E
ANDEL
NIJVERHEII
De nieuwe Geref. Zu.iderkerk
te Leiden
bender
BELASTING-MOEILIJKHEDEN te
EN
SOR EN
Ie
ZATERDAG 26 NOVEMBER 1938
TWEEDE BLAD TAG. 6ZA1
Stadnieuws
Vanmiddag werd de
eerste steen gelegd
Baanbrekend werk
op het gebied van Geref. kerkbouw
Idee, principe en practijk
Men is met den bouw van de nieuwe
Geref. Zuiderkerk aan den Lammen
schansweg thans zoover gevorderd, dat
hedenmiddag de symbolische handeling
van de eerste s eenlegging kon plaats
vmden, welke plechtigheid werd verricht
door den oudste der Geref. predikanten,
Ds. H. A. Wiersinga.
De fundamenten van het nieuwe gebouw
izijn dus gereed, zoodat men het reeds heel
duidelijk in zijn grondvorm ziet liggen. Wij
hebben dit een geschikt oogenblik geacht
om nog eens met den architect, den heer A.
v. d. Kraan uit Rotterdam, over de nieuwe
kerk te gaan praten. Wij wenschten dat ge
sprek te hebben, niet slechts om in de ge
legenheid gesteld te worden weer eens wat te
vertellen over een onderwerp, dat d€ belang
stelling van velen heeft, zoodat een krant er
telkens gaarne aandacht aan schenkt, maar
omdat wy van meening zijn, dat de architec
tonische gedachten, die aan dit plan ten
grondslag liggen, baanbrekend zullen kunnen
blijken te zijn en een nieuwe phase in zullen
kunnen luiden voor den Protestantschen
kerkbouw in 't algemeen.
Het is zeer belangrijk wat daar aan den
Lammenschansweg in Leiden geschiedt. Dit
zal waarschijnlijk door velen beaamd worden,
maar dan misschien omdat zij het een expe
riment achten over den uitslag waarvan zij
hun hart vasthouden, mogelijk zelfs wel om
dat zij het beschouwen als een vermetele
poging van een architect om door iets abnor
maals te geven de aandacht op zich en zijn
werk te vestigen.
Er zijn nog veel menschen, die bij het zien
van de teekeningen de verzuchting slaken:
„Is dat een kerk of een schouwburg?" En in
zeker opzicht kan men op deze vraag ant
woorden: Het is een schouwburg. Men kan
dit, in zooverre het woord schouwburg sa
menhangt met het werkwoord „schouwen" of
zien. Want niemand zal ontkennen dat in een
kerk, zoo goed als in een schouwburg, het
zien een voorname rol vervult. Men moet, als
het goed is, overal in de kerk, den dominee
kunnen zien en de bediening der sacramen
ten en dan niet zóó, dat men gevaar loopt
ziin nekspieren uit te rekken of een stijve
hals te krijgen van het scheef kijken, maar
rustig en ongehinderd in een natuurlijke
zithouding.
Een nuchtere en practische kwestie
Dit is een nuchtere en practische kwestie,
maar toch ligt hier eigenlijk de grondgedach
te van het nieuwe kerkgebouw, waarbij men
intusschen niet uit het oog mag verliezen, dat
in de architectuur het practische en het
idieele vaak hand in hand gaan ei
geval in een harmonische verhouding tot
elkaar moeten verkeeren, zooals dat ook hier
weer het geval zal blijken te zijn.
Het was een practische vraag voor archi
tect v. d. Kraan hoe hij een kerk zou kunnen
bouwen, waarin inderdaad de zitDlaatsen zoo
konden worden gerangschikt, dat iedereen
rechtuit en ongehinderd zijn blik op den
kansel kon vestigen. Hij moest toen wel de
radicalen grondvorm aanvaarden en zoo
doende is hij gekomen tot den cirkel-sector,
welken hij daarna in al zijn consequenties
als zijn grondvorm aanvaard heeft. En deze
consequenties hielden vanzelfsprekend in. dat
het interieur door den plattegrond werd be
paald, zoodat de kerk een volkomen eerlijk
gebouw zou zijn en niet oneerlijk als som
mige kerken, waarbij men op den kruisvorm
heeft doorgeborduurd, terwijl men getracht
heeft in het interieur de banken toch zóó
te rangschikken dat zij in sector-vorm om den
preekstoel kwamen te staan, zoodat men zich
in de kerk als 't ware aan allerlei ongevulde
en onlogische hoeken stootte.
De kwestie principieel en idieel
Als men z»o gezien heeft hoe practisch de
nieuwe kerkvorm is en hoe eerlijk in hel
exterieur tot uitdrukking gekomen, dan
blijkt daarna ook, dat principieel en idieel
deze cirkel-sector volkomen verantwoord is.
Want weliswaar heeft men. vooral ook
de laatste tientallen jaren telkens weer te
ruggegrepen od den traditioneelen kruis-
vorm, maar wanneer men eerlijk is, moet
men erkennen, dat (zooals architect van der
Kraan het uitdrukte) aan dezen kruisvorm
als symbool alleen een sorake kan uitgaan
tot de vliegeniers die er van boven op
En het interieur van de protestantsche kerk
moet men dezen kruisvorm geweld aan doen.
Dit heeft men trouwens al heel spoedig inge
zien, getuige in Leiden bijv. de Marekerk.
een der oudste koepelkerken in ons land, die
speciaal voor den protestantschen
dienst werden gebouwd.
In den cirkelsector, die in het onderhavige
plan iets kleiner is dan het vierde gedeelte
van de cirkel, ligt de plaats waar het
Woord en*de Sacramenten bediend worden
enkele meters uit het hart van de cirkel en
de richting van den cirkelomtrek en de
heele ruimtewerking van het interieur zijn
zoo. dat alle lijnen in dat liturgisch een
samenvloeien. Ook het gewelf gaat van den
cirkelomtrek geleidelijk hooger op naai
zélfde punt.
Hiervan moet wel onwillekeurig
sprake uitgaan tot de geloovigen. Woord en
Sacramenten staan in het middelpunt. Daar
vloeit alles samen en vandaar gaat alles uit.
Wij twijfelen er dan ook niet aan of dit
ontwerp zal in breeden kring de aandacht
trekken. omd3t het zoo radicaal en toch zoo
eenvoudg een oplossing geeft van het nij
pend vr-'-'etuk ven d0*- an'schen kerk
fccnw in r--~c'-e~h en 'd'??l opzicht,
Het stemt tot verheugenis, dat men deze
oplossing thans aangedurfd heeft. Immers
de heer ya d, Kjraan heeft ret$is yeel eepder
getracht zijn denkbeelden in toepassing te
brengen. Reeds in 1922 verkreeg een door
hem ingezonden ontwerp, op hetzelfde prin
cipe gegrond, bij een prijsvraag voor een
vijfde Geref. Kerk te Den Haag-West een
zeer gunstige beoordeellng. Men achtte toen
echter de tijd nog niet rijp voor de uitvoe
ring van een dergelijk plan. Thans is die tijd
gekomen, hetgeen misschien het best blijkt
uit het feit, dat het plan reeds navolging
heeft gevonden.
In dit verband kan er op gewezen worden,
dat deze grondvorm, die men een waaier
vorm zou kunnen noemen, in Hilversum
eveneens is aanvaard, waar architect C.
Trappenberg een nieuwe Geref. Kerk gaat
bouwen volgens hetzelfde princip
Enkele bijzonderheden
Na deze algemeene opmerkingen, waartoe
het gesprek met den heer v. d. Kraan aan
leiding gaf, moeten wij nog enkele bijzonder- pjnc, yan (jfin nanm des Heeren, gaan we secretaresse, het woord en gaf een overzicht
heden noemen, die de architect zoo vTiende- rustipr in het geloof voort. van het werk, dat do Union tegenwoordig
lijk was ons mede te deelen. Wat er, nu de tijd van 's Heeren komstverricht.
In het interieur zullen geen kolommen het nabij is, met dit kerkgebouw zal gdbeuren, i Wanneer hier ter stede een nieuwe afdee-
gezicht belemmeren, omdat er geen steun- We weten het niet. maar we betuigen hier, Hng zal worden opgericht, dan zal men be-
Gebruikte instrumenten
Het koopen van een occasion p.ano
ol vleugel Is bij uitstek een zaak
van vertrouwen.'n Vertrouwd adres
sinds 1850:
Hoog.woord 90 - UWU»
Vraagt eens onze lijstent
Over gc-cn enkel werkuur of onderdeel van
het uil te voeren plan zijn wij zelf de baas
of willen wij zelf de baas zijn. Altijd moeten
we zeggen en we zeggen het hier bij het be
gin van dezen bouw in het geloof: zoo de
Heere wil, zullen we zoowel leven als dit en
dat doen, een kerk bouwon tot Zijn dienst.
Als we zoo in alle dingen van het kerke
lijke leven, ook in den bouw van deze kerk,
den Heere laten regeeren, is alle roern over
eigen kunnen cn willen in principe uitge-
geroeid, komt er de danktoon cn het roe
men in don Heere, Die ons tot deze dingen
voorloopig in staat stelde en van Wien we
het ook voor hei verdere in het geloof ver
wachten mogen.
Neen, dan zijn wij geen lijdelijke men-1
schen geworden, wien activiteit verlamd cn Ned. Ver. ter Behartiging van
SdSS„iSaaVnC^X8tarcnSS:'Side Belangen van Jonge Meisjes
sterker de activiteit zich ontplooit. Dan
mogen we weten, dat de Heere in Zijn plan j Leldsche afdcellng opgericht
met de gemeente ook don bouw van deze i Gistermiddag is ten huize van mevr. Van
kerk heeft opgenomen. Dat staalt ons en Eysinga—baronesse Van Hogen dorp, de afd.
zet ons aan tot een vastberaden voort-1 Loiden van de Nederl. Vereen, ter beharti-
bouiven. ging van de belangen der jonge meisjes op-
ja, dan mogen we don eersten steen van gericht. Nadat de voorzitster van het voor
bedehuis leggen in een jaar vol spanningen j loopig comité, mevr. II. RozeniondTjaden,
in liet volkorcnlovcp, vol nooden en zorgen I de aanwezigen welkom geheeten had, ver-
op geestelijk cn maatschappelijk gebied, j tc-lde mevr. M. Bierens do Haan—
Daar we weten mogen, dat we met heel'Waller, algem. presidente, een en ander
ons kerkelijk leven opgenomen zijn in 's Va-1 uit de geschiedenis der vereeniging.
ders plan en het alles doen onder aanroe-j Hierna kreeg baronesse J. J. Mackay
punt nocdig zal zijn om de ruimte te over
welven. De galerij, die ongeveer 200 van de
l'OOO zitplaatsen zal bevat'en, wordt boven
de entree gebouwd en loopt over slechts
n rij zitplaatsen van den beganen grond.
Het ligt in de bedoeling dat alleen de
hoofdentTÓe, waarin zich links en rechts een
deur bevindt, voor ingang gebruikt zal wor
den. Er zijn echter in 't geheel tien uitgangs
deuren zoodat het uitgaan der kerk vlug in
zijn werk kan gaan. De twee ingangsdeuren
zijn dus van beide zijden te openen, de acht
andere deuren kunnen door de kerkgangers
alleen aan den binnenkant geopend worden.
Door de hoofdentree bereikt men ook links en
rechts de trappen naar de galerij.
Er zal in de kerk van 't orgel niets te zien
zijn. Dit staat opgesteld in den zgn. orgeltoren,
van waaruit het geluid door lange spleten de
kerkruimte ingezonden wordt. Het ligt in de
bedoeling het orgel van de Hooigrachtkerk
lar de nieuwe kerk over te brerigen.
De ramen zijn in 't gewelf aangebracht en
de architect wil aan de ruitjes weinig kleur-
werking geven. De muren worden dus niet
door ramen gebroken. Alleen zullen in de
muren ter weerszijden van den kansel twee
glas-in-lood ramen worden aangebracht, min
der als lichtbron dan wel als symbolische de
coratie. In deze ronde ramen (pl.m. 3 m.
diameter) zal namelijk het kruismotief wor
den verwerkt.
Het plafond wordt gemaakt van naturel
celotex. De ruimte in de gangen enz. is ge
bruikt om er zooveel mogelijk kapstokken in
aan te brengen. Er zullen er in totaal onge
veer 500 zijn.
Wat het exterieur betreft vormt de toren
een natuurlijke afsluiting van den gevel aan
Lammenschansweg, waardoor de hori
zontale vormgeving een verticaal accent ont
vangt, zooals trouwens in de kerkruimte zelf
een groep van acht kolommen boven het li
turgisch centrum het geheel naar boven trekt.
Het traptorentje aan de rechterzijde van
den gevel zal een afsluiting ontvangen door
een terracotta plastiek van een pelikaan met
haar jongen. Volgens de oude fabel voedt de
pelikaan haar jongen in uitersten nood met
haar eigen bloed, waartoe zij zich de borst
openpikt, dus het leven in stand houdt ten
koste van haar leven. In deze beeldgroep is
gesymboliseerd het offer van den Heiland,
die in de uitsterste noodzaak Zijn bloed voor
Zijn kinderen gaf. Zij verkregen het leven
ten koste van Zijn leven.
De gevels zullen worden opgetrokken van
;n fraaien genuanceerd en gelen handvorm
steen van een forsch Engelsch formaat.
De plaats van de bijgebouwen werd logisch
door de situatie aangegeven, nl. langs de stra
len van den cirkel-sector. De bijgebouwen
zijn een groote rijwielbergplaats, een commis
siekamer, een predikantenkamer, drie cate
chisatielokalen met daarboven de groote ker-
keraadskamer, alsmede een kosterswoning
in de Bloemistenlaan.
Verder in bijzonderheden afdalen zullen
we thans niet. Alleen dienen we nog te ver
melden, dat de toren een luidklok zal ont
vangen.
Wij willen aan *t einde van dit overzicht
nog even naar 't begin teruggrijpen omdat
het afdalen in bijzonderheden meestal den
algemeenen indruk verzwakt. Een bouw
werk is nu eenmaal niet een samenstel van
bij elkaar gevoegde onderdeelen, maar een
onlosmakelijk geheel. In dit geval mag van
dit bouwwerk gezegd worden, dat de archi
tect het, gestuwd, door een bepaalde princi-
pieele idee, als één geheel tot leven heeft
geroepen. Het is duidelijk, dat het niet zon
der meer door iedereen aanvaard zal worden
Mogelijk zelfs zal het door velen, althans
aanvankelijk, geheel afgewezen worden,
maar het staat wel vast dat het zijn invloed
op den protestantschen kerkbouw niet zal
missen.
dat wij het Woord van 's Heeren profeten jerken, dat het werk niet gemakkelijk ligt:
willen bewaren, dat wij in dit bedehuis al- j hot zal c<?n moeizaam verkennen van het
leen willen hooren het Woord van den Ko- i terrein moeten zijn in den beginne en teleur-
ninz der Kerk. dat wij door het Woord stellingen zullen niet worden bespaard, maar
Zijner kracht het gebod des Heeren onbe- het moderne meisje heeft in haar angstvoor
lekt en onberispelijk willen houden tot op I de eenzaamheid en haar hang naar een ge-
De steenlegging
Bij de steenlegging, waarvoor van de zijde
an de leden der Geref. Kerk veel belang
stelling bestond verzocht Ds. Wiersinga
te zingen Ps. 891, waarna hij een korte
toespraak hield.
Dit kerkgebouw hier neerzetten, al
dus spr. is een daad van de Kerk des
Heeren, d.wz. een werk in den naam
van Christus. Het moet in het geloof en
door 't geloof gedaan worden. Dat zal dit
werk moeten stempelen. Het mag niet
zóó ontstaan: „wij zullen wel eens dit
en wij zullen wel eens dat". Al dergelijke
taal is ijdele grootspraak. Bij den opzet
van dezen bouw zullen we er vanuit die
nen te gaan, en we willen er voor het
verdere ook van uitgaan: Zoo de Heere
het huis niet bouwt, tevergeefs arbeiden
dcszelfs bouwlieden daaraan. In dat tee-
ken slaat heel ons kerkelijk leven. In
dat toeken alleen willen we ook den
bouw van deze kerk zien.
O zeker, we hebben het rclan gemaakt en
hebben de kosven overrekend vóór we met
den bouw aanvingen. Maar we hebben het
van t begin af aan gezegd: de Heere moet
in al dat plannen-maken de centrale plaats
hebben. Hij moet ons a.h.w. de bouwvergun
ning geven en het voortdurend toezicht heb
ben op het werk. Maar nu is het niet zoo,
dat we Hem eerst moeilijk kunnen passpe-
••en. maar eenmaal begonnen, het nu zelf i
wel kunnpn klaren.zonder Hem. Neen. we
zijn hier juist samen (dat is de beteekenis j
van de eerste-steen-lcgging van dezo kerk)
om to betn'gon, dat wo het alles in
I hand liggen.
de verschijning van den Heere Jezus Chris
tus.
Hoe lang dit gehonw nog staan zal, welke
stormen over deze kerk zullen heengaan, het
is ons verborgen en het is ook niet 't meest
belangrijke; dit eone betuigen wij door het
geloof en het is het oenig belangrijke, ook
hii dezen kerkbouw:
Ik weet. hoe 't vast gebouw van Uwe gunst
bewijzen,
Naar Uw gemaakt bestek in eeuwigheid
zal rijzen;
Zoo min de hemel ooit uit zijnen stand zal
wijken.
Zoo min zal Uwe trouw ooit wank'len
of bezwijken.
Na deze rede ging Ds Wiersinga tot de
steenlegging over, waarbij een door den
heer C. H. v a n U 1 d e n, op verzoek van
den Kerkcraad, op lamsvel gecalligrafeerdo
oorkonde werd ingemetseld. Deze oorkonde,
die in eten looden koker is gesloten, heeft den
volgenden inhoud:
De oorkonde
Den Lezer Heil!
Den zesentwintigsten November van het
jaar onzer Heeren MCMXXXVIII, een jaar
vol spanningen in het volkerenleven, vol
nooden en zorgen op geestelijk én maat
schappelijk gebied, werd, onder aanroeping
van den Naam des Heeren, de eerste steen
van dit bedehuis gelegd door Ds H. A. Wier
singa, Dienaar des Woords van de Gerefor
meerde Kerk van Leiden.
Het initiatief tot den bouw werd door den
Kerkeraad genomen, omdat het kerkgebouw
aan de Hooigracht no 97, nadat het bijna
80 jaar dienst heeft gedaan, mede wegens de
ongunstige ligging in verband met de uit
breiding der stad, buiten gebruik zal wor
den gesteld.
De bouw gesehiedde onder leiding van
don heer A. v. d. Kraan, architect te Rotter
dam, J. Leegwater, aannemer te Heer Hugo-
waard en B. v. d. Mik. opzichter te Scheve-
ningen.
Ootmoedige dank vervult ons jegens den
Koning der Kerk, Die ook dit bedehuis drage
door het woord Ziiner kracht
U. die dit wellicht na vele jaren leest, zij
toegebeden, dat gij de woorden Zijner profe-
1 ie moogt bewaren en tot Uw troost weten,
dat de tijd nabij is.
Moge de Gemeente van Leiden het gebod
des Heeren onbevlekt en onberispelijk hou
den tot op de verschijning van onzen Heere
-Tems Christus, Wien met den Vader en den
Heiligen Geest zij eer en eeuwige kracht.
Amen.
Namens den Kerkeraad:
H. J. WESTERINK, Praeses
J. M. DE KONING. Scriba
Namens de Comm. v. Beh.:
Namens de Bouwcommissie:
H. BRIENEN, Voorzitter
J. RAVENSTEIN, Secretaris
A. v. d. KRAAN, Architect
J. LEEGWATER, Aannemer
B. v. d. MIK, Opzichter
Na de eerste steenlegging ging Ds Wier
singa voor in dankgebed, waarna gezon
gen werd een vers uit het Te Deum, met als
laatste regels: Op U steunt onze hoop, o God
van ons vertrouwen, Zij worden nooit be
schaamd, die op Uw goedheid bouwen.
lukkig leven, wat soms tot zware conflicten
kan voeren, leiding noodig.
Hierop werd de afdecling opgericht cn het
voorloopig comité bij acclamatie als bestuur
geïnstalleerd.
Na afloop der vergadering werd op voor
stel van mevr. Van Evsinga een door de
aanwezigen onderteekend adres aan den
minister-president verzonden met het ver
zoek grooter gastvrijheid te betoonen tegen
over de Duitsche Joodsche vluchtelingen.
PAKKETPOST TT TDENS HET
ST. NICOLAASFEEST
De directeur van het Postkantoor vestigt
er de aandacht op, dat het aanbeveling ver
dient, tijdens de a.s. St. Nicolaasdrukve de
te verzenden postpakketten nog steviger in
te pakken dan gewoonlijk en daarbij vooral
stevig pakpapier en sterk touw te gebrui
ken en het adres op den omslag, dus niet op
los papier ve schrijven. Het vasthechten der
adressen met lak is niet toegelaten. Het is
aan te bevelen een tweodo adres los in het
pakket te sluiten.
Op Zaterdag 3 December zullen hot post
kantoor en de postagentschappen hier ter
stede, het bijkantoor te Oegstgeest en de
hulpkantoren tot 18 uur geopend zijn voor
do aanbieding ter verzonding van postpak
ketten.
Op Zondag 4 December heeft geen pakket-
postbestelling plaats; op Maandag 5 Decem
ber wordt te Leiden te 19 uur een extra-
bestelling uitgevoerd. Verzend vroegtijdig.
GEVEILDE PERCEELEN
Ten overstaan van Mr. H. M. A. C »ebergh,
notaris te Lieden:
Hot huis en erf te Oegstgeest, Dcutzstraat
No. li, hoek Schoolstraat, in bod f 2100, kee
per de heer H. Qtte q.q. te Sasscnheim, voor
f 3000.
schepping af, waariq zij aantoonde hoe die
positie niet gunstig was.
God Zelf hergaf de vrouw weer een eere
plaats in het leven. Christus werd bij Zijn
rondwandeling op aarde omringd door vrou-
en. Aan een vrouw werd bet eerst hot op-
standings-evangelio door engelen gepredikt.
Voortgaande in de geschiedenis wees spr.
- op hoe bij de vrouwen steeds meer een
drang kwam naar zelfstandigheid. Vooral
van de ongehuwde vrouw was dit een stre
ven om zichzelf een bestaan te scheppen. Er
kwamen verpleegsters, vrouwelijke dokters,
advocaten enz.
Vervolgen stond spr. stil bij do totstandko
ming van hei vrouwenkiesrecht, dat het
eerst in Engeland tot stand kwam. Dr.
Aletta Jacobs en Johanna Naber waren in
ons land hiervoor de pioniersters.
In 1918 kwamen de eerste vrouwenver-
eenigingen in ons land tot stand. De vorcenl-
gingen van de S.D.A.P, achter de roode vlag
<m de r.k. vrouwen achter do kruisbanier.
De Chr. vrouwen bleven aarzelend staan
tegenover dit nieuwe. In 1920 word echter
de Ned. Chr. Vrouwenbond te Den Haag op
gericht. Ilaar doe] is: voorlichting van de
vrouw betreffende maatschappelijke cn
staatkundige vraagstukken, in overeenstem
ming met den gj-ondslag: Gods Woord,
vooral n u noodig dat do vrouw op de hoogte
is met de loestanden op ieder levensterrein.
Spr. stond er vervolgens bij stil hoe men
lid moet zijn: Niet eerst vragen wat geeft
de Bond mij? maar: wat kan ik voor den
Bond doen. Spr. eindigde met het citcoren
van enkele woorden, geproken door Dr. Co-
lijn op de de laatst gehouden algemeene
vergadering in Den Haag. Enkele vragen
werden gesteld. Hei was een mooie avond.
VLREMADE
TWEEDUIZEND K.G. LOOD ONTVREEMD
In den nacht van Donderdag op Vrijdaj
is door verbreking van een deur, toegang
gevende tot de schilderswerkplaats van de
firma Akerboom en van Lent te Kaag, ont
vreemd 2000 kg lood aan blokken, -gn. „bal-
last-broodjes". Deze blokken hebben een
lengte van circa 35 cm en wegen ongeveer
11 kg per stuk. Dat de daders ongestoor.i
hun gang hebben kunnen gaan blijkt wel
uit het aantal en het gewicht. Vermoedelijk
is gebruik gemaakt van een vaartuig.
De eigenaar looft f 35 uit aan hen, die aan
wijzingen kunnen verschaffen, welke leiden
kunnen tot aanhouding van de daders. Door
de politie van Alkemade wordt een uitge
breid onderzoek ingesteld. Zij die meenon
inlichtingen te kunnen versohaffen, worden
verzocht zulks te doen bij den chef-veld
wachter te Roelofarendsvecn.
'HOGGSTRATEN's Boekhoudburean
PLANTSOEN 29 - LEIDEN - TELEF. 17EIAMST
Gemeentelijk
Radiodistributiebedrijf
ZATERDAG 26 NOVEMBER
3: 8.00 Keulen, 9.20 diversen. lO.Oti
Parijs Radio. 13 10 diversen, 12.20 Brussel (VI
30 Keulen. 14.50 Brussel (VI.), 16.20 Keulen,
20 Radio P.T.T. Nord of dlv., 19.20 Keulen
Programma 4: 8.00 BrusseKVl.). 9-20 div,*
10.35 Londen Reg.. 12.40 Droltwlch, 14.05 Londen
Reg., 14.20 Droltwlch. 14.35 Londen Reg., 17.2}
itwich, 21.45 Londen Reg., 22.00 Droltwlch,
3 Parps Radio of div„ 22.60 Londen Reg,
23 40 Droltwlch.
ZONDAG 27 NOVEMBER
VI: 9.80 Keulen
12.20 Brussel VI
iel VI; 3.10 Brus.se! Fr
)e no
schei
2,9'
5.20 Radio PTT Nord of
(Parijs PTT): 7.20 Keulen
9.20 Brussel VI of div; 10.30 Keulen; 11.20 Bru.
el Fr.
Programma 4; 8.35 Diversen; 9.20 Brussel Fr
1.50 Droltwlch; 2.20 Paröa Radio; 2.40 Droit
yich: 5.20 London Reg: 5.40 Droltwlch; 6 Lon
Ion Reg; 6.20 Stuttga
MAANDAG 28 NOVEMBER
Programma 3: 8 Keulen; 9.20 Deutschl sende
of dlv; 10 Pariis RjwRo; 10.20 Radio PTT Nor
of dlv; 11.20 Parijs Radio; 12.10 Droltwlcl
2.20 Brussel VI; 2.20 R. Danmark of div: 2.1
Uw Cler I
Radio PTT Nord of dl'
sel Fr; 6.20 Keulen; 7.20 B:
la (Stockholm) of dl'
tens) of div; 9.50 Keulen; 11.20 R. Dai
eulen; 5.20 Bru
il VI: 7.55 Mot®
9.05 Beromunster (Sotftcr
10 35 London
4.20 Droltwic
1105 London
i Droltwlch; 2 Iondon ht
Wij garandeeren
voldoening!
Daarom voor een St. Nicolaas-
geschenk naar „MEERPOEL",
die een keus heeft, die eiken
smaak kan bevredigen.
KWALITEIT als de bestel
PRIJS als de slechtste I
C. F. MEERPOEL
ALLEEN: Breestraat 171.
KATWIJK a.d. RIJN
Tuinbouwoverzicht
Dit afgeloopen tijdvak gaf weer een en al
teleurstelling. Den eenen dag#aag het met
een zeker product al eens iets beter gaan
dan den anderen, maar in het algemeen ge
nomen is er volop reden om in mineurstem
ming te zijn. Niet' alleen zijn de prijzen van
dien aard dat de winter met groote zorg
wordt ingegaan, doch bovendien doet zich
dit seizoen het bedroevende feit voor,
dat meerdere producten om hun kwaliteit
niet bewaarbaar blijken re zijn. Dit heeft
o.m. tot oorzaak, dat de kooplieden zeer
'oorzichtig zijn met hun aankoopen en de
risico van in voorraad koopen niet aandur-
met het nóadwendig gevolg, dat de
prijzen dalen. Nu de bloemkool bijna weg is,
is waspeen het hoofdproduct. Wel komt er
nog een enkel partijtje van enkele honder
den bloemkolen, die in de eerste soort van
429—6.50 per 100 opbrengen, tweede srt.
van 1.50—ƒ2.30, doch de totaalomzet van
dit product is van geen beteekenis meer. Ab
normaal vroeg zijn de bloemkoolvelden leeg.
niet als gevolg van de nachtvorsten, doch
van den buitengewonen voorbarigen groei in
de maand October.
Normaal is, dat de maand November nog
'oIod bloemkool wordt aangevoerd. Vorig
jaar zelfs tot ver in December. Maar deze
abnormale groei heeft ook een abnormaal
slechte uitkomst gegeven. Een uitkomst zoo
als vermoedelijk nimmer is genotoerd. n 1.
Tentoonstelling
Maandagavond a.s., Dinsdag-middag en
-avond en Woensdagmiddag zal in de Cen
trale ontspanningszaal van Endegeest c.a.,
weder de bekende jaarlijksche tentoonstel
ling met verkoop van door de patiënten van
Endegeest, Voorgeest en Rhijngeest vervaar
digde artikelen worden gehouden.
De tentoonstelling omvat een uitgebrvid en
zeer gevarieerd aantal artikelen in alle prij-
zen: handwerken, speelgoederen, baby- en
kinderkleeding, kleine kunstnijverheidsarti-
kelen, enz. Er is gelegenheid tot theedrin
ken. Wij wekken gaarne op tot het brengen
van een bezoek aan deze expositie. Deze
zegenrijke arbeidstherapie kan voortgang
blijven vinden, wanneer die arbeid waardee
ring vindt in dezen vorm. dat de artikelen
als tot dusver, gretig aftrek vinden.
KINDERVERLAMMING
Bij een 2 jarig jongetje op de Waard-
gracht, is kinderverlamming geconstateerd.
Het patiëntje, dat in het Acad. Ziekenhuis Is
opgenomen, maakt 't redelijk wel.
BURGERLIJKE STAND
BEVALLEN: A A Brugmansvan E«ni
d Chr. C. v NlekerkRnelderwaard d M
J de rGaaf—v d Buuae z C v d Wa
Holawllder t E van KuiJk—Molenaar z
Knop— Bnmmineer d M Peute— Kutiper
enis
erk) OVERLEDEN: C W v d Zeeuw hsvr.
yii den Heller 61 j G W Waterkamp hsvr
/.ij" i "Waardcloo 60 J J E G Rademaker
J&
Agenda
Maandagavond 28, Dinsdagmiddag ei!ursl
avond 29 en Woensdagmiddag 30 November** ('a
Ontspanningszaal Endegeest, tentoonstellini jeen
i verkooping.
Dinsdag, 29 Nov. Den Burcht, 8 uur. Met \T
ting geestelijke en herbewapening.
Dinsdag, 29 Nov. Stadsgehoorzaal,
Kruger Wildtuinfilm. J
pond
Do Zondagsdienst der huisartsen
morgen waargenomen door de doctoren Jasjijd. 1
perse, van Bockel, Kors en Simons. fete i
Do avond-, nacht- en Zondagsdienst dq)aal(
apotheken te Leiden wordt van Zaterdafc
26 November tot en met Vrijdag 2 Dec. a.*;
waargenomen door de apotheken: D. J. vu
Driesum, Mare 110, telef. 406 03 G
Meta, Kamerl. Onneel. 28, telef. 3553.
Te OegstgeesttOegstgecstscho ApotheelF,
Wilhelminapark 8, telef. 274. L„ q.
- Selli
Thout
een middenprijs van 3.65 per. 100 in h»Tota
tijdvak van den grooien aanvoer. En aangt
zien de bona fide tuinders nog aanmerkelijks 0
boven dien doorsneeprijs komen, blijv
cenen, die niet prima aanvoerden, nog aafji
merkelijk onder de f 3.64. De teler
het prima product ligt dus ook hi
voor. Met de waspeen bleef 'iet steeL
slecht gaan. Wel bracht een enkel pariijlft')
wat extra was van 0.60ƒ0.75 per kist <4
doch het groote kwantum bracht het nil? f,
verder dan 0.30, den minimumprijs, 1;-
0.50 per kist van 20 K.G. Ook hier zal blE
ken, dat het zaak is voor een prima prodnC i
te zorgen want de hoogste prijzen makfjj^
den middenprijs voor de totaalaanv^"" "J
hooger.
Niet gemakkelijk is het dit' op allen
toepassing te verklaren want ook van 4S
waspeen blijkt er veel niet bewaarbaar 1
zijn. Een oorzaak hiervoor kent men iti^=
Maar het drukt den prijs in erge mal
Bospeen gaat vrij goed weg in de gon G'
kwaliteit n.l. van 4.20 tot 5.50 doch u
kwantifm gaat niet hooger dan 2.20 -3 iES
per 100 K.G. Groene kool, waarvoor zo|
unvoldoende vraae en ook volop klacht!
over de niet houdbaarheid, vooral wat
treft de Roode kool. Het weer is voor tr
waarkool geenszins geschikt. Wat winw^P
weer zou beter van pas komen. Men fcèOF
t=
UIT DEN OMTREK
ALFEN a.d. RIJN
EX-SLAGER VRIJGESPROKEN
De Haagsche rechtbank heeft uitspraak
aan in de zaak tegen den eoc-slager J. C.
W. alhier, die wegens het in voorraad heb
ben van bedorven gehakt en vet door den
kantonrechter alhier was veroordeeld tot
f 200 boete suhs. 100 dagen hechtenis.
In hooger beroep had de officier bevesti
ging van het vonnis gevraagd. De rechtbank
heeft echter het vonnis van den kantonrech
ter vernietigd en sprak verdachte vrij, daar
het feil niet bewezen werd geacht.
Tegen den smid L. F. uit Leiden die be
gin October hier enkele inbraken pleegde,
o.a. bij K. in den Gnephoek, werd twee jaar
gevangenisstraf gecischt.
Uitspraak over 14 dagen.
JAARVERGADERING
CHR. NAT. WERKMANSBOND
De Chr. Nat. Werkmansbond hield in het
Vereenigingsgebouw naast de Ned. Herv.
Kerk haar 21e jaarvergadering. Voorzitter
was de heer C. Koren. Hij heette welkom
den eere-voorzitter Ds. Johs. Stehouwer en
den heer Korsten, lid van het Hoofdbestuur.
De eere-voorzitter sprak hierna een inlei
dend woord, naar aanleiding van Matth. 11
De nood der tijden roept ons op om te
gaan tot Hem die rust kan geven. Uit het
jaaroverzicht' van den secretaris, den heer
A. Vermeulen, blijkt dat voor het ver-
eenigingswerk steeds veel belangstelling is
geweest, terwijl het aantal leden stabiel
bleef. Spr. brengt den penningmeester, den
heer G. van Winkel, dank voor zijn arbeid
bespreekt het werk van het v.b.c.-fonds en
het comité „Hulp in Nood".
Hierna verkreeg de heer Korsten het
woord. Dezo brengt allere« rst de gelukwen-
schen over van het Hoofdbestuur en den
Krine. om daarna een propagandawoord te
spreken in het bijzonder tot de jeugd.
PROPAGANDA-AVOND
NED. CHR. VROUWENBOND
Onder leiding van mevr. Zonneveld—Fige-
hield de afd. Alfcn a, d. Rijn van den Ned.
Chr. Vrouwenbond een propaganda-vergade-
ring in Concordia. Als spreekster trad op
ern hoofdbestuurslid, mevr. Lover—Brouwer
uit den Ileldcr. met liet onderwerp: Chris'
ten vrouw-Bondslid?
Na de opening kreeg deze direct he!
woord. Zij ging eerst na de positie van de
vrouw; ondei; jhet Qudq Verbond yan, de
RUBRIEK TEN DIENSTE VAN ONZE ABON
Kantoor A. MARTIJN
Boekhoudingen en
Belastingzaken
Eerste Algem. Begrafenis Associatie
Dir. Gebr v d. Lult.
BEGRAFENISSEN. TRANSPORTEN
le klasse uitvoering
tegen vastgestelde tarieven vanaf f 40 -
Kantoor: Haagweg 50, tel. 3574, Lelden.
Fa. L. A. VAN BRERO Zn.
VOLMOLENGRACHT 4 - TEL. 2466
HOOFDLEIDINGEN VOOR GAS EN WATER
LOOD EN ZINKWERKEN
Het leveren en plaatsen van Sanitaire
Installaties, enz. Ref. etaan U ten dienste.
LET OP DIT JDRES SINDS 1887
EXPERT
j.
Gediplom
LEIDEN
T 1
BOUWKUNDIGE
NE'ft'
in 0
TAXATE#-1'
VAN ITERSON J
en Beëedigd M A K E L A
TeleL 1772 OUDE SINGEL lig
MMERBEDRIJF
EMt v.
_H,
,ea M
l' n
Electro Technisch Bureel1
J. L. NOUWENS Lz.
GEVERSSTR. 25 OEGSTGEEST TEL. li
VERLICHTINGSORNAMENTf)
HOOVER STOFZUIGERS l"
Vertegenwoordiger Weslionhonse Koelkasli. di
?1
Laat het INRICHTEN van Uw
WONING verzorgen door ons.
GRATIS ADVIES eo TEEKENINGEN
D. M. VAN EWIJK
BREESTRAAT 73 TELEF. 414
DE BETERE PERMANENT
zonder electrl-ltelt
MAISON „HENRY"
BREESTRAAT 50 TELEF. 431
LAAT,
nu het verraderlijke tocht-duiveltje
telkens binnen dringt, Uw woning
TOCHTVRIJ maken door:
LADAN, IVIolensteeg 27,Tel. 1375
(Na 6 uur telefoon 3247;
MAKELAARSKANTOOR
H. D. VAN WELZ EN JlL
Beëedigd Makelaar y
BELEGGINGEN in Vaste Goedere:^'
OUDE SINGEL 220 - TELEFOON 277; jj,
FOTO
BLEUZL
APOTHEKERSDIJK 27. Tel 308
FOTO'S en FILM op IEDER GEB!
GELD
voor Hypotheek beschikbaar Lape renf?
Inlichtingen kosteloos.
D. N. DEN HAAI
Beëedigd Makelaar
HOPSTRAAT 13A. Tel. 81, RlJNSBURj
JAN STIGTER
THORBECK: STRAAT 12
ÜW ARCHITECT