ZATERDAG 17 DECEMBER 1938
Herdenking „Groote
Trek"
Rede prof. R. Casimir
Na de pauze sprak prof. R. Casimir,
over het onderwerp „Veelvormig h eldtn-
dom". De enkele
mensch is zelden *n
held, maar de Zuid-
Afrikaners hebben
getoond, wat het is
een volk van helden
te zijn.
Uit de kleine groep
Hollanders aan
Kaap groeide een
volk dat geleden
heeft door onder-
drukking en laster.
Na den heldenpioed
van de vestiging en
den moed om te le
ven kwam de periode van heldenmoed om
vrij te leven. De boeren trokken weg, met
hun gezin, het avontuur tegemoet, maar
tegelijkertijd houden zij vast wat ze heb
ben: hun bezit, hun Bijbel. Met hen gaat
de boerenvrouw. Over de vlakte van Bloem
fontein staart het monument van de lijden
de vrouw, die haar kinderen zag sterven.
Daarnaast zal thans een monument komen
van de sterke vrouw, die een steun was
voor haar man, bij het werk en in het huis.
Zoo hebben de boeren het beste gehouden,
dat zij hadden, nl. hun geloof, hun vrijheid
en hun gevoel voor recht
De rede van prof. Casimir werd gevolgd
door een voordracht van mej. H e 11 i e
Erlank, die drie gedichten van den dich
ter van Wijk Low voordroeg, waarna
Ruth Horna nog drie liederen zong.
De bijeenkomst werd besloten met het
gemeenschappelijk zingen van het Afrikaan-
sdhe volkslied: „Die stem van Suid-Afrika".
Herdenkingsrede in de Duinoordkerk
In de Duinoordkerk te s-Gravenhage
Is gisteravond een officiëele herdenking van
den Grooten Trek gehouden, die o.a. werd
bijgewoond door de ministers Colijn, De
Wilde, Van Dijk, Slotemaker de Bruine.
In deze bijeenkomst heeft de gezant van
Zuid-Afrika, Dr. H. D. van Broekhui
zen, een herdenkingsrede gehouden, waar
bij hij uitging van Ps. 108 1314.
De passagiers van de „Reiger" op slap.
De passagiers van de „Reiger" hebben de
eerste dagen van deze week besteed aan ver
schillende prachtige excursies. Nadat Maan
dag de omstreken van Johannesburg werden
bezichtigd, waarbij men o.a. een bezoek
bracht an Aasvogelkop en Killarney, het
hoofdkwartier der Zuid-Afrikaansche film
industrie, is het gezelschap met den nacht
trein naar Nelspruit vertrokken, om den «e-
heelen Dinsdag in het Krügerpark door te
brengen.
Per auto werd het district Pretoriuskop
doorkruist. In een der jachthutten, temid
den van de grootsche Zuid-Afrikaansche
natuur, verzamelde men zich aan het noen
maal. Het buitengewoon rijke reservaat
bradifc.allen in groote geestdrift.
- Woensdag maakte de „Reiger" onder lei-
ding van S c h o 11 e eenige rond vluchten
boven de omstreken van Johannesburg. Ver
schillende autoriteiten waren hiervoor uitge-
noodiigd, o.w. minister F o u r i e en vooraan
staande persoonlijkheden uit do Zuid-Afri
kaansche luchtvaart. Zij waren eenstemmig
in hun bewondering voor het vliegtuig en
het comfort, dat den passagiers wordt ge
boden. Ondertusschen had men ook in Zuid-
Afrika reeds de literaire kwaliteiten van
V i r u 1 y ontdekt; hjj werd uitgenoodigd een
lezing te houden, waarvoor een talrijk en
enthousiast publiek bijeen kwam.
De Nederlandsche gezant in Zuid-Afrika
organiseerde Donderdag een ontvangst ter
gelegenheid van de aanwezigheid in de Unie
,van den vertegenwoordiger der Nederland
sche regeering, Jhr. Beelaerts van
Blokland. De gouverneur-generaal van
Zuid-Afrika vereerde het gezelschap met
lijn aanwezigheid.
Hiermede was de reeks van feestelijkhe
den, waarmede men in Transvaal van zijn
vreugde over de aankomst van de deelne-
ipers aan de Dingaansvlucht blijk geeft,
nog niet afgesloten. Aan een luisterrijk ban
ket, dat door de Nederlandsche Reisveréeni-
ging te Johannesburg aan de geheele beman
ning van de „Reiger" werd aangeboden,
namen ruim 140 loden der Nederlandsche
kolonie deel.
Vrijdag ontmoetten de (passagiers en de be
manning elkaar weer bij de Voortrekkers
leesten en de plechtige onthulling van het
monument, waarbij voor hen plaatsen op de
eeretribune waren gereserveerd.
KERK EN ZENDING
NED. HERV. KERK
e r o e p e n: Te Streefkerk, J. W. v. Bar-
neveld te Zuidwolde. Te Cothen (U.), H.
van Achterveld, cand. te Driebergen.
Aangenomen: Naar Colijnsplaat, J. H.
Kluiver te Gelselaar (G.). Naar Zeven
bergen, P. G. Verweijs te Beesd.
CHR. GEREF. KERK
e r o e p e n: Te Middelburg, Prof. G.
Wisse te Driebergen.
HERST. EV. LUTH. KERK
i e t a 1: Te Enkhuizen, cand. G. Fabrie,
hulppred. te Middelburg-Vlissingen) J. v.
Leeuwen (Ev. Luth.) te N. Pekela en C. C.
G. Visser Jr. te Harlingen.
REM. BROEDERSCHAP
Beroepen: Te Rotterdam, G. J. Hoen-
derdaal te Boskoop.
DOOPSGEZINDE GEM.
Tweetal: Te Arnhem, J. E. Tuininga te
Drachten en W. F. Golterman te Amersfoort.
Ingezonden Stukken
(Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie)
LEEGE HANDEN
EN EVANGELISATIE
Weet u wat het beteekent als er rekeningen
komen en u kunt niet betalen? Dat is heel
erg als het een particulier betreft, maar het
is nog erger als het den arbeid in Gods ko
ninkrijk aangaat. Nog meer in een plaats als
de onze. Welnu, wij staan voor de mogelijk
heid dat wij straks verschillende rekeningen
tot een bedrag van 150 onbetaald moeten
laten. Ook al laten we de Evangelist in Dec.
op zijn tractement wachten, helpt dat toch
niet voldoende om alles te voldoen. En waar
zal die dan van leven met zijn gezin in
Januari? Leege handen, maar dat beteekent
hier het Evangelie tegenwerken. Onze kring
van Evangelisatiemenschen doet zoo veel zij
kan, maar nu.
Leege handen, weet u wat dat beteekent
als men in de huizen der armoede komt, en
groot en klein gebrek heeft aan voldoende
kleeding? Weet u wat dat beteekent voor een
Evangelist als hij het Evangelie daar brengen
wil? Dan denkt hij en doet hij denken aan
Jac. 2 15. 10. Christenen, het Blijde Kerst
feest nadert weer, het feest van licht en
vreugde. Zal er ook vreugde zijn bij onzen
penningmeester, bij onzen Evangelist, bij de
armen? Moeten wij met leege handen blijven
staan, of wilt u ons een kers'gave zenden om
onze handen te vullen? O, denk aan Beerta,
aan den nood, en zend iets om Christus' wil.
Giro der Evang. is 292733. God zegene u.
Namens het bestuur der Evangelisatie
te Beerta,
Th. SCHAAP, Evangéist.
12 68 10 90
In de Zangbundel „Geestelijke Liederen uit
den Schat van de Kerk der Eeuwen" vindt
U o.a. 12 advents-, 68 Kerst- en 10 Oude
jaarsliederen. Deels bekende, deels onbe
kende, zeer oude liederen op de oorspronke
lijke Zangwijzen. Vraagt Uw muziekboek
handelaar of
A. JONGBLOED N.V. Leeuwarden.
(Adv.)
Prof. Dr. J. Th. UBBINK
Woensdag 21 Dec. a.s. herdenkt prof. dr. J.
Th. U b b i n k, hoogleeraar in de theologie
de Rijksuniversiteit te Groningen, den
waarop hij voor 25 jaar het predikambt
in de Ned. Herv. Kerk aanvaardde.
Prof. Ubbink werd in 1885 te Delfshaven
waar zijn vader predikant was, geDOren. Hij
studeerde aan de R. U. te Groningen theolo-
VRAAGBAAK
voor
CHRISTELUKE INSTELLINGEN
V ertrouwensadr essen ten dienste van
Stichtingen van Barmhartigheid. Zieken-
huizen. Sanatoria. Instellingen. Tehuizen
CENTDALE YEBWAPMINCJ
JhpADIATODEN,
KETELS
WANNEER plannen voor toepassing
van BETON-EMAILLE:
gebruikt dan „DE LANGE s
VERBETERDE BETON-EMAILLE"
in „eenvoudige" of „Luxe" uitvoering.
Inlichtingen verstrekt: M. t e. v.
DE L A N G E'S VERBETERDE
BETON EMAILLE „EMALUX" N.V.
Telefoon Utrecht: No. 28260
Kantoor: Westerlaan 1 DE BILT
WOLTER DROS N.V.
Ingenieursbureau Opgericht 1875
Amersfoort Van Perseynstraat 25
CENTRALE VERWARMING
volgens alle systemen
Automatische olie- en kolenstokers
Complete sanitaire Installaties
METALEN
„COLEO" DEURPLATEN
Alle kleur
Afdoend.
TECHN. BUR. „COLEO"
DOfcTINCHEM - TELEFOON 655
OISTERWIJK (N.B.)
Neemt eens proef met onze prima:
Boterhamworst i/ blik (inh. 18 ons p. bl.)
per doos van 12 blikken 11.40 p. doos
Leverpastei, per doos van 32 blik,
3.20 per doos
Geldersche Rookworst 0.77 per K.G.
en U blijft onze klant.
VRAAGT PRIJS bij quantum-afname.
Fa. GEBR. DENGERINK - MEPPEL
Vleeschconservcnfabriek TeleL 2121
Zendingen uitsluitend rembours met 1
DE 0N0ERLINGE BRANDWAARBORG
MAATSCHAPPIJ
Directie De Jong Co
Keizersgracht 583
AMSTERDAM
Tel. 41913;44901,44001
BRAND-, INBRAAK-, STORM- EN
ANDERE VARIA-VERZEKER ING
eie om in 1911 candidaat te worden in Noord-
holland. 21 Dec. 1913 aanvaardde hij het
predikambt te Gaast, welke standplaats hij in
1918 met Roodeschool verwisselde. In 1926
vertrok hij naar Souburg, waar hij in 1929
werd benoemd tot hoogleeraar te Groningen.
De jubilaris die als student te Groningen
een gouden eerepenning verwierf bij de door
deze universiteit uitgeschreven prijsvraag,
studeerde ook eenigen tijd te Berlijn en pro
moveerde in 1917 onder prof. dr. J. de
Zwaan, thans te Leiden, wiens opvolger hij
te Groningen is geworden, cum laude tot
doctor in de theologie op een proefschrift
getiteld: Het eeuwige leven bij Paulus, een
godsdiensthistorisch onderzoek'', een proef
schrift dat zoowel in binnen- als buitenland
de aandacht heeft getrokken.
Dr. Ubbink heeft o.m. in de bekende serie
„Tekst en Uitleg'' een bewerking van het
Evangelie van Johanrtes gegeven die meer
dan één druk beleefde. Bijdragen van zijn
hand zagen het licht in Theol. Studiën,
Nieuwe Theol. S'.udiën, De Schatkamer en
ook in buitenlandsche tijdschriften.
Slechthoorenden en dooven! Er zijn tegen
woordig zulke prachtige instrumenten,
waardoor men in de Kerk de prediking
olledig kan volgen. Vraagt er Uw Kerk om.
(Adv.)
De Staat en de Zending
Het oordeel van Prof. Schepper
Voor het Indisch genootschap te 's-Graven-
hage heeft prof. mr. J. M. J. Schepper,
hoogleeraar aan de rechtshoogeschool te
Batavia, een lezing gehouden, getiteld: Een
pleidooi tot herziening van het toelatingsvoor
schrift (art. 177) der Indische staatsregeling
ten aanzien van de christelijke zending".
een overzicht van den historischen ach
tergrond gegeven te hebben, gaf spr. als zijn
meening te kennen dat hij op verschillende
gronden intrekking van art. 177 beter dan
herziening acht.
In het licht eener bijkans honderdjarige
ervaring kan worden vastgesteld, dat de be
perking welke de wetgever van het midden
der vorige eeuw, uit vrees voOr fanatisme en
tegenstand, de zendingswerkzaamheid der
christelijke kerk in Indië meende te moeten
opleggen, in werkelijkheid onnoo-
dig is gebleken.
Thans mag zij zelfs als onrechtvaardig
gekwalificeerd worden in verband met
het feit, dat het christendom in Indië, ook
in de inheemsche wereld, tot geves
tigde gezindheid geworden is.
Die onrechtvaardigheid springt te meer in
het oog tegen den achtergrond van vrijheid,
waarin de belijders van andere religies zich
mogen verheugen, die zelfs in gekerstende
streken en onder de groote christen-gemeen
schappen elders, in al dan niet georganiseer-
den vorm, iedere propaganda-werkzaamheid
onbelemmerd kunnen verrichten.
De toepassing van het voorschrift noopt de
regeering telkens weder tot oordeelvellingen
het nemen van beslissingen op een terrein
i waarden en waardeeringen, waar de, in
zake den godsdienst neutrale staat zich
zijn organen juist in beginsel inco
p e t e n t acht.
Ten behoeve van de nog niet genoegzaam
gepacificeerde streken zou, indien dit noodig
geacht wordt, in de Indische staatsregeling
een bepaling kunnen worden opgenomen,
welke gelegenheid geeft om bij algemeeneq,
maatregel van bestuur,
in het "belang der handhaving van de
openbare rust en orde, voor den tijd van
b.v. ten hoogste vijf jaren in een bepaald
gewest of gewest-gedeelte te verbie
den elke godsdienstige pre
diking of propaganda, hetzij in
het openbaar, hetzij krachtens eenig ambt
dan wel in eenige feitelijke ambts- of
beroepsuitoefening, tot personen gericht,
die een andere religie belijden.
Bij de discussie heeft Prof. Schepper aog
opgemerkt, dat art. 177 inderdaad bedoeld is
tegen verstoring van rust en orde, doch het
is later aangewend tegen dubbele zending.
Hij wenschte geen preventief toezicht. In zijn
loopbaan als zendingsconsul was hem maar
één geval bekend geworden, dat een zende
ling de orde verstoorde. Dit kan nooit inet
Nederlandsche zendelingen gebeuren, want
deze komen van bekende instellingen. Even-
tueele moeilijkheden worden dan binnenska
mers opgelost. Tegen buitenlandsche zende
lingen heeft de regeering voldoende mid
delen.
Ten slotte meende prof. Schepper, dat
het volk in Nederland meer moet mee
leven met de zending en deze moet
steunen. Zoo is het in Engeland en daar
door wordt het werk van de zending veel
gemakkelijker gemaakt.
EEN HOOGSTAAND BOEK:
ER VOERT GEEN
WEG BUITENOM
MAXENCE v. d. MEERSCH
BEKROOND met den PRIX GONCOURT
Prijs gebonden 4.90
In het nummer van 5 Dec. van dit blad gaf
Dr. KARSEMEIJER een mooie bespreking!
Voorhanden bij:
Firma B. de Kier
OUDE EN NIEUWE BOEKHANDEL
Nieuwe Rijn 45 - Tel. 885 - LEIDEN
l.se gea.J. vau Dulkei
Gru thuysen, J. Brans
er, L. J. P. 41. Karth;
jhoff, Leiden; art:
KERKORGEL-
ONDERWIJS
PROMOTIE Dr. K. HAZENBERG
Gistermiddag promoveerde aan de Rijks-
Universiteit te Groningen tot doctor in de
Genees, nde, de heer K. Hazenberg,
arts te Harderwijk op proefschrift „De Pa
thologische Physiologie van het syndroom
van Morgagni, Adams. Stokes'', en op 13
Stellingen.
Van de Stellingen noemen wij no. 9 „De
leiding van een consultatiebureau voor zui
gelingen behoort te berusten bij den huis
arts" en no. 13 „Ook voor de studie der me
dicijnen is het van veel belang, dat bij het
M.O. en V.H.O. aan het teekenonderwijs
meer tijd ter beschikking worde gesteld. Als
eerste stap in deze richting is het wensche-
lijk de laatste ongunstige wetswijziging
spoedig te doen vervallen".
Dr. Hazenberg laat in zijn proefschrift den
Italiaan Morgagni recht wedervaren en kent
hem de prioriteitsrechten toe van dit syn
droom, integenstelling met vele anderen, die
in navolging van Huchard steeds spreken van
het syndroom Adams-Stokes.
ONDER WTJSBENOEMINGEN
Klundert. C. N. School. Tot onderwij
zer: de heer S. Veens tra, tijdel. onderw.
Geref. JL.O. -school te Delft.
Not ter (Ov.). Chr. School. Tot onder
wijzer: de heer A. S m i t, kw. m. a. aan deze
school. Tot kw. m. a.: Mej. G. J. C. Schol
ten, te Nijverdal.
Steenwijk. Chr. School voor U.L.O. Tot
tijdel. onderwijzer: de heer J. L. G o u m a n,
kw. m. a. Eben Haëzerschool te Rotterdam.
Zevenaar. Ned. Herv. school. Tot kw.
m.a.: Mej. M. Kentie, kw. ma. te Rijswijk
(G.).
WADDINXVEEN
De nieuwe school der Ned. Herv. School-
verg. te Waddinxveen, welke na de jongste
beslissing der Kroon, mogelijk geworden is,
zal 1 Mei 1939 geopend worden. Er.zijn sJ&AV
280 leerlingen, ingeschreven.
Nederlajidsch internationaal privaat
recht", de heer L. de Groot te Middelburg.
Idem tot 'doet. in de wLs- en natuurkunde
ip proei
'.emoi pnu
j! Bevord. tot dot
leaskunde op proefschrift, get.: „Over plios-
phatasen in het serum-', de heer J. Mueller,
geboren te Serooskerke (Walcheren) cn op
proefschrift, getiteld: „Over epiduraal-anaes-
thêsio-', de heer A. L. Bollen, gaboren te
Maastricht; tot doctor in do economische we-
entschappen op proefschrift, getiteld; „Over
neeakunde de heeren P. ffeorsma, arts ge
boren te Groningvn op, een proefschrift over
„Experimenteel onderzoek naar de eischen te
stellen aan het gehoor van bestuurders van
rtulgen" en K. Hazenberg, arta
geboren te Groningen, op een proef
schrift over de „Pathologische physiologie van
het syndroom van Morgandi-Adams-Stokes''.
Academ. Examens
Amsterdam. Vrije Universiteit Cand
theoL: de heeren J. v. d. Veen, Leeuwarder
en L. van Swlgcliem te Middel,urg.
Utrecht. Cand. rechten: H. D. Schornagel,
H. G. A. Baako; doet. rechten: E. R. Tilman,
M. J. C. Reüers, mej. M. Fh. E. J. Segelaar,
G. de Kok; cand. klass. letteren: C. A. Peeters;
doet. wijsbegeerte: mej. J. Daamen; doet. ge
neeskunde, 26 ded.: A. Broer, F. H. Risselada,
I,. C. H. M. Receveur, P. J. H. Moens, M. P.
Schoemaker; seml-arts examen: A. J. Dane, E.
G. Pieper, J. H. W. Slechte; erts-examen: S.
J. H. Slerks, J. E. Gaillard; theor. tandh.kun-
DE REIS
VAN PROF. Dr. K. SCHILDER
NAAR N.-AMERIKA
Prof. dr. K. Schilder, hoogleeraar aan de
Theol. Hoogeschool te Kampen, die 30 Dec.
a.s. naar Amerika vertrekt om daar op uit-
noodiging verschillende lezingen te houden,
deelt in „De Reformatie" mede, dat blijkens
een artikel van ds. L. v. L a a r, opgenomen
in „The Banner", het officieel orgaan van de
Chr. Geref. Kerk in Noord-Amerika, een
predikantenconferentie („The Holland Inter
Nos Circle") besloten heeft de noodige schik
kingen te treffen voor een openbare lezing
van dr. K. Schilder, hiervan publieke aan
kondiging te doen, en zoo mogelijk een infor-
meele conferentie met dezen Hollandschen
theoloog te beleggen, waarin gehandeld zal
worden over hedendaagsche kwesties en pro
blemen in de Geref. theologie. Dr. Danhof en
ds. Zwier zijn aangewezen als commissie ad
hoe. Aan het as. bezoek worden in deze pu
blicatie belangstellende en waardeerende
woorden gewijd.
Wat het program betreft, hetwelk Prof.
Schilder in Amerika hoopt af te kunnen
werken, deelt Dr. Henry Beets te Grand
Rapids ir.ede, dat de Kamper Hoogleeraar zal
behandelen: 1. Christus in de bijbelsche ge
schiedenis. 2. Christus naar het vleesch en
naar den Geest. 3. Geloof en mystiek. 4.
Mephisto en Satan. 5. De ethiek van Emil
Brunner. 6. De Twaalf Artikelen in verband
met de opvattingen van Karl Barth. 7, De
dialectische theologie. 8. Pluriformiteit der
kerk. Of deze ondevwernen de eenige zijn
die Prof Schilder ter orake zal brengen,
weet Dr. Beets niet. Aan het slo'. roept hij dr.
Schilder toe: „Hartelijk welkom, professorl"
Waarom werd Hij geboren?
Dit is de vraag, die de Heer N. BAAS, de
bekende straatprediker uit A'dam, beant
woordt in zijn nieuwe Kerstboodschap. liet
tractaat is keurig uitgevoerd, gedrukt in
kleur en stemmig geïllustreerd. De prijs is
bijzonder laag gehouden om massaversprei
ding mogelijk te maken. Zij bedraagt:
1000 ex. 3,50. Bij 10.000 ex. a 3.25. Vraagt
proefex. aan de N.V, W, D, MEINEMA,
Delft.
am 2e ged.: W.
ndarts: mej. K.
J. Kroeee.
er Th. B. Wijn-
oggen; d.jct. rechten: de heer
doet. genesk. de heeren W.
Ik. Lelden en C. H. A. West-
examen le ged. mevr. H. Th.
VVlttkampf, Leidien
;n M. lldrem, Lelden, H. Gehei
B, TC. ICappelliof 1
Haag en S. JCioppi
F. S
risterdam. Cand. theol. de
ver; doet. rcehtcn: de heeren
c, M. v. d. Zant en K J. ai
liedenis mej. E. P. do Booy
It. M. Meiisomdes; doet. geschied'''
'oltring; doet. wiisheg-.erte Mi
physische geografie mej. E.
Ned. taal- en letterkunde;
er doet. rechten mej. G. Guic
Delft PropaeA werktuigkundig ing. de het
;n j. L. Alta, Zaandam en U. Twljnstra, Am
terdam; propacd. mijningen, de heer H. I
J. M. de Blieck. Koe'
de heeren L.
Doet. oecon.: m
r. F. Weinreb c
Hamburger, Am-
N. Blom, .Amsterdam,
inlaten. Den Haag. Gesl. le ged. dipl.
Vogelzang en J. Edenburg. Rotterdam
rllcdcn. Den Haag. Gesl. 3en stuurm.
idelsv. N. P. de Graef en H. Voorspuü:
ipl. stuurm. kl. handelsv. P. Vollenhoven
ECONOMIE EN FINANCIEN
Meelfabrieken Ned. Bakkerijen
Uitgifte van certificaten van aandeelen
Het Administratiekantoor van het Alg.
Administratie- en Trustkantoor te Rotter
dam bericht, dat het verkrijgbaar stelt
certificaten van aandeelen van f 50, f 250
en f 500 van de Meelfabrieken der Nederl.
Bakkerij.
Zooals men weet was tot dusver de bedoe
ling, dat de aandeelen van het bedrijf uitslui
tend in handen zouden zijn van natuurlijke
of rechtspersonen, die het bakkersbedrijf uit
oefenen, of die geregeld de producten der
vennootschap noodig hebben
Het is evenwel wenschelijk gebleken, dat
aandeelhouders in de gelegenlieid worden
gesteld voor een gedeelte van hun aandeelen-
bezit, een verhandelbaar fonds te verkrugen,
waardoor tevens voor breedere kringen gele
genheid komt, zich bij de vennootschap finan
cieel te interesseeren, zonder dat echter het
karakter der vennootschap daardoor kan
verloren gaan dan wel worden aangetast.
In verband hiermede is bij de jongste statu
tenwijziging, naar men zich herinneren zal, de
gelegenheid geschapen om voor de aandeelen
certificaten uit te geven, zulks echter tot
hoogstens f 2 millioen, zijnde de helft van het
geplaatste kapitaal.
De bedrijfsresultaten
Wat de financieele positie in den loop van
dit boekjaar betreft wordt medegedeeld lat
van het saldo der deposito's o.g. (in hoofdzaak
van afnemers) wegens de ruime kasmiddelen
een groot deel is opgezegd en terugbetaald.
Uit de tusschentijdsche verlies- en winst
rekening per 31 October 1938 blijkt, dat nst
exploitatiesaldo, tezamen met de winstuitkee-
ringen uit deelnemingen, over de eerste 10
maanden van 1938 f 1.162.929.29 heeft be
dragen (incl. interest). Naar het zich laat
aanzien, zullen de resultaten over de laacste
twee maanden van 1938 zoodanig zijn, dat cc
exploitatierekening over 1938 geen lager -e-
drag zal aangeven dan over 1937.
Bij een gestort kapitaal van f 4.UOO.OOO heeft
de vennootschap tot heden niet minder dan
circa f 6.600.000 zichtbaar afgeschreven, terwijl
zjj daarnaast een reservefonds heeft kunnen
creëeren ad f 2.000.000, zijnde 50 pet. van het
geplaatste aandeelenkapitaal.
Zij heeft dus in totaal circa 215 pet. (afschij-
ving over 1915-T6 gedurende het bestaan 1e
Eerste Ned. Coöp. Meelfabrieken medegere-
kend) over haar geplaatste aandeelenkapitaal)
gereserveerd en afgeschreven.
KALE1DOSCOOP
De New Yorksche beurs was gister
gedrukt ouder invloed van winstnemingen.
De situtatie in Europa werd weer minder
gunstig beoordeeld. Tegen het slot trad een
licht herstel in, doch dit voorkwam niet, dat
de beurs gedrukt sloot. De omzet bedroeg
,1.150.000 aamdeeüen.
De Rijksmiddelen
in November
Opbrengst f 36.813.782.—
(v-j- 38.310.382.—)
In elf maanden f 4 millioen
bij, de raming voor
m November hebben de Rijksmidde
len opgebracht 36.813.782.— (v.j.
I 38.310.382.—). In de eerste elf maan
den van 1938 bedroegen de totale ont
vangsten 403,510,900 (v.j. 399,230,670)
bij 393,456,250 als 11/12 der raming.
Wat de kohierbelastingen betreft was
in totaal 120,132,304 op kohier ge
bracht tegen 107,679,389 op 30 No
vember van het vorig jaar.
Hoewel de maand November 1,486,600
minder heeft opgebracht dan vorig jaar,
mag toch niet uit het oog worden verloren,
dat ook de maand November vam dit jaar
de maandeLijksche raming ad 35.768.750
met ruim 1 millioen heeft overschreden.
Er zijn verschillende middelen, die ia
November een behoorlijk accres hebben op
geleverd. Allereerst valt te noemen de om
zetbelasting, die steeg van 7,249,421
tot 8,550,203. Daarnaast laten de i nv 0 e r-
r echten een accres zien van 8,1 tot
ƒ84 miltlioen. Voorts hebben de zout-
a c c ij in s, de b i e r a c c ij n s en de be
lasting op gouden en zilveren
werken een kleinigheid meer opgeleverd.
Verscheidene andere middelen hebben
echter het hooge opbrengstcijfer van No
vember vorig jaar niet kunnen halen. Daar
van valt allereerst te noemen de altijd wis
selvallige opbrengst van de s u c c e ss i e-
r echten die ditmaal een buiteling maak
ten van 5.3 millioen tot 3.9 millioen.
Dat het Novembercijfer hier niet veel zegt
blijkt wel uit de gegevens over elf maan
den: 1938 gaf tot dusver in totaal 6 mil
lioen meer dan vorig jaar.
Een flinke teruggang valt ook op te m
ken bij de dividend- en t a n t ièn
belasting, die terugliep van 1.8 mil
lioen tot 9 ton. Hier is ook de groote buit
binnen, want tot dusver gaf 1938 23.7 mil
lioen tegen 19,2 millioen vorig jaar.
Van de accijnsen heeft het gedis
tilleerd een ton meer opgebracht dan
vorig jaar ,dooh het geslacht, de wijn,
de suiker en de tabak legden allen het
bijltje er bij neer. Samen gaven ze ruim
5 ton minder dan vorig jaar, waarvan het
leeuwenaandeel voor rekening komt van de
suiker- en tabaksaccijns.
Aan de terugloopende ontvangsten bij de
couponbelasting zijn we al gewend
geraakt. November leverde 316.000 (v.j.
398.000). Ook de zegelrechten heb
ben een veer moeten laten, en wel van
1.7 tot 1,4 millioen, wat geen wonder
is, want de bedrijvigheid op de beurs was
o.a. heel wat minder groot dan vorig jaar.
Zoowel de registratie-rechten als
de loodsgelden zijn iets teruggeloopen,
doch veel gewicht in de schaal legt dit niet.
Over het geheel genomen maakt Novem
ber geen s'echten indruk, al waren er wel
teleurstellingen. In elk geval kan December
geen roet meer in het eten gooien, al zou
de opbrengst ook heel slecht zijn. De Mi
nister van Financiën kan-voor wat het ver
loop van 's Rijksmiddelen iin 1938 betreft
tevreden zijn, want de raming wordt ruim
schoots gehaald.
Wat de opbrengst der directe belas-!
tin gen betreft, het hierboven genoemde
bedrag van 120.1 millioen overschrijdt met
3 7 millioen de raming. Het verschil met
vorig jaar springt des te duidelijker in het
oog, wanneer men er mee rekening houdt,
dat toen de opbrengst bij de raming ruim
ƒ26 mifllioen tegenvie. Tot de hoogere op
brengst in verge'ijking met vorig jaar heb-
bïj alle belastingen bijgedragen, meest
echter wel de inkomstenbelasting,
die een accres te zien geeft van 10.9
millioen.
Wat de raming voor het loopende dienst
jaar betreft, kan worden opgemerkt, dat
deze werd overschreden door de inkomsten-
be'asting met 3,407,415 (raming 75 mil
lioen), door de verdedigingsbeiasting met
1 784,783 (raming 9 millioen) en door de
belasting van de doode hand met 87.136,
(raming 1,8 millioen).
Moeilijkheden bij Maatschappelijk
Hulpbetoon
Overdreven geruchten te Sliedrecht
Er gaan te Sliedrecht geruchten over
fraudes, die gepleegd zouden zijn bij Maat
schappelijk Hulpbetoon. Naar wij van offici-
eele zijde vernemen, bestaat het vermoeden,
dat er vervalschingen hebben plaats gehad,
in verband waarmee een onderzoek wordt
Ingesteld. Waarschijnlijk gaat het hier om de
betrekking tusschen Rijk en Gemeente. Het
zou n.l. mogelijk zijn, dat werkloozen in de
steunverleening zijn opgenc-nen, die bij ar
menzorg thuis behooren. Het onderzoek zal
leeren, in hoeverre dit het geval is. Doch in
ieder geval is er geen reden voor de overdre
ven geruchten, zooals die ook in „De Tele
graaf" te lezen waren.
Theologische studenten van de Vrije Universiteit te Amsterdam brachten een bezoek aan de Theologische Hoogeschool
te Kampen. Ook werden zij ten Raadhui ze door Burgemeester Oldenhoj ontvangen, waar wij deze opname konden maken.
Onder het gezelschap bevond zich ook de Senaat van F.Q.I.
