MODEPRAATJE
MOLENAAR's
KINDERMEEL
i.r.ROofcz"
Gehaakt kleedje (Op verzoek)
Een Zweedsche klapt uit de school
KsG
GRATIS
„MELLONA" en „ADELSHOEVE"
UITGAVE DER VIJF SAMENWERKENDE CHRISTELIJKE DAGBLADEN
14—19 NOVEMBER 1938
Nu bij het vorderen der herfstdagen de mode
zich langzamerhand stabiliseert, kunnen wij
constateeren dat zij over de geheele linie
grootendeels ontleend is aan de jaren 1890
en daarop volgende tot omstreeks 1900. j
Over 't algemeen kan men zeggen dat, wat de
japonnen betreft, de mode zeer veel plooien,
plissé's en ingehaalde ruimte brengt, en het
slagen van de japon hangt geheel af van de
toepassing hiervan. Hand-borduursel wordt
zeer veel gebruikt, zoowel kleur op kleur
als in afstekende tinten.
Daar in onze kringen de werkelijke avond
japon weinig of niet gedragen wordt, laten
wy dit onderwerp liggen en bepalen on
de gekleede middagjaponnen. Deze hebben
vaak opgeknipte, aansluitende rokken,
waarbij dan steeds de nadruk gelegd wordt
op de ruimte aan voorpanden met bovenpas
van tulle of kantstof. Crêpe satin wordt zeer
veel verwerkt evenals velours chiffon, geor
gette, tafzijde, moiré, brocaat en lamé.
Onze schets geeft verschillende ontwerpen
voor eenvoudige namiddag- en voor zeei
kleede japonnen weer en wanneer me:
nader onder de loupe neemt ziet men, dat
ingehaalde ruimte de hoofdgarneering uit
maakt evenals kant, terwijl men echter ook
zeer veel plooien ziet toepassen.
Zeer modern zijn o.a. rokken met een
ruime en klokkende tusschenbaan, die oude
herinneringen opwekt.
Granaat-roode satijn is het materiaal voor
de meest linksche der drie japonnen, w
van de voorpanden een gedrapeerde lijn
aangeven.
In het midden een gekleede middagjapon
van velours-chiffon met ingehaalde effec
ten. Rechts een middagjapon met kanten
pas en opgeknipte rok.
Wat ons opvalt aan de mantelpakken is, dat
zij een bijzonder mooie silhouette geven en
onderling zeer verschillend werken. De
bontgarneeringen, die in allerlei vorm wor
den toegepast dragen hier ongetwijfeld zeer
veel toe bij. Voor de zeer slanken zal de
blousende rug voordeelig werken, doch voor
de meer gezette typen zijn deze modellen
niet geschikt. In Amerika hebben de ruimere
bovendeden zoowel aan mantels als japon
nen reeds burgerrecht verkregen, maar de
Amerikaansche vrouw past gaarne alle mode
nieuwtjes zoo gauw mogelijk toe en houdt
van variatie in hare kleeding.
Alle mantels sluiten echter om de heupen en
maken over het algemeen een echt vrouwe
lijken indruk, zelfs de smoking-modellen.
Men is wel zeer vrij in de wijze, waarop de
garneeringen van bont worden toegepast en
nu eens ziet men alleen smalle randen of
zei de dokier
"LIE
BLAHK
STOOMWASSCHERIJaVERVERIJ
ROTTERDAM DEN HAAG
WOL SPECIALIST
DE NIEUWE WOLBAAL
Jonkerf ran sst raat 117
Tel. 51992, bij Goudscheslngel
Schiedamscheweg 65
Telef. 31774, naast Bervoeta
A ROTTERDAM
TEL.336047
een pas, dan weer vormt het een plastron.
Hooge aansluitende kragen vervangen aan
verschillende mantels de reverskraag, het
geen in verband met koude dagen zeer prac-
tisch genoemd kan worden.
In tientallen jaren hebben wij niet zooveel
bont gezien als in het komende seizoen het
geval zal zijn en waar de toepassing op man
telpakken zeer sober gehouden wordt, kan
men dit niet zeggen van de lange gekleede
mantels.
De gameering is inderdaad op vele nieuwe
mantels zeer kwistig te noemen, en behalve
zeer breede randen boven den zoom ziet men
ook mouwen, die geheel of gedeeltelijk van
bont gemaakt zijn. Geen wonder, dat deze
winter den bontwerkers de handen vol werk
geeft en dat de bontindustrie alle pogingen
aanwendt om ook mooie imitaties te bren
gen, die meer binnen het bereik van velen
liggen, dan de zeer kostbare soorten.
De costumes bestaande uit mantel, rok en
blouse worden ditmaal zeer veel vervangen
door japonnen met een costuummantel. Deze
zijn vooral zeer geschikt voor de meer ge
zette figuren, waarvoor een blouse niet zóó
voordeelig werkt als een japon in prinsesse-
De hoeden hebben zich eveneens aan de
mode van 1900 aangepast, zij het in gemo-
derniseerden zin. Zij maken het noodig, dat
het hooge kapsel de laag in den hals gedra
gen krullen vervangt. De rol, die ongetwij
feld zeer eenvoudig werkt, heeft dan ook
vrijwel afgedaan en we zien de krullen
thans hoog opgebouwd. De modellen van vilt
of fluweel, ook geheel of gedeeltelijk van
bont hebben hooge bollen, opgaande drapee
ringen, en hooge strikken van lint en veelal
rechte veeren. Op de gekleede hoeden ziet
met struisveeren, die gracieus over den
rand hangen, terwijl op de kleinere model
len z.g. „kopveertjes" worden gekozen, o.a.
op toques en steekjes. We zien evenals
dere jaren ook thans weer vele excentrieke
hoeden, die slechts bij bepaalde gezichten
passen en die tevens een onberispelijk kap
sel vereischen.
Het kleine laken- en fluweelen kapje wordt
ook dit seizoen, dat wij thans tegemoet gaan,
gedragen, al dan niet met ruime voile. Het
leent zich echter wel speciaal voor jeugdige
gezichtjes.
Uit bovenstaande blijkt "wel dat het voor
onze degelijke, Hollandsche huismoeders,
die meestal geen tijd en geld hebben vaak
naar den kapper te gaan, moeilijk zal zijn
dezen winter een geschikten hoed te vinden.
Zij kleeden zich het best met een niet
te kleinen hoed, liefst met eenigszins wel-
venden rand.
Juist door haar rustigen eenvoud zullen deze
vrouwen niet nalaten een aangenamen "in
druk te maken, mits zij gedistingeerde kleu
ren weten te kiezen. Ook het kapsel, al heeft
men dan geen gepermanente haren, behoort
keurig en verzorgd te zijn.
Nevenstaand gehaakt kleedje wordt gevormd door
aparte rondjes. De keuze van materiaal laten wij aai
onze lezeressen zelf over. Het mooiste is natuurlijk hee
fijn haakgaren te gebruiken, hoewel het toch ook zee:
voldoet wanneer het b.v. van crème coton perlé van eet
grovere, dus gemakkelijker te bewerken soort gemaak
Het rondjes-motief leent zich verder voor allerlei moge
lijkheden. Heel aardig is het b.v. een dienbakkleed rondon
met deze rondjes af te zetten.
Werkwijze. Men begirit een kringetje van 8 a II
lossen te haken.
2 e toer: 1 stokje 2 lossen, 1 st. 2 L, enz. In 't gehee
12 stokjes.
3 e toer: allemaal stokjes, om de lussen van den voriget
toer heen. In elke lus 5 stokjes.
4 e toer: als 3e, niet om maar in den vorigen toer steken
5 e toer: allen vasten.
6 e toer: 1 vaste, 2 lossen, picotje maken (d.w.z. 3 los
sen, daarna 1 vaste in de le losse), 1 losse, weer picotje
maken, 2 lossen, 1 vaste in den vorigen toer, (waarvai
men telkens 2 steken overslaat), herhalen vanaf
7e toer: 1 vaste om een der lussen van den 6en toer,
daarna geheel als 6e toer, telkens de vasten om de lussen
van den 6en toer heenwerkend. In elke Jus 1 vaste.
8 e toer: als 7e toer.
9e toer: om elke lus van den 7en toer werkt men: J
stokjes, 2 lossen, 2 stokjes.
10 e toer: In elke lus van 9en toer tusschen de 2 x 1
stokjes haalt men weer 2x2 stokjes, met 2 lossen ertus-
schen; in de tusschenliggende lussen wordt 1 vaste gehaakt
11e toer: als 10e, behalve dat er tusschen elk stokje
1 picotje (zie boven) gemaakt wordt.
De rondjes worden zoo onzichtbaar mogelijk aan elkaar
bevestigd.
Contante betaling voorkomt
zorgen
„Geld heb ik niet meer," zeide een c
vriendinnen, met wie wij te zamen enkele
huishoudelijke inkoopen deden. „Ik laat
mijn leveranciers alles op maandboekji
leveren."
„Waarom doe je dat?" was onze vraag. „Je
moet toch alles betalen, wat je noodig hebt,
het lijkt ons niet prettig deze methode te
volgen."
„Och, ik heb mij daar nu eenmaal op inge
steld en wanneer ik de eerste dagen van de
maand de opgetelde boekjes vai. slager,
kruidenier, bakker, melkboer en groenten-
man voldoe, blijft er maar een schijntje van
m'n huishoudgeld over. Meestal heb ik
geveer de tiende van de maand nagenoeg
geen contanten meer'"
Hoeveel vrouwen, ook zy, wier man
vast inkomen heeft, handelen op deze wijze.
Zij nemen tenslotte het op de maand koopen
het borgen als iets vanzelfsprekends
op, als iets wat haar een tweede gewoonte
geworden is.
Meenen deze vrouwen, dat zy het belang
van haar huishouding dienen? Realiseeren
zij zich tevens niet, dat haar leverancier, die
geenzins kapitaalkrachtig is, soms groote
moeite heeft, door gebrek aan contanten, het
hoofd boven water te houden?
Zeker, de concurrentiestrijd noodzaakt den
leverancier wel eens, de betaling zijner
klanten zoo gemakkelijk mogelijk te maken,
doch voor hem èn voor de klant brengt het
moeilijkheden.
Het gaat voor de borgende huisvrouwen
zoo gemakkelijk, zij schrijver op haar boek
je wat noodig of niet «trikt noodig is
de levensmiddelen worden haar thuis
bezorgd. Bedenken al deze huisvrouwen, die
de methode van „op de maand koopen"
volgen, echter nimmer, welk een groot ge
vaar hierin schuilt?
Men verliest uit het oog, wat men zich wel
en wat niet veroorloven kan en bestelt zoo
gauw meer dan men noodig heeft en dan
het huishoudgeld toelaat. Bemerkt men
meestal niet met een zekeren schrik, dat de
eindbedragen hooger zijn, dan men gedacht
heeft? Betaald moet er worden en daarom
is het niet te verwonderen, dat het borg
systeem zoovele huisvrouwen zorgen brengt
Zij binden zich tevens aan de leveranciers,
komen er niet toe, te klagen over minder
goede kwaliteit of schraal gewicht, want
het is immers een zekere goedheid, dat de
man borgt?
Borgen brengt zorgen, doch Iedere huis-
„De theorethische paedagogie wordt vaak
door het leven zelf op haar kop gesteld'
"T"EGENWOORDIG worden we by her-
haling getroffen door een serie van
literarische producten, welke in een der
Noordelijke staten, vooral Zweden, ver
schenen zijn, en die even later in ver
taling over ons land worden
Of liever, dat is het eigenlijk niet, wat
treft, maar veeleer is het 't feit, dat deze boe
ken bijna altijd op het eerste plan van de
goede lectuur staan. Verscheidene werken
zouden zyn op te sommen van Zweedsche
schrijvers of schrijfsters (vooral dat laatste),
welke ten onzent snel een beslissende over
winning in den stryd om het bestaan op de
boekenmarkt hebben behaald.
Zulk een victorie komt ook toe aan de ver
tellingen, die de Zweedsche onderwijzeres
Stina Palmborg in het licht heeft ge
geven en waarin zij een boekje open doet
over haar ervaringen op school Een op
recht genot is het, van haar bevindingen te
lezen, van haar zoeken naar de kinderziel,
van het speuren naar de juiste methode om
de jeugd te benaderen, om een blik te kun
nen werpen in hun leventje en hen zoo te
begrijpen. De afstand tusschen „ouderen" en
„jongeren" is vaak zoo groot, en zoovele
moeilijkheden zijn te wijten aan de omstan
digheid dat wederzijdsch begrip niet altijd
in ruime mate aanwezig is. Zulks betreft
niet alleen de opgroeiende jeugd in wat men
de „crisisjaren", den puberteitsleeftijd,
noemt, doch ook de kleineren, die nog de
lagere school bezoeken of zelfs zoover nog
niet eens zijn.
Zeker, er zijn paedagogische regels, en de
gaarde ervan zullen ffe niet veronachtza
men, vooral niet, omdat met name in den
laatsten tijd hier een groei naar het gewone
leven valt te constateeren, waarby men zyn
voorbeelden aan den dagelijkschen omgang
ontleent, maar leest men van de ervaringen,
welke Stina Palmborg op haar school op
deed en zal het in de andere, ook in onze
onderwijsinrichtingen, anders zijn? dan
begrijpt men de verzuchting, waartoe zy op
een gegeven moment komt: „De theoretische
paedagogie wordt vaak door het leven zelf
op haar kop gesteld".
Het leven onderwijst
Wat voor ons het boek van deze schrijfster
aan waarde doet winnen, is de zekerheid,
dat zij de meest beteekenisvolle lessen in het
leiden van kinderen geleerd heeft in het
leven zelf. Boekenwijsheid kan van veel nut
zijn. Maar juist omdat ons onderwijs van de
waarheid dezer stelling eer te veel dan te
weinig overtuigd is, daarom ook is het uit
nemend, zich eens te laten onderrichten door
iemand, die het leven als leermeester heeft
gehad en erkend. Men doet dat te gereeder,
omdat de schrijfster als regel van elke bet
weterigheid vrij te pleiten is. Ook zegt zij
geen waarheid, om die dan nader te gaan
toelichten, maar meestal geeft zij een
steeds duidelijk beeld van den leerling en
weet zoo nu en dan een opmerking te maken,
welke men graag als motto aan eiken opvoe
der zou willen meegeven.
Opvallend is daarbij, dat zij meer dan eens
tot conclusies komt, waartoe de paedagogie
als wetenschap óók gekomen is, conclusies,
die, blijkens b.v. de kortgeleden op de Ernst
Sillem-Hoeve gehouden onderwij sconferen-
tie, ook in onze kringen aanhang verwerven.
Niet steeds voldoet de schrijfster. Gaarne
hadden we iets meer vernomen omtrent het
brengen van de jeugd tot
den grooten Kindervriend
hetgeen voor ons toch de kern van het on
derwijs moet uitmaken. Juist de hoofdstuk
ken, welke handelen over religie en een
godsdienstonderwijsles hadden hier beter
wegwijs kunnen maken. Moet met dit gebrek
in verband gebracht worden, dat Stina
Palmborg zich nog wel eens op het toeval
verlaat? (blz. 12).
En al wordt terecht gewezen op het verder
felijke, dat kleine kinderen vaak vroeg
reeds leelijke woorden leeren, daarom was
het nog niet noodig, dat zulk een woord in
het boek zelf een plaatsje verwierf, (blz. 16)
Woorden als „bemedelijden" en „breuk
deel" zullen van de vertaalster zijn, die
overigens voor een voortreffelijke weergave
zorgde.
Het zou ons moeite kosten, zoo we enkele
stukken wilden citeeren, om de meest pak
kende te vinden. De verleiding zou te groot
worden en we zouden in overdaad vervallen.
Beter lijkt het, op eenige losse punten te
wijzen.
De schrijfster-onderwijzeres stelt er veel
prijs op, dat de kinderen zelf vragen mogen
stellen. Zij moeten volkomen vrij zijn, hun
gedachten te uiten en als er een verhaal
verteld is, mogen ze van alles meedeelen
wat in verband kan staan met het verhaal,
zooals belevenissen uit eigen omgeving. In
derdaad, dat is een belangrijk punt, en bij
het streven naar „onderwijsvernieuwing"
komt als een belangrijk onderdeel voor het
bieden van allerlei gelegenheden aan de
kinderen, om aan hun denken vorm te geven
Dan verdient de opmerking van Stina Palm
borg vermelding, dat zij slechts weinig en
goed voorbereid huiswerk gaf, hetgeen
het overhooren aanmerkelijk ten goede
kwam. We weten wel, dat dienaangaande de
onderwijzers aan bepalingen en tradities
gebonden zijn, maar het is goed, te beden
ken, dat de overvloed van huiswerk de in
tensiviteit zelden bevordert.
Het komt bij het onderricht voor alles op
het beleven en het meeleven
aan. Slaagt men daarin, dan zijn de verras
singen legio. Goud waard is daarom een
passage als de volgende: „Kinderen denken
in levende, concrete beelden; 't abstracte i:
hun vreemd. Daarom moet men alles zoo
eenvoudig mogelijk voorstellen en hen voort
durend verwijzen naar gebeurtenissen uit
het dagelijksch leven. Een groote steun
hierbij is, dat ze het nooit moe worden naar
sprookjes en verhalen te luisteren. Een alle-
daagsch gebeuren kan zoo verteld worden,
dat niemand op het idee komt, dat de juf
frouw juist nu een van haar pijlen afschiet.
En dikwijls is het schot raak ook! Het is
reeds meer dan eens gebeurd, dat mij in de
daarop volgende pauze een ontvreemd voor
werp werd toegestopt, vaak zonder dat er
een woord gewisseld werd. Woorden zyn
immers in zoo'n geval overbodig, een begrij
pend knikje, een hartelijke handdruk spre
ken een even duidelijke als overtuigende
taal".
Ter toelichting van dit laatste mogen we er
op wijzen, dat de scholen van Stina Palm
borg kennelijk in maatschappelyk-armoedige
omgeving gezocht moeten worden, waarbij
de kinderen aan velerlei verzoekingen "bloot
stonden en die hen meermalen tot verkeer
de gedragingen brengt. Maar veel van wat
zij zegt grijpt ver uit buiten de grenzen van
dat leven en is van beteekenis, ook voor
onze opvoeders, zoowel in de school als
thuis. En dat achten we te zyn de groote be
teekenis van dit boekske.
Stina Palmborg, Over moeilijke kinderen.
Vertellingen uit de practijk. Geautoriseerde
vertaling uit het Zweedsch van Agnes Rönt
gen. Uitg. Erven J. Bijleveld, Utrecht,
vrouw kan aan deze zorgen ontkomen, in
dien haar huishouding op een gezonde basis
d.i. op contante betaling is ingesteld.
Een vaste wil zal de achteropgeraakte huis
vrouw er toe brengen om door zuinigheid en
overleg hare uitgaven te beperken gedu
rende meerdere maanden, wellicht zelfs
een jaar om zoodoende het totaal bedrag
der maandrekeningen over te kunnen
sparen.
Bevrijd van de „zorgen door borgen", zal
zij op veel aangenamer wijze haar huishou
delijke plichten vervullen dan voorheen en
tevens doordrongen zijn van het nut van
sparen.
Hoe kunnen wij over
gebleven brood benutten
Een beproefd middel om oud brood te ver
werken is het bakken van wentelteefjes. Dit
kost echter tamelijk veel tijd en vooral
voor een huisvrouw, die geen hulp heeft,
en dus voor alles alleen staat, kan het
bakken van nagerechten wel eens bezwaar
lijk zijn. Een voorgerechtje, dat in den oven
gaar wordt, is voor haar dikwijls gemakke-
Pikant Broodschoteltje. 400 gram oud
brood, ongeveer liter melk, 2 eieren,
wat peper en zout, 200 gram geraspte,
belegen kaas.
Snijd het brood in stukjes en week het in
de kokende melk. Wrijf of maal het daarna
fijn. Vermeng het met de eierdooiers en de
geraspte kaas, de peper, het zout en ten
slotte het stijfgeklopte eiwit.
Doe het mengsel in een beboterd vuurvast
schoteltje en zet het ongeveer y2 uur in een
matig warmen oven, tot het een bruin
korstje heeft.
MODE ifAN DEN DAG. —m Een uiterst
smaakvol zwart toilet droeg ^koningin Eliza
beth van Engeland, toen zij een bezoek
bracht aan een tentoonstelling van de Roydl
School of Needlework, welke in Londen
gehouden wordt.
Onze
handwerkwedstrijd
De verwachtingen
verre overtroffen
Nu de termijn van inzending voor
onzen handwerkwedstrijd gesloten is,
komt het moeilijke werk voor de
jury, die een keus moet maken en de
prijswinnaressen moet aanwijzen.
Die taak is zeker niet gemakkelijk!
Het aantal inzendingen ts zóó groot
en de kwaliteit van het gepresteerde
vaak zoo goed, dat het heel wat
hoofdbrekens zal kosten voor een
definitief oordeel kan worden geveld.
Bracht de post aan het begin van de
vorige week iederen keer al een
respectabelen stapel inzendingen bin
nen, den laatsten dag van inzending
moest er een groote koffer aan te
pas komen om de massa's boekom
slagen tijdelijk onder te brengen!
En nu is de jury al druk bezig om
de prijswinnaressen te zoeken.
Den uitslag zullen wij, zooals afge
sproken, in het nummer van volgen
de week publiceeren. Dus lezeressen,
nog even geduld.
Uw DAGELIJKSCH Kopie KOFFIE
Uw DAGELIJKSCH Kopje THEE
allebei
van
ff.V. Kanis-^Gonnink, Importeurs, Kampen
rangt men bi) leder fleschj®
NECTAR ESSENCE
r fleachje ƒ0.40. Bij apothekers en
n verkrjjgb. Vraagt steeds NECTAR.
HONING
merken met een onde en vertrouwde
populariteit
NIEUWE OOGST
VRAAGT ZE UW WINKELIER
REFLECTO
NIEUW MODERN
OLIE-SHAMPOO
VERF
in 18 perfecte kleuren gemaakt door:
Societé KEMOLITE - PARIS
De direct vervende „REFLECTO" shampoo
ls een nieuwe vinding om grijs, wit, gebleekt,
te veel gebleekt, vaal of dor haar te kleuren
De REFLECTO kan U al die prachtige kleu-
schaffen, die U altijd zoo bewonderd
et RE""
a MESKER,
Breit gy reeds met NEVEDA-
WOL? Hebt gij NEVEDA-brei-,
patronen? Indien niet, gelievej
U het onderstaande ingevuld
aan ons In te zenden:
Aan de N.V. Ned. Wolspinnerij,
Heerengr. 483, A'dam (C.).
M., U gelieve mij GRATIS toe
te zenden een NEVEDA-
patroonsbeschrijvlng voor eenai
Damesblouse, Deux - Piècesj
Heeren-sllpover, Melsjesjurkj.
„TOcu-oii^ver, ivieis
(doorbalen wat niet verlangd wordt), en a<
naam van den Neveda-winkelier te milm
ptede op te geven. J],