ZATERDAG 5 NOVEMBER 1938
TWEEDE BLAD PAG. 5
VRAAGT DE WERELDBEKENDE
CHAMPAGNE AYALA
KAAS ™De Hardlooper"!
Lsmaakt BETER
Vraagt Uwen Winkellertlj
tmHV KAASHANDEL JAY
Firma KLAAS FOPPEN Rzn.
ARNEMUIDEN (Zeeland) Telef. 19
Garnalen Pellerij- en Groothandel
Dagelijks verscht
gepelde en onge
pelde garnalen
tegen sterk
concurreerende
prijzen
Het beste adres voor den grooti-en kleinhandel
Ruwoliemotoren
voor scheper», stationair
bedrijf en tractoren
BRONSMOTORENFABRIEK APPINGEDAM
DE IDEALE
VLOER
BEDEKKING
FRUITLOSSING EN
FRUITDISTRIBUTIE
N.V. NEW FRUIT WHARF HOOK OF HOLLAND
(Nieuwe Fruitloods Hoek van Holland)
ROTTERDAM HOEK VAN HOLLAND
Kantoor: Calandstraat 49-51 Tel. 56200
ROTTERDAM
POENSGEN WESSELm
UTRECHT
Wassc her ij-machines
op elk gebied Vraagt catalogus
Vanaf den
Haagschen Toren
Een huis wordt afgebroken......
Thorbecke als Haagsch
burger Staaatsman en huis
vader
Soms lijkt het metterdaad, of onze L.d
geen piëteit meer bezit voor het ver-
leden. Alles, wat aan voorbije tijden herin
nert, wordt weggedaan, als het toenemende
verkeer, de eisohen van moder
nen huizenbouw, uitbreiding
van naburige woningen en kan
toren het vorderen mogen. En
zoo koe. het gebeuren, dat thans
in de Residentie op den hoek
van de Koninginnegracht en de
Javastraat de moker gezwaaid
wordt in het perceel, dat van
1850 tot zijn dood in 1872 Thor
becke ter woonstee heeft ge
diend. Het zij zoo, met eenig
respect is de steen, welke van
het fiere verleden dezer behui-
zinge kond deed. uit den muur
weggenomen, wellicht om later
op dezelfde hoogte wederom te
worden aangebracht, maar de
woning zelve wordt afdoende af
getakeld.
Zoo is wederom een schakel
met een oude, roemruchte periode, in ons
staatsbestel verbroken. Want, men moge
over Thorbecke oordeelen, zooals men wil
en in onze kringen is dat oordeel terecht
niet altijd gunstig erkennen moet een
ieder, dat hij in ons staatkundig leven lan
gen tijd een schier centrale plaats heeft in
genomen, en talrijk zijn de onderwerpen,
waarop hij zijn onmiskenbaar stempel heeft
gedrukt
In 1850 was het, dat het gezin Thorbecke
zijn intree deed in de woning aan de Ko
ninginnegracht De groote Johan Rudolf was
op 1 November 1819 minister geworden in
het eersje van de drie kabinetten, welke
aan hem hun naam ontleenden, en in het
hooge staatsambt had Thorbecke aanleiding
gevonden, te bedanken als hoogleeraar aan
de Universiteit te Leiden. Het huis aan. de
Garenmarkt aldaar wordt verlaten, en de
woning aan de Koninginnegracht in Den
Haag betrokken. Dan is hij 52 jaar oud, va
der van 5 kinderen, hem geschonken door
zijn beminde echtgenoote, Adelheid. Het
dienstmeisje I. Roze onderneemt eveneens
de reis r.aar de Residentie en zal Thorbecke
trouw behulpzaam zijn tot zijn dood in
1872.
Van 1850 af aan wordt het leven van Thor
becke gedeeld tusschen de staatszaken rond
om het Binnenhof en zijn woonhuis. Als pu
bliek persoon legde hij daarbij immer de
stroefheid aan den dag, welke zijn optre
den in kabinet en Kamer steeds heeft ge
kenmerkt. Maar in zijn particuliere leven
werd zijn menschelijkheid volop openbaar.
Men mocht zijn handelen als bewindsman
willen bestrijden, onaantastbaar bleef zijn
liefde voor cjja huisgezin*
En uit dit laatste valt mede te verklaren,
welk een slag het overlijden van zijn vrouw
voor hem is geweest. Kort na het bekend
worden van dit sterven zei een vriend, die
van zijn huiselijke omstandigheden en ge
aardheid goed op de hoogte was: „Nu is
Thorbecke een gebroken man; alles kan hij
verdragen, maar tegen zulk een slag is hij,
met al zijn kracht van geest, niet bestand".
Reeds verscheidene begrafenissen moesten
vanuit de woning aan de Koninginnegracht
plaats hebben. Drie kinderen werden ten
grave gebracht. Maar wat zijn vrouw voor
hem was, begrijpt men eenigszins, zoo men
kennis neemt van de in 1936 gepubliceerde
briefwisseling tusschen deze beiden.
Ruim twee jaren na zijn vrouw stierf ook
Thorbecke, op 5 Juni 1872. En vier dagen
later werd het stoffelijk overschot van dezen
staatsman ter aarde besteld op het kerkhof
aan het Kanaal. Het was een eenvoudige
rouwstoet, die langs de Koninginnegracht
trok. Slechts één volgrijtuig kwam achter
de baar. Maar een lange reeks van wagens
sloot zich hierbij aan. en de belangstelling
was van bijna ongekenden omvang. Elkeen,
vriend en vijand, besefte, welk een loopbaan
hier werd afgesloten.
Een weinig verkwikkelijke historie volg
de nog in de Residentie, een historie, die
liep over de vraag, of en waar een stand
beeld van Thorbecke zou worden opge
richt. Verscheidene Hagenaars spanden zich
er voor. Maar nauwelijks namen de plannen
eenigszins vasten vorm aan, of er kwam op
positie. Niet allen namen daarbij zulk jen
hoog standpunt in als Groen van Prinsterer,
die slechts tegen een standbeeld was, omdat
hij het goede moment nog niet aangebroken
achtte en eerst aan Van Oldenbarneveldt
wilde geven, wat dezen toekwam. En toen
ook Minister-President Heemskerk Sr. afwij
zend stond, geraakte het plan van de baan
en kwam van een standbeeld, althans in de
Residentie, niets terecht
Ook wat daarnaast sterk aar. Thorbecke
herinneren kon en zulks deed eveneens, en
dan vooral aan Thorbecke uit zijn Haag
schen tijd, is nu bezig te verdwijnen. In zijn
woning weerklinkt het geklop van den ha
mer. Het is deze misschien r.oodiee maar
desniettemin te betreuren afbraak, welke
ons in gedachten nog eens bij den staats
man deed toeven.
TORENWACHTER
Bredasche wethouder bestolen
1400 en kostbare sieraden ontvreemd
BREDA, 5 Nov. Naar eerst thans bekend
wordt, is in het begin van deze week een
belangrijke diefstal gepleegd ten nadeele
van Mr E. v. M i e r 1 o, wethouder dezer ge
meente.
Ten zijnen huize in de Roy van 7u\ de-
wijnlaan 58. zijn een beding van 1400 en
verschillende kostbare sieraden ontvreemd.
Geen enkel spoor van inbraak is ontdekt
De politie tast nog volkomen in het duistei.
Het bedrag van ƒ1400 bestaat o.m. uit
bankbiljetten yan ƒ100 en gouden tientjes.
Zware autobotsing te Oegstgeest
Drie ernstig gewonden
OEGSTGEEST, 5 Nov. Gisteravond om
streeks half negen heeft zich op den nieu
wen rijksweg bij kilometerpaal 18.8 onder
deze gemeente een ernstige botsing tus
schen twee personenauto's voorgedaan. In
de eene auto, die in de richting Amsterdam
reed, bevonden zich de 19-jarige Delftsche
studenten, de heeren C. D. ten Have, die
aan het stuur zat, en F. H. Plas. Bij het
passeeren van een vrachtauto hield deze
wagen te veel links aan, met het gevolg,
dat een botsing met een tegemoetkomende
auto, bestuurd door den 45-jarjgen heer E.
H. van Heiten uit Scheveningcn. niet ver
meden kon worden.
De beide wagens werden geheel vernield
en de inzittenden rolden op den weg. De
dokters Hugenholtz en Leemhuis uit Oegst
geest waren spoedig ter plaatse voor het
verleenen van de eerste hulp. De heer Van
Heiten had inwendige kneuzingen en bloe
dingen opgeloopen en is in zorgwekkenden
toestand naar het Academisch Ziekenhuis
te Leiden vervoerd.
De studenten, die eveneens ernstig ge
wond werden een hersenschudding hadden
gekregen, zijn ook in genoemd ziekenhuis
ter verpleging opgenomen.
Veenarbeider door auto gedood
Slachtoffer van den slechten weg
NIEUW-WEERDINGE, 5 Nov. Gistermid
dag keerde de 27-jarige veenarbeider H. de
Goedee, wonende alhier, van zijn arbeid in
de werkverschaffing op de fiets huiswaarts.
Door een oneffenheid in den weg geraakte
het rijwiel uit de goede richting, met het
gevolg, dat De G. tegen een hem tegemoet
rijdende personenauto botste. De G. werd
tegen den grond gesmakt en kwam onder
de auto terecht. In zorgwekkenden toestand
werd 't slachtoffer opgenomen en per zieken
auto naar het ziekenhuis te Emmen ver
voerd. Bij aankomst aldaar bleek De Goede
te zijn overleden. Hij laat een vrouw met
drie kinderen achter.
KNAAPJE AANGEREDEN EN GEDOOD
EMMEN. 5 Nov. Toen het 7-jarig zoontje
van den heer G- Horsting, te M e p p e n. gem.
Zweeloo, uit de school naar huis fietste,
passeerde hem te A a 1 d e n een truck met
aanhangwagen van een expediteur uit Gro
ningen. Toen de truck den jongen reeds
voorbij was, is hij op onverklaarbare wijze
in aanraking gekomen met den aanhang
wagen. De jongen werd met zijn fiets op
straat geworpen en bleef zwaar gewond lig
gen. Dokter Boerema, die spoedig ter plaat
se was. verleende Je eerste hulp, waarna liet
ventje naar het ziekenhuis te Groningen
werd vervoerd. Het knaapje is daar aan dc
gevolgen overleden.
Afscheid generaal-majoor
S. W. Praag
Als tweede onder-vocrzltter van het
NederL Roode Kruis
•g-GRAVENHAGE, 5 November. Gis
teren heeft Generaat-^ajoor S. W.
Praag, inspecteur van den Geneeskun
digen Dienst der Landmacht, ambts
halve als tweede ondervoorzitter van het
Nederlandsche Rcode Kruis, op het
hoofdbureau v&n het Roode Kruis aan
de Prinsessegracht alhier afscheid geno
men van de leden van het dage lij ksch
bestuur en de militaire commissi rissen.
De eerste ondervoorzitter, Mr. W. J. Ba
ron van Lynden, bracht in welgekozen
woorden de dankbaarheid van het dageL
bestuur tot uiting, zoowel voor de aange
name persoonlijke samenwerking gedurende
een vijftal jaren als voor de goede verstand
houding met den Militair Geneeskundigen
Dienst Terugziende op de achterliggende pe
riode. memoreerde spr de waardevolle mede
werking van Generaal Praag in tal van aan
gelegenheden, o. a. de ambulance naar
Ethiopië, de regeling van de werkzaamheid
van 't Rood^ Kruis in het evacuatiegebied,
de representatie van het Boode Kruis op
verschillende buitenlandsche conferenties,
enz.
Generaal Praag betuigde zijn hartelijken
dank voor de aangename wijze waarop het
dagelijksch bestuur hem, lid qualitnte qua,
in zijn midden had opgenomen.
ROFFELRIJMEN.
KIND VAN NEDERLAND
Frans heeft geen haast, maar Hansje
Hij stoeit graag met de wind, [wel,
Hij raust graag door de regen heen,
Wat hij geweldig vindt.
Hans rept zich rap, maar Fransje teut,
Zijn kiezen kauwen traag
Als Hans allang naar buiten is
Met welgevulde maag.
Frans houdt alleen maar van de zon,
Hans houdt van alle weer.
Frans ziet wat witjes om z'n neus.
Hans is een banjerheer:
Hij houdt van vechten met de wind.
Hij is op strijd gebrand,
Hij is in alles op en top
Een kind van Nederland.
Nadruk verboden) LEO LENS
Twee foto's van het bezoek van H. M. de Koningin aan Groningen. Links: Enthoio-
siast was de verwelkoming door de bevolking. De juichende menigte in de Oude
Boteringenstraat. Rechts: De aankomst van H. M. de Koningin aan de ambts-
woning van den commissaris der Koningin in de provincie Groningen, mr J. Lint
horst Homan.
Herfst en regen in de stad. Een gistermiddag op de glimmend-natte Groote Markt te Rotterdam gemaakte opnamewelke goed
de trieste sfeer, weergeeft, welke de regendagen van November steeds in de stad teweegbrengen
De reddingboot van Cromer (Norfolk) bracht eenigen der opvarenden van de tot
zinken gébrachte „Cantabria" aan wal. De Cantabriawerd door een vaartuig
der vloot van generaal Franco in den grond geboord.
Als Fransje uit z'n bedje komt
Dan kijkt hij naar de lucht,
Hij schuurt geducht z'n schoudertjes
En loost een diepe zucht,
Hij gaat naar 't raam, drukt op de ruit
Z'n puntig neusje plat
En bromt: het is géén weer weer, Hans!
Het is weer smerig nat!
Als Hans dat hoort is hij present.
Hij springt de veeren uit
En lacht: dat is juist lekker, jo!
Hoor hoe de wind fijn fluit!
Kijk in de plassen in de tuin
Hoe heerlijk het daar spat!
Schiet in je broek, dan nemen we.
Een lekker buiten-bad!
„gothia" pompen
STOOMDUPLEX-, EN SIMPLEXPOMPEN
Duplexpompen en trlplexplungerpompen
voor riem- en electrische aandrijving
Zeffaanzulgende roteerende zuiger-
pompen voor alle soorten oliën
n.v.„hera" ijmuiden