rtriOJ TüftMAC DEELZENBma^ MAANDAG 8 AUGUSTUS 1938 EERSTE BL7AD PAG. a RONDBLIK HITLERS VREDESWIL De trage voortgang welke de afwikke ling van het zoo ingewikkelde Tsjecho- Slowaaksche nationaliteitenvraagstuk neemt, en de nog immer aanzienlijk blijvende mo gelijkheid. dat de zaken te Praag tenslotte zullen gaan vastloopen hebben Chamber lain genoopt, den oud-minister Runciman daarheen te zenden, om als een soort van onpartijdige staatskundige loods zijn stuur manskunst aan te bieden. Engeland heeft daarmee aan den dag gelegd, zich wel dege lijk voor de vastelandsproblemen te inte- resseeren, doch tevens, dat het zich met geen fcnkel toekomstig casus belli zal willen be moeien, waarvan het niet eerst zelf de ver schillende aspecten terdege heeft bezien. Wat dit betreft staat het anders tegenover de Tsjecho-Slowaaksche republiek dan Frankrijk en Rusland, welke door hun ver dragen zonder meer tot een actie van ge- wapenden bijstand verplicht zijn, zoodra tusschen de republiek van Masaryk en een willekeuxigen tegenstander iedereen denkt natuurlijk aan Duitschland het zwaard mocht worden getrokken. Engelands positie van geïnteresseerden, doch voors hands nog afzijdigen belangstellende maakt dit land heden ten dage voor het Derde Rijk weer meer dan ooit begeerenswaardig als vriend in spé. De Duitsche diplomatie slooft zich uit in het bedenke nvan middelen, om John Bulls oordeel te beïnvloeden, en zijn welwillendheid te winnen. Zulks bleek o.a. weder in het afgeloopen weekeinde, bij ge legenheid van het bezoek, dat een delegatie van Britsche oudstrijders aan de Duitsche hoofdstad bracht, onder geleide van sir Ian Hamilton. Niet slechts werden aan deze voormalige oorlogstegenstanders alle mo gelijke honneurs bewezen, en de Duitscher kan zeer vriendelijk zijn, als hij tegen zijn gasten opziet, doch tevens bereikte Hamilton op het meest onverwacht de invi tatie, Adolf Hitler in zijn Berghtesgaden- sche bergvilla te komen opzoeken. De uit- noodiging was zeer vleiend en onontkoom baar dringend. Hitiers plaatsvervanger Hess bracht haar over, deed den Britschen gast in eigen vliegtuig plaats nemen en voerde hem naar München, de gezellige Beiersche stad, die steeds als een soort van anti chambre bij bezoeken aan den Führer dienst doet. Na een gezamenlijke lunch ging het toen de bergen in, en de groote Adolf heeft het niet beneden zich geacht, in zeer nauw contact met sir Ian te treden, ja hem zelfs logies den nacht over aan te bieden. Ten slotte genoot de Brit de eer, in Hitiers per soonlijk vliegtuig het Kanaal over te steken als een nieuwe speciale koerier tusschen Berchtesgaden en het hof van St James. Hitiers merkwaardige, directe politieke opvattingen schemeren bij dit alles weder duidelijk door. De man heeft een bekende afkeer van beroepsdiplomaten en officieele stukken. Zijn toeleg is er immer op gericht, met figuren uit het tegenoverliggende kamp te onderhandelen in een tête tête van mensch tot mensch. Elke figuur van het tweede plan ,die zich daartoe eigent, wij noemen bijvoorbeeld Von Ribbentrop, Wie- deman en thans dezen Sir Ian, wordt door hem met erkentelijkheid benut. Het is of hij het schaakspel wil spelen zonder het ris- keeren van groote stukken. Men kan er in- tusschen van op aan, dat aan het eind der 'afgeloopen week weer sterke Duitsche po gingen zijn gedaan, met Engeland te zamen één gedragskoers te leggen. Vijf dooiden aan Fransch- Belgische grens Slachtoffers van onbewaakten overweg Op een onbewaakten overweg in de na bijheid van Bray-Dune_s aan de Fransch- Belgische grens is een trein op een auto met zes inzittenden gereden. De auto werd meer dan 700 meter meegesleurd en vol komen vernield. Vijf der inzittenden kwa men om. Slechts een meisje, dat gestuurd zou hebben, bracht er het leven af en werd gewond naar een ziekenhuis overgebracht. BrJtsch militair vliegtuig vergaan Vijf inzittenden gedood Gistermorgen vroeg heeft zich" in het Engelscihe graafschap Suffolke een vlieg ongeluk voorgedaan, waarbij vijf leden van de Britsche luchtmacht om het leven zijn gekomen. Het ongeluk geschiedde nabij Bury Saint Edmunds, toen getracht werd in de duisternis, die tengevolge van den mist nog was vergroot, te landen. Toen het toestel in aanraking kwam met den grond, ontstond een ontploffing, waarbij alle in zittenden verongelukten. Er hebben bovendien nog twee vliegon gelukken in Engeland plaats gehad; een in Cambridgeshire en een in Herts, doch hierbij bleven de .vliegers ongedeerd^ DE RUSSISCH-JAPANSCHE SPANNING Tegenstrijdig nieuws uit conflictenzone Reuter verklaart, dat de berichten, welko uit Moskou en Tokio worden ontvangen over de gevechten in het Verre Oosten met el kander in tegenspraak zijn. Volgens het laatste uit Moskou ontvangen telegram zouden de Japansche troepen van Sovjetgebied zijn verdreven. Uit Yoeki (Ko rea) wordt daarentegen gemeld, dat de op Mandsjoerijsch gebied binnengedrongen Sov jet-troepen bij een mislukten aanval op den heuvel van Tsjang Koe Feng zware verliezen hebben geleden. Volgens een van 't leger ont vangen communiqué is een wanhopig ge vecht van man tcgon man voorafgegaan aan den terugtocht der Sovjets. De Sovjets hebben hun stoottroepen teruggetrokken en bereiden een nieuw offensief voor. De rechtervleugel van het Sovjet-legar heeft thans de Toeman-rivier 'bereikt. De batterijen der Sovjets bestoken Koreaanscho dorpen. Er wordt echter slechts weinig scha de aangericht, terwijl tot nu toe nog geen mei-ding is gemaakt van dooden en gevon den. Groepjes Russische vliegtuigen blijven voortgaan met hun actie. Zij hebben bet ver keer op den spoorweg van Toemen naar Asjing onmogelijk gemaakt Wat Moskou bericht Te Moskou legt men bijl-zonderen nadruk op de resultaten van de aanvallen, die dqor Russische troepen in het verre Oosten zijn ondernomen. In de berichten van den staf van het Russische leger in het verre Oosten wordt, naar United Press meldt, verklaard- Een dag na de overhandiging van de „vre- des-voorstellen" door Sjigemitsoe aan Lit- winof hebben de Japansche troepen aan den oever van het Hansang-meer een intensief artillerievuur op het Sovjet-Russisch gébied geopend. Het vuur was afkomstig uit tal rijke stukken geschut van verschillend ka liber, met inbegrip van het zware geschut Het vuur moest de Japansche infante^» dekken bij den opmarsoh tegen de Russischs troepen. Het Russische geschut beantwoord de het vuur der Japanners en na een arti! lerip-duel. dat 3 tot 4 uur aanhield, werd het Japansche geschut tot zwijgen gebracht. De Sovjet-Russische troepen gingen tot een te genaanval over. Zij zuiverden het Russische territorium van alle vijandelijke troepen en bezetten de grens, zoo besluiten de berichten van den staf. De Sovjet-troepen hebben alle grens posten „kraohtig bezet". Nieuwe Japansche vooratellen? Sjigemitsoe en Litwinof hebben Zondag op het volkscommissariaat te Mos kou opnieuw geconfereerd. Omtrent het ver loop dezer besprekingen is niets bekend; het schijnt echter, dat Sjigemitsoe uit naam van zijn regeering nieuwe vredesvoorstellen gedaan heeft, doch daarnaast kraohtig pro testeerde tegen de. luchtraids dJer Sovjet vliegtuigen. Deze vliegeraanvallen bereikten gisteren een hoogtepunt, toen naar een Havas- telegram uit Tokio meldt honderd vlieg tuigen meer dan 500 bommen wierpen aan het front van Tsjang Koe F°ng. De speciale verslaggever van het Japansohe Domei agentschap spreekt van de .grootste lucht macht-demonstratie welke men tot «Dusver re in het Verre Oosten aanschouwde". Desniettegenstaande schijnen de bommen niet veel schade te hdbhen aangericht Het verlies aan menschenlevens is in dik geval miniem; men meldt één doode en twee ge wonden. FRANSCHE VLUCHT NAAR NEW-YORK De bekende Fransche verkeersvlieger Guillaumet is na zijn zeventigste transatlantische vlucht op de postlijn naar Zuid-Amerika van de Air France uit Dakar naar Frankrijk terugekeerd, om 't commando op zich te nemen van de thans geheel herziene vliegboot „Lieute- nant-de-Vaisseau Paris", welke is voorzien van nieuwe schroeven en op 10 Aug. a.s. een proefvlucht over den Noordelijken At- lantischen Oceaan naar New York zal ma- Op 10 Augustus vertrekt het vliegtuig van de luchthaven Biscarosse, om via Lis sabon en de Azoren naar New York te vliegen. FRIESCHE BOTERDRABBELKOEKEN Oudste adres pftfl In bussen 6 st 0.50; 10 st. 0.85; Luxe bussen 10 st. 0.00; 17 st. L50; Boven 2.— franco TeleL 20 Gironummer 30584 J. C. REPKO - WORKUM De Spaansche burgeroorlog LINKSCHEN TERUGGESLAGEN VAN HET EBRO-FRONT Rechter rivier-oever weer onder Franco's controle Veel gevangenen, veel krijgsbuit Het nieuwe rechtsche offensief op het Ebro-front heeft volgens door Saragossa verspreidde berichten, aan de roodè troepen een gevoelige nederlaag toege bracht Er zou een groote krijgsbuit aan Franco in handen zijn gevallen; boven dien werden meer dan 4000 linksche soldaten gevangen genomen. Deze soldaten vochten Oip den rechter oever van de Ebro, ten Noorden van Fayon. Zij zagen zich door de nationa listen van drie zijden aangevallen, ter wijl aan de vierde zijde de Ebro stroom de. De reohtsche artillerie en vliegtuigen hadden alle bruggen over de rivier op één na vernietigd en die eene verbin ding met den linkeroever werd nog voortdurend door de mannen van Franco onder vuur genomen. Er bleef den repu blikeinen dus weinig anders over dan zich over te geven of te trachten zwem mende den overkant van de Ebro te be reiken. Groot is de buit van oorlogsmaterieel, dien het offensief heeft opgeleverd. Aanzienlijke hoeveelheden machinegeweren vielen in handen van de rechtschen. De republikeinen hadden geen kans gekregen, onder 't krach tige bombardement door de rechtsche vlieg tuigen, iets met deze wapens uit te richten en ten slotte hadden zij de geweren bij hun vlucht achtergelaten. Het resultaat van de operatie is, dat de nationalisten thans den geheelen rechter oever van de Ebro in dezen sector weer onder controle hebben. Zij hebben dit resul taat te danken aan de tactiek, welke door het commawdo werd toegepast. De recht schen toch bestookten zonder ophouden de omgeving van de rivier, zoodat er voor de republikeinen niet aan te denken viel nieu- wo versterkingen of nieuw materieel te laten aanrukken. De nationalisten daaren tegen hadden achter hun eerste linies aan zienlijke versterkingen geconcentreerd, die in den strijd geworpen werden, zoodra de sol daten in de vuurlijn teekenen van ver moeidheid begonnen te geven Overrompelende rechtsche stormloop De „zak", welke aan dit gedeelte van het front was ontstaan als gevolg van de repu- blikeinsche actie der laatste weken, is thans vrijwel weggewerkt. De linkschen hadden drie verdedigingslinies aangelegd. Twee uur lang werden de republikeinsche stellingen moedoogenloos onder vuur genomen. Toen trokken de nationalisten, voorafgegaan door honderd tanks hetgeen een zeer groot aantal is voor een betrekkelijk kLein front als dit ten aanval. De tanks baanden zich een weg door de prikkeldraadverspeiv ring en stelden de soldaten in staat een stormloop te ondernemen op de linksche loopgraven, waarin als gevolg van het bom bardement en het verschijnen der tanks oen zekere wanorde heerschte. De eerste linie werd genomen. De natio nalisten gingen nu onmiddellijk over tot den aanval op de tweede, zonder den vijand ge legenheid te geven zijn strijdkrachten te reorganiseeren. De derde linie ontkwam evenmin aan haar lot en tenslotte be- heerschten de nationalisten alle loopgraven ln deze streek. Er bevinden zich' wel is waar nog repu blikeinsche troepen op den rechteroever van de Ebro, doch deze oever wordt over de ge- heele lengte bestreken door het nationalis tische geschut. Luchtaanval op Alicante Zaterdag hebben zes rechtsche vlieg tuigen de stad Alicante gebombardeerd, en daarop zeventig bommen doen neerkomen Een projectiel van 250 kilogram viel op het Britsche consulaat en richtte daar enorme schade aan. Aanvankelijk meende men, dat de Brit sche consul ernstig was gekwetst door de scherven van de bom, doch later bleek, dat niet de consul zelf, doch Gabriel Callejon, de Britsche consulaire agent was gewond. De Engelsche consul, die bevoegdheden heeft voor den geheelen Spaanschen Le vant, houdt namelijk momenteel verblijf in Valencia. De verwondingen van Callejon zijn zeer ernstig. Hij is naar het provinciale zieken huis overgebracht. Voorts is tijdens het Jongste bombarde ment een zware bom terechtgekomen op een gebouw, waarin een school was onder gebracht. Veertien kinderen werden ge- De Japansch-Chineesche oorlog VLIEGVELD VAN HANKAU GEBOMBARDEERD Stilstand in den Japanschen opmarsch Uit Hankau wordt gemeld, dat hon derd burgers cn tien soldaten op het vliegveld van Hankau gedood zijn tij dens een op dit vliegveld ondernomen bombardement. De gewaarschuwde Chineesche vlieg tuigen stegen op, voordat de Japansche toestellen, 26 bommenwerpers en 27 jagers, arriveerden, en daalden na het bombardement weer neer. De landing was uiterst moeilijk, aangezien het vliegveld door bommen-omwoeld was. Aan het front bij KIoe-Kiang groepeeren de Japanners opnieuw hun afdeclingen ter verdediging tegen de nieuwe Chineesche aanvallen. De Chineezen hebben belang rijke versterkingen in het gebied ten Zui den van Kioe-Kiang ontvangen voor de verdediging van Nan-Tsjang, zoodat, naar uit Chineesche bron verluidt, de Japansche opmarsch in deze richting tot stilstand is gekomen. Ook ten Noorden van de Jangste ls een stilstand ingetreden in de operaties. Ter versterking van den Zuidelijken vleugel der tusschen Hwang-Mei en Tai- Hoe staande Japanners zijn drie dagen ge leden Japansche troepen uit Kioe-Kiang ontboden en over de Jangste gezet Deze troepen zouden van Siau-Tsjni-Kou, tegen over Kioe-Kiang, in Noordelijke richting oprukken. Aan den Noordelijken vleugel, ten Noord Westen van Tai-Hoe, zijn de Chineezen op nieuw in den aanval. Hitier noodigt Engelsch generaal te gast Nieuwe toenadering tot Engeland? De ledder van een groep Britsche oud-strijders, die dezer dagen Berlijn heeft bezocht, generaal sir Ian Hamilton, heeft tegen het week einde plotseling zijn reisgezelschap verlaten, om in het vliegtuig van Rudolf Hese een bezoek aan Adolf Hitler te brengen. Na met Hess te München te hebben geluncht, werd sir Ian door zijn gastheer naar Berchtes- gadien gebracht, waar hij door dien rijkskanselier werd ontvangen. Zij bespraken de methoden en imdddelen, waarmede een betere Brltsch-Duitsche verstandhouding tot stand gebracht zou kunnen worden. Vervolgens di neerden zij te zamen* Sir Ian bracht ook den nacht te Berchtes gaden door als gast van dien Führer en men verwachtte, dat hij vervolgens naar Berlijn zou terugkeeren, om zich weder bij de oud- strijders te voegen. Inderdaad arriveerde sir Ian Hamilton weer in de Duitsche hoofd stad. Hij begaf zich daarop echter naar den Engelschen gezant en vertrok 's middags in het particuliere vliegtuig van Hitier, naar Londen. Sir lan Hamilton weigerde eenige verkla ring af te leggen aangaande de besprekin gen, welke hij met den rijkskanselier ge voerd heeft, vóór hij van zijn onderhoud ver slag had uitgebracht aan de Britsche regee- ringsleiders. Niettemin zeide hij er van overtuigd te zijn, dat Hitler een Europee- schen oorlog wenschte te vermijden, maar dat hij den indruk had, dat Duitschland niet zou toelaten, dat het tot in het oneindige geprovoceerd werd. HET LOT DER JOODSCHE ARTSEN IN OOSTENRIJK Het aan de Joden opgelegde verbod tot uitoefening van de dokterspraktijk, zal te Weenen veel sterkere gevolgen hebben dan in de rest van het Duitsche rijk. Men telt namelijk thans in Weenen op een totaal van 1787 artsen, 1127 Joden en op een totaal van 637 tandartsen, 412 Jo den. Daarentegen is in de overige deelen van Oostenrijk het aandeel der Joden in het artsenberoep aanmerkelijk geringer. Fa. H. J. Phaff Winschoten Mac-Donald bezoekt Palestina Kort consult met autoriteiten Do Britsche minister van koloniën Mal colm Mac-Donald, heeft Zaterdag on verwacht een bezoek aan Palestina gebracht, om aldaar met verschillende leidende per soonlijkheden te confereeren en zich uit eigen aanschouwing een beeld te vormen van de situatie. Zaterdagmiddag kwam de Britsche minis ter incognito per vliegtuig te Jeruzalem aan. Mac-Donald koesterde reeds eenigen tijd het verlangen met de autoriteiten in Palestina van gedaohten te wisselen. Daar het voor den Hoogen Commissaris en de militaire bevelhebbers onmogelijk was thans het land te verlaten, greep Mac-Donald het parlementair reoes aan, om zelf naar Pales tina te vliegen. Hij heeft daar gesproken met den Hoogen Commissaris McMichael mei den militairen bevelhebber generaal Hennimg, met den inspecteur-generaal der politie, Saunders, en verscheiden andere hooggeplaatste persoonlijkheden. Hij bracht den nacht door in het Britsche regee- ringsgebouw te Jeruzalem en maakte een vliegtocht boven de omstreken van Jeruza lem, boven Gal ilea en Samaria. Zondagmiddag is de minister weer ver trokken- en wel naar Malta, waar hij twee dagen zal blijven, om Woensdag naar Lon den terug te keeren. Vóór zijn vertrek uit Jeruzalem heeft Mac- Donald een verklaring laten publiceeren, waarin gezegd wordt: „Tezamen met vele anderen streven wij er naar het onze te doen om den vrede in Palestina te herstellen, en wel op een basis,die rechtvaardig is voorde beide volken, die hier hun vaderland heb ben. In de komende tijdien zullen wjj in deze richting blijven werken. Nieuwe anti-kerk-actie in Rusland Laatste protestantsch bedehuis in Moskou ontruimd De nieuwe golf van kerftvervolgingen ra de Sovjet-Unie heeft thans ook de laatste protestantsche kerk te Moskou de Duit sche Petrus- en Paulus-kerk getroffen. Nadai', nu bijna 2 jaar geleden, de laatste Evangelische predikant, dominee S trick, gearresteerd was, waren de geloovigen toch nog iederen Zondag in de kerk bijeengeko men. Gistermorgen vondien de kerkgangers het gebouw eensklaps gesloten. Voor de kerk stonden vrachtauto's van de Gepeoe gereed om den inventaris van het bedehuis weg te halen. Het sluiten van de kerk is, naar het D.N.B. berioht, geschied zonder wettelijke motivee ring, daar de Evangelische Gemeente de be lasting, welke zij voor het kerkgebouw ver schuldigd was, steeds heeft opgebracht Enkele dagen geleden is trouwens ook do laatste Poolsche katholieke kerk te Moskou gesloten; ook een der laatste groote Russi. sche kerken de Hemelvaartskerk is onlangs gesloten. 3EMENGD NIEUWS Brand in Amsterdamsche bioscoop Zolderverdieping uitgebrand AMSTERDAM, 7 Aug. In den nacht van Zaterdag op Zondag heeft een korte doch zeer felle brand gewoed op de 7.oldierverdic- ping van Cinema Parisien, gelegen in den bocht van den Nieuwendijlc. Het was omstreeks kwart voor drie, toen de brandweer van vier kanten werd gealar meerd dat de vlammen uit de kap van de bioscoop sloegen, Drie motorspuiten en een ladderwagen waren enkele minuten later ter plaatse. Aanvankelijk liet de brand zich ernstig aanzien, temeer daar het oude hooge gebouw in een zeer dicht bebouwd gedeelte van de stad ligt De zolder brandde geheel uit en het dak stortte voor een gedeelte in. Een oogenblik bestond het gevaar dat het vuur over zou slaan naar het belendende perceel, waarin de Cinema Central is gevestigd. Door het vlug ge en vakkundige optreden van de brand weer kon dit echter worden voorkomen. Het is niet onmogelijk, dat kortsluiting de oorzaak van dit felle gevaarlijke brandje was. De politie stelt hiernaar 'n onderzoek in Ernstige brand te Dongen DONGEN, 6 Aug. Vanmorgen omstreeks half twaalf werd de burgemeester van Dongen gewaarchuwd voor een grooten brand in de Gerardus Majella Kweekschool te Dongen. Terstond werd het alarm „groote brand" doorgegeven aan de gemeentelijke brandweer en reeds drie minuten na dit sein stond de groote motorbrandspuit voor het brandende gebouw. In een minimum van tijd werd met vijf stralen water ge geven. Een groot bezwaar was, dat langs de geheele, 50 meter lange voorgevel op slechts enkele meters daar vandaan een rij hoo rnen stond, welke ieder overzicht benam. De vlammen sloegen toen reeds uit het 10 meter hooge dak en het leek een hope- looze taak voor de in de tropische hitte zwoegende vrijwillige brandweerlieden hier in te grijpen. TURMAC. verdoriel Dat ls pas mijn lust en mijn glorie En *k Juich met de rest* Dat's Turmac op haar best,. Zoo kraalt ze. terecht. fier victorlei HflEllWE OOGST! DINSDAG O AUGUSTUS 1038 HILVERSUM 1. 1875 M. ATOO-UltBendln*. 11.00—11.30 v.m. en 6.30—7.00 RVU. 8.00 Gram.muziek. (Om 8.15 Berichten). 10.00 MorgenwtJding. 10.15 Gram.muziek. 10.30 Eddy KI la's ensemble. 11.00 Paed agogische causerie. 11.30 Vervolg concert. 12.15 Be richten. Hierna Kovacs Lajos* orkest 1.00 De Stafmuzlek van het 6de Regiment In fanterie. In de pauze: Gram.-muziek. 1.45 Gram.muziek. 2.00 Declamatie. 2.20 Vervolg concert van 1.00. 3.00 Ensemble Jonny Kroon. 4.30 Kinderkoorzang. 5.00 Kindeirhalfuur. 6.30 Kovacs Lajos' orkeet 6.30 Causerie: „Onze lage landen bö de zee". 7.00 AVRO- Dansorkest en soliste. 7.40 Interviews. 8.00 Berichten ANP. Mededeelingen. 8.10 Sport- reportage. 8.20 Gram.muziek. 8.40 Radiotoo- neeL 9.30 Zang, orgel en viool. 10.30 Karoly, Arpad's orkest. 11.00 Berichten ANP. Hierna tot 12.00 dansmuziek (gr.pl.). HILVERSUM II. 301.5 M. en 415.5 M. KRO-Ult- zending. 8.009.15 Gram.muziek. (Om circa 8.15 Berichten). 10.00 Gram.muziek. 11.30 Godsdienstige causerie. 12.00 Berichten. 12.15 KRO-Melod laten, m.m.v. solist (1001.20 Gram.muziek). 2.00 Vrouwenuur. 8 00 Piano en zang. 3.45 Gram.muziek. B.45 Felicitatie- bezoek. 1.06 Graan.muziek. 7.00 Berichten; 7.15 Causerie over bewegingsopvoeding. 7.35 Gram.muziek. 8.00 Berichten ANP, Mededee lingen. 8.15 Gram.muziek. 8.20 KRO-Orkest 8.45 Planoduo. 9.00 Vervolg orkestconcert; 9.20 Gram.muziek. 9.35 Vervolg orkest-con cert 10.00 Vervolg planoduetten. 10.15 Gram. muziek. 10.39 Berichten ANP. 10.40 Glzz! Royko met haar Hongaarach orkest. 11.10 12.00 Gram.muziek. DROITWICH 1500 M. 11.20 Orgel. 12.05 Orkest, 2.00 Declamatie. 2.20 Plano. 2.35 Orkest 3.50 Orkest 5.20 Fisuno. 5.40 Orkest 6.59 Orkest 7.50 Zuid-Afrikaansch programma. 8.20 Orgel. 11*35 ^uz'^:tLl0 C8JUaar,e- 10.45 Strijkkwartet RADIO-PARIS 1048 M. 12.40 Orkest 1.50 Con cert 8.05 Plano. 4.20 Plano. 8.36 Kamermu ziek. 9:50 R&diotooneel. KEULEN 456 M. 7.30 Orkest 8.50 Sextet. 12.20 Weensch Symphonie-orkest. 1.35 Orkest en koor. 2.39 Ensemble. 4.20 Orkest. 8.30 Radio- tooneel. 8.50 Orkest 12.20 Kamerorkest. BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.50 en 1.80 Orkest 8.20 Zang en harmonica, 9.20 Ope- 484 M.: 1.00 en 1.30 Orkest 5.20 Cello. 6.50 Orkest^ 7.35 Lit muz. programma. 9.20 Terwijl stroomen water in het gebouw werden geworpen, werden door het groote convent broeders van het sanatorium „Huize Overdonk", dat naast deze kweekschool staat, in allerijl alle kostbare boekwerken en andere stukken naar buiten gebracht. Een gelukkig eomstandigheid was, dat juist de groote vacantie was begonnen, zoodat geen der honderden leerlingen aanwezig was. Het zag er zeer ernstig met het brandende gebouw uit, zoodat de burgemeester de hulp inriep van de Tilburgsche brandweer, die spoedig met het noodige materiaal aanwezig was. Zij behoefde evenwel geen dienst te doen, daar, dank zij een grooten brandmuur de rechter- en linkervleugel alsmede de kapel behouden konden blijven en alleen het groote middenstuk uitbrandde. De geheele bovenverdieping is verwoest, terwijl de beneden gelegen leslokalen ern stige waterschade hebben verkregen. MILITAIREN VERDWAALD VENLO, 6 Augustus. Twee militairen, die een fietstochtje door de omgeving maakten, werden door hevig onweer overvallen en. zijn daarbij den weg kwijt geraakt. Zij be landden op Duitsch grondgebied en werden door de grensbeambten, die hen ont dekten, ingerekend. Toen bij telefonische navraag bleek, dat zij geheel te goeder trouw waren, zijn zij over de grens geleid en naar hun garnizoen teruggekeerd. (G.R.tfAMDERBEÈKr)' lüiHkss: f (49 Druipend kwamen ze binnen, 't Kistje lag onder 't strooisel ïn 't leege varkenshok. Dien avond, toen Tinus op den lagen zolder, onder 't rieten 'dak, in de pikkedonkerte lag, terwijl de aangroeiende storm ïnet vlagen om 't huisje loeide, zochten zijn wijd open oogen 't grauwe vierkantje van het zolderraam in den voorgevel. Hij moest ergens naar kunnen kijken. Als hij zijn oogen even sloot rees dadelijk 't angstwekkend beeld van den schippersknecht voor hem op, drijvend en kantelend in 't opgezweepte, gore water van de onstuimige Beems. Toen hoorde hij ineens "t geluid van voetstappen langs 't huis. Gerammel aan de deur. Stemmen. Daar was 't al. de politie, de wraakHij hoorde vader naar de deur gaan, 't zolderslag was open. Moeders stem klonk boven 't rumoer uit. De deur ging met een rammelenden slag dicht en de stap pen buiten verwijderden zich. Hadden ze vader meegenomen? i Hij kon 't niet uithouden en bevend ging hij de ladder af z'n b!c$~S voeten, in z'n blauwe onderbroek, f BS 'l kleine lampje zat, Stijn alleen. Als een verlammende schrik sloeg de zekerheid door hem heen. „Móéder, waor is vaoder?" „Mer jongeske toch, zijde gij zoo bang?" Ze bleef overrompeld zitten, zoo was ze geschrokken. „Hebben ze vaoders meegenome?" Krijtwit was zijn gezicht en z'n oogen waren onwezenlijk groot van angst. Nu stond Stijn op. „Mer jongeske, ze hebben vaoders gehaold vur Hèène, D'r is n'un boim op 't dak gevalle"* „O, ik dacht, det Hij voltooide zijn zin niet, vocht tegen de tranen; rillend ging hij bij de kachel zitten. Hij lachte flauwtjes. „Gij zijt toch nog mer 'n klèèn ventje, hur. Hier, drïnkte gij öog mer is wet en dan gaauw nar oew bed". Den volgenden dag, nog zeer vroeg, vonden de kinderen 't kistje in 't varkenshok, toen Tinus zeer geheimzinnig even naar binnen was geweest. „D'r is 'n mooi kiesje in 't verkeshok. D'r zitte cente ïn zeet Tinus". Zoo kwam Tineke binnen. Nu begreep Stijn wat de tocht van den vorigen avond voor doel had. Gijs lag nog te bed, hij was erg laat thuis gekomen dien nacht van 't helpen bij Hein de Grauw. Tinus holde 't huisje in, rukte de bedsteedeurtjes open: „Vaoder, ze hebben 't kiesje gevonden"* Gijs keek hem verlegen lachend aan: „Zoo, nou dan is 't er niks mieer aan te doen, war". Dat werd dien dag een zwaar probleem in 't gezïri van Gijs Streef. Stijn was ongerust. Was 't al weer zoo ver ge komen. De geschiedenis met den Petser lag haar nog versch genoeg in 't geheugen om haar nog meer bezorgd te maken. Waarom had hij niets gezegd? En dat Tinus nou ook mee had geholpen aan zoo iets; een jongen van elf jaar in 't com plot tegen zijn moeder. 's Middags na 't schrale maal, groene erwten met winter peen, nam ze den kapotten Bijbel en tegen de gewoonte las ze zelf. „Lat vaoders mer 'n bietje bij de kachel zitte, hij ïs nog zoo muuj van 't werke van de naacht". Een blik vol verdriet, maar met een onpeilbare innigheid, richtte ze op haar man, die knikte.. De kinderen keken verwonderd. Moeder kon niet zoo best lezen, maar haar stem was helderder dan die van vader 't Was altijd weer anders als moeder las. De scheurkalender gaf in deze adventsdagen als onder werp: Mattheüs 1 55—80. Maar er was in 't begin geen woord of vers, dat haar dui delijk maakte, waarom ze dat nu lezen moest. En 't móést toch; werd 't voor hen dein ook geen Kerstmis? Maar daar was 't! „In heiligheid en gerechtigheid, al onze dagen"* Ze las 't hoofdstuk werktuigelijk, slecht en met willekeurige hiaten, omdat 't eigenlijk overbodig was verder te gaan. Ze sloot den Bijbel en schikte de losse verfomfaaide bladen tusschen den versleten en groezeligen band met 't Beemster- kantertje van voor maanden er om legde 't Boek voor zich op de tafel. De kinderen speelden, duwden mekaar. „Daanke", zei Gijs uit z'n hoek en na 't stille gebed klon ken de kinderstemmen met hun in verschillenden toon, zeurig opgezegde: „Heere-dank-vur-deuze-spijze-aome". Gijs ontliep dien middag zijn vrouw; zooveel mogelijk. Nauwelijks was echter de winterzon ïn het Zuidwesten achter den Beemsdijk neergezonken en begon de nacht over den verlaten polder nader te kruipen uit het Oosten of hij zette zijn kruiwagen klaar en laadde 't kistje er op. ..Stijn1" riep hij in 't achterhuis, „ik gaoi nar den veldwaachter 't kiesje bringen". „Det moeste mer doen jó, det ïs goed hur". *t Was voor Tinus of hij een steek kreeg toen hij 't hoorde* „Vaoderzei hij zacht, „maag ik mee gaon?" „Neje, blijfde gij mer bij Moeders". „En es 't er nou is veul geld in zit, vaoder, krijgen wullie er dan n;ks van?" Gijs lachte. „Gij mee oew geld. es 't van dieje schippers* knecht is, dan zal d'er wel nie veul in zitte, dink ik". Tinus moest thuis blijven, maar hij zocht zijn troost in 't achterhuis van den Elzenberm, waar de nieuwe knecht van Hein de Grauw, die gekomen was in de plaats van Kees den Vust, de beesten voerde om dezen tijd. Maar hij trof er Hein zelf aan. „Komde gij mijn helpe", zei hij, „det is goed, went Aoï is ziek geworde". Tinus hielp, wat hij kon. „Ge mot is nar huis gaon en is vraoge of oew vaoder efkes wil komme". „Vaoder Is naar de veldwaachter mee...... 'n kiesje det we giesteren gevonden hebbe", „Waor, hedde det gevonde?" „O, aon den Bieems". „Zoo, zoo en gaot jouw vaoder det nou zoo mer aafgeve'V „Jao, ik docht det we 't haauwen zouden, mer 't moog fcïe.MM zin...— moeder". ''IWordt vetvolgdl J -r

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1938 | | pagina 2