NATIONALE INDUSTRIE Marklin Treinen E.M.I. - UTRECHT (EMI) Fabriek van: Ventilaloren ZATERDAG 17 DECEMBER 1938 DERDE BEAD PAG. 9 Links: De nieuwbenoemde burge meester van Ede, de heer L. R. Mid- delberg, is gisteren als zoodanig ge- installeerd. De loco-burgemeester, de heer W. S.v. Voorthuizen, omhangt den nieuwen burgervader den ambts keten. Rechts: Ter gelegenheid van den lOOsten Dingaansdag vond gisteren op de Zuid-Afrikaansche legatie te Den Haag een receptie plaats. Minis ter mr J. A. de Wilde en de Zuid- Afrikaansche gezant, dr H. D. van Broekhuizen, in gezelschap van eenige dames in v oortrekkers-co s- tuum De Zuid-Afrikaansche gezant, dr H. D. van Broe de tentoonstelling over den Grooten Trek. De aanwezig zijn. m, opende gisteren in het A.M.V.J.gebouw te Amsterdam bij de dames in voortrekkers-costuum, die op de expositie Meer dan tienduizend tulpen-bollen worden op het Londenals een geschenk van de N ederlandsche uitgeplant in den tuin van het Parlementsgebouw te, uit erkentelijkheid voor het vredeswerk van Cham- Vanaf den Haagschen Toren „Waarom heet dat ding zoo?" Het Paleis Kneuterdijk. Een landing in 1813. Orde en regelmaat. Weet de lezer, hoe het Haapsch'e hopje aan zijn naam komt? Het zou geen schande zijn, zoo zijn kennis hem op dit punt in den steek liet Welnu, we zullen hem niet lang in het onzekere laten. Van 1773 tot 1794 was er in Den Haag aan het hof een gezant van oe Oostenrijksche Nederlanden, en deze ge zant droeg den ietwat hupschen naam van Hop Echter niet van alle ge zanten is 't goede gerucht tot het verre nageslacht doorgedrongen, en de kans zou niet denkbeeldig zijn geweest, dat de heer Hop tevreden had moeten zijn met enkele simpele rege len in oude archief boek en. Maar de Haagsche hop heeft zulks voorgoed ver hinderd. De gezant zat blijkbaar met de gedachte verlegen, hoe hij koffie in geconoen- seerden vorm bewaren kon Want zoo is toch immers de ietwat ongewoon aan doende omschrijving van het kleverige voorwerpje, dat naar den heer Hop is vernoemd: een in papiei gewikkelde koffie-ulevel. Het gaat niet aan, hier de historie breed uit te meten. Maar de genegenheid, die de ge zant aan de gecondenseerde koffie toedroeg is hem duur te staan gekomen. Met oen heer Casper Flick was het een dergelijk geval. Hij was een achtbaar cho colade-fabrikant, en als we dat hebben ver teld. behoeven we toch waarlijk niet meer te vertellen, waar het woord „flik" vandaan komt. De heer Hop en de heer Flick zijn ons go tweeën als het ware tegemoet getreden in het gebouw van de Openbare Leeszaal al hier. In deze leeszaal heeft men zich bera den over de vraag: „Waarom heet dat ding zoo?", en het gevolg was. dat men van heel wat voorwerpen den oorsprong heeft nage gaan.We noemen de Gillette. Röntgen-stralen Braille-schrift, Fröbel school, de Baedeker. Watt, Ohm. galvaniseeren. Fora. morse tee- kens. Fokker, kortom, het is een achtbare reeks van woorden geworden We kunnen nog dichter bij huis blijven Zoo worde>n we ingelicht omtrent de beteeken is van het woord garibaldi, komen we te weten waar aan ons colbertje zijn naam ontleent, waar om de Schiller kraag zoo wordt betiteld, ter wijl voor de dames de Raglanmouw en de Stuartkraag zoo worden verklaard. Het rs een alleraardigste tentoonstelling geworden, eep tentoonstelling, eens niet breeauit in landelijke of stedelijke vergaderingen is gesproken, waaraan zelfs geen twist is voorafgegaan, maar die toch wel van belang is. Er zijn zoo van die woorden in het dage- lijksch leven, welke we feitelijk elk oogen- blik gebruiken, maar waarvan de origine ia nevelen ligt. Zal er ooit een bevredigende verklaring voor het woordeke „fiets" wor den gevonden? Met de tram staat het ge lukkig iets beter. Daarvan weet de tentoon stelling ons te verhalen, dat een mijnheer B. Outram in het begin van de 19de eeuw niet voorstellen voor den dag kwam om wa gens over rails te laten loopen. Het leek ietwat bout gesproken van den heer B. Outram, maar het is er toch van gekomen, en al zijn de eerste letters er dan afgekapt, het 'woord tram bleef in elk geval behou den. Het woord „kiek" bewaart voor ingewij den de herinnering aan een fotograaf Kiek uit Leiden. Het is een lofwaardig streven van onze bibliothecarissen, om op zulk een wijze in direct belangstelling voor het boek en de studie te wekken. Er zijn op deze manier aardige dingen te bereiken. We herinneren ons, dat we vorig jaar in de Gemeente bibliotheek te Rotterdam een dergelijke ten toonstelling zagen, waarin allerlei gegevens over Erasmus »waren verzameld. Allerhande brieven ouae handschriften en eerste uit gaven waren aan het stof van kelders en zolders ontrukt en naarstig onder vitrines gedeponeerd. Zoo zagen we een epistel van Erasmus, door hem in 1521 vanuit Leuven aan den president van het Hof van Holland geschreven, waarin de schrijver meedeelt, dat twee inquisiteurs op weg waren naar Den Haag. teneinde aldaar Luthersche boe ken te verbrandenBuiten twijfel waren de inquisiteurs van ijver bezield, maar des ondanks behoeft men van de Luthersche kerkgebouwen in en buiten onze stad op 't oogenblik niet te vragen: „Waarom heet dat ding zoo? Als men in Den Haag aan wien dan ook vraagt, waar het Paleis van de Prinses staat, dan zal men niet lang in onzekerheid vertoeven. Misschien zal men dan tevens worden ingelicht dat het „Paleis van de Prinses" inmiddels het Paleis van de Prin ses niet meer is. maar dat het in Maart 1937 is verkocht aan de.Algemeene Friesche Le vensverzekering Maatschappij, en zonder twijfel zal men dan ook vernemen, dat een deel van het gebouw onderdak verschaft aan het Departement van Algemeene Zaken als mede aan enkele afdeelingen van het Minis lerie van Financiën De tegenwoordige eigenares van het sta tige gebouw, de Verzekering Maatschappij, heeft thans een alleraardigst boekje uitge geven waarin de rijksarchivaris Jhr Mr D P M Graswinckel de historie ophaalt van den tegenwoordigen opzet èn van de huizen die vroeger op dezelfde plaats stonden. Het gebouw in zijn tegenwoordigen vorm oateert van 1720 1730 maar reeds vanaf omstreeks 1460 zijn gegevens overgeleverd. Uit bijzon derheden blijkt, dat op deze plek reeds vroeg Aiie M&rklin Locomotieven «n veniere producten ji'iülCi uil VOORRAAD LEVERBAAR. - STÖOMMACH 1NK«* Jok Locomotieven voor spooi 00 met bovenleiding. Verzending dooi bet beele lan< en nam Ned. Oost en West Indift. Tel. 332004 Vraagt onzen Catalogi» i. FRIER, Weimarstraal 253-259, Oen Haag tuurt ons Uwe 'efekte Locomotieven en Stoommachines, wij repareeren ièdéi merk vakkundiig. Alle onderdeelen In voorraad DE IDEALE VLOER BEDEKKING N.V. VEREENIGDE TOUWFABRIEKEN ROTTERDAM AMSTERDAM Tegen alle PIJN een PIJL-CACHET tje), bet wondermiddel tej lievige hoofdpijn, kiespijn. rh< iatlek, griep. hoog ambtelijke personen hebben gewoond, hetgeen niet behoeft te verbazen als men slechts Iet op de gunstige ligging in de na bijheid van Buiten- en Binnenhof. Vermel denswaard. juist omdat thans in deze behui zingen ook de Minister van Financiën den scepter zwaait, is, dat van een der vroegere bewoners, een zekere Pieter Bol. werkzaam aan de Rekenkamer, zijn functie ten spij* de geldelijke toestand niet in nrde was. Óm streeks 1540. toe.n het vuur hem wat na aan de schenen werd gelegd, vond hij het raad zaam de biezen te pakken maar na enkele jaren dook hij wcei op en toen bekleedde hij niets minder dan het respectabele ambt van Kanunnik aan de Kerk van W.-Souburg. ROFFELRIJ MEN EEN VOORRECHT Duidt het mij niet al te euvel, Dames, als ik constateer Dat een man wel is bevoorrecht Die geboren is als heer. Als ik wandel langs de wegen Als ik door de straten ga, Als ik midden in de drukte Onzer groote pleinen sta, Als ik neerzit in een zitje, Als ik hang in een station, Als ik rijd of word gereden Door de centra der bon-ton. Waar ik mij ook mag bewegen Of mij neerzet, 't grijpt mij aan, Dames, wat onwijze dingen Op uw wijze hoofden staan! Halve hoeden, driekwart hoeden. Uitgeknipt en opgeprikt, L/uifeitjes met wol bestikt, In- en uitgeslagen dopjeè Hangen op en aan uw bol, Net of u tot ons wilt zeggen: Heeren, niéts is ons te dol! Gaarne wil ik u belijden Dat ik niéts van mode snap En niet graag de vrouw, de dame, Maar u wilt mij wel vergunnen Dat ik openlijk erken Dat ik blij ben met het voorrecht Dat 'k als man geboren ben. (Nadruk verboden) LEO LENS Zijn huis in Den Haag heeft later nog hoord aan den vermaarden dichter Cats, die hierin woonde, totdat hij naar Zorgvliet ,,or- huisde. Trouwens, aan dichters waren deze hulzen niet vreemd. Het is namelijk niet uitgesloten, dat in het perceel dicht in de nabijheid ge woond heeft de schrijver van de bekende historie van „Reinaert de Vos". Meester Heinric van Alcmair. Pais ea vree is het niet Immer In de ge schiedenis van deze perceelen en derzelver hewoners geweest Zoo ontstond er in 1547 een burengeschil naar aanleiding van een galerij bij een van de huizen, een gemeen schappelijke gang. Om de oneenigheid te beslechten besloot men. dat een van de be woners de vensters van zijn huis zou dicht metselen zoodat men niet meer in den hof en in de eetzaal van den ander zou kunnen kijken Het Paleis, dat op deze plaats gebouwd werd. was waarschijnlijk kort na zijn vol tooiing aanmerkelijk sierlijker nog dan het later werd. Een nauwkeurige teekening van eenen Cornelis Pronk, die door het zien van het fraaie gebouw werd geïnspireerd, laat ons dienaangaande niet in het onzekere. Onze Prinses, ter Wier beschikking de Ko ningin het Paleis ter gelegenheid van Haar meerderjarig-worden had gesteld, heeft het gebouw nimmer betrokken, doch wel ver toefde Zij er geregeld als eere-voorzitster van het Nationaal Crisis Comité, dat daar tot Mei 1936 onderdak kreeg. Het doet aan genaam aan. te vernemen dat de nieuwe "igenares de inwendige restauratie van de hehuizinge met groote piëteit en liefde ter hand nam. VOOR NEDERLAND EN N EDER L AN DSC H-1 N DI E Nederlandsche vliegtuigen zijn beter dan Buitenlandsche vliegtuigen KOOLHOVEN VLIEGTUIGEN ZIJN NEDERL FABRIKAAT N.V. KOOLHOVEN VLIEGTUIGEN WAALHAVEN ROTTERDAM |j| CHRISTIAN! NIELSEN'S Kleine Elecfromoloren Willem Smit Co's Transformatorenfabriek N.V. Nijmegen 0TNAM0DRAAD mat katoen, asbest en papierisolatie. LASCHTRANSFORMATOREN LASCHAUTOMATEN LASCHELECTRODEN TRANSFORMATOREN voor elk vermogen en elke spanning. ELECTRISCHE OVENS voor warmte-behandellng en smelten. Het „Paleis van de Prinses" werd In Mei 1816 door Koning Willem I gekocht. Toen lag Zijn landing te Scheveningen al een kleine drie jaren terug. De gedachtenis van deze landing is in de afgeloopen week plechtig gevierd, en daarbij is wel duidelijk gebleken dat het den visschers in 1938 evenmin als in 1813 aan Oranjeliefde ontbreekt Het was een historie-getrouwe vertooning. die men ons bij deze herdenking liet aanschouwen, en het verschil tuaschen heden en verleden werd te scherper geaccentueerd door 'n mo derne autobus van de H.T.M., die ten too- neele verscheen. Zulk een machine stond overigens, ook als „deus ex machina", niet op het programma. Zonder orde en regelmaat kan geen enkel bedrijf, geen enkele samenleving functio neeren. „Waar moet het stopbord staan?' is een vraag, die men in onze dagen in woord en geschrifte beluisteren kan. Deze vraag moet zoowel figuurlijk als letterlijk worden opgevat We moeten au eenmaal ook of misschien juist als we het leven „op eischen", bij tijden „tot hier toe en niet ver der" durven zeggen. En zoo gaat het ook in-het dagelij ksch gebeuren op straat Ook hierbij zijn er momenten, waarop we niet „over de streep" mogen gaan. Men kan de ordemaatregelen trachten te verminderen, geheel zonder deze regels wordt het al te spoedig >en janboel. Dat neemt natuurlijk niet weg, dat we met be langstelling de proef van de politie in onze stad hebben gevolgd om op bepaalde plaat sen ook in de spitsuren de stopborden weg te nemen. Het heeft evenwel niet lang ge- duurc of de borden zijn wederom in het stadsbeeld teruggekeerd. We zullen eraan moeten wennen TORENWACHTER, AANBESTEDING HAARLEM, 17 December. De hoofd-ln» genieur-directeur van den Rijkswaterstaat heeft aanbesteed het maken van parkeer- strooken van 9en gestabiliseerd zaud-klei- mengsel langs den weg nr. 4 van het Rijks wegenplan. gedeelte Amsterdam- Sassen* heim, onder de gemeenten Amsterdam en Haarlemmermeer, met bijkomende wer» ken. Laagste inschrijvers: C. J. Bosland ta Aalsmeer en M. Gortenmulder ta Diemea voor f 107.979,—

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1938 | | pagina 9