Guvësz*-:
Tcrnctlci
ENGELS en FRANS
Nan Willinck-Volkersz
VetikcJe
v.»»?»sTc.".« f* s
KARPETTE
f32,50
KERSEN
BONBONS
DINGERS
DTWINTERMAANDEN
KOMEN WEER'.
LENTE-LEVEN
Werftabonné'svooronsblad
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
MAANDAG 19 SEPTEMBER 1938 I
Alle faraii.
rienties opgegeven
aan de Nieuwe Leidsche Courant
worden zonder prfjsverhooglng
opgenomen In De Rotterdammer,
Dordtsch Dagblad, Nieuwe Haagsche
Courant, Nieuwe Leidsche Courant,
Nieuwe Utrechtsche CourantOp dezo
wijze bereikt men het grootste
deel van het Christelijk publiek in
Nederland. A
Ondertrouwd:
A. G. KNöPS
M. BOUT
Zeist, Steinlaan 84.
Rotterdam, Oostmaasstraat 82.
15 September 1938.
Huwelijksinzegening D. V. 28
September a.s. 2.30 uur in de
Hoflaankerk te Rotterdam—
Kralingen door den Weleerw.
Heer Ds. G. A. Pott.
Toekomstig adres: Steinlaan 84,
Zeist
A. PARMENTIER.
Leiden, 19 September 1938.
Steenschuur 15.
Breestraat 88a.
Huwelijksvoltrekking te Leiden
op Woensdag 5 October a.s.
Geen Ontvangdagen.
Toekomstig adres: Breestr. lila
A. J. HOLLAND,
die hartelijk dankzeggen voor de
vele blijken van belangstelling
Geboren onze Dochter
CORNELIA JANNIE.
C. DE KIEVIT Gzn.
J. B. DE KIEVIT—
Nie uwenhui zen.
Hillegersberg, 18 September 1938
Anjelierstraat 9.
Tij del. adres: Ziekenhuis „Eudo-
kia", Kraamafdeeling, Kamer 63.
Geboren:
PIETER CORNELIS,
Zoon van
JAN BRANDWIJK en
D. BRANDWIJK—
de Gruyter.
Hillegersberg, Oude Raadhuis
laan 21.
Tijdelijk adres: Diaconessenhuis
Heden overleed, na een
korte, maar hevige onge
steldheid, in volle over
gave aan zijn Heere en
Heiland, onze lieve, onver
getelijke
HENDRIK DIRK,
in den ouderdom van 21
jaar.
Zoeterwoude,
J. P. v. d. STOEL
G. v. d. STOEL-
v. Osnabrugge
Leiderdorp,
KOK ROEST, Verloofde
Zoeterwoude,
WILHELM I NA
M. v. d. STOEL
ADRIAAN G. v. d. STOEL
Leiderdorp,
SIMON J. v. d. STOEL
MAARTJE M. v. d. STOEL-
Treur
JAN H. v. d. STOEL
ANTJE v. d. STOEL—
Wille
Elmonte (Calif.),
GERRIT v. d. STOEL
ADA v. d. STOEL
de Graaf
Zoeterwoude,
GEERTJE ROEST—
v. d. Stoel
CORNELIS ROEST
JACOB P. v. d. STOEL
GERRY ROEST, Verloofde
ANTJE v. d. STOEL
HENDRIKUS v. d. STOEL
Zoeterwoude, 17 Sept. 1938
Carola's Hoeve
Roomburgenveg F 1.
De begrafenis is D.V. be
paald op Dinsdag 20 Sept.
nam. 2.30 op de Algemeene
Begraafplaats te Leider
dorp.
Gevraagd: net Burgermeisje
bekwaam v. alle huish. werkz.h.
(tez. m. dochter d. huizes) tev.
vereischt geschikth. v. toezicht
op loopend zenuwpatiënt, Godsd.
liefst N.H. Br. m. cond. No. 19621
Bur. Dè Rotterdammer, Goud-
sche Singel 105, Rotterdam.
In Jezus ontslapen
HENK VAN DER STOEL
op den leeftijd van 21 jaar.
Ons aller vrienden mede
lid. Sterke de Heere zijn
ouders en familie in dit
droevig verlies, en laat het
ons tot een roepstem zijn
om bereid te wezen.
Namens de J.V.
Eben-Haëzer
T. ROEST, voorz.
L. J. RASSER Mz., secr.
Leiderdorp, 17 Sept. 1938.
Inplaats van kaarten.
Heden overleed, tot onze
diepe droefheid, na een
smartelijk lijden van eenige
maanden, mijn innig gelief
de Echtgenoote, onze zorg
zame Moeder, Behuwd- en
Grootmoeder, Zuster, Be
huwdzuster en Tante
MARIA DE JONG—
geb. van der Sman,
in den ouderdom van circa
70 jaren.
Uit aller naam,
G. DE JONG.
Barendrecht, 17 Sept. 1938.
Tijdelijk adres:
Eben Haëzerstr. 81b, R'dam.
De teraardebestelling zal
plaats hebben Dinsdag a.s.,
op de Algemeene Begraaf
plaats Crooswijk, te Rotter
dam. Vertrek van Zieken
huis ..Eudokia" Bergweg, te
half één.
Gevestigd te LEIDEN:
C. VERHOOG
ARTS
HOMOEOPATISCH
GENEESHEER
Rijnsbnrgerweg 36, Telef. 4183.
Spreekuren: 89 en 12.30
Vrijd. ook 11—12.
OPLEIDING L.O.
Cursusles: 50.per jaar
N. SPYKER Eng.M.O.
A. SPYKER Fr. M O.
GANGETJE 1 hoek Breestraat
MENSENDIECK INSTITUUT
heeft haar praktijk hervat.
Beslist...
van het allerbeste
moet alles zijn, dat
tot grondstof van
Verkade's Beschuit
dient. Vandaardie
volle, zuivere smaak
BESCHUIT
N.V. Ver. Ned. Rubberfabrieken
WIJDINGSDIENST
ter gelegenheid van het 2de Lnstrnm der Chr. Jeugd Ver.
N. O. M. A. T. E. G D.V. op Dinsdag 20 September a.s.,
des avonds te 8.15 uur, in de MAREKERK.
SPREKERS de Hooged. Achtbare Heer Mr. A. v. d. SANDE
BAKHUYZEN, Openingswoord. FEETSREDE door den
WclEerw. Heer Ds. JOH. BRONSGEEST, Nederl. Hervormd
Pred. te Velsen, Onderwerp: „Om de Jeugd". Slotwoord
door den predikant van wijk 7 der Ned. Herv. Gemeente.
Muzikale medewerking wordt verleend door den Organist der
kerk en door het Kerkkoor „EX ANIMO", Dir. de Weled. Heer
H. W. de Wolf. Tekstboekjes tevens bewijs van toegang a
10 ets. verkrijgbaar bij de H.H. de Kier, Nieuwe Rijn 45,
Kouwenhoven, Doezastraat, De Nieuwe Boekhandel, Turfmarkt
2, aan het gebouw en bij de leden.
JUBILEUMCOMMISSIE 1938
Diegenen, welke in verband met de gehouden feestelijkheden van
de Jubileum-Commissie nog iets te vorderen mochten hebben,
worden uitgenoodigd nog deze week hun opgave in te zenden
aan den Penningmeester:
STEENSCHUUR 16.
KENNISGEVING
Ondergeteekende geeft bij deze kennis dat hij de Rijwielhandel
en Reparatie-Inrichting van den Heer L. ERADES, Doezastraat 27,
heeft overgenomen. Hopende door prompte bediening en
goede service Uw vertrouwen waardig te mogen worden.
Beleefd aanbevelend,
J. v. BENTEN.
Doezastraat 27, Telefoon 2022. voorheen L. ERADES.
v/er<ie" '"den \0op oven
T „edo-VrV^^V;,;
Millioenen wielrijders zijn hei er
over eens, dal hun aller ideaal is:
EEN GOED AXMINSTER KARPET
200 X 300 c.M. vanaf
ZIET DE ETALAGES
HASSELMAN PANDER
BREESTRAAT 146 - BOTERMARK1 21-22
1 EIDFN
Aan Uiaconiën en Voogden van Weezen
zij hiermede ter kennis gebracht, dat tn belde Tehuizen van
het NATIONAAL GEUZENGESTICHT „WILHELMUS VAN
NASSAUEN" te BrleUe en Utrecht neg plaatsen bPsrhlkbaHf
zijn.
Vraagt conditiën bij den Penningmeester: H J WINDIG
P. G Donderssiraat 14bis. Utrecht
f eu goed middel tegen huiduitslag
Wrrsi mei langer een prooi van de ondragelijke laat en de folte
rende jeuk. wanneer een eenvoudig middel uilkomst kan brengen,
ben paar druppels van de heldere vloeistof Ü.D.D. op de pijnlijko
plek en de jeuk bedaar) onmiddellijk, de aandrang tot krabben
verdwijnt. Denkt U eens in. weer rustig le kunnen slapen en 's morgen*
verkwikt aan den arbeid te kunneD gaan. Het D.D.D.-Ree.ept van
Dr. D. Dennis wordt sinds vele jaren mei succes aangewend tegen
Eczeem, Open Beenen, Zweren. Puistjes en andere huidaandoeningen.
Flacons i 75 cenL f 1.50 en f 2.50 bij Apotheker* en Drogisten.
'i mwm
met de smaak van de
echte Betuwsche Mei
kersen zijn er alléén van
Geeft uw
kinderen een abonnement op
het mooie christelijke jeugd
tijdschrift:
onder leiding van den beken
den schrijver van kinderboe
ken en radioverteller:
R A. DEJtOVER.
LENTE-LEVEN
verschijnt om de veertien da
gen. Ieder nummer heeft min
stens 14 rubrieken. Het blad
heeft een heel goede pers.
En de kosten?
45 cent per kwartaal,
90 cent per half jaar,
1.75 p. jaar, bij vooruitbetal.
De nieuwe jaargang begint
1 October a.s.
Neemt een abonnement voor
uw schoolgaande kinderen
door bemiddeling v. d. boek
handel of rechtstreeks bij:
Drukkerij EDECEA te Hoorn,
Proefno. op aanvr. Postr. 32404
Imp.: Fo. B. MEINDERSMA - Den Hoog
'n Waarschuwingsbord voor het
verkeer...maar óók voor Moedersl
Zoo'n „School"-bord maant tot voorzichtigheid, tot overleg!
Automobilisten doet het langzaam rijdenen Moeders
laat het Robinsons koopen. Robinsons voor haar jongens
oerdegelijke, ijzersterke schoolschoenen. Om de .jongens
gezonde voeten te laten houdenen om te sparen op de
schoenmakers-rekening! Daarbij hebben Robinsons een uit
stekenden pasvorm, die de voeten steunten ze töch alle
ruimte geeft. En dèt is het, wat jongensvoeten noodig hebben!
Neemt voor Uw jongens eens model 32een lage zwarte
schoen met randgenaaide leerenzool op halfspitse leest.
Maten 26/27 28/31 32/35 36/39
Prijzen 2.75 2.95 3.50 3.95
Alle heerenmaten (No's 40 t/m 48) f 4.5®
Voor dezelfde prijzen ook verkrijgbaar met
houtgepende leerenzool en leeren tusschen-
zool - model 31.
Let vooral op het zoolmerk:
Wellicht is dit Uw kans! Volg één van onze degelijke en goed
kope, schriftelijke opleidingen tot
TECHNISCH TEKENAAR
Opleiding in bouwkundig tekenen, machinetekenen, electro-
technisch tekenen, meubeltekenen en scheepsbouwkundig teke
nen. Lessen voor hen, die de lagere school bezochten en v. gevor
derden. Cursussen onder leding van bevoegde en ervaren tech
nici. Gratis hulp bij sollicitatie.
Vraag zonder verplichting inlichting bij A.S.S.O., Nieuwq
Plein 31, ARNHEM.
De uitsluiting opgeheven
Vijf jaar na de muiterij
„De Regeering heeft besloten tot in
trekking der Defensieverboden". Aldus
een bericht van de laatste dagen, dat
aan velen ook aan ons voldoening
schonk en een jubel in de roode pers
veroorzaakte.
Die stemming was begrijpelijk. Velen
zullen met ons van meening zijn, dat een
groote partij, aan welke een kwart deel
der bevolking vertrouwen schonkt, niet
uitgesloten mag zijn of blijven van eeni
ge landsbediening, wanneer daarvoor
niet volstrekt aanwijsbare motieven zijn.
Deze waren, sinds de S.D.A.P. „haar
standpunt ten aanzien van Defensie
grondig had herzien" (woorden van den
heer Albarda) niet meer aanwezig; en
zulks te minder, nu het overgroote deel
dezer partij het regeeringsjubileum van
onze Koningin op waardige en oprechte
wijze heeft meegevierd.
Echter, nu moeten de scribenten der roode
pers met den parlementairen leider voorop
niet van rechtsherstel en het intrekken van
onbillijke beperkingen spreken< Daarmee
slaan ze de historie in het gezicht. Er was
in 1933 alle reden om voor de S.D.A.P. uit
zonderingsbepalingen te maken ten aanzien
van Defensie.
De aanleiding daarvan was de muiterij
op de „Zeven Provinciën"; de oorzaak was
de jarenlange opruierij door de roode ele
menten in Marinebond en N.V.V.
De muiterij aan boord van een oorlogs
schip was opstand tegen het wettig gezag,
revolutie in de ergste mate en toen de mui
tors niet naar rede wilden luisteren en on
danks vriendelijke aanmaning volhardden
in hun verzet, volgde de betreurenswaardige
beschieting van het schip, met de zeer
noodlottige, maar niet te voorkomen gevol
gen.
Dat ook de voormannen der S.D.A.P. het
ware karakter der muiterij niet wilden of
konden onderkennen, bleek wel heel duide
lijk uit hun aanbod om zelf of voorman
nen van het N.V.V. de muiters tot kalmte
en onderwerping aan te manen. Wat zou er
np deze wijze van het gezag der overheid
overblijven?
Dit alles noopte de regeering er toe om in
het Ambtenarenreglement een nieuw artikel
97b op te nemen, dat aldus luidde:
lo. Aan den ambtenaar kan eervol om
«lag op grond van revolutionaire gezind
heid worden verleend;
2o. onverminderd het bepaalde in het
eerste lid kan voorts eervol ontslag wor
den verleend aan een ambtenaar, die lid
is van een vereniging, waarvan onzo Mi
nister, voorzitter van den Raad van Minis
ters, verklaard heeft dat zij om de doelein
den, die zij nastreeft of de middelen, die
zij aanwendt, de behoorlijke vervulling
van zijn plicht als ambtenaar kan in ge
vaar brengen of schaden, of die op eeni-
gerlei wijze medewerking of steun ver
leent aan een zoodanige vereeniging of
aan een van haar uitgaande actie.
3o. Voor een ontslagverlening als M
doeld in beide voorgaande leden is de me
dewerking of machtiging voreischt van
Onzen Minister, Voorzitter van den Raad
van Ministers.
Op de lijst in het tweede lid bedoeld en
die in Juli 1933 gepubliceerd werd, kwamen
S.D.A.P. en N.V.V. niet voor. Tot ergenis
en teleurstelling van velen, die gewenscht
hadden, dat roode ambtenaren uit alle rijks
betrekkingen geweerd zouden worden. Dai'
ging de regeering blijkbaar te ver; zij vol
stond met den Minister van Defensie te
machtigen een zoodanig verbod alleen voor
zijn departement uit te vaardigen.
Hiermee werd een duidelijk verband ge
legd tusschen de revolutionaire invloeden,
welke in leger en vloot werkten en die op
de „Zeven Provinciën" tov uiting zijn geko
men en het verbod. Dat zulks de S.D.A.P.
stak en nog steekt, is begrijpelijk. Maar on
danks al het gewurm van die zijde moeten
wij aan dat directe verband vasthouden.
De S.D.A.P. zou o.i. verstandig gedaan
hebben, wanneer zij haar voldoening over
de Intrekking uitgesproken en verder ge
zwegen had. Maar zij is nu eenmaal gewoon
nooit een gemaakte four te erkennpn en
daarom 6tond de heer Albarda onmiddellijk
gereed om voor de zooveeiste maal een
onjuiste belichting te geven van het gebeur
de in 1933.
Het is werkelijk verbluffend, dat de poli
tieke leider der S.D.A.P. nu nog durft te
schrijven van de „verklaarbare maar onver
dedigbare muiterij"; want zijn vrienden heb
ben op allerlei manier die muiterij verde
digd; men juichte de muiters toe en Albarda
zelf durfde later nog spreken van „dappere
ongehoorzaamheid".
Het is werkelijk verbluffend en zeer vrij
moedig als hij nu nog schrijft:
De grond voor de maatregelen, tegen
S.D.A.P. en N.V.V. getroffen, bestond in
een fictie. S.D.A.P. en N.V.V. werden me
deplichtig geacht aan en aansprakelijk ge
steld voor de muiterij op dat oorlogsschip
Zonder te ontkennen, dat in de jagen van
de hevige opwinding aan de zijde onzer
beweging wel fouten zijn begaan ook
aan andere zijden beging men ernstige
misslagen hebben wij van stonde af
aan de onjuistheid van die beschuldigin
gen kunnen bewijzen.
Met de erkenning dat er toen wel feuten
zijn gemaakt, komt men er niet. af. Wij heb
ben in die dagen met overstelpend materiaal
aangetoond, dat er oorzakelijk verhand be
stond tusschen de propaganda, welke roode
Marinebond en N.V.V. op de vloot d._ven
en de uitbarsting op de „Zeven Provinciën",
waar sociaal-democraten handenk!|ppend
bij stonden.
Ja, zeker. Albarda heeft gelijk als hij
schrijft:
„Defensie is een aangelegenheid van het
gehele volk, en niet van de staatkundige
partijen alleen, die de politiek der rege
ring steunen. In geval van nood, zal te
medewerking van geen enkele belangrijke
volksgroep kunnen worden gemist en ze
ker niet die van een zo groot en krach
tig yoliksdeel als het socialistische".
maar wanneer dit socialistische volksdeel
zich losrukt uit het volksgeheel en revolu
tionair tegenover de wettige regeering gaat
staan, dan wordt het niet uitgesloten, maar
sluit het zich zelf uit. Wil men soms met
muiters den vijand tegen gaan?
Dat kon toen niet en dat kan en mag nu
ook nog niet. Daarom juichen we het toe,
dat de Regeering de S.D.A.P. en het N.V.V.
van de verbodslijst geschraov heeft; we kun
nen het zelfs waardeeren, dat zij haar hou
ding tegenover Defensie ondanks de
verboden gewijzigd heeft, al behoeft men
daarover niet zoo dramatisch te doen;
maar we zijn het ook met de Regeering een
dar tegen revolutionaire sympathieën in het
leger en op de vloot gewaakt moet worden.
He* lijkt ons een verbetering, dat als alge
meene regel in het Ambtenarenreglement is
opgenomen:
Aan den ambtenaar kan eervol ontslag
worden verleend, indien, naar het oordeel
van het gezag, hetwelk tov het verleenen
van het ontslag bevoegd is, uit zijn gedra
gingen van een zoodanige gezindheid
blijkt, dat geen voldoende waarborg aan
wezig is, dat hij zijn plicht als ambtenaar
onder alle omstandigheden getrouwelijk
ral volbrengen.
Dat zulks o.m. kan blijkt uit het lidmaat
schap van een verboden vereeniging. welke
het openlijk en ronduit toelegt op omkee
ring der staatsorde, nemen we op den koop
toe; maar van veel meer belang is o.i. het
persoonlijk element.
Het zal heusch wel voorgekomen zijn, dat
een ambtenaar als lid van een verboden
vereeniging bedankte om daardoor zijn oe
trekking niet te verliezen, terwijl hij met
hart en ziel de beginselen der verboden or
ganisatie bleef aanhangen. En omgekeerd
dit geven wij evenzeer toe zal het wel
voorgekomen zijn, dat ambtenaren ondanks
hun dubbelzinnige persoonlijke verklaring,
dat zij in alle omstandigheden hun ambts
plichten getrouw naar de bevelen der wettige i
overheid zouden vervullen", zijn ontslagen,
omdat zij lid der S.D.A.P. oI een bevriende j
organisatie waren.
Dit behoeft nu niet meer voor te komen, i
De S.D.A.P. staat niet meer als geheel ge"!
teekend. Haar grondig veranderde houding
tegenover Defensie en wettige overheid
wordt 'erkend; maar tegenover revolutionai
re elementen moet de Regeering waakzaam
blijven.
KUNST
DUO KRAUSS—GOLDBERG
Onder auspiciën van den impressarid
Ernst Krauss zal het duo K r a u s s-G o 1 d-
b e r g in de komende maanden een groote
tournee door Nederland maken. Ook treden
de kunstenaars afzonderlijk op. In Den
Haag wordt een Beethovencyclus gegeven.,
BRUNO WALTER FRANSCHMAN
De vermaarde dirigent Bruno Walter,
die in de vorige week 62 jaar werd, is
Franschman geworden. In Berlijn geboren,
heeft hij in het vroegere Duitschland en
toen Hitier aan de macht kwam en Bruno 1
Walter verworpen werd, in het voormalige
Oostenrijk en voorts over de geheele wereld j
bekendheid verworven door de uitnemende
wijz" waarop hij orkesten wist te leiden.
