fHetiure £riltórijr (tfcmrant
Dooi maakt een eind aan de ijsvreugde
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leidenen Omstreken
IJs, sneeuw en regen tegelijkertijd
Ontzettende
treinramp in
Roemenië
RYNBENDE
FIRMA D. KATZ
Sbonnemcntsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is f 225
Franco per post f 225 portokosten
Per week -» 0-18
Voor het Buitenland bij wekelijkScTte
zending4.50
Bij dagelijksche zendingv 5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/z cl.
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 38936
DINSDAG 27 DECEMBER 1938 J 19e Jaargang
atrtjertEntieprifjen:
Van 1 tot 5 regels f 1.17'/»
Elke regel meerf 022'I»
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regelst2.30
Elke regel meer0.45
Voor het bevragen aan 'I bureao
wordt berekend0.10
,N°. 6584
Doch ook de last en het ongerief kunnen nu
spoedig tot het verleden behooren
Even onverwachts als de strenge
vorstperiode is ingevallen, is nu ook
de dooi gekomen. Tweede Kerstmid
dag in het schemeruur heeft een
extra-weerbericht de op handen zijnde
verandering al aangekondigd. Een
enkele optimist wilde er niet van
weten. De Bilt zou het wel weer mis
hebben. Werd enkele weken geleden
ook niet een zachte winter voorspeld?
Maar bij deze „speculatie" werd ver-
geten dat de Bilt het op korten
t e r m ij n vrijwel immer bij het rechte
eind heeft. Zoo ook nu weer. Met een
race-tempo is de dooi gaan doorzet
ten! Gisternacht vroor het in het
midden van het land nog tien graden,
Omstreeks het middenuur van den
Tweeden Kerstdag was de tempera
tuur te Rotterdam al tot min vijf
graden Celsius gestegen, om tenslotte
al sneller zich naar het nulpunt toe te
bewegen. Dat er weersverandering op
til was, wees ook de windrichting al
uit, want die was om naar het Westen!
Reeds om zes uur in den avond werd
het weerbericht van de Bilt pure wer
kelijkheid. Op dat moment schom
melde te Rotterdam de wmperatuur
om het vriespunt en het begon heel
2achtjes te sneeuwen. Nu geen groote
prachtige vlokken, die zoo dwarre
lend en onberekenbaar hun reis door
het luchtruim volbrengen, maar van
die fijne natte sneeuw, die vastklit aan
je goed en qr haast niet af te krijgen
is. In den avond is de temperatuur om
het vriespunt blijven hangen, maar in
den loop van den nacht deden de
warme luchtmassa's die uit het Zuid
westen werden aangevoerd, de rest.
Bij tijd en wijle begon het te.... re
genen. De dooi zette in: Vanmorgen
om acht uur was de temperatuur te
Rotterdam tot 1,8 graden boven het
■vriespunt gestegen. In den vroegen
morgen waren de resultaten reeds
merkbaar: hier en daar werden in de
met een witte wade bedekte weilanden
reeds de groene grassprietjes zichtbaar
en op het ijs in de slooten vormden
zich waterplassen.
Voor schaatsenminnend Nederland is
nu de pret weer voorbij. Maar men
heeff de laatste week ook niet weinig
zijn hart kunnen ophalen. Tot gister
avond toe, ondanks de neervallende
sneeuw! De Friezen zullen er wel -hart
zeer van hebben, dat de Elfsteden
tocht nu moet worden afgeschreven.
Voor het optimisme, dat het na de
dooi wel weer zal gaan vriezen, be
staat althans weinig grond. En ook
Waarom de Waal ijsvrij is
Onze Arnhemsche redacteur meldt
ons: Het heeft de aandacht getrokken
dat de Waal zoo goed als ijsvrij is,
terwijl de Rijn daarentegen van
Rhenen tot Pannerden vastzit Bij
informatie narr de oorzaak hiervan
vernamen wij, dat zulks voornamelijk
een gevolg is van de windrichting.
Is de wind Noord, dan voert deze de
schotsen in hoofdzaak den Waal op,
is hij echter, gelijk thans het geval is,
Z.-Z.W., dan wordt het drijvende
ijs den Rijn ingestuwd, met het be
kende gevolg. Men moet het maar
weten!
van de Zuidhollandsche „Rondrit"' zal
nu wel niets meer komen. Maar ja,
daar zullen we nu maar niet over
treuren, want aan den anderen kant
zijn er toch ook weer duizenden bij
duizenden Nederlanders zij zullen
wel verre in de meerderheid zijn
die met vreugde de invallende dooi
begroeten.
Natuurlijk brengt ook de dooi weer
de nood ige narigheid mee. De Bilt
heeft er gistermiddag al dadelijk voor
gewaarschuwd. Het gevaar van gladde
wegen! De koude slaat immers uit den
grond -en de neervallende regen be
vriest. Er treedt ijzelvorming op, de
groote vijand van alle verkeer. In
dergelijke omstandigheden tachtig
K.M. per uur te rijden, zooals wij op
den Biltschen straatweg zagen, is
onveran .woordelijk! Even remmen, en
er gebeuren de grootste ongelukken.
Bij de .Spoorwegen heeft de vorst
periode ook al het noodig ongerief ver
oorzaakt. Tot op heden duurde dat
voort. Zaterdagmiddag hing men in de
Diesels als klitten aan elkaar. Het ont
brak er nog maar aan dat ook de
bagagenetten werden volgeladen.
In elk geval scheelde het niet veel,
waaruit blijkt dat men op den enormen
toeloop van reizigers weinig had ge
rekend. Wij zagen tientallen reizigers
die teleurgesteld naar volgende trei
nen werden verwezen. Ook hedenmor
gen ondervond reeds in don zeer vroe
gen morgen de dienst groote vertra
ging. Te Rotterdam kwamen de eerste
treinen uit Utrecht aan het Maas
station meer dan een uur over tijd
aan. Nu de dooi is ingevallen mogen
we aannemen dat het leed spoedig ge
leden zal zijn. Merkwaardig is, dat dè
stemming van het publiek onder al
deze narigheid zoo uitstekend bleef.
Meestal maakte men maar een kwink
slag en de rest nam men op den koop
toe. Feitelijk is dit nog de beste hou
ding, want er iets aan veranderen doe
je toch niet!
Met dat al hébben we nu de eerste
vorstperiode definitief achter den rug.
Of er nog meer zal komen? Wij weten
het niet. De volksmond zegt, dat men
op den zoop toe krijgt, wat men voor
1 Januari aan vorst heeft gehad. Als
dat waar is, hebben we dus nog wat te
goed. Mocht dit zoo zijn, dan hopen we
één ding, n.l. dait de barre kou, die
we nu hebben gehad, zich niet zal her
halen en dat ons land voor nieuwe
ontbering op zoo velerlei gebied zal
worden gespaard.
Twee scheepjes omhoog gevaren
VLISSINGEN, 26 Dec. Vanmorgen zijn
nabij Zoutelande in het vaarwater Ocstgat
twee motorsoheepjes, de „Telegraaf 6" en de
„Telegraaf 15'' omhoog gevaren en blijven
zitten. Beide scheepjes waren óp de uitreis.
De sleepboot „Goliath", welke ter assis
tentie; was uitgevaren, is vanmiddag «vu hot
bergingsstation te Vlissingen teruggekeerd,
zonder hulp te hebben verleend. De „Tele
graaf 6" en de „Telegraaf 15" zijn op eigen
kracht vlot gekomen en Vlissingen binnen
Aan boord van de „Telegraaf 6" heeft zich
nog een ongeval voorgedaan. Een der ma-
trozen is door tot nog toe onopgehelderde
oorzaak aan het hoofd gewond en is ter ver
pleging in het ziekenhuis te Vlissingen op
genomen.
HOLLAND OP DE
SCHAATS
Prins Bernhard op de
Loosdrechtsche Plassen
De Noord-Hollandsche
Dorpentocht wordt een sncces
Er is onder de Nederlanders even aan ge
twyfeld of Prins Bernhard wel zou kunnen
schaatsenrijden!
De witte Kerst heeft ons hierover gerust
gesteld. Half Nederland heeft van de natio
nale sport kunnen genieten en de velen, die op
de Loosdrechtsche Plassen de gladde ijzers
onde» hebben gehad, hebben ook den Prins,
met eenige leden der hofhouding, daar twee
keeren met rustige, forsche streken over de
baan zien zwieren. Af en toe is hy door het
publiek, dat zich weldra bescheiden op den
achtergrond hield, toegejuicht. Bij een
tentjes heeft Prins Bernhard het oud-Holland-
sche „leg eris an" in toepassing gebracht
een kop chocolade en een gevulde koek te
gebruiken.
Nederland kan gerust zijn: de sympathieke
Prins is ook in dit opzichtmeegevallen!
Tweede Kerstdag is onder groote belang
stelling do Noor d-H ollandsche Dor
pentocht gehouden. Niet minder dan 1200
deelnemers, waarvan sommigen in de meest-
fantastische kleeding, zijn bij de Friesche Brug
te Alkmaar aan de start verschenen en
hiervan hebben binnen den vastgestelden tijd
den tocht beëindigd. Het ging over Noord-
Hollands slooten en vaarten, langs een vast
gestelde route, over Oudendijk naar Edam,
Monnikendam. Ilpendam, Den lip, Purmerend
en West-Graftdyk terug naar Alkmaar. Het
was geen wedstrijd, maar het is toch wel aardig
mee te deelen, dat een bekend Elfstedenrijder,
Sjouke Westra, als eerste binnenkwam. Hij
heeft de 70 KM., waarvan er 8, helaas,
moesten geloopen worden (het gedeelte Oost
huizenEdam, dat, ondanks de verzekeringen
aan den „Ijsbond Noord-Hollands Noorder
kwartier", niet geveegd was) in 4 uur 11 mi
nuten afgelegd.
Onder de deelnemers is ook geweest de
Duitsche gezant in Nederland, Graaf Julius
von Zech von Burkersroda, met zyn vrouw
en ook de bekende yssportfamilie Taconis,
vier personen.
De schaatsentocht naar Marken, die bjj de
Amsterdammers vooral zeer in trek is, is
teleurstelling geworden, omdat het ys naar
Monnikendam zeer slecht was en de Gouwzee
zelfs niet was te beryden. Velen hebben den
tocht te voet gedaan. Hoe dan ook, ze wilden
over het ys naar Marken I
Schepen in het ijs
Sommige vaartuigen bevinden
zich in gevaarlijke positie
M oeilijke reddingspogingen
OOSTMAHORN, 26 Dec. Volgens een op
het reddingsstation te Oostmahorn ontvan
gen bericht, afgezonden door de kustwacht
te Rottumeroog, bevinden zich in de nabij
heid van dit eiland drie vaartuigen, die in
het üs bekneld zijn, in een moeilijke positie.
Een dezer vaartuigen, een te Leer in Duitsch-
land thuis fbehoorende schelpenzuiger, beva
len door schipper Houwing, heeft de vlag
geheschen. De motorreddingboot „ïnsulinde"
van de Noord-Zuidhollandscihe Redding-Mij,
onder bevel van schipper Toxopeus, is
van Oostmahom ter assistentie uitgevaren,
Wegens het vele drijfijs op de wadden
moet de redddingboot den geiheelen nacht
buitengaats blijven en morgen bij het aan
breken van den dag trachten de in nood
verkeerende vaartuigen te bereiken. Aange
zien deze vaartuigen reeds gedurende de
geheele winterperiode geen verbinding met
de kust hebben gehad, vreest men dat er
een ernstig gebrek aan voedsel en drink
water zal zijn.
De beide andere vaartuigen behooren in
de provincie Groningen thuis.
Naar wij nader vernemen, heeft de red
dingboot „In8ulinde" levensmiddelen voor
OoA: Marken heeft geprofi
teerd van de gelegenheid,
en talrijke bewoners van het
eiland hebben een baantje
op de gladde ijzers gemaakt
Volendam op de schaats. De jongste spruit
maakt den tocht op den arm vari haar
vader mee.
de bemanning der in het ijs bekneld zittende
schepen en voor de bevolking van Rottumer-
oc«g, waar de levensmiddelen begonnen op te
raken, aan boord. De reddingboot heeft ook
een kleine vlet meegenomen om eventueel
de in nood verkeerende schepen over het ijs
te kunnen berriken
De „ïnsulinde'welke eenige dagen in het
ijs bekneld heeft gelegen, heeft men hieruit
hedenochtend kunnen vrijmaken.
Schepen uit het ijs bevrijd
ROTTERDAM, 27 Dec. Onder zeer moei
lijke omstandigheden is het aan de ijsfcre-
kers van de N.V. Nederlandsche Stooen-
sleepdienst v.h. P. Smit Jr., te Rotterdam ge
lukt het tankschip „Lubbers 2" Zaterdag
van Zijpe naar Pernis te brengen. Voor het
doorvaren van de Dordtsche Kil waren niet
minder den zeven sleepbooten waaronder
de groote ijsbrekers „Siberië" en „Spitsber
gen" noodig.
Zaterdagavond om tien uur lag het schip
behouden te Pernis.
De „Siberië" en de „Spitsbergen" zijn Zon
dagochtend vroeg van Rotterdam naar Go-
rinchcm vertrokken om een Rijnsleepboot
die daar met drie groote Rijnschepen inge
vroren was, te gaan bevrijden. Dit mocht ge
lukken en Zondagmiddag is het convooi te
Rotterdam aangekomen.
Verbindingen hersteld
De verbinding tusschen Krimpen aan den
IJssel en Capelle aan den iJssel is weer her
steld, doordat men ter vervanging van het
veer, een voetpad over het ijs heeft gemaakt
De veerdienst Krimpen a.d. Lek—Kinder
dijk, welke dienst sinds Dinsdag was ge
stremd, is Zaterdag heropend voor voetgan
gers, fietsers en motorrijders.
Emile Vandervelde f
Emile Vandervelde, de voorzit
ter van de Belgische Arbeiderspartij, is,
naar wij uit Brussel vernemen, aldaar
hedenmorgen om half zes overleden. Op
eersten Kerstdag was de reeds bejaarde
socialistische politicus, hij was 73 jaar
oud, nog wèl. Met zijn vriend Louis de
Brouckère, den voorzitter van de Tweede
Internationale, had hij het noenmaal ge
bruikt in het gebouw der partij in de
Belgische hoofdstad. Des avonds echter,
na afloop van een theatervoorstelling,
gevoelde hij zich niet goed, vermoedelijk
tengevolge van een hartzwakte. Hij moest
te bed worden gebracht en geraakte
Maandagavond om half el' buiten be
wustzijn. Hedenmorgen kwam het einde.
De Belgische socialisten verliezen in hem
een man van de oude garde, een zeer
strijdbare figuur, doch die echter, toen
het doctrinair getij verliep, weigerde de
bakens te verzetten. Zoo was hij, in het
bizonder den laatsten tijd, een omstreden
figuur geworden, die niet langer zijn
partijqenooten eendrachtig achter zich
had. Velen volgden liever De Man en
S p a a k, met wier neo-socialisme V
dervelde zich nimmer heeft kunnen ver
zoenen.
85 dooden,
325 gewonden
In den Kerstnacht is tusschen de Roe-
meensche stations GalatzChisinau een
tweetal treinen op elkander gebotst
Daar het materieel uit ouderwetsche wa
gons bestond werd door de botsing een
ontzettende verwoesting aangericht. De
treinen waren bovendien zeer vol, aan
gezien er een reductie van 50 pet op de
tarieven was verleend. Dr slachtoffers
waren meerendeels vacantiegangers,
hoofdzakelijk scholieren en militairen.
Volgens de eerste opgaven waren er 85
dooden en 325 gewonden, doch de vrees
bestaat, dat er onder de wrakhoopen
nog meer gewonden liggen.
Daar de telegrafische en telefonische
verbindingen door de sneeuw waren ver
broken, konden hulptreinen pas veel la
ter vertrekken, waardoor de toestand
van talrijke gewonden is verergerd. Ook
de treinbotsing zelve is een gevolg van
het ontbreken van verbindingen tus
schen twee stations.
De ramjp had plaats op de lijn Galatz—
Chisinau (Kisjinef), die nog dateert uit den
tijd, dat Bessarabië Russisch was en slechts
enkel spoor heeft. De trein, die uit Galatz
was vertrokken, had onmiddellijk groote
vertraging en kwam pas om 1 uur in den
nacht te Erikazia aan, waar gestopt werd.
De stationschef aldaar was van meening,
dat de trein uit de tegenovergestelde rich
ting, dus van Chisinau naar Galatz, zich
nog in het op 20 K.M. afstand gelegen sta
tion van Etulea bevond. Hij kon zich daar
van echter niet vergewissen, daar hij met
zijn collega aldaar geen verbinding kon
krijgen. De chef van Etulea verkeerde zij
nerzijds eveneens in de veronderstelling,
dat de lijn vrij was en liet dus de trein uit
Chisinau in de richting van Erikazia ver
trekken.
Ongeveer halverwegen deze beide stations
liepen de treinen met groote snelheid op
elkaar. De twee locomotieven en zeven hou
ten wagons werden vernield, alle andere
wagons beschadigd.
Onder de reizigers ontstond een geweldige
paniek. Aan hulpverleening viel in de duis.
ternis en den sneeuwstorm niet te denken,
temeer daar er geen assistentie van des
kundigen was. Eenige overlevenden hadden
den moed, door de sneeuw te trekken naar
een 13 K.M. verder gelegen station, alwaar
zij melding van de ramp maakten.
Onmiddellijk kon toen aan Galatz en
Boekarest om hulp worden gevraagd. Uit
eerstgenoemde stad vertrokken twee trei
nen met dokters en verplegers; uit Boeka
rest kwam een hulptrein, waarin ook de
ministers van Verkeer en van Volksgezond
heid hadden plaats genomen.
Het reddingswerk ging met veel moeilijk
heden gepaard, daar de gewonden over
groote afstanden vervoerd moesten worden.
Volgens den correspondent van de „Daily
Telegraph" zou het aantal dooden grooter
zijn dan officieel werd opgegeven, daar
vele gewonden moeten zijn overleden en
het moeilijk is vast te stellen, of zich on
der de geheel versplinterde wagons niet
nog -meer slachtoffers bevinden. Zeer wei
nig dooden zijn tot nu toe geïdentificeerd
er bevinden zich onder hen echter, naar
United Press verneemt, vermoedelijk geen
buitenlanders. De trein was, zooals
zeer dicht bezet, daar 50 korting op de
tarieven was verleend.
De plaatsvervangende' stationschef van
Galatz is gearresteerd, omdat hij den ma
chinist van den uit zijn station vertrokken
trein geen juiste instructies zou hebben
meegegeven.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit TWEE bladen
De jaarvergadering van de Unie van
Chr. Onderwijzers en Onderwijzeressen.
De bepalingen van de nieuwe Veilig
heidswet, die op 1 Jan. a.s. in werking
treedt.
De jaarvergadering van het Ned. Chr,
Gymnastiek Verbond.
Een treiufcatastrofe in Roemenië; tien
tallen doo fen, honderden gewonden.
Het Fransche antwoord inzake het ac*
coord van 1935 te Rome overhandigd.
Wil de Chineesche oud-premier Wang
vrede sluiten?
De opmarsch der rechtsche troepen in
Catalonië.
Emile Vandervelde overleden.
TERSCHELLING. 27 December. De boot
verbinding met Terschelling, welke cot di'
verre normaal verloopen is, heeft gisteren
moeilijkheden opgeleverd. Wel had de boot.
die des ochtends om half negen van het
eiland was vertrokken, een vlotte reis, doch
de boot in omgekeerde richting, die om elf
uur Harlingen had verlaten, is in het ijs
vast geraakt en later naar haar punt van
uitgang teruggekeerd
DE WEERSOMSTANDIGHEDEN
Wat voor weer krijgen we P
Voor de kuststrook; lichte tot matige
dooi, wisselende bewolking, geen neerslag
van beteekenis, matige, tijdelijke krachtig*
noordwestelijke wind.
Voor het binnenland: des nachts
temperatuur om het vriespunt, overdag lich
te tot matige dooi, wisselend bewolkt met
plaatselijk nevel in den nacht en den och
tend, geen neerslag van beteekenis, meest
matige noordwestelijke wind.
BAROMETERSTAND
Stand vanmorgen half twaalf 757.9."
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen half twaalf 5.0 C.
IK SNAK ER NAAR
„BLAUFRIES"
AMSTERDAM
POTTERDAM
OPSLAG - EXPEDITIE -CONTROLE
HET ADRES voor:
VAKKUNDIG VERTROUWENSWERK 1
VRAAGT TARIEVEN I
Spoorstraat 33/37, Dieren, Tel. 4202
DOORLOOPENDE TENTOONSTELLING
VAN 17e EEUWSCHE OUD-HOLLAND-
SCHE MEESTERWERKEN, ITALIAAN-
SCHE en VLAAMSCHE PRIMITIEVEN.
Dagelijks geopend van 96 uur.
BOEKHOUDING
BALANS
BELASTINGZAKEN
JOH. A. RIENKS
COOLSINGEL 71 ROTTERDAM
Telefoon 13634
OUDE MAN BIJ BINNENBRANDJE
OMGEKOMEN
's-GRAVEXDEEL, 26 Dec. Omstreeks 'Tt'ii
acht hedenavond werd door huren onM'-k».
dat een binnenbrand'-• wrs ei>i- .i. n hii
den allee-nwonendor. -Q~ P v h m
den Beneden Haveu«'::>-- ter. D-« tranl-
weer werd terstond te hul
'Ion-
binnenbrandje beperkt bleef, bleek de
oude man reeds m de vlammen te zijn om
gekomen.