STADSNIEUWS
DONDERDAG 17 NOVEMBER 1938
De Joodsche vluchtelingen
Aan de Burgerij van Leiden en
OegstgeestI
In navolging van wat reeds in andere
gemeenten geschied is, vinden wij, dat
Leiden en Oegstgeest niet achter moeten
blijven met het verleenen van gastvrijheid
aan Joodsche vluchtelingen.
Wij achten het niet meer noodig verder
een uiteenzetting te geven over de toestan
den die het noodzakelijk gemaakt hebben
een dergelijk verzoek tot U te richten.
U zult begrijpen, dat het zaak is om de
regeering zoo spoedig mogelijk te melden,
hoeveel Nederlanders bereid zijn vluchte
lingen op te nemen, opdat de regeering
vvete hoeveel vluchtelingen iedere stad kan
herbergen.
Opgaven hiervan zullen, opdat versnippe
ring worde voorkomen, onverwijld worden
doorgegeven aan het Joodsche-Vluchtelin-
gen-Comité waarvan Prof. Dr. D. Cohen en
A. Asscher de leiding hebben.
De opgaven kunnen gezonden worden
aan E. L. Heskes-van Bergen,, Rapen
burg 11.
E. L. Heskes-van Bergen.
M. S. Juynboll-van IJsselsteyn
G. S. M. Roessingh-Everts.
H. M. de Meyere-Huizinga,
C. Smits-de Wit.
J. E. Themann.
H. van Traa-van der Burg.
Heeft godsdienst nog zin
Prof. Dr H. Kraemer spreekt voor de N.C.S.V.
Onder zeer groote belangstelling het
groot-auditorium der Leidsche universiteit
was geheel bezet heeft gisteravond prof.
dr H. Kraemer, hoogleeraar aan deze
Universiteit, op uitnoodiging van de Ned.
Chr. Studentenvereeniging gesproken over
't onderwerp: „Heeft Godsdienst nog zin?"
Deze lezing was de laatste in de lezingen
cyclus „Vier avonden in de Academie".
Deze vraag, aldus prof. Kraemer, is geen
rhetorische vraag, maar een zinrijke en
zeer reëele. Er zijn vele gewichtige redenen
om te vragen of dit verouderde element in
het leven der menschheid, de godsdienst,
niet overbodig is geworden. Wanneer wij
hier spreken over de vraag of godsdienst
nog zin heeft, dan is daarin tevens voor
ons, kinderen van een christelijke traditie,
besloten de vraag: „Het Christendom, heeft
het Evangelie, heeft Christus nog zin voor
ons?"
De vraag: „Heeft Godsdienst nog zin?",
kan van twee kanten benaderd worden.
Van den kant van het moderne levensge
voel, zooals dat in de laatste eeuwen ge
groeid is en van den kant van de functie
welke de godsdienst in het leven van de
menschheid vervuld heeft.
Na den wereldoorlog zijn wij in een
nieuw stadium gekomen. Na een opvlam--
ming van idealisme, die in een débacle ge
ëindigd is, is de moderne mensch begon
nen met de erkentenis, dat hij zichzelf
overschat heeft. Het beset van hopeloos,
heid, uitzichtloosheid, wortelloosheid grijpt
om zich heen. De weg naar de eeuwigheid
lijkt gesloten en nu blijkt ook de tijd zin
loos.
Het is een onwedersprekelijk feit, dat do
hulpeloosheid van den mensch, tegenover
zijn levensnood, één der vruchtbaarste pro
ductie-factoren van godsdienst is geweest
in het leven der menschheid. Door den
godsdienst wapende de mensch zich tegen
den levensnood; het was in belangrijke
mate een middel tot levensbeheersching.
Nu de mensch echter uit eigen kracht veel
effectiever naar het schijnt, het leven weet
te beheerschen, vervalt de noodzakelijk
heid tot religie.
Scherp gezegd: de meerderheid zoekt God
niet, wanneer zij Hem niet noodig heeft, of
meent te hebben.
Fet is niet te verwonderen dat in deze
situatie echte levenskrachtige godsdienst
voor talloozen allen zin verloren heeft. Er
is echter ook een keerzijde. De uitzicht
loosheid waartoe de mensch gekomen is,
de zuivering en zelfontdekking ten aanzien
van den godsdienst, waartoe wij kunnen
komen als wij onzen tijd en onszelf zonder
verschooning bezien, kunnen ons tot do
conclusie drijven, dat echte godsdienst,
echt christendom zinvoller is dan ooit. Ge
loof in den echten, christelijken zin van
het woord beteekent: onmiddellijk en cen
traal leven uit do werkelijkheid Gods, een
werkelijkheid, die omdat zij de werkelijk
heid Gods is, geen betrekkelijk, maar al
leen maar een volstrekt gezag kan doen
gelden en op een volstrekte overgave moet
aanspraak maken. Dat is de eenige wijze
om God ernstig te nemen, want wie aan
gaande de overweldigende ernst van God
weet, weet ook dat alles wat minder is, dan
dit werkelijk ernstig nemen, spelen met
Hem is. Deze geheelheid geldt even sterk
of wij zwak of sterk zijn in de levensbe
heersching.
Hoe, zal men vragen, kom ik tot de over
tuiging, aldus spr., van deze werkelijkheid
Gods, van Zijn recht op nüjn volledige over
gave?
Daarop is slechts één antwoord te geven
en wel dit, dat men met geheel zijn hart
verbinding zoekt met Christus, opdat wij
door waarachtige confrontatie met deze
domineerende gestalte van het evangelio
leeren verstaan, dat waarachtige godsdienst
is de beheersching van ons leven door God,
cn niet de levensbeheersching van den
mensch door godsdienstige middelen. Wio
Hem ontmoet, zal ja of neen zeggen op
Zijn woord: Wie Mij gezien heeft, heeft den
Vader gezien. Om in het godsdienstige tot
waarheid en werkelijkheid te komen, geldt
bij uitstek het eenvoudige woord: „The
proof of the pudding is the eating".
Een belangrijke verbetering
van de Haagweg
Naar wij vernemen <zial de bitumenweg
vanaf de Boschhuizerbrug tot aan do Vink,
een klinkerbestrating krijgen en belangrijk
verbreed worden daar ook het bestaande
rijwielpad bij den rijweg zal getrokken wor
den. Het rijwielpad zal nu aan den ande
ren kant naast het trottoir komen, zoodal
het gevaarlijke oversteken, waarbij al doo-
delijke ongevallen zijn voorgekomen, zal
vervallen. Een rij moderne booglampen zal
de Haagweg verlichten.
UNIVERSITEIT VAN LEIDEN
DE GEDEELTELIJKE
VERDUISTERINGSPROEF
Tot tevredenheid geslaagd
Burgerij werkte welwillend mede
De verduisteringsoefening, waadbij
gisteravond van half tien tot elf uur een
gedeelte «van de stad in h-at donker werd
gezet, is, zoover wij hebben kunnen na
gaan, en ook volgens de meening der
autoriteiten, heel goed geslaagd. In hét
begin van den avond had men te vree
zen, dat een dichte mist, die kwam op
zetten, het stadsdeel vrijwel onbegaan
baar zou maken, maar deze mist trok al
spoedig op en toen te half tien de elec-
trische straatverlichting werd uitgescha
keld, welfde een heldere sterrenhemel
zich boven de stad. Zoodoende kon men
na de eerste wankele stappen in de duis
ternis, al heel gauw de dingen behoorlijk
onderscheiden, zoodat een ongestoorde
wandeling mogelijk was, vooral omdat
het grootere verkeer het donkere stads
deel zoo goed ols göheel meed en men de
enkele auto's, die er dan nog voorzichtig
reden, heel goed hoorde en zelfs zag
aankomen.
Het gevolg van deze situatie was, dat zich
vele menschen op straat bevonden, die een
blokje- omliepen, om van de bijzondere situa
tie getuige te zijn en dat de E.H.B.Ü. en de
Roode Kruismannen, die men overal zag
surveilleeren. een vrij gemakkelijken avond
hefcJbeii gehad.
In het algemeen kan wel gezegd worden,
dat de burgerij zich goed aan de consignes
heeft gehouden. De meeste huizen en ge
bouwen lagen in volkomen duisternis. Men
zag nog wel eens een lichtstreep of een
zwakke lichtschijn door de gordijnen kieren
en hier en daar had men verzuimd glazen
deurgedeelten te bedekken, zoodat men op
straat een zwakke liohttuitstraling waar
nam, maar 't bleek toch duidelijk dat ieder
een con amore had medegewerkt om de
oefening te doen slagen. De aanwijzingen die
de politie gaf werden gewillig opgevolgd. Al
leen enkelè kwajongens, die het leuk von
den om met rijwiellampen om zaklantaarns
aüs spelbrekers op te treden, zagen hun na
men door de politie genoteerd.
De faibriek-en die in contenu-bedrijf
werken lagen ook in duisternis, maar zij
waren meestal niet verduisterd. Die wij ge
zien hebben hadden het werk voor den duur
der oefening stil gelegd.
Het doorgaande verkeer over het Leiven-
daal en Hooge Rijndijk kon op normale
wijze plaats vinden, mede dank zij de richt-
bakens, waarop de automobilisten rijden
konden, hoewel deze toch eigenlijk niet
goed tot hun recht kwamen, nu het betrek
kelijk nog zoo'n lichte avond was.
Het licht van het niet verduisterde stads
gedeelte drong \rij ver in het verduisterde-
gedeelte door. zoodat men een flink stuk do
grens moest overschrijden, voor men dit licht
heelemaal kwijt was.
Dit bewijst wel dat deze gedeeltelijke oefe
ning, om een goeden indruk te krijgen van
wat er te bereiken is door eem proef op groo
tere schaal zal moeten worden gevolgd.
Het lag in bedoeling in December zulk
een groote oefening te houden, waarbij
ook omliggende dorpen zouden worden
betrokken, maar inmiddels heeft men
.vernomen dat er een groote provinciale
oefening op het programma staat en
wanneer deze binnen niet te langen tijd
izal gehouden worden, zal waarschijnlijk
de stedelijke oefening vervallen en alles
gericht worden op 't slagen van de oefe
ning in provinciaal verband.
Ouderlingen-Conferentie
classis Leiden
Dr H. J. Westerink over
„Schrift en bevinding"
Een interessante bespreking
Onder leiding van den heer N. P. S1 e g-
tenhorst werd gistermiddag in de kerke-
raadskamer bij de Hooigraohtkerk de jaar
lij ksche conferentie gehouden van ouder
lingen in de classis Leiden der Geref. Ker
ken. In deze vergadering werd tot secreta
ris gekozen (vac. v. d. Zwet) de heer J. de
Groot. Het financieele verslag van den
penningmeester den heer L. C. J. Ober
werd goedgekeurd.
Dr. H. J. West e rink hield vervol
gens een inleiding over (het onderwerp:
Schrift en bevinding". Spr. wees er op,
dat de Gereformeerden ten opzichte van
de Schrift bun standpunt hebben be
paald. (Het isolement der Gereformeer
de Schriftbeschouwing). Over de bevin
ding is men 't echter nog lang allemaal
niet eens. We moeten dus uitgaan van
het vaste punt (de Schrift) en vandaar
tot de bevinding naderen. De princi-
pieele lijn, aldus getrokken, zal voor
de ouderlingen practise he beteeke-
nis kunnen hebben.
-De Schrift is het Woord Van God en be
vinding is de verlustiging van den mensch.
Zoo beschouwd ligt tusschen beide de af
stand van Schepper tot schepsel. Hierbij
móet nog het feit der zonde genoemd wor
den. Dan wordt het niet alleen God en
mensch en de Wet daartussohen, maar ook
God en mensch en de muur der zonde daar-
tusschen.
Er is ook een verbinding, nl. dat het
schepsel geschapen is naar Gods beeld. Dit
houdt in dat de afstand blijlt, maar spr.
moet daarbij ook nog noemen de genade van
Jezus Christus die de muur tusschen God en
mensch doorbroken heeft. Het is dus geen
ijdel pogen om over het onderhavige onder
werp te spreken.
De Schrift is profetie, het plan Gods tot
de verlossing der menschheid. In het Woord
is het kennen van den Christus. In dezen
weg komt Hij tot ons en in een anderen weg
kennen wij Hem niet. De Schrift is ook mid
del, waarin de genade Gods tot ons komt.
Daarom moet men, gaande den weg naar be
vinding en dan terugziende altijd de Schrift
zien.
Uit de Schrift kennen we den Christus.
Maar zoo kennen we Hem dan ook. De
Schrift doet den mensch altijd wat, want
het Woord is levend en daarin is de actie
Gods in de wereld.
Toetsteen en der bevinding
God grijpt de menschen aan tot hun
verlossing en tot h-un volharding, door
het woord. En hiermee is men weer bij
de verkiezing. De twee lijnen (verlossing
en verharding) moeten we naast elkaar
blijven zien. God werkt met het Woord
intusschen niet luk-raak. De verkiezing;
ten eeuwigen leven is het verborgene,
het Verbond der genade, verzegeld in
den doop, is het geopenbaarde. De ver
borgenheden Gods worden alleen geopen
baard in Zijn Verbond. In dien weg
geeft God de bevinding en zoo is het
Verbond de tweede toetsteen voor de
bevinding. De bevinding moet geput uit
het Woord, moet geput uit het Verbond,
terwijl (en dit is het derde punt) het
Woord komt door de ambtelijke bedie
ning door de kerk
PROT. CHR. HUISHOUDSCHOOL
Samenstelling van het
bestuur besproken
In den foyer van den Burcht werd
onder voorzitterschap van Ds. Joh. Wi
Groot Enzerink een vergadering gehou
den van de onlangs opgerichte Vereenl-
ging tot stichtng en instandhouding van
scholen voor Chr. Nijverheidsonderwijs
voor Leiden en omstreken.
Deze vergadering was druk bezocht, voor
al ook door de leden' van omliggende plaat
sen. Hoofdzakelijk werd gesproken over de
vaststelling der statuten. Over enkele arti
kelen werd een breede discussie gevoerd,
waaraan onderscheidene leden deelnamen.
Vooral de samenstelling van het bestuur
had aller aandacht. Vastgelegd werd, dat
het bestuur moet bestaan voor de helft uit
Hervormden, onder wie ook de Lutherschen
gerekend worden, voor de andere helft uit
verschillende groepen der Gereformeerden.
Tevens werd bepaald, dat in het bestuur
moeten vertegenwoordigd zijn leden van de
Hervonmde en Luthersche Kerk te eener
zijde en ter andere zijde leden van de Gere
formeerde Kerk, de Chr. Geref. Kerk, de
Geref. Kerk in H. V. en de Geref. Gemeente
onder 't Kruis, voor zoover een of meerdere
leden dier kerkgenootschappen lid zijn van
de vereeniging.
Het bestuur, dat thans uit twaalf leden
bestaat, zal nog met zes leden uit de buiten
gemeenten worden aangevuld, hetgeen aan
de orde komt in de volgende vergadering,
waarin ook het huishoudelijk reglement
verdere reglementen zullen worden vastge
steld.
Besloten werd een Koninklijke goed
keuring op de Statuten te vragen, na
ontvangst waarvan medewerking van
gemeente en rijk zal worden verzocht tot
stichting van een Prot. Chr. Huishoud
school.
COMITé JOODSCHE BELANGEN
Wij verwijzen naar een advertentie in dit
nummer, waarin mededeelingen worden ge
daan omtrent het storten van bijdragen aan
het Comité voor bijzondere Joodsche belan
gen te Amsterdamj
De Heere geeft Zijn gemeenschap aan Zijn
Kerk en Hij geeft ze daarin aan de geloovi-
gen persoonlijk. Bevinding moet zioh niet
verheugen in het Woord dat tot personen
komt, maar verheugt zich altijd in de ge
meenschap. God geeft Zijn gemeenschap
over 't geheel heen aan den enkeling en
herstelt hem in alles. Hij herstelt den gehee-
len mensch. Hij herstelt dus ook het geloof.
Want het geloof is er wel, maar het is ver
keerd gericht, nl. op onszelf. God richt het
geloof weer op Zichzelf. God zet ons ver
trouwen weer vast op Zijn Woord. Zoo krijgt
het geloof zijn vaste punt in het Woord. Ge-
looven is dus vertrouwen door het Woord
in het Verbond, waardoor het geloof zeker
heid wordt.
Spr. behandelt daarna de tekst: De Geest
getuigt met onzen geest dat wij kinderen
Gods zijn. Hierover bestaan verschillende
verkeerde uitleggingen.
Wij hebben hier niet te doen met twee
aparte getuigenissen jegens één rechter,
maar wij moeten het zóó zien dat het getui
genis van den Geest achter ons getuigenis
staat en daaraan zijn vastheid en zekerheid
geeft. De geloovige getuigt, door den Geest
gedreven, van zijn kindschap.
In de aanvaarding van het Woord zooals
het tot mij komt heb ik deel in de blijdschap
der gemeente. In 't geloof de verborgenheid
aanvaardende ('t tweegesprek) ben ik
daarin ook persoonlijk verblijd. Deze blijd
schap van 't geloovig opnemen van de ver
borgenheid des Heeren is wat wij bevinding
noemen. Maar ons geloof is helaas niet al
tijd actief om de blijdschap op te nemen er
vandaar de veie bekommernis die er nog
onder de geloovigen voorkomt.
We leven ook nog naar het vleesch. En
hier moeten we heel erg oppassen. Het is
mogelijk, dat wij de blijdschap uit het ge
loof opnemen, maar er is ook dit, dat we ons
geloof op non-actief zetten en tooh in het
vleesch trachten te gaan opereeren met d-
verborgenheid des Heeren. Laten wij niet
vergeten dat de Geest het neemt uit het
Woord. De Geest degradeert het Woord
nooit. De bevinding van degenen die zich los
hebben gemaakt van het Woord is nooit
echt.
De bevinding der goddeloozen is niet echt.
Zii nemen het persoonlijk oordeel des Hee
ren op zonder bekeering.
Niemand ontkent de noodzakelijkheid van
het zelfonderzoek Maar dat mag nooit de
vraag zijn naar de echtheid van mijn geloof
Men mag wel de vraag stellen of men zich
wel algeheel verlaat op het Woord van God.
Er zijn op dit gebied ketterijen. Het ge
vaar dreigt van het mysticisme en van het
Buchmanisme. Het mysticisme is kopschuw
van het Woord. Het Buchmanisme acht be
vinding buiten de Kerk en buiten het Woord
mogelijk en is daaropi gevaarlijk. Spr. noem
de ook nog het Barthianisme, dat den band
tusschen mensch en God doorsnijdt. De
ouderlingen moeten met ihet Woord tegen
de bedenkingen van het vleesch ingaan. Te
gen alle verachting van't Woord en de Kerk
hebben zij juist terug te roepen tot die beide,
tot onderwerping aan God onder het Woord,
tot het rusten in het Woord. De echte
ambtsdrager is hier op gespannen, dat de
bruidegom Christus Zijn bruid verblijdt met
het Woord. Dan treedt hijzelf terug.
Bespreking
Bij de bespreking vraagt de heer Hor
e n s i u s of het Woord ook gericht kan
zijn tot de enkel© persoon. Voorts vraagt
spr. of in vroeger dagen, toen men de waar-
do van het Verbond niet zoo kende, de be
vinding onzuiver was.
De heer v. d. Brink vraagt hoe het mo
gelijk is, dat er onder Gereformeerde theolo
gen over het Verbond zooveel verschil van
meening is. Het op den voorgrond stellen
van de Verbonds\ erwerping kan 'dat geen
aanleiding geven, dat de menschen zich
gaan beschouwen als een „stok en een blok".
De heer Loeff noemt enkele teksten om
aan te toonen dat het Woord toch wel recht
streeks tot den mensch kan spreken. Spr.
vraagt of als men hoort van onberispelijk
levende menschen het getuigenis dat zij
contact met God hebben of men dit kan
aanvaarden.
De heer d e D i e heeft hier beschouwingen
over de Veibondsgehoorzaamheid gehoord
a in de prediking maar al te veel
mist. Hij had gaarne theologen hier de de
gens zien kruisen. Spr. vraagt om kleine re
capitulatie van de toessteenen der bevin
ding. Is Dr. Westerink het eens met de reca
pitulatie die spr. vond in een vooraanstaand
kerkelijk blad en waarin stond, dat de be
vinding is een werk van den Heiligen Geest,
waarvan de geloovigen aan anderen mede-
deeling kunnen doen.
De heer v. d W ij n g a a r d gelooft dat
God vrij is in Zijn weg om het contact met
de Zijnen te bewerkstelligen. Ziet de referent
nog verschil tusschen de woorden bevin
ding en ondervinding. Dit laatste woord zou
spr. liever op den voorgrond schuiven.
De heer A n e s zou graag iets meer hooren
over wat Dr. Westerink gezegd heeft, nl. dat
men niet mag vragen: Is mijn geloof wel
echt? Waarom is Dr. Westerink er zoo te
gen, dat die vraag wordt gesteld. Er is toch
ook tijdgeloof, wondergeloof.
Dr. W e s t. e r i n k. de vragen beantwoor
dende. merkt op„ dat toen de Verbondsge
dachte niet zoo sterk leefde, toen het Ver
bond minder in eere was. men uit de bevin
ding van dien tijd niet zooveel goeds kon op
rapen. Er was toen een steeds verder weg
raken van het Woord. De geschiedenis be
wijst dat. We zitten met de kwalen nu nog.
De strijd tusschen de theologen komt groo-
tendeels daar vandaan, dat die theologen
het vaak niet eens willen zijn.
Wat het zelfonderzoek betreft zitten vele
menschen in de draaimolen: ben ik een
kind van God of niet? Daar komen ze nooit
uit. God laat geen menschen halverwege
staan. Wanneer wij over de verwerping spre
ken naar de Schrift dan bestaat het gevaar
niet, dat de mensch zich zal gaan beschou
wen als „een stok en blok". God werkt in
de praktijk zoo met ons, dat de Schrift ons
eigendom wordt, zoodat wij altijd kunnen
weten welken weg wij moeten gaan. De ziel
behoeft daarvoor niet bijzonder besnaard te
zijn. Dan hangt het weer aan iets in ons af.
God kan wel buiten Zijn Kerk omgaan, maar
daar hebben wij niet mee te maken. Wij
hebben te vragen naar den geordenden weg.
Bij de door den heer de Die genoemde toets-
stcenen van de bevinding (geput uit een
kerkelijk blad) heeft spr. geen bezwaar te
gen wat er staat. Maar er staat zooveel niet.
(Ds. Wiersinga interrumpeerde hier en ci
teerde uit dezelfde artikelen een definitie
van do bevinding, z.i. volkomen in de lijn
van wat Dr. Westerink had gezegd). Het
woord ondervinding komt in de beteekenis,
die de heer v. d. Wijngaard er aan hecht
ook niet in de Schrift voor. Als er in de
psalmen geschreven wordt: Ziet, wat de
Heere aan mijn ziel gedaan heeft, dan moet
men met dat woord ziel erg voorzichtig zijn.
Waarom mag men de vraag niet stellen of
het geloof wel echt is. De heer Anes noem
de het historisch geloof. Het is de vraag of
dat wel geloof is. Zoo is het ook met het
tijdgeloof. Ook dat is geen geloof in den
eigenlijken zin des Woords. God vraagt van
ons, dat wij in Zijn beloften zullen rusten
en als wij dan die vraag gaan stellen: zou
het wel waar zijn, dan stappen wij weer van
hét geloof af naar den "twijfel. Het karakte
ristieke van het geloof gaat op die manier
verloren. Wel kan men vragen of men rust
op de beloften Gods en of de Wet des Heeren
te volbrengen onze lust is.
Na deze interessante bespreking werden
nog enkele huishoudelijke zaken afgedaan,
Denk aan opvoering
lO ure heit de klok'
door de TIMDELERCLUB
Vrijdag 8 uur - STADSGEHOORZAAL
HET MOBILISATIEKRUIS
AFD. LEIDEN
Toegang ƒ.0.50 plus rcehten
Zorg voor Joodsche vluchtelingen
Hulp der gemeente gevraagd
Leden van verscheiden comité's te Lei
den hebben een adres gezonden aan den
gemeenteraad, waarin zij zeggen, dat zij
van meening zijn, dat ook hier, indien
mogelijk, aan Joodsche vluchtelingen een
tijdelijk onderdak worde verleend;
dat de regeering weto hoeveel particulie
ren en hoeveel officieele en semi-officieele
instanties bereid zijn gastvrijheid te
leenen;
dat zij van plan zijn een desbetreffende
circulaire te richten tot de Leidsche bur
gerij;
dat zij gaarne van het Gemeentebestuur
zouden vernemen of het mogelijk is, dat
het zijn medewerking verleent in dien zin
dat het één of meer gebouwen ter beschik
king stelt ter opname van vluchtelingen;
dat het Gemeentebestuur deze zaak zei
kan steunen door ten spoedigste aan de re-
geering kenbaar te maken de resultaten
van dit beroep op de burgerij.
Zij zullen het zeer op prijs stellen, wan
neer zij zoo spoedig mogelijk van het Ge
meentebestuur mochten vernemenof, en
in hoeverre, zij op steun van de gemeenti
kunnen rekenen.
Het adres is onderteekend door mevr. E.
L. Heslces—v. Bergen; mevr. M S. Juvnboll
—van IJsselsteyn; mevr. G. P. M. Roessingh
—Everts; mevr. H. M. de MeyereHuizinga;
C. Smits—de Wit, J. E Themann, H.
Traa—v. d. Burg.
RIJWIELDIEF AANGEHOUDEN
Geref. Mannenvereeniging
De viering van het 10-jarig bestaan
Wij hebben een vorige maal over de jaar
vergadering der Geref. Mannenvereeniging
geschreven als over een groote verjarings
partij met alle gezelligheid van dien en
thans gaf de voorzitter in zijn openings
woord ons de wenk om het, nu de vereeni
ging haar tweede lustrum vierde, eens te
zoeken in de richting van een bruiloft, maar
dat durven wij toch niet aan. Weliswaar
gaat elke vergelijking mank, maar wij zou
den déze toch zooveel krukken en onder
steuningen moeten geven om haar (nog
maar) voort te doen strompelen (waar zou
den we de bruid en den bruidegom vandaan
moeten halen), dat we haar meteen maar
laten schieten. Het opperen van de gedachte
alleen wekt echter reeds den indruk dat er
gezelligheid op de jaarvergadering der
Geref. Mannenvereeniging heerscht. En met
dien indruk te wekken is het doel bereikt.
Men kon er komen met een nurkschen en
critischen geest, maar men kan dien niet
lang behouden, omdat hij door de gemoede
lijke sfeer, die boven do tafeltjes, waarom
de groepjes zitten, hangt, al heel spoedig
ontwapend wordt-
Wat nu te zeggen van de werkzaamheden,
die er op dezen avond werden verricht. De
voorzitter, Dr. J. G. v a n E s, hcotte in 't bij'
zonder welkom de afgevaardigden van der
kerkeraad, van den Bond van Geref. Man-
nenvereenigingen in Nederland en van de
zusterverenigingen, welke afgevaardigden
later op den avond gelegenheid kregen om
hun gelukwenschen uit te spreken.
De Voorzitter herinnerde aan het overlij
den in het afgeloopen jaar van een der
trouwste leden, den heer N. de Graaf,
wiens nagedachtenis later in de jaarversla
gen opnieuw dankbaar werd herdacht. De
voorzitter vroeg zich ook af waarom nog
zoovelen van verre blijven staan, die toch
eigenlijk bij de vereeniging behooren. Er
komt in 't dagelijksch leven zoo weinig van
een grondige bestudeering van Woord en
Belijdenis, welke toch beteekenis heeft voor
tijd en eeuwigheid, terecht. Op de mannen
vereeniging kan men elkaar daarin tot
Wand en een voet zijn.
Secretaris M. P. van Hooidonk en
penningmeester N ij b o e r brachten hun
verslagen uit (de laatste ook over de bi
bliotheek, daar de heer Bree baart, hoe
wel hij na ziekte weer aanwezig was, dit nog
niet zelf kon doen) en voorts leverden de
heeren M. v. d. B e rg en M. P. vanHooi-
donk boelende en leerzame inleidingen,
resp. over „De Christelijke vrijheid" en over
„De waarde van het boek Esther". Ook de
improvisaties ontbraken ditmaal niet op het
programma al was het aantal gegadigden
niet groot (het is ook een heele onderne
ming; je kunt blijven haperen en dat nog
wel terwijl je vrouw er bij is), terwijl na de
pauze met een kroon jaar- tractatie, de bij
dragen, die bestonden uit muziek, zang en
voordracht een vroolijker inslag kregen,
Ieder vereentgingsmensch kent de moeilijk
heid om van den grooten jaarlijkschen avond
een geslaagde en recht Christelijke bijeen
komst te maken. De Geref. mannenvereeni
ging schijnt deze moeilijkheid spelenderwijs
op te lossen. Maar in elk geval slaagt zij er
6teeds uitnemend in, waarmede zij altijd
weer een uitstekende propaganda voor haar
streven weet te maken.
BURGERLIJKE STAND
GEHUWD: HDIstelvelt en M Velthutjzen L
Erades wed.nr en A v d Kraan J Th K
kelenjs en M Henzen M de Graaf gesch. e
W Saarloos B J Ledeboer en A J Kruyk
r v Leeuwen en C v d Hoek HF Rutgen
1 C H Schild H Vervark en C de la Rie
Zee en K Will.
BEVALLEN: A M Honders—Schröder zn W
J de BreeFuchs dr A Roeloffsv Winger
den dr E FonteinWelsz zn B Schoonder-
d den BezemerPot zn E Tukker-
1 zn T Klootwijkv Es zn A P
—v Schie zn B W v d Wekken—v d Le«
Gemeentelijk
Radiodistributiebedrijf
Parijs Radio. 10.50 Diversen. 11.20 Parijs Radlq
30 Brussel VI.. 14.20 R. Danmark of div.,
20 Keulen. 15.50 Londen Reg.. 16.50 Keulen, 2
20 Brussel Fr., 17.50 Deutschi.s. of div.. 18.2Q
Keulen. 2130 Straatsburg of div., 22.50 Keulen, I
1.20 MUnchen
Programma 4: S.OO Brussel VI.. 9.20 Diversen,
10.35 London Reg, 12.05 Droltwlch, 13.35 Londen
Reg. 15.20 Diversen, 15.35 Droltwlch, 17.05 Lon.
den Reg. 17.20 Droitwich. 18.40 Brussel Fr,
19.20 Droltwlch. 19.30 Sportpraatje door den'
ïr J. G. A. Janssen (Journalist 1. 20.00 GRD ot
2-9.20 Droltwlch t
VRIJDAG 18 NOVEMBER c
3: 8.00 Keulen; 9.20 Diversen; c
10.00 Parijs Radio; 10.40 Radio PTT Nord of div
11.29 ParUs Radio; 12.10 Droitwich; 12.40 Brus-
iel VI; 14.20 R. Danmark of div.; 14.40 Radio
PTT Nord of div.; 15.20 Keulen; 16.20 Droit- C
wlch; 17.20 Brussel Fr; 18.20 Keulen; 13.211
Droltwlch; 21.45 Leipzig; 23.20 Parijs Radio.
Programma 4: 8 Brussel VI; 9.20 Diversen;
10.35 London Reg; 12.40 Droltwlch; 13.20 Lon-
don Rog; 17.20 Droitwich; 19.05 London Reg; t
19.20 Diversen; 20.20 Gram. muziek G.R.D. ol -
diversen; 22 Droltwlch.
UIT DEN OMTREK
ALFEN a.d. RIJN
Propaganda-avond van den
Chr. Besturenbond
In verband met de November-propaganda'
actie van het C.N.V. werd gisteravond in
bouw Concordia een propaganda-avond
houden waarvan de leiding berustte bij
Chr. Besturenbond.
De avond werd geopend door den Voorzit
ter, den heer C. Koren. De eere-voorzitter,
de heer H. v. d. Pol, moest zioh op medisch
advies onthouden van het uitspreken
een openingswoord.
De Voorzitter deelde een en ander mede
over de November-actie. Voorheen was
eerst een propaganda-avond als inleiding
de propaganda en het huisbezoek. Nu
de propaganda-avond meer het slot van
actie. Spr. kon mededeelen, dat Alphen a
geslagen was voor 50 nieuwe leden. Van
drie afdeclingen was het resultaat bekend
en die gaven reeds een winst van 35 leden.
Men hoopt, dat de overige acht afdeelingen
voor minstens de overige 15 zullen zorgen.
Hierna trad als spreker op de heer
A m e 1 in k, lid van de Tweede Kamer
secretaris van het C.N.V., met hot onder
werp:
„Ons beginsel t— onze kracht"
De heer Amelink begon met er op te
wijzen, hoe de actie wel in November spe
ciaal gevoerd wordt, maar dan niet mag
eindigen. En het doel van de propaganda-
avond is. een aanmoediging te ontvangen
met energie voort te gaan. Spr. gaf eerst
een terugblik over de laatste twintig jaren,
die voorbij gegaan zijn en wijst daarbij op
liet volkomen fiasco der sociaal-demorratie,
twintig jaar geleden schijnbaar de wereld
overwinnende, thans in verschillende landen
vernietigd en in ons land niet meer do
sociaal-democratie van 1918. Spr. wijst in
verband hiermede op de ipas gehouden fees
ten,
hei'
Agenda
Donderdag 17 Nov. 10—12, 2—5 en 7—9
uur Verkooping Een-kwartiertjesbond vooi am
het verwaarloosde kind.
Donderdag 17 Nov. Chr. Geref. KerK r
(Steenschuur) 8 uur Rede Prof. G. Wisse,
voor Chr. Geref. J.V. 00
De avond-, nacht- en Zondagsdienst dei1303
apotheken te Leiden wordt van Zaterdag reË"
12 tot en met Vrijdag 18 November a.> E
waargenomen door/' de apotheken: G. H, van
Blanken, Hoogewoerd 171, telef. 502 en G. F, van
Reyst. Steenstraat 35. telef. 136. dit
T
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek, zeei
Wilhelminapark 8, telef. 274.
E
De wereld veranderde. De vrede van Verlovf
sailles is van geen beteekenis meer. Hel
ideaal: „Vrede door recht" bleek een illusie, yie
Bruut geweld wordt thans gepredikt. Fas
cisme, Nationaal-Socialisme, Jodenvervol- E
ging. Gode zij dank gaat nog een kreet vanjuis
afschuw door geheel de wereld. Na Münfceti
chen hoopte men op ontspanning. Maar er isrinj
weer dreiging. Bewapening. Het Goddelijkhee
recht wordt terzijde gesteld. E
Na den oorlog was er een tijdperk vaneen
economische hoogconjunctuur. Sociale ver>jn
beteringen kwamen. De vakbeweging groeio^
de. Het bleek schijnwelvaart 1929 werd eeiL^j
Jaar van verschrikking. De crisis werd peïvet
'doo
In onze dagen wordt de vraag gesteld: ^ur
„Komen we met het werk der Christe- ^etl
lijk sociale actie wel ver? Wat geeft 't
nu. De nood op sociaal terrein is zoo
groot". Toch wordt ook in onze donkere
dagen belangrijk werk gedaan. Eiken dag o
spannen de voormannen der Ghr. sociale 0
actie al hun krachten in, om, wat ver- v
worven is, te bewaren ook in dezen don-
keren tijd. En met succes wordt ge-
tracht nog meer te bereiken. Spr. wjjst rjni
hier op de wettelijke regeling van den gev
kinderbijslag, die binnen niet al te lan- Var
gen tijd tot stand zal komen,
Voorts wat gedaan wordt voor werkloozenPee
hulp voor jongeren, mannen en vrouwen.;en
Het t.b.e.-fonds, de sociale scholing, door he'aa
Chr. dagblad, door dat alles wordt een gë>ve
weldige actie gevoerd. itei
Maar: „ons beginsel onze kracht". Wiyel
zijn Ghr. vakbewegingl Wij noemen onjak
naar Christus. Niet het beginsel van den D
klassenstrijd, maar in overeenstemming ihejen
Gods Woord, tracht men de oplossing vaifcch
de vragen op sociaal terrein te vinden, doofoei
samenspreking tusschen patroon en arbe%a,
der. sal
En slechts zoo. door het streven naar eekeri
nieuwe rechtsorde, in overeenstemming mec^
Gods Woord, is er ook in onze dagen nof
arbetering te wachten ook van de social^
nooden.
Met een hartelijke opwekking, het Evan-; j.
gel ie van Christus ook hier uit te dragci
beëindigde spr. zijn mooie rede. L
Het slotwoord werd gesproken door Ds G,
Ph. S cheers. Ned. Herv. pred. alhier, ter£:
wijl een en ander afgewisseld werd dooé'J
enkele films. Resumeerend: een mooie
avond, D
!en
.*DE KRACHT VAN ONZE F®
JONGELINGSCHAP". »in
In het Evangelisatie-gebouw sprak Woens*00
dagavond Ds. J Batelaan voor de Ned. HervP®1
Jongelingsvereenieing op G. G. „De Heerilk;
is onze Banier" over het onderwerp „D: E
kracht van onze Jongelingschap". 'au
Jongelingen, die in dienst gaan of andersaoi
zins in een onzer steden koenen, aldus spner
worden, doordat zij van het ouderlijk huijoc
en vrienden weg zijn zoo gauw meege;
sleept. De jongeling heeft dan noodig Gods
Woord en het gebed. Dit besprak spr. nato
der naar aanleiding van Daniël 611. Na,
allereerst het leveri van Daniël in korteD
trekken te hebben besproken en zijn posititet
als een der drie leiders over 120 stadhouderslu
die waren aangesteld onder de regeerinjet
van Koning Darius, toonde spreker de geuii
loofskracht van Daniël, ne
•ij
EXAMENS MIDDENSTANDSDIPLOMA I
Bij de te Leiden gehouden examens vooi^
het Middenstandsdiploma zijn alle 18 candi^
daten, opgeleid aan den cursus van de Chiton
Mio'denstandsvereeniging alhier, geslaagd^'
Voorwaar een schitterend resultaat I
ld
KNAAPJE AANGEREDEN foi
In de Zaalbergstraat is gistermiddag een®r
6-jarig zoontje van O. uit de Van Dijkstraal3*
aangereden door een motorbakfiets be-vc
stuurd door D. V. alhier. Het knaapje berd
kwam lichte verwondingen aan het achter V
hoofd, welke door een arts verbondeip
werden. «s
De oorzaak was het plotseling overstekeajr
van den jongen. Den bestuurder treft geenen
schuld. iie
lei
VALKENBURG
Ie
De kwestie van de vermoedelijke
vliegveld-aanleg Jfi
pn
Gisterenavond waren do gebruikers dePr
landerijen, waarvan men vermoedt dat zi].*
voor het toekomstige vliegveld noodig zij|j
in vergadering bijeen. De pers kon echte^
geen toegang verkrijgen. Wei konden wij tfro
weten komen dat alle eigenaars zijn ui'^r
genoodigd door de Inspectie der Registrati^j
en Domeinen te 's-Gravenhage om aanwe-Cf
zig te willen zijn in „Het Wapen van Val-^i
kenburg" op Donderdag 17 November a.sft
des voormiddags te 10 uur om aldaar hurf1®;
belangen en bezwaren naar voren te bren
gen.
