iHeunrr (üourant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leidenen Omstreken
Het Duitsche memorandum aan
Praag
atomttmtntsprtjS:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 2.35 4- portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending530
r Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j cf.
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
MAANDAG 26 SEPTEMBER 1938 19e Jaargang
atrt)ertentirprij?tn:
Van I tot 5 regels 1.17'/»
Elke regel meer0.22
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekendƒ0,10
No. 6506
Hopen en verbeiden
4 Het weekeinde in de Europeesche
hoofdsteden heeft zich wederom, gelijk
zulks ook den vorigen Zondag het geval
was, gekenmerkt door een koortsach
tige bedrijvigheid, welke opnieuw aan
toonde, dat de barometer voor storm
waarschuwde. De Fransche minister
president Daladier en zijn minister van
buitenlandsche zaken, die in den na
middag op Croydon arriveerden, omdat
overleg met de leidende Britsche staats
lieden over het bepalen der verdere ge
meenschappelijke houding onontbeer
lijk was, hebben tweemalen in Downing-
street consult moeten houden', eerst
yanaf half tien in den avond tot om-
ftreeks middernacht, toen nogmaals
van kwart voor eenen tot één uur. Het
Britsche kabinet hield daartusschen
'door een drietal zittingen, terwijl de
premier Chamberlain, voor wiens ver
bazingwekkende werkkracht en vitali
teit wij bewondering koesteren, boven
dien nog een onderhoud van twee uren
met den koning had, en den Tsjechi-
schen gezant Masarijk had te ontvan
gen.
Al deze beslommeringen zijn te be
schouwen als de nasleep van het Duit
sche memorandum, hetwelk dezer da
gen door Britsche bemiddeling te Praag
kon worden overhandigd, en dat op
nieuw zoovele dingen, die reeds beklon
ken leken, op losse schroeven heeft
iateld. De Duitsche eischen, daarin ver
vat, zijn van zulk een aard, dat wij ons
I niet kunnen voorstellen, hoe de Tsjecho-
j Slowaaksche regeering ze zou kunnen
aanvaarden. In feite komen zij neer op
1 ;een geheel openleggen van het Sudeten-
ftuitsche land voor de Duitsche legers,
en niet alleen het territoir, doch ook al
zijn rijkdommen zouden de Tsjechen
aan hun harde tegenstanders moeten
overgeven, vee en roerende have van
'inwoners, die zich op zuiver Tsjechisch
gebied zouden willen in veiligheid be
geven, liet rollend materiaal der spoor
wegen, kortom alles waarop een veel-
eischende overwinnaar, na een met suc
ces teneinde gebrachten oorlog bij mo
gelijkheid maar de hand zou kunnen
leggen. Men zou dit dwingend staats
stuk kunnen karakteriseeren als het
mes op de keel. Toch weet men in Duit
sche regeeringskringen terdege, dat
Londen en Parijs nog steeds goed voor
Kun woord zijn, en dat derhalve een
Duitsche opmarschpoging op Tsjecho-
Slowaaksch territoir thans wel onher
roepelijk door Britsch-Fransche mili
taire maatregelen zou worden beant
woord.
In dit verband verdient de aandacht
een bericht uit Warschau, dat het tus-
schen Polen en Praag tot onderhande
lingen zal komen over het lot van de
Poolsche minderheden in Tsjecho-
Slowakije, en over. den status van het
mijngebied van Teschen. De Polen heb
ben blijkbaar ingebonden, nu zij tot het
inzicht zijn gekomen, dat de tijd van
dreigementen en wapengerinkel voorbij
ds. Hitler zelf immers heeft, door op de
[Tsjechische mobilisatie-maatregelen niet
onmiddellijk met de wapens te antwoor
den, doch aan de Tsjechen toe te staan,
hun Schoeber-linie opnieuw te bezetten,
zijn beste strategische kansen laten
voorbijgaan. Hij zal de Tsjechen, zoo
h;j nog mocht willen pogen, hen onder
den voet te loopen, zwaar verschanst
Vinden, en weet bovendien, dat zij niet
zoo heel lang alleen zouden staan voor
het opvangen van den eersten stoot.
Meer dan ooit wordt deze geheele
hachelijke aangelegenheid een gemeen
schappelijk Britsch-Fransche eerezaak.
1 Wat Hongarije aangaat, dat bor
duurt nog op het militaire thema
.voort. Het heeft momenteel drie lich
tingen onder de wapenen, als zou het
'daarmede inderdaad gewicht in de
schaal kunnen leggen, mocht Let tot
het uiterste moeten komen. Tot naden
ken zullen de Hongaren worden ge
bracht door de Zuid-Slavische en Roe-
meensche démarche in Boedapest, die
er een symptoom van is, dat ook deze
beide leden van de Kleine Entente
thans duidelijk hun positie hebben be
paald: zij zullen hun medelid Praag,
ïnocht dit worden aangevallen, evenmin
'als de groote Westersche democratieën,
in den steek laten.
De krijgstoerustingen aan weers
zijden nemen derhalve toe; naar ver
luidt heeft ook Mussolini thans zijn
eerste voorbereidingen getroffen. De
ernst van deze dingen mag niet wor
den ontkend, doch tevens moet men
bet oog open houden' voor de voorbe
hoedende werking, welke van dit zich
zoo duidelijk afteekenen der verhoudin
gen kan uitgaan. Hitier heeft nu en
vroeger uit den treure herhaald, dat
bij tot eiken prijs den vrede wil, al
Een samenvatting van Hitiers eischen
Het Duitsche memorandum aan de regeering te Praag, hetwelk door bemid
deling van Chamberlain inmiddels aldaar reeds werd overhandigd, zou
in de volgende punten kunnen worden samengevat:
le. Het terugtrekken van alle Tsjechische gewapende troepen, politie, gen
darmes, douane-beambten en grenswachten uit de gebieden, welke volgens de
landkaart, die bij het memorandum is gevoegd, ontruimd moeten worden. Dat
gebied moet op 1 October a.s. ter beschikking van Duitschland gesteld worden.
2e. Het ontruimde gebied moet overgegeven worden in zijn huidigen toe
stand, namelijk zonder dat militaire, economische of verkeersinstellingen
vernield of onbruikbaar gemaakt worden. Dat geldt ook voor de grondorgani-
satie van den vliegdienst en alle draadlooze stations. Het rollend materieel
der spoorwegen in dat gebied moet eveneens onbeschadigd uitgeleverd worden.
Levensmiddelen, vee. grondstoffen enz. mogen niet weggevoerd worden.
De Duitsche regeering stemt er in toe, dat een gevolmachtigde vertegenwoor
diger van de Tsjechoslowaaksche regeering en het Tsjechoslowaaksche leger
toegevoegd wordt aan het hoofdkwartier van het Duitsche leger, om de details
voor de ontruiming te regelen.
3e. De Tsjechoslowaaksche regeering moet onmiddellijk alle Sudeten-Duit-
schers, die dienen in het leger of bij de politie, in het geheele gebied van den
Tsjechoslowaakschen staat, van hun functies ontheffen en hun toestaan naar
huis terug te keerea.
4e. De Tsjechoslowaaksche regeering moet alle politieke gevangenen van het
Duitsche ras in vrijheid stellen.
5e. De Duitsche regeering stemt er in toe, een volksstemming te veroorloven
in gebieden, die uiterlijk 25 November a.s. definitief vastgesteld moeten worden.
Wijzigingen in de nieuwe grens, voortvloeiende uit het plebisciet, zullen ge
regeld worden door een Tsjechisch-Duitsche of internationale commissie.
De volksstemming zal geschieden onder controle van een internationale com
missie. Alle personen, die in de bedoelde districten woonden op 28 October 1918
of die voor dien datum daar werden geboren, zullen stemrecht hebben. De
meerderheid van alle kiesgerechtigde mannelijke en vrouwelijke kiezers zal
bepalen, of de bevolking tot het Duitsche rijk, of tot den Tsjechoslowaakschen
staat wil behooren. Tijdens de volksstemming zullen beide partijen haar troe
pen terugtrekken uit de nader vast te stellen gebieden. Datum en duur worden
door de Duitsche en Tsjechoslowaaksche regeeringen gemeenschappelijk
vastgesteld.
6e. De Duitsche regeerïng stelt voor, dat een bevoegde Duitsch-Tsjechoslo-
waaksche commissie alle verdere details regelt.
Eert ontmoeting tusschen 'de ministers
Colijn en Van Dijk in het Voorhout te
Den Haag. Zou de gespannen toestand
in Europa geen, onderwerp van gesprek
zijn geweest?
heeft hü tevens dezen vrede tot het
uiterste ten bate van het Derde Rijk
weten uit te mergelen. Nu is blijkbaar
het punt bereikt, waarop hem het
„Niet verder" voor oogen wordt ge
steld. Wellicht zal de groote rede van
den Führer, welke hedenavond in het
Berlijnsche Sportpaleis zal worden
gehouden, een nieuw element in de si
tuatie kunnen brengen. Vermoedelijk
mag worden verwacht, dat ook dit
maal, al spitst alles zich zoo gevaarlijk
op één punt toe, en dat is het komende
antwoord van Praag, de mogelijkheid
van verdere besprekingen over blijft.
Daladier althans schijnt zulks te ver
wachten, want hij verklaarde, na af
loop van den langen Zondag van on
derhandelingen te Londen: „Het gaat
niet slecht". Vertrouwen en den tijd
verbeiden is momenteel het parool,
misschien zelfs wel voor heel de thans
ingegane week.
overige
Praag en de
minderheden
Besprekingen met Warschau
aanstaande
Onderhandelingen met de
Slowaken
WARSCHAU, 25 Sept. De Tsjecho
slowaaksche regeering zal zich in be
ginsel bereid verklaren met Polen te on
derhandelen over zijn territoriale eischen
inzake het op Tsjechoslowaaksch gebied
gelegen deel van Silezië. Naar Reuter
meldt, is officieel verklaard, dat den se
cretaris der Poolsche legatie te Praag is
medegedeeld, dat in het antwoord op de
Poolsche nota van 21 dezer, de regee
ring van Tsjechoslowakije in beginsel
zich er mede zal vereenigen over ge
noemde kwestie onderhandelingen te
voeren.
Om 3 uur Zondagmiddag werd boven
staand bericht door het Poolsche Tele-
graafagentschap per radio uitgezonden
en met groote voldoening in het geheele
land ontvangen. Vooral te Tesdhen, aan
de Poolsch-Tsjechische grens, waar al
eenige dagen groote spanning bestond,
heerschte groot enthousiasme. Een groo
te menigte vereenigde zich op het markt
plein, zong vaderlandsche liederen en
bracht hoera's op de Poolsche regeering
uit. Tegen half vier gingen de betoogers
naar de grens, om de in Tsjechoslowa
kije wonende Polen toe te juichen.
De Praagsche radio heeft medege
deeld, dat de Slowaaksche Volkspartij
heeft besloten, het plan van president
B e n e s j tot definitieve regeling van de
Slowaaksche kwestie als basis voor on
derhandelingen te aanvaarden.
Démarches te Boedapest
De Havas-correspondent te Belgrado
verneemt van wel-ingelichte zijde, dat te
Boedapest door Joegoslavië en Roemenië
een démarche is ondernomen. Daarbij
werd de Hongaarsche regeering mede
gedeeld, dat, ingeval van een aanval op
Tsjechoslowaaksch gebied, Joegoslavië
en Roemenië verplicht zouden zijn, zich
te houden aan de verplichtingen, die zij
als leden van de Kleine Entente tegen
over Tsjechoslowakije hebben.
Hongarije, zoo wordt verder gemeld,
zou thans drie lichtingen troepen onder
de wapens hebben, zoodat er thans een
paraat leger van 160.000 man is. De be
volking van Boedapest blijft uiterst kalm.
NIEUW FRANSCH-BRITSCH
BERAAD TE LONDEN
„Het gaat niet slecht
aldus Daladier
De Fransche premier Daladier en
de Fransche minister van buitenlandsche
zaken Bonnet zün gisteravond om
half tien opnieuw in Londen gearriveerd,
waar zij tot tweemaal toe langdurige be
sprekingen met hun Bri:sche collega's
hebben gevoerd. Des nachts om één uur
werden deze afgebroken om h.-Jen te
worden hervat.
„Het gaat niet slecht" waren de woor
den, waarmee Daladier na e- .n
zwaren werkdag besloot.
De dag van Nev:lle Chamberlain was
nog meer bezet. In de morgenuren kwam
het Brits'he kabinet bijeen; na afloop
van deze besprekingen was de premier
van één tot drie uur bij den koning. Na
een tweede bijeenkomst van het kabinet,
welke twee uur in beslag nam, ontving
Chamberlain M a s a r ij k, den Tsjechi-
schen gezant.
Na de eerste Fransch-Britsche minis
ter-conferentie, welke van 's avonds half
tien tot middernacht duurde, volgde een
derde zitting van het Britsche kabinet.
Tenslotte hebben Franschen en Britten
nog van 12.42 uur tot 's nachts één uur
vergaderd.
De Fransche en Britsche ministers over
wogen, dat de eerste reeks voorstellen door
Praag was aanvaard, zoowel door de vorige
als door de tegenwoordige regeering, en dat
Frankrijk en Engeland zich met die oplos
sing accoord hadden verklaard. De voorstellen
van Godesberg gaan echter veel verder; over
sommige kan van gedachten gewisseld wor
den, andere zal Praag echter onaannemelijk
achten. In het algemeen zijn het, zoo werd
opgemerkt, meer de eischen, die aan een
overwonnen volk na een verloren oorlog
worden opgelegd, dan wenschen ter regeling
van een geschal tusschen twee onafhankelijke
staten.
Aan het einde van een Zondag vol drukke
besprekingen had men den indruk, dat de
Fransche en Britsche ministers het in groote
trekken eens zijn geworden over de conclu
sies, welke thans getrokken moeten worden.
Men-schijnt van oordeel-te zijn, dat
een voortzetting der onderhandelingen
met Duitschland, of tusschen de mogend
heden en Praag met Duitschland, alleen
kan geschieden in een atmosfeer, die vrij
is van de dreiging, welke thans boven
Europa hangt Zoo wordt gesproken van
zekere maatregelen, welke binnenkort
afgekondigd zouden worden en die be
oogen duidelijk te maken, dat Engeland
en Frankrijk niet lijdelijk willen toezien,
dat de situatie door geweld in een be
paalde richting wordt geforceerd.
Hedenavond Hitler
voor de microfoon
Om 8.20 uur Nederlandsche tijd
Hedenavond om 8.20 uur Neder
landsche tijd zal Adolf Hitler in
het Sportpaleis te Berlijn een groote
politieke rede houden, welke over
alle Duitsche zenders zal worden
uitgezonden.
Het Duitsche ministerie van pro
paganda heeft uitgebreide maatrege
len getroffen dat een zoo groot mo
gelijk aantal Duitschers deze radio
rede zal kunnen beluisteren.
Men verwacht dat de Führer be
langrijke mededeelingen zal doen in
zake het Tsjechoslowaaksche vraag
stuk.
Inwerkingtreding van de
pachtwet
Naar wij vernemen, zal de Pachtwet niet,
zooals de bedoeling was, op 1 October a.s.
in werking treden, aangezien men er niet
in geslaagd is de voorbereidingen tijdig ge
reed te krijgen.
De samenstelling van de Pachtkamers (in
totaal 62) heeft veel tijd in beslag genomen.
Intusschen is men hiermede toch zoover
gevorderd, dat binnen niet te langen tijd
een officieele publicatie omtrent den datum
van inwerkingtreding der Pachtwet kan
worden tegemoet gezien.
VAN DUO GESLINGERD EN
GEDOOD
DELFT, 26 Sept. Op den nieuwen rijks
weg is Zondag een ongeluk gebeurd, dat
aan een 45-jarige vrouw het leven gekost
heeft. Ten gevolge van het springen van
een band verloor de motorrijder R. uit
Overschie, de macht over het stuur. Het
motorrijwiel maakte hierdoor een slinge
rende beweging, waardoor zijn 45-jarige
vrouw, die op de duo zat, tegen de straat
sloeg. Zij bleef bewusteloos liggen en bleek
Z|er ernstige verwondingen te hebben be
komen. De politie vervoerde het slachtoffer
iaar het gasthuis alhier, waar zij kort na
aankomst aan de kwetsuren is overleden.
De motorrijder kwam er goed af.
Nog geen definitief
Tsjechisch antwoord
te Londen
Hoe Praag het Duitsche
memorandum beoordeelt
Verplichte arbeidsdienst
ingesteld
LONDEN, 25- Sept. (Havas). In Tsje-
cho-Slowaaksche kringen te Londen
heeft men Zondagavond nader gepreci
seerd, dat M a s a r ij k des middags tij
dens zijn onderhoud met Chamberlain
en Halifax niet een nota heeft over
handigd, die het definitieve antwoord
van de Tsjechische regeering inhield,
doch, dat hij zich met hén heeft onder
houden over den Tsjechoslowaakschen
toestand en deze voorstellen.
„Een algeheele capitulatie
der souvereiniteit"
Het standpunt, dat men te Praag inneemt
ten aanzien van de definitieve eischen van
Hitler is naar de diplomatieke correspon
dent van Reuter meldt, dat uanvaarding
van het Duitsche plan gelijk zou staan met
algeheele capitulatie van de staatssouverei-
niteit.
Er wordt o.a. op gewezen; dat het gebied,
dat moet worden afgestaan, de voornaamste
linie der Tsjechoslowaaksche verdedigings
werken insluit, zodat Tsjechoslowakije zon
der middel van verdediging zou worden ge
laten.
De eisch, dat alle Sudetenduitschers, die
dienst doen bij het Tsjechische leger en de
politie, ontslagen worden en huiswaarts
kunnen keeren, zou, zoo redeneert men ver
der, indien hij werd ingewilligd, deze Su
detenduitschers in staat stellen, van binnen
uit tegen den nieuwen Tsjechischen staat te
ageeren.
Wat het iplebisciet betreft, doet men uit
komen, dat Duitschland de gebieden voor de
volksstemming zou kunnen regelen zooals
het dat wenscht Het zou bijvoorbeeld een
regeling kunnen treffen, op grond waarvan
een klein district met een kleine Duitsche
bevolking zou moeten stemmen in een aan
grenzend gebied met een overwegend Duit
sche bevolking.
De economische kwesties
Een andere vraag, die volgens den diplo-
matteken correspondenrvan Reuter te Praag
gesteld wordt, is, wat er gebeurt met de
nationale schuld en boe het geweldige aan
tal economische kwesties moet worden gere
geld, die zouden voortvloeien uit de verdee
ling van een gebied, dat duizend jaar lang
een economische eenheid is geweest. Aan
vaarding van de Duitsche eischen zou, zoo
•erklaart men, neerkomen op financieele en
economische capitulatie.
Andere punten van kritiek zijn, dat het
plan geen woord bevat omtrent Hitiers
standpunt ten aanzien van de Poolsche en
Hongaarsche eischen, en ook geen melding
maakt van een Duilschen waarborg voor het
gebied, dat Tsjeoho-Slowakije wordt gelaten,
noch .van een algemeenen waarborg overeen
komstig het Britsch-Fransche plan.
In 't kort, zoo redeneert men te Praag,
komen Hitiers eischen hierop neer, dat
van het eens zoo trotsche Koninkrijk Bo-
hemen weinig meer zou overblijven dan
een soort concentratiekamp, weerloos en
zonder mogelijkheid van een behoorlijk
economisch leven.
Arbeidsdienst voor mannen
en vrouwen
De Tsjechoslowaaksohe regeering hoeft
bij decreet n verpiichfen arbeidsdienst inge
steld. Hieronder vallen mannelijke en vrou
welijke burgers-van 17 tot 60 jaar. 1-Iet de
creet heeft in hèt bijzonder betrekking op
openbare nutsbedrijven, den gezondheids
dienst enz. Men zal thans van de diensten
van personen gebruik maken, zelfs door an
nuleering van reeds bestaande arbeids
overeenkomsten.
Generaal Gamelin naar Londen
LONDEN, 26 September (Reuter). De
Fransche_ ambassade verklaart, dat generaal
Gamelin, chef van den Franschen gene-
ralen staf, zich vandaag per vliegtuig naar
Londen begeeft om zich bij de Fransche
delegatie te voegen.
Roosevelt maant tot
vredelievendheid
WASHINGTON, 26 Sept. (Havas). Van
ochtend heeft President Roosevelt een
telegram verzonden aan H i 11 e r, B e n e sj.
de regeering van Frankrijk en die van Enge
land, waarin hij een oproep tot de regce-
ringen richt ten gunste van den vrede.
Even na middernacht had Roosevelt
Kuil en Welles naar het Witte Huis ge
roepen. Het ministerie van Buitenlandsche
Zaken deelde toen mede. dat een zeer be
langrijke verklaring gepubliceerd zou
worden.
BRAND IN DISTILLEERINRICHTING
HUIZEN, 26 Sept. Zaterdag is door on
bekende oorzaak brand uitgebroken in de
distilleerinrichting van de N.V. Biteerfabriek
aan de Haven te Huizen.
Door dè aanwezigheid van een brandmuur
heeft de brandweer het vuur kunnen be
perken tot het ketelhuis en distilleerinrich
ting. Verzekering dekt de schade.
Wie zich heden op ons blad
abonneert, ontvangt de
tot 1 October a.s. verschij
nende nummers GRATIS.
Administratie
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit TWEE bladen
De Fransche ministers Daladier en
Bonnet hebben gisteren te Londen her-s
haalde, zeer langdurige besprekingen ge-s
voerd. Bovendien is de Britsche kabinetsbe
raad drie maal bijeengekomen, en heeft
Chamberlain den Tsjechischen gezant bij
zich ontvangen.
De inhoud van het te Praag overhan
digde Duitsche memorandum.
Hedenavond om 8.20 uur spreekt Hitier
voor alle Duitsche zenders.
Zuid-Slavische en Roemeensche dé
marche te Boedapest.
Apeldoorn heeft H.M. de Koningin
Zaterdag een grootsche hulde bereid. O.a*
is H.M. gehuldigd in een speciale gei
meenteraadszitting.
Het Verband van A.R. Propagandas
clubs heeft Zaterdag te Utrecht zijn jaar
vergadering gehouden.
Bij de K.L.M. dreigt het ontslag van
300 man personeel. Voorts is een herzie-*
ning der salarisregeling waarschijnlijk.
Te Amsterdam is het stoffelijk overschot
van Ir. A. Heldring ter aarde besteld.
BLOM
VOOR
BANDEN
ROTTERDAM
TEL. 28000
DEN HAAG
TEL. 770038
BATES MEERWANOIGE
PAPIEREN ZAKKEN
GEVEN U
GEMAK en BESPARING
BATES CEPRO ZAKKEN MIJ. N.V.
MAASTRICHT
DEN HAAG
2E ETAGE met BADKAMER
Keurig gem., alle comfort en voll. pension
in groot Heerenhnis, BADHUISWEG 232,
nabij Witte Brug, desgew. met eigen meube
len. Eenig mooi uitzicht, rustige omgeving.
PENSION VAN ALLEREERSTE RANG.
Telefoon 555651.
Patrimonium
Gewest Zuid-Holland
ROTTERDAM, 24 Sept. In Gebouw „De
Eendracht" is de najaarsvergadering gehouden
van Patrimoniums Gewestelijke Organisatie
Zuid-Holland, onder leiding van den heer H.
Willigenburg. In een kort openingswoord
wees de voorzitter op allerlei naderende oor
logsgeruchten en wekte op tot trouw en
standvastigheid. Daarna heeft de heer J. O.
P e 11 i c a a n van Amsterdam, 2e secretaris
en ambtenaar van het Verbond, een rede ge
houden over „Patrimoniums practisch werk",
Spr. gaf eerst een antwoord op de vraag
hoe Patrimonium tot het practisch werk ge
komen is. De gecompliceerde samenstelling
van het maatschapelijk leven heeft wijziging
gebracht in Patrimoniums werk. Daaruit ls
ook ontstaan het werk dat thans gedaan
wordt onder de tewerkgestelden in de werk
kampen. Van dezen arbeid gaf spr. een uit
voerig overzicht, waaruit bleek, dat dit werk
zeer wordt gewaardeerd.
Ten slotte wees spr. op de zakelijke zijde
van dezen arbeid, in verband waarmee spr. ae
af deelingen aanspoorde zooveel mogelijk gel
den bijeen te brengen, ten einde het practischg
werk te kunnen volhouden.
Op deze rede volgde een breede discussie.
D s. D. K. Wielenga J. D zn. van CapeUe
aan den IJssel sprak hierna een opwekkende
rede uit, getiteld „De groote restauratie".
De restauratie, die de wereld te zien geeft,
is geen opbouwen van den vrede. Niettemin
houdt God Zijn Rijk te midden van den wir
war der tijden, in stand.
Spr. wees op de restauratie van ons lar.d
door de bestrijding der werkloosheid. Ont
ginning en terugwinning van land is eveneens
restauratie. Behalve de materieele is er ook
de geestelijke restauratie, die verband houdt
met de moreele ontreddering van het men-
schenleven. Spr. wees op de groote restauratie,
die door Patrimonium wordt bewerkt in de
werkverschaffing. Uit ondervinding weet spr.
dat deze restauratie een belangrijk gezegend
werk is. We mogen dezen arbeid zien als een
deel van den greoten restauratie-arbeid in
Gods kracht verricht. Dit werk moet gedaan
worden in gehoorzaamheid aan Christus.
Na dankgebed door Ds. Wielenga werd
de vergadering gesloten.