Duitschlands koloniale
aanspraken
De moeilijkheden der internationale
commissie
WOENSDAG ia OCTOBER 1938
EERSTE BLAD PAG. 2
RONDBLIK
En de Mandaatgebieden
Na den „vrede van München" hooren we
telkens weer spreken over de Koloniale
aanspraken van Duitschland.
Het derde Rijk heeft die sinds lang.
Er schijnt ook over gedelibereerd te zijn
tusschen Chamberlain en Hitier tijdens hel
laatste bezoek van den Engelschen eerste-
«ninister aan den Führer.
We maken er geen oorlog over, verklaarde
de Duitsche zijde en van Engelschen kam
werd te kennen gegeven, dat er wel iets
billijks in het Duitsche verlangen school.
Dit kan beteekenen, dat na korter ol
langer tijd de thans bestaande „man
daatgebieden" voorwerp van overleg zullen
worden met de bedoeling ook te dezer zake
den „vrede"' van Versailles te corrigeeren.
Tot die mandaatgebieden behooren de
vroegere Duitsche koloniën, op de teruggave
waarvan geheel of gedeeltelijk het
huidige Duitschland zoo bijzonderen pnjs
blijkt te stellen. Het wil ook als koloniale
mogendheid herleven ten einde zijn inter
nationaal aanzien te verhoogen.
Hoe zijn die mandaatgebieden ontstaan?
Het mandatenstelsel is een „uitvinding
Van Versailles, welke belichaming vond m
het Pact van den Volkenbond en wel 'n
art 22.
Het denkbeeld om het in het leven te
roepen schijnt afkomstig van generaal
Smuts, gedelegeerde van Zuid-Afrika tei
Vredesconferentie. Deze publiceerde einde
1918 een memorie, waarin hij aanslui
tende aan reeds bestaande Engelsche en
Amerikaansche begrippeD een practische
suggestie ontwikkelde omtrent de vraag op
welke wijze de Volkenbond als super
staat gedacht voogdij zou kunnen oefe
nen over bepaalde volken, die nog te weinig
ontwikkeld zijn om op eigen beenen te kun
nen staan.
'Ie tendens was niet onduidelijk.
Er viel koloniale buit te verdeelen na het
einde van den wereldoorlog. Dat was een
penibel zaakje. Want ieder van de over-
wu naars vroeg zich af: waarop zou ik
**.naer door mijn vrienden voor al te on
fatsoenlijk te worden gehouden wsl ba
siee kunnen leggenT
L werd voor de puzzle een oplossing vn
fat hana gedaan, n.l. het mandatenstelsel.
u aard oor behoefde door de overwinnaars
gem koloniaal of ander gebied van de over
wonnenen te worden geannexeerd, maar
men zou dat alles laten beheeren onder toe
zicht van den Volkenbond, tot den tijd dat
de bevolking politiek meerderjarig, rijp
Voor politieke zelfstandigheid zou zijn ge
worden.
Aan verschillende mogendheden zou
mandaat, opdracht, worden gegeven om
deze taak te verrichten. Voor deze voogdij
zouden worden uitgekozen de naties, die
krachtens haar ontwikkeling, hulpmidde
len, ervaring of aardrijkskundige ligging
daartoe het best geschikt waren te achten
ion ook bereid waren het mandaat te aan
vaarden.
n« Volkenbond zou de mandatarissen
controleeren; zij zouden aan den Bond
rekenschap verschuldigd zijn. Het uit
oefenen van een dergelijk mandaat zou ge
schieden in het belang der sociale en an
dere behoeften van de politiek minderjarige
bevolking. Men sprak van een „heilige taaK
der beschaving, waarvoor in het Pact
garanties moesten worden gesteld."
Deze opvatting bracht mee, dat niet alle
mandaten denzelfden inhoud zouden heb
ben. Er waren gradaties mogelijk, want
het eene gebied was wat minder ver van
z'n meerderjarigheid verwijderd dan het
andere. De graad van ontwikkeling zou
maatstaf zijn om het peil te bepalen.
Veel van deze opvattingen is terug te
Vinden in art 22 van het Pact, zij het dai
bet geven van mandaten daarin niet be
hoort aan den Volkenbond, maar alleen de
controle op de uitoefening er van. De man
daten zelf z ij n toegekend aan de voor
naamste bij de vredesverdragen betrokken
geallieerde en geassocieerde mogendheden,
die geen scrupules hadden om mandaat
gebieden te accepteeren.
Zoo kwam Duitschland van zijn koloniën
en Turkije van een groot deel van zijn ge
bied in Azië af.
De vondst was prachtig en de voogden der
onmondigen waren tevreden.
Het mandatenstelsel was dan ook wel
Van een schoonen schijn omgeven, maar was
er meer dan schijn? Is de uitspraak van
wijlen Prof. Struycken zoo ongerijmd,
als hij het mandatenstelsel typeert en mei
een stigmatiseert als „een min of meer
schijnheilige poging om de verdeeling van
den kolonialen buit onder schoone leuzen
te verbergen"?
We bedoelen thans niet een antwoord op
deze vraag te geven.
Zooals we zeiden, werden er groepen
mandaten gemaakt Het waren er drie. Men
sprak van A, B en C-mandaten. In stijl dus.
Tot de A-mandaten behoorden de Turk
BClie gebieden in Syrië, waarvoor Frankrijk
mandataris is, Irak (het oude Mesopotamië)
dat gecontroleerd zou worden door Enge
land. maar al spoedig vrijwel zelfstandig
werd, Transjordanië en Palestina, waaraan
thans, evenals in het verleden, Engeland
zijn pleizier wel op kan.
De B-mandaten liggen In Centraal Afrika
en slaan op lager niveau van ontwikkeling
dan de A-groep, aan welke zekere zelfstan
digheid kon worden toegekend. Deze
mandaten moeten worden bestuurd
voorwaarden, waarborgende de vrijheid
van geweten en van godsdienst, verbiedend
den handel In slaven en sterken drank, het
oprichten van militaire of maritieme steun
punten en v-borgende de gelijkheid
handel en -rk.er voor alle leden van den
Volkenbond.
Er zijn zes B-mandaten. Daarvan zijn
toegewezen aan Frankrijk: een gedeelte
van Kameroen en Togoland; Engeland heeft
het overige er van benevens een deel van
het vroegere Duitsch Oost-Afrika, (Tangan
yika), waarvan de rest aan België is ge
komen.
Tenslotte zijn er nog de C-mandaten. We
taien al weer verder af. Want het zijn de
gebieden, welke tengevolge van de geringe
dichtheid van bevolking en van de verwij-
dfrde ligging van de middelpunten dei
beschaving, het best kunnen worden be
!tuurd onder de wetten van een mandataris,
als een integreerend deel van diens eigen
cebied. Dit zijn dus eigenlijk gewone kolo
nies; alleen is de mandataris verantwoor
ding schuldig aan den Volkenbond, terwijl
oerts dezelfde waarborgen gelden als voor
de B-mandaten. Ook hier dus open-deur-
i itiek.
Het aantal C-mandaten bedraagt vijl; n 1.
Zuid-West-Afrika, toegewezen aan Zuid-
Afrika, de vroegere Duitsche eilanden in de
Stille Zuidzee benoorden den evenaar, toe
gewezen aan Japan, de eilanden bezuiden
aen evenaar, toegewezen aan Australië en
Samoa en andere eilanden, toegewezen aan
Engeland, Australië en Nieuw-Zeeland.
Het jaarlijksche verslag der mandata-
ssen wordt onderzocht door de Perma
nente mandatencommissie van den Volken
bond, welker meerderheid bestaat uit niet
mandatarissen. Aanvankelijk telde de com
missie 9 leden. Het waren de koloniaie
ïogendheden België, Engeland, Frankrijk
Italië, Japan, Nederland, Spanje en
Portugal en verder Zweden; in 1926 kregen
nog Duitschland dat in genoemd jaar
den Volkenbond trad en Zwitserland eeD
plaats in de commissie. Duitschland heeft
zich, gelijk bekend, sinds enkele jaren ge
heel losgemaakt van Genève.
De Nederlander M. v. Rees werd bij de
instelling der commissie haar vice-presi
dent
Het is te verwachten, dat Duitschland m
het bijzonder er op zal staan om in Afrika
zijn voormalig koloniaal bezit weer terug te
ontvangen. Uit Oost-Afrika zijn daarover bij
voorbaat reeds bezwaren losgekomen, uit
gaande van de gedachte, dat de Britsche
Regeering bereid zou zijn aan de wenschen
van Duitsche zijde te voldoen.
We zullen de ontwikkeling van deze aan
gelegenheid rustig kunnen afwachten.
Dat de status quo ten aanzien van de
mandaatgebieden onveranderd zal worden
gehandhaafd, gelooven we echter niet.
De Hongaarsch-
Tsjechische
besprekingen
Men zou op den goeden
weg zijn
Gistermorgen hebben de Tsjecho-Slowaa.
sche en Hongaarsche deskundigen te Ko-
marno opnieuw beraadslaagd over de Hon
gaarsche eischen inzake de grenswijziging
tusschen beide landen. De Hongaarsche des
kundigen hebben een kaart overgelegd, waar
op de grenslijnen naar Hongaarsche opvat
ting zijn aangegeven. Volgens Havas zou
van Hongaarsche zijde erkend zijn, dat deze
grenzen niet met de grenzen der nationali
teiten overeenkwamen, doch gemotiveerd
zijn door oeconomische overwegingen.
De Slowaaksche delegatie kon het Hon
gaarsche standpunt niet aanvaarden, daar t
gebaseerd is op de volkstelling van 1910. De
Slowaaksche delegatie wil, dat óf de telling
an 1930 öf die van 1SS0 als basis wordt ge
nomen. 1S80 is het jaar, waarin begonnen
werd met magyarisatie van Slowakije. Op
dit punt kon nog geen overeenstemming
worden bereikt.
Bij de besprekingen zijn oude documenten
ter tafel gebracht, meest in het Latijn ge
steld. De Slowaken hebben op deze wijze
kunnen bewijzen, dat in een bepaald gebied,
dat door de Hongaren werd opgeëischt, ge
durende honderden jaren de kerkdiensten in
de Slowaaksche taal werden gehouden.
Aangezien tot nu toe alleen sprake is ge
weest van oeconomische en ethnologische
vraagstukken, hebben de militaire deskun
digen nog niets in het midden gebracht De
besprekingen hadden een hartelijk verloop.
De Slowaaksche minister-president, dr
Ti so, heeft verklaard, dat de besprekingen
on den goeden weg zijn. Tooh moet men van
daag nog geen definitieve oplossing ver
wachten.
Na Hitiers rede te Saarbrücken
Dnftschland verbaasd over Fransche critiek
Naar van semi-officieele Duitsche zijde
gemeld wordt, toont men zich in kringen,
die zich vooral met de Duitsch-Fransche
betrekkingen bezig houden, verrast door de
onvriendelijke ontvangst van de rede, die
H i 11 e r te Saarbrücken gehouden heeft,
in de Fransche pers.
In deze kringen wijst men er op, dat Hit-
Ier in zijn rede meermalen het verlangen
van Duitschland naar vrede en weder-
zijdsch begrip op den voorgrond heeft ge
steld. Het kan ook aan geen twijfel onder
hevig zijn, dat de voorgenomen versterking
van Saarbrücken en Aken, evenals de ove
rige Duitsche versterkingswerken, hetzelfde
defensieve karakter draagt als waarop
Frankrijk zich voor zijn Maginot-linie be
roept.
Men moet, aldus verklaart men, er In
Frankrijk ook rekening mede houden, dat
de krachtige bewapeningspropaganda, die
van Engelsche zijde onmiddellijk in aan
sluiting op het accoord van München is be
gonnen, en die ook in Frankrijk weerklank
heeft gevonden, in Duitschland met een
zekere verwondering is gadegeslagen.
Daartegenover heeft de Führer, zoo ver
klaart men in genoemde Duitsche kringen,
reeds dikwijls genoeg verklaard,
Duitschland de vroegere geschillen met
Frankrijk als geregeld beschouwt.
De rechtvaardigheid van de critiek van
den Führer op de houding van bepaalde
Engelsche kringen tegenover Duitschland,
zoo voegt men er nog aan toe, zal mer
in Frankrijk moeten erkennen, wanneer
men in aanmerking neemt, hoe aan den
eenen kant Duitschland zich van iedere
critiek en Inmenging in binnenlandsche
Engelsche aangelegenheden onthoudt, ter
wijl een aantal Engelsche politici en pers
organen tegenover Duitschland geenszins
denzelfden tact, ja zelfs vijandige oogmer
ken toont.
Het verongelukte
Sabena-vliegtuig
Een mm missie van Belgische technici,
welke zich naar Westfalen heeft begeven, om
een onderzoek in te stellen naar het vergaan
van het Sabena-vliegtuig, waarbij 20 men-
schen om het leven kwamen, heeft reeds een
voorloopig rapport uitgebracht Daarin
wordt o.a. gezegd, dat men thans nagenoeg
de zekerheid heeft, dat het groote driemoto-
rige toestel op ongeveer 1500 meter hoogte
in de lucht is ontploft.
Aanvankelijk dacht men, dat een der
schroeven was losgeraakt en dat hierdoor
de cockpit werd vernield, wat hetneerstor
ten van het vliegtuig tot gevolg zou gehad
hebben.
Uit den aard van de wrakstukken blukt
evenwel, dat dit niet het geval is geweest.
De drie motoren werden namelijk met hun
schroeven nagenoeg onbeschadigd terugge
vonden.
JOODSCHE HOOFDREDACTEUR
OVERLEDEN
Gistermiddag is de hoofdredacteur va..
„Prager Tageblatt", Rudolf Thomas, over.
leden, doordat hij een te groote dosis van
een slaapmiddel heeft ingenomen. Zijn echt-
genoote is ernstig ziek door gelijke oorzaak.
Beiden waren joden en ernstig gedepri
meerd tengevolge van de jongste gebeurte
nissen.
Polen bezet zijn laatste zone
Gisteren hebben de Poolsche troepen den
zesden en laatsten sector van Tesohen in
bezit genomen, n.l het gebied van Bogumin,
alwaar tot slot een troependefilé is gehou
den. De regeeringen van Polen en Tsjecho-
Slowakije hebben "nu besprekingen geopend
over de definitieve afbakening van de
grenzen.
De Mohammedanen over het
Palestij nsche vraagstuk
„Balfour-verklaring van nul en
geener waarde"
Te Cairo is een interparlementair Islami
tisch congres gehouden, ter bestudeering van
het Palestijnsche vraagstuk. Dit congres
heeft eenstemmig een resolutie aangenomen,
waarin wordt verklaard:
1. De Balfoui^verklaring inzake het schep
pen van een Jood9ch nationaal tehuis in Pa
lestina is van nul en geener waarde.
2. De Joodsche immigratie in Palestina
moet onmiddellijk een einde nemen.
3. De verdeeling van Palestina in iederen
vorm wordt verworpen.
4. Gevraagd wordt een constitutioneele
regeering in Palestina in te stellen, alsmede
de onderteekening van een verdrag tusschen
Engeland en de Arabieren.
5. Gevraagd wordt een algeheele amnestie
voor politieke gevangenen en in vrijheidsstel
ling van de gearresteerde leiders.
6. Het aannemen van bovenstaande eischen
is de eenig mogelijke oplossing van 't vraag
stuk, anders zal van het geheel e Arabische
volk gevraagd worden, de Britten en de
Joden als vijanden te heschouwen, met alle
sociale, politieke en economische gevolgen
van dien.
7. Aan de regeeringen van alle Arabische
landen wordt verzocht, bovenstaande punten
te ondersteunen en ze mede te deelen aan
Groot-Brittannië en den Volkenbond.
8. Voorgesteld wordt te Cairo een perma
nente commissie in te stellen, teneinde toe
te zien op de uitvoering van de beslissing
In een voorwoord wordt gezegd, dat het
congres, ten teeken van goeden wil, den
Joden, di6 zich reeds in Palestina bevinden,
het volledige burgerrecht aanbiedt
Voorkort*-^
TiDan flavin-
pAsr»Lie*
/zijn een afdoende bescherming tegen
besmetting met griep, keelontsteking
en verkoudheia
De Japansch-Chineesche oorlog
Chineezen blijven
in den aanval
Tokio weet niets van
Ghineesche successen
Te Tokio is volgens Havas niets bekend
van een overwinning, die de Chineezen zeg
gen behaald te hebben ten Westen van
Tehan.
In officieele Japansche kringen verklaart
men „geen enkel bericht te hebben ontvan
gen. dat op een Chineesche overwinning zou
kunnen wijzen".
Naar Domei nog meldt, heeft het Japan
sche ministerie van oorlog zeventig paar
den, welke den veldtocht in China hebben
meegemaakt, onderscheiden. Twaalf van
deze paarden hebben de orde van het eiken
blad gekregen.
Inmiddels heeft het Japansche expeditie
corps in Midden-China een communiqué uit
gegeven, waarin de verklaring der Chinee
zen, dat zij aan het front ten Zuiden van de
Jang Tse minstens 20.000 Japanners hebben
gedood, weliswaar wordt verkleind, doch
waarin het feit niet wordt ontkend.
In het Japansche communiqué wordt o.m.
gezegd, dat „de Japansche strijdkrachten een
vastberaden aanval hebben ihgezet op de
Chineesche troepen, die de laatste bolwer
ken van Tehan in de heuvels ten Oosten der
stad verdedigen en die numeriek veel ster
ker zijn dan de Japansche strijdkrachten. Dt
Chineesche troepen richten een weionder-
houden vuur op de Japanners".
Japanners worden achtervolgd
De Chineesche strijdkrachten achter
halen steeds meer de achthonderd Ja
panners, die ontkomen zijn aan vernieti
ging in den slag ten Westen van Tehan,
waar de Chineezen gisteren een groote
overwinning hebben behaald.
Deze Japansche troepen houden than9
onder bevel van den commandant der
beide verslagen divisies, twee heuvels,
tien mijlen ten Westen van Tehan, bezet
Gisteravond hebben Chineesche vliegtui
gen Japansche oorlogsschepen op de Jang
Tse, bovenstrooms van Kioe Kiang, gebom
bardeerd.
Van Chineesche zijde wordt voorts gezegd,
dat de Japanners gebruik hebben gemaakt
van gifgas in een aanval op de Chineesche
stellingen ten Zuiden van Sjang Tsjen.
Te Lioe Lin biedt een Japansch detache
ment hardnekkig tegenstand aan de Chinee
sche aanvallen.
Het Chineesche persbureau bericht, dat
een Koreaansoh vrijwilligerscorps is ge
vormd met het doel in samenwerking met
de Chineesche legers te strijden tegen de
Japanners.
In een manifest wordt verklaard, dat de
Japanners sedert het uitbreken van het
Mandsjoerijsche incident de Koreanen e
woners van Formosa hebben onderdrukt. Nu
de Japansche troepen stuiten op den onver-
wachten tegenstand van de Chineezen, moe
ten, aldus het manifest, de Koreanen en alle
kleine onderdrukte Aziatische staten China
ter zijde staan.
BOMAANSLAG OP DISTRICTS
COMMISSARIS VAN
JERUZALEM
Geen slachtoffers
Er is een mislukte poging gedaan, Edward
Keith Roach, den districts-commissaris
van Jeruzalem, te vermoorden. De aanslag
werd omstreeks het middaguur gepleegd.
Vier bommen, van welke twee ontploften,
arden van de muren der oude stad ge
worpen, naar een groep auto's, welke langs
den weg naar Jericho reden. Deze groep
auto's bestond uit twee militaire auto's en
een partserwagen van de politie en de auto
van den commissaris Geen der wagens werd
getroffen. De politie heeft direct de omge
ving van den muur afgezet en een speur
tocht ingezet.
IN VEILIGHEID
Die laatste twee woorden
heeft de wijsgeer vergeten,
maar voor de meeste men-
schen op straat kan het
geen kwaad om ze er nog
even bij te zetten!
Berlijn tracht Praag
geheel te overheerschen
Hel vraagstuk der
volksstemmingen
De internationale commissie, welke
krachtens de overeenkomst van Mün
chen te Berlijn de laatste Tsjeohisoh-Duit-
sohe geschillen uit den weg moet helpen
ruimen, heeft gisteren wederom niet ver
gaderd. De voornaamste taak van d«
commissie is de regeling van de volks
stemming in de gebieden met gemengde
bevolking. Van Duitsche zijde wordt
verklaard, dat na de bezetting van de
vijf zones 300.000 Duitschers in Tsjecho-
Si owakije blijven, terwijl van Tsjechi
sche zijde wordt gezegd, dat zich in de
tot nu toe bezette gebieden 723.000 Tsje
chen en Slowaken bevinden.
Na zijn inspectiereis aan de westgrens
houdt de Führer thans rust te Godes-
berg. Naar verluidt heeft men hem
instructies gevraagd, opdat de interna
tionale commissie haar werk zal kunnen
voortzetten.
Aangezien in de meeste gebieden bui
ten de door de Duitsche troepen bezette
zones, waar volksstemmingen gehouden
worden, een duidelijke Tsjechische meer
derheid woont, denkt men, dat Duitsch
land zal toestemmen in de methoie van
onderhandeling voor de bepaling der
nieuwe grenslijn.
ming te bereiken over datgene, wat b
pen zou moeten worden onder het hoofd
„installaties" in de bezette gebieden, welke
cn beschadigd door de Tsjechen moeten
worden verlaten. De Britsche definilie, vol
gens welke rollend materiaal en goederen
en vee als verplaatsbare goederen moeten
'orden beschouwd en de daarop betrekking
hebbende Italiaansche compromis-voorstel
len, zijn niet door de Duitschers aanvaard.
Ten aanzien van de grenslijn hebben de
Duitschers vastgehouden aan de eischen,
vervat in het memorandum van Godesberg.
Er is goede reden te gelooven, dat de
Duitschers tot nu toe ieder voorstel van de
hand hebben gewezen, dat gr op berekend
scheen, het nieuwe Tsjecho-Slowakije ook
maar de kleinste onafhankelijkheid op eenig
gebied te laten. In hoeverre zij daarbij ern-
stigen tegenstand hebben ondervonden van
de zijde van Grool-Brittanië, Frankrijk
Italië is nog niet duidelijk.
Een voorbeeld van den Duitschen wensch
tot vol^-dige overheersching van Tsjecho-
Slowakije is de eisch, dat Duitschland de
controle moet hebben op de spoorlijnen van
Silezië Zuidwaarts naar Olmuetz en
Oostenrijk Noordwaarts naar Bruenn.
Tsjechische gebieden in het midden van
Moravie zouden dus slechts ongeveer 36 mijl
breed zijn en de verbindingswegen tusschen
het Oosten en het Westen van het land.
welke reeds ^ldoende bedreigd zijn, zouden
geheel aan Duitschlands genade zijn over
geleverd.
De kwestie van een tolunie tusschen
Duitschland en Tsjecho-Slowakije zal, naar
men te Berlijn meent, niet in de naaste toe
komst worden ter sprake gebracht, doch zij
staat zeker op het Duitsche programma. Het
zou zeer wel de eerste schakel kunnen zijn
in een keten van tolunies, welke het groot
ste deel van midden- en Zuid-Oost-Europa
zou omvatten en welke Duitschland thans
als een enkele hechte economische eenheid
onder Duitsche hegemonie beoogt.
De terugtrekking der
Italiaansche vrijwilligers
Pers verwacht tegenprestatie
Officieel is thans te Burgos meege
deeld, dat het totale aantal Italianen,
dat uit het nationalistische Spanje is
teruggekeerd, meer dan 10.000 en waar
schijnlijk ongeveer 12.000 zal bedragen.
De Italiaansche pers is van meening
dat dit een concreet gebaar is en dat de
democratische mogendheden zich thans
in ruil hiervoor niet moeten tevreden
stellen met het uitspreken van een rede
voering. Italië kan niet alleen metwoor»
den bevredigd worden.
De Regime Fascista registreert de ver-»
schillende symptomen die Parijs na de bij
eenkomst van München heeft laten zien, meti
name de verklaring waarbij het bemiddelen-»
de werk van Mussolini wordt erkend en d<3
benoeming van een ambassadeur te Rome.
Deze symptomen hebben zich echter nog niet
•rkelijkheid omgezet en dit doet het
Italiaansche volk op zijn hoede zijn. Het
blad zegt verder dat het vooral noodzakelijk
is dat men te Parijs ee-n andere atmosfeer
doet ontstaan. Vooral de fantastische illusie
dat men door Italië te vleien de spil Rome
Eerlijn kan verzwakken moet verdwijnen. De
spil is in het hart en het bloed ingegaan
der beide volken, die broederlijk en nauw
verbonden een gomeenschappelijken strijd
voeren, aldus het blad.
VLOOTCONFERENTIE TE SPLIT
De permanente vlootraad van de Balkant
Entente, waarin Zuid-Slavië, Roemenië,
Griekenland en Turkije zijn vertegenwoor
digd, zal van 12 tot 20 October vergaderen'
de Zuid-Slavische zeestad Split (Spalato),
onder presidium van den Roemeenschen vice-
admiraal Pais.
Volgens Havas hebben zich gisteroclitend
te Jeruzalem ongeregeldheden voorgedaan,
waarbij vier personen, o.w. een Arabische
surnumerair van politie, werden gedood en
zes gewond. Te Nabloes is in de Engelsche
wijk een bom ontploft, die geen schade heeft
aangericht In de buurt van Haifa werden
ijftiz Arabieren gearresteerd, wegens deel
neming aan een opstandige beweging.
De besprekingen te Londen, inzake den
toestand in Palestina, hebben gisteren voort
geduurd.
Arabieren zetten door
Duidelijk kan worden geconstateerd, 'dat
de Arabieren vast besloten zijn, hun activi
teit in de komende weken te vertioogen. In
Arabische kringen acht men het verloop, dat
de opstand in de aanstaande weken zal
nemen, zelfs beslissend.
Een der nationalistische leiders, die in
ballingschap te Damascus vertoeft verklaar
de: „De staat van oorlog zal onze krijgers
niet afschrikken, daar er geen verschil is
tusschen den dood, die hen bedreigt in de
gevechten met Engelsche troepen en den
dood, die hen bedreigt krachtens den staat
oorlog"i
Geweldige boschbrand
in Canada
Er zijn reeds 14 dooden
Een geweldige oppervlakte boschgrond,
in de nabijheid van de Rainy-river (Cana
da), staat in brand. Fort Francis, op de
grens van Minnesota en Ontario, wordt
door het vuur bedreigd.
Onmiddellijk is de bevolking uit de om
geving gemobiliseerd en bij duizenden
trekken de menschen naar het geteisterd
of bedreigde gebied.
De reusachtige boschbrand heeft intus-
schen reeds aan veertien menschen het
leven gekost; o.a. kwamen twee vrouwen
en haar negen kinderen in de vlammen om
Het aantal gewonden bedraagt, voor
ver bekend, ruim twintig. Verscheiden per-
n worden nog vermist
RECHTSCHE SPAANSCHE PERS
TEGEN FEMIDDELING
De pers /an rechtsch Spanje wordt met
den dag feller in haar verzet tegen het denk
beeld vi i een bemiddeling tusschen de strij
dende partijen in Spanje.
De bladen publiceeren talrijke interviews
met vooraanstaande personen uit de natio
nalistische beweging over deze kwestie.
De hooge commissaris van Marokko, kolo
nel Be;rbeder, verklaart, dat „bemiddeling
onmoseliik cn dwaas is".
General Carlos Asencio, een der voor
naamste adjudanten van den generalissimus
zegt: „wij nationalisten hebben vertrouwen
in ons vaderland. En zoo lang wij dat ver
trouwen handhaven, zal de overwinning aan
onze zijde zijn. Verliezen we dat vertrouwen,
en bemiddeling zou het ons doen verliezen,
dan zou de teleurstelling van het volk van
rechtsch Spanje zoo vreeselijk z}jn, dat wel
licht ons Spanje daaronder zou bezwijken.
Het „Diario Basco" schrijft opnieuw „Be
middeling? Dat nooit" en de „Voz de Espa-
na": Er is tusschen hen en ons geen bemid
deling mogelijk.
EEN STAD WORDT VERBRAND
Ter wering van builenpest
De Boliviaansche stad Choreti zal worden
platgebrand, alleen om afdoende de builen
pest te bestrijden, welke deze plaats heeft
onbewoonbaar gemaakt. Acht K.M. zuider
lijker zal de nieuwe stad verrijzen: 100.000
arbeiders zijn reeds met den bouw daarvan
begonnen.
Het Italiaansche ministerie van corpora
ties heeft een verordening uitgevaardigd,
waarbij het verboden wordt aan Joden ver
gunningen te verlecnen voor het openen van
nieuwe winkels, café's of restaurants. Het
overdoen van vergunningen is voorloopig
eveneens verboden
GEMENGD NIEUWS
Gevaarlijk kruispunt te Hoorn
Motorrijder het slachtoffer
HOORN, 12 October. Gistermiddag is op
het gevaarlijke kruispunt aan het Keern,
onder deze gemeente de motorrijder J. Pou-
d i f e e uit M e d e m b 1 i k, komende van'
deze plaats, door een auto, welke uit dd
richting Berkhout kwam, gegrepen en ern
stig gewond.
Tegelijk met den motorrijder naderden
twee auto's genoemd kruispunt. P. heeft
klaarblijkelijk alleen den voorsten wagen
opgemerkt De tweede auto zag hij te laat,
zoodat hij dezen niet meer kon ontwijken,
Ken botsing was het gevolg en P. werd een
indweegs meegesleurd.
De man werd zwaar gewond: een beert
vas verbrijzeld en hij had ook hoofdwonden
opgeloopen. Het slachtoffer is in ernstigen
toestand naar het St. Jansgasthuis te Hoorrt
overgebracht. i
UIT OOST- EN WEST-INDIE
De Groningers, die naar
Indië gaan
Zeven boeren, drie knechts
Wat de plannen van den Kolonisatieraad
betreft om Nederlandsche kolonisten te
doen uit komen naar Sumutra kon het
Bat. Hbl. nog het volgende melden.
Dr V r ij b u r g vertrekt in den loop van!
dit jaar naar Nederland, om tien boeren-»
families uit te zoeken, die bestemd zijn om
naar de Dairilanden uitgezonden te worden
om daar min of meer als leermeesters op
te treden van de Indische kolonisten.
Het gaat om zeven boeren en drie knechts
Uit den aard der zaak zal men, daar het'
tenslotte nog slechts een proef geldt, zoo
klein mogelijke gezinnen uitzenden, met
hoogstens een of twee kinderen.
Dr Vrijburg zal zich in Nederland
wenden tot de vereeniging Volksplanting
op Sumatra te Groningen. Het behoeft geen
betoog dat de medische keuring der adspi-
rant-kolonisten zeer streng zal zijn.
Het is de bedoeling, boeren uit te zenden'
die speciaal verstand hebben van veeteelt
en zuivelproductie. daar de Kolonisatie-
raad hier te lande het z.g. gemengd boeren
bedrijf wil invoeren waar zoowel landbouw
als veeteelt beoefend wordt.
Ook de varkonsteelt zal niet vergeten!
worden. Het is trouwens de bedoeling ook
aardappelen te telen.
De details moeten intusschen nog nader
bekeken worden.
Het kolonisatiegebied in de Dairilanden!
(gelegen op 1200 M. hoogte aan Sumatra's
Oostkust) beslaat een oppervlakte van ca,
30.000 ha., oorspronkelijk bestemd voor groo
te cultures, die echter door de theerestrictiei
niet uitgevoerd konden worden.
Volgens rapporten van het binnenlandscÜ
bestuur, den landbouwkundigen, medische®
en veterinairen dienst is dit gebied gunstig
gelegen voor kolonisatie van Europeanen,
De afstand tot Medan is 140 K.M. De weg
daarheen is heel goed.
Reeds is 5 6000 ha. gereed voor cultuur,
Met het verder voorbereiden voor koloni
satie, het bouwen van woningen en stallen
is reeds begonnen. Men hoopt in Augustus
1939 de Nederlandsche boerenfamilies, die
daarvoor aangewezen zullen worden, te ont-
vangen.
De Indische Iegeroefeningen
Een gunstig Engelsch oordeel
De „Straits Times" van 27 September j.L
heeft een volle pagina gewijd aan foto's
van de recente manoeuvres van het Ned.-
Indisch leger bij Tangerang, meldt het
A.I.D.
Het blad schrijft o.a.: „Terwijl wij in Ma»
lakka slechts beschikken over een enkele
gemechaniseerde gevechtseenheid de Ar
moured car section van het Singaporesche
vrijwilligerscorps is het Nederlandsch-
Indische leger goed uitgerust' met lichte
tanks en pantserauto's.
Deze wapens namen deel aan de recente
manoeuvres te Tangerang, bij Batavia. De
autoriteiten hebben zulk een diepen indruk'
gekregen van de rol, welke deze tanks en
pantserauto's spelen in de verdediging vari
Nederlandsch-Tndië. dat thans een officier
van het Nederlandsche leger in Engeland
onderhandelt over den aankoop van nog
meer lichte tanks.
Nederlandsch-Indië beschikt over een
goed uitgerust en goed geoefend leger, ge
steund door een even goed uitgeruste ert
gestadig groeiende luchtmacht."
