Jlirnnir £riïtsrljf QLmrant 1 Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leidenen Omstreken PALACE HOTEL Spoortreinen zullen nog harder gaan rijden —PEREZ I.G.B abomtemtntsprijö: Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agenlschap gevestigd is Z35 Franco per post 2.35 portokosten Per week 0.18 Voor het Buitenland bij wekelijksche zending4.50 Bij dagelijksche zending5.50 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j Cï. NO. 6546 Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 30936 VRIJDAG 11 NOVEMBER 1938 19e Jaargang atttortentitpriftttt: Van 1 tot 3 regels f 1.17'/» Dke regel meer 022'/» Ingezonden Mededeelingen van 1-5 regels 220 Elke regel meer0.45 Voor het bevragen aan '1 bureau wordt berekend0.10 Tanende beschaving f Over onze oostergrens branden de 'Joodsche gebedshuizen, en de vlammen, welke daaruit omhoog woelen, slaan als een aanklacht tegen den hemel, omdat een blinde volkswoede eerbied voor het heilige, noch erbarmen voor het zuiver menschelijke heeft getoond. Heilige wetsrollen, voorhangen der heilige arke, kandelaars, alle „gewenschte dingen", gelijk de Schrift ze noemt, zijn aan ontwijding en vertreding prijs gegeven en terwijl de vrome Jood hierover treurde, brak 'n opgeruide, bandelooze jeugd, welke op rijper jaren zich over haar daden moge schamen, reeds de Joodsche winkels en woonhuizen bin nen en vernielde en verwoestte er privé bezit in ongetemperde brooddronken heid. Het waren, naar verluidt, geen partijleden in uniform, die deze wan daden beginnen, maar nazi's in hun particuliere plunje. Het verschil in ernst daarvan ontgaat ons, sinds wij uit officieele berichten vernemen, dat de Duitsche minister voor de propa ganda Goebbels deze vernielingen, niet de diefstallen, koelhartig heeft goedgekeurd. Daarmede heeft hij op cynische manier zijn zegel gehangen aan een modern barbarisme, dat in den nieuwen tijd nergens zijn wedergade heeft, of het zou moeten zijn in dat zelfde Rusland, waarover het nazi-dom zelf op zoo hooghartigen toon verach ting en afschuw uitspreekt. Wel wordt de Jodenheid in onze dagen zwaar ge slagen! In Roemenië dringt men den Joodschen handelaar weg uit zijn win- keliersbestaanin Polen leidt hij een uitgehongerd leven in de enge straatjes der ghetti, en weert men hem van de college-banken; in Italië schept men een nieuwe wetgeving, die hem weg- perst uit ambt en beroep; in Duitsch- land trekt men hem met wortel en tak uit een bodem, waarmee hij vergroeid was, ontneemt men hem zijn broodwin ning, zijn woning, zijn bezit, en jaagt men hem als een rechtlooze heen en weer, als ware hij een schadelijk dier, dat dood moet. Wel moge hij in deze dagen zich het woord herinneren: „De [Eeuwige zal in uw hart onrust maken Hü zal uw oogen doen smachten; Hij zal uw ziel doen lijden. Uw leven zal als opgeschort worden; dag en nacht zult gij beven; aan uw bestaan zult gij vertwijfelen". Hoe zwaar rust de vloek, door den knecht Gods Mozes reeds voorzien en voorspeld, op dit verstrooide oude volk, hetwelk over heel den aardbodem moet zwerven, en dat, terwijl het wellicht natie js, waarbij het huiselijke gezins leven het meest in eere wordt gehou den, nergens meer sinds tweeduizend jaren een eigen blijvend tehuis heeft kunnen vinden. Wy herdenken vandaag den elfden November, den dag van den wapen stilstand, het einde van een wereld oorlog, welke in 1914 door het pistool schot van een Servischen politieken moordenaar ontketend werd. Toch was de, vorstenmoord van Serajewo geen oorzaak, doch slechts een aanleiding, en evenzoo kunnen wij heden ten dage constateeren, dat de aanslag, door een ELIXIR D'/\MVERS HOOG F'JNË IIKEIIF Trompenberg's Hilversum Telefoon 7941 (2 lijnen) Hel geheels a a t geopend VOOR WILDBOUTEN NAAR VIERHOUTEN itel „De Malle Jan" - Tel. 2 RUIME KEUZE UIT MEER DAN 25 WILDSCHOTELS. jongen Pool in de Duitsche ambassade te Parijs gepleegd, door de Duitgche overheid met oogluiking wordt gebezigd voor een nieuwe geweldslosbraak, thans gericht tegen de schamele restanten van een reeds genadeloos vertrapte, weerlooze natie. Het schijnt weliswaar, of zy zulks straffeloos kan doen, en dat niemand ter wereld het voor deze ont rechten en beroofden zal durven op nemen, doch in wezen is dit toch heel anders. Het Derde Rijk van een Hitier en Goebbels gaat niet vrij uiter maakt zich tegen dit regiem een weerzin in de volkerengemeenschap kenbaar, welke zijn weerslag moet hebben, zulks is on vermijdelijk, in de wereldpolitiek. Men begaat geen daden van onmenscheljjk- heid, zonder zichzelf uit de samenleving te stooten. Bovendien kunnen en mogen wij niet vergeten, dat er Eén is, die weliswaar soms de haat en de verach ting van verblinden gebruikt als het zwaard, waarmee Hij van Hem afge- doolden straft, doch slechts om nadien dit zwaard, als de tijd der genade daar is, te verbreken. Thans is het Israël, dat om zijn zonden lijdt, later zullen het anderen zijn, die om hun volkszonden onder het oordeel geraken. De geschie denis kent vele gezantenmoorden, werden tijdens het Cromwell-regiem in de Nederlanden en in Spanje óók niet Engelsche gevolmachtigden lafhartig gedood?, doch 'n genadelooze repré saille, als waaraan thans de Duitsche Joden ten offer vallen, was tot op heden aan West-Europa gelukkig vreemd. Zij heeft een afschuw gaande gemaakt, welke met de berichten der gepleegde wandaden rond heel den aardbol trekt. Het moet voor den recht schapen Duitscher, wiens hart en hand aan deze dingen geen deel heeft gehad, in deze dagen wel moeilijk zijn, om bij verkeer in het buitenland het hoofd nog hoog te houden DE VERSTERKTE JEUGD- De nieuwe Turksche president WERKLOOSHEIDSBESTRIJDING ISTANBOEL. n N„V. (Reuter). Ge- neraal Ismet Inoenue is tot presi- Onjuiste dagbladartikelen hierover DEN HAAG, 11 Nov. De regeeringspers- dienst meldt: Naar aanleiding van in de laatste dagen van verschillende zijden gepubliceerde cou ranten-artikelen betreffende de uitwerking der regeerings-voornemeas met betrekking tot de versterkte bestrijding der werkloos heid onder de jeugd, in het bijzonder om trent de richtlijnen, welke daaraan ten grondslag zullen worden gelegd, wordt me degedeeld, dat aangezien de bereids met betrekking tot dit onderwerp plaats heb bende besprekingen nog geheel commisso riaal zijn. deze berichten elk officieel of of ficieus karakter missen. Integendeel moeten zij in hunne alge meenheid worden geacht niet te zijn ge steld in den geest, waarin een voorloopig programma te dier zake door de rijkscom missie van advies ingpke het vraagstuk der jeugdwerkloosheid aan een sub-com missie is opgedragen. Het komt de bevoegde instanties wen- schelijk voor. gezien de wijze, waarop ver schillende gissingen met betrekking tot dit onderwerp werden voorgedragen, ter voor koming van misvattingen, hierop de aan dacht te vestigen. Britsche Koningspaar half Mei naar Canada Met den slagkruiser „Repulse" LONDEN, 11 Nov. (Reuter) Officieel wordt medegedeeld, dat de Koning en de Koningin bij gelegenheid van hun bezoek aan Canada de reis zullen maken met den slagkruiser „Repulse", geëscorteerd door twee schepen van het tweede eskader kruisers. De datum van vertrek is nog niet vast gesteld. doch Reuter verneemt, dat H.II. M.M. ongeveer half Mei ai. in Canada zul len aankomen. Het is niet waarschijnlijk, dat zij vergezeld zullen worden door een lid der Britsche regeering. dent van Turkije gekozen. DE JAPANSCH- CHINEESCHE OORLOG Ghineesche tegenaanvallen bij Kanton Het Chincesche persbureau meldt, dat de Chineesche troepen bij hun tegenaanval op de Japanners in Kwangtoeng voortdurend vorderingen maken. Zij naderen thans Tsoenghwa 50 K.M. ten Noordoosten van Kanton. De Chineezen langs den spoorweg KantonHankau dringen den vijand terug naar Sjektsjang, dat op siechts 15 K.M. van Kanton ligt. De Japansche hoofdmacht ligt fe Tsjengsjing, 60 K.M. Oostelijk van Kanton, terwijl de stad zelf een betrekkelijk klein garnizoen heeft. Domei meldt hef volgende aangaande de Chineesche operaties in deze streek: Tsjang Kai Sjek heeft een plan tot her overing van Kanton uitgewerkt. Volgens een bericht uit Sjanghai wordt een grooie Chi neesche strijdmacht geconcentreerd bij Koe- kong en Jingtak, ten Noorden van Kanton Uit betrouwbare bron wordt evenwel ge meld. dat de Chineesche troepen niet zoo sterk zijn als van Chineesche zijde beweerd wordt. Dertien bruggen tusschen Kanton en Fatsjan, die door de Chineezen in brand waren gestoken, zijn hersteld. Beleediging van een volksgroep HAARLEM, 11 Nov. De rechtbank be handelde de zaag tegen den voorzitter van de S.D.A.P., den heer J. J. Vorrink, wien ten laste was gelegd, dat hij in een op 1 Mei jl. te Zaandam in het openbaar ge houden rede een groep van de bevolking, i.e. de N.S.B., had beleedigd. Verd. nóch zijn raadsman, mr M. Men- dels uit Amsterdam, waren verschenen. De officier eischte ten slotte honderd gul den boete. subs, dertig dagen hechtenis. Uitspraak over veertien dagen. Tegen Slapeloosheid, Overspanning, Gejaagdheid, Onrust en Zenuwachtigheid, gebruike men de Zenuwstillende en Zenuwsterkende Mijnhardt's Zenuwtabletten De gisteren overleden Kemal Ataturk, president der Turksche republiek. EEN KNAAPJE VERDRONKEN BODEGRAVEN, 11 Nov. Het drie-jarig zoontje van den heer Van der Laan aan de Zuidzijde alhier, is in een onbewaakt oogen- blik in den Rijn geraakt Toen de moeder van het knaapje het ongeluk bemerkte, be dacht zij zich geen oogenblik, maar sprong terstond in het water om het knaapje te redden. Het ongeluk was inmiddels ook door voorbijgangers opgemerkt, die moeder en kind hulp verleenden. Het eerst werd de moeder uit het water gehaald, waarna men de reddingspogingen voortzette. Met behulp van een boot en een haak slaagde men er tenslotte in het kind uit het water te halen. Hoewel alle mogelijke pogingen werden aan gewend, eenst door leden van E.H.B.O. en daarna door de artsen Beye en Kerpel. bleken de levensgeesten reeds te zijn gewe ken. AMSTERDAM, 11 Nov. Het hof bevestig de het vonnis der rechtbank, waarbij een broodbezorger wegens beleediging van het Koninklijk Huis was veroordeeld tot f 25- boete, subs. 10 dagen hechtenis. Bijzonderheden over de nieuwe Dieseltreinen welke besteld zijn In zes jaar tijds bestelden de Spoorwegen voor twee en vijftig millioen gulden De Diesels ook naar het buitenland Amerikaan oordeelde zeer gunstig over Nederland De Nederlandsche Spoorwegen hebben bij de Nederlandsohe indus trie thans weer een bestelling ge plaatst 'van in totaal acht en half millioen gulden. In 1940 moeten de nieuwe Diesel-electrische trein-stel len geleverd zijn. Dan zal door de Spoorwegen besteed zijn vanaf 1934 tot 1940 aan moderniseering van het materiaal voor het personenvervoer, met inbegrip van de electrische bo venleidingen twee en vijftig millioen gulden. Dit cijfer zegt meer dan dikke brochures, wat de directie der Ned. Spoorwegen doet om het gerief van het publiek te dienen. De electrificatie van het middennet welke ten bate van het publiek ondernomen werd, kostte alleen voor de bovenleidingen en den bouw der onderstations (dus ongerekend de verzwaring van banen en bruggen) f 18.500.000. Voor nieuwe Diesel-electrische, electrische en motortreinen werd (en zal tot 1940 nog worden) besteed f 31.500.000, dus samen de ontzaglijke som van f 52.000.000. Ir. G. W. H u p k e s, de directeur der Ned. Spoorwegen die zich speciaal met de tech nische zaken belast heeft met zijn mede werkers, Ir. B o 11 e m a n K y 1 s t r a, Ir. sing en Ir. L a b r y n, aan de Pers mededeelingen gedaan omtrent het nieuwe materiaal dat thans zal worden aangeschaft. Ir. H u p k e s deelde mee, dat de ervaringen met de Diesel electrische treinen, nadat de bach-motoren verbeterd waren, zeer en zeer gunstig geweest zijn. De snelheid van 100 K.M. waarmee aanvankelijk gereden werd, opgevoerd tot 125 K.M. toen deze treinen, de electrificatie van het middennet vrij kwamen voor de verbinding vanaf de groote steden naar Twente, Groningen en Maas tricht. En die verhoogde snelheid heeft ge maakt, dat de motoren het thans nog beter doen. De treinen rijden thans gemiddeld 135.000 kilometer per jaar en de herstellin gen aan de motoren behoeven slechts zeer gering te zijn, hetgeen bij elke revisie blijkt. De treinen hebben ook zeer voldaan bij het publiek, vooral toen men een middel heeft gevonden tegen het slingeren op de baan. Dit middel was verbluffend van eenvoud zoowel als van uitwerking. De wielen die vroeger tapseh gemaakt waren, werden cylindrisch gedraaid, waardoor ze vaster tegen de rails bleven, e.. het slingeren was daardoor geheel verdwenen. De nieuwe treinen Vanzelfsprekend wordt voortgebouwd op de ervaring, welke men met de treinen ver kregen heeft, bij de bestelling van nieuwe Diesel electrische treinen. Gebleken is, dat de driewagentreinen te weinig ruimte bieden, waarom men spoediger tot koppeling van treinstellen moet overgaan. Daarom worden de nieuwe treinen vijf wagentreinen, welke een lengte van 109 Meter zullen hebben. Het aantal zitplaatsen zal bedragen voor de derde klasse 224 en voor de tweede klasse 52. Voor de driewagentreinen zijn deze aantallen 112 en 48. Men ziet dus, dat in de vijf wagentrei nen het aantal zitplaatsen bijna dubbel veel is als in de driewagentreinen. Het gewicht van een vijf wagentrein zal zijn 225 ton. De treinen worden uitgevoerd in stroomlijnvorm, en ze krijgen de automa tische koppeling. Een belangrijk voordeel is, dat de treinen gekoppeld kunnen rijden met de bestaande driewagentreinen. Een der buitenste rijtuigen is geheel tweede klasse rijtuig. Hierin zijn de gewone coupé's met middengang, maar er zijn ook een paar coupé's, met zijgang, die dus afgesloten kun nen worden. Maar bovendien worden twee coupé's ingericht als eerste klasse coupé. De Spoorwegen willen niet naar de eerste klasse terug, maar meenen toch dat ze hun 1ste klas abonné's iets meer comfort moeten bieden, wat zal bestaan uit een betere be kleeding, een tapijt op den vloer enz. De treinen krijgen drie motoren elk van zeshonderd P.K., zoodat in de machineruimte vermogen van 1800 P.K. zal zijn opge steld. De motoren drijven een generator aan, welke den stroom opwekt, waardoor de trac- tiemotoren worden aangedreven. Elke trein zal zes aangedreven assen hebben. De snelheid van de nieuwe treinen zal honderd zestig K.M. per uur kunnen bedragen. Ir. Hupkes zeide, dat dc bedoeling der dir.ctie is om de snelheid der treinen op te voeren. Men kan nog niet zeggen wanneer dat kan geschieden, maar men hoopt, dat dit toch spoedig zal kun nen plaats vinden. Want ook de electrische treinen kunnen harder rijden dan 125 K.M. per uur. Een maaltijd in den coupé In den wagon, waarin ook de machine ruimte en de bagage-afdeeling is onderge bracht, zal een keuken worden ingericht, waaruit aan het publiek eenvoudige spijzen en dranken geserveerd kunnen worden, zoo als thans in de electrische treinen het geval is. Dit wordt door het publiek zeer gewaar deerd en men gaat dit nu uitbreiden tot de mogelijkheid om ook een eenvoudigen maal tijd te kunnen doen serveeren. Daartoe heeft men de oplossing gevonden, dat gedekt zal worden op losse tafeltjes, welke in de ba gageruimte worden bewaard en die aange haakt kunnen worden aan het kleine tafeltje, dat zich vast voor het raam bevindt. Men zal kunnen dekken zoowel voor de reizigers van de tweede klas als van de ierde klasse. De derde klas coupé's worden van het ge wone type, dus met de middengang. De ramen worden naar boven gedraaid als bij de elec trische treinen. De verwarming geschiedt door middel van verwarmde lucht. Een der Dieseltreinen, die thans in dienst zijn. De bestelling van de achttien treinstellen is in haar geheel in Ne derland geplaatst, zoowel wat de treinstellen aangaat, als wat de mo- oren betreft. Twee reserve-wagons, waarin machineruimte, bagage-af deeling en keuken zijn gemaakt, worden aangeschaft, waarin twee Stork-Ganz-motoren vorden ge plaatst. Dit is gedaan om ervaring met deze soort motoren te kunnen krijgen. Volledige diensten in 1940 De bedoeling is, dat met ingang van de zomerdienstregeling in 1940 de nieuwe trein stellen m gebruik genomen zullen worden. Zy zullen worden gebruikt om met de drie wagen stellen een volledigen Diesel electri schen dienst te kunnen gaan ryden op de lynen naar Groningen, Twente en Maastricht. Een verlangen van directeur Hupkes is nog, dat de Diesel electrische treinen ook nog op de buitenlandsche verbindingen ge bruikt zullen kunnen worden. Hij heeft een berekening laten maken, waaruit bleek, dat de verbinding van Amsterdam naar Berlijn, welke met stoomtreinen thans 8.45 uur duurt, met den Dieseltrein bekort zou kunnen wor den tot 6.26 uur. Van Amsterdam naar Baz>] zou de reis bekort kur.nen worden van 10.10 uur tot 7.44 uur. Men zou dus een besparing krijgen van twee en een half uur. Op de -eis van Amsterdam naar Parijs zou de besp i ring minder bedragen omdat ■'.c reis van Brussel naar Parijs reeds als non stop rit gereden wordt en daar dus reeds hooge snel heden verkregen worden. De reis van Am sterdam naar de Fransche hoofdstad zou bekort worden van 6.15 tot 5.26 uur. Intusschen is het denkbeeld om Dieseltrei- ..sn naar het buitenland te doen loopen, thans nog niet aan de orde. al bestaat de mogelijk heid daartoe wel, nu het materiaal en de motoren zich zou uitnemend blijken te houden. We kunnen nu anderen laten spreken, zeide Ir. Hupkes. toen hij met welgevallen aanhaalde een uit spraak van Prof. Westendorp in een lezing te Rotterdam, over de toe komst der ijzeren wegen, waarin de hooggeleerde meedeelde, dat hem bij vergelijking gebleken was, dat het reizigersverkeer in Nederland snel ler wordt afgewikkeld dan in eenig ander land in Europa. Op het gebied der electrificatie staan wij vooraan, zoo zeide de heer Hupkes verder, en wat de Diesels betreft, mag worden aange haald, dat een Amerikaan die studie ge maakt heeft van de Diesels in alle landen van Europa zoowel als in Amerika, voor alle Dieseltreinen niets dan afkeer had, blijkens zijn boekje, maar dat hij sprekende over de Nederlandsche Dieseltreinen schreef „three cheers for this". Deze loftuiting uit Amerikaanschen mond wil nog al wat zeggen. Wij hopen, dat het nieuwe materiaal, dat de Nederlandsche Spoorwegen thans in bestelling hebben, weer evengoed zal mogen voldoen en weer mag bijdragen tot het comfort voor het Neder landsche publiek, dat reist met de Neder landsche Spoorwegen. A. W. ROELOFS SCHORTENINDUSTRIE 6EMERT 'Het betere genre schorl Kleurecht Waschecht Bij alle goede manufacturenzaken VOORNAAMSTF NIEUWS Oit Nummer bestaat uit DRIE bladen Fa Sommeling in het gelijk gesteld. De algemeene beschouwingen over de begrooting voor 1939. Minister Colijn houdt een rede. Fusieplannen van drie hypotheek banken. Door verkeerde plaatsing van boorde lichten op een motorschip heeft de „Prin ses Juliana" op het IJsselmeer bijna dit schip overvaren. Verschenen is het Voorloopig Verslag over de Verkeersfondsbegrooting. De Tweede Kamer oordeelt Schiphol ongeschikt voor Centraal vliegveld. In heel Duitschland zijn branden in sy nagogen gesticht en Joodsche winkels vernield, bij wijze van represaille Kingsley Wood over de versterking der Engelsche luchtmacht. De nieuwe anti-Joodsche wetten fat Italië. Vanmorgen is een nieuwe president der Turksche Republiek gekozen. If at voor weer krijgen we Meest matige, in het zuiden wellicht toenmende oostelijke tot zuidelijke wind, half tot zwaar bewolkt, weinig of geen neerslag, in den nacht en den morgen mist, overdag opklarend, zelfde tempera tuur. PERZISCHE TAPIJTEN '»GRA VEN'H AGE, NOORD EINDE Kussens en kleine kleedjes zijn welkome geschenken TEN I E HOC I djes I iken I fbiinceSS ONZE NIEUWSTE NAJAARSMODELLEN H.J.VAN BLADEL, Waalwijk N.V. C onmlrvcl.. m/.rlrpl, Sfalen Bronzen Romen Deuren Ketone Plaalu'erLen en Uzerconghuctle* lehai Kon. Ned. Hoogovens en Staalfabrieken Aan het syndicaat voor gewone aandeelen Kon. Ned. Hoogovens en Staalfabrieken N.V. te IJmuiden is een circulaire verzonden, waarin wordt voorgesteld ter saneering van de balans 40 pet. op de aandeelen af ie schrijven, zijnde in totaal f 11.800.000. Ter verruiming van de binnenlandsche afzet wordt tevens voorgesteld over te gaan tot bouw van een walserij en het verder ge reedmaken van de staalfabriek met 2 Sie mens Martinovens. Hiervoor is versterking der middelen noo- dig. Een daartoe gevormd syndicaat heeft de emissie gegarandeerd van f 4.000.000.— 4 pet. obligaties. Tevens zal het preferente kapitaal met f 1.875.000 worden uitgebreid. Na de reorganisatie zal het totaal geplaat ste aandeelenkapitaal f 20.275.000 bedragen. BIJ OVERSTEKEN GEDOOD SITTARD. 17 Nov. Op den rijksweg is dc vijftig jarige caféhouder W. Pelzers. uit Geleen. door een personenauto, bestuurd door den heer v. R. uit Best aangereden en op slag gedood. P. stak te voet den weg over om aan den overkant zijn rijwiel, dat hij daar had neergezet, te halen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1938 | | pagina 1