Gemeentelijke inkomsten-
torensenbelasting
en
Ned. Middernachtzending Vereen.
De moeilijkheden
der Duitsche Joden
NORTH STATE
DONDERDAG Ï7 NOVEMBER 1938
TWEEDE BLAD PAG. 5
Wat zijn daarvan de ge
volgen voor de belasting
schuldigen
W,i] hebben een dezer dagen beschouwin-
gen g.e\vijd aan de door de Regeering bij de
Tweede Kamer ingediende wetsontwerpen
betreffende den steun aan noodlijdende ge-
meenten en inzake de financieele verhou
ding 'tusschen het Rijk en de Gemeente*).
Daarbij hebhen wij den financieelen nood
der gemeente in groote trekken geschetst,
de middelen, die 'het Rijk ter verbetering
daarvan aan de hand doet, besproken, en in
enkele woorden er op gewezen, dat de voor-
gestelde maatregelen, welke naar onze over-
k tuiging bij de gemeentebesturen geen onver
deelde instemming zullen oogsten, wellicht
niet noodig zouden zijn geweest, indien de
regeering een anderen weg had ingeslagen.
Wij beperkten ons er alzoo toe de maatre-
gelen invoering van een gemeentelijke
inkomsten- en forensenbelasting te bezien
van het standpunt der gemeenten.
Thans zullen wij eenige aandacht schen-
ken aan de gevolgen dier wetsvoorstellen
voor de contribuabelen.
I Inkomstenbelasting
Indien een gemeente niet in staat is in de
kosten barer huishouding te voorzien, kan
écn gemeentelijke inkomstenbelasting
heffen van hen die in de gemeente worden
aangeslagen in de opcenten op de gemeente
fondsbelasting. Men verwarre deze nieuwe
heffing niet met de eveneens door het Rijk
uitzicht gestelde nationale inkomsten- en
winstbelasting. De gemeentelijke inkom
stenbelasting moet bij een plaatselijke ver
ordening worden geregeld. Een dergelijke
verordening wordt evenwel door de Kroon
niet goedgekeurd, indien deze op verzoek
van den gemeenteraad niet tevoren heeft
verklaard, dat tegen het invoeren daarvan
geen bezwaar bestaat. Indien een gemeen
teraad zich door financieele omstandigheden
genoodzaakt ziet zijn toevlucht te nemen
tot dezen maatregel, zal hïj zich allereerst
tot de Kroon moeten wenden. Wordt het
verzoek niet afgewezen, dan kan tot invoe
ring der belasting worden overgegaan. Hoe
moet nu de belasting worden berekend? Tot
grondslag daarvan strekt de belastbare som
der gemeentefomdsbelasting. Deze wordt,
zooals bekend is, verkregen door van het
zuiver inkomen- af te trekken bedragen van
100 tot 200 voor minderjarige kinderen
en door bij te tellen een bedrag van 100
voor een ongehuwde en eveneens 100 in
dien de betrokken gemeente is gerangschikt
in de tweede en 200, indien deze is ge
plaatst in de derde klasse der gemeente
fondsbelasting. Hierbij kunnen dan nog
komen bedragen van 100 tot 200 indien
de belastingplichtige in gezinsverband met
anderen samenwoont. Van het aldus verkre-
ihkomen wordt een bedrag van 700
afgetrokken. Van het overblijvende inlkomen
wordt een voor eiken aanslag gelijk percen
tage geheven. Behoudens de werking van
:n onbelastbare aftreksom van 700 is het
■tarief dus niet progressief.
I Met een voorbeeld moge dit worden ver-
(duid el ijkt.
I Een gemeente, gerangschikt in de tweede
(klasse der gemeentefondsbelasting wordt ge-
een inkomstenbelasting te heffen.
het tekort op de begrooting aan te vul
len is een heffing van 2noodig. Wat moet
hu iemand die gehuwd is zonder kinderen
eden,aan deze belasting opbrengen bij een in-
tinde komen van 1000? Aangenomen wordt daar-
iets" bij dat hij niet in gezinsverband samenwoont
andere personen.
.G 5
aats Zuiver inkomen
Classificatie bijslag
1000
te belasten
1100
700
400
mmm Belasting 2% van 400 of 8. Zoo iemand,
j die b.v. thans te Rotterdam aan. alle belas-
tingen naar het inkomen tezamen 21.79
verschuldigd is zal derhalve 8 meer moe
ten betalen. Hierbij is dan nog -geen rekening
gehouden met de door de regeerimg in uit
richt gestelde nationale inkomsten- en
Winstbelasting, welke, indien de betrokkene
loontrekker is, 2% van het loon of ongeveer
[f 20 per jaar bedraagt.
Een tweede voorbeeldt
j Iemand heeft een inkomen; van 3000 en
oor Tja ongehuwd.
Dninge'
rereeni
en, hel
iemand betaalt thans b.v. te Rotterdam
4 239.52 en zal deswege 50 meer moeten
betalen, ongeacht de nationale- inkomsten-
in winstbelasting van
Zuiver inkomen
3000
Classi f icati ebij sl ag
100
Ongehuwdepbijslag
100
Belastbare som
3200
Onbelast
700
te belasten-
2500
Belasting 2% vain 2500
50. Zoo
In dit verband moge er op worden gewe-
m, dat van de nieuwe gemeentelijke hef
fing verschoond blijven, zij die in een ge
meente wonen, welker financieele draag
kracht zoo gunstig is, dat deze de nieuwe
belasting niet behoeft in te voeren.
Uit deze twee voorbeelden blijkt wel zeer
«luidelijk tot welken awaren druk voor de
R 'kleinere inkomens deze maatregel in som-
mige gemeenten kan voeren.
Forensenbelasting
rstoriw Gaan wij thans nog na waartoe de tweede
an A.tPaa^re®'e^ rï® wederinvoering van de fo-
fènsenbelasting, leidt.
Indien een belastingschuldige het middel
punt van zijn beroeps- of bedrijfswerkzaam-
'beden, of zijn hoofdbetrekking heeft in een
andere gemeente dan die, waar hij in de in-
e. komsten- en gemeontefondsbelasting wordt
aangeslagen derhalve waar hij zijn hoofd
A%erbiij| heeft wmrdt hij in de z.g, ivveik-
gemeente als forens aangeslagen. Voordat
rij er toe over gaan met een enkel voorbeeld
aan te toonen hoe deze belasting wordt be
rekend en hoeveel zoo'n forens verschul
digd kan zijn, moet er allereerst op worden
gewezen, dat deze als forens op twee ma
nieren kan worden belast. In de eerste
plaats in ae gemeentefondsbelasting. Wor
den de hier besproken wetsontwerpen tot
wet verheven, dan wordt de forens in elk
geval als zoodanig belast in de gemeente
fondsbelasting, maar of hij zal worden be
last in de gemeentelijke inkomstenbelasting,
hangt geheel af van de omstandigheid of de
werkgemeente tot invoering der laatstge
noemde belasting moet overgaan.
Heeft iemand die gehuwd is zonder kinde
ren een inkomen (belastbare 6om in den zin
der gemeentefondsbelasting) van 3000 en
heft de gemeente, alwaar hij woont (b.v.
Wassenaar), 12 opcenten op de gemeente
fondsbelasting, dan is hij thans aldaar ver
schuldigd aan inkomstenbelasting in totaal
187.83. Heeft deze zijn hoofdwerkkring in
andere gemeente (b.v. Rotterdam), dan
zal hij behalve 101.52 aan rijksinkomsten
belasting met opcenten in Wassenaar ver
schuldigd zijn aan gemeentefondsbelasting
met opcenten voor het werkloosiheidssubsi-
diefonds en voor de gemeente een bedrag
van 61.65 en te Rotterdam 36. Hiervan
komt ten goede aan laatstgenoemde gemeen
te ƒ13.50**), terwijl Wassenaar minder ont
vangt 2.16, zoodat de betrokkene per saldo,
aan forensenbei as ti-ng moet betalen 11.34.
Woont de belastingschuldige in een
gemeente, welke evenveel opcenten heft als
de gemeente waar hij zijn hoofdbetrekking
vervult dan heeft er slechts een verschui
ving van belasting plaats van de woonge-
meente naar de werkgemeente en zal de be
trokkene hoewel deze forensenbelasting ver
schuldigd is in de werkgemeente in totaal
niets meer hebben te betalen dan hij reeds
verschuldigd was.
Hierbij kan zich het eigenaardige geval
voordoen in de officieele stukken hebben
wij daaromtrent althans niets aangetroffen
dat.de invoering dezer forensenbelasting
met zich mede kan brengen, dat de forens
in totaal in plaats van meer minder be
lasting verschuldigd zal zijn. Dit is het ge
val wanneer de woongemeente meer opcen
ten heft oip de gem.fondsbel. dan de werk
gemeente. De woongemeente zal dan welis
waar berekend naar een hoog aantal opcen
ten aan belastingopbrengst iets verliezen
werkgemeente zal wel iets ontvangen,
doch hetgeen laatstgenoemde gemeente ont
vangt zal naar een lager aantal opcenten
worden berekend: Hierbij mag weer niet
uit het oog worden verloren, dat daarvan
eventueel kunnen profiteeren forensen met
een inkomen (belastbare som) van meer dan
1S00, omdat de geheele regeling zoo is ge
troffen, dat personen met een lager inkomen
niet als forens zullen worden aangemerkt.
De tweede vorm vap de forensenbelasting
ligt verankerd in de gemeentelijke inkom
stenbelasting. Hierbij is in den eigenlijken
geen sprake van verdeeling der belas
ting tusschen de woon- en werkgemeente.
Heft de werkgemeente geen inkomstenbe
lasting, dan wordt deswege ook geen foren
senbelasting geheven. Heft de werkgemeen
te wel een inkomstenbelasting, dan vallen
daaronder ook de forensen. De berekening
van hetgeen zij dan verschuldigd zijn is vrij
ingewikkeld. Heft de werkgemeente b.v. 2%
inkomstenbelasting en de woongemeente
geen inkomstenbelasting dan moet het in de
werkgemeente verschuldigde op de volgen
de wijze Worden becijferd. Wij nemen ge
makshalve weer dezelfde persoon, uit ons
laatste voorbeeld:
Inkomen
Glass.bijslag (R'dam 2e kl.)
3000
2400
Hiervan komt de helft voor de berekening
in aanmerking of 1200, waarvan geheven
wordt 2 of 24. Met dit bedrag'zou het in
het laatste voorbeeld becijferde bedrag aan
forensenbelasting ad 11.34 moeten worden
verhoogd, zoodat dan in totaal aan foren
senbelasting is verschuldigd 35.34.
Nu kan zich nog het geval voordoen, dat
de woongemeente ook een éigen inkomsten
belasting heft. Om te voorkomen, dat in
zoo'n geval dubbele belasting wordt geheven
heeft de wetgever een bijzondere regeling
getroffen.
Heft de woongemeente ook 2% gemeente
lijke inkomstenbelasting, dan wordt van
deze belasting, die hoewel het percentage
van heffing gelijk is aanmerkelijk hooger
is, het in de werkgemeente verschuldigde
eenvoudig afgetrokken.
Ook op dezen regel is weer een uitzonde
ring, indien in de werkgemeente een hooger
percentage wordt geheven dan in de woon
gemeente. Van den aanslag in de woonge
meente wordt dan niet afgetrokken het volle
bedrag dat in de werkgemeente verschul
digd is maar een bedrag dat verschuldigd
zou zijn geweest, indien in de werkgemeen
te een even hoog percentage zou zijn ge
heven als in de woongemeente.
Met voorbeelden zullen wij dit niet nader
adstrueeren, daar dit teveel ruimte zou vor
deren.
Wij besluiten met de conclusie, dat de we
derinvoering van de tot veler vreugde ;n
1931 afgeschafte forensenbelasting met haar
ingewikkelde berekeningen en nadeelen
voor de z.g. woongemeenten en de betrokken
contribuabelen, ons maar zeer matig kan
bekoren. Temeer, omdat, zooals wij in ons
eeiste artikel reeds hebben gezegd en uit de
becijferingen in de voorbeelden wel blijkt, de
vverkgemeenten daarmede niet (noemens
waardig zullen zijn gebaat. En niet om de
belasting zelf, maar om de financieele
voorcleelen daarvan voor deze laatste is het
toch alleen maar te doen.
Opgenomen in ons nummer van 3 No
vember 1938.
Over 1930/31 zou deze gemeente aan fo
rensenbelasting hebben genoten 61.53.
Jaarvergadering te Den Helder
DEN HELDER, 17 Nov. Zoowel van over
heidswege als uit den kerkeLijken kring is
groote belangstelling getoond voor de jaar
vergadering der Ned. Middernachtzending-
Vereeniging, gisteren alhier gehouden. De ver
gadering werd o.a. bijgewoond door den
burgemeester, den heer Ritmeester, ver
tegenwoordigers der Geref., Ghr. Geref., Lu
thers che, R,K. en oud-Kath. kerken, het Leger
des Heils, de Evangelisatie en van vele ver-
eenigingen en organisaties. Bericht van ver
hindering was ingekomen van Ds. O. G.
Heldring, Mr. Dr. J. Donner, Ds. C. J.
van P a assen, Ds W. G. Harrenstein,
Dr. Bouwman e.a.
Na een zeer korte inleiding gaf de voorzit
ter, Dr. J. Lammerts van Bueren, het
woord aan- Mr. H. Bij le veld voor zijn
referaat over
Het Nieuw-Malthusianisme.
Voor de gegoeden, die het invoerden, aldus
spr., leek het een prachtig middel om hun
gemakzucht te bevredigen en huin genotzucht
uit te leven. Het motief dat voor het nieuw
malthusianisme werd aangegeven, n.l. om den
individueelen nood te lenigen, was voor deze
categorie zeker een leugen. Eerst veel later
het nieuw-malthusianisme doorgedrongen
tot de arbeidersklasse en nu vormt het een
gevaar voor gezin en maatschappij. Er wordt
door de pr act ijk van het nieuw-malthusianis
me een groote oppervlakkigheid gekweekt in
het liefdebetoon.
Spr. toonde aan de hand van statistische
gegevens aan, dat het grootste aantal echt
scheidingen voorkomt in de gezinnen zonder
kinderen of met een of twee kinderen, terwijl
hij op grond van medisch wetenschappelijke
lectuur wees op de zedelijke gevaren. Een
toeneming van de bevolking brengt levens
vernieuwing en levensverrijking en staalt en
prikkelt tot energie. De groote figuren uit
onze samenleving en in de historie zijn bijna
zonder uitzondering voortgekomen uit de
groote gezinnen. De waarheid blijft, dat God
belooft heeft, dat alleen in den weg van ge
hoorzaamheid aan zijn ordonnantiën het leven
te vinden is.-
DE AVONDVERGADERING
Ook voor de avondvergadering bleek weer
groote belangstelling te bestaan, getuige de
aanwezigheid van tal van autoriteiten uit
burgerlijke en militaire kringen. De voorzitter
der vereeniging hield hier een rede over
De tegenwoordige taak der
Middernachtzending.
Na dengenen, die de nu 49-jarige vereeni
ging hebben gesticht, hulde te hebben ge
bracht voor hun onverzettelijken moed en
klaar inzicht, wijst spr. met dankbaarheid op
ons land in vergelijking met andere landen
wat betreft de prostitutie. Al is nu de eisch
des tijds een andere geworden t.o.v. het ar
beidsveld der vereeniging, de strijd mag niet
ophouden. Dit is geen zaak voor de vereeni
ging alleen, want dit werk is geen liefheb
berij van enkele personen, maar het raakt
volksbelang, dat de aandacht vraagt van
ieder, wien het heil van ons volk ter harte
De naam der vereeniging stamt uit den
tijd toen de voornaamste arbeid zich richtte
op de gevaren van het middernachtelijk uur.
Maar al spoedig verbond zich aan dien arbeid
allerlei werk, dat overdag moest geschieden.
Alles wat geschiedde werd in het leven ge
roepen door den zedelijken nood van den tijd.
De prostitutie is nog van zulk een omvang,
dat zij onlangs de aandacht der regeering
heeft beziggehouden, en dat de vraag van
hooger hand gesteld werd: Wat is hierin te
doen? Wanneer men zint op „maatregelen"
heeft de M.N.Z. een taak, om toe te zien dat
de juiste beginselen, die bij de reglementee
ring in de klem kwamen, nu worden ontzien.
Prostitutie en ontucht zijn zaken, waarin er
twee betrokken zijn.
Naast deze taak van het waakzaam getui
gen, ligt de taak om te voorkomen en te
helpen. Deze gedachte vindt haar belicha
ming bijv. in het zeemanshuis te Den
Helder en in de pogingen, die de dames, aan
ons werk verbonden, doen om in contact te
komen met de vrouwen en meisjes, die zich
aan ontucht overgeven. Hiermede hangt ook
samen het werk der consultatie"
r e a u x. Een ander feit dat tot Verk- en
waakzaamheid prikkelt is de geconstateerde
toeneming van sexueele misdrijven.
Daarom heeft de M.Z.N. te waarschuwen
tegen de gevaren, die met name de jeugd in
onzen dag bedreigen. Spreker wijst op den
vrijeren omgang der sexen, een voorrecht,
dat licht wordt misbruikt: op den invloed
van het Nieuw Malthusianisme: op onver
zorgde kleeding, en velerlei gewaagde experi
menten op zoogenaamd hygiënisch- of tot de
sport behoorend gebied.
Rede oud-minister de Geer
In de avondsamenkomst werd ook het
woord gevoerd door Jihr. Mr. D. J. d e G e e r,
lid der Tweede Kamer, die sprak over
i zedelijk gevaar.
Hij stelde de vraag: hoe kunnen wij tegen
zedelijke gevaren het best op onze hoede zijnf
Het antwoord vindt hij in het letten op de
verschillende wijzen, waarop we ons hoeden
tegen stoffelijke gevaren, waarbij hij achter
eenvolgens stilstond bij drie methodes, n.l.
een zich niet noodeloos in gevaar begeven,
een zich wapenen tegen het gevaar ei
oogen wijd' open hebben ter onderkenning
van het gevaar.
Wat het eerste betreft toonde spr. met
verschillende voorbeelden uit het leven
dat het niet verantwoord is op zedelijk
gebied steeds te vragen wat nóg geoorloofd
en niet-zondig is om dan langs de kantjes van
de zonde te gaan, in het vertrouwen, dat wij
het tenslotte er wel goed zullen afbrengen.
Het is beter zich niet in gevaar te b e g e v e n.
Inzake het zich wapenen tegen de zedelijke
gevaren, die ons blijven omringen, geeft de
groote strijder uit den ouden dag, Paulus,
ons kostelijke aanwijzingen, waar hij ver
maant. de geheele wapenrusting Gods aan te
doen om te kunnen staan tegen de listige
omleidingen des duivels. Paulus wil zeggen,
dat we niet teveel op onszelf moeten vertrou
wen, maar de w^t-mid^en, die God in het
Evangelie heeft gegeven, moeten gebruiken.
[Wij zullen, aldus spr., goed' doen, dezen raad
Ze moeten nog geweerd worden
aan de grens
Hulpcomité's worden gesticht
's-GRAVENHAGE, 17 Nov. De re-
geeringspersdienst meldt:
Ten onrechte blijkt hier en daar vn
het buitenland de meening te hebben I
postgevat dat Nederland zijn grenzen
voor joodsche vluchtelingen zou hebben j
opengesteld. Vanzelfsprekend is dit niet j
het geval. Zooals reeds werd bekend
gemaakt zal slechts een zeer beperkt
aantal vluchtelingen in Nederland kun
nen worden toegelaten. Voor elke per
soon en voor elk geval afzonderlijk is
een speciale beslissing van den Minis
ter van Justitie noodig. Elke binnen
komst zonder voorafgegane vergunning
moet dan ook worden geweigerd. Mo
gelijk mede als gevolg van de versprei
ding van geruchten in het buitenland
als zouden Joodsche vluchtelingen op
groote schaal hier worden toegelaten
wordt thans zoodanige druk op onze
grens uitgeoefend, dat het noodig is ge
bleken de grensbewaking opnieuw te
versterken.
Afgekeurd moet worden het gedrag
van Nederlanders die per auto of trein
Joodsche kinderen naar Nederland po
gen over te brengen. Een dergelijke on
geordende aanvoer van vluchtelingen
kan uiteraard niet worden geduld.
Alleen een geordende toevoer is toe
laatbaar en dan nog in zeer beperkte
mate.
Het Protestantsch Hulpcomité
Prof. mr V. H. Rutgers, voorzitter van
het Protestantsch hulpcomité voor uitgewe
kenen om ras of geloof, schrijft ons:
„Ook het Protestantsch hulpcomité ziet
zijn taak door de gebeurtenissen der laatste
dagen aanzienlijk uitgebreid. Men bedenke,
dat een niet gering deel dergenen, die in
Duitschland onder de jodenvervolging lij
den, christenen zijn, die wegens hun af
komst of huwelijk mede verdrukt worden.
Het comité is door toezeggingen van ver
schillende zijden in staat gesteld, aan de
regeering te verklaren, dat bi t ace? 400 tot
500 bedden beschikt. Vóór verpleging in af
wachting van emigratie, zijn nu groote som
met? noodig. L'e regeering verbindt aan de.
verruimde toelating de voorwaarde, dat het
levensonderhoud der toegelatenen, tot hun
emigratie, verzekerd is. Daarom moet het
comité om toelating te verkrijgen, voor
vluchtelingen, die te zijnen laste komen, on
verwijld de beschikking verkrijgen over
groote bedragen.
Het gironummer van den. penningmees
ter van het comité, (de heer H. P. Doode-
heefver), is 278600 Amsterdam. Prinsen
gracht 730/36.
Kerkeraden, diaconieën en vereenigingen
den geloofsheld, die uit ervaring wist,
hoe we altijd weer geneigd zijn het kwade te
doen dat wij niet willen en het goede te ver
zuimen, dat wij willen, indachtig te blijven
1 op te volgen.
En wat ten derde de onderkenning van de
gevaren betreft, wees spr. erop, dat op ze
delijk gebied maar al te dikwijls gevaren aan
het oog onttrokken worden, die daarom niet
minder reëel zijn. Bedriegelijke doctrines
stellen dan als onschuldig voor, wat blijvende
schade zal doen aan onze ziiel, in welk ver
band spr. als sterk sprekend voorbeeld wees
op de ondermijning van de huwelijksinstel
ling.
Het aloude beginsel van de levenslange
monogamie wordt thans op noodlottige
wijze aangetast, practisch door zedelijke
verslapping en theoretisch door in geleer
den vorm gegoten drogredenen, die noch
voor het Chr. geweten noch zelfs voor
een juist verstandelijk inzicht kunnen
bestaan.
In dit verband stond spr. nader stil bij een
studie van Prof. Albert H e i m in Zürich,
aanhanger van het natuurwetenschappelijk
materialisme, die in zijn inleiding zegt dat
„de zedelijkheid, ook van het standpunt van
den ongeloovigen natuuronderzoeker be
schouwd, een heilig gebod is en dat de na
tuur vorscher hierin tot dezelfde eischen komt
als de geloovige". We kunnen niet zonder be
trouwbaren gids. We ervaren dat het „wie
staat zie toe dat hij niet valle" een hoogst
ernstig gebod is. Indien wij echter de hand
van onzen trouwen Vader en Gids stevig
vasthouden, komen wij veilig door de bergen
en dalen van ons leven heen.
Na een slotwoord van Ds. F. Tollenaar,
plaatselijk Geref. predikant, werd de samen
komt gesloten.
AMSTERDAM, 17 Nov. Het „Comité voor
hulp aan buitenlandsche kinderen", waar
in de geheele actie voor hulp aan buiten
landsche kinderen gecentraliseerd is, deelt
mede, dat vanaf Woensdag 16 November
het bureau gevestigd is te Amsterdam, Oost
einde 24 huis, telefoon 49922.
Het bestuur van het centraal genoot
schap voor kinderherstellings- en vacantie-
kolonies heeft het koloniehuis „Rivierhuis"
te De Steeg beschikbaar gesteld voor de
opneming van uit Duitschland gevluchte
kinderen.
1 Procent van de maandomzet
Naar men ons mededeelt, heeft de direc
tie van een sigarenfabriek te T e g e 1 e n
besloten 1 procent van haar maandomzet
aan het comité van steunverleening voor
joodsche vluchtelingen uit te keeren,
Namelooze ellende
Waarschijnlijk door een valsch geruoht als
zou de Nederlandsche grens voor de Jood
sche vluchtelingen opengesteld zijn, kwam
plotseling een groot aantal Duitsche
Joden vanuit Aken voor Vaals met het
plan, daar het gastvrije Nederland binnen
te gaan.
Vele Joden uit Rijnland waren na de
moeilijke dagen, die ze beleefd hadden naar
Aken of omgeving getrokken om, naar de
Tel., waaraan we dit ontleenen, van daar
uit de Belgische of Nederlandsche grens
over te gaan. Dat mislukte want reeds de
Duitsche grensbeambten lieten hen niet door
tot aan de grens, zoodat ze naar Aken en
omgeving terugkeerden. Maar op het onjuist
bericht, dat de grens opengesteld werd kwa
men- Dinsdagavond groepen vluchtelingen,
bepakt en beladen, aan de Vaalser grens; in
totaal ongeveer 200 Joden mannen, vrou
wen en kinderen. Ilirr moesten zij echter er
varen dat de grens gesloten bleef, zelfs nu
de Duitsche grensposten hen bereids hadden
doorgelaten.
Het was een zware taak voor de mare
chaussee en de militaire politie haar plicht
te doen en dc vluchtelingen terug te wijzen.
Hartverscheurende tooneelen
speelden zich af
Mannen vielen op de knieën en smeek
ten om toegelaten te worden, vrouwen
vielen flauw. Niet alleen de Nederlan
ders, maar ook de Duitschers, die hier
van toevallig getuige waren, trachtten
de mensehen tot kalmte te brengen door
hun de verzekering te geven, dat hun
binnen enkele dagen vermoedelijk wel
toegang tot Nederland zou worden ver
leend. Men slaagde er evenwel niet in,
de menschen weer in evenwicht te
brengen.
Nog was deze groep niet gekalmeerd of
een tweede tram en daarna een derde uit
Aken, kwam, beladen met vluchtelingen,
aanrijden. Opnieuw speelden zich dezelfde
tooneelen af. De Vaalser bevolking was uit-
geloapen en zag met deernis wat zich hier
aan de grens afspeelde. Hoe moeilijk 't ook
viel, men kon en mocht de nvenschen niet
toelaten en moest opname weigeren. Onder
hen bevonden zich eenige families uit Keu
len en Dusseldorp, die geen onderdak had
den kunnen krgen en zich de laatste dagen
in de boschen hadden schuilgehouden. Het
was reeds middernacht voor de menschen
weer naar Aken terugkeerden.
Dit droef gebeuren heeft aanleiding gege
ven tot onjuiste geruchten, als zou de Neder
landsche politiemacht te hardhandig zijn
opgetreden, maar inwoners van Vaals ver
klaarden, aldus de N.R.C., dat de marechaus
see steeds humaan is opgetreden en dat van
een ranselpartij geen sprake is geweest.
Toch is het hartverscheurend te zien en
te hooren. zoo vertelde men, hoe de arme
opgejaagde Joden in wanhoopskreten uit
barstten als ze aan de grens werden tegen
gehouden. De menschen smeken op de
knieën, werpen zich ter aarde,- ja zelfs bid
den zij, dat men hen toch zou arresteeren.
Liever wensehen ze doodgeschoten te wor
den dan teruggejaagd-
In een bosehje bij Vaals waren twee be
jaarde Joodsche vrouwen met een kind tot
over de grens kunnen komen. De militairen
moesten hen terugdrijven. „Het hart brak
ons van woede en schaamte, maar onze in
structies zijn onverbiddelijk.'
Aan de Locht, evenals te Kerkrade, heer-
sc.hen dezelfde toestanden. Aan eerstge
noemde plaats kwam een JoodsChe arts
met ziin vrouw en kind aan. Het onverbidde
lijke parool was „Terug'.. De vrouw stortte
zich met haar kind in een. greppel en begon
hartverscheurend te jammeren. Een oude
Jood, zwaar gewond aan arm en hoofd, die
uitgeput de grens bereikte, moest terug.
Zoodra deze ongelukkigen enkele schreden
in Duitsche richting doen, worden zij door
de Gestapo gearresteerd.
Bij de grens te Kerkrade woonde een
Joodsch gezin, vader, vrouw en zeven kinde
ren in een klein huisje. Dit huis werd in
brand gestoken. De grensbewoners weten
niet wat er van de bewoners geworden is.
ROFFELRIJMEN
ZOMERKUREN
Mijn brave barometer heeft
Bepaald nog zomerkuren:
Hij kan zelfs midden in de herfst
De grootste stoot verduren.
Het waaithet regent en het mis
Zoo op gezette tijden,
Maar 't pijltje van mijn weerglas blijft
Voortdurend voomvaarts schrijden.
Gevolg: de oude zon probeert
De wolken te verdrijven
En op het blauwe hemelveld
De herfst de baas te blijven.
En dat gelukt zóó menigmaal
Dat kacheltjes en haarden
Soms twee, drie dagen lang vergeefs
Naar brandstof likkebaarden.
Ik schrijf dit waarlijk niet temeer
Om onze kolenboeren
Met deze zachte tegenslag
In hun bedrijf te „voeren",
Maar voor den armen drommel is
Zulk heerlijk weer je ware,
En voor zijn vrouw een goede kans
Om kolen uit te sparen.
(Nadruk verboden) LEO LENS
1 V AMERICAN «^CIGARETTES
De „Bremen" onder gejoel vertrokken
Hoe de gezindheid van de Amerikanen
jegens de Duitschers is moge blijken uit
het feit, dat het vertrek van de „Bremen"
uit New-Yórk plaats had onder het gejoel
van een groote menigte, naar schatting wel
tienduizend, die door de zeer sterke politie
macht maar nauwelijks in bedwang kon
worden gehouden. Vóór het vertrek, dat
overigens precies op tijd geschiedde, werd
het schip nauwkeurig onderzocht of er ook
bommen waren aangebracht De patrijspoor-,
ten moesten gesloten blijven. Door poli tie-
boot en werd het schip de haven uitgeleid,
onder vervaarlijk gejoel der massa. De Bre
men beantwoordde het gejoel met spottend
drie korte stooten te geven op de stoom
fluit.
Alom sympathie
Verschillende andere berichten c|it/mt
de hulpverleening aan Duitsche joden be
reikten ons nog. Zoo meldt men ons dat
voor de petitie aan den Minister van Justi
tie reeds 50.000 adhaesiebetuigingen ont
vangen zijn. De kerkeraad der Portugeesch-
Israëlietische gemeente te Amsterdam heeft
een bedrag van 10.000 aan de regeering
aangeboden voor het goede doel. Het Co
mité voor Hulp aan buitenlandsche kinde
deren krijgt ontelbare aanbiedingen van
particulieren en organisaties, die daadweri
kelijk willen steunen. Tot nu toe is toe«
stemming verkregen voor het binnenbren
gen van een dertigtal kinderen.
Engelsche waardeering voor Dr Colijn
Eden heeft gisteren in een rede omtrent
het Joodsche vraagstuk gezegd, dat de re-
geering zich ervan overtuigd mocht houden
dat zij den steun had bij iedere actie van
alle deelen der openbare meening. Waar
deering uitte Eden over de woorden van
Roosevelt en de actie van dr Colijn, beide
hadden veel weerklank gevonden in Enge
land. De houding der Vereenigde Staten en
van Nederland en van zoo vele andere lan
den zijn karakteristiek voor de groote tra
dities van deze landen.
s-GRAVENHAGE, 17 November. Na op
ning van de raadsvergadering van heden
morgen heeft de bui-gemeester mondeling
het voorstel gedaan, om, als Joodsche vluch
telingen uit Duitschland, met wie allen deer
nis hebben, hier mochten komen, te helpen,
en wel snel te helpen. Mocht massale hulp
noodig zijn, dan willen B. en W. ter beschik
king stellen het buiten „Ockenburg" „do
Voorde", „Overvoorde" en „Cronvliet", zulks
in de verwachting, dat de bekende Haagsche
liefdadigheid zich niet onbetuigd zal laten.
De woorden van den burgemeester werden
met applaus ontvangen.
De heer Vliegen dankte voor dit voorstel,
en de heer Joëls deed zulks, al had hij daar«
toe geen opdracht gekregen, namens zijn ge-
loofsgenooten.
De Geref. Jongelings-vereeniging Mijn zoongeef Mij uw hart" 4e 's-Hertogenbosch herdacht gisteren haar 50-jarig
bestaan. Groepsfoto van. de leden, die opgewekt dit jubileum hebben gevierd
