gïitiwt Ca ïtsd) 1
GEESTDRIFTIGE VIERING VAN KONINGINNEDAG
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leidenen Omstreken
Rijtoer van de Kon. Familie door de Residentie3^u^us^5
Onweerstaanbaar geestdriftige
begroeting
ationnemsntsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor hei Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 77a Ct
V
No. 6485
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 53936
DONDERDAG 1 SEPTEMBER 1938 19e Jaargang
atibertentieprijjen:
Van 1 tot 5 regels 1.17 7»
Elke regel meer032'/»
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels2.30
Elke regel meer 0.45
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend0.10
Praalstoet van ongekende schoonheid volgde
Feestvreugde sloeg over in teestroes
Zoodra de fraaie verlichting
ontstoken werd
IMMER hebben we een Koninginnedag in de Residentie zóó zien
verstrijken als gisteren het geval is geweest. Want indien het ooit
bewezen werd dat de Hagenaar feest vieren kan als de beste, dan op
dezen dag, die dank zij het voortreffelijk weer van het begin tot het
einde heeft geboeid en bekoord.
's Ochtends begon het al met een aubade van 2000 zangers voor het
paleis van wijlen Koningin Emma, alwaar onder leiding van S e m
Dresden de jubileerende Vorstin op gloedvolle wijze een aantal echt
vaderlandsche liederen werd toegezongen.
In den middag trokken H. M. en het Prinselijk Paar zélf onder het
volk, door een rijtoer te maken van het Kurhaus naar het Vredespaleis.
En onmiddellijk daarop waren Zij getuige van een revue van tallooze
praalwagens die het beste en schoonste van wat er leeft in onze stad
tot uitdrukking vermochten te brengen.
Dankstond en Parade
Dat waren zoo de hoogtepunten van den
'dag; althans voor zoover men op straat
van de feestviering kennis nemen kon.
Want gelukkig was er ook nog een deel
der burgerij samengekomen in de Groote
Kerk om bij monde van Ds H. J. D ij c k-
meester God te bidden en te danken
voor wat Hij ons in het Oranjehuis schonk.
Om 11 uur stond het Malieveld in
het brandpunt van de belangstelling, zulks
vanwege de traditioneele parade, die altijd
weer heel wat kijkers tot zich weet te
trekken. Ook nu werd dit militaire schouw
spel een groot succes, al bleef het uiter
aard ver beneden den machtigen wapen
schouw, dien we twee dagen geleden op de
.Van Alkcmadclaan hadden gade
Een wandeling door de binnenstad
Zoo omstreeks 12 uur, toen er eigenlijk
een soort pauze was aangebroken, bood de
binnenstad een rustigen aanblik. Het was
niet zoo heel vol, maar toch nog vol ge
noeg om van een gezellige drukte te kun
nen spreken.
Kooplieden van allerlei slag waren bezig
om zich een geschikt plekje te veroveren
voor de uren die weldra zouden aanbre
ken, terwijl in het Voorhout het Haagsch
Harmonie Orkest het eene nummer na het
ander speelde. De wafeltjeskramen konden
het gemakkelijk af, evenals tentjes met
zure haring, pomm.es-frites en dergelijke
delicatessen en ook de politie, die versterkt
was met maréchaussée en rijksvcldwacht,
had tot dusver vrijwel niets te doen.
Bij het Paleis in het Noordeinde stonden
wat meer menschen dan elders, mede doon-
dat velen van de gelegenheid gebruik wil
den maken om de felicitatie-registers te
teekenen.
Het viel ons op dat we zoo dikwijls
woorden van instemming beluisterden over
de wijze waarop dit Paleis ditmaal was
gesierd en getooid. En zij hadden volmaakt
gelijk, die zeiden dat het mooi geworden
was door zijn eenvoud.
Vooral de lange strooken palmgroen, die
op een bescheiden manier langs de hagel
witte zuilen werden aangebracht, doen het
uitstekend. Daarbij gevoegd de kostelijke
bloemstukken, die op zulk een deskundige
wijze werden opgesteld, kon er moeilijk nog
wat te wenschen overblijven.
De city loopt leeg
Toen het goed en wel 2 uur geworden was
begon de city leeg te loopen. Zoowel de rij
toer van de Koninklijke Familie als de op
tocht met praalwagens was immers in aan
tocht.
Ofschoon de rijtoer in de eerste, plaats be
stemd was om de tallooze Haagsche vereeni-
gingen een hulde te laten brengen waren er
natuurlijk nog duizenden andere Hagenaars,
die trachtten hetzelfde te doen. Vandaar dat
't nergens zoo vol was in deze oogenblikkcn
als langs den Ouden Scheveningsdheweg, tie
Prins Willemstraat, de Jurriaan Kokstraat
en den Gevers Deynootweg.
Dooh ook langs den BezuidenhoutscJien-
ln de Residentie werd de verjaardag van H.M. de Koningin ingeluid met een zang-
hulde voor het paleis aan het Lange Voorhout. De Koninklijke familie op het balcon
tijdens de aubade
weg, de Heerengracht, den Fluweelen Burg
wal, de Groote Markstraat, Torenstraat en
andere straten zag het zwart van belangstel
lenden. Deze hadden het terecht niet
aangedurfd zich nog langs de Koninklijke
route te scharen en stelden er zich dus maar
tevreden mee alleen den praalstoet te aan
schouwen.
Terwijl om half drie ongeveer de Konin
klijke Familie vanaf de Ruigenhoek op het
Gevers Deynootplein arriveerde en daar ter
begroeting den voorzitter, secretaris en an
dere leden van het Feestcomité aantrof
klonk op het Malieveld tromgeroffel, ten
teeken, dat de praalstoet in beweging kwam.
was de bedoeling dat de kop van dezen
stoet het Vredespaleis niet zou zijn genaderd',
alvorens. H.M. haar rijtoer beëindigd had en
voor dit paleis had plaats genomen. Deze
berekening kloDte bijna volkomen.
Aanzwellend gejuich
Het liep n.l. tegen half vier toen een
aanzwellend gejuich, hetwelk zich
langs den Ouden Scheveningscheweg
voortplantte, het naderen van de vor
stelijke rijtuigen aankondigde. Zooals
opgemerkt had zich een enorme me
nigte langs dezen weg opgesteld, waar
onder tallooze vereenigingen, voorzien
van kleurrijke vaandels en fier wappe
rende vlaggen. Onder daverend hoera
geroep van een haast ongekend geest
driftig publiek reden de open wagens,
waarin de Koninklijke Familie en ver
scheiden leden van de hofhouding ge
zeten waren, voor de tribune die voor
het paleis was getimmerd en vriende
lijk wuivend en glimlachend dankte
onze Koningin op innemende manier
voor de Haar gebrachte hulde. De Vor
stin was gekleed in lila japon met
struisveeren en Zij droeg een paarsen
mantel. Prinses Juliana was in 't licht
blauw met vos, terwijl Prins Bernhard
de gala-uniform van kapitein der gre
nadiers droeg.
Lang behoefde de Koninklijke familie
waarlijk niet op den stoet te wachten, maar
de juichende menigte wist het daverend
hoera-geroep loch nog enkele malen af te
wisselen met een enthousiast aangeheven
Wilhelmus en een jubelend „Lang zal Ze
leven".
Bazuingeschal
Plotseling verkondigde schetterende ba-
zuinmuziek, dat de herauten naderden, en
ja, daar kwamen ze reeds om den (hoek bij
Javastraat en den Ouden Schevening
scheweg. Nu ontrolde zich het schitterend
beeld, dat onze geliefde Koningin zeker diep
heeft ontroerd.
In een keur van sierlijk uitgedoste wa
gens, in breede optochten van mannen en
vrouwen, van jongens en meisjes, onder da
verend tromgeroffel en blijde tonen, bracht
hier een volk de symbolen van zijn arbeid,
zijn nationale gevoelens, zijn liefde voor het
Vorstenhuis, aan de voeten van Haar, Die
nu met Haar onderaanen dankbaar mag ge
denken.
De vaandels negen, de menschen mar
cheerden nog eens zoo flink als anders, de
muziek klonk opgewekter dan ooit, en
heeft de Koninklijke Familie genoten van
den uitzonderlijk mooien stoet.
De Koningin dankt
Vriendelijk en erkentelijk dankte de Ko
ningin herhaalaelijk voor den groet der
vaandels, voor de zorg, aan de opstelling
van den stoet besteed, en in dit alles voor de
teederheid, die uit deze manifestatie var
trouw en genegenheid sprak.
Toen de laatste wagen was voorbijgetrok
ken, onderhield de Vorstin zich nog eenigen
tijd met enkele aanwezigen, waarna de rij
tuigen kwamen voorrijden en <ie Koninklijke
Familie, wederom onder daverend gejuich
de menigte zich naar ihet Paleis aan het
Noordeinde spoedde. Momenten van on
getelijke waarde lagen weer achter ons,
oogenblikken, die aan dezen dag zeer spe
ciale bekoring hebben verschaft.
Hoe de Praalstoet er uit zag
Ofschoon het een onbegonnen werk zou
zijn een eenigszins volledige beschrijving
van den praalstoet te geven willen we toch
enkele der meest karakteristieke momenten
er van op deze plaats vastleggen.
En dan denken we allereerst aan de wijze
vaarop Indië zich presenteerde.
Deze groep of eigenlijk waren 't tal van
groepen werd geïntroduceerd door een
prachtig getooide auto, voonstellende de
Rijkseenheid. Men zag op den wagen zelf
diverse symbolen, die deze eenheid weergavn
terwijl er achter, met Oranjelinten verbon
den, een aantal van onze bruine broeders
zusters te voet gingen, afkomstig zoowel uit
de Oost als uit de West,
Dan kwam (Iheel goed gezien!) een „illus
tratie" van de onmetelijke zeeën die het
moederland en de koloniën scheiden. Men
had hiertoe een wagen gecharterd, waarop
de zeegod Neptunus op imponecrende wijze
was uitgebeeld, 't Geheel had den vorm van
een schip, waarvan de netten over boord
hingen en werd getrokken door 4 paarden.
De oceaanstoomers
op hun schouders
Vervolgens volgde een groep inlanders die
kleiné modellen van onze Oceaan-stoomers
torsten. Dat was de gewone verbinding
tusschen Europeesch en Tropisch Nederland
'n beeld.
„De ijlende gedachte in den aether", de zoo
waardevolle radioverbinding, was de titel
dien de P.T.T.-auto droeg.
En toen werden we in den geest door de
beide Indien rondgeleid. We kregen voorstel
lingen te zien van Ambon en Mcnado, we
zagen de oude kolonisten met hun typische
formen, we beluisterocn de weemoedige
muziek van het verre Oosten en kregen ten
slotte een blik in de cultures.
Als symbool van de aan vrede zoo rijke
Regoeringsperiode van de Koningin was er
ook nog een auto ingeschakeld, die den
Vrede, het hoogste goed wat de aarde kent,
symboliseerde.
Vereer was er in den stoet een auto-om-
van-te-smullen: de wagen van den Bond-
Westland (Loosduinen), welk voertuig gra
cieus den roem van Hollands moestuin hoog
hield.
Fraai was voorts de groep van de 's-Gra-
•enhaagsche Ambachtsscholen, waardoor de
arbeid zoo treffend werd" gedemonstreerd.
De Bono van Chr. Bouwvakarbeiders, die er
eveneens wezen mooht, streefde hetzelfde
doel na Het Uat. Jongeren Verbond was
•natuurlijk ook van de partij, al viel het veel
minder op dan zijn zuster-organisatie „De
Princevlag", die met enkele duizenden aan
wezig was. De Princevlaggers waren in tal
■an groepen verdeeld, die elk een wapen
ran een der Oranjevorsten meevoerden.
Van de Sportorganisaties noemen we den
Chr. Turnkring, die met respectabel aantal
leden en een mooien praalwagen voor den
dag kwam.
En dan, om te besluiten, visschend Sche-
veningen. Wat had men daar ook een werk
verzet om een goed figuur te slaan. Een
complete logger, wagens met nettenboetsters,
.agens waarop men haring stond te kaken
en wat al niet meer trok voorbij. Was
wonder, dat het gejuich van het publiek
telkens weer losbarstte?!
Tusschen al dat moois door liepen ver
schillende muziekkorpsen, die de toeschou
wers vaak in vervoering wisten te brengen.
F eestverlichting floept aan
Niet zoo lang na dit weergalooze schouw
spel werd op het Binnenhof de aandacht ge
vraagd voor een openluchtvertoning van 't
spel „Uit het leven der Oranjes", speciaal ge
geven voor leerlingen van het voortgezet
onderwijs. Ook hier was de belangstelling
zoo groot als Me ruimte maar toeliet. Met
geestdrift werd vertolkt boe Oranje steeds
zijn goed en bloed voor Nederland veil had,
zoodat de aanwezigen ontroerd deze histori
sche plek verlieten.
Op e€n gegeven moment floepte daarna de
feestverlichting aan en dit was het sein
de Hagenaars om zich geheel te geven. Het
scheen wel of alle conventie met één '~7
over boord werd gegooid. Men tooide zich al
dan niet met een masker, wapende zich met
lange papieren toeters, en zette een koddig
hoofddekseltje op, om dan de armen in
elkaar te haken en al dansend en hossend
de stad te doorkruisen. De oude versje:
Oranje bo-o-o-ven
Oranje bo-o-o-ven
Leve de Wilhelmien!
waren niet van de lucht en het gekrijsch op
de feesthoorns overstemde die klanken nog.
Over de verlichting zelf merken we alleen
maar op, dat deze zeker op één lijn kan
worden gesteld met die uit de bruidsdagen
van Juliana en Bernhard. En dat zegt ge
noeg!
In K. en W. had in tegenwoordigheid
Wanneer Uw Majesteit in deze dagen
terug zal zien op wat Haar als regeerende
Vorstin wedervoer, zal zij telkens en tel
kens weer als omlijsting dier herinneringen
Haagsche stadsbeelden voor Haar geest
zien opkomen"; zoo sprak de Haagsche
Burgemeester namens raad en burgerij ten
Paleize in Den Haag en daarmee teeken-
de hij de bevoorrechte positie, welke de
residentie altijd, maar vooral ook in deze
weken, inneemt.
Gedachtig aan het „adeldom verplicht"
heeft Den Haag zich deze schoone plaats
dubbel waardig gemaakt door een feest
en huldebetoon als nimmer werd gezien en
dat vele machthebbers in andere landen,
die in gepantserde auto's rondrijden, wel
tot jaloerschheid moet verwekken. De
Koningin van Nederland gaat uit in een
open auto en neemt den weg langs de
volksschare zoo lang mogelijk: zij verkeert
onder ons als een moeder in haar huis
gezin.
De tegenstelling tusschen de voortdu
rende onrust in de wereld en de vredig
heid der feestviering in ons land. is wel
zeer groot. En wie meenen mocht, dat alles
zich toe zou spitsen op de officieele her
denking van het veertig-jarig regeerings-
jubileum in de volgende weck. heeft het
gisteren anders geleerd.
Overal in den lande heeft de bevolking
getoond, dat de roep der straatventers
„Oranje-nationaal" het devies van heel
het Nederlandsche volk is. „Oranje" is
meer dan ooit de nationale leuze geworden.
Geen wanklank wordt gehoord. Jeugdige
werkloozen versieren de smalle straten
der Amsterdamsche Jordaan; roode wet
houders roepen „Leve de Koningin"een
eindelooze stoet van organisaties van alle
richtingen staat ter weerszijden van de
beroemde „zeestraat", de Oude Scheve
ningscheweg. opgesteld en brengt de
Koningin de hartelijkste ovaties.
Den Haag heeft zich op zijn best uitge
dost; de statige lanen van Lange Voor
hout en Vijverberg leenen zich, evenals de
historische pleinen buitengewoon voor een
feestelijke versiering: groen en licht en
oranje maken van de residentie een
sprookjesstad.
„Wees begroet met jubeltonen.
„Wees gezegend blijde dag";
zoo heffen de duizenden zangers aan en
zij vertolken wat er leeft in het hart van
het Nederlandsche volk. dat de veertig
jarige regeering van Koningin Wilhelmma
dankbaar herdenkt.
Niet ieder heft daarbij in de eerste plaat
het oog omhoog om God te danken voor
historische samenbinding en geschonken
wijsheid: maar aan de sfeer der traditie
ontkomt toch eigenlijk niemand.
En daarnaast is er alom een dankbare
erkenning, dat de draagster van de
kroon, door Oranje rechtmatig verworven,
haar plaats heeft gekend temidden van
ons volk en het woord opnieuw heeft be
waarheid. dat „Oranje nooit genoeg voor
Nederland kan doen".
Die heerlijke eendracht, die verbonden
heid van Vorstin en Volk. geeft aan de
feestviering in deze dagen een bizondere
bekoring. Zij maakt het hart week
dankbaar en zuivert de melodie van het
feestgezang.
VOORNAAMSTF NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen
Koninginnedag is gister in de Residen
tie, in Rotterdam en overal verder in het
land geestdriftig gevierd.
In een Amsterdamsch politiebureau is
een brigadier door een agent doodge*
schoten.
Te Sliedrecht heeft een vader zijn doch
ter doodgeschoten en daarna zelfmoord
gepleegd.
Zware taifoen teistert Oost-Japan en
dreigt een nationale ramp te worden.
Druk politiek consult te Londen inzake
het Sudeten-vraagstuk.
Verklaring va nRoosevelt nopens Tsjen
cho-Slowakije verwacht.
HOTEL
„HOF VAN HOLLAND"
HILVERSUM
Telefoon 6113
LUNCH 1.25 DINER 175
UITGEBREIDE KOFFIETAFEL 1.00
ZALEN VOOR KLEINE EN GROOTE
GEZELSCHAPPEN TOT 300 PERSONEN
SEINPOST-BERICHT
CAFE REST. SEINPOST SCHEVENINGEN
bekend om zijn schitterende terrassen aan
zee, opende zijn nieuw, geheel modern
ingericht restaurant Onzo voortreffelijke
huiskapel verzorgt de diner-muziek.
Hotel „ZILVEN" - L0ENEN (Vel.)
Hotel „BEEKHUIZEN" - V E L P
Hotel „STAMEREN" - M A A R N
HET BESTE
VAN DE BETERE BUITENHOTELS
de Koningin een gala-avond-voorstelling
plaats van het stuk „1S13". Deze avond werd
Hare Majesteit aangeboden door 't Gemeen
tebestuur, terwijl in het Circus te Scheve-
ningen enkele duizenden leden van de
Princevlag een massa-uitvoering gaven.
De muziekliefhebbers waren naar het Kur
haus getrokken, waar Carl Schuricht een
Oranje programma dirigeerde, klokslag half
elf onderstreept door een fabelachtig vuur
werk op het strand vóór dezen kunsttempel.
Prinselijk Paar zorgt
voor een late verrassing
Terwijl Den Haag volop aan het feestvie
ren was heeft tegen twaalf uur het Prinse
lijk Paar nog voor een bijzondere verrassing
gezorgd door een rijtoer door de stad te
maken.
Na afloop van den gala-avond in K. en W
had de Koninklijke familie zich naar den
Rujgen Hoek begeven, doch kort daarna ont
dekte het publiek plotseling een auto, 1
in Prinses Juliana met haar Gemaal waren
gezeten, terwijl daarachter nog twee auto'
met hofpersoneel volgden. Begrijpelijkerwijs
bracht deze gebeurtenis opnieuw een gewel
dig enthousiasme onder de toeschouw
weeg. Gereden werd via den Pompstations-
weg, Van Alkemadclaan, Waaldorperweg,
Oostduinlaan, Carel van Bylandtlaan, Laan
Copes, Nassauplein, Nassau laan, Sofialaan,
Plein 1813, Alexanderstraat, Mauritskade,
Scheveningsch veer en zoo door het Noord
einde, de De Heulstraat, waarop de Kneuter
dijk werd bereikt. Hier was de dichte men-
schenmenigte niet minder verrast dan langs
•de route, die wij zooeven noemden. Duizen
den hoeden, toeters en andere feest-attribu-
A V A N G
SCHOENEN
HET BETERE MERK!
DE DORDRECHTSCHE ONDERLINGE
CREDIETVEREENIGING N.V.
DORDRECHT Groenmarkt 64
Anno 1871
B O U W-C R E D I E T E N
EFFECTEN
SPECIALE AANBIEDING
VAN 22 AUGUSTUS TOT 3 SEPTEMBER
15 KORTING
OP DE PRIJZEN VOOR HET CHEMISCH
REINIGEN van alle DAMESKLEEDING
PALTHE- ALMELO
VOOR SLECHTS 17, CENT
noodlg om dore annonce uitgeknipt In open
envelop eli drukwerk ean ons op te ren
den, ontvangt U uitvoerige brochures over het
HERSTEL VAN UW HAARGROEI
V*rm«ldt Uw «tam «n «drai op dm »cKl«rrl]d« dar
(Rolt.) anvaloppa an adraitaarl aam
Or. H. NANNING'i Pksm. Fabrklt N.V.. OEN HAAG
ten gingen de lucht in om het hooge tweetal
toe te juichen.
De politie, die in alle stilte de noodigc
xjrzorgsmaatregelen had genomen, had
uiteraard geen gemakkelijke taak. Maar al
was de dag dan ook al ver gevox-derd, toch
toonde het -publiek ook op dit late uur nog
den noodigen afstand te kunnen bewaren.
Het Prinselijk Paar reed vervolgens de
Gravenstraat door om een rondje om het
stadhuis te maken en aldus ook de fraaie
verlichting op dit punt gade te slaan. Daar
na werd over de Groenmarkt gereden, de
Veenestraat door en de Spuistraat, waarna
via den Hofweg op het Binnenhof werd be
land. Jammer genoeg was de fraaie verlich
ting op het Buitenhof toen juist gedoofd
Tenslotte begaven de Vorstenkinderen
zich over het plein door de Lange Hout
straat naar het Lange Voorhout en reden
over den Kneuterdijk naar het Toumooi-
veld. Vanaf dit punt volgde de thuisreis via
den Leidschestraatweg, den Benoordenhout-
scheweg en de v. Alkemadelaan naar den.
Ruigen Hoek.
Het laat zich begrijpen, dat feestend Den
Haag nog geruimen tijd napraatte over deze
aardige geste, die zoo geheel onverwachts
kwam.
KUNST
Tweede dirigent
van het Concertgebouw
Mr Johannes den Hertog benoemd
Door het bestuur van het Concertgebouw
is benoemd tot tweeden dirigent en repeti
tor Mr Johannes den Hertog.
De heer den Hertog, die zich ook als com
ponist deed kennen, is gebonen op 20 Ja
nuari 1904 en volgde compositieonderricht
van Cornelis Dopper. Hij schroef een suite
voor orkest, liederen, kamermuziek en
koorwerken,
