met de ellende, waarvan Rogier gesproken heeft. (Zie vervolg hieronder) 12 September 1926: De anarchist Gino Lu- cetti werpt een bom naar de auto van Mus solini, doch het projectiel ontploft eenige meters achter den wagen. 31 October 1926: De kleeding van den duce wordt bij een bezoek te Bologna door boord door een kogel, afgevuurd door een vijftienjarigen jongen, die door het publiek wordt gelyncht. 10 October 1929: Een officier van het Ita- liaamche leger vuurt op de auto, waarin hij den duce waande, doch deze zat in een volgauto. 6 Februari 1931: Een anarchistisch com plot ontdekt. De beschuldigden ter dood veroordeeld. 12 Januari 1932: Twee bommen, geadres seerd aan den duce, onder postpakketten ge vonden. 19 Maart 1933: Mevrouw Giacomo Foggio in Venetië gearresteerd. Zij werd in het bezit gevonden van een revolver en was voornemens daarmede een aanslag op den duce te plegen. De gevarenlijst is thans weer één nummer langer geworden.... Wie denkt hier niet aan het spreekwoord van de kruik, die ein delijk wel moet breken? De Palestina-conferentie te Londen Geen onmiddellijke onafhankelijkheid Reuter verneemt, dat het den Arabisdhen gedelegeerden bij de besprekingen inzake Palestina duidelijk is gemaakt, dat de Brit- solio regeering wegens de troebelen in Pa lestina geen mogelijkheid ziet, onmiddellijke onafhankelijkheid te verleenen. Particuliere besprekingen tusschen de Arabische delegaties duren voort. Het ver luidt, dat deze grootendeels do waarborgen betroffen, welke aan een Joodsche minder heid zouden moeten wordon verleend iin go- val de onafhankelijkheid een feit zou worden. Men gelooft, dat de kwestie van een wet- gevenden raad voor Palestina ook aan de ordo is geweest, dooh dat de Arabische ge delegeerden niet geneigd zijn. dit voorstel te aanvaarden, na hetgeen zij als ernstige op offeringen besiliouwen niet oetrekking tot hun eiscih inzake onafhankelijkheid. De voltallige Joodsche delegatie hoeft in- tusschen meer dan twee uur vergaderd met do Britsohe delegatie, waartoe o.m. Hali- f a x, Mac Donald en Butler behoorden. De Joodsche gedelegeerden hebben hun meening doen hooren over suggesties inzake de oplossing van vraagstukken, zooals immi gratie en landverkoop. waarover de Britsche gedelegeerden bij een vorige gelegenheid Ihebhen gesproken. Rechtsche Spanjaarden te Brussel misdragen zich Te Brussel hebben Franco-aanhangers oen der bedreiging met revolvers het „Casa de Espana" bezet, een huis waarin zich ook de bureaux bevinden van het consulaat-gene raal van liet republikeinsche Spanje. De Belgische regeering werd van dit voor val op de hoogte gebracht en heeft onmid dellijk maatregelen doen treffen, om het gebouw door de aanhangers van Franco te doen ontruimen. Om een uur rukten politie en brandweer met een groote ladder naar het bezette ge bouw op. Met behulp van de ladaer begaf een politiecommissaris, vergezeld van enkele politio-agenten zich langs het balcon in het gebouw. Na enkele minuten waren de bezetters ge arresteerd en werden zij onmiddellijk per celwagen naar het Paleis van Justitie over gebracht. Tsjechoslowakije ruimt wapens op Japan eerste gegadigde Van betrouwbare zijde wordt te Praag ver nomen, dat een Japansche missie groote be stellingen heeft gedaan bij de Tsjeohoslo- waaksche wapenfabrieken te Brno in Mora- vië. Deze missie heeft zioh eveneens in ver binding gesteld met het Tsjechoslowaaiksche ministerie vam landsverdediging voor den aankoop van een deel van de overtollige legeruitrusting, die de Tsjechoelowaaksohe regeering krachten de onlangs uitgevaar digde wet verkoopt Tevens wordt vernomen, dat ook Duitsch- land, Zuid-Slavië en Roemenië over den aan koop van Tsjeohoslowaaksche legerbenoo- digd'heden onderhandelen. De Duitscihers toon en bijzondere belang stelling voor zware artillerie, terwijl Zuid- Slavie vliegtuigen en vliegtuigmotoren koopt Naar verklaard wordt, zijn reeds groote con tracten afgesloten. De Spaansche burgeroorlog LINKSCHE MINISTERS THANS NAAR VALENCIA Onderhoud met Franco's broeder N e g r i n en een aantal ministers van de republikeinsche regeering hebben be sloten Madrid weer te verlaten en zich te Valencia te vestigen. Madrid blijft eohter officieel wel de zetel der regcering Een aantal ministers, o.a. Negrin, zijn reeds uit Madrid vertrokken, enkele an doren zijn gebleven. Naar Havas meldt heeft de regeering besloten do ministerieele diensten in de Levantijnsehe zone te installeeren. De ministers van justitie, onderwijs en ar beid zijn ran morgen uit Madrid, ver trokken, teneinde over te gaan tot de installatie van de diensten in de aange wezen plaatsen. De „Giornale d'Italia" publiceert een on derhoud, dat zijn correspondent te Lissabon heeft gehad met Nicolas Franco, een broeder van het hoofd der rechtsche regeermg. Nicolas Franco zeide, dat den republikein nen niets anders^overivlijft dan zioh over te geven, onvoorwaardelijk, in vertrouwen op de clementie van den generalissimus. „Met Italië", aldus ivervolgde hij, „heeft zioh een broederschap van hot bloed ge vormd. Wij moeten voortaan trachten, deze broederschap van het bloed cn van de wa penen noch heohter te maken door de natio nale belangen van beide landen tc doen samenvallen. Wees er van overtuigd, dat Spanje de no bele houding van het Italië van Mussolini niet zal vergeten. Wij zullen streven naar vreedzame betrek kingen met andere landen, mits (tie vrede Vereenigbaar is mot ons bestaan als vrije en onafhankelijke natie". Ten aanzien van de binnenlandscbe poll- tick herinnerde Franco aan de 26 punten van de phalanx. „Een terugkeer tot de mo narchie of een totalitaire republiek? Het oogenfelik is nog niet gekomen, om over dit moeilijke en belangrijke probleem een uit spraak te doen". Op een vraag ten aanzien van den gods dienst antwoordde Nicolas Franco: „Spanje is een katholiek en apostolisch land. De nieuwe verhoudingen zullen op deze stellige verklaring van den caudillo („leider") ge baseerd zijn. Ontslagen hoogleeraren Bij verordening van de rechtsche reeee- ring zijn verscheidene republikeinsche lei ders en ambtenaren wegens .,het voeren van een voor Spanle en de nationalistische be weging schadelijke politiek", ontslagen als hoogjeerarén bij de centrale universiteit. Tot de ontslagen professoren behooren de minis ter-president, hoogleer aar in de medicijnen, de minister van Oorlog Giral, hooglcnraar in de scheikunde, Julian Bestclro. hoogleeraar in de scheikunde, de ambassadeur te Wash ington de los Rios, hoogleeraar in de rechts wetenschappen, de ambassadeur te Lenden, hoogleeraar in de rechtswetenschappen en de vroegere ambassadeur in Tsjecho-Slowar kije. eveneens hoogleeraar in de rechtswe tenschappen. Internationale plunderaars gestraft 76 officieren en twee soldaten van de .Lister-brigade", die ln Catalonië zoo lang stand beeft gehouden, zijn te Cerct (Frnnkr.) veroordeeld tot gevangenisstraffen tot drie jaar wegens het smokkelen van goud en juweelen, afkomstig van het kasteel te Fl- gueras over de Franscho grens. Zij zijn veroordeeld tot een collectieve boete van 110.000 pond sterling, wegens de ontduiking \an douane-rechten. Vice-president der Rijksbank heeft zenuw-instorting Dr Brinkmann, staatssecretaris van het Dnitsdhe ministerie van oeconomisohe zaken en onlangs benoemd tot vice-president de Rijksbank, die wegens ongesteldheid niet heeft kunnen deelnemen aan de laatste zit ting der Bank voor Internationale Betalin gen, zal. naar te Berlijn wordt vernomen, zijn verlof voor onibepaalden tijd moeten verlengen. Zijn gezondheidstoestand maakt het waarschijnlijk, dat hii langen tijd niet op zijn post zal kunnen zijn. Naar Reuter in welingelichte kringen ver neemt, is het aan twijfel onderhevig of Brinkmann nog hij de Rijksbank zal terug- keeren. Hij is lijdende aan een zenuwinstor ting, welke, naar het schijnt, veroorzaakt is door overwerk en zorg. Commercieele Britsch-Duitsche besprekingen Ash ton G watkin, raadsheer van het Foreign Office, gaat naar Berlijn, om als waarnemer aanwezig te zijn bij de bespre kingen. die tusschen vertegenwoordigers van de Duilsche industrie en een delegatie van de federatie van Britsche industrieën bin nenkort gevoerd zullen worden. Hij blijft tot begin Maart in de Duitsdhe hoofdstad. Uit deze reis van Gwatkin blijkt wel, hoe veel belang de regeering stelt in de commer cieele onderhandelingen die gevoerd zullen worden tusschen de exporteurs van beide landen en die ten dool hebben, te trachten een prijzenplan vast te stellen voor den ver koop in het buitenland, waardoor een einde zou kunnen komen aan de moordende con currentie. Lord Dufferin over Engelands bewapening „Het democratische ideaal is niet dood" De Britsche onderstaatssecretaris voor ko loniën, lord Dufferin, heeft te Bir mingham in een redevoering gezegd: „Geen oogenblik hebben wij, in dit land, onze tanden laten zien, maar, wanneer wij onze tanden niet hebben laten zien, hebben wij toch onze bovenlip even opgetrokken cn deze waarschuwing, oie, naar mijn meening, niet onnoodig was, doet heilzaam werk op het huidige moment". „Wij ihebben getoond, dat het niet de af loop van een oorlog is, waarvoor wij be vreesd waren, maar dat wij den oorlog als zoodanig verafschuwen. Wij herwapenen zoo snel en zoo hard, om dat wij willen, dat allen, die luisteren naar het woord van Groot-Brittannië, weten niet alleen, dat het zijn woord ten uitvoer zal leggen, maar óók, cat het de materieels kracht achter zich heeft, om het in staat to stellen, die tenuitvoerlegging succes te doem hebben". Wij beleven een moeilijk en gevaarlijk tijdperk, zoo ging lord Dufferin verder. Spr. was echter de meening toegedaan, dat het ergste achter den rug is. „Wij hebben de wereld getoond, dat het democratisch ideaal niet dood is, maar zeer sterk in leven. Het is een hoogst geruststel lend teeken, aat Amerika begrepen heeft, dat het hier niet gaat om een nietig gekra keel tusschen kleine rivalen in Europa, maar dat alle naties ter aarde eventueel bij een uitbarsting betrokken zouden zijn". n 1919 was 01 CHIEF WHIP voor mij 'n openbaring „En geweldig—in 1939 is de kwaliteit nog even superieur—het is en blijft de beste sigaret voor ieders gezondheid IL; De J apansch-Chineesche oorlog CHINEEZEN VALLEN TSJAHAR BINNEN Chineesche luchtmacht weert zich Generaal Sji-Joe-San, de nieuwe gou verneur van Tsjahar, meldt, dat hij er met zijn troepen in geslaagd is, zich een weg door de Japansche stellingen te vechten en thans de provincie Tsjahar binnendringt. De generaal bevond zich op het tijd stip van zijn benoeming in Sjantoeng, waarbij hij het bevel voorde over de Chineesche ongeregelde troepen. Generaal Sji deelt in zijn rapport ver der mede, dat zijn troepen dagelijks slaags zijn met de Japanners, die ver baasd blijken, dat de Chineezen zulke snelle vorderingen maken. Bij een hevig gevecht te Me Toe Kau, een mijnstad ten Westen van Peiping, moeten zijn mannen een geheel Ja- pansch detachement hebben vernietigd. Sji is 46 jaar oud cn geboortig uitTsjang Tsjoen in de Mandsjoerijsohe provincie Kirin. Hij was een der bekwaamste opper bevelhebbers van den Christen-generaal Feng. In 1930 werd hij gouverneur van de pro vincie Anhwei. Zijn benoeming geschiedde uit waardeering voor zijn successen in Sjan toeng. De „reis" van Sji naar Tsjahar. wijst er op, dat de nationale Chineesche regeering niet van zins is Tsjahar op te geven en ook bereid is, het Chineesche gezag aldaar krachtiger te vestigen. Een belangrijk doel van Tsjahar is nog steeds onbetwistbaar in Chineesche handen. Chineesche piloot vernielt oorlogsschip Uit Tsjoeriking wordt voorts gemeld, dat Chineesche vliegtuigen met succes een aan val hebben gedaan op een concentratie van Japansche oorlogsbodems bij Woe hoe,voor bij Nanking aan de Jang Tse. Volgens een met vertraging ontvangen be richt, zou op 9 Februari een Chineesche lichte bommenwerper door Japansch lucht doelgeschut zijn getroffen. De Chineesche piloot richtte zijn beschadigde toestel opeen groot Japansch oorlogsschip en maakte een duikvlucht. Bij de hevige ontploffing, welke volgde, slootr dit schip uit elkaar. Uit Tsjong Sja wordt gemold, dat Japan sche militairen te Ho Sjerog Tsjioe, een spoorwegstation op 70 kilometer ten Zuiden van Woe Tsjnng (Midden-China) op 14 Febr. tengevolge van een plotseling draaien van den wind, het slachtoffer zijn géworden van gassen, die zij bestemd hadden voor een aantal op Chineesche troepen. Glie-exploitatie in Sikiang Namens het Chineesche ministerie voor economische zaken, wordt medegedeeld, dat de regoering voornemens is, op groote schaal cn met de modernste middelen, de exploitatie ter hand te nemen van de pas ontdekte en nimmer geëxploiteerde olie voorraden, waarvan buitenlandsche deskun digen hebben verklaard, dat zij „voldoende zijn, om de geheele wereld dertig jaar te voorzien". De bronnen bevinden zich in de provincie Sikiang en in de bergen van Ning Tsing, op den Westelijken oever van" de Jang Tse. Accountantskantoor R. KROL Haanplein 2, Telefoon 395000 's-GRAVENHAGE Dorpsstraat 55, Telefoon 77, ZOETERMEER B IJ HOUDEN Roosevelts vrouw over de oorlogsmogelijkheden „Giornale d'Italia spreekt over blind egoïsme Mevrouw Roosevelt heeft in een toe spraak betoogd, dat het niet tc verwachten is, dat de niet-bevredigde naties tot rust zullen komen, en dat daarom de mogelijk heid moet worden onder de oogen gezien van een oorlog, waaraan ook de Vereenig- de Staten zouden moeiten deelnemen, „om de beschaving te redden"'. De „Giornale d'Italia" noemt dit een ty pisch document van democratische oor logsstemming en van een fatale richting, waarin de Noord-Amerikaansche politiek zich beweegt. Het blad acht het vcelbetee- kenend, dat men met kanonnen en gepant serde vuisten tegemoet treedt aan de niet- bevredigde staten, in plaats van met begrip en 'n geest van samenwerking, dan wel met voorstellen voor een geschikte verdeeling van rechten en goederen. Met deze middelen, aldus de „Giornale d'Italia", verdedigt men niet den vrede en de beschaving, doch stelt men er slechts een blind egoisme tegenover, waarover de ge schiedenis recht zal spreken. Het blad verzekert, dat de methoden, welke mevr. Roosevelt bepleit, een Noord- Amerikaansche traditie bevestigen, welke rveds is tot uitdrukking gekomen in de In dianen-slachtingen en het optreden tegen nabuurlanden, die vooral de belangen der wapenleveranciers dient, doch nimmer de houding van niet-bevredigde landen, waar toe Italië, Duitschland en Japan behooren, zal kunnen beïnvloeden. De voorstellen dezer landen zijn gebaseerd op goede gedachten en zij zullen vroeg of laat overheerschcn. De „Giornale d'Italia" en andere bladen HYPOTHEEK 3Vt Van een groot pensioenfonds kapitaal aangeboden als eerste hypotheek op courante voon- en winkelhuizen. Rente 3 3Va Brieven met uitv, inlichtingen onder No. 22700 aan 't Bureau van De Rotter dammer, Goudsche Singel 105. Rotterdam spreken voorts over de geweldige wap&- ningsplannen, die dezer dagen zijn goedge keurd door de Vereenigde Staten, Engeland en Frankrijk. Hitier opent auto- en motor- tentoonstelling BERLIJN, 17 Febr. (D.N.B.). Rijkskas selier Hitier heeft vanochtend de internatio nale automobiel- en motorrijwielententoon stelling te Berlijn geopend. I-Iitler zeide in zijn toespraak, dat op het gebied der auto-industrie nog eenige belang rijke taken vervuld moeten worden. Het is minder zaak klanten te zoeken dan de be staande klanten tevreden te stellen. Hitier deelde mede besloten te hebben^ kolonel Von Schell te benoemen tot gevol machtigde voor de oplossing van deze vraag stukken. Von Schell moet in het kader van! het vierjarenplan de verordeningen uitvaar digen, die voor de betreffende instanties bindend zijn. Hi tier wees op de beteekenis van den „volkswagen" en zeide in verband daarmede dat de toeneming van het motorverkeer dwingt tot uitgebreider maatregelen tegen de verkeersonveiligheid. Het Duitsche verkeer eischt in zes jaar evenveel dooden als de oorlog van 1870 ge kost heeft Dat is een onhoudbare toestand* Do monschen die verantwoordelijk zijn voor den dood van 7000 en de verwondingen van 30.000 tot 40.000 medemenschen per jaar, benadeelen het volk. Het is on-nationaal- socialistisch, roekeloos tegenover anderen tq zijn bovendien is het uit economisch stand punt zinneloos in een tempo te rijden, dai tot dubbel, drie- en viervoudig bandenver bruik en tot groot brandstoffenverbruik leidt. De staat is vastbesloten beroovers van auto'6 en dergelijke misdadige elementen onbarmhartig uit te roeien. Waar gaat u zich vestigen P IN AMSTERDAM P Dan naar het kantoor van L. BOOMSMA, Makelaar Bouwkundige Expert Nassaukade 119 Telefoon 82521—85421 Fred. Hendrikplantsoen 5II, 4 kam., k., zk36.— p. m. Sassen helmstraat 55 hs, 3 kam. k badk36.p. ra. Nassaukade 347II. 3 kam., k. ƒ31.— p. m. Kostverlorenstr. 241, 3 kam., k, zk32.— p. m. Groot hoek-winkelh. Ten Kate- straat bU Kinkerstraat ƒ17.60 p. vr. Idem Kinkerstraat b. d. BilderdUkstraat, blllUke huurprijs. Wonlnglüst en Inlichtingen GRATIS HEERENHUIZEN TE KOOP met CENTR. VERWARMING In aanbouw zijnde Moderne Heerenhuizen met en zonder Centr. verwarming en stalen ramen, op eigen grond, en gelegenheid voos garage's, aan de Burgemeester Verkadesini gel (Tuindorp) Vlaardinger-Ambacht. Aan de breede Sportlaan: Heerenhuizen t6 koop en te huur. Huurprijs 38.p, rond, Deze zijn ter bewoqing gereed. Alle inlichtingen bij den Bouwer: W. VAN VLIET, Raadhuisstraat 4 VLAARDINGER-AMBACHT - Tel. 309 /DcZtxm uiï cfe lc Wel bijzonder diep ontroert Adriaan de geschiedenis v^n Sloomen Tinus, een versuften grijsaard, wiens 'bevende vin gers de kom soep, die hij eKken dag mag komen halen, bijna niet meer omvatten kunnen. „Eenmaal een knap werkman geweest", vertelt de zetbaas. „Meer dan dertig lange jaren gesloofd voor één en denzelf den patroon. Toen kwam voor allebei de ouderdom. De baas had intusschen z'n schaapjes op het droge. Die kocht een villa, ergens in de buurt van Arnhem, waar hij nog wel zitten zal, als hij niet dood is. En Tinus? Werd op straat gezet. Met niks. Begrijp je, met niks. Een jaar of wat Liep hij nog met kwitanties voor een paar Christelijke vexeenigingen. Dat was hem toevertrouwd. Wel arm, maar dood-eerlijk. Maar toen wilden de beenen niet meer. In dienzelfden tijd stierf z'n vrouw. Kinderen heeft hij nooit gehad. Voor het Huis kwam hij niet in aanmerking. Geen lidmaat weet je, in z'n goede dagen ne al eens gezworven bij gezelschappen en vriendenkringen. Hij is toen samen gaan wonen met een zuster van ver in de zeventig, die bij tijden nog wel eens uit bakeren gaat. En daar leven ze nu van, voor zoover dat nog leven te noemen is. Soms springen de buren uit het slopje nog wat bij. Bewonderenswaardig, wat zulke stumperds vaak nog voor elkaar over hebbenMaar zie je, als zulke menschen nu geen God kennen voor hun ziel, is het dan wonder dat ze bitter worden en de roep om een nieuwe maatschappij weerklank vindt in hun hart? Zonen van zulke vaders kun je vinden onder de raddraaiers. Toch ook weer begrijpelijk, nietwaar? In ons allen ligt nog een flauwe her innering aan het verloren paradijs, en het verlangen naar de nieuwe aarde is ons ingeschapen. Ze zoeken verkeerd, die menschen van den nieuwen tijd, dat is kwaad. Maar dat ze zoeken, is hun goed recht. De mindere man i s onder den voet geloopen in onze eeuw; volkomen begrijpelijk, dat hij weer op de been probeert te komen Het schijnt Adriaan toe, dat deze man in zijn voortduren- den omgang met de armen en geringen, zelf wat in de war is geraakt. Hij gaat te ver. Maar dat hij een ernstig Christen is, daaraan durft Adriaan toch weer niet te twijfelenen langzaam gaan z'n oogen open. Meer weten leidt in veel gevallen tot beter begrijpen en als dat betere begrijpen bij Adriaan doorbreekt, beseft hij meteen, hoe weinig hij nog maar weet van het werkelijke leven. Heeft Rogier hem niet verweten, dat hij tevergeefs probeert te bestrijden, wat hij niet kent„Ik heb met jouw socialistenrommel niks te maken", heeft hij hoog uitgeroepenHeeft hij er dan wellicht toch mee te maken? In zijn kringetje loopt alles nog op rolletjes, zeker, Rogier heeft óók zooiets gezegd, maar dat kringetje ia niet groot. En daarbuiten, daar zijn dan toch maar de honderden, neen de duizenden, die verkommeren in ellende en onrecht Rogier heeft dat eerder gezien dan hij, en die is aangegre pen door den nood van die velenh ij leeft een rustig leventje op z'n veilig eilandjeis het waar, wat Rogier beweert, dat de meeste menschen zelfgenoegzaam zijn en laf? Voorloopig zal het uit zijn met Adriaans rust. Hij moet meer weten van deze dingen. Dat het Christendom aan de misstanden geen schuld kan hébben, staat bij hem vóór alles vast. Allereerst zijn daarvoor borg de door God Zelf in Wet en Evangelie gegeven eeuwige normen. Deze kunnen niet gemeten worden naar iets anders; zijzelf zijn maat voor alle dingen. Dat gold voor het verleden, dat is d e waarheid voor het heden en dat zal morgen richtsnoer zijn, ook voor het maatschappelijk leven. Ten overvloede is daar dan nog de geschiedenis om te be wijzen, dat het steeds weer het Christendom geweest is, dat verzachting van zeden en recht aan de zwakken heeft ge brachtMaar de Christenenja, d i e kunnen gefaald hebben, individueel en met elkander. Ook zij worden helaas meegetrokken door den geest uit den afgrond, die zich in de Fransche revolutie zoo brutaal heeft geopenbaardzoo zou de ellende van het heden nog nasleep kunnen zijn van dat geweldig, onheilig gebeuren Maar dan ligt de remedie ook voor de hand: geen nieuwe revolutie, maar terugkeer tot de oude paden! Voor alles moeten de zaken dan principieel weer op een gezonde basis komen Hierop komen Adriaans gepeinzen telkens weer neer. En zoo wordt langzaamaan levend in hem, wat hij tot nog toe eenvoudig en gehoorzaam, maar zonder eenige emotie, heeff aanvaard; daar is reeds een begin gemaakt in de goede rich ting en meer dan dat. Reeds voor tientallen van jaren heeff de Heere in Zijn groote gunst Christenstaatslieden gegeven hier in Nederland, die genoemd kunnen worden. Neen, niet van den revolutiegeest der socialisten, maar van het opbou wend werk dezer mannen, mag, onder beding van Gods onmisbaren zegen, nog veel verwacht worden voor de toe komst, ook voor de toekomst van de in den knel geraakte kleine luyden. Het wordt tijd, dat hij zich eens grondig op de hoogte stelt, Hij behoorde een man als Blommendaal te woord te kunnen staan! Nu is hij lafhartig gevlucht, zijn zwak verweer is niet veel meer geweest dat een ijdele slag in de luchtinder daad „bij gebrek aan argument" Het beste lijkt Adriaan nog. Brinkman eens te vragen, bij wien hij toch zoo nu en dan nog wel eens op loopt en die altijd gaarne bereid is z'n oud-leerlingen te helpen bij moei lijkheden van allerlei aard. Ofschoon hij het razend druk heeft, weet hij daarvoor altijd nog wel een uurtje te vinden. Zoo langzamerhand is Brinkman zoowat overal ingehaald. Juist voor kort is hij in het bestuur van de anti-revolutionaire kiesvereeniging gekozen, als voorzitter of als penningmeester, dat weet Adriaan niet precies. Doch in elk geval speelt hij tegenwoordig ook in de politiek een rol. Allicht zal hij hem dus wel aan wat geschikte lectuur kunnen helpen. Zoo geschiedt en Rogier kruist Adriaans pad voorloopig niet meer. Wordt vervolgd

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 2