DONDERDAG 2 FEBRUARI 1939 EERSTE BI AD PAG 3 KERK EN ZENDING NED. HERV. KERK Beroepen: Te Amersfoort, C. G. H. Blok te Workum. Te Voortbuizen, J. W. Linden te Kootwijk. Te Harmelen, J van Grieken te Puttershoek. Te Beekber gen, A. de Meyere te Hoornsterzwaag c.ó GEREF. GEM. Beroepen: Te Leiden, J. v. d. Berg te Brafobendiijke. BEROEPINGSYVERK Men deelt ons mede dat door den kerke- raad der Geref. Kerk te Montfoort en die van Lrnschoten, besprekingen gevoerd worden, teneinde te komen tot het gezamen lijk beroepen van een predikant. HULPPREDIKERS De Kerkenraad der Gerei. Kerik te Almelo iheeft tot 'hulpprediker, voor het Evangelisa tiewerk en werk onder de jeugd, benoemd cand. J. C. Se eg er s te Weesp. AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE Babyloniënbroek T. J. de Heer, cand. t. d. H. Dienst te Veldhuizex (post de Meern) hoopt 2 April zijn intrede te doen in de Ned. Herv. Kerk te Babyloniënbroek, na bevestigd te zijn door Ds. W. Rijnsburger van Oud-Beierland. 'sHeer Hendrikskinderen Cand. J. Zandee hoopt 26 Februari zijn dnjtrede te doen bij de Ned. Herv. Gem. te '3 Heer Hendrikskinderen. Bevestiger: Dr. J. Riemenste Leiden. Niezijl Zondag 29 Jan. j.l. nam Ds. S. G. Bloem, Geref. pred. te Niezijl afscheid van zijn ge meente. De tekst was Hebr. 6 18, 19 en 20a. Toegezongen werd spontaan Ps. 134 3. Toe- I spraken zijn gehouden door ouderling H. Timmer, namens de kerk van Niezijl, door burgemeester v. d. Nadort en door den consulent namens de classis. EVANGELISCHE ALLIANTIE De iaarlijbsche conferentie der Evangeli sche Alliantie zal ditmaal te Amsterdam I worden gehouden en wel op Dinsdag 7 en Woensdag 8 Maart a.s. De conferentie zal Dinsdagsavonds worden geopend met een samenkomst in de Koepel kerk, waarin ds A. T. W. de K1 u i s, Ned. Herv. Pred. te Rotterdam en prof. dr. P. Stegenga Az., voorzitter van de Evange lische Alliantie, het woord zullen voeren. Op Woensdag 8 Maart zal des morgens de ledenvergadering worden gehouden. Des middags zal een bijeenkomst plaats hebben, I waai'in als sprekers optreden Ds. P. J. d e .Tong, Ned. Herv. (predikant te Amsterdam en Dr. J. D. D 0 z y, predikant van de Doops gezinde Broederschap te Amsterdam. Candidaten Geref. Kerken De volgende Candidi Theol. Hoogeschool npen, zullen, gaarne Itgebraeht beroep In c R. Bakker. Perikweg 5, de Boer, Plccardstr. 11. L. Doel< cna, G (Ov.V nsóhede; TV. H. P. D. van DUk, Rijssen en, Gasthulsweg 7, Den n): J. Gorls. 2e Ebblngestf (Wlerl: 32, Kampen; H. H Hoekstra, Eergsingel 7, Drachten; J. Kleine, Akkerstr. 18a. Groningen; H. Koningsveld, v. Heemstrastr. 28, Leeuwarden, telef. 4985: R. Koolstra. Oudegracht 347, Utrecht; A. I. Krötenburg, Kerkgracht 5. Sneek: P. B. Lengkeek, Mathenesserdijk 231b. Rotterdam; T. Bliihamsterweg 32, Winschoten, tel. I 119: J. 1 Mini •ef. ON'.H.W. Okkema, Leeuwostr. 25. Hulzum (Fr) I telef. 4391; E. J. Oomkes. Nw. Boteringestr. 79. Groningen: G. R e ij e n g a. Pesse bfl Hoogeveen 1 Br N H. Ridderbos. Vloeddijk 61. Kampen; J. Rook, L Noordstr. 49. Middelburg, telef. 757; J. Z Potjer. Stationsweg 25. Winschoten; J. F. Sol lie, W. de Zwjjgrerstr. C. Eindhoven; G. Spijker. Wilh plein. Moerdijk, telef. 32; E. Torenbeek. Burg. Melneszlaan 105a. Rotter dam W.; H van Twillert, Sternstr 25. Wie- l-ingerwerf. tel. 10: G. Venema. Veenwoulen; J. Vermli. Schoolstr. 101. Kampen: F. M. Ver- veen. Velperweg 52. Arnhem; W. Vér woerd Cmmen; W. Vis. H 59. Hemrik (Fr.): W. I Vreugdenhil. Oostzeedijk 55e. Rotterdam; J B. Welmers. Mlddeldiep^r 29. Sliedrecht. telef. 127; S. Wou da. Schildereinde 81. Den Burg ((Texel1)R. Zijlstra, Heemse, post Harden- terg. telef. 64. Hardenberg. De candidaten. welke hulppredikers zijn (na men gespatieerd) kunnen ten allen tiide 1 vacante plaatsen dienen. Gewoonlijk hebben zij I tevens Zondagen beschikbaar voor de andere 3 kerken. Candidaat S. J. Ridderbos. Vloeddijk 61. Kam- Pin. stelt zich niet beroepbaar, wegens het voortzetten züner studiën, dooh zal gaarne des Zondags de kerken dienen. I ONDERWIJS Prof. Dr. H. W. JULIUS CDr. H. W. Julius benoemd tot gewoon j hoogleeraar in die gezondheidsleer en de ge- j neeslounidige politie aan de rij'ksuiniversiteit te Utrecht, zal Maandagmiddag te twee 1 uur in het groot auditorium te Utrecht zijn ambt aanvaarden. 1 H. DE HAAN Na een werkzaamheid van ruim 35 jaar bij 1 het opvoedendi onderwijs, eerst te Alkmaar 1 en sedert 1913 te Doetinchem, heeft de heer H. de Haan zijn am/bt als onder-directeur van het R.O.G. De Kruisberg neergelegd. Tot Godsdienstleeraar aan de Kruisberg is benoemd de heer W. Julius, theol. cand. te f Dokkum. A DOLK t Te 's-Gravenhage is in den ouderdom van (90 jaar overleden de heer A. Dolk, oud- leeraar aan het gymnasium en de h.b.s. te i Zutfen. VOORBER. HOOGER EN MIDDELB. ONDER YVIJS Blijkens de statistiek van het Voorber. H. en M.O. in 1938 waren er in ons land' in Sept. 1938 52 Gymnasia, 136 H.B.S., 56 Lycea, 1 22 Middelb. Meisjesscholen en 21 Handels- I scholen. Op deze 288 scholen waren bijeen s 62.310 leerlingen (42.62-9 j. en 19.681 m.), j hetgeen een aanwas van 2.084 leerlingen bij 't vorige jaar bet eekent. De Gymnasia telden 1 9287, de Lycea 3484 leerlingen. In de H.B.S.- klassen zaten in tortaai 37.547 leerlingen; in de onderbouwklassen der lycea en Middelb. Meisjesscholen 6843, in de handelswassen 2383. De mutaties hadden het volgende verloop: i Gymnasia 139 leerl. of 1.5 pet. minder, Hoo gere Burgerscholen 3-j. c. 53 leerlingen of 4.9 pet. minder, Hoogere Burgersch. 5-j. c. B. 1833 leerl. of 16.8 pet. minder H. Burger scholen 5-j. c. A. 174 leerl. of 4.7 pot. meer: Hoogere Burgerscholen 5-j. c. AB 2728 leer lingen of 13.4 pet. meer: Lycea 366 leerlingen of 4.8 pet. m er: Middelbare Meisjesscholen 1 581 leerlingen of 20.7 pot. meer; Handelsscho- J len 30 leerling/en of 15 pet. meer. GENEESKUNDIGE BAÜINKICHTING EN KUUROORD „LAAG-SOEREN" Chronische inwendige ziekten, Rheumn. nerveuse stoornissen. Rust- en dieet- kuren. Med. baden. Modder-beh. Bestra lingen. Korle golf. Röntgen inrichting, DE GENEESHEER-DIRECTEUR. Telel. Dieren K. 330 4241. EEN CONSCIENTIEKREET KUNST EN WETENSCHAP (Reel.) BOND VAN VEREEN. VOOR CHR. NIJVERHEIDSONDERWIJS Op de komende jaarvergadering van dezen Bond hoopt men ook zijn 10-jarig bestaan te herdenken. Opmerkelijk is, dat de onlangs geopende Chr. Huishoudschool te Voorburg de 10e school is, die gedurende het 10-jarig bestaan van den Bond geopend werd. In de zen betrekkelijk korten tijd verrezen: de nieuwe Huishoudschool te Haarlem, de Am bachtsscholen in Rotterdam en Den Haag, de Huishoudscholen in deze plaatsen: Gro nir.gcn kreeg een mooi nieuw gebouw, Delft eveneens, Leeuwarden kreeg een Huishoud school, en September '38 Utrecht en Voor burg. In het orgaan van den Bond wordt nog eens gewezen op den slagboom, door den Raad van Rotterdam geworpen over den weg tot voortvaren door uitbouw in de Maas stad, De Algemeene Vergadering van dezen Bond zai gehouden worden Woensdag 29 Maart, in het Gebouw voor K. en W. te trecht. De heer J. J. Adria dam hoopt te refereeren chamelijke oefening oj: (M)ulo-school, en Prof. dr. W in de middagvergadering spreken over: „On derwijsvernieuwing voor de Chr. (M)ulo- school.'' van Amster- Het vak li- de Christelijke k zal STAATSPRACTIJKDIPLOMA VOOR HANDEL EN ADMINISTRATIE De minister van onderwijs brengt ter kennis dat het examen s'-aatspraotijkd iploma handel en administratie, in 1939 zal worden afgenomen op 1-0, 11 en 12 October te 's-Gravenhage, in de Grafelijke Zalen (Binnenhof). Zij, die zich aan dit examen wenschen te onderwerpen, moeten zich vóór 1 September .s. aanmelden aan het adres van den heer J. M. F1 e u r b a a ij, Anemoonstraat 151, te 's-Gravenhage. Nadere bijzonderheden bevat de Staatscourant no. 23. CHR. SCHOOL DELFGAUW Voor Ged. Staten Voor een openbare vergadering van Ged. Staten van Zuidholland heeft de behandeling plaats gehad' van het door eenige ingezetenen Pijnacker ingestelde beroep tegen het in September van het vorige jaar door den Raad dier gemeente genomen besluit, waarbij medewerking werd verleend tot het stichten van een Chr. school in Delf gauw. Het beroep was ingesteld uit overweging, dat de bij de aanvraag door het schoolbestuur overgelegde ouderverklaring niet voldeed aan art. 73 der Lager-Onderwijswet, aangezien van de 62 daarop vermelde leerlingen er 33 wettelijk in aanmerking mogen worden gebracht. De burgemeester van Pijnacker, Mr. Dr. P. H. W. G. v. d. H e 1 m, verdedigde het be sluit van den Raad. Met uitvoerige gegevens toonde spr. aan, dat er gedurende de laatste tien jaren een belangrijke toeneming van het aantal inwoners van de kom van Delf gauw is geweest. Op grond van bijzondere omstandig heden kunnen daarom met toepassing vam art. 73, lid 4, der wet ook die leerlingen medetel len, die thans reeds een bijzondere school binnen 4 K.M. van de woning gelegen, be- Namens het schoolbestuur sprak Mr. J. J. Hangelbroek, die betoogde, dat een juiste toepassing van de L.O.wet slechits ver- het bewijs, dat een belangrijke toene ming van het aantal inwoners van Delf gauw heeft plaai6 gehad, en dait de aanvraag van de nieuwe school daarmede verband houdt. In dit bewijs is het gemeentebestuur geslaagd. Namens appellanten sprak de heer B. oorland, lid van den gemeenteraad van Pijnacker, terwijl hun standpunt tevens ver dedigd werd door den heer Van Dijken, die beweerde, dat uit de door het schoolbe stuur overgelegde stukken geenszins is geble ken, dat met het stichten van een Christelijke 6chool te Delfgauw aan een bestaande be hoefte zal worden voldaan. 1 Ged. Staten volgt later. HERV. SCHOOL TE ENTER De Gemeenteraad van Wierden heeft in behandeling genomen een verzoek van den Kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente te Enter om gelden beschikbaar te stellen voor de stichting van een bijzondere school voor lager onderwijs. In verband met het reeds bestaan van een Chr. School in het dorp Enter, die uitgaat van Hervormden en Gereformeerden, ontspon zich in den raad een uitvoerig debat over de beteekenis van Art. 73 der L.O. wet, of hier een g e 1 ij k- soortige school zal worden gesticht. Het College van B. en W. is van meening, dat het hier een andere school betreft dan de bestaande, omdat de school waarvoor thans de gelden zijn aangevraagd, een specifiek Hervormde School zal zijn. Het is genoemd College bekend, dat over de beteekenis van Art. 73 verschillend wordt gedacht en het woord „gelijksoortig" niet slaat op de rich ting doch op „economische" gelijksoortig heid. B. en W. zijn het met deze laatste opvat!;ng niet eens omdat het h.i. in strijd zou zijn niet het beginsel der wet, die vrij heid van keuze van onderwijs waarborgt. In aanmerking nemende, dat ook na het afvoeren van „dubieuse" a.s. leerlingen het wettelijk aantal van 50, overblijft, advisee- ren zii het verzoek in te willigen. De heer Ten Hove kwam na een uit voerig betoog tot de conclusie, dat de aan vrage niet kan worden ingewilligd o.a. om dat hier strijd is met de bepaling van art 73, lid 4b. Er zijn nl. 16 leerlingen op de lijst vermeld, die thans de school met den Bijhei te Enter bezoeken. Nadat verschillende leden over deze zaak het woord hebben gevoerd, werd op verzoek van den heer Freriksen (R.K.) be sloten. dit punt aan te houden om eerst nog advies te kunnen vragen. De Ver. van werkzoekenden met volledige M.O.-bevoegdheid heeflt aan den Raad van Ministers, alsmede aan de Eerste en Tweede Kamer een request gezonden, waarin zij, om dat het meerendeel der leden slechts aai passenden betaalden arbeid kan worden ge holpen dóór uitbreiding van het V.HM.O. in OM EENHEID DER KERKEN Vrees niet, want Ik ben met u. Zijt niet verbaasd, want Ik ben uw God. Ik sterk, u, ook help Ik u, ook ondersteun Ik u met de rechterhand mijner gerechtigheid. Jes. 41 10. Ds W. F. C. van Helsdingen te Hendrik Ido Ambacht schrijft ons: Het waren moeilijke dagen voor Israël daar in Babel, toen 't moest verkceren ais wonnen volk onder de vijanden van Gods volk, als de ongetelde, waar niemand naar omzag. Niet minder moeilijk is deze tijd voor 't volk des Heeren in de Nieuwe Bedoeling, waar 't schier overal wordt verdrukt en ver volgd! Maar welk een heerlijke belofte wordt 't gegeven in de woorden van onzen tekst. Vreest niet want de Heere is uw God en Hij zal met u zijn en Zijn rechtdoende rechter hand, zooals 't in 't oorspronkelijke staat zal u helpen en ondersteunen! - e rechtdoende rechterhand heeft wat te zeggen tot Zijn vijanden, want vreeselijk is 't te vallen in de handen van den heiligen en rechtvaardigen God. Maar dat heeft ook wat te zeggen tot Zijn Gemeente. Maar, Gode zij dank, dat we ook dan echter niet te doen hebben m»t de Rechtdoende Rechterhand van den Rechter wereld, maar met die van onzen He- melschen Vader. Die Vader is echter geen zwakke slappe Vader, maar de Heilige Israels en daarom heiligen en reinigen zal Hij Zijn volk, Zijn Gemeente, opdat ze als lichtend licht en een zoutend zout zou zijn, temidden van een wereld, die van Hco niet weten wil, een pilaar en vastigheid der waarheid (1 Tim. 3 15). Helaas, hoe ver zijn de kerken aan haai roeping in dezen ontzonken. Geen Kerk is er haast, waarin niet geloof en ongeloof ais gelijkgerechtigden naast elkaar staan. Een slag in 't aangezicht van Hem. die D e W e g. e Waarheid en het Leven is!! En ziet, Gods Rechtdoende Rechterhand kastijdt nu de Kerk van ons Broedervolk. En zich noemende Duitsche Christenen, erken leden dier Kerk, maken zich, gesteund door den sterken arm op om Christus te de gradeeren, te vernederen tot een Arischen Zaligmaker van Duitsch bloed op Duitschen Bodem, en Zijn Kerk tot slippendrager en istruitnent van 't Nationaal Socialisme!! Zullen we nu uit de hoogte op haar neei- zien mot een: Foei! Hoe schrikkelijk!...? Dat we ons hoofd buigen om eigen schul dige ontrouw cn naast onze Duitsche Zus terkerken gaan staan met schuldbelijdenis, maar ook naast degenen, die als martelaren trouw staan op hun posten, ons bekeeren. Immers, als we lezen in de zeven brieven un de zeven Klein-Aziatische Gemeenten, dan treft ons telkens weer, ook bij 't diepste verval de vermaning van onzen Heiland en Heere: Bekeert u en leeft Die ooren heeft te hooren, die hoore, wat de Geest tot de Gemeenten zegt!... Nergens echter staat er: loopt er maar uit sticht een nieuwe Kerk! Het was steeds de ontrouw en 't verval der Kerk en de vervolging der geloovigen, die leidde tot scheuring van de Kerk des Heeren. Zullen we nu de schuldvraag in dezen stellen en elkander als d e schuldigen aan wijzen?... Dat zij verre!... Laat ons veeleer leeren uit 't geen er geschied is en zoeken wat ons vereent om dan de Eenheid na te jagen in Hem onzen Heere!... De Waar- eid betrachtend in de Liefde. Die Eenheid mag echter niet, zoo al6 zoo vaak in 't buitenland geschiedt, worden gezocht ten koste van de Waarheid, want lat zou alweer een slag zijn in 't aangezicht an Hem, die de Waarheid zelve is en dan ou de Kerk alweer worden: Een huis. dat tegen zichzelf verdeeld is! Die Eenheid moet federatief worden gevonden, zooals Dr Kuy- per reeds voor jaren heeft bepleit (C. Gr. III231) waarbij een ieder bereid zij zichzelf te verloochenen en alleen te vragen naar Gods wil ons i-n Zijn Woord geopenbaard, plaats van zichzelf te willen handhaven! Zoo moeten we dan allengs naar elkander toegroeien! In gehoorzaamheid aan onzen God. En zoo zullen we dan als een eenig man staan tegenover de wereld en den Staat! Dc toestand van de Kerk in Duitsohland staat daar als een baken in zee. Bidden we daartoe om genade en verge- ng voor onze zonden van ontrouw en lief deloosheid, om de kracht tot zelfverloo chening en de geest der saambinding, en Hij zal 't ons eens doen «gelukken!... En als de strijd hierbeneden zal zijn volstreden, ons opnemen in Zijn Heerlijkheid! CHR. AUTEURSKRING Deze maand zullen de openbare lezingen ter gelegenheid van het tweede lustrum van den Chr. Auteurskring een aanvang nemen. De eersrte lustrumavond zal te Den Haag worden gehouden aan den vooravond van de boekenweek, op 24 Februari as. in „Bethel". Als sprekers treden op G. Kamphuis: „Over het werk van J. K. van Eerbeek; P. J. Risseeuw: „Verzeild Bestek". Jan H. d e Groot, Bert Bakker, P. Korthuys en Anne de Vries zullen uit eigen werk lezen. Op 28 Februari volgt een avond in H a r- d in x veld, waar Mr. Roel Hou wink leest over „Literatuur en Leven" en Anne e Vries uit eigen werk aal voordragen. In voorbereiding zijn lustrurnavonden te: Amersfoort, Scheveningen, Leeuwarden, Den Helder, Rotterdam, Amsterdam, Gorkum, Ede, Assen en Bodegraven. Een uitvoerige tentoonstelling van alle werken der leden is voor dit doel samen gesteld. Het adres der lustrurr.comrnissie is: Lom- bokstraat 9, Den Haag. In het voorjaar zal de stad Brugge het feit herdenken, dat de beroemde Y'laam- sche schilder Hans Memling vijf eeuwen geleden geboren werd. Het goboortejaar van Memling is overi gens niet nauwkeurig bekend: men plaatst het tusschen 1430 cn 1410. Het was te Mem- lingen (thans Moemling) bij Mainz, dat hij het levenslicht aanschouwde. Op jeugdigen leeftijd verhuisde hij naar Brussel, waar hij naar men aanneemt, leerling van den ver maarden Rogier van der Weyden is ge veest. In 1467 werd Memling vrijmeester in het gilde te Brugge. In deze stad heeft hij ook zijn meeste meesterwerken geschilderd. BENESJ NAAR AMERIKA Oud-president B e n e s j vertrekt vandaag aar de Veroemgde Staten, teneinde d«aai een reeks lezingen te houden over de demo cratische instellingen. Zijn verblijl in Ame ka zal vier of vijf maanden diuren. Na zijn terugkeer is Benesj voornemens, zich defi nitief te vestigen in zijn tegenwoordig do micilie te Putney (Eng.). De opening van de Friesche Academie „De Iepening fen de Fryske Akademy" op 10 September 1938 is een gebeurtenis van groot belang geweest in de Friesche cultuur beweging. De redevoeringen die bij die ge tegenheid gehouden zijn, zijn thans bijeen verzameld in een brochure van 87 bladzijden De inhoud is als volgt: P. Sipm.a, Wol- komstvvird; Mr P. A. U. Baron van Ha- xma thoe SI 00 ten, It üntstean fen de Fryske Akademy; P. Sipma, Wirk en wêzen fen de Fryske Akademy; N. Ottema 1-Iet Coulou-Huis; Prof. Dr J. M. N. Kap te y n, De plaats van het Fries in de Ger manistiek; Prof. Dr Conrad Borchling, Die Friesen und der skandinavische Norden; Prof. Dr J. F. K 0 k s m a, Wittenskip en Folk Het werkje kwam van de pers van de firma Van Gorcum en Co. te Assen. Het is het eerste van een rij monografieën, die door de Fryske Akademy in het licht zullen 1 den gegeven. Nederland hierop aandringen, hetzij door itiinderiing van het aantal leerlingen per klasse, hetzij door vermindering van de weektaak der leeraren, hetzij door vervroeg de pensioneering of anderszins. Verder worden in het request nog enkele andere desiderata tot uiting^gebracht. ONDERYVIJSBENOEMINGEN Amsterdam. Groen van Prinsterer- school. Tot hoofd (vac. J. Wijngaarden): de heer A. M o e n e, hoofd Chr. school te Alk- Eindhoven, Gem. Lyceum. Tot tijdel. leeraar Hebr. taal: Ds. G. Z e ij 1, Geref. pred. aldaar. Willemstad (Curasao). Willem de Zwijgerschool. Tot onderwijzer: de heer L. Wille boordse, onderw. te Schiedam, vroeger aan de Calvijnschool te Rotterdam- Zuid. Zwolle. Gymm. Celeanum. Tot leerares Fransche taal: Mej. C. J. E. Sp oek te Am sterdam. Examens Utrecht. G&sl.: Pharmacia: doet. ex., M. (acquébard en G. P. L Bloeman. Apothekers-ex. Ze ged.. mej. B. C. Modd?r- n. Ir C. E. BromerJ?. Mulder. K. J. v. d. Kamp Amsterdam. G«m. Universiteit. Gesl. Pharmacie: doet. ex. de heer H. G. C. Killaar (cum laude). Geneeskumde: artsex.. mej. G. J. Vermande Hoorn; de heeren H. P. de Jong. Zaandam; W A. H. Hoogenbooinv Rotterdam; I. Swelhelm FHvorsum: arU«ex._la gad., mej. A. C. Janssen Mooy. Apeldoi ms ter dam; L 1 Wagen In ge Ned. Boschb.: lmg.ex., de heer G. Slseln; geb. te Utrecht. Machinisten. Den Haag. Eensite gedee dipt. B de heeren; B. J. van den Bom. E Haag: D. Bakker, TJmulden; A. J. Suithr Groningen: S. Ham. Zwljndreoht: en voor I eerste gedeelte dipt. C: K. D. Sandjer, Ov Aken. Techn. Hoogeschool. lagen.-ex. schei kunde de heeren: H. J. P. van den B-ergie. Tree- beok (L.) en M. W. O. van dor Velden» Heerlen It Beaken „It Beaken" is weer verschenen omvang van twee vel. Het nummer moet be ginnen met melding te maken van het lijden van Simkc Kloosterman, lid van de Fryske Akademy, die daarmede voor de riUmmer dat de Direct! eerste maal een lid „to hot brocht'. In het hee„ toegezonden? Tal ECONOMIE EN FINANCIEN volgende nummer zal een bibliografie de werken van den overledene worden opge nomen. P. S i p m a zet zijn artikel voort o\er het werkplan van de Akademy, waarbij hij nractische voorbeelden geeft hoe een bio grafisch apparaat hoort te werken. Dit kan dan het begin worden van een biografisch woordenboek. Ook Dr G. A. Wumkes schrijft over de Friesche Biografie: hij komt met een vijfjarenplan. Daarna volgen nog enkele bijdragen van J. H. Brouwer: „It „Forljeacht Rvmme" fen Gabbema en „It klinget op 't Saphische": een artikel van O. Pos t ma over De „Tesk-Laow" fen „Ache- lim", histoarysk bisköge; en een stukje van Dr D. Kal ma met .Ir.kelde fügelkindige opmerkings". Het tijdschrift wordt uitgegeven' door de firma Y'an Gorcum en Co. te Assen, die veel Friesch werk op keurige wijze verzorgt. P. Dagehjksche Beurs- courant 75 jaar Een fraai jubileumnummer verschenen Het is vandaag 75 jaar geileden, dat de „Dagelijksche Beurscourant", uitgave van de Nederlandeche Financier, te Amsterdam erd opgerioht. Ter gelegenheid hiervan üs ;n fraaiie jubileum uitgave verschenen in groot formaat van 36 pagina's druka, en op keurige wijze geïllustreerd. Op den omslag indt men een tweetal silhouetten reep. van de oude beurs vam 1845 op den Dam en van de nieuwe op het Damrak. Het geheel ziet r feestelijk uit en is gehouden in grijze tinten met. dien ivoorkleurigen achtergrond. ooraanstaande persoonlijkheden in ons land. hebben voor dit jubileum-num mer een bijdrage geleverd. De Minister van Financiën, mr. J. A. de '.Vilde, gaf aan zijn artikel den titel: .Drie kwart eeuw verantwoordelijkheid". Hierin schrijft hij, dat de beurs niet alleen nuttige instelling is. maar zij ie er ook eene van zeer gevaarlijk karakter, omdat t daar hebzucht, geld- en machtsbege^r ren invloed laten gelden, die grooter ie dan ergens elders. Het is daarom van zoo eel belang, dat degenen, die met de beure n aanraking komen op soljede, onpartijdige en onbaatzuchtige wijze worden voorge licht, Dat kan geschieden door bankiers en comm'ssi'jnairs, maar ook door de pers. De .Dagl. Brscrt." heeft nu ?5 jaar lang haar lezers voorgelicht. Ik kan aldus Minister le Wilde, dit lange bestaan alleen verkla ren. als ik de hypothese aanvaard, dat de redactie er in geslaagd is bij velen veirtrou- te wekken door de wijze, waarop zij gedurende al dien tijd haar taak heeft op gevat. Ik kan bij dit jub;'eum geen beter ensch uitspreken, dan deze: „Het zij haar gegeven, óók in de toekomst, steeds over deskundige, bekwame en serieuse mannen -oor haar redactioneel werk te besdhikken. Dat is niet alleen voorwaarde voor een eer vol voortbestaan, maar ook voor het vol brengen van een gewichtige maatsohappe- lijke taak." De Directeur-Uitgever M. H. B i n g e r, vertelt in „Een woord over onszelf" het een en ander over de geschiedenis van het blad Dit artikel wordt geïllustreerd met een foto van de N.Z. Voorburgwal vóór de demping, rnet de brug naar de Stilsteeg leidende (een historisch plekje!) en een reproductie van tiet eerste nummer van het blad, waaruit blijkt, dat men in 1864 de toekomst óók al niet zonder zorg inzag. Fen zeer interssante beschouwing geeft mr. L. J. A. Tri p, de President van omze circulatiebank. Deze heeft groote waardee ring voor het door hot blad bereikte resul- raat in 75 jaren en knoopt daaraan enkele interessante cijfers vast. Hij wijst er bijv. op, dat de bankbiljetten- omloop in 1864 ruim f 100 millioen beliep tegen ruinn f 1 milliard op 2 Januari 1939. De voorraad munt en muntmateriaal 6tecg in 75 jaren van f 56.1 millic-en tot 1488 mil lioen, de rekening courantsaldd van nog geen f 40 tot ruim f 800 millioen. De Staat6- begrooting van 1864 toonde f 103 millioen aan uitgaven en f 104 millioen aan inkom sten. Voor 1939 zijn deze cijfers resp. f 1000 millioen en f 742 milllioen De gevestigde Staatsschuld steeg van ruim f 1 milliard tot f 3.2 milliard, bij een toename van de bevolking van millioen tot 8V2 millioen. Dit alles werpt een helder licht op die ge weldige verbreeding van de financieele ba sis der overheidsbemoeiing. YY'iat nog meer te noemen uit dit fraaie dat de Directie aan alle abonne's gezagh ebbende Bank voor Handel en Scheepv. Fraaie grafieken verschenen Naar gewoonte heeft de Bank voor Handel a Scheepvaart N.V. te Rotterdam, de Uniou Banking Corp. te New-York en Aug. Thijs- sen-Bank A. G. te Berlijn ook dit jaar we«-r een drietal gekleurde, fraai uitgevoerde gra fieken het licht doen zien. Deze grafieken st< llen voor het koersver loop op de Amsterdamsche Effectenbeurs en op de zes voornaamste effectenbeurzen ter wereld (New York, Londen, Parijs, Brussel, Berlijn, Amsterdam) benevens de goederon- noteeringen en vrachten-index gedurende 1938 en de jaren 1929—1938. De grafieken gaan vergezeld van «.en dui delijke toelichting. Vooral de voorstellingen, die het koersverloop ovxr 1938 van dag iot dag weergeven, laten scherpe fluctuaties zien. De politieke onrust heeft hiertoe, naar men weet, het hare bijgedragen. Evenals vorige jaren zal van deze publi catie door velen dankbaar gebruik worden gemaakt. Rotterdamsche Bankvereeniging Dochterinstelling te Brussel opgericht Dezer dagen is te Brussel opgericht de Société Anonyme: Comptoir Belgo-Hol- 'andais (Belgisch Hollandschc Effectenkan- i-x>r). Het volgestorte kapitaal bedraagt ir^, 10.000.000. Oprichters zijn de Rotterdamsche Bankverceniging N.V., haai directeuren en ■nkele functionarissen deyer instelling. Als directeur zal optreden de heer mr H. L. B. J. M van Lanschot (thans directeur *.an het bijkantoor der R 3.V. Bezuidenliout ti* Den Haag) en als onderdirecteur de heer A. V een hof (thans procuratiehouder der R.B.V te Amsterdam). Het kantoor dor Vennootschap wordt ge vestigd te Brussei, Rue Royale 35 en zal voorzien zijn van een ruime safe-inrichting. Waarschijnlijk zullen de werkzaamheden der Y'ennootschap l Maart as. een aanvang nemen. Naar wij vernomen, ligt het in de be doeling dat do Vennootschap zich hoofdza kelijk zal toeleggen op effoctenzaken. /CALEIDOSCOOP De New Yorksche beurs opende gister lager bij kalmen handel. Nadat de koereen tot ca 1 punt waren gedaald, trad een licht herstel in. In het verder verloop trad een nieuwe daling in. Voor luchtvaartfondsen bestond aanvankelijk eenige belangstelling in verband met Roosevelts verklaring, dat hij bereid is Frankrijk en Engeland oorlogs vliegtuigen te leveren. De beurs sloot echter gedrukt op het laagste pun. van den dag. De omzet bedroeg 580.000 aandeelen. persoren, waaronder wij aantreffen ver scheidene directeuren van bankinstellingen e.a leveren interessante beschouwingen over het finaneieel-econoimieche leven van ons land. Vanmiddag, na beurstijd. zou het jubi- leerende blad in Hotel de l'Europe recipi- eeren. UIT OOST- EN WEST-INDIE Hoe het vliegtuig-ongeluk te Bandoeng plaats greep Beide militairen waagden den parachute sprong. Een der valschermen raakte onklaar Omtrent het vliegongeval nabij Tjikalong Wetan, waarbij de reserve 1ste luitenant kort verband vlieger F. Korff om 't kven kwam, vernam het A.I.D. de Preangerbode nog de volgende bijzonderheden: Het toestel, dat op weg was van Kalidjati naar Andir, érevond zich op het moment, dat de motor afsloeg, boven zwaar begroeid t*re rein. Toen de bestuurder Korff merkte dat zijn pogingen om de motor weer op toerer. te krijgen faalden, gaf hij zijn mede-inzit tende, den brigadier-leerling^-monteur J den Hollander een teeken om uit het vliegtuig te springen. Den Hollander sprong het eerst uit de machine en kwam ongedeerd neer naast een kamponghuisje in de kampong Nange- wer, bhoorende tot de desa Tjisomang. De parachute lag op het dak van het huisje. Met den bestuurder liep het helaas niet zoo goed af. Bij het springen uit het toestel is de parachute na het opengaan met een der touwen verward geraakt aan den staart van het vliegtuig, met het gevolg, dat de piloot door het vallende toestel is mee gesleurd en door den val oogenblikkelijk moet zijn gedood. Het toestel kwam terecht in een bamboe boschje, in een ravijntje van de Kali Tjiso- Op enkele meters afstand er vandaan aar. den voet van eenige arenpalmboomen, lag het lichaam van den dooden bestuurder. Den Hollander, die. door den wind afge dreven, ruim 2 K.M. van het toestel op den grond was gedaald, is onmiddellijk met eenige kamponglieden, die h«"t vliegtuig hadden zien vallen, naar de plaats van het ongeval geloopen en heeft daar bii het stoffelijk overschot van luitenant Kolff de wacht gehouden, totdat hulp uit Bandoeng was aangekomen. De Engelsche goudvoorraad Wordt herge .vaardeerd De Engelsche Regeering gaat over tot een herwaardeering van de goudvoorraden. Dit de strekking van een wetsontwerp, dat gister in het Lagerhuis werd ingediend. Op het oogenblik wordt het goud in het issue department gewaardeerd op den ouden pr-s van 85 shillings per ounce. Daar het goud in het issue department zal blijven, zal het mogelijk zijn de fiduciaire circulatie vast te stellen op 300 millioen tegen op het oogenblik 400 millioen. De wet is noodzakelijk geworden tengevolge van de jongste overdracht van 200 millioen goud door de Bank of England aan het valuta egalisatiefonds. De goudreserve van het Issue-department bedraagt thans 126 mil lioen. Tegen den huidigen prijs zou de waar de 226 millioen worden, hetgeen een winst van 100 millioen zou beteekenen. De herwaardeering van den goudvoorraad beteekent in geen geval een stabilisatie, want de voorraad zal elke week worden verant woord tegen den geldenden markt- prijs. De clearing met Duitschland Stand per 31 Januari Vlgemaene Oleartngrrekeni 1 Stortingen in Nederland 21.004.900 15.421.900 a ahtcrerst. vorderingen 23.700 17.700 b. Rentedlenat Dawea- en Voungleen.. Gos- tenrljkS' be Staatsleen. en SUUhalte; Rente- transfer 377.700 250.700 c Vrije rek. Relchsbank 2.091.600 1,546.300 doringen Duitsch land (nieuwe vorderin gen! Unci saldo 193S ad 28.955.500) In Nederland cegeven rels- (Incl. saldo ad f 365.400) 18 511.900 13.607.200 BOEKEN EN GESCHRIFTEN DE TIJD VAX en BEGINNENDE VAS door D. J. Baarslag Dar N.V. Bosch bjj persoonlijk Bijbelonderzoek of ook bi) Bijbelsch onderwijs geheel verkeerde op\ tingen heeft gehad, die lang niet altijd slee op oidergeschlkte zaken betrekking haddei pittiger zim lezers dikwijls zc blijft ende opeenstapi enschappelijk one waardeering voo o voortreffelijk «ortdurend otf de Schrift Gods denkei ook de heer eenen bloede t heeft gema gansche Schrift kart dat standpui scht. als hU zegt. dat zU zich it van het leerstuk der ve 1 In de praktijk groot mi )rdt. Maar anderzijds meen« men dit leerstuk belltdt RECnTES DES >chisatlën. door Geref. Kerkei n verschillende kei ruik ls. bleek een oodzakelijk. die aar ■olgende Synode. Nu dlda< lenige jai iche ktük ontleend I Ook In dezen nieuwen vorm bevelen leerboek bU de predikanten der Geref. gaarne ter kennismaking aan. Het ls zeker een goede, echt Gerefoi gedachte om bü het onderwüs In de 1 waarheid san het zaad der Kerk het 1 Gods als uitgangspunt te kiezen. Door het gebruik van verschillende typen ls getracht voor dc catechisant» «löker i00fd lier" wordt des per gestel> Tenslotte z« ietter gegeven ontwikkelde c< ls bes releerd. He- wil III. die den He. leid, dat de In kiel het catechetisch

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 3