Zuiverheid bovenal Dan moet U werkelijk
overgaan op CHIEF WHIP
„HOE WORD IK MAKELAAR???"
VERFSPUITEN
ZATERDAG S NOVEMBER 1938
EERSTE BEAD PAG. a
Chamberlain en
Halifax naar Parijs
Gedachtenwisseling over den
politieken toestand
Het vermoedelijke programma
De Britsche minister-president Cham
berlain en de minister van Buitenland-
sche Zaken, Halifax, hebben een uitnoo-
diging van de Fransche regeering aan
vaard om van 23 tot 25 November een
bezook aan Parijs te brengen. Zij zullen
vergezeld zijn van mevrouw Chamber
lain en mevr. Halifax.
In het algemeen zal het bezoek de ge
legenheid bieden voor een verdere gedach-
tenwisseling over den toestand in Europa
en de wereld, zooals die zich sedert de over
eenkomst van München ontwikkeld heeft
Ten deele be teekent het bezoek ook een
beantwoording van het bezoek der Fransche
ministers, die gedurende de crisis tweemaal
naar Londen zijn gekomen.
Dat de reis niet alleen politieke beteeke-
nis heeft, blijkt uit het feit, dat Chamberlain
en Halifax van hun echtgenooten vergezeld
zullen zijn.
Volgens „United Press" verklaart men ir.
welingelichte kringen in Londen, dat het
doel van dit bezoek aan Parijs wel wat ver
der gaat, dan wat officieel wordt aangege
ven. De grondslag zou nl. worden gelegd
voor het reeds lang verwachte vier-mogend
heden-pact.
Bovendien, zoo verwacht men, zullen de
Engelsche staatslieden trachten, een gemeen
schappelijke politiek te vinden met Frank
rijk inzake de Duitschc koloniale eischen.
Ziehier het vermoedelijke programma der
te voeren besprekingen:
Ten eerste de mogelijkheden van een En-
gelsch-Fransche overeenstemming over on
derwerpen als de koloniën, de bewapenings
beperking, de luchtaanvallen op burgerbe
volking, het gebruik van gas.
In de tweede plaats de mogelijkheid van
een beter contact tusschen Frankrijk en
Italië, waardoor het Engelsch-Italiaansche
Middellandsche Zeepact beter kan functio-
neeren.
Ten derde de mogelijkheid van bemidde
ling in den Spaanschen burgeroorlog.
Ten vierde de Engelsoh-Fransche econo
mische politiek ten opzichte van Duitsch-
lands machtigen economischen opmarsch
naar het Zuid-Oosten.
Ten vijfde een poging van Engeland,
Frankrijk ertoe te bewegen, het pact met
Rusland op te zeggen, als een gebaar van
vriendschappelijkheid tegenover Hitier.
Tenslotte meent men, dat met opzet thans
dit bezoek gebracht wordt, nu de koloniale
kwestie urgenter wordt, waarbij dan de be
doeling zou zijn te toonen, dat Frankrijk en
Engeland inderdaad solidair zijn in deze
aangelgenheid.
Er is maar weinig twijfel, of Chamberlain
hoopt van Hitler in deze kwestie betere
voorwaarden te verkrijgen inzake de pacifi
catie van Europa, als Duitschland met
Frankrijk en Engeland tezamen moet onder
handelen dar. wanneer het bedde afzonder
lijk kan „afdoen".
ONS FEUILLETON
Eorte inhoud van het voorafgaande
Dolf de Jager, die uit een oud visschers-
ges'.acht stamt, gaat met 't schip de Zeehond
een reis naar de Oostzee maken. Dit is zijn
eerste tocht op de „wilde vaart".
In een stad aan de Oostzee maakt Dolf
onverwacht kennis met een Amsterdamsch
meisje, Ina Vreugd. Op den terugweg raakt
het schip in 't ijs, maar dank zij het moedig
optreden van vier leden van de bemanning
kan het schip weer losgetrokken worden.
Als Dolf weer veilig thuis is, raadt zijn
moeder een nadere kennimaking met Ina
Vreugd sterk af. Ook Ina's huisgenooten
ontraden haar den omgang met een „zee
man". Dan gaat Dolf als matroos met de
„Orion" naar Bordeaux.
Voorloopig blijft hij op deze lijn varen
en telkens als hij in Amsterdam komt, ont
moet hij Ina Vreugd. Haar vader heeft in-
tusschen allen omgang met Dolf verboden
en dit geeft botsingen, die zeer nadeelig zijn
voor de toch al zwakke gezondheid van
mevrouw Vreugd. De dokter spreekt met
Ina. In een gesprek met Dolf verbreekt zij
nu plotseling de verhouding.
Teleurgesteld monstert Dolf voor een
naar de West. Ook zijn geestelijk leven is
geheel uit 't lood geslagen. In een drankshop
van een der Amerikaansche havens beleeft,
hij een ruzie met zijn maat Mannes.
Dan gaat de reis over New Orleans weer
huistoe.
(Zie vervolg hieronder)
Vraagt zonder verplichting het gratis boekje:
Naam:Adres:
Uitknippen en opsturen
De explosie
op de „Vancouver"
Er was kwaadwilligheid
in het spel
De Duitsche consul Van Killinger te
Oakland (Ver. St.) heeft zijn oordeel
over de Vancouver-ramp als volgt ge
formuleerd:
„Mijn onderzoek heeft buiten iederen
twijfel gesteld, dat de exploisie door een
oorzaak van buitenaf is ontstaan. Het is
uitgesloten, dat de ontploffing in het
schip zelf heeft plaats gehad. Ik neem
aan, dat zij het werk van saboteurs is
geweest. Mogelijk zijn de daders aange
vuurd door de agitatie tegen Duitsch
land, die van bepaalde zijde gevoerd is.
Ik verdenk de communisten."
Ook van andere zijde hoort men van sabo
tage spreken. Earl Warren, de districts-
attorney, zeide: „Het is een pijnlijke geschie
denis. Alle getuigen hebben verklaard, dat
de ontploffing van buiten het schip kwam".
Het is wel zeker, dat de „Vancouver", in
dien de ontploffing een paar minuten later
had plaats gehad, in diep water zou zijn ge
zonken. Het gat, dat zich zeven voet onder de
waterlijn bevindt, wordt door duikers met
een kisting dicht gemaakt.
Een officieel onderzoek
Het departement van handel te Washing
ton heeft een commissie van drie personen
benoemd, welke belast is met het instellen
van een onderzoek naar de ontploffing aan
boord van het Duitsche schip Vancouver.
Men heeft den Duitschen consul-generaal
verzocht, een vertegenwoordiger aan te wij
zen, die aan het onderzoek kan deelnemen.
Een Duitsch persoordeel
De Berliner Boersenzeitung bespreekt het
resultaat van het onderzoek naar de exploisie
pp de „Vancouver". Het blad acht het bewe
zen dat de ontploffing te wijten is aan een
bom, waarbij men het bijzonder opmerkelijk
noemt, dat onmiddellijk voor de ontploffing
aan een dagblad in Oakland reeds een be
richt over het scheepsongefluk werd aangebo-
Amerika. Het kan echter geen verbazing
wekken, aangezien men in dit opzicht aan
veel uit het land der gangsters gewend is.
Met het oog op de moreele predikaties, die
Roosevelt en Huil, evenals andere pro
minente Amerikanen plegen te richten aan
het adres van de autoritaire staten, geeft
deze gebeurtenis aanleiding, dezep .heeren te
verzoeken, zich niet te bekommeren om sta
ten, waar orde heenscht, maar om hun eigen
Voor ieder bedrijf
N.V. N.A.V.E.G.O.
Ged Binnenrotte 44 - Rotterdam Tel. 54392
Japan en het negen
mogendheden-verdrag
„Reeds practisch dood"
Dg woordvoerder van het Japansche mi
nisterie van buitenlandsche zaken te Tokio
heeft in antwoord op de vraag, of Japan het
negen mogendhedenverdrag reeds als ge
schrapt beschouwt, verklaard, dat het ver
drag, wat Japan betreft, reeds practisch
dood is.
Een officieele uiteenzetting zal echter eerst
later in een verklaring van Arita volgen.
Een besluit betreffende een drie mogend
hedenverdrag tusschen Japan, Mandsjoerije
en China is nog niet genomen. Het in het
leven roepen van een dergelijk verdrag
wordt echter wel overwogen.
Op de vraag, hoe zich in de toekomst de
betrekkingen van de onderteekenaars van
het negen mogendhedenverdrag, met China
zullen ontwikkelen, verklaarde de woord
voerder. dat China als onafhankelijken, sou-
vereinen staat het recht toekomt, met de
verschillende staten afzonderlijk te onder
handelen. In de toekomst zal het begrip van
de „open deur"' echter nog slechts zuiver
economisch zijn, waarbij alle politieke ge
zichtspunten absoluut uitgesloten zullen zijn.
De Japansch'Chineesche oorlog Duitsche invloed in Slowakije
Het nieuwe bestuur
van China
Naar een Japansche
eenheidspartij
In Chineesche kringen te Peking, wel
ke in nauw contact staan met de Japan
sche autoriteiten, is men van meening
dat de Japansche regeering een door
generaal Doihara opgesteld plan heet!
goedgekeurd, hetwelk voorziet in de in
stelling van een federale Chineesche
regeering.
Doihora is inmiddels uit Tokio te
Peking teruggekeerd.
Aan het front in Midden-China hebben de
Japansche land- en zeestrijdkrachten lva-
Joe. 100 K.M. stroomopwaarts van Uankau,
bezet, waardoor zij zijn gevorderd tot hal
venvege Hankau en Jo-Tsjou. Andere afdee-
lingen hebben Pee-Tsji bezet, terwijl ook
Toeng-Sjan, 40 K.M. ten westen van Poe-Tsji
genomen is.
Volgens Chineesche berichten is er in tie
krijgsbedrijven aan de belangrijke fronten
een stilstand ingetreden. Men verwacht, dat.
de Japanners snoedig van Woc-Sjang naar
het zuiden zullen oprukken.
Aan den noordelijken oever van de Jangtse
hebben de Japansche troepen bij Shanghai
getracht de Chineesche guerillabenden uit
haar stellingen te verdrijven. De Cliineezcn
trokken eerst terug toen hun munitie
bruikt was.
Japan wil totalitaire partij
„Naar een nieuwe orde" is thans de leus
van den dag in Japan. De „Jomioeri Sj:
boen" meldt in dit verband, dat de actie voor
het scheppen van een nieuwe orde een defi
nitieven vorm aanneemt. Men wil bet doel
bereiken door een nationale reorganisatie
en de vorming van één enkele, machtij
politieke partij. Het blad verwacht, dat ei
de December een organisatie-commissie voor
de nieuwe totalitaire partij zal worden
gesteld, waarbij men niet alleen van de
diensten van politici gebruik zal maken,
maar ook van die van financiers, industri-
eelen en vertegenwoordigers van weten
schap en journalistiek.
De eerste secretaris van het kabinet,
Akiri, K&zami, voert, reeds besprekingen met
verschillende kringen en met de ministers.
De Spaansche burgeroorlog
Navarreezcn veroveren Ebro-linies
De Navarreezen hebben op 't Ebrofront 16
achter elkaar gelegen linies van de repu
blikeinen veroverd tijdens een verbitterd
gevecht, waarin de vijand met de bajonet op
het geweer verdreven werd.
Over het algemeen hebben de republikei
nen aan het gehecle Ebrofront weinig tegen
stand geboden, zoodat de nationalisten ge
durende het a.s. weekend hun zuiverings
actie, naar men verwacht, zullen kunnen
voltooien.
Het wélslagen van dit offensief wordt voor
een groot deel toegeschreven aan het feit, dat
de aanval zoo geheel onverwachts heeft
plaats gehad.
Honderden verwoestende boschbranden
woeden in de Ver. Staten, in een zich o.er
twaalf staten uitstrekkend gebied van Ohio
tot de golf van Mexico en van de Atlantische
kust tot de Mississippi Er wordt geweldia»-
schade toegebracht aan bosch en graano »g-
sten. Duizenden werkloozen en farmers zijn
betrokken bij den strijd tegen Je branden.
Hakenkruis en Jodenhaat
De Slowaaksche autoriteiten hebben be
sloten den Duitschen autoriteiten in Slowa
kije toe te staan het hakenkruis-embleem
vrijelijk als armband te gebruiken.
Men beschouwt dit besluit als een verdere
aanwijzing voor den toenemenden Duitschen
invloed in den nieuwen autonomen staat.
Eet Duitsche Nieuwsbureau meldt uit
Bratislava, dat de Slowaaksche regeering
vandaag de eerste maatregelen tgen de Jo
den heeft genomen. Te Bratislava werden
eenige Joden uit hun woningen gebaald en
in hechtenis genomen. Voorts werden eenige
duizenden geïmmigreerde Joden gearres
teerd. die over de Slowaaksche grens naar
Hongarije zullen worden afgeschoven.
In de straten van Bratislava staat op som
mige zaken aangegeven, dat het Arische
ondernemingen zijn.
Er zou reefis een boycotbeweging tegen
Joodsche zaken zijn ingezet, welke, volgens
het D.N.B. zou uitgaan van de Hlinka-garde.
Tsjechoslowakije moet een
president kiezen
Nationale vergadering op 10 dezer bijeen
In een gemeenschappelijke vergadering
van de voorzitters der Tsjechoslowaaksche
coalitiepartijen te Praag is besloten, na 10
November de nationale vergadering bijeen
te roepen, in verband met de keuze van een
president der republiek, in de vacaturc-
Benesj. Men moet tot genoemden datum
wachten, omdat eenst dan de bezetting van
het aan Hongarije af te stane gebied zal zijn
voltooid. Momenteel wordt in de Tsjechi
sche hoofdstad reeds beraadslaagd over den
persoon van den candidaat. waaromtrent
men nog weinig boort verluiden.
DUBIEUSE
VORDERINGEN
FI0UCI A-INCASSO'S
STAAT TOT OW DIENST,
zowel op als zondei contract
VRAAGT BEZOEK PROSPECTUS
De toestand in Palestina
Twee havens gesloten verklaard
In het officieele Palestijnsche staatsblad
wordt een verordening gepubliceerd, volgens
welke in de havens van Gaza en Akko de
in- en uivoer van alle goederen wordt ver
boden. De douanekantoren in de havens zijn
gesloten.
De algemeene staking der Arabieren duurt
nog voort, maar neemt toch in intensiteit af,
in bet bijzonder te Nabloes en Haifa. Van
een aantal incidenten wordt melding ge
maakt, zooals het doorsnijden van telefoon
draden. het werpen van bommen enz. De
troepen blijven hun naspeuringswerk voort
zetten. Hierbij zijn te Nabloes twee Arabie
ren gearresteerd, die naar men meent met
terroristische activiteit te doen hebben ge-
bad. Een andere Arabier werd doodgescho
ten en belangrijke documenten werden in
beslag genomen.
Brody in hongerstaking
Brody, de Roetheensohe oud-premier, die
op 27 October gearresteerd is, o.a. onder be-
sohuidiging van gevaarlijk optreden voor
den staat, heeft verzocht zijn proces te ver
wijzen naar de rechtbank van Uzhorod. Het
verzoek is van de hand gewezen.
Brody .is in hongerstaking gegaan.
Een droom, die in vervulling ging
De radio vervult de ether....
Helaas, ook de politiek
(Van onzen Duitschen correspondent)
Het is weliswaar mode geworden, om het
tijdperk van de Duitsche gesohiedenis tus
schen 1918 en 1933 verachtelijk als de zoo
genaamde „systeemtijd" te- kwalificeeren,
om dan de nationale herleving sedertdien
tot op den huidigen dag met glans en gloed
te verheerlijken, maar och, zoo nu en dan
schijnt men toch door de omstandigheden
gedwongen te worden, om toe te geven, dat
er in dien uiterst moeilijken tijd ook wel
iets goeds tot stand is gebracht
Zoo kan men bijvoorbeeld tbans, nu de
Duitsche radiodienst zijn vijftienjarig be
staan mag vieren, niet ontkennen, dat men
in den moeilijken tijd van 1923, toen heel
het maatschappelijk leven nog gebukt ging
onder de booze gevolgen der nauwelijks
overwonnen inflatie op zeer bescheiden
schaal begonnen is met een bedrijf, hetwelk
thans per jaar een kapitaal oplevert, waar
de jaarlijksohe begrooting van menigen
kleinen staat niet tegenop kan!
Toen wij enkele weken geleden in óe
„Ausstellungshallen" van Charlottenburg de
„Rundfunk-Ausstellung" bezochten waar
bij ook Nederland door Philips vertegen
woordigd was konden wij namelijk aan
de hand van betrouwbare gegevens vast
stellen, dat er in het Derde Rijk van toen
bet is in den tussohentijd immers alweer
veel grooter geworden ruim 9 millioen
betalende luisteraars zijn, hetgeen een
maandelijksche opbrengst van 18 millioen
mark beteekent! En onwillekeurig gingen
onze gedachten toen terug naar den tijd,
toen met liet radiobedrijf te Berlijn door on
dernemende mannen het eerste begin werd
gemaakt.
In andere landen was men heel wat verder
toen op initiatief van het rijkspostministerie
te Berlijn de eerste stap in die richting werd
gedaan. Thans vindt men het in toonaan
gevende Duitsche kringen een schande, dat
men zoolang heeft geaarzeld, doch men ver
geet. dat Duitsdhland door den oorlog een
arm land was geworden en dat de maanden
der inflatie den ondernemingsgeest hadden
gefnuikt. Men kon zich de weelde van een
„Funkhaus" eenvoudig niet permitteeren en
wie zou er in het buitenland toen, zijn kapi
taal aar. hebben gewaagd?
Daar bij de deskundige firma's geen radio
zenders verkrijgbaar waren gaf men aan de
technische afdeeling der P.T.T. de opdracht,
om een geschikten zender in den kortst mo-
geliiken tijd gereed te maken.
In de Potsdamerstrasse, vlak bij den
Potsdamer Piatz huurde men een leegstaand
huis, waaraan de naam „Vox-Haus" gegeven
werd en hier kreeg deze eerste groote zen
der op een houten tafel zijn plaats! De an
tenne op het dak was S0 meter lang en werd
door twee buizen van 18 meter gedragen.
Op den Magdeburger Platz bouwde men een
tweeden zender met een antenneprestatie
van 100 kilowatt.
Weldra ondernam men de eerste uitzen
dingspogingen van concerten en een jaar
later waren wij door voedoen van onzen ge-
naturaliseerden landgenoot Cornelis Brons-
geest meerdere malen tegenwoordig bij con
certen, waaraan beroemde zangers en zan
geressen deelnamen. Het publiek had toen
nog geen toegang, want men was bevreesd
voor storingen.
Vergeten pioniers
Het ligt voor de band, dat men thans in
de Duitsche pers de rjimen verzwijgt van
hen, die het radiobedrijf in gang hebben ge
bracht, want de meesten van hen behoorden
in 1933 tot de beklaagden, die zich in Moa-
bit wegens corruptie hadden te verantwoor
den en vele anderen werden tot nader order
in een concentratiekamp opgesloten. Men
zal zich herinneren, dat de eigenlijke leider
uit dien tijd, staatsraad Bredow, partij
nam voor zijn staf van medewerkers, waarbij
speciaal de eerste en langdurige omroeper,
Alfred Braun, vermeld dient te worden!
Veel geholpen heeft dat niet, want de mees
ten van ben moesten wegens financieele
corruptie langdurige straffen ondergaan en
men vraagt zich af. waar al deze menschen
gebleven zijn, die zulk een verdienstelijk
werk hebben verricht.
En hoe stond het die eerste jaren met de
toehoorders, met de „dames-en-heeren-
luisteraars"? Men nam met een zeker wan
trouwen het zwarte toestel in ontvangst,
want men geloofde niet. dat de muziek zoo
maar uit de lucht naar binnen zou waaietn
en de koptelefoon veroorzaakte allerlei
zotte situaties, want men ging al te keer,
wanneer iemand de deur wat hard dicht
klapte, omdat dan liet contact even gestoord
werd! Ook de luidspreker in den vorm van
een trechter wekte verbazing en men stak er
zijn neus in om toch vooral geen klank te
missen!
Maar toen de radio eenmaal zijn plaats in
bet volksleven veroverd liad, beleefden de
toestellen een tijd van hoogconjunctuur,
want het werd mode en iedereen wilde mee
doen. Menschen. die tot dusver in zeep of
worst hadden gedaan, gingen radio-ontvan
gers fabriceeren en de herrie werd zoo groot,
dat de bewoners der groote huurkazernes
dag en nac-ht met elkaar overhoop lagen. De
vorm der toestellen was vaak afschrikwek
kend, de technische verzorging liet veel te
wenschen over en onder deze concurrentie
hadden groote fabrieken als Philips die
toen ook grooten omzet had in Duitscbland,
maar tegenwoordig aan bepaalde voorschrif
ten gebonden is zwaar te lijden.
Maar ook deze kinderjaren liggen thans
HET PELMANISME
'ollcdlsc Inllchtln-
PELMAN-INSTITUUT
(Opgericht 1000)
AMSTERDAM
DAMRAK 68 TELEFOON 41878
achter ons. Of het er in ieder opzicht beter
op geworden is? Voorzoover het om Groot-
Duitschland gaat. kan dat niet zonder meer
gezegd worden. Men hoort weliswaar goede
muziek, maar de politiek overheerscht let
terlijk alles, het volk wordt per radio opge
voed. „gleichgeschaltet" en op den duur
wordt dat bedenkelijk vervelend!
Men is op de gedachte gekomen, dat er
geen beter en omvangrijker middel voor po
litieke propaganda bestaat dan de radio
dienst onder staatsbeheer! Om dezen „dienst
aan het volk" zoo omvangrijk mogelijk te
maken, heeft men thans den „volksomtvain-
ger" ingevoerd, een toestelletje, dat alleen
over de Duitsche zenders gaat, maar dan
ook reeds voor 35 mark verkrijgbaar gesteld
kan worden. Zoo hoopt men binnen afzien-
baren tijd het aantal gehoorzame luisteraars
met millioenen te vermeerderen!
De droom van vele jaren geleden is wel
iswaar in vervulling gegaan, doch eenigs-
zins anders, dan de uitvinders dat vijftien
jaar geleden gedacht en gewenscht heb
ben
BOOM'S AAMBEIENZALF
beien worden krachtig be
streden door BOOM'S
AAMBEIENZALF. Het jeuken
<48
Soms zwierf hij door de stad, en groot was zijn verwonde
ring over de opmerkelijke tegenstellingen in deze wereld
van het machtige. Ook hier waren de wolkenkrabbers en
breede hoofdstraten. Maar tevens zag hij, vaak niet eens ver
van dit grootsche, krotwoningen, en straten zonder verhard
wegdek.
Na een regen lagen deze wegen als modderige landpaden.
En de verlichting met ouderwetsche koolspitsen, die even hel
opvonkten en vlug doofden, liet achterlijkheid zien, die hem
onbegrijpelijk voorkwam in een dergelijke wereldstad. Het in
drukwekkende viel voor hem op een lager plan, bij het aan
schouwen van zooveel en zulk schrijnend verschil. De schijn
heerschte ook in dit nuchtere werelddeel.
De ruimen waren vol, de Poolster kon afvaren. Reeds toen
hij los was van den wal, werden nog brieven voor den kapi
tein en enkele leden van de bemanning afgegeven.
Eén ervan was bestemd voor Dolf. Een oogenblik dacht hij
aan Ina Vreugd.
Zou zij?Nonsens! Waarom zou ze? En waarom ver
smachtte lij"
Het bleek een brief van z'fl ouders te zijn. Vanuit Curasao
had hij geschreven over de reis en zijn leven aan boord. Met
geen woord had hij gerept over zijn mistroostigheidEr
zijn gevallen, die je zelf moet uitvechtendit was zijn
conclusie eens tegen den stuurman uitgesproken.
De brief uit Holland, geadresseerd aan Curagao, was door
den scheepsagent naar New Orleans doorgezonden en had
hem in de laatste minuut bereikt.
Maar het wonderlijkste was dèt, wat zijn moeder hem
schreef. Ze kon onmogelijk uit de korte aanteekeningen van
hém zijn innerlijken strijd en opstand ontdekt hebben. En toch
scheen haar brief een antwoord op een verzwegen vraag. Dolf
vergat, dat zijn moeder hem thuis had gadegeslagen. En hoe
kort ook zijn verblijf geweest mocht zijn, het was lang ge
noeg om haar jongen in z'n teleurstelling te leeren kennen.
Las hij eerst met een glimlach over zijn gezicht het begin,
over den stand van zaken thuis en de blijdschap over zijn be
houden reis door den Oceaan, daarna met vreugde de
vragen over zijn studie, vragen door vader gesteld en door
moeder geschreven, (jij ben' mijn secretaresse, zei vader al
tijd) tenslotte zat hij echter te lezen met een ernst, welke
Zwiers deed informeeren, of er zwarigheden waren.
Wat... eh... o, nee, nee... antwoordde hij en las verder.
Moeder schreef over twijfel, welke zij pas na grooten strijd
mocht omzetten in zekerheid. Of eigenlijk werd dit niet door
haar gewrocht, maar door den Schepper aller dingen. Zij had
de fout begaan om steeds te klagen en te verwijten. Tot zij
het woord las: Immers is mijn ziel stil tot God.
Lees die Psalm 62 eens, m'n jongen, raadde zij aan. Laat
je boeken even liggen en lees in het Levensboek, al is het dan
maar die eene Psalm. En rust dan even uit, probeer niet zoo
maar op losse grond een eind te maken aan een on kerheid,
die je ook wel zult kennen, evenals ik. Je hebt in die groote
havens zooveel drukte gehoord en gezien, dat je waarschijnlijk
weer verlangen zal naar de zee. Daar ben je voor een deel
weer op je zelf en zal je de stilte van dat \Voord beter ver
staan
Ik kan het zoo moeilijk uitleggen, jongen, schreef ze nog,
al zou ik nog zoo graag willen
Tijdens de lange reis over den Oceaan was Dolf de zwijg
zaamste in het foksel. Onvoldaan over zichzelf, zich bewust
van zijn zwevende geestes-gesteldheid en zoekend naar
vastheid, leefde hij niet meer geheel mee, met zijn maats. Hij
werkte met hen, gaf antwoord op hun vragen, indien het
strikt noodig was en wijdde zijn tijd als wacht te kooi aan
z'n studie. Maar ze bevredigde hem niet. Hij deed het meer
uit plichtsgevoel en ook om zich daardoor te kunnen onttrek
ken aan de kleine gemeenschap in het volksverblijf.
Kerel, zei Zwiers eens, blijf je nou altijd nog mokken
over dat geval in Beaumont? Vergeet dat liever. Het is ver
leden en je hebt genoeg aan wat komt, lijkt me. Of vecht het
liever nog even uit met Mannes. Dan hebben wij onder de
bak tenminste weer een man -\yaar we mee praten kunnen.
Och Zwiers. Dolf glimlachte om de vergissing van
zijn maat, Beaumont was Beaumont, maar is er niet meer,
voor mij. Enheb jij al eens verlangd, naar iets, dat je
eigenlijk niet weetik bedoel, je wilt iets anders en weet
toch niet wat
Zwiers keek hem nadenkend aan. Over zijn blijmoedige
bruine gezicht gleed een weemoedige trek. Die jongen heeft
of heimwee of is verliefd. Wat zou kwader wezen, dacht hij.
Een varensgezel zou nooit met een vrouw in aanraking
moeten komen. Dat zou geen van beide hartzeer geven
en tochnee, als je zooveel zout in je luchtpijp
Dolf lachte en schudde zijn hoofd. Je bent aan 't fari-
taseeren
Zwiers staarde hem beteuterd aan. Hoe heb ik het
dus geen vrouw?ik word oud, geloof ikde moderne
ideeën kan ik bepaald niet meer bekoersennah!
Het speet Dolf, dat hij zich eenigermate bloot had gege
ven, hoezeer hij ook waardeerde, dat Zwiers hem op zijn'
wijze wilde helpen en terugbrengen in den kring van de
matrozen. Maar hij wist nu zeker, dat hij niet de hulp zou
krijgen, welke noodig was.
En de stuurman had hem op een wacht gezegd: Jager, je
hebt eens beweerd, dat er gevallen zijn, die je zelf moet uit
vechten, daar had je gelijk in. Maar soms vecht een mensch
te lang, en dan is hij niet meer in staat om gezond en blij te
wezen. Er moet een tijd zijn, om te rusten.
Stuurman, ik heb dat meer gehoord. Maar als je stil
wil wezen, lukt het je niet altijd
Dat is zoo, Jager. Misschien moet het wel zijn, niet een
rust forceeren, je dwingen om stil te wachten, omdat je dan
een grootere Macht uitschakelt. Je wil het zelf in eigen kracht
doen. En soms is dat fout.
En hij verkeerde nog in den toestand van onzekerheid,
toen de Poolster Madeira beliep. Het schip bleef op de ree
liggen en negers laadden een deel uit de ruimen, voorname
lijk duigen uit Beaumont, in houten en ijzeren lichters.
Ze werkten langen tijd en traag, met veel geschreeuw en
weinig daden.
Maar de ploeg bootwerkers zorgde wel, dat er genoeg van
hun menschen aanwezig waren om de gedachte te wekken,
dat er ook gearbeid werd. Een groep luierde echter, verborg
zich in schaduw-hoeken van de ruimen, en wachtte tot ze
gepord werden.
HVorcft vervolgd
