jMettiur £i*itisd)r (üourant Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leidenen Omstreken I.G.B. UbonnemttttsprijS: Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevestigd is 2.35 Franco per post 2.35 4- portokosten Per week0.18 Voor het Buitenland bij wekelijksche zending4.50 Bij dagelijksche zending5.50 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j cf. NO. 6540 Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 53936 VRIJDAG 4 NOVEMBER 1938 19e Jaargang attfoerttnttepriftm: Van 1 tot 5 regelsf L17'/i Elke regel meer0.22'/i Ingezonden Mededeelingen van 1-5 regels2.30 Elke regel meer0.45 Voor het bevragen aan 't bureau wordt berekendf 0.10 SCHOLINGSARBEID VOOR JEUGDIGE WERKLOOZEN Onze aanvankelijke meening over de plan hen van minister Romme tot bestrijding van de jeugdwerkloosheid, is gunstig. Be grijpen wij het goed, dan is de hoofdge dachte deze: loonarbeid voor jongens be neden 15 en voor meisjes beneden 16 jaar te verbieden en deze te vervangen door scholingsarbeid en nijverheidsonderwijs. De Regeering verwacht van deze maat regelen een zoodanige verschuiving in de verhouding van vraag naar en aanbod van jeugdigen, dat in meer dan een jaarklasse van hen, voor wie de ondernemingsarbcid toegelaten blijft, de werkloosheid zal ver dwijnen. Dit ware een zeer toe te juichen gevolg. Maar de maatregelen brengen ook conse- kwenties met zich mee. Op één daarvan ves tigt de Regeering zelf de aandacht: ze zullen geld kosten. Wanneer de Regeering enkel een verbod van loonarbeid uitvaardigde, zou de gaping tusschen school en bedrijfsleven nog groo'cr •worden. En waar de Regeering geen gelden beschikbaar kan stellen voor een achtste leerjaar, (hoewel sommigen zelfs een negen de leerjaar verwachten) zouden de niet- leerplichtige kinderen derhalve de straat op moeten, met al de nadeelen en gevaren daaraan verbonden. Dus stuurt de Minister op scholingsarbeid aan. En daarom heeft de Regeering reeds besloten meer subsidie ie verleenen aan kampwerk, centrale werk plaatsen, werkobjecten en cursussen en zelfs de bedrijven eenige schadeloosstelling toe te kennen. Dit gaat in tegen „het advies der negen'', maar er zal niet aan te ontkomen zijn, wil men iets bereiken. De bijdragen in de kampkosten worden bv. Verhoogd van 75 tot 85 pet. Uitnemend, zou den wij zeggen, maar men moet in het alge meen ook niet verder gaan. In het advies der negen zat zeker dit goede element, dat men aandrong op meer Aanmoediging van het particulier initiatief. Er wordt van particuliere zijde veel gedaan; er kan bij wijze van spreken door een goed georganiseerde actie steeds meer ge daan worden. Steunen op de overheid is in vele gevallen niet te ontgaan en ook vaak Volkomen rationeel; maar het mag niet zóó worden, dat het particulier initiatief, waarop ide Minister ook nu een beroep deed, slechts regelend en uitvoerend optreedt. Over een ander gevolg van de voorgeno men maatregelen zegt de Minister, als we het wel hebben, nog niets. Het is duidelijk, dat wanneer alle veer tienjarigen van ondememingsarbeid uitge sloten worden, dit voor kinderrijke en werk- arme gezinnen moeilijkheden kan opleveren. Wanneer de veertienjarige zoon vier of zes gulden per week gaat verdienen, dan is dat voor vele moeders een uitkomst. Nu werd tot heden aan jongelui, die in de jeugdwerkverschaffing of kampen werden geplaatst, wel een bedrag als zakgeld uitge keerd, maar zeker niet beneden de 18 jaar De gezinnen met 14-jarige jongens zijn hier mee dus niet geholpen. Meent de Minister, dat deze last gedragen kan worden?, Ontploffing op een Duitsch schip Werd zij door een bom veroorzaakt Na den geheimzinnigen brand op het s.s. „Deutschland" is thans een tweede schip de HamburgAmerika Lijn uoor een ongeval getroffen. Het s.s. „Vancouver", dat geladen was met goederen in blik, heeft n.l. kort na vertrek uit de haven van Oakland ontploffing meegemaakt, welk} mijlen was te hooren. Volgens sommigen zou deze gebeurtenis zich in de machinekamer hebben voorgedaan, die daarop met water pol stroomde. Toeschouwers op den wal zagen dat de „Vancouver", die slechts langzaam voer, be gon te zinken. Kustwachtschepen en andere booten verleenden met spoed assistentie, waarop het schip voor Oakland aan den grond kon worden gezet De vrees, dat cr bij het ongeluk dooden gevallen waren, is ongegrond gebleken. De kapitein, Moessingcr heeft reeds meegedeeld, Lijk van Engelsch vlieger aangespoeld EGMOND AAN ZEE, 4 November. Gis termiddag is op 2 Km. ten Zuiden van Eg- mond een lijk aangespoeld. Bijzondere ken- teekenen, zooals de kleeding, wijzen erop, dat men hier te doen heeft met het stoffe lijk overschot van een Engelschen vlieger. Vraagt Uw leverancier „St.Raphaëi" QUINQUINA De fijnste apéritif. Trompenberg's PALACE HOTEL Hilversum Telefoon 7941 (2 lijnen) Hel geheele a a t geopend BRACK'S DOELEN HOTEL AMSTERDAM-CENTRUM Kamers incl. Holl. Ontbijt vanaf -f f.- Rostige sfeer In het '•entrum van de stad l\ leder 'modern comfort -» Telefoon 40661 dat Moessinger noemde de ontploffing, die aan stuurboord geschiedde, zer-r verdacht en achtte het niet uitgesloten, dat zij veroor zaakt is door een bom. Dr H. SAP Wordt op 17 Nov. a.s. zeventig jaar DEN HAAG, 4 Nov. Op 17 Nov. as. hoopt Dr. H. Sap, zenuwarts alhier, zijn zeventigsten verjaardag te herdenken. Dit feit zal uiteraard allereerst door den jubilaris en de zijnen met dankbaarheid worden herdacht. Maar het zal onge twijfeld óók voor vele oude en nieuwe vrienden en bekenden aanleiding zijn om op dien dag van hun medeleven blijk te Omtrent den levensloop van Dr. S., waar van bij zijn 40-jarig ambtsjubileum breed voerig mededeeling werd gedaan, behoeven we nu niet in allerlei bijzonderheden te treden. Slechts willen we er aan herinneren, dat Dr. Sap na een voorspoedig volbrachte studie, zich in 1897 als geneesheer aan de Stichting „Veldwijk" te Ermelo verbond en dat hij in 1907 tot Geneesheer-Directeur van Bloemendaal te Loosduinen werd benoemd. zoodanig was hij werkzaam tot 1 Nov. 1931, op welken datum hij gepensionneerd Het is vooral aan z ij n activiteit te danken, dat de aan Bloemendaal verbon den kliniek „Ockenburgh" (op 28 Nov. 1930 geopend) werd gesticht. Aan de Ver. tot Chr. Verzorging van Kran- ken in Nederland, waarvan genoemde inrich tingen uitgaan, heeft hij dus zijn beste krach ten gegeven. En over zijn hartelijke toewij ding wordt nog steeds in breeden kring met waardeering gesproken. Zijn verdiensten werden mede erkend door zijn benoeming tot Officier in de Orde van Oranje Nassau. De groote toewijding, waarmede Dr. Sap Het Prinselijk gezin naar Duitschland Hedenmorgen vertrokken 's-GRAVENHAGE, 4 November. Men meldt ons van officieele zijde, dat Prinses Juliana en Prins Bernhard met Prinses Beatrix heden naar Duitschland zijn vertrokken voor een 14-daagsch be zoek aan Prinses Armgard te Reejten- walde. Mr L. G. Besier f Oud-procnreur-generaal bij den Hoogen Raad 's-GRAVENHAGE, 4 November Op 70-jarigen ouderdom is hodenochtend te dezer stede overleden Mr. L. C. B e s 1 e r, oud-procureur-generaal bij den Hoogen Raad der Nederlanden, commandeur in Orden van den Nederlandschen Leeuw* en van Oranje-Nassau. Met ingang van 1 April j.l heelt Mr. Besier wegens het bereiken van den daartoe door de wet gestelden leeftijd, zijn hooge functie neergelegd. Onder dankbetuiging voor de vele en gewich tige diensten, door hem in verschillende rechterlijke betrekkingen aan den iande bewezen, werd hem toen eervol ontslag verleend. Hij werd opgevolgd door Mr. W. J. Berger. Kalverteelt-regeling en mond- en klauwzeer Onmiddellijke opheffing gevraagd In een te Utrecht gehouden vergadering, onder voorzitterschap van den heer G. J Ruiter te Knype, ter bespreking van <l°n noodtoestand onder de veehouders, welke ontstaan is tengevolge van de kaïverteelt- regeling, vooral in verband met de verwoes ting welke het mond- en klauwzeer thans teweeg bracht, is besloten den minister van Economische Zaken een telegram te zenden, waarin verzocht wordt onmiddellijk tot op heffing der teeltregeling te willen ove-gaan. De vergadering besloot voorts om de eaee- ring een uitvoerig adres te zenden en een commissie te benoemen, bestaande, uit ve>* tegenwoordigers van diverse op de ve~~a dering aanwezige organisaties cn individu- eele personen, teneinde tot een krachtige actie over het geheele land te komen. Op deze vergadering waren onder meer aanwezig afgevaardigden van de volgende instellingen: de Vereeniging van actie tegen de bestaande kalverteeltbeperking in Fries land, Landbouw en Maatschappij, de NeJ. Vereen, van veeweiders en mesters, de Bond van Melkveehouders in Utrecht, de Christel, organisatie van kleine zelfstandigen in Gel derland en verder individueele veehouders uit nagenoeg alle provincies, alsmde Dr. M. D. Dijt uit Haarlem en de heer S. Vellinga, secretaris van den Frieschen Agrarigchen Bond. Meer Spaansche sinaasappelen Op de vergadering van de frieuwe Zuid- vruchtenbond, gister te Utrecht gehouden, wees de voorzitter de heer R. Mol te Rot terdam op het feit, dat de sinaasappelen import uit Spanje, die ondanks den oorlogs toestand, in 1937 nog 800.000 kisten bedroeg, dit seizoen terugliep tot 20.000 kisten. Wat voor de handelaren enorme schade betee- kende. Namens een der importeurs deelde de voorzitter mede, dat voor het a.s. seizoen over grooter import kon plaats hebben, zij het dan nog een aanmerkelijk geringer hoe veelheid dan in 1937. zijn arbeid heeft verricht is ongetwijfeld hieruit te verklaren, dat hij, krachtens de beginselen waaruit hij leefde, wist wat Christelijke barmhartigheid is. Steeds heeft hij de zorgende en beschermende hand uitge strekt over zwakken en kranken en daarne vens getoond óók een open oog en een warm hart te hebben voor de stoffelijke en geestelijke belangen van het personeel. Worde het den jubilaris gegeven zijn taak als zenuwarts, die hij in nog ongebroken kracht verricht, nog vele jaren te vervullen en moge ook zijn arbeid als voorzitter van het College van Regenten der Gevangenissen te 's-Gravenhage en als medewerker in het reclasseeringswerk rijkelijk gezegend worden. Op het gouden jubileum van den Chr. Militairen Bond in Oost- en West-Indië. In de pauze nuttigt Dr H. Colijn in gezelschap van Dr A. A. L. Rutgers en Dr J. Schokking een kopje koffie. Processen over de wilde busdiensten De één zegt ja, de ander nee 's-GRAVENHAGE, 4 November. De be handeling van het kort geding voor den president van de Haagsdhe Rechtbank waarbij de autnverhuurondernemer A. Koch den Staat heeft gedagvaard vanwege bet onrechtmatig aanhouden van zijn autobus sen, is uitgesteld tot Vrijdag 11 November des ochtends om elf uur. De behandeling van het kort geding van de Nederlandsche Unie N. V. tegen den Staat is nog niet vastgesteld. Voorts vernemen wij, dat Jhr. Mr. W. H. den Beer Portugael, raadsman van de Haag- sche Tramweg Maatschappij, alsnog hooger beroer» zal aanteekenen van het vonnis in kort geding van den president van de Haag- sche Rechtbank, waarbij de stopzetting van de autobusdiensten van het Reisbureau Stoop werd geweigerd. Eisch van Spoorwegen niet toegewezen ARNHEM, 4 November. Gisteren heelt de president van de Arnhemsche rechtbank, Mr J. H o u w i n k. in kort geding uitspraak g daan betreffende de vordering van de Ne derlandsche Spoorwegen om de wilde bus diensten van de N.V. Matser, die de verbin ding van Arnhem met Den Haag onder houdt, en de busdienst van het autobusbe drijf Toonen te Nijmegen, een dienst tus «chen Nijmegen en Amsterdam, te staken. Gisteren heeft de Arnhemsche politie h^t vertrekken van verschillende bussen uit Arnhem naar Amsterdam verhinderd. Deze diensten zijn door den president van de Amsterdamsche rechtbank verbo- Regeeringstomatensoep Wegens den overvloedigen tomatenoogst heeft de Nederlandsche Groenten- en Fruit- centrale, teneinde de telers te behoeden vooi de noodlottige gevolgen van overproductie, een groote hoeveelheid tomaten uit de markt genomen en deze, onder bijvoeging van rijst, laten verwerken tot tomatensoep in blik. Van deze blikken zullen eerlang iy2 mil- lioen stuks beschikbaar worden gesteld voor distributie onder de werkloozen. Maar daarnaast is de Nederlandsche Groentep- en Fr uiteen tr ale voornemens partij van niet minder dan 4y2 millioen blikken in den vrijen handel te brengen. Het ligt in de bedoeling dezen verkoop te doen geschieden via grossiers, winkeliers, coöperaties en grootwinkelbedrijven, onder het etiket „Centrale voor de veilingen". Om het nieuwe regeeringsartikel ingang te doen vinden, zal de Centrale een bedrag van 60.000 beschikbaar stellen voor clamedoeleinden. De ministers De Wilde. Colijn en Weiter (zittend v.l.n.r.) tijdens de va Beheer van het Algemeen Nederlandsch Persbureau, bij de opening van het r Heerengracht te Amsterdam: heer Nijgh. voorzitter van den Raad van kantoorgebouw van het A.N.P.aan de Nieuwe Burgemeester Men schrijft ons uit Hendrik-Ido-Aml- icht: De heer H. Duiker, die met ingang van Nov. is benoemd tot burgemereter onzer t i-meente, werd geboren te Assen, op 2 Oct 1905. Een paar jaren later vertrokken zijn ouders naar Hilversum, waar de heer Dmker de lagere school en de H B.S. be zocht Daarna werd hij in Sept 1923 werk zaam gesteld als volontair ter gemeente secretarie te Maartensdijk. Van 1 Dec. 1924 tot 1 Mei 1925 was hij ambtenaa; ter secre tarie te Hilversum, waarna hij van 1 Mei 1925 tot heden de functie bekleedde van ad junct-commies ter secretarie te Maartens dijk. Tevens was hij daar ambtenaar van den burgerlijken stand. De heer Duiker is Chr. Historisch en is lid der Ned. Herv Gemeente. Hij gaf zich buiten zijn ambtelijken werkkring aan velerlei arbeid, wat kan blijken uit de omstandigheid, dat hij secretaris is der -Chr. Hist. Kiesvereen. en van de Oranje- vereenaging; hij is voorts secr.-penning meester van de Burgerwacht, secretaris van de afdeeling van hest Ned. Bijl^lgenoot- schap en van de Vereeniging tot Evangeli satie te Hollandsche Rading. Het no-jarig bestaan der K.M.A. Wordt op 24 en 25 Nov. te Breda herdacht BREDA, 4 Nov. De herdenking van het 110-jang bestaan van de Koninklijke Mili taire Academie, zal plaatsvinden op 24 en ~5 November a.s. Het programma van de feestelijkheden vermeldt o.m. op den eers ten dag een marsch door de stad en een defile voor autoriteiten alsmede een recep tie in de receptiezaal van de Academie en voor den tweeden dag de inauguratie het ethnografisch museum der K.M.A. Uitslaande brand in de hoofdstad Twee verdiepingen vernield AMSTERDAM, 4 November. Een fel uitslaande brand heeft gistermiddag te circa half vier de eerste en tweede verdieping van het perceel Singel 307 bij de Heisteeg te Amsterdam totaal vernield. Op beide verdiepingen is een pension ge vestigd. Op de eerste étage woont een vrouw roet een kind terwijl op de tweede verdie ping twee Suriramers hun kamers hebben. Toen een van deze Surinamers thuis kwam, bemerkte hij reeds op de trap eer brandlucht. De trap van de tweede verdie ping kon hij door de zware rookontwikke ling niet meer opgaan. Hij snelde naar de achterkamer van de eerste verdieping, waar de vlammen het hevigst woedden en in wel ke kamer de brand scheen te zijn uitgebro ken. Aan blusschen viel voor hem niet te denken. Hij keerde terug naar de voorkamer van de verdieping, waar hij de bewoonster cn haar kindje voor het groote gevaar waar schuwde. Deze hadden toen blijkbaar nog niets bemerkt De inmiddels gealarmeerde brandweei verscheen met de motorspuiten van de ka zernes Prinsengracht en Rozengracht, waar van alleen de eerste water gaf. Met twee stralen werden de reeds naar buiten slaande vlammen bestreden en reeds na korten tijd niocht het den brandweerlieden gelukken 'f vuur meester te worden. Beide verdiepir gen echter brandden totaal uit, van den in hoedel kon zoo goed als niets worden ge De kantoorruimte van een gelijkvloers ge vestigde expeditiefirma kreeg belangrijke waterschade. De „Chryssi" wordt opgeblazen ROTTERDAM, 4 November. Gister is men begonnen met de voorbereidende werkzaam heden voor het opruimen van het wrak van de ..Chryssi". het Grieksehe stoomschip dat vorige week bij Poortershaven is gezonken Lnkere bergingsvaartuigen van de N.V. v d. Tak s Bergings Mij zijn bij het wrak aan gekomen. In de eerstvolgende dagen wordt een aanvang gemaakt met het leggen dei dynamietlaoingen. Eerst zal "het wrak ech ter zooveel mogelijk worden gesloopt. Daar na wordt het in gedeelten opgeblazen. Het geheele karwei zal drie manden in beslag nemen. VOORNAAMSTE NIEUWS Dit Nummer bestaat uit TWEE bladen Het Prinselijk gezin is naar Berlijn ver- trokken. Verschenen is het Voorloopig Verslag der Tweede Kamer over de begrooting van Onderwijs. Te Amsterdam is een Poolsche bankier gearresteerd, verdacht van oplichting. Gisteravond heeft het A.N.P. een nieuw hoofdkantoor officieel in gebruik genomen De Centrale Raad van Beroep heeft het ontslag van Ir. van der Veen behandeld. In Amsterdam heeft een felle brand gewoed. Ook het Britsche Lagerhuis heeft de inwerkingtreding van het Engelsch-Ita- liaansche accoord goedgekeurd. Het Duitsche s.s. „Vancouver" geteis terd door een ontploffing. Chineesch oordeel over Konoje's ver klaring. KWALITEIT en LIJN harmonieeren volkomen in de W.L.D. Schoen Heeren die het ge noegen kennen van het beste te dragen, kie zen daarom steeds W.L.D. SCHOENEN )F al voor weer krijgen we Matige tot krachtige westelijke tot zuidelijke wind, zwaar bewolkt tot be trokken, waarschijnlijk eenige regen, weinig verandering in temperatuur. 87 nuttige warmte (bö normalen •tand van den regulator) Officieel vastgesteld door het RUksnUver- heldsl&boratorlum te Delft. In prü- Basaltinetegels in alle kleuren. TROTTOIRBANDEN - enz. N.V. HOLLANDSCHE BASALT1NE TEGELFABRIEK - ROTTERDAM plooi» »n Mochin»fobn»li I.G B l »n #n Bronzen Porren Deuren Kozijnen Plool>refi<#n en UzerconsFruciies lel20*4. VALKENBURG (L.) Hotel Franssen Bondshotel A N W B.E N A O. 80 kamers, koud en warm stroomend water. Lift. Centrale verwarming Eigen garage gratia. Pensionprijs f &50 tot f L— Gelderland en het emigratie- vraagstuk Er zullen weinig provincies in ons land land zijn waar hert vraagstuk van de e.v. emigratie meerdere belangstelling hebbef» kan dan in Gelderland. De boerderijen, dio toch al niet tot de grootste behoorden, zijn gesplitst toen een vader twee zoons op een bedrijf moest zetten en daardoor is het getal „kleine bedrijven" in onze provincie zeer groot. Daarom is het initiatief dat de heer J. J. G. Boot, burgemeester van Wisch, genomen ieeft te prijzen om n.l. tot een onderzoek te komen in hoeverre emigratie voor onze Gelderlanders beveekenis hebben kan. Jm dit met elkaar te overleggen, heeft hij tegen Zaterdag 19 November een vergadering be legd in het gebouw voor Chr. Belangen te Arnhem, waar over dit vraagstuk zal A-or den gesproken. Allereerst zal aldaar spre ken de heer W. Warn a ar. Burgemeester van Hazerswoude. voorzitter van de Chr. Emigratie-Centrale, verwijl de heer C. Sm e enk, lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, een toelichting zal geven op den stand van het emigratio-vraagstuk. Voor onze provincie mag dit werk van groot belang geacht worden. Verschillende vooraanstaande personen betuigden reeds hun sympathie met dit streven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1938 | | pagina 1