STAATSMIJNEN
IN LIMBURG
Gemeenteraad nan
2- VLOEREN
en TRAPPEN
Verf Van Vettewihkel
MAANDAG 5 DECEMBER 1938
KERK EN ZENDING
C1IR. GEREF. KERK
Bedankt: Voor Zutphen, D. Biesma e J
Dicgeham. Voor Ede, L. S. den Boer te
Arnhem.
NED. HEFV. KERK
Beroepen: Te Metslawier en Niawier,
cand. M. J. W. Zevenboom te Zierikzee.
GERF.F. KERKEN
Aangenomen: Naar Franeker. G
Brinkman te Idsken-huiaen.
Bedankt: Voor Kampen, J. G. Adema
te Zuiuiiorn
GEREF. GEM.
Drietal: Te Ycrseke, M. Heikoop te
Three 1. G. H Kersten te Rott rdam en R.
Kok te Vcenendaal
REM. BROEDERSCHAP
Tweetal: Tp Rotterdam (var.-v Royen),
N. '\un Gei der te Eindhoven en G. J. Hoen
der daal te Boskoop.
HULPPREDIKERS
Tot hulpprediker bij de Ned. Herv. Gem.
te D i s s e is benoemd cand. P. A. Lafeber
te Leiden; te Utrecht (>voor den arbeid onder
de studenten): F. M. Kooyman te Austerlitz
t'iie reeds voor den arbeid op W oudschoten
is geïnstalleerd).
HULPDIENSTEN
De kerkeraad der Geref. Kerk te Kol-
lum heeft, wegens ziekte van den plaatse-
lijken predikant. Ds A. Mout, tijdelijk alle
voorkomende werkzaamheden opgedragen
aan cand. P. W e s t r a. te Geskeskloos'.er.
BEROEPBAAR
Wegens beëindiging van zijn hulpprcdi-
kcrschap bij de Gereformeerde Kerk te
Edam is cand. M. Pos Jr. thans weer in de
gelegenheid eiken Zondag de Gereformeerde
Kerken te dienen. Gaarne zal hij een even
tueel beroep terstond in overweging nomen.
Zijn ai1 ree ie Sc-hapenpad 4. Zaandam,
telefoon 31.10
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Zuilen
Na bevestigd te zijn door ds C. L. A M.
van Puyvelde, oudste predikant der
Geref. Kerk van Zuilen, die sprak over 1 Cor.
3, hoeft ds W. Schouten, gekomen van
Westbroek, zijn intrede gedaan te Zuilen,
sprekende over Joh. 1la, 4 en 5. Toespra
ken werden gehouden tot den collega en
bevestiger, tot den kerkeraad, tot de cate
chisanten en de vereenigingen. tot de ver
tegenwoordigers van de Classis en gena-
buurde kerken Utrecht en Maarssen. dr H.
K a a j a n en ds K. v. d. Veen en tot het
college van B. en W., vertegenwoordigd
door den burgemeester, den heer O. Nor-
bruis, en drie wethouders.
DE HULPPREDIKER
Over het instituut hulppredikers wordl
nogal verschillend gedacht', de een vindt
het een onding, de ander een uitkomst. Tot
de laatste groep behoort de schrijver van
een artikel in „De Waarheidsvriend." Om
dat er vele gemeenten zijn, die groote be
hoefte hebben aan hulpdienst voor de (n)
predikant(en), zou hij wenschen, dat deze
zaak eens ernstig onder de oogen kon
worden gezien, opdat men, in geordenden
weg, zou kunnen komen tot het instituut
van hulpprediker, zoowel in de stad, als in
vele meer plattelands-gemeenten met een
uitgebreiden werkkring. Daar zouden Can-
didaten tot den Heiligen Dienst zoo prach
tig werk kunnen vinden. „En het mes
sneed dan van twee kanten: het was vooi
den a s. docniné zoo'n uitnemende leerschool
en het was voor de gemeenten, die daar
voor het eerst in aanmerking komen, zoc-
nuttig en goed, dat er een hulpkracht mee
de schouders zette onder het vele werk."
Ook de Evangelisatie-paedikant wordt in
dit verband genoemd:
„Met name de propaganda-rede van Ds.
Aids, ckn voorganger van de Vereen, van
Vrijz. Hervormden te Amsterdam, onlangs
te Alkmaar, in 't hartje van Noord-Holland
boven het IJ, gehouden, deed er ons aan
denken: we moeten uitzien naar het insti
tuut van Evangelisatie-predikant. Twintig,
dertig, veertig gemeenten, alleen nu nog
maar gedacht aan Noord-Holland boven het
IJ, liggen verwaarloosd en verwoest. Er is
ook niemand, die er ernstig naar omziet, er
is nergens zelfs een poging tot ingespannen
arbeid, elk plan, ook zelfs het eenvoudi
ste. ontbreekt.
Dat deed ons denken aan het instituut:
Evangelisatie-predikant in uitgebreiden zin
nu genomen."
DE VREDE EN DE NATIONALE WIL
Het Oecumenisch Bureau te De Bilt
schrijft ons:
Het rijksministerie in Duitsohland heeft
aan de kerkelijke autoriteiten verboden
kerkdiensten voor den vrede te houden, daar
deze „den nationalen wil kunnen verzwak*
ken" Dit besluit treft inzonderheid den We
reldbond voor internationale vriendschap
o'oor de kerken, die een specialen vredeszon-
dag heeft ingesteld, welke in vele landen
o a. in Nederland op den 2den Advents-Zon-
dag wordt gehouden. De kerken in Duitsch-
land mogen in hun godsdienstoefeningen en
kel spreken over den hemel en het eeuwige
leven. Alle bemoeiing met aangelegenheden
dezer aarde wordt als politiek uitgelegd. Do
uitspraak van Dr Rosenberg „de aarde,
waarop wij leven, dus dat, wat in kerkclijko
taal diesseits heet, gaat de kerken in het ge
heel niet aan: in deze dingen en op dit ge
bied is voor ons alleen het nationaal-socia-
lisme maatgevend" wordt meer en meer con
sequent toegepast.
Van de Ned. Herv. Kerk
Woensdagavond 7 December a.s. zal de
N.C.R.V. (H'sum) om even na 10 uur des
avonds een uitgebreid interview uitzenden
met een der Secretarissen van de Synodale-
Gezanigen-Commissie betreffende den nieu
wen bundel, die op 10 Decemiber a.s. door de
Synode aan alle Kerkeraden zal worden aan
geboden en die op dien datum ook in den
handel verschijnt.
Dit interview zal muzikaal geïllustreerd
worden door het spelen en zingen van enkele
der nieuwe liederen.
DE MORGENLAND-ZENDING
Het orgaan der Morgenland-Zending (Ar
meniërs) meldt, dat de heer H. Viss~~
onderwijzer te Rotterdam, zich beschikbaar
gesteld heeft voor den arbeid der Morgen
land-zending (Action Crétienne en Orient,
waarvan dr Paul Berron te Straatsburg-
Meinau als zendingsdirector optreedt). De
heer Visser bevindt z:?h momenteel in de
Bijbelschool „Bmmrus" in Vennes bij Lau
sanne voor verdieping van zijn Bijbelkennis
en het heter leeren van de Fransche taal.
KERKERAAD TEGEN OOGSTDIENSTEN
Het verslag van de vergadering van den
bijzonderen kerkeraad der Ned. Herv. Gem.
te Leiden, gehouden op 11 November 1938,
vermeldt het volgende:
„Naar aanleiding van ingekomen bezwaar
schriften van een kerkelijke kiesvereeniging
en van een aantal lidmaten der gemeente
tegen den dankstond1 voor het gewas in den
vorm van een oogis'.idienst heeft de kerkeraad
met meerderheid' van stemimen uitgesproken,
dat deze vorm van dankstond voor het ge
was ongewenseht is".
Deze oogstdienst is gehouden te Leiden op
3 November 1638 in de Marekerk: voorgan-
eer was dr J. Riem ens, Ned. Herv. predi
kant. te Leiden. Een kleine 200 gevers en
geefsters hadden bloemen en vruchten ten
behoeve van armen, zieken en eenzamen
dezen oogstdienst geschonken. Deze
gaven werden na afloop van den oogstdienst
door een vijftig-tal jonge menschen bezorgd.
Deze Jong-Hervormden hebben 2 December
1633 aan den kerkeraad. een schrijven ge
richt, waarin zij hum teleurstelling uiten en
vragen om herstel van de oogetdienricn.
GRAFSTEEN Ds. J. D. WIELENGA
Door de gemeente vaei wijlen Ds J. D.
Wielenga, die de Geref. Kerk van
neker ruim tien jaren geleden ge
diend heeft, is in samenwerking met. leden
uit zijn vorige gemeenten, oud-catechisan-
•n en „Bartimeüs" (waarvarf hij voorzitter
as) een gedenksteen aangebracht op zijn
graf te Franeker. Daarbij was ook Mr. P.
L. de Gaay Fortman als voorzitter van
Bartimeüs" aanwezig. Nadat vooraf in de
consistorie Mevr. Wielemga-Visser en haar
familie was toegesproken door den voorzit
ter van den kerkeraad, den heer Joh. W i e-
1 e n e a, had op het kerkhof de onthulling
den steen plaats, waarin een kruis is
uitgebeiteld.
De heer G. Wielenga heeft als zoon
namens zijin moeder, broeders en zusters
den kerkeraad dank gebracht voor dit ge-
denkteeken. tevens aan ..Bartimeüs" en
voorts aan allen die aan het tot standkomen
hadden medegewerkt. Verder wees hij er
op dat zijn vader steeds als het hoogste
ideaal had nagestreefd, het verkondigen
Gods genade in Christus aan zondaren,
is zijn levensvervulling geweest en als
dat in deze gemeente ervaren mag worden,
zal dat het schoonste monument voor den
overledene zijn.
Hiermede was de door velen uit en van
buiten Franeker bijgewoonde plechtigheid
geëindigd.
OUDERLINGEN-CONFERENTIE
De 36e Ouderlingen-Conferentie in de olas-
sis 's-Gravenhage der Geref. Kerken zal,
naar wij vernemen Vrijdag 16 Dec. a.s. in de
Westerkerk te 's-Gravenhage onder leiding
dr A. H. J. v. d. K a m p worden gehou
den. Als referent zal optreden ds K. van
Anken, Geref. predikant te Delft met het
onderwerp: „Heilig Avondmaal en zelfbe
proeving".
FEDERATIE VAN DIACONIEËN
Als nieuwe leden van de Federatie van
Diaconieën in de Ned. Herv. Kerk zijn toege
treden de diaconieën van: Asperen (Z.H.)
cl. Gouda, IJsse lmuidien (Ov.) cl. Kam
pen en Wateringen (Z.H.) cl. 'sXJraven-
hage.
Niemöller's vrijstelling
ophanden
Zoowel Reuter als Havas melden, dat de
invrijheidssteLling van Ds Niemöller uit het
concentratiekamp van Sachsenhausen bin
nenkort te wachten is.
Volgens Reuter zou Hitler, die de schoon
zuster vam den Beiens-chen. minister van On
derwijs heeft ontvangen, die de vrijlating
van Niemöller bepleitte, geantwoord hebben,
dat zijn vrijlating binnenkort zou plaats vin-
Waar slechts weinige dagen geleden maar
schalk von Mackensen een dergelijk verzoek
tot den Führer richtte, schijnt /de mogelijk
heid niet uitgesloten. Meer kan men er niet
van zeggen.
Het Maandbericht van het Ned. Bijbel
genootschap heeft een Maleisch zusterblarl
gekregen. Het is één der concrete resulta
ten van de aan resultaten zoo rijke
reis van. den Algemeen Secretaris, Dr H. C.
Rutgers naar Indië. Dit nieuwe blad is
één van de middelen om onder de Inheem-
sche Christenen van NckL Indië meer ken
nis omtrent den arbeid van het Bijhelgenoot
schap te verspreiden en belangstelling daar
voor te wekken.
Wanneer men zich realiseert, dat er,
sinds het verscheiden van het indertijd door
Dr. Kraemer op touw gezette weekblad
„Zaman Baroe", geen Maleisch Christelijk
hlad bestaat dat zich tot de geheele Protes-
tantsch Inheemsche Christenheid richt; en
dat er zelfs op het Zendingsconsulaat geen
centrale lijst van alle Inheemsche predikan
ten en voorgangers bestond laat staan
kaartregister van de op eenig gebied
leading gevende Inheemsche Christenen
terwijl men zich dit alles met de oprichting
van dit blad „Pemberita Firman Allah" ten
doel stelt, dan zal men begrijpen van hoe
groote beteekenis. deze nieuwe proef is
KINDERZORG CLASSIS BOMMEL
Dezer dagen vond te Zaltbommel een ver
gadering plaats, uitgeschreven door het Clas
sicaal Bestuur van Bamimei in verband met
de Kinderzorg-actie vam d)e Federatie der
Ned. Herv. Diaconieën.
De vergadering stond onder leiding van
den praeses van het Classicaal Bestuur, Ds.
J. H. Eykman te Rossum; zeventien kenke
raden hadden afgevaardigden gezonden.
Na de toespraak van Ds. Valeton, secr.-
r. vam „Kinderzorg" te Zwolle over „Onze
Kerk en het verwaarloosde Kind" had een
geanimeerde gedachten wisseling plaats, waar
uit bleek, dat de diaconieën in de classis
Bommel belangstelling hebben voor dezen
arbeid en die in den een of anderen vorm
ook tot uiting hopen te brengen.
Een Commissie-Kinderrzorg van genoemde
classis, bestaande uit eenige predikanten,
ouderlingen en diakenen, zal plannen uitwer
ken en zich nader met de kerkeraden im
verbinding stellen.
VEREENIGING „BETHSAÏDA"
De Vereeniging vam Geref. zeekerken
„Bethsaïda" behartigt ook dezen winter de
geestelijke verzorging van de Ned. zeelieden,
op de vischvangst zijn en in verband
daarmede te Dieppe vertoeven. Reeds wer
den de predikanten ds H. J. H e i d a te
Vlaardingen, ds P. de Jong te Bunschoten
en ds W. Doorenbos te Urk, elk acht da
gen uitgezonden, waarbij zij resp. 20 en 27
Nov. en 4 Dec. in den dienst des WoordS zijn
voorgegaan. Zondag 11 December zal ds D.
S. Hagenbeek van Strijen voorgaan en
Zondag 18 Dec. ds B. Bo u m a van Noord-
wijk aan Zee, terwijl mr A. J. L. v. Be eek
C alkoen, administrateur aan het Depar
tement van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen, zich opnieuw bereid verklaard
heeft met de Kerstdagen naar Dieppe te
gaan.
PAUS PIUS XI
De toestand van den paus blijkt steeds
beter te worden. Voor het eerst sdnds tien
dagen heeft hij Vrijdagmiddag weer een
autorit door de Vaticaansche tuinen ge
maakt.
KORTE BERICHTEN
Het adres van cand. F. M. Verveen, die
de Geref. Kerken gaarne zal dienen, is thans
ween Arnhem, Velperweg 52, Telef. 25866.
Het aantal gearresteerde predikanten van
de oppositioneele kerk is in de afgeloopen
week tot zeventien gestegen. In negentien
gevallen werden de traktementen ingehou
den; 38 predikanten is het verboden te p-ree-
ken; 18 zijn uit hum parochies gebannen en
53 zijn geschorst.
DE ZOOVEELSTE POGING
TOT OPLOSSING
Rijksminister dr Kerll is, volgens het
N. C. P. met de hoofden der Duitsche lands-
kerken in bespreking getreden teneinde
thans tot een zoo mogelijk definitieve oplos
sing van de kerkelijke moeilijkheden te ko-
i. De minister heeft daartoe uitvoerige
voorstellen aan de landskerken voorgelegd.
Reeds hebben namens de landskerken o.a. de
landlsbisschoppen Mahrarens, Wurm,
s e r e.a. geantwoord en op de ministe-
rieele voorstellen amendementen ingediend,
op welke de minister een wederwoord zond.
In het cijfer der pensionneeringen is (na
een hoogtepunt van 774 in 1936 tengevolge
van de pensionncering der G0-jarigen) weel
een normaal cijfer teruggekeerd.
Deze statistiek geeft ook specificaties t.a.v
de richting der scholen en van aanstellin
gen in vasten dienst n a het bekleeden van
een andere betrekking, wachtgeld of pen
sioen.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
tmansdorp. Chr. School. Tot kw. ni.
a.: de heer L. Smits, kw. m. a. Chr. School
te Strijen.
R ij s s e n. Chr. Sdhool-Oranjastraat Tot
onderwijzer: de heer H. Geerling, kw. m.
i. aan deze school.
Winterswij k. R.H.B.S. Tot leerares:
mej. H. C. Nienhuis, Bussum.
Examens
mlsche Examen»
sterdam. VrUe Universiteit. Gesl.
.Rechten (vrUe studierichting)doet. ex., de
er H. J. Stnaoiis, Bloemfontein (Z.-Afrlka).
Lelden. Gesl.: Theologie: cand.ex., de hce-
r. E. Elohhom, Delft; W. A. Versteeg, LeldJen
Utrecht. Gesl.: Rechtswetenschappendoet
D. Schultemmlter en mej. J. P. L. Scham
hiardit.
onlngen. Geel.: Ned. Taal en Lettenei
dieet. ex.. mej. M. Lauwiers, Winschoten.
Vlskunde SI.O. Den Haag. Gesl. mej. H. J.
de Leeuw, Tilburg
VlHkunde L.O. Den Haag. Gesl. de heerei
H. J. Nillesen, Utobersen; W. Nugterei* En
schedé.
F. H. M. Wiegerl'ck, Bussum.
□rlleden. Den Haag. Gesl.: 3en stuur
gr. handelev. W. A. Vermoet, Vllsslngen; ldi
kl. handelsv. H. Smit, DolfzijL
KERK EN PERS
Ter jongste vergadering van den kerke
raad der Geref. Kerk van Eindlhoven
heeft de heer J. Roos. ouderling van de
Geref. Kerk aldaar, een referaat gehouden
„De z-g. neutrale pers en onze gezin
nen". De kerkeraad nam na bespreking daar
in de volgende conclusies aan:
1. De kerkeraad is vain oordeeL dat als
gezinsblad een Christelijk blad 'behoort gele-
:n te worden:
2. Als den ouderlingen bij het huisbezoek
blijkt, dat de Chr. pers in het gezin ont
breekt, worde deze met klem aanbevolen;
3. Als Chr. bladen worden in dit vêrband
alleen de Parot. Chr. bedoeld.
ONDERWIJS
Prof. Ir H. T. ZWIERS
Bij Kon. besluit is benoemd tot gewoon
)ogieeraar in de afdeelirag der bouwkunde
ui de Technische Hoogeschool te Delft,
n onderwijs te geven in de architectuur, ir
H. T. Zwiers te Haarlem.
De benoemde hoogleeraar heeft groote be
kendheid als architect. Höj heeft o.m. ii
Haarlem en omgeving vele woonhuizen ei
villa's gebouwd; voor de Maatschappij tot
Uitvoering van Zuiderzeewerken werden di
verse werken naar zijn ontwerpen uitge
voerd; voorts zijn van hemde gebouwen voor
de P.E.N. te Bloemendaal, het bibliotheekge
bouw en de aula der Lanlbouw Hoogeschool
te Wageningen.
Aan ir Zwiers vielen eenige malen bekro
ningen in prijsvragen toe: in 1924 in de
Rokin-prijsvraag te Amsterdam, in 1'926 voor
de bebouwing van het Pekingbosch te Baarni,
1927 voor de watertoren-prijsvraag te
Wassenaar, terwijl hij in 1929 den tweeden
prijs verwierf in de Raadhuis-prijsvraag te
Katwijk. Voor de in 1937 uitgeschreven be
sloten prijsvraag voor het Raadhuis te Am
sterdam bleek hij tot een der vier uitge-
noodigden te behooren.
GEEN SOCIALE ZORG,
MAAR ONDERWIJS
Hoewel hartelijk toejuichende het voorne
men der Regeering, om de jeugdwerkloosheid
te bestrijden door de leeftijdsgrens voor het
verrichten van ondernemingsarbeid door
meisjes van 14 op 16 en door jongens zoo
noodig van 14 op 15 jaar te stellen, is (J.)
O(fman) in „Ons Nijverheidsonderwijs" nog
niet gerustgesteld. Wel heeft hij hoop voor
de toekomst, dat dit de eerste doeltreffende
maatregel kan worden, om een einde te
maken aan den dwazen toestand van een
overbelaste jeugd en een tekort aan werk:
van een in snel tempo klaar stoomen van
zeer jeugdigen bij een tekort aan werk voor
een weinig ouderen en volwassenen. Een rede
van Minister Romme doet hem echter de
vraag stellen: „Wat behoort bij „Sociale
zaken" en waarvoor dient „Onderwijs"?
En: „Komen er deskundigen van het
onderwijs in de Rijkscommissie inzake de
werklooze jeugd?" Om het anders te zeggen:
de schrijver wil de Regeering toeroepen:
„Excellenties, volksvertegenwoordigers, b e-
hoedt, beschermt onze jeugd be
neden den zestienjarigen 1
tijd voor „Sociale zaken", want dat
zijn ook sociale zorgen, zij zijn er te jong
voor, doch geeft ze „Onderwijs", dat
hébben zij in him eigen belang en ook in dat
van de volkswelvaart nog zoo hard noodig."
DE SLIJTAGE VAN HET
ONDERWIJZERSCORPS
Wat het woord slijtage aan eerbied tekort
doet, vult de belangwekkendheid van het
onderwerp wel aan, althans het Gentr
Bureau voor de Statistiek heeft alweer een
goed werk verricht, door als no. 109 van
zijn Mededeelingen een overzicht samen te
stellen van de vervangingsbehoefte in het
onderwijzerscorps. D.w.z. liet gaat over die
leerkrachten welke om andere redenen dan
opheffing der vaste betrekking n.l. wegens
overlijden, ziekte, huwelijk der onderwij
zeres, overgaing naar een functie buiten 'i
onderwijs, e.d., het onderwijs verlaten.
Het overzicht, loopende over 1937, toont
aan, dat bij het L.O. 1060 van de 29.371
onderwijzers (essen) om genoemde redenen
het onderwijs hebben verlaten, d.i. 3.6 pet.
Dat bij het Buitengewoon L.O. ongeveer
eenzelfde percentage is genoteerd, is op
merkelijk. In de verhouding tusschén
mannel. en vrouwel. leerkrachten is er een
vrij groote afstand: 3.7 pet. m. en 5.6 pet.
vr. (Voor L.O., U.L.O. en B.L.O.). De ver
deeling der oorzaljen was als volgt: 36o
door pensionneering, 98 door overlijden 381
door huwelijk, 80 door een betrekking bui
ten het onderwijs en 266 om diverse redenen
VRAAGBAAK
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
V ertrouwensadressen ten dienste van
Stichtingen van Barmhartigheid. Zieken
huizen. Sanatoria. Instellingen. Tehtrizen
VAMPYR.
STOFZUIGERS
3 TYPEN
PRIJS OP AANVRAAG
OOK IN HUURKOOP
N.V. ELECTRICITEITS MY AEG
Frederiksplein 26 AMSTERDAM C.
Naamlooze Vennootschap
.JACOB INE-HOLL ANDI A"
V.H. MERKX BOERBOOM
CENTRALE VERWARMING
Ook automatische stookinrichtingen
NIJMEGEN - TILBURG - ZWOLLE
TELEF. 22197 - TEL 2579 - TEL 4369
Voedt Uw huid 's nachts met PupoI
HEERLEN
Onderwijsbegrooting
Rede van Prof. Woltjer
Bij de behandeling van de onderwijsbe
grooting, waarbij ook „Kunsten en Weten
schappen" behooren, zijn van sociaal-demo
cratische zijde allerlei opmerkingen ten
beste gegeven over het tooneel en over den
Stadsschouwburg, die wij onbesproken kun
nen laten.
De heer De Vries (s.-d.) bracht onder
scheidene on-derw.ijswenschen ter sprake en
verheugde zich dat geen klompen meer, doc.h
voortaan schoenen zullen worden verschaft
Prof. Woltjer (a.-r.) merkte op, dat het
thans geen tijd is om voorstellen tot verbete
ring van het onderwijs in te dienen.
Wat bij de behandeling van de onderwijs
begrooting in den Raad tot heden is gezegd,
•behoort niet in den Raad, maar, zijn kwesties
van landpolitiek.
Het onderwijs is een onderdeel van de ge
meentehuishouding en dus van de begroe
iing. De Raad kan wel weer met allerlei ver
langens komen, maar het College moet alles
optellen en zorgen dat het met de financien
uitkomt. Want, merkte spr. op, toen het de
gemeente goed ging, heeft ook het onderwijs
hiervan geprofiteerc en zelfs heel erg; nu 't
minder goed gaat, ondervindt ook het onder
wijs de nadeelige gevolgen. We moeten, zei
sor., nu niet met allerlei klachten komen;
niet zien op wat we missen, maar op het
geen we hebben.
De toestand van het onderwijs is niet be
droevend en evenmin ellendig, zooals van
sociaal-democratische zijde door den heer
De Vries is gezegd.
Ten bewijze hiervan memoreerde spr„ dat
het gemiddeld aantal leerlingen per klas
nog altijd 40 en niet 48 is.
Waardeerende de onafhankelijke, frissche
wijze, waarmee de wethouder voor onder
wijs de zaken behandelt ,is spr. het toch
niet geheel eens met de houding tegenover
het hijzonder onderwijs. Ten aanzien van de
uitvoering van de concentratie wet in ver
hand met te stichten openbare scholen in
nieuwe stadswijken moet gelijkheid wor
den betracht tegenover het bijzonder onder
wijs. Deze gelijkheid wilde spr. ook betracht
zien ten opzichte van het tarief van electri-
citeitslevering, dat voor openbare scholen
niet lager mag zijn zooals thans het ge
val is dan voor het bijzonder onderwijs.
Tenslotte maakte spr. nog eenige opmer
kingen over het niet meer verstrekken van
klompen en over de Gemeente-Universiteit.
Mr. van Wij ck (r.k.) sloot zich grooten-
deels aan bij het door Prof. Woltjer gespro
kene.
De heer Matthijsen (s.d.) keurde de
houding af van bet deel der obligatiehou
ders van „Artis", hetwelk alleen let op eigen
belangen en niet op het belang van „Artis"
voor Amsterdam. Vervolgens keurde spr. af
-Ie manier waarop de pers in de Raadzaal
is behandeld bij de ontvangst van Koning
Leortold, toen de vertegenwoordigers van
Belgische en Nederlandsohe bladen, die als
gasten waren uitgenoodigd, achter palmen
•.verden weggestopt. Spr. zeide dat onder
de journalisten hierover ontstemming is ge
wekt «n hij achtte zulk een bejegening niet
in het belang van Amsterdam, te minder
omdat in de buitenlandsche pers hierover In
afkeurenden zin is geschreven.
De wethouder voor het onderwijs, de heer
Boekman (s.-d.) beantwoordde eerst vra
gen en opmerkingen over de Gemeente-Uni
versiteit van de heeren Prof. Woltjer, Mr
Mok (s.-d.), Saj et (s.-d.) en Jansma
(Üb.).
Daarna het lager onderwijs besprekende,
zei spr. dat het antwoord op de vraag van
Prof. Woltjer naar de toepassing van de
concentratiewet voor openbare scholen in
nieuwe wijken, eerst later komen kan. In
deze nieuwe buurten reserveeren B. en W.
oolc terreinen voor openbare scholen, al
weten zij vooruit niet hoe de verhouding
tusschen openbaar en bijzonder onderwijs in
zulk een nieuwe wijk zal zijn.
Wat het goedkoopere electriciteitstarief
betreft, dit heeft, vond spr., niets met de fi-
naneieelo gelijkstelling te maken. Naar
siprekers meening brengt dit geen conse
quenties mee voor het bijzonder onderwijs
'Bij interruptie maakt Prof. Woltjer
,'o.r.) bezwaar tegen deze opvatting van een
monopolistisch bedrijf).
Verder behandelde de wethouder uitvoe
rig de onderwijspolitiek van B. en W. t.a.v.
het leerlingenaantal, zwemonderwijs, sport-
onderricht, verstrekken van klompen aan
behoeft'gen en andere onderwijszaken of die
geacht worden hiermee in verband te staan.
NIEUWS OVER DE
BUITENLUCHT
BAROMETERSTAND
Stand vanmorgen half twaalf 753.8
STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Geseind vanochtend 5.45 uur aan alls
posten: Weest op uw hoede!
Te 8.10 uur geseind aan alle postenj
Wordt verwacht storm uit het zuidwesten!
ALGEMEEN WEEROVERZICHT
Een diiepe oceaan-depressie, die Zaterdags
morgen nog ver in het [Westen Hag, was
gistermorgen tot IJsland genaderd en pas-
seerde gister in N.O. richting over dliit eiland
Een langgerekt geibied vain laglcn lucht
druk strekt zich uit langs die Oostkust van
Groenland (de berichten uit de Poolzee
ontbreken).
Eien secundaire depressie lag hedlerumor-
gen over Engeland en die Noordzee en ver
oorzaakt kratih/tige winden in het Kanaal
het Zuidéliijk deal van de Noordzee»
Ook langs hef Zuidelijke deel van de
Noorsche kust stormt het flink. In Schot
land en op de Noorsche zee bedaarden in
den nacht de stormen, die daar gisteravond
voorkwamen. Hel gebied van hoogen lucht
druk, dat zich Zaterdag in eentraal-Europa
begon te vormen, hield stand. Een tweede
kwam tot ontwikkeling boven Portugal. In
het Oosten en Zuiden van Centraal Europa
is het weer windstil en wras de nacht koud
in Zuid-Duitschland, Zwitserland en hef
Oosten van Frankrijk was de ochtendtempe
ra tuur onder het vriespunt In midden»
Zyveden komt matige iviorst voor, in Engw
land en Noordwest Frankrijk is de tempej
ratuur zeer zacht, in tegenstelling met Sdhotk
land en Ierland, waar de temperatuur dkhj
bij de (normaalwaarden is.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen half twaalf 7.4 O.
VERWARMINGS
SCHIEDAM
KERKVERWARMING
i, OOK VOOR
H.VETTEW1NKEL <5. ZONEN. AMSTERDAM
N.V. MACHINEFABRIEK
J.&H. W. VAN DER PLOEG
APELDOORN
PASTEURISEER. EN KOOKKETELS
IN ROESTVRIJ STAAL, OOK VOOR
GROOTKEUKENBEDRIJF ETC ETC
TECHNISCH INSTALLATIE-BUREAU
MEEGDENBURG
ROTTERDAM. Oostzeedijk 158, TeL 52338
CENTRALE VERWARMING
0LIEST00K-INRICHTIIMGEN
BROCHURE GRATIS OP AANVRAAG
MINISTER PIROW VERTROKKEN
's GRAVENHAGE. 5 Dec. Minister Pirow
en zijn secretaris zijn Zaterdagavond met
Dr H. D. van Broekhuizen per auto naar
Hoek van Holland gereden, waar de Zuid-
AJrikaansohe gezant afscheid van hen heeft
genomen. Met de nachtboot zijn ae beide
heeren naar Harwich overgestoken om van
daar naar Londen te reizen,
UIT OOST- EN WEST-
INDIE
Een sportvliegtuig verongelukt
De bestuurder gered.
BANDOENG, 5 December (Aneta)'. Het
sportvliegtuig PK-SAD, een De Havilland
Moth, bestuurd door den chef van de afdce-
ling propaganda van de General Motors te
Batavia, den heer J. Th. van Buuren,
raakte gistermorgen om 9.44 uur boven Pen-
galengan een hoogspanningskabel. De kabel
brak hierdoor, terwijl het vliegtuig neer
stortte in het het Tjipanoendjang-meer.
De heer Van Buuren werd gered door le
den van de Bandoengsdhe Jacht Club; hij
bleef ongedeerd.
Het verongelukte toestel was het eigendom
van de Bandoengsche Vliegclub.
MANOKWARI, 5 Dec. (Aneta). De com
missaris van politie van Eechoud arr
de 1 December aan de noordkust van
Nieuw-Guinea, nadat hij met zijn mannen
een doorsteek had volbracht van de Wis
selmeren naar de Geelvinkbaai. De deel
nemers verkeerden in perfectie conditie. De
troep, welke deze kranige tocht volbracht,
bestond uit genoemden commissaris van
politie, zeven agenten van de veldpolitie en
vijftien koelies. De tocht ging door zwaar
bergterrein en nam veertien dagen i
slaig.
FIETSERS LICHT OP
Dec. Van 'sav. 4,17 u. tot 'smorg. 7,26 H
Wandelsport
DE C.N.W.O. GROEIT
GELEIDELIJK
Ieder jaar met Pinksteren
een Bondsmarsch
Geslaagde jaarvergadering
te Utrecht
UTRECHT, 5 Dec. Zaterdag Meldt "de
Chr. NedL [Wamid'e-laport Ongamisatie.
(C.N.W.O.) te Utrecht haar derde al-
geuneene jaarvergadering, ondier lei
ding van dien heer M. J- Taekema
van Ede. In zijn openingswoord! con
stateerde de voorzitter, dat die orga-
nisatie regelmatig ïn ledental toe
neemt, alhoewel de financieele moei
lijkheden nog niet geheel overwon
nen zijn.
Sedert 15 Aug. verschijnt als bondsuHgavt
het maandblad „Op Marsch" .hetgeen aan
de organisatie zeer ten goede kom! Ook
herdacht epr. het verscheiden van het oud
bestuurslid der organisatie, dien beer
Geldenmaiis.
De heer A. Hagen, van Enkhiuiz/en, hei
als waarnemend secretaris het jaarversk
uitgebracht, waaruit o.a. bleek, dat in h*
afgeloopen v-eraemgingsjaar een viert!
vereenigingen tot de organisatie is toej
treden, terwijl de onderiiandelingen met
verse vereenigimigen in een stadium verk<
ren, dat elk oogenthlik hun toetreden v
wacht mag wordlen» Vervolgens gaf de h<
Hagen, als penningmeester, een overall
van het financieel beheer en las de vooi
zifter het verslag voor van den siecretari
der Technische Commissie, dien heer M.
v. d. Hucht uit Dordrecht, welk vei
gewaagde van de verschillende wandel
hen onder auspiciën vain de C.N.W.O-
den. Alle verslagen werden goedgekeurd!-
Bestuursverkiezingen
De aftredende voorzaftletr, de heer M. 'J,
Taekema uit Ede, werd bij acclamatie
herkozen.
Een voorstel vain het organisati-ebest'uïti
om op practische gronden de functies vaa
secretaris en penningmeester te cambine&
ren, werd voorloopig voor één jaar aange*
nomen. Zoodoende bleef de heer A. Hagen
uit Bnkhuizen met de functie van secretaris
en penningmeester beflast. In de vacature^
ontstaan door het bedanken van dien hee
J. v. cL Berg uit Rotterdam, wegens gezond
heidsredlenien, en ter vervulling van de opeD i
gevallen plaats door de combinatie secrj
pnnningm., werden tot commissarissen g&
kozen de heeren M. Verbruggen uit Des
Haag e» A. J. Vos Jzn uit Amsterdam-
Diverse voorstellen 1
i
Een agendapunt inzake het al of niet aan- -
sluiten bij de N.W.F. ontlokte nog al eenigi
discussie. De vergadering besloot te die:
opzichte het neanen van een besluit uit i( 1
stellen tot de organisatie breeder uitgegroeil
en financieel sterker is.
Besloten werd om el-tóen 2en Pinksterdal
een Bondsmarsch uit te schrijven, steeds a 1
een andere plaats. In 1939 zal deze mars cl
plaats vinden in Den Haag, waarbij de of
gamisatie is opgedragen aan de Ghr. W.S.Ï
„Steeds voorwaarts".
Verder werd besloten de mogelijkheid (j:
openen om in plaatsen of districten, wa&'
verschiUenriie afdeelingen gevestigd zijn, dj j
mogelijkheid te openten tot het instelW j
van een federatief bestuur, bij wijze vas. 1
contact-commissie, terwijl bevorderd
worden de gezamenlijke huisvesting val
C.N.W.O.-leden bij de vierdaagsohe
megen en het verkrijgen van een
gandasmalfilm, zoomede de teohnisi
voorlichting in het Bondsorgaan ter opleij
ding van leiders.
In de plaats van den heer J. F. Sm1
welke zich heeft teruggetrokken, is don.
het organisatiebestuur als technisch adv:
seur benoemd, de heer E. v. d. H o o f f f
Gorkum; binnenkort zullen meerdere
suis en vice-consuls worden aangesteld1.
Na de rondvraag werd de vergadering fl
de gebruikelijke wijze dloor cïeni voorzit^
