I
ViPoster's
Leprozenbehandeling besproken
WOENSDAG 23 NOVEMBER 1938
DERDE BEAD PAG. 9
INDISCHE UITRUSTINGEN
HEERENKLEEDING NAAR MAAT
STEMMERIK C°i
LAAN VAN MEERDERVOORT 66 1
DEN HAAG j
EIGEN ZAAK SOERABAIA GEMBLONGAH..
ORIGINEELE
WESTLANDSCHE
VRUCHTENWIJN
IN ROOD EN WIT
VAN VOLRIJP WESTLANDSCH FRUIT
FIRMA J. BEUDEKER ROTTERDAM
£an DIENSTBODENVERZEKERING van OE
PHIUNTHROOP geeft meer, kost minder'
Vraapt vrijblijvend inlichtingen
onze apenten of het hoofd
kantoor.
I.V. Alpem. Verz. Maatschappij
„DE PHILANTHROOP"
BOOMPJES 8c - BOTTERDAM
pebouw Eerste Rotterdamsche)
Goudsiroop
1813 - De wasscherij met 'n meer
dan 100-jarige ervaring - 1938
N.V. Delftsche
Stoom wasscherij
In een statierijtuig reden Z. M. Koning Leopold en
H. M. de Koningin van het paleis op den Dam te
'Amsterdam naar het stadhuis voor de officieele
ontvangst door het gemeentebestuur.
Links: De ontvangst van Z. M. Koning Leopold en
H. M. de Koningin ten stadhuize te Amsterdam.
De Koning tijdens zijn rede
Na hét Belgisch monument te Amersfoort gistermiddag officieel aan 't Nederlandsche Volk te hebben overgedragen, In het Concertgebouw woonden Z. M. Koning Leopold en H. M. de Koningin gisteravond het gala-concert bij
legde Z. M. Koning Leopold een krans bij het gedenkteeken. Rechts: H. M. de Koningindat door de Gemeente Amsterdam aan haar hooge gasten werd aangebodenIn het midden de Vorstelijke
personen.
Tweede Kamer
Het geval-Dr Mulder
breed uitgesponnen
Met Defensie-begrooting
begonnen
„Een onverkwikkelijke aangelegen
heid'' noemde de Minister van Kolo
niën, de heer W e 11 e r, gistermiddag in
de vergadering van de Tweede Kamer
de historie, welke is ontstaan om de
figuur van Dr. D. Mulder, en ieder, die
van de bijzonderheden dezer aangele
genheid kennis neemt, zal dat oordeel
onderschrijven.
Ter toelichting diene het volgende. Een
aantal jaren geleden stelde een zekere heer
K. A. R. Bosscha, een planter van verdien
stelijke kwaliteiten, die voor een reeks van
onderwerpen belangstelling aan den dag
logde en zich bijvoorbeeld stérk aangetrok
ken gevoelde tot medische radiologie, een
aanzienlijk bedrag beschikbaar voor de be
strijding van de terecht gevreesde leprozen-
ziekte in Indië, een bestrijding, welke moest
geschieden door een belichtingsproces, dat
verbonden is aan de persoon van Dr D.
Mulder.
Deze lichtbehandeling zou worden toege
past op een inrichting te Plantoengan, een
inrichting van het gouvernement, doch ge
exploiteerd doof het Leger des Heils.
Na verloop van eenigen tijd nu schijnt cr
oneen igheid te zijn gekomen tusschen
Dr. Mulder en den in dezelfde inrichting
werkzamen gouvernementsarts, waarbij zich
een serie verwikkelingen met den Dienst
voor Volksgezondheid voegde. Het resultaat
was. dat de behandeling met het belich-
tingsproces na een periode van negen maan
den geheel en al werd stopgezet.
Sindsdien is de zaak hangend gebleven
en na uitvoerige besprekingen in Indië, be
sprekingen, waaraan Dr. Mulder zelf peen
deel nam, kwam dan nu gistermiddag do
zaak in behandeling in de Tweede Kamer,
waarbij met name de vraag onder oogen
weid gezien, of
de lichtbehandeling zelve
moet worden voortgezet
Hierbij dient men in aanmerking te nemen,
dat Dr. Mulder bij het onderzoek van ziin
aangelegenheid een sterk passieve houding
iheeft aangenomen. Hij wcnschte niet voor
eenige commissie te verschijnen, gaf zelfs
geen gehoor aan een uitnoodiging van den
Landvoogd tot bespreking van zijn geval en
zond alle brieven, welke hij ontving, dóór
naar de Tweede Kamer, het college, waar
voor hij blijkbaar zijn aangelegenheid aan
hangig wilde maken.
Het verzuim van Dr. Mulder om bij het
onderzoek te verschijnen maakte natuur
lijk een belangrijk punt uit in de besprekin
gen, en het was vooral mevrouw de V ri es-
Bruins die hierop de aandacht vestigde.
Zij vormde een minderheid in een commis
sie uit de Kamer, welke in meerderheid
aandringt op rechtsherstel aan Dr Muideren
voorstelt den Minister van Koloniën in
overweging te geven, dat hij do Indische
regecring uitnoodigt. zonder verwijl maat
regelen te nemen, alsmede fondsen beschik
baar te stellen, die moeten strekken tot
herstel van de te Plantoengan onbruikbaar
gemaakte installatie voor belichting, of ook
oprichting van een dergelijke, installatie
elders. Mevrouw dc Vries—Bruins neemt
hierbij een tegengesteld standpunt in.
De heer Til an us (c.h.) vvenschte voort
zetting van de iproef, terwijl de, heer
Me verin k (a.r.) van oordeel was, dat
men aan' den heer Mulder de gelegenheid
moet bieden, de innerlijke waarde van zijn
geneeswijze te toonen. Evenwel was hij van
oordeel, dat in deze aangelegenheid teveel
nadruk was gelegd op
tekortkomingen van den
Dienst voor Volksgezondheid
Hij constateerde dat er te Plantoengan peen
poer.e verdeelinp van de verantwoordelijk
heid was geweest, hetgeen bij scherp om
lijnde figuren als de daar werkzame artsen
gemakkelijk tot conflicten leiden kon. In
het slot van zijn betoog drong de heer
Meyerink aan op een verlenging van de
proefneming voor 3 jaar, waarna binnen
één jaar dc resultaten moeten worden ce
publiceerd
De heer Roestam Effendi (comm.)
zag in het geheel een prestige-kwestie.
waarbij beide partijen söhuld hebben. De
heer Maarse veen (r.k.) helde over naar
den Dienst voor Volksgezondheid, waarbij
hij wees op de mislukte pogingen tot over
leg.
„Een inwendige aangelegenheid van Ne-
derlandsch-Indië" noemde de heer van
D ij k e n (a.r.) het geval, en het zwaarte
punt ligt dan ook in de Oost. Dit laatste
moet ook de belangstelling van de verte
genwoordigende lichamen beïnvloeden. De
heer Mulder heeft herhaaldelijk gelegen
heid gehad zijn zaak voor commissies te
bepleiten, doch beeft hiervan geen gebruik
gemaakt. Deze houding kon de heer van
v. Dijken niet toejuichen
Een pleidooi voor Dr Mulder werd ge
leverd door den heer Bajetto (R.K.), die
weliswaar toezaf, dat de persoon in kwestie
stug is, doch een groot deel van de verant
woordelijkheid legde op den Dienst voor
Volksgezondheid, wijl de beide artsen, hun
onverzettelijkheid ten spijt, bij elkander ge
plaatst waren.
Minister W e 11 e r heeft uiting gegeven
aan zijn overtuiging, dat beide artsen het
beste met de leprozenlijders voorhaddon.
Van beide zijden zijn fouten gemaakt Het
accent valt echter
ten natloele van Dr Mulder,
met wien men herhaaldelijk contact heeft
gezocht. De Indische regeering is met ein
deloos geduld opgetreden en voor het ver
volg achtte de Minister eiken vorm voor
verdere samenwerking onmogelijk.
De leprozen zelf behoeven, volgens den
Bewindsman, onder deze aangelegenheid
niet te lijden, want verschillende geneeskun
digen, aldus de Minister, zijn niet voor ver
dere nroefnemingen. Men acht de methode
van Dr Mulder van ondergeschikt belang
ln diens persoon en niet daarbuiten, zoekt
rie Minister de oorzaken van het gerezen
Met dit betoop was de heer Du y ma er
van Twist (A.R) het niet coheel eens
waar door den Minister niet was ingegaan
no gemaakte fouten, zooals de aanstelling
van een gouvcrncmts-arls als de heer Mul
5T E R DAM.©2£ ^iM^rruyn)^
■■■At
WAT LEVERT LEVERT. IS GOED
der naast zich kreeg, het ontbreken van in
structies ter afbakening van beider werk
kring en het feit, dat afspraken met de
Volksgezondheid niet werden gehouden.
Heeft, zoo vroeg deze spreker, de Volksge
zondheid wel voldoende meegewerkt aan 't
welslagen van de proefneming?
Ook de heer VV e n d e 1 a a r (Lib.) drong
aan op herhaling van de proef, terwijl de
lieer Bajetto zijn standpunt nog nader
uiteenzette en verdedigde. Vandaag zal de
Kamer een beslissing nemen.
Door verschillende sprekers werd ge
wezen op
de technische elementen,
welke zich bij deze kwestie voordoen. Niet
alleen is zij van Indisehen aard, doch
bovendien heeft zij een stijrk medischcn in
slag. Wel mogen wij de hoop uitspreken,
dat een beslissing worde genomen, waarbij
de lijders aan de leprozenziekte, die ver
schrikkelijke kwaal, zijn gebaat.
Dr Mulder moge verschillende fouten
hebben gemaakt en meer stijfhoofdigheid
aan den dag gelegd hebben, dan wensche-
1 ijk is, zulks neemt niet weg, dat de door
hem voorcestane lichtbehandeling, welke
ïeeds enkele gunstige pcvolgen had op de
patiënten, voortgang moet hebben, zoo zij
inderdaad winst oplevert in den strijd
tegen de tropische iplaag.
Aan het begin van de middagvergadering
heeft de Voorzitter den overleden directeur
van de stenografische inrichting herdacht,
waarhij de Minister van Koloniën namens
de Regeering zich aansloot.
Des avonds zat Minister Van D ij k ach
ter de Regeeringstafel cn was de
Begrooting van Defensie
aan de orde. De licht-behandeling van
lpprozen had meer tijd in beslag genomen
dan aanvankelijk waarschijnlijk werd ver
moed. Des middags althans was de Minis
ter van Defensie reeds tijdig een kijkje
komen nemen in de Kamer, maar weldra
kwam hij tot de ontdekking, dat zijn Begroo
ting eerst des avonds aan bod zou komen.
Het was de beer Marchant et d'An-
oembourg (N.S.B.), die de rij van spre
kers opende, met een rede, waarin hij posi
tie koos tegen het opheffen van het ambte
narenverbod, en voorts wees op de tekorten
van de marine. Het aantal kruisers wilde
deze spreker niet onaanzienlijk opvoeren en
handelend over Limburg, vroeg hij voor dal
deel van het rijk een eigen fort ter bescher
ming tegen aanvallen. In tegenstelling tot
anderen achtte de heer Marchant deze Zui
delijke provincie zeer wel verdedigbaar.
Dankbaar gewaagde de heer Duymaer
van Twist van
den vrede, die behouden bleef
Hulde bracht hij aan Regeering en leger
voor den in de moeilijke dagen verrichten
arbeid en de getroffen maatregelen. Toch
moest worden geconstateerd, dat de weer
macht niet geheel gereed was. Ook Enge
land cn Frankrijk waren nog niet in staat,
hun politiek militair te steunen. Zoo liet bv.
het Fransche luchtwapen te wcnschcn over.
Bloemenveiling Honselersdijk
Protest bij de Sierteeltcentrale
DEN HAAG. 23 Nov. De heer A. Heems
kerk, Piet He.instraat 75, alhier en nog Tl
andere personen, hebben zich gericht tot dc
Nederl. Sierteelt-Centrale inzake de bloe
menveiling te Honselersdijk. Met den gang
van zaken op deze veiling kunnen adres
santen zich allerminst vereenigen, daar er
daeen zijn, dat koopers 3 en 4 uur op hun
bloemen moeten wachten. Zij wijzen or op,
dat dit ook in het nadeel is van de Regec
ring, daar door dezen toestand meer bloe
men doordraaien dan noodig zou zijn.
Jaarvergadering Staten-Centrale
Dordrecht
Og Zaterdag 3 December
In gebouw „Obadja"' aan de Brugstraat te
Gorinchem zal de Statencentrale Dor
drecht op Zaterdag 3 December a.s. de jaar
vergadering houden, fn deze vergadering zal
de heer J. Schouten van Rotterdam een
opwekkende rede houden.
De situatie van Europa was eind Septem
ber uiterst bedenkelijk, en de heer Duy
maer van Twist wenschte een woord van
protest te doen hooren tot de socialisten,
die in het conflict tot verzet prikkelden, ln
c-cn oorlog zou ongetwijfeld ook Nederland
zijn betrokken.
Wil men den vrede in Europa bewaren,
dan is de eenige mogelijkheid, een krach
tige bewapening. Allerwege wordt achter
stand hierin ingehaald. Van collectieve vei
ligheid verwacht men niets meer. Toch is
de toestand niet hopeloos, en Nederland
kan een kracht ontplooien, die zijn positie
kan verzekeren. Het moet daarbij uit z,ijn
mot defaitistisch gepraat.
De doelstelling van onze weermacht vraagt
een geheel afzonderlijke voorziening van
primaire beteekenis. In het allernoodzake
lijkste moet thans onverwijld worden voor-
De heer Duymaer van Twist vraagt, dat
een algemeen defensie-plan worde ontwor
pen, dat zoowel militair als economisch van
groot belang is. Niet steeds wordt de uiter
ste soherheid betracht. Zoo acht spr. de op-
Ieidingskosten voor officieren te hoog.
Voor Indië zijn vier machtskernen noodig
volgens marine-autoriteiten. Dus moet het
aantal kruisers uitgebreid worden. In 1940
dient er een op stapel te worden gezet.
Tegen een aanval uit het Zuiden zijn wc
voldoende beschermd door onze groote rivie
ren, doch tegen een aanval uit het Oosten
hebben we alleen een smallen en ondicpen
IJssel. Spr. geeft daarom de voorkeur aan
betonnen versterkingen bij de grenzen.
Een gematigd betoog liet de heer A 1 b a r-
d a (S.D.) hooren, die vermindering van be
wapening nog minder mogelijk achtte dan
verleden jaar. De weg naar internationale
ontwapening is niet terug te vinden. Hier
uit volgt echter niet, dat men in den blinde
bewapenen moet. We moeten blijven reke
nen op de hulp van anderen.
De heer T i 1 a n u s vergelijkt den oorlog
van 1914 met de oorlogsdreiging van 193"*.
In beide gevallen was er ernst, toewijding,
en hulp van de bevolking. Ons volk was be
reid zijn volksbestaan te verdedigen.
Aan den Minister en zijn adviseurs werd
hulde gebracht voor de wijze, waarop onze
weermacht werd verbeterd. Bestreden werd
door den heer Tilanus de houding van den
heer Van Houten, inzake de defensie-maat
regelen aangenomen.
Uit de verdere discussie, waarop we nader
terugkomen, melden we thans de rede van
den heer Van der Zaal (A.R,), waarin
deze handelde over de geestelijke verzor
ging der militairen. Ten aanzien van de
houding der Regéerlng tegenover de mili
taire tehuizen is spr. tevreden, doch niet
voldaan. De Minister verhooge de exploita
tie bijdragen niet alleen, maar stelle gelden
beschikbaar voor nieuwe tehuizen, nu er
zooveel nieuwe garnizoenen zijn. Ook moe
ten er meer legerpredikantcn komen, als
mede uitbreiding van hun bevoegdheid.
Verkoop uitsluitend aan den Handel
BEZOEK VAN DE BRUSSELSCHE
KAMER VAN KOOPHANDEL
AMSTERDAM, 23 November. ln ver*
hand met het bezoek van Koning Leopold is
o.m. naar Amsterdam gekomen een ver*
'egenwoordiging van de Brusselsehe Kamer
van Koophandel, beslaande uit de heeren P<
Ectors, voorzitter, J. Destree. adjunct thesau*
rier en J. P. Ilirsch, secretaris der Kamer.
Deze heeren zijn bij dit bezoek de gasten
van de Kamer van Koophandel en Fabric*
ken ovor Amsterdam.
