Jlieiuur geiiisdft ÖEourant Vorst legt de scheepvaart grootendeels lam Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leidenen Omstreken Het begint op 1929 te lijken gboraiemiittspriis: Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agenlschap gevesligd is 235 Franco per post 2.35 portokosten Per week0.18 Voor hel Buitenland bij wekelijksche zending4.50 Bij dagelijksche zending5.50 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/*ct Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 WOENSDAG 21 DECEMBER 1938 19e Jaargang Stobertentiepriften: Van I tot 5 regels t-17"/» Elke regel meer ..»-»..«•» 022'It Ingezonden Mededeeüngen van 1—5 regels 230 Elke regel meer 0,45 Yoor het bevragen aar» 1 bureau wordt berekend 0,10 NO. 6580 HET VLIEGVELD- DEBAT De Kamer wil anders dan de Regeering Wanneer wij na de Kamerzitting van gisteravond, waarin de kwestie van het centrale vliegveld is behandeld, dit artikel zouden beginnen met den volzin: „Rotter dam kan tevreden zijn!" dan zou dit de verdenking kunnen wekken, dat het be lang van Rotterdam in deze zaak bij ons zoodanig vooropstond, dat het onzen gedachtengang geheel beheerschte. Wij zijn echter gewoon deze „cause celèbre" om een aanduiding van Minis ter Van Buuren te bezigen ruimer te zien en we hebben dat, meenen we. met de meeste Rotterdammers, die hun licht over deze zaak hebben laten schijnen, gemeen. Aan de positie, die Schiphol nu eciy* maal. omdat het zich ongestoord heeft kunnen ontwikkelen, heeft verkregen, willen wij niet tornen. Maar de plannen der Regeering hebben ons voor de vraag gesteld of het verstandig, of het billijk >s om Waalhaven practisch gesproken te li- quideeren door Schiphol met Regeerings- millioenen in een nog veel meer bevoor rechte positie te brengen dan het door den loop der omstandigheden reeds is ge- komen. Het geeft ons reden tot groote voldoe ning. dat bij de discussie in de Tweede Kamer vrijwel geen enkele stem is verno men. die het vreemde. onbegrijpel>]ke standpunt waarop de Regeering in dezen is neergebuiteld Mr Diepenhorst zei iets dergelijks in zijn in eersten termijn gehouden rede kon goedkeuren. Wij zijn er verheugd over, dat zoovele Kamerleden hebben getoond het veront waardigd protest van Rotterdam tegen de Regeeringsplannen te begrijpen en te deelen en dat zij zich met een behoorlijke reeks van argumenten daartegen gekeerd hebben. En er is, nadat de vertegenwoordigers van de talrijkste groepen in de Kamer een gemeenschappelijke motie hebben inge diend. waarin ook de behoefte van Rot terdam aan een vliegveld voor passend internationaal luchtverkeer wordt uitge sproken, geen twijfel meer mogelijk of de Kamer zal Donderdagmiddag a.s. in groote meerderheid een uitspraak doen, die den Minister eenvoudig belet om op den ingeslagen weg voort te gaan. Wij betreuren het zeer, dat de Minister blijkbaar niet in staat was om een soepe ler houding tegenover de Kamer aan te Gedurende de discussie kwam soms heel scherp uit, dat de Minister de zaak volkomen anders bekijkt dan de meer derheid. Op het feit, dat het transito-passagiers- vervoer 43.000 personen, het buitenlandsch vervoer met ons land 37.000 personen en het binnenlandsch vervoer 17.000 perso nen omvat, bouwt hij de stelling, dat naar dat transito-vervoer onze h e e 1 e vlieg veld-politiek gericht moet worden. Terecht heeft de heer vanLidthdeJeudede overheerschende belangrijkheid van deze transito-cijfers aangevallen. Verder was één der stellingen van den Minister, dat men het vraagstuk niet mag koppelen aan de beteekenis van bepaalde steden. Alsof het niet juist bepaalde cen tra, als Amsterdam en Rotterdam, zijn die a 1 s ophooping van menschen en indu strieën en als handels- en verkeersplaatsen de grootste belangen bij het modernste van alle vervoermiddelen hebben. Wanneer men een dergelijke uitlating uit den mond van een bewindsman hoort, is men geneigd zich af te vragen of men wel goed ge luisterd heeft. Zoo was het b.v. ook met het volgende punt in 's Ministers betoog: „Er moet ge streefd worden naar centralisatie; secun dair is de vraag waar?" Natuurlijk is dit geheel op zichzelf bezien wel juist Maar wanneer dan ten slotte tot de con clusie gekomen wordt: „centraliseeren opSchiphol" dan begrijpt ieder, dat dit „secundair" nog een andere beteeke nis heeft dan zoo maar voor de hand ligt. Van gelijken vreemdsoortigen aard was de uitlating van den Minister over Bra bant, dat z.i. in de beschouwingen over de ontwikkeling van het Rotterdamsche vlieg veld eenvoudig niet zou meetellen. De algemeene indruk na de rede van Minister was dan ook, dat zijn argumen tatie uiterst zwak was. Zelfs dat deel ervan, dat op defensie kwesties sloeg, was niet overtuigend. Wij weten natuurlijk wel, dat men over defen sie-aangelegenheden niet ronduit kan spreken. Maar dit neemt niet weg. dat de klaarblijkelijke vermenging van militaire en burgerlijke luchtvaart-overwegingen een hoogst-onbevredigenden indruk na laat. Defensie kon niet op Rotterdams afwij zende beschikkino inzake het bouwen van militaire loodsen op Waalhaven wachten. Daarmee, aldus de Minister, viel één der pilaren van het heele plan, bestaande op twee vleugels militaire vliegvelden en in het midden een burgerlijk. Het lijkt werkelijk op een spel met de groote belangen van Nederlands eerste koopstad. Men kan het Rotterdamsche gemeentebestuur in dit verband zeker verwijten doen, dat het niet diplomatiek genoeg gehandeld heeft. Maar in het licht der gebeurtenissen: eerst aanwijzing van Leiderdorp als centraal vliegveld, vervol gens, al heel spoedig daarna, afkeuring van den grond te Leiderdorp voor het doel, gevolgd door het overstag gaan naar een vliegveld, dat 63 K.M. van Rotterdam doch onder den rook van Amsterdam ligt en dat aan te duiden als „centraal vlieg veld" in het licht van deze gebeurtenis sen is de houding van Rotterdam nog zoo zot niet te noemen. De Kamerzitting van gisteren heeft, zooals we zeiden, gegronde hoop gewekt, dat niet de luchtige redeneering, die de Minister van Waterstaat heeft meenen te moeten bezigen maar het met goede rede nen omkleed verzet van de Kamermerder- heid den doorslag zal geven. Wij sluiten ons aan bij den wensch dien de heer K r ij g e r uitgesproken heeft, nl. dat de Regeering na aanneming van de motie met een nieuw plan zal komen. En dat moge dan een goed over wogen plan zijn; een plan, dat met de thans wel volledig duidelijke opvattingen zal doordrenkt zijn en dat niet het sterk improvisatorisch karakter dragen zal waartegen Mr Diepenhorst den vinger ophief. Dat de Regeering thans de zaak ter hand wil nemen is wellicht heel goed, maar zij moet dat dan doen zonder te du peeren, zonder voor tfc trekken, zonder... het w e r k e 1 ij k nationale belang uit het oog te verliezen. De eerste sneeuw Strenge heeren regeeren niet lang, zegt het spreekwoord. Het bewijs? Vanmorgen heeft de Bilt het woordje „streng" in het weerbericht achter „matig" gezet in plaats van er voor. Dat wil al heel wat zeggen, al is min 10 0 Celsius toch altijd nog welletjes. Gis. termorgen meldde Rotterdam om 8 uui 14 graden vorst de laagste temperatuur, die sinds Vrijdag is bereikt we zijn dus in 24 uur vier graden naar het nulpunt inge- loopen. Buitenshuis was dat trouwens al eenigszins te bemerken. Het leek minder koud dan gister. Met dat al heeft thans met de vorst ook de eerste sneeuw zijn intrede in ons land gedaan. De heldere, strakblauwe vrieslucht heeft plaats gemaakt voor een aschgrauwe wolkenhemel, waaruit vrijwel onafgebroken het fijne witte poeder neerdwarrelt. Pas nu kan men de schoonheid van de wintersche natuur eerst recht gaan bewon deren Voor de schaatsenrijders is de sneeuw een niet geringe.... teleurstelling. Voor hen beteekent het immers, dat het ijs behalve op de aangelegde banen van de clubs en vereenigingen vrijwel onberijdbaar wordt. In ons landje is het blijkbaar een kwaad teeken als men gecostumeerde ijsfeesten en wedstrijden gaat organiseeren. Tien tegen één dat er dan verandering komt! Al wil dit natuurlijk allerminst zeggen, dat we hier een vasten regel te doen hebben. Het jaar 1929 heeft het bewezen. Maar de echte ijsliefhebbers hadden toch gehoopt, d'at de sneeuw nog maar een dag of wat was weggebleven. Een witte Kerst hadden ze liever gezien. Nu, uitgesloten is het heele- maal; niet, dat we ook dat nog zullen be leven! Maar behoudens de jeugd, hopen de mees ten toch, dat de kou „er nu maar spoedig uitkomt". Daarop schijnt nu toch wel een goede kans te bestaan. Een enkeling hoort men al de verzuchting slaken, dat.... een hittegolf toch altijd nog te prefereeren is boven een koudegolf, als we nu beleven. Maar dezulken vergeten, dat ook een hitte golf veel vraagt van het weerstandsvermogen van den mensch. Gelukkig maar, dat „lievere broodjes" hier niet gebakken worden. De mensch heeft het deze dingen niet te zeggen ec dat is maar goed ook, want hij weet het toch altijd beter. Hoogere leiding mogen we de Catechismus zegt het zoo kernachtig en nadrukkelijk ook in de weersomstandigheden opmerken, en dat doet gerust en veilig leven. P. L. van der Voorde f Te Rotterdam is gister overleden de heer P. L. van der Voorde, oud- penningmeester van den Ned. Chr. Bond van Perso neel in Publieken Dienst. De overledene is 61 jaar oud ge worden. Kanalen bevroren, rivieren vol drijfijs Opvarenden van de „IJsselstroom" zijn naar den vasten wal komen loopen Een goede tijd voor de schaatsenrijders Al blijft het koud, toch begint het er thans naar uit te zien, dat de strenge vorst wat minder gaat worden. Het weerbericht spreekt nog slechts van „matige" vorst, al is tien graden zooals vanmorgen vroeg te Rotterdam toch ook nog geen kleinigheid. Evenwel begint het nu langzamerhand beden kelijk veel op den winter van 1929 te lijken. De groote rivieren zijn nog niet dichtgevroren, maar wel zijn ze reeds vol drijfijs, zoodat zoo langzamerhand de meeste veren den strijd moeten opgeven. In de kanalen kan niet meer gevaren worden en de binnenschippers zijn zoodoende tot werkloosheid ge doemd. Het verkeer te water is reeds zwaar gehandicapt! bemanning van de „IJsselstroom" is er gelukkig in geslaagd 'e voet den vasten wal te bereiken, doch gisteren is de postboot „Geusau" vastgeraakt. Gevaar is daar overigens niet bij. Wat de schaatsenrijders betreft: Zaterdag wordt inderdaad de Elfsteden tocht gehouden. Verschillende andere wedstrijden staan, ook elders, op het programma. Doch blijkbaar moet het eerst minder koud worden, want bepaald druk is het op de ijsbanen tot nu toe niet geweest. De scheepvaart ligt stil! Niet alleen op de kanalen, maar ook op de groote rivie ren. Een hoogst enkele sterke sleepboot kan zich nog door de ijsmassa s heenwor- stelen, maar zonder ijsbreker is er niet veel meer te beginnen. De Waal voor Nijmegen ligt vol met zware ijsvelden en alle schepen, die maar de kans kregen, hebben een toevlucht gezocht in het MaasWaalkanaal en havens. De vluchthaven te Lobith, de grootste van ons land, is geheel gevuld. Er lagen gisteren 240 schepenl Tegen vanmorgen werd zware ijsgang over de geheele breedte van de rivier verwacht. Zelfs twee kustbooten moesten gister avond den strijd tegen de ijsschotsen op geven. En als zulke zware schepen er niet meer door kunnen komen, dan is het afgeloopen voor de scheepvaart. Ieder oogenblik kon het vannacht zoover komen, dat de rivier zou gaan zitten. En dan zijn we aan den toestand, zooals we die in 1929 gehad hebben. Zoo ligt het vervoer te water thans aan banden. Voor de Spoorwegen is zoo doende een zerr drukke tijd aangebro ken. Doch er is cp gerekend, zoo verne men wij. En het is te hopen, dat het niet te lang duurtl In ijselmonde, zoo vernemen wij nader, was gisteren de -jvier reeds over de helft van dc breedte gaan zitten. In de middag- uier. had men reeds een groot aantal Rijnschepen m°i sleepbooten weggehaald, om die in de haven-s van Rotterdam onder te brengen. Bemanning van de „IJsselstroom" aan land Nadat het K-L.M.-vliegtuig, dat gisteren met levensmiddelen naar Urk is gevlogen, het schip reeds had gesignaleerd en men wist dat de „IJsselstroom'- niet was vergaan, had men goede hcop, dat de opvarenden nog leven waren en werden reeds plannen beraamd een hulpexpeditie te ondernemen. Dit is echter niet noodig geweest, daar schipper L. Kamper met zijn knechts J. Kieite en L. Schenk zelf het initatlef hadden genomen cm te voet den vasten wal te bereiken, hetgeen na een moeilijken tocht Is gelukt. De oorzaak van het niet binnenvallen van „De IJsselstroom" te Urk blijkt gelegen te zijn in een defect aan den motor, dat de be manning Zaterdag noopte in het zicht van het edand voor anker te gqan. Zondag is het schip door den plotseling opkomenden iisgang van zijn anker geslagen en naar de plaats waar het op het oogenblik ligt, 25 ki lometer ten Zuiden van Enkhuizen gedre- Postboot „Geusau" raakte vast in het Ijs URK 27 December. De postboot „Geu- iu", die gistermorgen om negen uur met honderd passagiers aan boord uit Kam,pen vertrok, is ter hoogte van het Keteldiep in het ijs vastgeraakt. Het is daar ter plaatse 25 c M. dik. Des middags om half vijf is men er in ge daagd even buiten de Ketel te komen. Ech ter achtte de bemanning het raadzamer niet verder te varen. Vandaag zou men hij dag licht naar Urk zien te komen. Vijftien passagiers hebben de boot verla ten en zijn over het ijs naar Schokland ge- loopen, waar zij in een werkkeet aan den (lijk den nacht zouden doorbrengen. De ove rige passagiers bleven aan boord van de postboot. Vele veren gestremd Hieronder vindt m^n een aantal gegevens omtrent stremming der veren. Waarschijn lijk zullen deze gegevens weer veranderd zijn als dit blad verschijnt. Dordrecht—Zwijndrecht normaal; Dor drechtPapend recht normaal; 's Gravendeel Wieldrecht normaal; Kop van het Land- Werkendam normaal; RozenburgBrielle normaal; MaassluisRozenburg normaal; DintelsasOoltgensplaat normaal; Numans- dorpDen Bommel gestremd; Hendrik Ido AmbachtAlblasserdam gestremd. Over tocht alleen overdag voor wielrijders, voet- gangera en motorrijders. Doesburg: de schip brug is weggenomen; DrutenDodewaard gestremd: Eek en Wielsche veer gestremd; BrakelHerwijnen gestremd. Alleen over dag overtocht voor voetgangers en wielrij ders; BoxmeerHeijen normaal; Culem- borg gestremd. Voetgangers en wielrijders over de spoorbrug; TielWamel gestremd. Voetgangers en wielrijders worden per stoomboot overgezet. GorinchemSleeuwijk zeswielers, trucks met trailers kunnen niet worden overgezet wegens moeilijkheden bij het aanleggen aan den aanlegsteiger; Vier lingsbeek-Bergen gestremd. Overtocht alleen overdag voor personen en wielrijders per roeiboot. Voorts zijn de volgende bootdiensten ge slaakt: MiddelharnisRotterdam, Den Briel-Vlaar- dingen, en Oud-Beyerland—Rotterdam. De navolgende veerdiensten zijn beperkt: Veerdienst Zijpe-Numansdorp (haven) wordt als volgt uitgevoerd: Vertrek Zijpe 6.10 uur. Vertrek Numans- dorp (haven) in aansluiting op tram 10.30 uur van Rotterdam. Veerdienst WillemstadNumansdorp (ha ven) vóór acht uur en na 16 uur gestaakt. De hoofdingenieur directeur van den Rijks-Waterstaat in de directie „Boven rivie ren" te Arnhem, maakt voorts bekend, dat, in verband met den ijstoestand op de rivie ren, de betonning van den Waal, Nederr'jn, Lek en IJssel, wordt weggenomen. Bootdiensten gestaakt. IJs in Noord-Holland wordt niet gebroken ALKMAAR, 21 December. Het bestuur der vereeniging tot ijsbestrijding in Noord- Holand benoorden het Noordzeekanaal „IJs- strijd", gevestigd te Alkmaar, heeft gisteren Als het koud is in Volendam. De jeugd op wandeling door de straatjes van het karakteristieke dorp beraadslaagd' in overleg met den Rijkswater staat en besloten, dat bij de thans heerschen- de strenge vorst geen ijs gebroken zal worden, daar dit geen nut heeft zoolang deze strenge vorst aanhoudt. Vooral ook met het oog od de beperkte middelen der ver- eeniging kan van lokale "jsbroking geen sprake zijn. Bij invallenden dooi zal direct overwogen worden hoe ten spoedigste maat regelen genomen kunnen worden voor het openbreken der kanalen. Zeer groote vorstschade in Aalstmeer AALSMEER, 21 December. In Aalsmeer zijn zulke hoeveelheden plantmateriaal en bloemen bevroren, dat de schade reeds in de duizenden guldens loopt De potplantenvei ling was vanmorgen reeds verscheidene uren vóór den normalen tijd geëindigd, daar zeker 2500 zendingen bloemen minder dan anders waren aangevoerd. De handel ondervindt derhalve evenzeer den terugslag van den vorst als de bloemis terij. Beperkt het waterverbruik De directeur van het Provinciaal Water leidingbedrijf van Noord-Holland verzoekt ons het volgende mede te deelen: De watervoorziening door het Provinciaal Waterleidingbedrijf van Nrd.-Holland wordt als gevolg van de met een alles doordrin genden kouden wind gepaard gaande bui tengewoon strenge vorst ernstig bedreigd, indien de aangeslotenen voortgaan met, ter voorkoming van bevriezing der leidingen, de tapkranen te laten doorloopen. In plaats daarvan behoort men, zooals uitdrukkelijk voorgeschreven, de binnenleidingen, zoodra er niet meer getapt behoeft te worden, na sluiting van de hoofdkraan, leeg te doen loopen door middel van het leegloopkraan tje. Laat men evenvermeld misbruik niet ach terwege, dan zal het bedrijf door overmacht genoodzaakt zijn de waterleiding aanzienlijk te beperken, ja zelfs stop te zetten. Vanzelfsprekend geldt dat voor iedere wa terverbruiker in het geheele land. Men dient hiermede tenslotte ook het eigen belang. 51 graden vorst in Rusland WARSCHAU, 21 December. Uit Moskou komen berichten welke aantoonen hoe koud het wel in Centraal Rusland is. De thermo meter wijst daar niet minder dan 51 graden vorst aan. In verschilleride wijken van Mos kou zijn waterleidingen gesprongen en rit de bevolking zonder water. De koudegolf in Joegoslavië heeft in de streken van Bosnië temperatuuren gebracht tot 22 graden onder nul. In het geheele land ligt het scheepvaartverkeer stil. Ook uit Italië komen berichten binnen over zwaar winterweer, en in Noord-Italië is ook overal veel sneeuw gevallen. De La- Eén verbuigen drijft ellen: de koude han den warmen boven 't heerlijke kolenvuur. PONTIER KARREMAN MAKELAARS IN ASSURANTIËN ROTTERDAM behartigen de belangen van verzekerden VOORNAAMSTE NIEUWS Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen Tengevolge van de strenge vorst is de scheepvaart practisch geheel gestremd. Er zware ijsgang in de groote rivieren. De Tweede Kamer heeft gistermiddag de begrooting van Sociale Zaken behan^ deld. Des avonds kwam de Vliegveld kwestie aan de orde. In Aalsmeer is zeer groote vorstschade aangericht. Te Honselersdijk zijn drie dooden te betreuren bij een geval van kolendamp vergiftiging. Rublee gaat in Januari naar Berlijn voor de emigratie-besprekingen. Russisch-Japansche spanning rond de visscherij-problemen. Brown over de organisatie van den vrij-» willigen nationalen hulpdienst DE WEERSOMSTANDIGHEDEN Wat voor weer krijgen we? Voor het geheele land: matige tot zwakke oostelijke wind, meest zwaarbewolkt, tijdelijke lichte sneeuw, matige tot strenge vorst THERMOKETERSTAND Stand vanmorgen half twaalf 754.4. B ARC! METERS'" AND Stand vanmorgen half twaalf min 9.8 Cj Laagste temperatuur gisteravond min 13.0 C. pAinceSS ONZE NIEUWSTE NAJAARSMODELLEN H.J.VAN BLADEL, Waalwijk KAN MAAR DE BESTE ZIJN N.V. „TWENTOL" - DEVENTER RESTAU RANT DIKKER THIJS - AMSTERDAM DINER vanaft t.75 LUNCH f 25 ZEEUWSCHE HOEK 12—2 uur: Speciale Plats du Jour vanal J 0 50 Koffie 0.15. gune van Venetië sop verscheidene pjaat- sen dichtgevroren. Men ziet: elders vriest het nog harder dan hier! De koude heeft in Bohemon twee dooien geëischt. Nabij Koeniggraotz is een s^or- wegbeambte, die vermoedelijk door een voor bijrijdende trein is geerepon en ge-vo-'d l»1:f- yen liggen, doodgevroren. Verder is een 18- jarige jongen, die uit een opvoedingsgesticht is ontvlucht, eveneens doodgevroren. (Voor bizonderheden over Schaatsen- en wedstrijden zie men blz. 3>.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1938 | | pagina 1