^lirumr geitectfe (üournitt Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leidenen Omstreken WACHTEND WERK <9u&e en)lMerrte|Jtt)iltaryen&l?aaftie$ &«ct;enuu£i? hl; tim c&ottetdiata. Incident in Slowaaksch-Hongaarsch grensgebied Sbonntmentsjrijs: Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agenlsclap gevestigd is 235 Franco per post 2.J5 portokosten Per week0.18 Voor het Buitenland bij wekelijksche zending4.50 Bij dagelijksche zendng530 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cf.met Zondagsblad 7'/j ct Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 38936 NO. 6594 ZATERDAG 7 JANUARI 1939 19e Jaargang gRfoertcntiepritfcn: Van 1 tot 5 regels y Elke regel meer0.22'/i Ingezonden Mededeelingen van 1-5 regels 2-30 Elke regel meer-0-45 Voor het bevragen aan 't bureau wordt berekend0.10 ,j In Utrecht is de datum voor de ver kiezing van de Provinciale Staten reeds vastgesteld; het is een symptoom der verschijnselen, welke er op wijzen, dat 1939 een verkiezingsjaar zal zijn. Eerst de Staten, dan de Raden. Van verkie zingsactiviteit merkt gij nog niet veel: maar straks komt deze als een plotselinge stormwind opsteken. En dan, zijn we daarop voorbereid of zal de stembusstrijd ons overvallen, zoo als de koude het onlangs deed, welke heel het maatschappelijk leven desorga niseerde, omdat niemand op zóó strenge vorst meer gerekend had? Het wordt tijd, dat we die vraag ernstig onder de cogen zien. Want wie mocht meenen, da; er van felheid geen sprake zal zijn in de verkiezingscam pagne, vergist zich deerlijk. Zeker, er is toenadering, wat de aan vaarding der nationale gedachte betreft. De gebeurtenissen in het Koninklijk Huis, waardoor de historische banden versterkt werden tusschen natie en dynastie, gaven daarvoor gereede aanleiding. Bovendien stond iedereen, die over de grenzen naar het zeer nabije, het verdere en het verre Oosten zag en de toestanden daar ver geleek met die ten onzent, duidelijk voor oogen, welke rijke schatten hier in een heroïsche worsteling verworven zijn. Dit moest tot toenadering en zelfs tot waardeering van het godsdienstig ele ment in het publieke leven leiden. Het maakte zelfs een samenwerking mogelijk, waarvan men veertig jaar geleden niet durfde droomen. Doöh wie mocht meenen, dat er ten principale iets in de politieke verhoudingen in ons land gewijzigd zou zijn, die vergist zich deerlijk. Indien er dezulken onder ons geweest zijn of misschien nog zijn, dan zullen zij goed doen deze illusie zoo spoedig mo gelijk te laten varen. Deze mogelijkheid zou pas dan aanwezig zijn, wanneer onzerzijds de eiscli werd losgelaten, dat ons op Kerstfeest ten Koning geboren is, onder wiens heerschappij allen zich be- hooren te buigen. Zoetelijk -te zingen van „Vrede op aarde", dat mag wel; doch laat er niet op volgen, dat de heerschappij is op de schouders van het Kind in de Kribbe; want dan heet gij onverdraagzaam. Gij zijt alleen verdraagzaam, wanneer gij Gods Woord het zwijgen oplegt en naar de menschelijke rede luistert. Heel sterk kwam dit deze week nog eens uit in de twee voornaamste liberale dagbladen van ons land. We geven ze de eere, dat zij, als het er op aan komt, fier en frank voor het ouderwetsche liberale beginsel opkomen, terwijl andere bladen zich in neutraal kleed steken om eenvou dige zielen te vangen; maar wij moeten er tevens op wijzen, dat ze evenmin hun vijandschap er is geen zachter woord voor! tegenover het Christendom, dat naar de Schrift is, verloochenen. Hoe denkt men over een uitbarsting als deze, welke men in het liberale Han delsblad kan vinden: „Bali blijve voor zending en missie gesloten. Onze cul tuur en godsdienst kunnen er niets bren gen, wat er niet is. Wel kan onze onrust de harmonie op Bali bederven. Zoo iets leest men nu in hetzelfde blad, waarin des Zondagsmorgens zeer stich telijke, maar natuurlijk vrijzinnige religi euze artikelen voorkomen. Bali moet voor zending en missie gesloten blijven, want het Christendom levert gevaar op voor de heidensche beschaving van de Bali- neezen. Zeker, men belijdt en erkent ook in vrijzinnige kringen gaarne, dat onze Westersche beschaving rust op het Christendom en men wil die gaarne be houden; maar in Indië is dat anders. Daar heeft men nu eenmaal een andere be schaving, die van den Islam en waarom zou de leer van Mohammed minder voor treffelijk zijn dan die van Jezus? Beide brachten cultus en cultuur; waar die van Mohammed gevonden wordt, sluite men de deur naar het hart des volks voor Jezus. „Laat ieder op zijn eigen wijze zalig worden". Maar nu moet gij dit blad niet voor houden, dat het zich met deze uitspraak principieel naast de N.S.B. schaart, want dan zal men dit ten sterkste ontkennen. Toch leest men in het beginselprogram van de N.S.B., dat er „volledige gods- dienst- en gewetensvrijheid met bescher ming van den Christelijken godsdienst voor het in Europa gelegen de el van het Rijk" behoort te zijn. Is dat niet precies hetzelfde? Hier vrij heid van godsdienst, maar in Indië de deur dicht voor het Evangelie wanneer de cultuur van het land in gevaar mocht komen. Een ander liberaal dagblad, de Nieuwe Rott. Crt., spreekt niet anders, In een (oudejaarsavond-meditatie spon de re dactie een citaat van „den vromen Chantepie de la Saussaye" in om zoo doende de Christelijke politiek te veroor- deelen. Want het Christendom, dat zich daarmee inlaat „ijvert niet voor den Heiland, maar onder de valsche leus van Gods eer ijvert het voor zichzelf, alsof Gods eer met stembus of benoemingen iets te maken had. Zoo wordt een christe lijke partij een gevaar voor den staat, omdat zij onzuiver het aardsche en het bovenaardsche vermengt en den staat in dienst wil nemen voor kerkelijke of voor als christelijk opgesmukte partijbelangen." Met bizonder genoegen, men kan het zoo proeven, wordt dit citaat uit een tijd toen liberale partijbelangen beslissend waren, naar voren geschoven en straks bij de stembus gaat het op deze wijze door. In de principieele tegenstelling is niet de minste verandering gekomen. „Bali en de politiek moeten voor het Christendom gesloten blijven". Dit kan er immers niets brengen, wat er niet is er. slechts de rust en de harmonie ver storen. Zoo luidt het liberale oordeel; alsof Gods eer er niets mee te maken heeft naar welke beginselen een land geregeerd wordt. Alsof God niet gezegd heeft: Door mij regeeren de koningen en spreken de vorsten gerechtigheid. Deze waarheid moet weer leven onder ons om de kracht der leuzen te kunnen weerstaan. AL6. FRIESCHE LEVENSVERZ.-MY LEEUWARDEN - BURMANIAHUIS GROOT N00RDH0LLAN0SCHE VAN 1845 AMSTERDAM - VAN BRIENENHUIS DUBBELE GARANTIE VOOR ALLE VERZEKERDEN Rotterdam en de Vliegveldkwestie Voorstel van B. en W. om aan te dringen op toestemming voor Zestienhoven Nu de Tweede Kamer door het aannemen van de motde-Van der Waerden c.s. heeft uit gesproken, dat ook Rotterdam behoefte heeft aan een vliegveld, passend in het internatio nale luchtverkeer, stellen B. en W. van Rotterdam den Gemeenteraad voor zich nog maals tot de Regeering te wenden om haar, onder herinnering aan vroegere nadrukke lijke toezeggingen, te verzoeken aan Rotter dam thans de gevraagde toestemming tot den aanleg van een luchtvaartterrein in den polder Zestienhoven te verleenen en voorts te kennen te geven, dat de Gemeente Rotter- dam, indien haar de gevraagde toestemming wordt verleend, bereid blijft Waalhaven aan Defensie af te staan en mede te werken tot een regeling inzake medegebruik van dat terrein door Defensie gedurende den over- De Hongaarsche stad Munkacs beschoten Budapest protesteert te Praag Volgens het Hongaarsche Telegraaf- agentschap hebben Tsjechoslowaaksche troepen en Oekrainsche vrijscharen Vrij dagochtend een aanval gedaan op het Hongaarsche grensdorp Orosveg, waar bij Tsjechoslowaaksche artillerie de stad Munkacz zou hebben onder vuur geno- Bij het incident zouden negen Hon garen zijn gedood en een vijftal Tsjechen. Naar verluidt zou de aanval zijn ge opend met een pantserwagen, welke even wel, evenals de bemanning daarvan, in Hongaarsche handen is gevallen. Nadat de Tsjecho-Slowaaksche artil lerie opnieuw om 14 uur 20 gisternamid dag tot den aanval op de stad Munkacs was overgegaan, heeft de Hongaarsche regeering haar zaakgelastigde te Praag opdracht gegeven, onmiddellijk bij de Tsjecho-Slowaaksche regeering te pro testeeren en haar verantwoordelijk te stellen voor de gevolgen van dit driest militair optreden. De Hongaarsche zaakgelastigde heeft bedoeld protest bij den minister van bui- tenlandsche zaken te Praag ingediend. Hij overhandigde den minister een me morandum over het gebeurde. Het Praagsche ministerie van buiten- landsche zaken behield zich voor een antwoord te geven na een gestreng on derzoek, waarbij zal zijn vastgesteld van welken kant dit incident geprovoceerd is. De zaakgelastigde werd er voorts van in kennis gesteld, dat volgens te Praag ontvan gen berichten de voornaamste Tsjecho-Slo waaksche verbindings-officier zich op het oogenblik te Munkacz bevindt, waar hij met de Hongaarsche verbindingsofficieren over eengekomen is, dat het onderzoek aan een incidert zal worden toevertrouwd aan een gemengde Hongaarsch-Tsjecho-Slowaaksdhe commissie. Naar het Hongaarsche Telegraafagent- schap meldt, zijn om tien minuten over drieën inderdaad een Tsjechische kolonel van den generalen staf en een andere offi cier als onderhandelaars in Munkacz aange komen. De Tsjechische kolonel verklaarde, dat het officierenkorps niets van den aanval vist „Misschien had een onder-officier per abuis het bevel gegeven tot den opmarsch van de pantserwagens". Terwijl de Tsjechische gedelegeerden in het raadhuis onderhandelden, openden de Tsjechische batterijen opnieuw het vuur op Munkacz. Men vroeg toen den Tsjechischen kolonel, hoe het mogelijk was, dat de Tsje chen zelfs tijdens de onderhandelingen de stad beschoten. De Tsjechische officier ant woordde, dat hij de zaak zonderling achtte, maar niet in staat was het vuur te doen staken. Intusschen moeten in de stad nog zes gra naten zijn ontploft. Een kind zou een schot in den buik hebben gekregen en een soldaat zou zwaar gewond zijn. Aan den rechter- en linker-vleugel van de rondom Munkacz liggende Tsjecho-Slowaak sche militaire troepen, aldus het Hongaar sche telegraafagentschap, zijn troepencon centraties uitgevoerd. Pijnlijke Indruk te Berlijn De bovengenoemde gebeurtenissen hebben volgens Havas te Berlijn een pijnlijken in- Het ijs op het IJselmeer kruit. Heele gebergten hebben zich nabij Harderwijk gevormd. Het geheel heeft het aanzien van een Poollandschap. EEN JOODSCHE VLUCH- TELINGEN-COMMISSIE Onder voorzitterschap van den Minister van Binnenl. Zaken DEN HAAG, 7 Januari. Naar wij van bevoegde zijde vernemen, heeft de Minister van Binnenlandsche Za ken een commissie ingesteld, waar in onder zijn voorzitterschap, naast ambtenaren van de departementen van binnenlandsche zaken en justi tie, vertegenwoordigers zitting heb- hen van de voornaamste comité's wel ke zich op het terrein van het vluch telingenvraagstuk bewegen. Het doel van de instelling van de ze commissie is een meer centrale be- heersohing van de vele problemen, welke zich op dit terrein voordoen, en het bevorderen van een doelmati ge en economische werkwijze. DE LAATSTE TOL IN GELDERLAND VERDWIJNT Het obstakel op den grintweg NunspeetApeldoorn NUNSPEET, 7 Januari. Gistermiddag heeft de raad der gemeente Ermelo besloten den tol op den grintweg Nun speetApeldoorn in principe op te hef fen, mits het rijk en de provincie elk een bedrag van f25000 in eens uitbe talen. De tol dateert uit het jaar 1S63, toen een verordening werd aangenomen om op den weg NunspeetApeldoorn tolgeld te hef fen. De tol werd in dien tijd aan parti culieren verpacht. In 1926 besloot de raad dit niet meer te doen. De tol is steeds een goede bron van inkomsten voor de ge meente geweest In 1932 bracht hij o.a. f 10.584.66 op. In 1934 trad een sterke daling in. De opbrengst was in 1936 f6950.45 en in 1937 ongeveer een gelijke som. Van deze tolgelden moest de grintweg onderhouden worden, Herhaalde malen zijn pogingen aangewend om den tol op te hef fen, doch steeds stuitte dit op financieele bezwaren van de gemeente af. druk gemaakt, omdat men daar nog steeds op het standpunt staat dat de te Weenen door Italië en Duitschland gevelde scheids rechterlijke uitspraak een definitieve oplos sing vormt en eindelijk pacificatie gebracht heeft in deze streek van Europa. Bevoegde Duitsche kringen willen echter in dit incident slechts een zelfstandig optre den zien van locale legerformaties, waarb'j de belanghebbende staten niet betrokken zijn. Men streeft ernaar, deze staten te be schouwen als volledig voldaan over de uit spraak van Weenen, die op hun eigen ver zoek is gegeven. Men betreurt intusschen dit nieuwe inci dent en geeft te verstaan, dat het het voor werp zal uitmaken van energieke vertoogen te Boedapest en te Praag, opdat de beide be trokken regeeringen eindelijk en niet alleeri in woorden rekening houden met de arbi trage van Weenen. Kortom, men is weinig voldaan over de teekenen van „ongehoorzaamheid", die zoo wel in Hongarije als in Tsjecho-Slowakije aan den dag treden ten opzichte van de scheidsrechterlijke uitspraak van Weenen en men betreurt het te moeten constateeron, dat de verwachte pacificatie nog niet tot stand is gekomen. De Ftaliaansche pers publi ceert het nieuws over het voorge vallene in een voor H o-n g a r ij e guns tig en zin, waarb'j zij den na druk legt og den ernst daarvan Er wordt al weer geschaatst De baan naar Marken berijdbaar Het Mj'kt haast niet te gelooven, maar een paar graadjes vorst maken het op verschillende plaatsen al weer mogelijk te schaatsen. Hier en daar is al druk gereden en verschillende ijsbanen zouden vandaag weer ge opend zijn, als het niet te hard dooide. Het bestuur van de ijsvereeniging „Ollyimpia" te Monmikendaim deelt ons mede, dat de baan naar Marken Ln goede conditie verkeert. Op de Gouwzee heeft men vele tentjes opge steld, die met vlaggetjes zijn versierd! Wyzigingen der tarief- machtigingswet.-» Vandaag treedt de wet in werking 's-GRAVENHAGE, 7 Januari. Gister is afgekondigd de Wet bot wijziging van de Taxiefmachtigingswet 1934. De Web is vandaag in werking getreden. Van Stavoren naar Enkhuizen op de fiets Overal goed berijdbaar ijs Gistermiddag arriveerden te E n k h u i- zen tien personen uit Stavoren, die den tocht over het ijs per rijwiel hadden ge maakt. Open water was door hen onderweg nergens opgemerkt en het ijs bleek overal vlak en goed berijdbaar te zijn. Om onge veer vier uur heeft het gezelschap den te rugtocht weer aanvaard. Sinds 1929 was het maken van een dergel ij ken tocht over het tJsselmeer niet mogelijk. Jubileum van legeronderdeelen Maandag 9 Januari a.s., om 19.50 uur, zal de commandant van het veldleger, Z.Exc. J J G. baron van Voorst tot Voorst, voor de N.C.R.V.-microfoon een toespraak houden in verband met het 125-jarig jubileum van verschillende onderdeelen van de Koninklij ke weermacht. Nieuwe mailboot wordt „Beatrix" gedoopt MIDDELBURG. 7 Januari. Nadat aawan kelijk bericht was, dat de te water lating van de tweede mailboot voor de Maatschap pij „Zeeland", op de werf der Kon. Maat schappij „De Schelde" in aanbouw, zou plaats hebben op 11 Maart, vernemen wij thans van den Commissaris der Koningin in Zeeland, dat er gegronde hoop bestaat, dat Prinses Juliana en Prins Bernhard op Zaterdag 25 Maart naar Vlissingen zullen komen in verband met de doopplechtigheid van genoemd schip. Hunne Kon. Hoogheden hebben goedgevonden, dat de naam van dit schip ..Beatrix" zal zijn. N.V. GRONINGSCHE HYPOTHEEKBANK gevestigd te GRONINGEN H De Bank geeft uit: 31/2 Pandbrieven a 100% l (Koers van omwisseling IOOV2 it VOORNAAMSTE NIEUWS Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen Te Rotterdam vergaderde heden de Ned. Chr. Reisvereeniging. De socialistische raadsfractie te Amster dam heeft de verklaringen van De Miran-t da en Gulden onvoorwaardelijk aanvaard* In een spoedeischende zitting van den ge-i meenteraad zal de kwestie over de uit-; gifte van gronden besproken worden. Door de enkele graden vorst kan op verschillende plaatsen weer geschaatst worden. In het tournooi te Hastings werd Szabo winnaar, Euwe tweede en Landau met Pirc derde. Ernstig militair incident aan de Hon« gaarsch-Slowaaksche grens. Daladiers politieke rede te Algiers. Wat Beck en Hitier te Berchtesgadeiï besproken zouden hebben. De Bilt voorspelt: Voor Zeeland, Noord- en Zuidhob land krachtige tot matige zuidelijke zuid. westelijke wind, betrokken tot zwaar bewolkt, mooi weer met tijdelijk regen. Voor Noordbrabant, Utrecht, de V e 1 u w e en het Noordoosten matige wind uit zuidelijke richtingen, betrokken tot zwaar bewolkt, wellicht eenige regen, lichte dooi tot temperatuur om het vriespunt. Voor de oostelijke provincies zwakke tot matige zuidoostelijke tot zuide. Ljjke wind, betrokken tot zwaar bewolkt, weinig of geen neerslag. In den nacht wel licht nog lichte vorst, overdag lichte dooL BAROMETERSTAND Stand vanmorgen half twaalf 768.0. TH ERMOMETERSTAND Stand vanmorgen half twaalf 1.2 C. 8 Jan. Zon op 8.10 uur, onder 4.03 uur 9 Jan. Zon op 8,09 uur, onder 4.04 uur 8 Jan. Maan op nm. 3,15 u. ond. vm. 9,11 U 9 Jan. Maan op nm. 9,36 u., ond. vm. 9,37 u TIETSERS LICHT OP 8 Jan. Van 'sav. 4,33 u. tot 'smorg. 7,39 u 9 Jan. Van 'sav. 4,34 u. tot 'smorg. 7.39 u BOEKHOUDINGEN BELASTINGZAKEN J. M. VAN OSNABRUGGE KROOSWIJK (bij Oud Beijerland) Telef. O.-B'land 108 ASSURANTIE'S EFFECTEN WOTÉL TEL31660 CAFfc KAMERS Mn ONTBUT-f-3-MET BADKAMER -f-4- Stormschade verzekering Een specialiteit op het gebied van STORMSCHADE-VERZEKERING Algemeen Onderling Waarborg Genootschap ..R E N O V A T U M" te Amsterdam, Spulstraat 219/21 Tel. 35620 Vraagt eens een prospectus aan! Wijnhandel André Kerstens Tilburg Fijne Bordeaux Wijnen PRAKTIJKEXAMENS BOEKHOUDEN ALGEMEENE HANDELSKENNIS KRUIDENIERSDIPLOMA MANUFACTURENBREVET BOEKHOUDEN M.0. MIDDENSTANDSDIPLOMA GEMEENTE-ADMINISTRATIE N., D. en E. HANDELSCORRESPONDENTIE OPLEIDING NIJVERHEIDSAKTE N= ELECTROTECHNISCH OPZICHTER Een degelijke, volledige opleiding levert: R E- S. A. VE fL P SCHRIFTELIJ KE CURSUS PROSPECTUS en PROEFLES GRATIS OP AANVRAAG.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 1