«im DEELZENBER SCHUDT UW LEVER WAKKER nstanfine DINSDAG 16 AUGUSTUS 1938 EERSTE BLAD PAG. a De Spaansche burgeroorlog Drie schepen onder de bommen Een Duitsche waarnemer gewond Humanitaire commissie te Toulotise Gister heefv de luchtmacht van Franco herhaaldelijk de haven van Valencia gebombardeerd. Een drietal Briteche schepen, welke in de gevaarlijke zone lagen, nl. de „Hillfern", de „Fredavore" en de „Noemi Julia" werden daarbij ernstig bedreigd. Do „Noomi Julia" ge raakte door de exploisies lek en verkeer de weldra in zinkenden toestand. Nie»- mand aan boord werd echter gewond. Op het s.s. „Fredavore" liepen de gezag voerder en de officier der controle-com missie Christian Schmidt blessuren op. Laatstgenoemde, die van Duitsche nationaliteit is, was nog in staat hulp te verleenen aan een ander slachtoffer, den Engelschen radio-telegrafist Amery, die op de kade door een toom was getrof fen. waarbij zijn b:dde beeneai werden verbrijzeld. De ongelukkige, die door bloedverlies het bewustzijn had verloren, kon echter niet meer worden gered en is spoedig daarna overleden. Blanes gebombardeerd Het dorpje Blanes, gelogen aan de kust, 50 km ten noorden van Barcelona, i© twee malen gebombardeerd. Er werd vrij aanzien lijke schade aangericht- Gezaghebbende re- publikèinsche» kringen vermoeden, dat de Barcelona-regeering de Engelsche commissie inzake de luchtbombardementen, welke te Toulouse is aangekomen, zal verzoeken, zich terstond naar Blanes te begeven. Het ie nog niet bekend, hoeveel slachtoffers er zijn. Fransch schip gezonken Het' Fransctoe s.s. „Artois", metende 400 ton, is ten zuiden van Gibraltar op een mijn geloopen en gezonken. De bemanning is door twee reddingsbooten in veiligheid ge bracht. Uitwisseling van krijgsgevangenen De beide Spaansche partijen hebben toe gestemd in de aanstelling van een commis sie van drie leden, die aangewezen zullen worden door do Engelsche regeering ten be hoeve van de uitwisseling van krijgsgevan genen en andere soortgelijke problemen. De commissie zal onder leiding staan van veldmaarschalk Sir Ptoilip Chetwode en gedomicilieerd zijn te Toulouse, waar, naar men. verwacht ook de beide Spaansche par tijen zullen zijn vertegenwoordigd. De werk zaamheden der commissie zullen van zuiver humanitoiren aard zijn. Alle categorieën ge vangenen zullen in het werk der commissie betrokken worden, met inbegrip van leden der strijdende troepen, politieke leider©, en uitgewekenen. Naar Reuter verneemt omvat ten de voorwaarden ook de buitenlandsche gevangenen, ofschoon die niet in het bijzon der genoemd zijn. De toestand op de fronten Aan .het front van de Segre hebben rechtschen hun aanvallen zes malen her haald op de stellingen der republikeinsche troepen bij het bruggehoofd te Balaguer. Zij slaagden er niet in hun doel te hereiken. De rechtschen werden gesteund door tanks en vliegtuigen, welke laatste voortdurend in de lucht waren en een zwaar bombardement richtten op de regeeringslinies. De recht schen verloren 300 dooden. De troepen van Franco hebben hevige aan vallen gedaan op stellingen ten zuidoosten van Gandesa. Zij slaagden erin een heuvel re veroveren, doch werden later weer terug geslagen. Aan het front van Estramadura gaat het ZONDER SCHADELIJKE LAXEERMIDDELEN en U zult 's morgéns „kiplekker" uit bed springen, lederen dag moet Uw lever minstens een liter gal In Uw Ingewanden doen stroomen. Wanneer deze stroom van gal onvoldoende Is, verteert Uw voedsel niet, het bederft. U voelt U opgeblazen, U raakt verstopt Uw lichaam is vergiftigd en U bent humeurig, voelt U ellendig en ziet alles somber in. De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmiddelen. U moet CARTER'S LEVERPILLETJES nemen om een liter gal vrij te doen stroomen en U zult weer geheel fit zijn. Onschadelijk, plantaardig, zacht, on- rechtsche offensief voort in de secvoren Her- rara del Duqua en Cabeza de Buey. De recht se ho vorderingen worden slechts behaald ten koste van zware verliezen. Gister zijn loedige gevechuen geleverd langs de rivie- en Guadiana en Guadaluipeja. De recht schen slaagden er in het dorp Val de Catoal- leros te bezetten. In den sector van Cabeza del Buey hebben de regeoringstroepen dein rechiBchon opmarsch gestuit. De troepen van generaal Queipo de Llano blijVen oprukken ten noordoosten van Ca beza del Buey. In de Ebrozone is het front van de Sierra Pandols verbreed. De rechtschen zetven de zuivering der Sierra voort. JOODSCHE AUTOBUS IN HINDERLAAG GEVALLEN Een bom onder de druiven Gisternamiddag is een Joodsahe auto bus op den berg Karmel, nabij Haila, in een door Arabische terroristen gelegde hinderlaag gevallen. Hierbij werden zes Joden gedood en twee Jodinnen gewond. Daar de Briteche militairen spoedig tor plaatse waren, werden de bandieten op hun beurt, eveneens overvallen, waarbij zeven hunner het leven lieten. In Tell-Itvinstki is een mijn tot ont^plof- fing gekomen, waardoor drie Joden werden getroffen, van wie er één ernstige kwetsuren heelt opgeloopen. Op den weg van Tel Aviv naar Risjon Ie Tsion werd een schot gelost op een iworbij- rijdtende autobus; een reiziger werd daar door verwond. Op de markt te Tel Aviv heeft een Ara bier aan een Jood een mand druiven ver kocht, waarin een bom verborgen was. De bom ontplofte en verwondde een vrouw. Nabij Hebron is een ploeg van 120 arbei ders, die arbeid verrichten aan openbare werken, door een gewapende bende overval len, die den mannen bevel gaf het werk te stakeg, op straffe des doods. De ingenieur en die werkbazen werden ontiuoerd Arabier terecht gesteld Ean Arabier, die door het militaire hof te Jeruzalem ter dood was veroordeeld wegens het vervoeren van een bom op straat nabij de grens van Tel Aviv op 20 Juli jJ., is gis teren alclaar terecht gesteld. Drie Jaden zijn gewond, toen een landmijn tot ontploffing kwam onder den vrachtwa gen. waarin zij, nabij Herdera, vervoerd werden. Instantine Als je wakker wordt! en je voelt je loom en je hebt hoofdpijn, dan helpt Instantine. Dus onthoudt stilt en voorkomt pijnen I Doosjes a 12 tabletten 70 ct, zakjes a 2 tabletten 15 et. drogisten, f. U.76, Een Duitsch-Amerikaansche Atlantische postdienst? De Duitsche onderminister van de lucht macht, generaal M i 1 c h, heeft in een inter- vieuw verklaart, dat de tijd rijp is voor een transatlantische vliegpostdienst, welke het geheele jaar door onderhouden wordt. Duitschland zal op het ingeslagen voet spoor voortgaan en in de toekomst nog meer non-stop-vluchten maken. Het is niet moei lijk de vliegtuigmotoren nog wat ie verbete ren, zoodat zij in staat zijn twee ton nutti gen last aan poststukken te vervoeren. iDe behoefte aan een dergelijken dienst is zeer groot. De problemen, die hieruit ontstaan, zijn echter zoo talrijk, dat samenwerking alle volken, die zich op luchtvaartgebied be wegen, noodzakelijk zal zijn. De Deutsche Lufthansa bezit in de Panamerican Airways een uitstekenden medewerker met dezelfde ervaring en bekwaamheid. Het is zeer wel mogelijk dat na sluiting van de internatio nale overeenkomsten, noodig voor de inwer kingtreding van een Amerlkaansch-Duit- schen luchtpostdienst, Panamerican-Clippers het traject EuropaV. S. in samenwerking met toestellen van de Lufthansa zullen be vliegen. WASHINGTON, 15 Aug. (Havas). Staats secretaris Summer Welles gaat voor de tweede maal in dit jaar 'n reis naar Europa maken. Hij zal zich 16 Augustus inschepen aan boord van de „Nieuw-Amsterdam,". Na eenige dagen in Nederland te hebben door gebracht, zal hij zich naar Zwitserland be geven. Volgens een officieele mededeeldng wil Summer Welles in Europa rust nemen. VLIEGTUIGONGELUK TE GENèVE Gisteravond is op 't vliegveld van Genève een vliegtuig, dat naar Lyon vertrok, om- laaggestort. Het toestel verhief zidh een vijf tiental meters, doch raakte tengevolge van een verlies aan snelheid met een vleugel den grond. Behalve den piloot bevonden zioh in het toestel drie passagiers, allen Franschen. Eén der inzittenden werd gedood, drie werden gewond. HET TSJECHOSLOWAAKSCHE NATIONALITEITENVRAAGSTUK De z.g.n. „nationale afdeelingen" De „nationafle afdeelingen" waarvan de naitdonaliteiitsontweaipen der Tsjedho- Slowaaksche regeering melding maken, zijn iets nieuws, hoewel de gedachte zelf reeds oud is en het Oostenrijksch- Hongaarsche regime in 1861 reeds der gelijke instellingen kende. De instelling dier afdeelingen vormt een compromis tuasahon hei huidige systeem en dart, welks instelling de Su- dsten-Duitsche partij eisdht. De ©telling van H e n 1 e i n is, dat oen de mocratisch systeem, toegepast in staten, die uit verschillende nationaliteiten bestaan, een onderdrukking van minderheden toe laat. Detze ininderhedlen zijn in het. parle ment naar verhouding van haar aantal ver tegenwoordigd. Zij bezitten dus niet de mo gelijkheid, liuar inzichten te doen zegevieren tegen de opvattingen in van de meerderheid der verschillende nationaliteaten. Bijgevolg eischt de Sudeten-Duitsohe partij instelling van .nationale landdagen". Zoo zou er in Tsjeoho-Slowaikijc een Duitsche, een ITongaansche en een Tsjechische landdag komen. Praag antwoordt op deze opvatting met er op te wijzien, dat een dergelijk sys teem een verzwakking van het centraal be stuur ten gevolge zou hebben, waardoor de eenheid des Hands bedreigd1 zou worden. Bijgevolg heeft de regeering een compro mis gezocht. Men zou provinciale landdagen in het leven roepen en, aangezien de Duit- schers nog een minderheid zouden vormen in die landdagen en dezelfde verwijten tot deze lichamen zouden kummien richten als tot het ocntrale parlement, zouden binnien deze provinciale landdagen nationale afdee lingen worden geschapen. De provinciale landdag van Bohemen zou erdeeld worden in een Duitsche afdeeLing _n een Tsjechische afdeeling; de provinciale landdag van Tsjecho-Slowakije in een Slo- waaksche, .Duitsche en Hongaareche afdee ling en de provinciale landdag van Moravie i een Duitsche, een Poolsohe oh Moravische Deze afdeelingen zouden die zakten behan delen, die haar eigen nationaliteit betreffen. De wetsontwerpen der regeering bakenen de bevoegdheden dezer afdeelingen af. Zij voorzien ook in een sy6teem van afdeelin gen waardoor de door deze afdeelingen ge nomen besluiten binnen hert. kader van haai bevoegdheid niert door den provinciën land dag. waarin de vertegenwoordigers der af deeling een .minderheid aoudieni vormen, ver worpen kunnen worden. marsch langs den Zuidelijken oever van de Jang Tse ten Oosten van Joei Tsjang tot staan is gebracht. Verklaard wordt, dat de Ohineczen krach tige stellingen innemen in de heuvels bui ven Jood Tsjang. De Japansche opmarsch naar Joei Tsjang volgde, naar een Chineesch communique omtrent de krijgsverrichvingen bevestigt, op de mislukte pogingen, om in andere sectoren vorderingen ve maken. Sjaho en Nan Tsjang Poe tem Zuiden van Kioe Kiang zijn door do Ghineezen heroverd. De Japanners trekken hier in de richting van Kioe Kiang terug, waar zij inderhaast versterkingen aanleggen. Men gelooft, dat! zij bij de laatste gevech ten zware verliezen geleden hebben. Gister zijn minstens 4000 Japansche gewonden verschoidene transporten stroomafiwaa gebracht. Op den Noordelijken oever van de Jang Tse ontwikkelt dc toesvand zich snel in het voordeel der Chineezen. De steden Tai Hoe en Soe Soeng ten Oosten van Hwang Mei, zijn reeds heroverd. Een Japansch detache ment:, dat bij Hwang Mei is achtergebleven, is volkomen omsingeld. Ook in Sjangtoeng zijn de Chineesche troe pen uiterst bedrijvig. Twee detachementen hetolxm 'bij verrassing een aanval op de hoofdstad Tsinan gedaan. Zij drongen op den avond van 12 Augustus de poorten bin nen en leverden in de straten een verwoed gevecht. Zij trokken zich terug, toen de Ja panners versterkingen kregen. De Chineezen zouden ©lech» 60 man aan dooden en ge wonden verloren hebben tegen de Japanners Ramp in een Saksische mijn Elf man opgesloten In een mijn te Elhrenfriedersdorf (D.) is een ernstig ongeluk gebeurd. Op 150 meter diepte is het water een schacht binnenge drongen, toon men met dynamiet aan het werk was. Vijf en twintig arbeiders werden opgesloten. Tien werden ongedeerd naar boven gebracht De anderen gewen kloptee- kens, zoodat men ze levend hoopt te kunnen bevrijden. De reddingspogingen worden met koortsachtige haast voortgozet. De Japansch-Chineesche oorlog WORDT DE AANVAL OP HANKAU UITGESTELD? Japanners lijden aanzienlijke verliezen Chineesche militaire autoriteiten zijn van meening, dat, hoewel aan bedde oevers van de Jangtse de strijd voort duurt, de Japanners hun voornaamste offensief op Hankau zullen uitstellen tot den herfst. Men is verder van meening, dat de Japansche aanvallen er ©lechts op ge richt zijn, vast te stellen, hoe sverk de Chineesche troepen zijn, die de stad ver dedigen. In sommige kringen schat men hun aantal op ongeveer een millioen. Nu de Japansche opmansch langs den spoorweg Kioe-Kiang—Nan Tsjang tot staan gebracht is, aldus meldt 't Chineesche pers bureau, i6 het hei' centrum der krijgsbedrij ven verplaatst naar Joei Tsjang,^en Westen van Kioe Kiang. Japansche versterkingen worden in allerijl naar het Wesfen gezon den, terwijl ook de Chineezen zich daar con- centreeren. Intusschen wordt van Chineesche zijde nader gemeld, dat ook de Japansche oip- De moeilijkheden bij Tsjang Koe Feng Japan wil nieuwe incidenten vermijden Bij Tsang Koe Feng heeft een nieuw incident gedreigd, aangezien ondanks den wapenstilstand die Russische en Ja pansche troepen elkander tot op enkele meters waren genaderd. Op het laatste moment echter zijn zij, naar Domei be weert, weer teruggetrokken. De Japansche ambassadeur te Moskou heeft dienaangaande een onderhoud ge had met Litwinoff. Sjigemitsoe ver klaarde hierbij, dat de plaatselijke mili taire commandanten, teneinde een bot sing te vermijden, him mannen reeds hebben teruggetrokken tot een afstand van tachtig meter van den top van den Tsane Koe Fengheuvel. Op de vraag of de Japanners zich 't recht hadden voorbehouden, de streek van Tsjang Koe Feng, die op 13 Aug. ontruimd ia, op nieuw te bezetten, dan wel, of zij den sovjets gevraagd hadden, zich te verbinden, den heuvel niet zelf te bezetten, heeft de woord voerder van het Ministerie van Buitenland sche Zaken geantwoord, dat Japan ver trouwde, dat de sovjets nauwkeurig den wa penstilstand van 11 Aug. zouden nakomen. De berichten omtrent de evacuatie van den Tsjang Koe Feng-heuvel door Japan hebben te Tokio verrassing gewekt, aangezien her haaldelijk verklaard was, dat Tsjang Koe Feng strategisch onmisbaar is voor Japan. Welingelichte kringen zien hierin het bewijs, dat Japan, van meening zy'nde, dat zijn mili taire prestige veilig is, tot iederen prijs een heropleving van het incident wil vermijden Naar te Tokio verluidt, zullen spoedig de onderhandelingen tusschen Litwinoff en Sji gemitsoe beginnen betreffende de samen stelling van de grenscommissie, wier taak het zal zijn, de grens bij Tsjang Koe Feng af te bakenen. Haar taak zal beperkt blijven tot het omstreden gebied aan de Oostelijke grens tusschen Mandsjoekwo en de sovjet- Wanneer deze commissie haar taak met succes ten uitvoer legt, zal men haar werk zaamheden uitbreiden tot andere deelen van de grens tusschen Mandsjoekwo en Rusland, ofschoon daaromtrent door Japan geen ver bintenissen aanvaard zijn. Naar verluidt, blijft Japan zich verzetten tegen het opnemen van een neutraal lid in de com missie, aangezien het dit niet noodig acht. Uit Oosten West-I ndië VECHTPARTIJ BIJ SUMA- TRAANSCHE BEGRAFENIS Bataks vechten om een buffelstaart In Sitorang eindigde, naar oen correspon dent aan de Sum. Post meldt, een begrafe nisplechtigheid in een groote kloppartij. Bij bedoelde plechtigheid werd door de zoons van den gestort-en „ompoe", uit piëteit een adat-buffel geslacht. Nu moet men weten, dat een sterfgeval van iemand met nakomelingen altijd een adat-feest oplevert, dat zich in een zeer druk bezoek mag ver heugen. De schoonvaders- en de dochters- groep van den gestorvene en alle zoons, zeifs verre familie, zijn goed vertegenwoordigd- wantgeen enkele bezoeker keert met leege handen van het feest terug. Ieder krijgt al naar gelang het ambt, den ver wantschapsgraad of aaraverwantschapsver- houding tot den adatfeestgever een stukje rauw vleesch voor zich op het erf toege worpen. En hot gebeurt niet zelden, d-at de zoons voor de groote menigte geuren met faimilie van ..standing", althans in de oogen van het eenvoudige publiek. Zoo zag eens een gastheer vanaf een stellage een homp vleesch op het erf neergooien, met luider stemme roepende: „Dit is het aan deel van mijn neef S., hoofdschrijver bij den resident te Sibolga", of: „Dit is het aandeel van mijn zwager N., hoofdmantri bij het boschwezen". Het woord „hoofd" is het, dat altijd zoo'n diapen indruk maakt, want de zucht van den gemiddelden Bataik naar een hoofd'-scbap- al is het slechts kampong hoofdje, is overbekend. De adat en de anatomie van den bulfel Het borstbeen van den feestbuffel is een voornamer aandeel dan bv. een halsstuk, want het is altijd bestemd voor den radja, het halsstuk wordt verdeeld on<jer het ge wone publiek. De achterpoot is voornamer dan de voorpoot, enz. enz. De gastheer moet behalve van den moei lijken stamboom dus uiterst goed op de hoogte zijn van het organisme van den buf fel. Een adat feest bij een sterfgeval is een voortdurende bron van vele twisten. De „veldslag" In Sitorang Zoo ook te Sitorang. Hier ging het om den „achtersteven" van den feestbuffel De gast heer had al eerst grove fouten gemaakt bij de toewijzing van de aandeelen, wat protes ten van allo kanten wekte. Tenslotte blééf het staartstuk over, dat volgens adat een aandeel was voor de naaste „miarga" van den gastheer. Deze „marga" was onderv deeld in twee groepen, een oudere en een jongere tak. De gastheerengroop eischte dit staartstuk voor zich op, de andere echter bepleitte een gezamenlijke verdeeling. Het werd een hoogloopende woordenruzie, die plotseling oplaaide tot een algemeen ge vecht, waarbij zelfs de knuppels voor den dag werden gebaald. Bij dezen broederlijken veldslag raakten talrijken gewond; de poli tie moest tusschenbeide komen. WOENSDAG 17 AUGUSTUS 10.18 LVERSUM I 1875 M. VAR A-tUtaciidln». 10.00—10.30 v.m. on 7.308.00 n.m. VPRO. 8.00 Grujn,muaiek. (Om 8.1G Eer.). 9.30 Keu- loenpraa-tje. 10.00 Morgenwijding. 10.20 Voor Arbeiders in de Continubedrijven. 12.00 Gr.- muziek. 12.15 Borlclitien. 12.17 VARA-orkest. 1.15—1.45 Graim. muziek. 2.00 Orgelspel en gram .muziek. 3.00 Gram muziek. 3.30 Voor d-a kinderen. 4.30 Grajm.muzlek. 5.00 Esmeralda- septet en gnaim.muziek. 6.00 Orgelspel. 6.30 Graim.imiuzi-eik. 6.00 Orgelspel. 6.30 Grmm.muz. (Om ca. 7.00 Felicitaties") 7.S0—8.00 Religi euze causerie. 8.05 Herhaling SOS-berlchten. 8.07 Berichten ANP, VARA-Varla. 8.20 VARA- orkest. 9.00 Radlotooneel. 9.30 Vervolg con cert en solllst. 10.00 Berichten ANP. 10.05 De Raimblers (opn 10.30 „Fantasia". LI.00 Graim.-muzle-k (tot 12.00). HILVERSUM II. 301.5 en 4X6.5 M. NCRV-Ultien. dlng. 0.30—^7.00 Onderwijsfond» voor de Scheepvaart. S 90 Schriftlezing, meditatie, -weerbericht. 8.15 Gram-platen. (Om 9.30 Ge- luikwcnechen). 10.30 Morgendienst. 11.00 Gr.- muzlek. 11.15 Ensemble van der Horst. 12.00 Berichten. 12.15 Grafln.muzlek. 12.30 Ensem ble vam der Horst (In de pauze: Gram.muz.). 1.30 Gram muziek. 2.00 Zang en piano. In de pauze: Grnm.plaben. 3.00 Chr. Lectuur. 8.30 Het Hendriks-Trio en gram.muziek. 4.45 Feliciitatl-es. 5.90 Voor Jongens on meisjes. 5.46 Gram.muziek. 6.30 Ta-alles en Causerie over het BinnenQnnv-arlnigsr&gle'ment. 7.00 Berlohtion. 7.15 Gramumualek. 7.45 Reportage. 8.00 Berichten ANP. Herhaling SOS-Berlch- ten. 8.15 Vooaal-ooncert. 9.00 Declamatie. 9.15 De Goollanders. 9.45 Vervolg Declamatie. 10.00 Berichten ANP. 10.05 De Goollanders en gram.muziek. 11.16 Gram.muziek. 11.60 12.00 Schriftlezing. nOITWICH 1500 M. 11.50 Orgel. 12.26 KwaT- tet. 12.50 Vocaalkwartet-. 1.20 Orkest. 2.60 Orkest 4.20 Vesper. 5.40 Band. 6.45 Band. 7.20 Causerie. 7.40 Orkest. 8.20 Symphonle- orkes-t. 11.20 Band. RADIO-PARIS 1048 M. 1.50 Zang. 3.29 Zang. 4.20 Zang. 5.20 Orkest. 6.20 Viool. 7.20 Cello. 8.50 Variété. 11.20 Uitzending ln het Espe- EULEN 456 M. 8.50 Orkest. 12.20 Orkest 1.35 Orkest, balalalka-orkst- 4.20 Orkest 8.20 Orkest- cn koor. 10.50 Orkest 11.20 Orkest en kwartet 12.29—3.20 Nachtconcert. BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.50 Orkest 6.20 Plano. 7.20 Gibaar. 8.20 Orkest. 414 M.: 12.50 Orkest. 1.30 Coinc'ert 6.20 Band. 8.20 Otkest. 8.50 Radlotooneel. 9-05 Concert. 9.20 Symphonleconcea-t DEUTBCHLANDSENDER 1571 M. 8.35 Blan kest 9.20 Orkest. 10.40 Causerie. 19.55 ola. d'amore en cembalo. 11.20 Zlo Keulen, VIERING REGEERINGSJUBILEUM KOETARADJA, 15 Augustus (Aneta). In vele plaatselijke districten in het binnen land van Java, o.a. in de buurt van Poerwo- redjo en van Keboemen, ziin sub-comité' vormd vpor het organiseeren van feestelijk heden ter gelegenheid van het 40-jarig re- geeringsjubileum van H. M. de Koningin. Een padvinder in zee verdronken Nabij het Westerslag te Den Hoorn is gis termiddag een omstreeks achttienjarige jon gen in zee verdronken Het slachtoffer maakte deel uit vai groep R.K. padvinders uit Bloemendaal, die daar met vacantie vertoeft. Hij had zich met zjjn broer te ver in zee gewaagd en werd door den stroom meege sleurd. Reeds dadelijk had men op het strand het ongeluk bemerkt. Twee Texelsche jongens begaven zich te water en slaagden er in den eenen jongen te redden. De 18-jarige broer kon men niet meer bereiken. Vliegtuigen van de Mok hebben de omgeving afgezocht, doch zonder resultaat, zoodat aangenomen wordt, dat de jongen verdronken is. 's-GRAVENHAGE, 15 Aug. In den toe stand van zuster S., dei verpleegster uit het gemeente-ziekenhuis, die Zaterdagavond een noodsprong uit 't raam van een op de eer ste verdieping gelegen ziekenkamer maakte, is thans een lichte verbetering ingetredenj STEEKPARTIJ TUSSCHEN TWEE JONGENS 'T ZAND (Gron). 15 Aug. Vanmiddag ge raakte een tweetal jongens van twaalf jaar onder 'i Zand in een woordenwisseling handgemeen. Het zoontje van de weduwe H. haalde eensklaps een mes te voorschijn en stak hiermede zijn tegenpartij, D. V., in het achterhoofd, waardoor een diepe wonde ontstond. Na voorloopig verbonden te zijn, werd de jongen naar zijn woning overge bracht. De toestand van hel slachtoffert' is niet ernstig. IN HET BAD VERDRONKEN Gisteravond 8 uur werd tijdens een on- derlingen oefenwedstrijd te Kampen in het zwembad de Steur vermist de 28-jarige K. de Leeuw. Nadat verschillende malen ge doken was, werd het lichaam opgehaald. Vergeefs werd langen tijd kunstimatige ademhaling toegepast. Oorzaak van het ongeval is vermoedelijk hartverlamming. GEDOOD DOOR LOCOMOTIEF Gisteravond is de 61-jairige weduwe G. de Wilde te Heerenveen door een locomotief van de Nederlandsohe Tramweg Maat schappij overreden en gedood. Door het ontbreken van ooggetuigen tast men omtrent de toedracht van het ongeluk in het duister. Met ingang van heden is de weg over Wieringen tusschen de basculebrug bij Ewijcksluis en de draaibrug over de Voor haven te Den Oever, welke weg een onder deel vormt van de verbinding Alkmaar- Afsluitdijk, aangewezen als voorrangsweg. De viaduct en de brug te Voorburg welke den toegang zullen vormen tot den autoweg van Den Haag over Gouda naar Utrecht, zullen Woensdag des v.m. te acht uur voor het publiek worden opengesteld. Gijs stapte wat aan over den graskant en bij 't naderen merkte hij, dat de ander voor hem z'n passen vertraagde en af en toe stilstond. Gijs stond ook stil. Tot z'n groote verwondering was het Hein de Grauw, die daar ging. Met een beetje doorloopen kwam hij hem op zij. ,,0, zijde gij 't" zei Hein, „ik docht al wie komt daar nog zoo laot aon?" „Ik docht 't zelfde." Bij Heins huis scheiden ze en 't leek of de boer den dam naar zijn huis zou opgaan, maar hij treuzelde aan 't hek. Gijs ging door. In eens schoot het hem te binnen wat Hanneske gezegd had. ,.Zou Hèèn de Grauw soms om Liene vrije?" dat hij. Hij keek nog eens achterom en zag het silhouet van den boer daar .weer midden op den weg. Hij kwam in Zijn richting. Vlak bij de vroegere inrijpoort van de afgebrande en niet meer herbouwde boerderij van Jaap Strookers, waar de grint weg zich verbreedde stonden een paar hooimijten van 'n hei boer, die zijn oogst daar had opgeslagen. Gijs kroop in 't nauwe gangetje tusschen de beide mijten en ®achtte. Hij hoorde de stappen van Hein de Grauw naderkomen. Dat was 't geluid van iemand die liep te wachten. Hij slen terde voorbij, keerde toen weer terug. Over de stilte van den polder klonk 't verre geblaf van een hond hier en daar. Een kat sloop om de hooimijt en twee gloeiend-groene lichtjes waren er even in de duisternis van 't nauwe gangetje. Gijs leunde tegen 't hooi, stak een halmpje in zijn mond en kauwde er op. „Daor mot ik toch is mieer van wete" zei hij bij zichzelf, „"t is bekaant nie te geleuve." Hein de Grauw was nog maar even in de dertig en voor 'n harde werker als hij was, nog een frissche stevige kerel. En niet „onknap" met z'n zwarte snor. Nu hoorde Gijs vrouwenstemmen. Hij keek even om 't hoekje van de hooimijt en zag tusschen de wirwar van de kale elzenstruiken langs de slootkant 't lichte vlak van een open deur. Gijs begreep ineens. Lien was op visitie bij Heins huishoud ster en nu ging ze naar huis. Daarom liep de ander te wachten. De deur ging dicht en voorzichtig trok Gijs zich weer terug in de donkere spleet. Ingespannen luisterde hij. Ze waren nog niet samen. Twintig meter van hem af ontmoetten ze elkaar. Gijs hoorde 't zachte gebrom van Heins zware stem en 't ingehouden geluid van Lien. Zoo ver mogelijk schoof hij vooruit, ze konden hem nu zeker niet zien. Tot zijn ontsteltenis bleven ze in de schaduw van de hooi mijt staan, vlak tegenover elkaar. Hij kon elk woord verstaan. Hij zag hen; de schort van Lien was een lichte vlek tegen de donkeren achtergrond. Ze had een wollen doek om haar schouders. „Zijde blij. det ik op oe gewacht heb?" vroeg Hein. „Ik zij wel 'n bietje bang, det Betje er erg in had" ont week ze. „Ze is jeloersch, det begrepte" lachte Hein. Ze stonden nu een paar passen verder en Gijs kon ze niet meer zien. Wel hoorde hij 't gebrom van hun stemmen. 't Leek of Hein alleen aan 't woord was. Brokstukken van zinnen ving de knecht op. „Wet ik heboew vaoder zeet zelfover een jaor dange wilt toch zelf ook, war Toen was er stilte, suizende stilte van den nacht, waarin 't geluid van fluisterende stemmen even tot Gijs doordrong. „Jonge, jonge dieje'n Hèèn", dacht hij, „die is nog zoo gek nie". Tien minuten later, toen de anderen leder een kant waren uitgegaan en geen voetstap meer te hooren was. ging Gijs naar huis. Hij lachte toen hij binnen kwam. Stijn zat met 'n slaperig gezicht in de Beemskanter te lezen. Ze waren nu weer zelf abonnee geworden. „Nou heb ik wat gezien, daor ge van op zult kijken". „Wet dan toch?" Stijn was ineens klaar wakker; een en al aandacht. „Toe zeg op" drong ze „wet is het?" „Mer ge zwijgt hur". „Is 't zoo iets vrimds". „JaoHèèn de Grauw vrijt stillekes mee „Mee Betjes, det docht ik toch al lang." „Neje, nie mee Betjes." „Toch nie mee die mèèd van Kloasse, hoop ik" schrok Stijn. „Gao nou gauw, mee diejen gekken doerak." „Nou mee wies dan toch?" „Mee Liene!" „Wat zegde, mee Liene!Stljrf zat sprakeloos. „Vunde det zoo gek?" „Nejegek niemee ik docht det Lien hooiger keek." „Tut, tut, Hèèn is zoo min nog nie en 't gaot hun nie slecht de leste jaor en Lien zal van 'n snorreke haauwe." ,,'t Is lang geleje" zei Stijn glimlachend naar Gijs „dat er op den Elzenberg gevreje wier." „Ten mienste buiten in den donker" zei Gijs plagend. In beider hart was de herinnering van lang vervlogen avonden, en ze verheugden zich nu over 't nieuwe, dat op den Elzen berm was gekomen. „Ik zij wel benieuwd hoe det aoflooipe zal" zei Gijs. Lindert Driewe/jen was door z'n positie als eigenaar van den Elzenberm, a*s trouw kerkganger en welbespraakt man, na niet al te langen tijd opgenomen onder de notabelen van 1 Dengeren. 't Gevolg was, ,dat hij zitting kreeg in meer dan' J één college en meermalen moest hij 's avonds per tilbury j naar 't dorp, soms zelfs naar Demerum. 't Beviel hem maar matig, doch hij kon zich niet steeds onttrekken aan de mede- werking, die van hem gevraagd werd. Bovendien verlangde i hij, al zei hij dit niet tegen Lijntje, naar wat meer vertier en verkeer onder menschen van zijn soort. En dat kon hij hier j op den Elzenberm niet vinden. Toen het voorjaar weer kwam en de boerderij beter te bereiken was, dan in dert natten tijd als de grintweg veel had van „nun slooit mee rijstepap" zoqpls Lindert 't uitdrukte, kwamen langzamer-; S hand meer bezoekers naar 't gehucht. Behalve de vriendin- nen en boerendochters uit Dengeren en omgeving waren er nu ook jonge kerels, die met hun fietsen in een ommezien de kronkelende weg afrutsten en met meer of mindere vrij-f postigheid op de Elzenberm 'n praatje kwamen maken. '(Wordt vervolgdJ

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1938 | | pagina 2