WOENSDAG ia OCTOBER 1938
DERDE BLAD PAG. 9
BEPROEFT DE GEESTEN
Vrijzinnigen, van allerlei slag, sociaal
democraten voorop, verzekeren bjj elke ge
legenheid, dat ze diep respect hebben voor
anderer levensovertuiging en dat elk ge-
loovig Christen zich in hun kring zonder
ergernis kan bewegen en met hun pers vol
komen content kan zijn.
Wat dit beteekent kan men voor de zoo-
ycelste maal leeren uit het smalend en lioo-
nend stukje, dat de roode pers schreef ovc-r
do censuur, welke ècn Kerkeraad te Schie
dam toepast op ouders, die volharden in de
dwaling om hun kinderen naar dé openbare
school te zenden.
De kerkelijke procedure zelf valt buiten
onze beoordceling; acht de roode pers zich
geroepen er wel een meening over te zeg
gen, dan staat haar dit volkomen vrij. Wij
zullen op dat recht .niets afdingen. Maar wij
kunnen niet nalaten' te protesteeren tegen
de wijze, waarop zij het doet en wij moe
ten de aandacht vestigen op den geest van
ongeloof, welke er uit dit artikel spreekt.
Letterlijk citeeren is niet noodig. De schrij
ver neemt een loopje met „de dringende ver
togen, die broeder-kruidenier cn broeder
hakker tot de ouders hadden gericht over
de verderfelijkheid van het openbaar onder
wijs". Maar, „het ouderpaar bleef zioh, on
danks al dit liefdebetoon, wellustig in satans
klauwen wentelen"*
Deze aanhalingen zijn voldoende. Dat de
schrijver verder den draak steekt met de
niiotiveering van den Kerkeraad en besluit
met smalend uit te roepen: „dat noemt men
dan godsdienst"; daarover kunnen we
-wel zwijgen. Uit alles proeft men de vijand
schap óf de onkunde. Deze cn dergelijke
schrijvers kunnen of willen nu eenmaal
niet verstaan, dat het in deze dingen niet
gaat om een persoonlijke liefhebberij, maar
over de vraag, wat gehoorzaamheid aan
Gods Woord eischt.
„Dat noemt men dan godsdienst"; schimpt
'de roode pers. Ja, het i s godsdienst, wan
neer ouders gewezen worden op hun ver
plichting om hun kinderen te onderwijzen
en te döen onderwijzen in de waarheden van
Gods Woord. Daarover is elke strijd uitge
sloten, omdat de Schrift ten dezen met vol
komen duidelijkheid spreekt.
Het staat iedereen in ons land vrij om dit
te untkennen, doch wanneer men het doet
op de wijze als hierboven is omschreven,
dan denken wij onwillekeurig aan 't Bijbel
woord: „Beproeft de geesten of z,ij uit God
zijn".
GEVAARLIJKE VRIENDEN
Op het artikeltje, dat wij hierboven kwa
lificeerden en in verband daarmee volgt
een ander stukje, dat evenzeer de aandacht
trekt. De redactie van de roode pers schrijft
'daarin over „de moeilijkheden, waarvoor de,
katholieken (in Oostenrijk) zich, sedert het
optreden van het nationaal-socialisme, zien
gesteld". Zij worden gearresteerd en gevan
kelijk weggevoerd, wanneer zij moedig hun
geloof belijden.
De conclusie is de volgende:
1 „Tn dit simpele incident ligt de geheele
strijd om het nationaal-socialisme besloten.
In den strijd tusschen God en Caesar kiezen
de nazi's duidelijk den laatste".
Dat doen de nazi's, goed. Maar doen
sociaal-democraten anders? Wat is de grond
oorzaak van de vervolging der Christenen
in Duitschland? Dit, dat de nationaal-socia-
listen zeggen: gij moogt uw godsdienst vrij
belijden, mits. gij er maar niet mee in het
openbare leven komt.
1 Menig vrijzinnige, ook menig sociaal-demo
craat, heeft deze conclusie afgewezen voor...
Duitschland; maar in ons land wenscht
inen hetzelfde als de nazi's. Men zegt dan,
dat men tegen vermenging van godsdienst
en politiek is. Het komt echter op hetzelfde
neer.
1 Uitgaande van dit thema, ziet de roode
pers kans om de roomsch-katholieken te
waarschuwen cn meteen op te zetten tegen
het kabinet-Colijn; want als men „achter
Dr Colijn blijft aansukkelen", dan neemt
Whisky Soda
Caramella
Van Lonk a
te Breda
Stichting
Morgenland Zending
Jaarvergadering te Utrecht
Dr P. Berron uit Straatsburg over
den strijd der Armeniërs
UTRECHT, .12 October. Onder voorzitter
schap van den heer G. L. Baron van
Boe.tzeiaer werd gisteren alhier de jaar
vergadering gehouden- van do Stichting Mor
genland-Zending, de Nederl-andsche afdee-
ling van de Action' CJhrëti'enne en
O r 1 e n t",
Na lezing van JFsabn 146 en gebed her
dacht de voorzitter in zijn openingswoord de
in het afgeloopen jaar overleden medewerk
ster uit het district Zeeland ir.ej. M. C. v. d.
Bosch. Voorts richtte spr. zich tot dr P.
Berron uit Straatsburg-Meinau, die in
deze vergadering zou spreken over zijn reis
naar Syrië en Mesopotamië. Inzonderheid
wees de voorzitter op den hechten band, welke
tusschen den Elzas en ons land bestaat, uit
welke beide landen het Morgenlandwerk
eigenlijk geschiedt.
Mej. Cato de Witte uit Utrecht bracht
vervolgens het jaarverslag uit, dat een goed
beeld gaf van den gestadigen groei van Alep
po als geestelijk centrum. Er zijn in Aleppo
vijf Protestantsche kerken en een- vereeni-
gingsgebouw, dat ook voor kerk wordt ge
bruikt wanneer dat noodig is.
Het gebrek aan kleeding en dekking is
echter nog steeds groot. 163 gezinnen moeten
den winter zonder dekking tegemoet gaan.
Hoewel er reeds veel gedaan is legde spr. er
den nadruk op dat nooit genoeg verricht kan
worden om de arme Armeniërs te helpen.
Met nadruk wees mej. de Witte er nog op
dat ook handwerken bij haar te koop zijn.
Over het algemeen brachten de collecten in
ons land gehouden, groote bedragen op. Te
Aleppo worden in het verplegingshuis nu 133
kinderen verpleegd. Van het door de Stich
ting uitgegeven tweemaandelijksche blad Mor
genland werden oplagen van 17.300 exem
plaren uitgegeven, terwijl het „Kleine Mor
genland" ten getale van 5500 exemplaren
verspreid werd.
De eerste penningmeester Mr. M. P.
Thomassen k Thuessink van dei-
Hoop van SI och ter en, kon ook wat
het financieele deel betreft moedgevende
klanken laten hooren. Uit alle verslagen
klonk een danktoon tot God, Die ook in het
afgeloopen jaar trouw bleek en het werk rijk
zegende. M e j. J. J. D o n n e r uit Goes sprak
over het werk van de afdeeling „Philadel
phia" en vertelde van de samenstelling der
damescomité's. Spr. herdacht ook haar voor
gangster mej. M. C. v. d. Bosch, die op het
gebied van organisatie van comité's veel
goeds verricht heeft.
Dr P. Berron spreekt
Des middags hield dr. P. Berron uit
Straatsburg een toespraak en deed ver
volgens mededeelingen over zijn recente reis
naar Syrië en Mesopotamië. Spr.
schetste eerst het internationale karakter van
de Morgenland-zending. De Stichting kent
Engelsche, Fransche, Zwitsersche, Neder-
landsche en Syrische medewerkers. Veel en
groot zijn de moeilijkheden welke worden
ondervonden, maar al het werk wordt ver
richt onder het Christelijke motto: nochtans!
Zijn er blijkbaar onoverkomelijke bezwaren,
dan wordt doorgegaan en gezegd „nochtans
zal de Heer helpen". En dat wordt niet alleen
door de Europeanen gezegd, ook de bekeerde
Armeniërs die behulpzaam zijn in het Evan-
geliewerk (vooral onder de Mohammedanen)
weten kracht uit dit Goddelijk „nochtans te.
putten. Telkens doet zich nieuw leed voor
.maar de Armeniërs blijven trouw in het
geloof en daarom blijven ook wij den Ar
meniërs trouw. Spr. wil geen kwaad spreken
van de Turken, maar een feit is toch dat de
Armeniërs dag in dag uit in angst leven
voor hen omdat zij van de Turksche zijde al
zooveel hebben moeten ondervinden. Er
wonen nu 30.000 Armeniërs maar van rustig
wonen is geen sprake.
De voorzitter bracht dr. Berron dank voor
zijn betoog en sloot hierna met gebed de
jaarvergadering der Stichting Morgenland
zending.
De Lichting 1939
Telt 42.765 dienstplichtigen
Practisch echter 8 a 10.000
minder in dienst
Het aantal in te lijven dienstplichtigen
voor de lichting 1930 bedraagt 42.765. Dat
is althans het eindcijfer van den indee*
lingsstaat.
Intusschen beteekent dit niet, dat er ook
eenzelfde aantal jongelieden in werkelijken
dienst onder de wapenen zal komen. Van de
aan de verschillende lcgeronderdeelen toe-
gewezenen zullen er worden afgekeurd of op
andere wijze aan de sterkte komen te ont
vallen. Gerekend wordt, dat dit ongeveer
20 pet zal zijn. Wordt hiermede rekening ge
houden, dan komt men tot een cijfer, dat
niet zoo ver ligt boven dat der officieele
lichtingsterkte, zijnde 32.000 man, daarin be
grepen de 4600 man extra om, in verband
met de nieuwe wapens, achterstand uit het
verleden in te halen.
De lichting 1938 gaf de beschikking ove'
een contingent van 25.917 man, waarbij dan
nog kwamen de 4600 voor speciale doelein
den. Samen dus ruim 30.500 of 2000 beneden
het normale contingent. Die achterstand
wordt over 1939 ingehaald; vandaar do
34.200, waarop voor dit jaar gerekend wordt.
Bestemd zijn voor de:
infanterie 23.615 man
wielrijders 1.114
oefeningsdet.
school V.O. 510
geneesk. troepen 1.011
rnotordienst 572
luchtstrijdkrachten 800
intendance 63
genie 2.831
pontonniers 386
torpedistcn 167
artillerie S.217
•huzaren en pantser
wagens 2.599
zeemacht -850
Totaal 42.765 man
In de 12 indeelingsdistricten komen deze
dienstplichtigen onder de wapenen en wel te:
de maatschappelijke ellende, maar ook de
werfkracht van het nationaal-socialisme toe
en het gevolg zal zijn, dat „de Nederland
sohe katholieken toch door hetzelfde gevaar
als hun Duitsche broeders worden bedreigd,
zij het vooralsnog in geringer omvang".
De kronkelredeneering is frappant; maar
frappanter is nog, dat dezelfde redactie, die
de Roomsch-Katholieken wil beschermen
tegen geloofsonderdrukking, zelfs aan de
Kerken van Nederland het recht betwist
om in eigen kring in gebondenheid aan
Gods Woord tucht te oefenen.
Zou de geloofsvrijheid wel Volkomen
gaaf blijven als sociaal-democraten het voor
het zeggen hadden? Wij zijn er niet vol
komen gerust op. Zij konden wel eens ge
vaarlijke vrienden worden.
Leeuwarden 2.255
Groningen 3.882
Zwolle 2.837
Arnhem 4.782
Utrecht 2.218
Haarlem 3.845
Amsterdam 3.516
Den Haag 7.231
Rotterdam 3.247
Middelburg 1.145
Den Bosch 4.763
Maastricht 3.04 4
Totaal 42.705
Ds J. Haring, predikant der Ned. Herv. Gemeente van GiessendamNeder-Har-
dinxveld. vierde Maandag zijn 40-jarig ambtsjubileum. De jubilaris met zijn
echtgenoote temidden van de leden van den kerkeraad.
DONDERDAG, 13 OCTOBER
1875 en 301,5 M. ».00—9.1S
- KRO. 2.0012.04Ï
tlek (Om ca. 8.1S
■RHiziek. 10.15 Mor-
10.45 Gram.muziek. 11.30 Gode-
dte nat ig halfuur. 12.00 erichten. 1215 KRO-
Orkest .(1.001.20 Gram.muziek) 2.00 Hand
-vverkuürtje. 3.00—3.55 Pianovo^rdraoht
gram.muziek (Om ca. 3.45 Berichten).
4.00 Bijbellezing. 5.00 Gram.muziek. 5.05
Cursus handenarbeid voor de Jeugd. o.3a
Gram.muziek. 6.45 Causerie ..We ke betee-
kenis heeft Esperanto in Christelijke krin
gen?" 7.00 Beriohten. 7.15 Boekbespreking:
7 45 Reportage, eventueel gram.muziek. 8.00
Berichten ANP. Herhaling SOS-Be rich ten.
8.15 Orgelconcert. 9.00 Causerie Midden
Europa in de naaste toekomst O.oO NCRV-
(10.00 Bercihten ANP). 10.45 Gym*
Moreenwijding. 10.15 Gram.muiic».
Voorde vrouw. 10.35 Omroeporkest. 11.00
Declamatie 11.25 Omroeporkest en solist.
(Om ca. 12.15 12.13 (Berichten). 12.30 Het
AVRO-Amusementsorkest en soliste. 1.13
Ensemble Jonny Kroon. 2.00 Causerie ..De
Uw eigen uur-
rt. 3.00 Cuireus*
klok dei
olg Ca
.uw. 3.4
Bericinten, gram,
Zoekt mondeling contact met Ivonol-tandpasta
Deze geeft een ware mondwasscliing cn maakt Uw tanden werkelijk wit, Heerlijk schuimend. Fnsch san smaak en
zeer zuinig. Tube 6040 en 25 ct.
Een vergelijking met het jaar 1938 heeft
weinig zin. De nieuwe Dienstplichtwet werkt
meer en meer door en dat heeft tot gevolg,
dat niet alleen de infanterie 10.000 ingelijl
den meer ter beschikking krijgt, maar ook
de andere wapens, vooral de technische,
zeer worden versterkt
De infanterie is thans buiten de Grena
diers en Jagers, verdeeld over 22 regimen
ten en een school voor reserve-officieren.
Verder bezitten we 2 regimenten wielrij
ders (waarvan er 1 nog nader zal worden
opgericht.) Bij het bataillon geneeskundige
troepen behoort een school voor reserve-
officieren.
De rnotordienst telt 4 compagnieën.
De luchtstrijdkrachten beschikken over 3
regimenten. De intendance-troepen hebben
een sterkte van 1 compagnie. De genie is on
derverdeeld in 3 regimenten. Daarbij sluiten
aan het korps pontonniers en torpedisten
met een school voor reserve-officieren.
De bereden artillerie groeide tot 8 regi
menten met een treinafdeeling en een school
voor reserve-officieren.
De onbereden artillerie omvat de „gele
rijders", 2 regimenten luohtdoelartillerie, een
regiment kustartillerie en een school voor
reserve-officieren. Bij dit onderdeel zijn nog
4 regimenten in oprichting.
De huzarenregimenten tellen weer tot 4.
Bij dit wapen zijn verder ondergebracht dc
beide escadrons pantserwagens en 2 regi
menten huzaren-motorrijders.
Tenslotte beschikken we nog over een
school voor res-off. der cavalerie, een voor
res.-off. der militaire administratie en een
voor dienstplichtige onderofficieren-admini
strateurs.
Voor de officiersopleiding zijn l3l4 dienst
plichtigen bestemd en voor de onderoffi
ciersopleiding 3340.
Per regiment infanterie is gerekend op
984 man. Een regiment wielrijders telt 557
man, de regimenten luchtstrijdkrachten 222.
211 en 367 man, het regiment pioniers 1452
man. de pontonniers 386 man, een regiment
bereden artillerie 524 man, een regiment on
bereden artillerie ongeveer 255 man, een re
giment luchtdoelartillerie 93S man, een regi
ment huzaren 580 man tot 600 man, een re
giment. huzaren-motorrijders 233 mar
een eskadron pantserwagens 60 man.
Zware straf voor
deserteerende zeelieden
Monsterboekjes een jaar ingehouden
Naar aanleiding van het verzoek van de
reederij tot inhouding van de monsterboek
jes van twee schepelingen, onderscheidenlijk
als tremmer en stoker gemonsterd op het
stoomschip „Eibergen", wegens het onrecht
matig doen eindigen van de arbeidsovereen
komst, heeft de Raad voor de Scheepvaart
beslist, dat de monsterboekjes van deze twee
zeelieden voor een jaar zullen worden inge
houden. Dit is de zwaarste straf, ooit opge
legd, sinds het in werking treden van de
wet, die uitspraken van dezen aard mogelijk
maakt,
Deze zware straf is opgelegd, omdat er
geen enkele reden van verontschuldiging
aanwezig bleek.' Het. is békend, dat een Je
sertie in Amerika veelal er toe leidt, dat de
schepelingen als armlastige vreemdelingen
naar Nederland worden gezonden. De Staat
en de reederij kunnen hier voor een belang
rijk financieel nadeel komen te staan, ter
wijl de reederij van dergelijke deserties
groot ongerief kan oudervinden.
Zes maanden niet varen
De Raad voor de Scheepvaart heeft voorts
uitspraak gedaan inzake het verzoek van
de reederij tot inhouding van het monster
boekje van een schepeling, als matroos ge
monsterd op het stoomschip „Towa", we
gens het onrechtmatig doen eindigen van de
arbeidsovereenkomst. Deze man zal gedu
rende zes maanden niet'kunnen monsteren.
Dr. Ir. M. H. DAMME NAAR INDIE
Naar wij vernemen zal Dr. Ir. M. H.
Dam me, Directeur-Generaal der P. T. T,
op 10 November per K.L.M. voor particuliere
doeleinden naar Indië vertrekken. Ongeveer
12 December wordt hij hier te lande terug
verwacht.
Kapitein van 't s.s. „Grootekerk'
gestraft
Wegens stranding voor Terheiden
AMSTERDAM, 12 October. De Raad
voor de Scheepvaart heeft uitspraak ge
daan inzake de stranding op de Nederland-
sche kust, benoorden Terheiden, van
stoomschip „Grootekerk" op 4 Maart j.l.
De Raad is van oordeel, dat dé stranding
van de „Grootekerk" naast andere oorzaken,
mede aan niet voldoende voorzichtige navi
gatie van den betrokkene, dus aan zijn
schuld, is te wijten.
Ongetwijfeld zijn hier voor den betrokkene
verzachtende omstandigheden aanwezig,
doch anderzijds meent de Raad op den
voorgrond te moet91 stellen, dat de betrok
kene is een Nederlandsohe kapitein, die zoo
danig op de hoogte behoort te zijn van dé
Nederlandsche kust, dat hij onder de ge
geven omstandigheden te allen tijde een
stranding van zijn schip weet te voorko
men.
Mitsdien besloot de Raad den betrokkene
de bevoegdheid te ontnemen om als kapi
tein te varen op eon schip voor den tijd van
veertien dagen.
Nog een gezagvoerder gestraft
Eveneens uitspraak doende inzake de
klacht van den inspecteur-generaal voor de
scheepvaart tegen don kapitein van het mo
torschip „Hebe", wegens overlading van dat
vaartuig, schorste de raad dezen gezagvoer
der voor den tijd van acht dagen. De raad
is, met den inspecteur-generaal voor de
scheepvaart, van oordeel, dat de klacht ge
grond is.
Lt.-generaal Swart 75 jaar
Gep. luit.-generaal H. N. A. Swart, oud-
vice-prcside-nt van den Raad ivan Nederl.-
Indië en voorzitter van het Verbond van
Nationaal Herstel, wordt heden 75 jaar.
In 18SG vertrok Swart als tweede lui
tenant naar Indit*, alwaar hij o.a. deelnam
aan dc Idi-expeditie, cn in 1900 de Militaire
Willemsorde IIIc kl. ontving. Twee jaar
later werd hij civiel en militair resident der
Zuider- cn Oosterafdeeling van Borneo. In
1906 volgde zijn benoeming tot civiel en mi
litair gouverneur van Celebes en onderhoo-
righeden en in 1908 vertrok hij in dezelfde
functie naar Atjeh. In het volgende jaar
vielen de buitengewone bevordering tot ko
lonel on de onderscheidingen van c.mmand.
11 de Mil. Willemsorde en ridder in de orde
an den Ned. Leeuw hem ten deel. In 1911 en
1912 volgden resp. de bevorderingen tot ge-
neraal-majoor en luitenant-generaal. In 1916
werd generaal Swart adjudant in buiten ge
wonen dienst van de Koningin. Hij werd ia
1918 eervol ontslagen uit den militairen
dienst, onder dankzegging voor de vele en
gewichtige diensten den lande bewezen.
Van dat jaar tot 1922 bezette hij den hoo-
gen post van vice-president van den Raad
van Nederl.-Indië. In 1921 ontving hij de
onderscheiding van Grootoffcier in de Orde
van Oranje-N"assau.~Hij is tevens president
curator van de Indologische facu'.teit te
Utrecht,
Doodelijk schietongeval
te Breda
Reserve-officier voor den Krijgsraad
DEN BOSCH, 12 October. Voor 'den
Krijgsraad is behandeld de zaak tegen den
26-jarigen J. W. de G., afkomstig uit Rot
terdam, res.-tweede-luitenant van het zesde
regiment infanterie te Breda, die ziéh te
verantwoorden had wegens het feit, dat het
aan zijn schuld te wijten is, dat de dienst
plichtige soldaat H. W. van Dongen op 23
Juni j.l. te Breda door een schot uit een
geladen dienstpistool zoodanig in het hoofd
is getroffen, dat deze korten tijd daania
overleed.
Op 23 Juni heeft de reserve-luitenant aan
den soldaat Van der Gouw een dienstpistool
overgegeven, teneinde het schoon te laten
maken.
De beklaagde voerde niets te zijner ver
dediging aan, doch sprak zijn leedwezen uit
over liet feit, dat door zijn daad de soldaat
Van Dongen is overleden.
De auditeur-militair Mr. J. S. L. Aghina,
hierna requisitoir nemend, achtte de
5.20 Felicitaties. 5.30 Het AVRO-
Aeollanorkest. 6.30 Sportpetjes. 7.00 Voor
de kinderen. 7.95 Het AVRO-Dansork-eet.
7.30 Engeslchc les. 8.00 Beriohten ANP, Ra*
diojouirnaal. Mededeeling<en. 8.15 Concertge-
bouw-prkest en soliste. In de pauze: Cau
serie over Schubert. 10.30 Damnieun-s, hier
na: Gram.muziek. 11.00 eirchten ANP. hier
na tot 12.00 De Twilight Sereuaders .(opna*
iROITWICH l.'OO M. 12.05 Orkest. 12.50 Ra*
diotooneel. 1.20 Orkest. 3.20 Plano. 4.10 De
clamatie. 5.05 Voor de vrouw. 5 20 Septet^
6.05 Causerie. 7.00 Zang en .obligaatviool-,
7 20 Orkest. 8.05 Revue. 8.50 Causerie. 9.43
Orgel cn zang. 10.20 Korte Kerkdienst. 10.4(7
Causerie Mainly about Manhattan'', 10.55
Orkest. 11.35 Ensemble.
RADIOPARIS 104S M. 12.35 Orkest, 3.05
Zang. 8.35 Zang. 8.50 Opera.
KEULEN 456 M. 6.30 Orkest. 7.50 Orkest 3.25
Volksliederen. 11.20 Orkest. 1.30 Concert.
3.20 Orkest 5.40 Cello en plano. 7.30 Orkest
9.50 Orkest 11.20 Nachtconcert ,(opn.).
BRUSSEL 322 cn 484 M. 322 M: 12.50 en 1.3#
Orkest. 8.20 „Der Vogelhand Ier", openette.-
4 8 4 M: 12.50 en 1.30 Orkest. 6.35 Orkest,
8.20 en S.35 Orkest. 10.30 Cello en Piano,
10.55 Orkest
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M: 7.30 Decla*
natie. 8.05 Symphonieorkest. 9.50 !V3ool etf
Jtvlool. 10.20 Orkest.
«RIJKEN êk LANGE
^BINNENROTTE 154 ROTTERDAM
schuld van den beklaagde bewezen en elscft-
te tegen hem een voorwaardelijke hechtenis*
straf van een maand met een proeftijd vart
twee jaar.
De verdediging werd gevoerd door Mr Sas*
sen, uit Den Bosch, die tot vrijspraak conclu
deerde. omdat door de niet te voorziene
daad van den soldaat; van Hout de keten'
van causaliteit tusschen de daad van den
beklaagde en den- dood van het slachtoffer
is verbroken. De roekelooze daad van Van
Hout, die met het vuurwapen is gaan spe
len, wetende, dat een pistool een gevaarlijk:
wapen is, is als de directe oorzaak te be
schouwen.
De Krijgsraad zal over veertien "dagen
uitspraak doen*
HET BESTE INSTITUUT VOOR SCHRIFTELIJK ONDERWIJS
LWETENSCHAPPELIJK N I EU WSN.v.
LELIEGRACHT 30 TEL. 33044 AMSTERDAM C.
Prospectus No. 90 en proeflessen der .volgende opleidingen op aan-
r**5*" yrage kosteloos verkrijgbaar;
Mulo-A en B H.B.S.-A en B Staatsexamen A en B Boekhouden (alle
examens) Accountancy Handelscorrespondentie (Ned. en Mod. Talen)
Stenografie Middenstandsdiploma Akten L.O. en M.O.-A Mod. Talen
Hulp-, Hoofd- en Na-akte Muziekleer L.O. Tekenen Politie-diploma
Akte M.O. Staathuishoudkunde Algemene Ontwikkeling, enz.
Examencursussen met examengarantie, onder volledig bevoegde, individuele lei
ding. Aansluiting aan elke voorstudie mogelijk. Alle studievakken afzonderlijk
te volgen, Aanvang te allen tijde. Uitstekende referentiën.
i (27
T Er schoof een muur van water naderbij. Een vervaarlijk
blauw-groen stuk.
De Orion lag in een diepte en scheen verpletterd te worden
ionder den waterberg. Maar in het oogenblik, waarop de reuze-
golf wentelde, werd het schip opgenomen en er overheen ge
tild. Het schokte alsof een log monster zich midden onder de
kiel ophief en het weer af liet glijden.
De Golf van Biscaye was woedend losgebarsten. Ze stond
er voor bekend dat ze vaak in toorn uit kon schieten en ver
borgen krachten in beestachtige wreedheid over schepen en
bemanningen kon laten uitwerken. Het was of ze zich beklemd
Voelde en in een hoek gedrukt waande. Ze meende zich be-
iiauwd en bedreigd door de rechte kust van Spanje en de
ronde bocht van Frankrijk, die een poging tot omsingeling
kon beteekenen. Ze moest laten zien, dat ze zich niet liet
overrompelen, dat ze over voldoende strijdkrachten kon be
schikken.
De Golf van Biscaye verweerde zich waanzinnig.
En de kleine Orion wist, dat de ondergang niet ver stond.
Maar zijn stalen lichaam gaf zich niet zonder strijd gewonnen.
Zijn hart was sterk, zijn wil nog sterker. Hij wilde zich niet
stellen onder de dictatuur van een ruwen ónbesuisden woes
teling. Zelfs al had die dan een klinkenden naam: GOLF
VAN BISCAYE. Een naam, suggestief, beeldenrijk. klank
vol. Een naam, die bekend was over het Westelijk Halfrond,
en in alle havens van het Verre Oosten. Een naam, die in vele
boeken vermeld werd, in ontelbare zittingen van de Raden
van Scheepvaart was voorgelezen.
Een naam. die voorkwam in journalen van Hollanders en
Engelschen, van Duitschers en Franschen, van Denen en
Grieken, van Italianen en Russen.
De Orion stelde zich alleen onder het bestuur van mannen,
die nauw aan hem verbonden waren, die wisten, wat een
schip was: een levend wezen met nooden en behoeften. Man
nen, die zeker zijn kuren kenden en ze met straffe hand be
dwongen, maar mannen ook, die met beleid optraden en niet
eigenzinnig hun wil en wetten oplegden, zonder zich eerst af
te vragen, of die wel overeenstemden met den aard en het
draagvermogen van hun schip.
De Orion had spottend gelachen om de kleine nijdige gol
ven van de Le Four. Die roffelden als de klinkhamers op de
gloiende nagels in zijn huid. Ze waren er meer om hem te
sterken.
Nu was alles veranderd. Hij steunde grimmig. Want over
zijn kop en zijn ruimen rolde een zware pletwals. De lucht
koker van het volksverblijf werd mors gedrukt, knapte af en
rolde in den voorkuil.
Dolf was nog even in het foksel achter gebleven. Hij hoorde
het geweld van de zee, en beefde. Het was een trilling van de
zenuwen, die iets van het komende gevecht doorvoelden. Geen
spoor van angst was er in te ontdekken. Nog minder iets van
vrees. Het was een huivering van spanning. De spanning die
in een korte hevige flits door het lichaam van den jongen ma
troos schokte. De spanning vlak voor een belangrijke beslis
sing, vlak voor de groote kamp tegen samenwerkende natuur
krachten.
God, dacht hij is nu hier. Hij wist, wat het einde zou
zijn. Leven of dood. Vreemd. Je verzette je dadelijk in het
besef, dat je de kracht kreeg. En toch zou het tevergeefsch
kunnen blijken. Maar het slot van alles staat niet aan ons,
menschen, had zijn vader hem eens gezegd. En dat is maar
goed. Want je blijft je dan klein voelen, als je overwint. Maar
een christen heeft de zekerheid, dat hij kan vechten, omdat
ook het leven veel voor hem beteekent. Vergeet dat nooit.
Aan deze woorden dacht Dolf. Hij zag ze plots in één beeld,
toen boven zijn hoofd een klap klonk, die gevolgd werd door
een stroom water uit de opening van de luchtkoker in het
logies.
Kapot! De koket 1
Het beven viel weg. De wil heerschte weer over de zenuwen.
Dat wordt een janboel hier, dacht Dolf, als het gat niet
gestopt kan worden. Hij zocht in een kastje naar een stuk
zeildoek, vond het niet. Toch moest hij het gat dichten, want
voortdurend plenste er water neer, telkens als de Orion zijn
kop onderdompelde.
Dolf wist, dat in het berghok, onder de midscheeps, vol
doende materiaal aanwezig was. Hij besloot het te halen.
Maar zoodra hij de deur van de baksgang opende, zag hij, dat
zijn weg over het dek verre van rustig zou zijn. De kuil leek
een heksenketel. Tegen de hooge luikshoofden golfde woest
een schuimende watermassa. De spuigaten, aan de onderzijde
van de reeling konden den grooten toevoer niet loozen. Er
woelde een zee apart over het schip, dat her en der gesme
ten werd.
Dolf kon zich met moeite staande houden. Hij wachtte op
een gunstig oogenblik. Juist wilde hij een poging wagen, toen
de Orion een schuiver maakte, en direct daarop voorover zeeg.
Het achterschip werd meters opgeheven. Dolf sprong haastig
terug in de gangopening. Precies op tijd. Hij voelde het voor
schip wegzakken. Het leek of de hooge opbouw van de brug
topzwaar geworden was en naar voren tuimelde, recht op
den bak toe.
De wind werd afgesneden, er viel een druk op de oorvliezen
van Dolf.
Dat wordt er een, dacht hij.
En hij vergiste zich niet. Een seconde hing er een onheil
spellende stilte. Toen viel een donderslag op de stalen pla
ten van den hersenpan boven den scheepsneus. En als een
losgebroken bende, als een horde wilde beesten sprongen aan
weerskanten waterbergen in den kuil. Ze bleven er schuim
bekkend tieren en brullen.
Even lag de Orion stil. Hij scheen te bezwijken onder het
gewicht, en verlamd door den onverhoedschen aanval.
Dat was het gevaarlijke.
De schrik door een overrompeling grijpt soms den sterkste
aan. zoo hevig, dat aan tegenweer niet eens gedacht wordt.
En het verzuim kan noodlottig worden.
Dolf wist het.
Hij keek naar de brug, die wit en star stond.
Hoelang duurde deze roerloosheid?
Een tel? Tweedrie?
Zou de Orion zich dan nooit herstellen? Was hij den strijd
moe? Gaf hij zich werkelijk gewonnen?
Dolf klemde zijn tanden op elkaar. Hij was nu een deel vai*
het schip. Hij vocht mee.
Wordt vervolgd 4
