rtriOJ
TüftMAC
DEELZENBma^
MAANDAG 8 AUGUSTUS 1938
EERSTE BL7AD PAG. a
RONDBLIK
HITLERS VREDESWIL
De trage voortgang welke de afwikke
ling van het zoo ingewikkelde Tsjecho-
Slowaaksche nationaliteitenvraagstuk neemt,
en de nog immer aanzienlijk blijvende mo
gelijkheid. dat de zaken te Praag tenslotte
zullen gaan vastloopen hebben Chamber
lain genoopt, den oud-minister Runciman
daarheen te zenden, om als een soort van
onpartijdige staatskundige loods zijn stuur
manskunst aan te bieden. Engeland heeft
daarmee aan den dag gelegd, zich wel dege
lijk voor de vastelandsproblemen te inte-
resseeren, doch tevens, dat het zich met geen
fcnkel toekomstig casus belli zal willen be
moeien, waarvan het niet eerst zelf de ver
schillende aspecten terdege heeft bezien.
Wat dit betreft staat het anders tegenover
de Tsjecho-Slowaaksche republiek dan
Frankrijk en Rusland, welke door hun ver
dragen zonder meer tot een actie van ge-
wapenden bijstand verplicht zijn, zoodra
tusschen de republiek van Masaryk en een
willekeuxigen tegenstander iedereen
denkt natuurlijk aan Duitschland het
zwaard mocht worden getrokken. Engelands
positie van geïnteresseerden, doch voors
hands nog afzijdigen belangstellende maakt
dit land heden ten dage voor het Derde Rijk
weer meer dan ooit begeerenswaardig als
vriend in spé. De Duitsche diplomatie slooft
zich uit in het bedenke nvan middelen, om
John Bulls oordeel te beïnvloeden, en zijn
welwillendheid te winnen. Zulks bleek o.a.
weder in het afgeloopen weekeinde, bij ge
legenheid van het bezoek, dat een delegatie
van Britsche oudstrijders aan de Duitsche
hoofdstad bracht, onder geleide van sir Ian
Hamilton. Niet slechts werden aan deze
voormalige oorlogstegenstanders alle mo
gelijke honneurs bewezen, en de Duitscher
kan zeer vriendelijk zijn, als hij tegen
zijn gasten opziet, doch tevens bereikte
Hamilton op het meest onverwacht de invi
tatie, Adolf Hitler in zijn Berghtesgaden-
sche bergvilla te komen opzoeken. De uit-
noodiging was zeer vleiend en onontkoom
baar dringend. Hitiers plaatsvervanger Hess
bracht haar over, deed den Britschen gast
in eigen vliegtuig plaats nemen en voerde
hem naar München, de gezellige Beiersche
stad, die steeds als een soort van anti
chambre bij bezoeken aan den Führer dienst
doet. Na een gezamenlijke lunch ging het
toen de bergen in, en de groote Adolf heeft
het niet beneden zich geacht, in zeer nauw
contact met sir Ian te treden, ja hem zelfs
logies den nacht over aan te bieden. Ten
slotte genoot de Brit de eer, in Hitiers per
soonlijk vliegtuig het Kanaal over te steken
als een nieuwe speciale koerier tusschen
Berchtesgaden en het hof van St James.
Hitiers merkwaardige, directe politieke
opvattingen schemeren bij dit alles weder
duidelijk door. De man heeft een bekende
afkeer van beroepsdiplomaten en officieele
stukken. Zijn toeleg is er immer op gericht,
met figuren uit het tegenoverliggende kamp
te onderhandelen in een tête tête van
mensch tot mensch. Elke figuur van het
tweede plan ,die zich daartoe eigent, wij
noemen bijvoorbeeld Von Ribbentrop, Wie-
deman en thans dezen Sir Ian, wordt door
hem met erkentelijkheid benut. Het is of hij
het schaakspel wil spelen zonder het ris-
keeren van groote stukken. Men kan er in-
tusschen van op aan, dat aan het eind der
'afgeloopen week weer sterke Duitsche po
gingen zijn gedaan, met Engeland te zamen
één gedragskoers te leggen.
Vijf dooiden aan Fransch-
Belgische grens
Slachtoffers van onbewaakten overweg
Op een onbewaakten overweg in de na
bijheid van Bray-Dune_s aan de Fransch-
Belgische grens is een trein op een auto
met zes inzittenden gereden. De auto werd
meer dan 700 meter meegesleurd en vol
komen vernield. Vijf der inzittenden kwa
men om. Slechts een meisje, dat gestuurd
zou hebben, bracht er het leven af en werd
gewond naar een ziekenhuis overgebracht.
BrJtsch militair vliegtuig vergaan
Vijf inzittenden gedood
Gistermorgen vroeg heeft zich" in het
Engelscihe graafschap Suffolke een vlieg
ongeluk voorgedaan, waarbij vijf leden van
de Britsche luchtmacht om het leven zijn
gekomen. Het ongeluk geschiedde nabij
Bury Saint Edmunds, toen getracht werd
in de duisternis, die tengevolge van den
mist nog was vergroot, te landen. Toen het
toestel in aanraking kwam met den grond,
ontstond een ontploffing, waarbij alle in
zittenden verongelukten.
Er hebben bovendien nog twee vliegon
gelukken in Engeland plaats gehad; een in
Cambridgeshire en een in Herts, doch
hierbij bleven de .vliegers ongedeerd^
DE RUSSISCH-JAPANSCHE
SPANNING
Tegenstrijdig nieuws uit
conflictenzone
Reuter verklaart, dat de berichten, welko
uit Moskou en Tokio worden ontvangen over
de gevechten in het Verre Oosten met el
kander in tegenspraak zijn.
Volgens het laatste uit Moskou ontvangen
telegram zouden de Japansche troepen van
Sovjetgebied zijn verdreven. Uit Yoeki (Ko
rea) wordt daarentegen gemeld, dat de op
Mandsjoerijsch gebied binnengedrongen Sov
jet-troepen bij een mislukten aanval op den
heuvel van Tsjang Koe Feng zware verliezen
hebben geleden. Volgens een van 't leger ont
vangen communiqué is een wanhopig ge
vecht van man tcgon man voorafgegaan aan
den terugtocht der Sovjets. De Sovjets hebben
hun stoottroepen teruggetrokken en bereiden
een nieuw offensief voor.
De rechtervleugel van het Sovjet-legar
heeft thans de Toeman-rivier 'bereikt. De
batterijen der Sovjets bestoken Koreaanscho
dorpen. Er wordt echter slechts weinig scha
de aangericht, terwijl tot nu toe nog geen
mei-ding is gemaakt van dooden en gevon
den.
Groepjes Russische vliegtuigen blijven
voortgaan met hun actie. Zij hebben bet ver
keer op den spoorweg van Toemen naar
Asjing onmogelijk gemaakt
Wat Moskou bericht
Te Moskou legt men bijl-zonderen nadruk
op de resultaten van de aanvallen, die dqor
Russische troepen in het verre Oosten zijn
ondernomen. In de berichten van den staf
van het Russische leger in het verre Oosten
wordt, naar United Press meldt, verklaard-
Een dag na de overhandiging van de „vre-
des-voorstellen" door Sjigemitsoe aan Lit-
winof hebben de Japansche troepen aan den
oever van het Hansang-meer een intensief
artillerievuur op het Sovjet-Russisch gébied
geopend. Het vuur was afkomstig uit tal
rijke stukken geschut van verschillend ka
liber, met inbegrip van het zware geschut
Het vuur moest de Japansche infante^»
dekken bij den opmarsoh tegen de Russischs
troepen. Het Russische geschut beantwoord
de het vuur der Japanners en na een arti!
lerip-duel. dat 3 tot 4 uur aanhield, werd het
Japansche geschut tot zwijgen gebracht. De
Sovjet-Russische troepen gingen tot een te
genaanval over.
Zij zuiverden het Russische territorium
van alle vijandelijke troepen en bezetten de
grens, zoo besluiten de berichten van den
staf. De Sovjet-troepen hebben alle grens
posten „kraohtig bezet".
Nieuwe Japansche vooratellen?
Sjigemitsoe en Litwinof hebben
Zondag op het volkscommissariaat te Mos
kou opnieuw geconfereerd. Omtrent het ver
loop dezer besprekingen is niets bekend; het
schijnt echter, dat Sjigemitsoe uit naam
van zijn regeering nieuwe vredesvoorstellen
gedaan heeft, doch daarnaast kraohtig pro
testeerde tegen de. luchtraids dJer Sovjet
vliegtuigen.
Deze vliegeraanvallen bereikten gisteren
een hoogtepunt, toen naar een Havas-
telegram uit Tokio meldt honderd vlieg
tuigen meer dan 500 bommen wierpen aan
het front van Tsjang Koe F°ng. De speciale
verslaggever van het Japansohe Domei
agentschap spreekt van de .grootste lucht
macht-demonstratie welke men tot «Dusver
re in het Verre Oosten aanschouwde".
Desniettegenstaande schijnen de bommen
niet veel schade te hdbhen aangericht Het
verlies aan menschenlevens is in dik geval
miniem; men meldt één doode en twee ge
wonden.
FRANSCHE VLUCHT NAAR NEW-YORK
De bekende Fransche verkeersvlieger
Guillaumet is na zijn zeventigste
transatlantische vlucht op de postlijn
naar Zuid-Amerika van de Air France uit
Dakar naar Frankrijk terugekeerd, om 't
commando op zich te nemen van de
thans geheel herziene vliegboot „Lieute-
nant-de-Vaisseau Paris", welke is voorzien
van nieuwe schroeven en op 10 Aug. a.s.
een proefvlucht over den Noordelijken At-
lantischen Oceaan naar New York zal ma-
Op 10 Augustus vertrekt het vliegtuig
van de luchthaven Biscarosse, om via Lis
sabon en de Azoren naar New York te
vliegen.
FRIESCHE BOTERDRABBELKOEKEN
Oudste adres pftfl
In bussen 6 st 0.50; 10 st. 0.85;
Luxe bussen 10 st. 0.00; 17 st. L50;
Boven 2.— franco
TeleL 20 Gironummer 30584
J. C. REPKO - WORKUM
De Spaansche burgeroorlog
LINKSCHEN TERUGGESLAGEN
VAN HET EBRO-FRONT
Rechter rivier-oever weer
onder Franco's controle
Veel gevangenen, veel krijgsbuit
Het nieuwe rechtsche offensief op het
Ebro-front heeft volgens door Saragossa
verspreidde berichten, aan de roodè
troepen een gevoelige nederlaag toege
bracht Er zou een groote krijgsbuit aan
Franco in handen zijn gevallen; boven
dien werden meer dan 4000 linksche
soldaten gevangen genomen.
Deze soldaten vochten Oip den rechter
oever van de Ebro, ten Noorden van
Fayon. Zij zagen zich door de nationa
listen van drie zijden aangevallen, ter
wijl aan de vierde zijde de Ebro stroom
de. De reohtsche artillerie en vliegtuigen
hadden alle bruggen over de rivier op
één na vernietigd en die eene verbin
ding met den linkeroever werd nog
voortdurend door de mannen van Franco
onder vuur genomen. Er bleef den repu
blikeinen dus weinig anders over dan
zich over te geven of te trachten zwem
mende den overkant van de Ebro te be
reiken.
Groot is de buit van oorlogsmaterieel, dien
het offensief heeft opgeleverd. Aanzienlijke
hoeveelheden machinegeweren vielen in
handen van de rechtschen. De republikeinen
hadden geen kans gekregen, onder 't krach
tige bombardement door de rechtsche vlieg
tuigen, iets met deze wapens uit te richten
en ten slotte hadden zij de geweren bij hun
vlucht achtergelaten.
Het resultaat van de operatie is, dat de
nationalisten thans den geheelen rechter
oever van de Ebro in dezen sector weer
onder controle hebben. Zij hebben dit resul
taat te danken aan de tactiek, welke door
het commawdo werd toegepast. De recht
schen toch bestookten zonder ophouden de
omgeving van de rivier, zoodat er voor de
republikeinen niet aan te denken viel nieu-
wo versterkingen of nieuw materieel te
laten aanrukken. De nationalisten daaren
tegen hadden achter hun eerste linies aan
zienlijke versterkingen geconcentreerd, die in
den strijd geworpen werden, zoodra de sol
daten in de vuurlijn teekenen van ver
moeidheid begonnen te geven
Overrompelende rechtsche stormloop
De „zak", welke aan dit gedeelte van het
front was ontstaan als gevolg van de repu-
blikeinsche actie der laatste weken, is thans
vrijwel weggewerkt. De linkschen hadden
drie verdedigingslinies aangelegd. Twee uur
lang werden de republikeinsche stellingen
moedoogenloos onder vuur genomen. Toen
trokken de nationalisten, voorafgegaan door
honderd tanks hetgeen een zeer groot
aantal is voor een betrekkelijk kLein front
als dit ten aanval. De tanks baanden
zich een weg door de prikkeldraadverspeiv
ring en stelden de soldaten in staat een
stormloop te ondernemen op de linksche
loopgraven, waarin als gevolg van het bom
bardement en het verschijnen der tanks oen
zekere wanorde heerschte.
De eerste linie werd genomen. De natio
nalisten gingen nu onmiddellijk over tot den
aanval op de tweede, zonder den vijand ge
legenheid te geven zijn strijdkrachten te
reorganiseeren. De derde linie ontkwam
evenmin aan haar lot en tenslotte be-
heerschten de nationalisten alle loopgraven
ln deze streek.
Er bevinden zich' wel is waar nog repu
blikeinsche troepen op den rechteroever van
de Ebro, doch deze oever wordt over de ge-
heele lengte bestreken door het nationalis
tische geschut.
Luchtaanval op Alicante
Zaterdag hebben zes rechtsche vlieg
tuigen de stad Alicante gebombardeerd, en
daarop zeventig bommen doen neerkomen
Een projectiel van 250 kilogram viel op het
Britsche consulaat en richtte daar enorme
schade aan.
Aanvankelijk meende men, dat de Brit
sche consul ernstig was gekwetst door de
scherven van de bom, doch later bleek, dat
niet de consul zelf, doch Gabriel Callejon,
de Britsche consulaire agent was gewond.
De Engelsche consul, die bevoegdheden
heeft voor den geheelen Spaanschen Le
vant, houdt namelijk momenteel verblijf
in Valencia.
De verwondingen van Callejon zijn zeer
ernstig. Hij is naar het provinciale zieken
huis overgebracht.
Voorts is tijdens het Jongste bombarde
ment een zware bom terechtgekomen op
een gebouw, waarin een school was onder
gebracht. Veertien kinderen werden ge-
De Japansch-Chineesche oorlog
VLIEGVELD VAN HANKAU
GEBOMBARDEERD
Stilstand in den
Japanschen opmarsch
Uit Hankau wordt gemeld, dat hon
derd burgers cn tien soldaten op het
vliegveld van Hankau gedood zijn tij
dens een op dit vliegveld ondernomen
bombardement.
De gewaarschuwde Chineesche vlieg
tuigen stegen op, voordat de Japansche
toestellen, 26 bommenwerpers en 27
jagers, arriveerden, en daalden na het
bombardement weer neer. De landing
was uiterst moeilijk, aangezien het
vliegveld door bommen-omwoeld was.
Aan het front bij KIoe-Kiang groepeeren
de Japanners opnieuw hun afdeclingen ter
verdediging tegen de nieuwe Chineesche
aanvallen. De Chineezen hebben belang
rijke versterkingen in het gebied ten Zui
den van Kioe-Kiang ontvangen voor de
verdediging van Nan-Tsjang, zoodat, naar
uit Chineesche bron verluidt, de Japansche
opmarsch in deze richting tot stilstand is
gekomen.
Ook ten Noorden van de Jangste ls een
stilstand ingetreden in de operaties.
Ter versterking van den Zuidelijken
vleugel der tusschen Hwang-Mei en Tai-
Hoe staande Japanners zijn drie dagen ge
leden Japansche troepen uit Kioe-Kiang
ontboden en over de Jangste gezet Deze
troepen zouden van Siau-Tsjni-Kou, tegen
over Kioe-Kiang, in Noordelijke richting
oprukken.
Aan den Noordelijken vleugel, ten Noord
Westen van Tai-Hoe, zijn de Chineezen op
nieuw in den aanval.
Hitier noodigt Engelsch
generaal te gast
Nieuwe toenadering tot Engeland?
De ledder van een groep Britsche
oud-strijders, die dezer dagen Berlijn
heeft bezocht, generaal sir Ian
Hamilton, heeft tegen het week
einde plotseling zijn reisgezelschap
verlaten, om in het vliegtuig van
Rudolf Hese een bezoek aan Adolf
Hitler te brengen. Na met Hess te
München te hebben geluncht, werd sir
Ian door zijn gastheer naar Berchtes-
gadien gebracht, waar hij door dien
rijkskanselier werd ontvangen. Zij
bespraken de methoden en imdddelen,
waarmede een betere Brltsch-Duitsche
verstandhouding tot stand gebracht
zou kunnen worden. Vervolgens di
neerden zij te zamen*
Sir Ian bracht ook den nacht te Berchtes
gaden door als gast van dien Führer en men
verwachtte, dat hij vervolgens naar Berlijn
zou terugkeeren, om zich weder bij de oud-
strijders te voegen. Inderdaad arriveerde sir
Ian Hamilton weer in de Duitsche hoofd
stad.
Hij begaf zich daarop echter naar den
Engelschen gezant en vertrok 's middags in
het particuliere vliegtuig van Hitier, naar
Londen.
Sir lan Hamilton weigerde eenige verkla
ring af te leggen aangaande de besprekin
gen, welke hij met den rijkskanselier ge
voerd heeft, vóór hij van zijn onderhoud ver
slag had uitgebracht aan de Britsche regee-
ringsleiders. Niettemin zeide hij er van
overtuigd te zijn, dat Hitler een Europee-
schen oorlog wenschte te vermijden, maar
dat hij den indruk had, dat Duitschland niet
zou toelaten, dat het tot in het oneindige
geprovoceerd werd.
HET LOT DER JOODSCHE ARTSEN
IN OOSTENRIJK
Het aan de Joden opgelegde verbod tot
uitoefening van de dokterspraktijk, zal te
Weenen veel sterkere gevolgen hebben dan
in de rest van het Duitsche rijk.
Men telt namelijk thans in Weenen op
een totaal van 1787 artsen, 1127 Joden en
op een totaal van 637 tandartsen, 412 Jo
den. Daarentegen is in de overige deelen
van Oostenrijk het aandeel der Joden in
het artsenberoep aanmerkelijk geringer.
Fa. H. J. Phaff Winschoten
Mac-Donald bezoekt Palestina
Kort consult met autoriteiten
Do Britsche minister van koloniën Mal
colm Mac-Donald, heeft Zaterdag on
verwacht een bezoek aan Palestina gebracht,
om aldaar met verschillende leidende per
soonlijkheden te confereeren en zich uit
eigen aanschouwing een beeld te vormen
van de situatie.
Zaterdagmiddag kwam de Britsche minis
ter incognito per vliegtuig te Jeruzalem
aan. Mac-Donald koesterde reeds eenigen
tijd het verlangen met de autoriteiten in
Palestina van gedaohten te wisselen. Daar
het voor den Hoogen Commissaris en de
militaire bevelhebbers onmogelijk was thans
het land te verlaten, greep Mac-Donald het
parlementair reoes aan, om zelf naar Pales
tina te vliegen. Hij heeft daar gesproken
met den Hoogen Commissaris McMichael
mei den militairen bevelhebber generaal
Hennimg, met den inspecteur-generaal
der politie, Saunders, en verscheiden
andere hooggeplaatste persoonlijkheden. Hij
bracht den nacht door in het Britsche regee-
ringsgebouw te Jeruzalem en maakte een
vliegtocht boven de omstreken van Jeruza
lem, boven Gal ilea en Samaria.
Zondagmiddag is de minister weer ver
trokken- en wel naar Malta, waar hij twee
dagen zal blijven, om Woensdag naar Lon
den terug te keeren.
Vóór zijn vertrek uit Jeruzalem heeft Mac-
Donald een verklaring laten publiceeren,
waarin gezegd wordt: „Tezamen met vele
anderen streven wij er naar het onze te doen
om den vrede in Palestina te herstellen, en
wel op een basis,die rechtvaardig is voorde
beide volken, die hier hun vaderland heb
ben. In de komende tijdien zullen wjj in deze
richting blijven werken.
Nieuwe anti-kerk-actie in Rusland
Laatste protestantsch bedehuis
in Moskou ontruimd
De nieuwe golf van kerftvervolgingen ra
de Sovjet-Unie heeft thans ook de laatste
protestantsche kerk te Moskou de Duit
sche Petrus- en Paulus-kerk getroffen.
Nadai', nu bijna 2 jaar geleden, de laatste
Evangelische predikant, dominee S trick,
gearresteerd was, waren de geloovigen toch
nog iederen Zondag in de kerk bijeengeko
men. Gistermorgen vondien de kerkgangers
het gebouw eensklaps gesloten. Voor de kerk
stonden vrachtauto's van de Gepeoe gereed
om den inventaris van het bedehuis weg te
halen.
Het sluiten van de kerk is, naar het D.N.B.
berioht, geschied zonder wettelijke motivee
ring, daar de Evangelische Gemeente de be
lasting, welke zij voor het kerkgebouw ver
schuldigd was, steeds heeft opgebracht
Enkele dagen geleden is trouwens ook do
laatste Poolsche katholieke kerk te Moskou
gesloten; ook een der laatste groote Russi.
sche kerken de Hemelvaartskerk is
onlangs gesloten.
3EMENGD NIEUWS
Brand in Amsterdamsche
bioscoop
Zolderverdieping uitgebrand
AMSTERDAM, 7 Aug. In den nacht van
Zaterdag op Zondag heeft een korte doch
zeer felle brand gewoed op de 7.oldierverdic-
ping van Cinema Parisien, gelegen in den
bocht van den Nieuwendijlc.
Het was omstreeks kwart voor drie, toen
de brandweer van vier kanten werd gealar
meerd dat de vlammen uit de kap van de
bioscoop sloegen, Drie motorspuiten en een
ladderwagen waren enkele minuten later
ter plaatse. Aanvankelijk liet de brand zich
ernstig aanzien, temeer daar het oude hooge
gebouw in een zeer dicht bebouwd gedeelte
van de stad ligt
De zolder brandde geheel uit en het dak
stortte voor een gedeelte in. Een oogenblik
bestond het gevaar dat het vuur over zou
slaan naar het belendende perceel, waarin de
Cinema Central is gevestigd. Door het vlug
ge en vakkundige optreden van de brand
weer kon dit echter worden voorkomen.
Het is niet onmogelijk, dat kortsluiting de
oorzaak van dit felle gevaarlijke brandje
was. De politie stelt hiernaar 'n onderzoek in
Ernstige brand te Dongen
DONGEN, 6 Aug. Vanmorgen omstreeks
half twaalf werd de burgemeester van
Dongen gewaarchuwd voor een grooten
brand in de Gerardus Majella Kweekschool
te Dongen. Terstond werd het alarm „groote
brand" doorgegeven aan de gemeentelijke
brandweer en reeds drie minuten na dit
sein stond de groote motorbrandspuit voor
het brandende gebouw. In een minimum
van tijd werd met vijf stralen water ge
geven. Een groot bezwaar was, dat langs de
geheele, 50 meter lange voorgevel op slechts
enkele meters daar vandaan een rij hoo
rnen stond, welke ieder overzicht benam.
De vlammen sloegen toen reeds uit het
10 meter hooge dak en het leek een hope-
looze taak voor de in de tropische hitte
zwoegende vrijwillige brandweerlieden hier
in te grijpen.
TURMAC. verdoriel
Dat ls pas mijn lust
en mijn glorie
En *k Juich met de rest*
Dat's Turmac op haar best,.
Zoo kraalt ze. terecht.
fier victorlei
HflEllWE OOGST!
DINSDAG O AUGUSTUS 1038
HILVERSUM 1. 1875 M. ATOO-UltBendln*.
11.00—11.30 v.m. en 6.30—7.00 RVU. 8.00
Gram.muziek. (Om 8.15 Berichten). 10.00
MorgenwtJding. 10.15 Gram.muziek. 10.30
Eddy KI la's ensemble. 11.00 Paed agogische
causerie. 11.30 Vervolg concert. 12.15 Be
richten. Hierna Kovacs Lajos* orkest 1.00
De Stafmuzlek van het 6de Regiment In
fanterie. In de pauze: Gram.-muziek. 1.45
Gram.muziek. 2.00 Declamatie. 2.20 Vervolg
concert van 1.00. 3.00 Ensemble Jonny Kroon.
4.30 Kinderkoorzang. 5.00 Kindeirhalfuur.
6.30 Kovacs Lajos' orkeet 6.30 Causerie:
„Onze lage landen bö de zee". 7.00 AVRO-
Dansorkest en soliste. 7.40 Interviews. 8.00
Berichten ANP. Mededeelingen. 8.10 Sport-
reportage. 8.20 Gram.muziek. 8.40 Radiotoo-
neeL 9.30 Zang, orgel en viool. 10.30 Karoly,
Arpad's orkest. 11.00 Berichten ANP. Hierna
tot 12.00 dansmuziek (gr.pl.).
HILVERSUM II. 301.5 M. en 415.5 M. KRO-Ult-
zending. 8.009.15 Gram.muziek. (Om circa
8.15 Berichten). 10.00 Gram.muziek. 11.30
Godsdienstige causerie. 12.00 Berichten. 12.15
KRO-Melod laten, m.m.v. solist (1001.20
Gram.muziek). 2.00 Vrouwenuur. 8 00 Piano
en zang. 3.45 Gram.muziek. B.45 Felicitatie-
bezoek. 1.06 Graan.muziek. 7.00 Berichten;
7.15 Causerie over bewegingsopvoeding. 7.35
Gram.muziek. 8.00 Berichten ANP, Mededee
lingen. 8.15 Gram.muziek. 8.20 KRO-Orkest
8.45 Planoduo. 9.00 Vervolg orkestconcert;
9.20 Gram.muziek. 9.35 Vervolg orkest-con
cert 10.00 Vervolg planoduetten. 10.15 Gram.
muziek. 10.39 Berichten ANP. 10.40 Glzz!
Royko met haar Hongaarach orkest. 11.10
12.00 Gram.muziek.
DROITWICH 1500 M. 11.20 Orgel. 12.05 Orkest,
2.00 Declamatie. 2.20 Plano. 2.35 Orkest 3.50
Orkest 5.20 Fisuno. 5.40 Orkest 6.59 Orkest
7.50 Zuid-Afrikaansch programma. 8.20 Orgel.
11*35 ^uz'^:tLl0 C8JUaar,e- 10.45 Strijkkwartet
RADIO-PARIS 1048 M. 12.40 Orkest 1.50 Con
cert 8.05 Plano. 4.20 Plano. 8.36 Kamermu
ziek. 9:50 R&diotooneel.
KEULEN 456 M. 7.30 Orkest 8.50 Sextet. 12.20
Weensch Symphonie-orkest. 1.35 Orkest en
koor. 2.39 Ensemble. 4.20 Orkest. 8.30 Radio-
tooneel. 8.50 Orkest 12.20 Kamerorkest.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.50 en 1.80
Orkest 8.20 Zang en harmonica, 9.20 Ope-
484 M.: 1.00 en 1.30 Orkest 5.20 Cello. 6.50
Orkest^ 7.35 Lit muz. programma. 9.20
Terwijl stroomen water in het gebouw
werden geworpen, werden door het groote
convent broeders van het sanatorium „Huize
Overdonk", dat naast deze kweekschool
staat, in allerijl alle kostbare boekwerken en
andere stukken naar buiten gebracht. Een
gelukkig eomstandigheid was, dat juist de
groote vacantie was begonnen, zoodat geen
der honderden leerlingen aanwezig was.
Het zag er zeer ernstig met het brandende
gebouw uit, zoodat de burgemeester de hulp
inriep van de Tilburgsche brandweer, die
spoedig met het noodige materiaal aanwezig
was. Zij behoefde evenwel geen dienst te
doen, daar, dank zij een grooten brandmuur
de rechter- en linkervleugel alsmede de
kapel behouden konden blijven en alleen het
groote middenstuk uitbrandde.
De geheele bovenverdieping is verwoest,
terwijl de beneden gelegen leslokalen ern
stige waterschade hebben verkregen.
MILITAIREN VERDWAALD
VENLO, 6 Augustus. Twee militairen, die
een fietstochtje door de omgeving maakten,
werden door hevig onweer overvallen en.
zijn daarbij den weg kwijt geraakt. Zij be
landden op Duitsch grondgebied en
werden door de grensbeambten, die hen ont
dekten, ingerekend. Toen bij telefonische
navraag bleek, dat zij geheel te goeder trouw
waren, zijn zij over de grens geleid en naar
hun garnizoen teruggekeerd.
(G.R.tfAMDERBEÈKr)' lüiHkss:
f (49
Druipend kwamen ze binnen, 't Kistje lag onder 't strooisel
ïn 't leege varkenshok.
Dien avond, toen Tinus op den lagen zolder, onder 't rieten
'dak, in de pikkedonkerte lag, terwijl de aangroeiende storm
ïnet vlagen om 't huisje loeide, zochten zijn wijd open oogen
't grauwe vierkantje van het zolderraam in den voorgevel. Hij
moest ergens naar kunnen kijken.
Als hij zijn oogen even sloot rees dadelijk 't angstwekkend
beeld van den schippersknecht voor hem op, drijvend en
kantelend in 't opgezweepte, gore water van de onstuimige
Beems.
Toen hoorde hij ineens "t geluid van voetstappen langs
't huis. Gerammel aan de deur. Stemmen. Daar was 't al. de
politie, de wraakHij hoorde vader naar de deur gaan,
't zolderslag was open. Moeders stem klonk boven 't rumoer
uit. De deur ging met een rammelenden slag dicht en de stap
pen buiten verwijderden zich.
Hadden ze vader meegenomen?
i Hij kon 't niet uithouden en bevend ging hij de ladder af
z'n b!c$~S voeten, in z'n blauwe onderbroek,
f BS 'l kleine lampje zat, Stijn alleen. Als een verlammende
schrik sloeg de zekerheid door hem heen.
„Móéder, waor is vaoder?"
„Mer jongeske toch, zijde gij zoo bang?"
Ze bleef overrompeld zitten, zoo was ze geschrokken.
„Hebben ze vaoders meegenome?"
Krijtwit was zijn gezicht en z'n oogen waren onwezenlijk
groot van angst.
Nu stond Stijn op.
„Mer jongeske, ze hebben vaoders gehaold vur Hèène,
D'r is n'un boim op 't dak gevalle"*
„O, ik dacht, det
Hij voltooide zijn zin niet, vocht tegen de tranen; rillend
ging hij bij de kachel zitten. Hij lachte flauwtjes.
„Gij zijt toch nog mer 'n klèèn ventje, hur. Hier, drïnkte gij
öog mer is wet en dan gaauw nar oew bed".
Den volgenden dag, nog zeer vroeg, vonden de kinderen
't kistje in 't varkenshok, toen Tinus zeer geheimzinnig even
naar binnen was geweest.
„D'r is 'n mooi kiesje in 't verkeshok. D'r zitte cente ïn
zeet Tinus".
Zoo kwam Tineke binnen.
Nu begreep Stijn wat de tocht van den vorigen avond voor
doel had.
Gijs lag nog te bed, hij was erg laat thuis gekomen dien
nacht van 't helpen bij Hein de Grauw.
Tinus holde 't huisje in, rukte de bedsteedeurtjes open:
„Vaoder, ze hebben 't kiesje gevonden"*
Gijs keek hem verlegen lachend aan:
„Zoo, nou dan is 't er niks mieer aan te doen, war".
Dat werd dien dag een zwaar probleem in 't gezïri van
Gijs Streef. Stijn was ongerust. Was 't al weer zoo ver ge
komen. De geschiedenis met den Petser lag haar nog versch
genoeg in 't geheugen om haar nog meer bezorgd te maken.
Waarom had hij niets gezegd? En dat Tinus nou ook mee
had geholpen aan zoo iets; een jongen van elf jaar in 't com
plot tegen zijn moeder.
's Middags na 't schrale maal, groene erwten met winter
peen, nam ze den kapotten Bijbel en tegen de gewoonte las ze
zelf.
„Lat vaoders mer 'n bietje bij de kachel zitte, hij ïs nog
zoo muuj van 't werke van de naacht".
Een blik vol verdriet, maar met een onpeilbare innigheid,
richtte ze op haar man, die knikte..
De kinderen keken verwonderd. Moeder kon niet zoo best
lezen, maar haar stem was helderder dan die van vader
't Was altijd weer anders als moeder las.
De scheurkalender gaf in deze adventsdagen als onder
werp: Mattheüs 1 55—80.
Maar er was in 't begin geen woord of vers, dat haar dui
delijk maakte, waarom ze dat nu lezen moest. En 't móést
toch; werd 't voor hen dein ook geen Kerstmis?
Maar daar was 't!
„In heiligheid en gerechtigheid, al onze dagen"*
Ze las 't hoofdstuk werktuigelijk, slecht en met willekeurige
hiaten, omdat 't eigenlijk overbodig was verder te gaan.
Ze sloot den Bijbel en schikte de losse verfomfaaide bladen
tusschen den versleten en groezeligen band met 't Beemster-
kantertje van voor maanden er om legde 't Boek voor zich
op de tafel.
De kinderen speelden, duwden mekaar.
„Daanke", zei Gijs uit z'n hoek en na 't stille gebed klon
ken de kinderstemmen met hun in verschillenden toon, zeurig
opgezegde: „Heere-dank-vur-deuze-spijze-aome".
Gijs ontliep dien middag zijn vrouw; zooveel mogelijk.
Nauwelijks was echter de winterzon ïn het Zuidwesten achter
den Beemsdijk neergezonken en begon de nacht over den
verlaten polder nader te kruipen uit het Oosten of hij zette
zijn kruiwagen klaar en laadde 't kistje er op.
..Stijn1" riep hij in 't achterhuis, „ik gaoi nar den
veldwaachter 't kiesje bringen".
„Det moeste mer doen jó, det ïs goed hur".
*t Was voor Tinus of hij een steek kreeg toen hij 't hoorde*
„Vaoderzei hij zacht, „maag ik mee gaon?"
„Neje, blijfde gij mer bij Moeders".
„En es 't er nou is veul geld in zit, vaoder, krijgen wullie
er dan n;ks van?"
Gijs lachte. „Gij mee oew geld. es 't van dieje schippers*
knecht is, dan zal d'er wel nie veul in zitte, dink ik".
Tinus moest thuis blijven, maar hij zocht zijn troost in
't achterhuis van den Elzenberm, waar de nieuwe knecht van
Hein de Grauw, die gekomen was in de plaats van Kees den
Vust, de beesten voerde om dezen tijd.
Maar hij trof er Hein zelf aan.
„Komde gij mijn helpe", zei hij, „det is goed, went Aoï is
ziek geworde".
Tinus hielp, wat hij kon.
„Ge mot is nar huis gaon en is vraoge of oew vaoder efkes
wil komme".
„Vaoder Is naar de veldwaachter mee...... 'n kiesje
det we giesteren gevonden hebbe",
„Waor, hedde det gevonde?"
„O, aon den Bieems".
„Zoo, zoo en gaot jouw vaoder det nou zoo mer aafgeve'V
„Jao, ik docht det we 't haauwen zouden, mer 't moog
fcïe.MM zin...— moeder".
''IWordt vetvolgdl J
-r