Enkele wijzigingen van
Sociale wetten
Algem. Synode Ned, Herv, Kerk
Geref. Mannen in toogdag bijeen
DONDERDAG 4 AUGUSTUS 1938
TWEEDE BLAD PAG. 5
Eerste Kamer-camera
Het belastingstelsel
wordt in zijn geheel herzien
Gistermorgen heeft de Eerste Kamer een
wijziging van de
Omzetbelastingwet
aanvaard na een korte discussie, waarbij
de heer Bruineman (r.k.) de aandacht
yan de regeering verzocht heeft voor de
yraag, of de groote gezinnen door de om
zetbelasting niet geheel in de verdrukking
geraken. De heer von Bonninghau-
s e n (N.S.B.) van zijn kant heeft het debat
aangegrepen als een mogelijkheid tot het
maken van enkele beschouwingen over wat
men in dien hoek nationaal-socialistische
economie gelieft te noemen. Met de omzet
belasting was hij heel niet content.
Minister de Wilde had het niet moei
lijk met hem en kon aantoonen, dat in het
land hetwelk door de N.S.B.-ers, als het
hun pas mocht geven, hoogelijk wordt ver
eerd, in Duitschland, de omzetbelasting
niet weinig hooger is dan ten onzent. Als
bovendien de N.S.B. bij ons onverhoopt aan
de regeering zou komen, dan zou men on
getwijfeld herinnerd worden aan het bijbel
woord, dat spreekt van kastijden met
schorpioenen.
De wijziging van de wet zelve beoogt
enkele ongemakken, die in de practijk
naar voren kwamen, te keeren, zooals on-
gewenschte concurrentiemogelijkheden. De
herziening levert voorts het bedrag van
2.500.000 op. Daarbij inbegrepen is de ver
hooging van het bijzonder invoerrecht, dat
tot nu toe te hoog geschat was, met een
yierde.
Door de wetswijziging wordt de druk op
de groote gezinnen niet verhoogd. Trou
wens, voor deze gezinnen doet de regeering
reeds veel.
En ook bij de voorgenomen herziening
van heel ons belastingstelsel door de re
geering zal aan de belangen van de gooote
gezinnen niet het laatst worden gedacht.
Omtrent deze wijziging van het stelsel zul
len weldra mededeelingen volgen.
Wel kon de minister reeds zeggen, dat
de commissie-Fleskens, die de behartiging
van het groote gezin beoogt, met haar ar
beid opschiet.
Toegegeven moet eveneens worden, dat
in de omzetbelasting reeds een progres
sieve -strekking zit. Doch ook verder zal de
regeering doen wat ze kan, zelfs in het
geval de belastingen nog zwaarder zouden
worden, hetgeen niet denkbeeldig is.
Na een korte repliek is het ontwerp
daarop met algemeene stemmen aanvaard.
Bij een voorstel tot wijziging van de wet
Van 27 Juli 1931, welke op haar beurt -be
doelde te zijn een wijziging van de
Stuwadoorswet
heeft de heer van der Bilt (s.d.) gezegd,
te betreuren, dat de wet niet terstond ge
heel in werking treedt, maar minister
Romme merkte op, dat zulks nu een
maal niet gaat, wijl er nog niet over de
geheele linie een internationale werktijd-
régeling tot stand is gekomen. Ook dit ont
werp passeerde daarop den hamer.
Een voorstel tot wijziging van de art. 22
en 29 van de
Bedrijfsradenwet
ontlokte aan den heer Kranenburg
(v.d.) de opmerking, dat men met het ver-
leenen van verordenende bevoegdheid over
óe heele linie niet behoeft te wachten tot
er allerwege bedrijfsraden zijn. Ons staats
recht kent trouwens voorbeelden, dat men
algemeene doorvoering van zooiets niet
zoolang behoeft uit te stellen.
De heer von Bönninghausen
(N.S.B.) meende eveneens weer ietste
moeten zeggen en poneerde thans de stel
ling, dat in den „demo-liberalen" staat
geen medezeggenschap kan bestaan.-»...
Minister Romme staat niet alleen, toen
hij in zijn antwoord aan dezen spreker zei
dat hij van diens betoog niet veel had be
grepen.
Tot Prof. Kranenburg J»ei de minister,
dat algeheele doorvoering van de bindend-
verklaring niet kan worden doorgevoerd,
Wijl er op het moment nog slechts weinig
aanrakingspunten zijn.
Wel wordt in speciale gevallen wetgeven
de bevoegdheid toegekend, want men moet
hier onderscheiden tusschen wetgevende be
voegdheid in het algemeen en wetgevende
bevoegdheid in bijzondere gevallen. De eer
ste is nog niet mogelijk, de laatste wordt
thans reeds toegekend.
Het ontwerp is daarop aanvaard met aan-
teekening, dat de heeren Pollema en
ter Haar (beiden C.H.), benevens de N.
S.B. tegen zijn.
LEVENSVERZEKERING MAATSCHAPPIJ
„VI TALIS"
N IJ M E G E N
Burg. van Schaeck Mathonsingel 2
HET GOEDE ADRES!
crediet voor werkverruiming
aan de orde.
De ,heer van Rappard (lib.) opende de
besprekingen en betoogde, dat de regeering
niet genoeg steun verleent aan particuliere
pogingen om de werkgelegenheid te verrui
men. Spr. noemde hiervan een voorbeeld,
waarbij van hoogerhand het motief was ge
bruikt, dat de overproductie niet mocht wor
den verhoogd. Maar het geheel zou niet tc-
reel hebben gekost, terwijl er tientallen
arbeiders werk zouden hebben gevonden.
Spr. uitte als zijn oordeel, dat slechts
stabiele productieverhoudingen de werk
loosheid zullen vermindei'en.
Van belang was zijn betoog, toen hij
roeg, of invoering van algemeene dienst
plicht voor den tijd van twee jaar als mid
del ter beslechting van de werkloosheid
geen overweging verdient.
Volgens deskundigen is het getal ge
schikte dienstplichtigen gemakkelijk tot
50.000 per jaar op te voeren, hetgeen een
besparing van de werkloosheidskosten zou
n van 38.760.000. Worden deze maat
regelen niet genomen, dan blijft de werk
loosheid een permanent verschijnsel.
De heer de la Bella (s.d.) gaf in
groote lijnen een herhaling van het betoog
ran Prof. van Gelder in de Tweede Kamer.
Hij betreurde het, dat Dr Colijn niet aan
wezig was, omdat deze juist in de Tweede
Kamer enkele uitlatingen had gedaan,
waarop spr. gaarne was teruggekomen.
Overigens moet wederom een toenemen
van de werkloosheid worden geconstateerd.
Spr. hekelde in den breede de door dit
kabinet gevoerde politiek ter bestrijding
in de werkloosheid hier te lande.
De heer van Lanschot herinnerde
eraan, dat de werkloosheid thans voor de
57ste maal in de volksvertegenwoordiging
ter sprake komt. Het betreft hier een na
tionale zaak, die dwingt tot het zoeken van
wat hereenigt, veelmeer dan tot het zoeken
van wat scheidt. Deze gedachte wordt nog
wel eens uit het oog verloren.
De werkloosheid is helaas een sleepende
kwaal, die steeds opnieuw stimulatie vor-
Zeer terecht merkte de heer van Lan
schot op, dat van de werkloosheid geen
partijzaak mag worden gemaakt. Met ge
noegen kon worden geconstateerd, dat tus
schen regeering en volksvertegenwoordi
ging veel overeenstemming bestond, b.v.
ten aanzien van het internationale kwaad
der werkloosheid. In het slot van zijn rede
betoogde de heer van Lanschot, dat som
mige industrieën moeten worden bevor
derd, meer dan op het moment geschiedt,
terwijl ook in verschillende ondernemingen
vrouwelijke werkkrachten door mannelijke
dienden te worden vervangen.
Motie van de N.S.B.
Tot dusver was de gang van het debat
zeer geleidelijk geweest, maar plotseling
achtte de heer van Vessem (N.S..B.)
het noodig een motie in te dienen, waarbij
de minister-president werd uitgenoodigd,
het debat te komen bijwonen. Zooals men
zich zal herinneren, had Dr Colijn in do
Tweede Kamer eveneens namens de regee
ring de debaters in de bespreking van dit
ontwerp van antwoord gediend.
De heer de Zeeuw (s.d.) verrees even
eens van zijn zetel en sloot zich bij den
N.S.B.-er aan. Zeer juist heeft daarop de
heer de Bruin (r.k.) aangetoond,dat hier
een staatsrechtelijke fout
werd begaan. Wie immers was voor Het
behandelde ontwerp verantwoordelijk? Im
mers de minister van Sociale Zaken, de
heer Romme. Dat in de Tweede Kamer
Dr Colijn de sprekers had beantwoord, was
slechts te danken aan de min of meer bij
komstige omstandigheid, dat het betreffen
de ontwerp was vastgekoppeld aan de in
terpellatie-van Gelder, die uitdrukkelijk tot
den heer Colijn was gericht en derhalve
ook door dezen diende te worden behan
deld en beantwoord. Hier evenwel staat de
zaak geheel anders.
Uit deze zaak bleek intusschen duidelijk,
dat de N.S.B. ons staatssysteem bestrijdt,
zelfs voordat ze de moeite heeft genomen,
zich van de bijzonderheden der staatsrege
ling op de hoogte te stellen. Dat ook de
heer de Zeeuw aanvankelijk althans niet
op de hoogte was, moet wel als merkwaar
dig worden gebrandmerkt. Mogen we het
op de warmte schuiven? In elk geval bleek
voor de motie van den heer van Vessem
weinig animo te bestaan. Met 28 tegen 5
stemmen werd zij naar de prullemand
Daarop is het debat op de gewone voet
voortgezet. De heer van Voorst tot
Voorst (r.k.) heeft toen nog het pleit
gevoerd voor actieve handelspolitiek, voor
al ten bate van den landbouw, en tevens
stelde hij de vraag, of de gulden niet nog
op een te hoog peil staat. In zulke kwes
ties zullen we ons nu maar niet meer ver
diepen. Achterin den middag is de heer
Kianenburg (v.4.) aan het woord ge
komen, die o.m. harmoniseering tusschen
invoer en uitvoer vroeg. Beide moeten
elkaar volgens hem in evenwicht houden.
Met dat al verkeert het debat nog in een
roeg stadium, dan dat we conclusies
kunnen trekken. Enkele sprekers komen
nog al dan niet achter den katheder en
dan is de beurt aan den minister.
Het druk bezoek op de publieke tribune
deed duidelijk zien, dat de vacanties zijn
ingezet. Heele gezelschappen komen een
kijkje nemen. Het is dan ook steeds inte
ressant, de Kamer in werking te zien.
De vrouwelijke candidaat niet
toegelaten tot het voorstel
Samenwerking van gemeenten
De predikants-weduwen-
en -weezenbeurzen
In de Kerk aan de Brinklaan te A^peldoorn werd de Bondsdag gehouden van de
Chr. Gerei Jongelingsvereenigingen, Overzicht van de bijeengekomenen
De president van de Fransche republiek Mr Alb. Lebrun met zijn kleinkinderen op
zijn vacantieverblijf waar hij een poosje de staatszorgen voor een deel vergeten kati
7 g. Na opening met gebed, en
vaststelling der notulen stelt de President de
data vast, waarop de 2e zitting der Synodi
contractae ziullen worden gehouden.
De secretaris van het
Prov. Kerkbestuur
Vervolgens brengt Ds. de Bruijn rapport
uit over de wijziging van art. 17 van het
Regl. voor kerkel. opzicht en tucht, strek
kende vast te leggen, dat ook secreta-
rov. Kerkbestuur
i dit Bestuur zij n.
tntie niet zullen
zaak,
moge
als s«
het
Kerkbestuur reeds hebb
ndeld. Waar dit voor alle kerkelijke
functionarissen geldt, moet d<
wijziging worden geacht geheel in den geest
der wet te liggen. De consideraties der kerk
waren alle onverdeeld gunstig. De commissie
stelt daarom voor, deze wijziging definitief
vast te stellen en aan de hoofdei, stemming
van de Prov. kerkbesturen en de Waalsche
commissie te onderwerpen. De conclusie van
het rapport wondt aangenomen.
De vrouwelijke candidaat
Dezelfde rapporteert daarna over de
loopig aangenomen wijziging van art. 7
het Regl. op het Examen, van art. 2 van
Regl. op het Hulppredikerschap en van art.
het Regl. op het Hooger Onderwijs.
De bedoeling is aan de vrouwe
lijke candaten toe te staan, na
het voorbereidend kerkelijk examen afge
legd te hebben, een voorstel te hou
den, terwijl in de verordeningen op het
prediken van Cand. in de Godgeleerdheid een
2e. al. aan art. 2 zou toegevoegd worden:
„Vrouwelijke candidaten in de godgeleerd
heid hébben bovendien de toestemming noo
dig van" den kerkeraad der gemeente, voor
welke, zij zullen optreden."
De consideraties der kerk waren zeer
verdeeld. Gebleken was, dat zeer veel
Prov. kerkbesturen en Class, vergade
ringen deze zaak principieel aangevoeld
hebben. Van de prov. kerkbesturen en
Waalsche commissie verklaarden zich 6
ertegen, 4 ervoor, terwijl in één 't getal
vóór- en tegenstanders gelijk was; van
de Class, vergaderingen en de Waalsche
reünie 22 ervoor en 23 ertegen.
De voorstanders beijverden zich deze zaak
oor te stellen als een practische aangele
genheid, die niet kerkelijk maar academisch
was, de afsluiting der theol. studie onder de
kerkelijke hoogleeraren. De tegenstanders
zagen hier integendeel een nieuwen stap op
den eenmaal ingeslagen verkeerden weg, die
ten slotte leiden moest naar het predikant
schap der vrouw. Van de commissie voor de
consideratiën verklaart zich de meerderheid
(4) voor definitieve vaststelling, de minder
heid (2) voor afwijzing.
Breede discussie
Ook in de vergadering wordt ernstig ge
redeneerd over de zaak. Hoewel de uitspraak
der kerk ongunstig was, meenen de voor
standers deze toch niet al te zwaar te moeten
nemen. Het was toch een logisch verlangen
der vrouwel. candidaten: een voorstel te
mogen houden. Waar ze bovendien als hulp
predikers geroepen konden worden te pree-
ken, was het niet anders dan gewensoht, dat ze
daarin een proeve van bekwaamheid zouden
afleggen. Ook werd gewezen op de onbillijk
heid tegenover Godsdienstonderwijzeressen,
die wel een bijbellezing moeten houden.
Anderen leggen grooten nadruk op de uit
spraak der kerk. Al gaat de Synode „naar
eigen oordeel" te rade met deze adviezen,
dat wil toch niet zeggen, dat ze die maar
naar eigen goeddunken gebruikt. Een 2e be
handeling in de Synode moet toch een ander
karakter dragen, dan de eerste. Het blijkt dat
de kerk *t voorstel der vrouwen niet
als afsluiting der theol. studie heeft gezien,
maar dit principieel heeft gezien,
stap in de richting van het predikantschap
der vrouw. Sommigen zien den huidigen toe
stand als halfslachtig en zouden willen dat
de Synode een grondige beslissing
zake het békleeden van ambten (waaronder
het optreden als hulpprediker) door de
vrouw.
In stemming gebracht, wordt de con
clusie der meerderheid met 12 tegen 7
stemmen verworpen. Het houden van een
voorstel blijft dus den vrouwel. cand-
onthouden.
Samenwerking van gemeenten
Ds. Ree uw ij k brengt rapport uit over
de invoering van het voorl. aangenomen
i-Regl. op de samenwerking der ge
meenten, en de daarmee verbonden wij
ziging van art. 43 van het Algem. Reglement.
Bedoeling is, dat in de class, ressorten der
kerk, binnen welker grenzen gemeenten zijn,
meer gebied wordt omvat door het terrein
van een burgerlijke gemeente. Riet meer dan
190.000 inwoners uit de kerkeraden der be
trokken gemeenten voor de gezamenlijke be
spreking harer gemeenschappelijke belangen
een groote stadsraad wordt gevormd. Zulk
een raad kan onder de benaming „Centrale
Raad" ook gevormd worden in die classicale
ressorten voor dicht bij elkaar gelegen ge
meenten, die geheel of gedeeltelijk door het
terrein van één burgerlijke gemeente met
minder dan 100.000 inwoners worden omvat,
wanneer minstens 3 kerkeraden hun wensch
daartoe aan het Class. Bestuur kenbaar
maken In de volgende art. wordt nadere
omschrijving van hun samenstelling en
voegdheid gegeven. Al werd door sommige
vergaderingen gezegd, dat deze groote stads
raad niet noodig was, maar commissies uit
de kerkeraden over deze gemeenschappelijke
belangen gezamenlijk konden beraadslagen,
toch waren de adviezen der kerk overwe
gend gunstig.
De conclusie der commissie is, dit regl.
(met de voorgestelde wijziging) defini
tief aan te nemen en aan de hoofdei,
stemming te onderwerpen. Aldus be
sloten.
De heer Hardenberg rapporteert over
de verslagen der schriftelijke k<
visitatie over de jaren 1935 en '36.
breede bespreking wordt dit rapport onder
dank aanvaard.
Jaarcijfers 1936
Uit het verslag blijkt dat het zielental be
droeg (1936) 2.948.915, het aantal lidmaten
1.433.935. Gedoopt werden 37.935 kinderen
(v.j. 37.404) en 2770 (v. j. 2707) volwasse
nen. Het aantal ingezegende huwelijken be
droeg 5703 (v. j. 5528). Het aantal door de
kerkeraden aangestelde godsdienstonderwij
zers was 129. Het aantal catechisanten was:
mannelijke 97.236 (v. j. 92.282), vrouwelijke
115.596 (v. j. 113.116). Het cijfer der op be
lijdenis des geloofs tot lidmaten aangenomen
was: 10.267 (v. j. 10.232) mannelijke en
13834 (v. j. 12809) vrouwelijke. Naar de Ne-
derlandsche Hervormde kerk gingen 1791
personen over. Opgehouden hebben tot die
kerk te bebooren door overgang naar andere
kerkgenootschappen, zoover dit bekend ii
1482; en zonder tot andere kerkgenootschap
pen te zijn overgegaan 3241 personen.
De diaconierekeningen wezen de volgende
cijfers aan: voor inkomsten (buiten het batig
saldo): f 6.183.411,96 (v. j. f 6.155.611,70)
voor uitgaven f 6314.929,47 (vorig jaar
f 6.403.573,71). In de eerste cijfers is het
bedrag der gewone inkomsten: f 3.051.901,50
(v. j. f 3.177.058.51); collecten f 1.504.393,17
(v. j. f 1586870,81) Andere middelen buiten
het batig saldo f 1.012.816,56 (vorig jaar
f 1.057.929,27). In geld werd door de diaco
nieën ter ondersteuning der behoeftigen be
steed: f 3.715.502,72 (v. j. f 3.786.596,20) ir
natura f 600.501,82 (v. j. f 639.514,08). Het
aantal der ondersteunden in de gemeenten
was: aan doorloopend ondersteunden: 1
(v. j. 20179): aan1 tijdelijk ondersteunden
14103 (v.j. 14780).
De rekening van den class, quaestor
van 's-Hertogenbosch betreffende de reke
ning en verantwoording van den
classicalen quaestor. Dit voorstel be
doelt vast te leggen dat nevens de rekening
en verantwoording te doen aan den Quaestor-
Generaal ook aan het Class. Bestuur rek. en
verantwoording zal worden gedaan over
de verloopen 12 maanden.
Daar deze zaak de volle aandacht heeft
van den nieuwen Quaestor-Generaal,
stelt de commissie voor, niet in te gaan
op dit voorstel dezer class, vergadering,
maar den Quaestor-Gen. ervan in kennis
te stellen. Met dit voorstel gaat de ver
gadering accoord.
De weduwen- en weezenbeurzen
Dezelfde rapporteert vervolgens over een
schrijven aan de Quaestoren-commissie en
een nieuw ontwerp-Syn.-Regl. voor de pre-
dikantswed. en weezenbeurzen.
Uit de toelichting blijkt, dat de bedoeling is,
dat dit ontwerp komt in de plaats van het
huidige Syn. Regl. voor de Class, en Prov,
wed.- en weezenbeurzen. De wed.- en wee-
zenrverzorging is een aangelegenheid van al
gemeen kerkelijk belang, zooals ook blijkt uit
het Pensioenfonds, en de kortelings aangeno
men Suppletiebeurs. Door deze laatste is er
onderling verband gekomen tusschen de
class, en prov. beurzen, en hebben deze een
gekregen in de algemeene verzorging.
Op deze laatste is de Suppletiebeurs ge
bouwd. Onder dit reglement zullen vallen
alle beurzen.
De commissie, die de zaak historisch diep
jgehaald heeft, waagt het de bevoegdheid
der Synode te betwijfelen, om dit concept
te nemen; alsmede de bevoegdheid voor
te schrijven, dat voortaan alle rekeningen
der beurzen moeten worden goedgekeurd
door de Alg. Syn. Commissie of de Prov.
kerkbesturen. Daarom luidt haar conclusie,
dat concept niet aan te nemen, maar de
Quaestoren-commissie te verzoeken een
onderzoek in te stellen, of dit gewijzigd
reglement door de Besturen en de leden
vergaderingen van de verschillende
Beurzen zou kunnen worden aanvaard.
Na ernstige discussie, waarin wel betreurd
wordt, dat nu de suppletiebeurs er is, er
moeilijkheden worden geboren, omdat de
positie der class, en Prov. beurzen niet is
geregeld, maar op de onmogelijkheid van in
voering de nadruk wordt gelegd, omdat de
bevoegdheid ontbreekt om te dwingen tot
aansluiting hieraan, wordt de conclusie van
het Rapport aangenomen.
Hierna sluiting der zitting wegens hel
houden van Synodus contracta en commis
sievergadering.
Gezin en samenleving
De Ned. Herv. Ver. voor geestelijke volks
gezondheid en de Ver. voor geestelijke volks
gezondheid op Geref. grondslag organiseeren
op Vrijdag 18 en Zaterdag 19 November een
conferentie, waarvoor het onderwerp *3®
zijn: „Gezin en samenleving".
De plaats van samenkomst is „Woudscho-
ten" te Zeist. Secretaris der conferentie is
A. H ij m a n s, arts te Rotterdam.
Zestiende Bondsvergadering
te Utrecht
Afscheid van den heer
R. Coulander
Opwekkende rede
van Ds R. E. van Arkel
Drie korte hamerslagen van den Voorzit
ter weerklonken gastermorgen door de Ti-
volizaal te Utrecht: de vergadering van
den Bond van Geref. Mannenvereenigingen
Nederland was geopend. Tegelijk ver
stomde het druk geroezemoes van stemmen,
dat al zoo lang had weerklonken. Want hon
derden waren op dezen schoonen zomerdag
naar de oude Bisschopstad getogen om den
jaarlijkschen toogdag mee te maken. En ter-
'ijl een orkest toepasselijke muziek ten ge-
hoore bracht, heerschte er in de zaal een
feestelijke stemming, 't Was een blij begroe
ten van vrienden en bekenden; van hen, die
ziieh één voelden in dezen vereenigings-
arbeid en gekomen waren om gesterkt te
worden in den band, die samenbindt boven
het tijdelijke uit.
De Bondsvoorzitter, Ds C. J. v. d. Boom
van Overschie, opende deze zestiende bonds
vergadering (de derde, die te Utrecht gehou.
den werd) met een rede, waarin hij het be
kende woord van Groen „In ons isolement
ligt onze kracht", als uitgangspunt koos. De
gedachtengang van deze rede hebben we
gisteren reeds weergegeven. Op 't openings
woord sloot aan een hartelijke begroeting
van enkele afgevaardigden.
Een telegram van gelukwensch bleek bin
nengekomen te zijn van den Nat Bond van
Geref. Mannenver. in Nd-Amerika. Onder
luid applaus werd besloten den Bond
telegram in gelijken geest terug te zenden.
Een telegram van hulde en verknochtheid
werd verzonden aan H.M. de Koningin.
Spontaan zong de vergadering twee couplet
ten van het Wilhelmus.
De morgenvergadering was verder gewijd
aan de afhandeling van een aantal huishou
delijke zaken, waarvan de bespreking van
het jaarverslag van den secretaris-penning
meester, een belangrijk deel uitmaakte. De
verslagen werden na discussie goedgekeurd
en vastgesteld.
Afscheid R- Coulander
Een woord van hartelijk afscheid sprak
de Voorzitter tot den secretaris-penning
meester, den heer R. Coulander, van
Den Haag, die voor het laatst in deze func
tie dc vergadering bijwoonde.
Vanaf de oprichting van den Bond heb ik,
aldus spr., met u op de aangenaamste wijze
samengewerkt. Gij gaat nu van ons heen.
Namens onzen ganschen Bond zeg ik u har
telijk dank voor al uw arbeid, dien gij tot
heil van onze verecnigingen hebt verricht.
Wo wenschen u op uw verder levenspad
Gods besten zegen toe.
Dp vergadering zong hierna den heer Cou
lander de zegenbede uit Psalm 1343 toe.
De heer Coulander sprak ontroerd een
woord van dank. Afscheid nemen, aldus spr.
valt altijd moeilijk. Spr. uitte 'den wensch,
dat de Bond bij den voortduur Gods zegen
zal ondervinden.
Een kort woord ter installatie van de
beide opvolgers van den heer Coulander
werd hierna gesproken tot de heeren O. d e
Graaf, van Bennekom en W. Beekman
J.W.zn van Zwolle, die resp. als secretaris
en als penningmeester zullen optreden.
Op voorstel van de Ver. Dr H. Ba-
vinck van Den Haag-West, werd beslo
ten den heer R. Coulander tot eere
lid van den Bond te benoemen.
Aan het slot van de morgenvergadering
werd de uitslag van de bestuursverkiezing
bekend gemaakt. Herkozen waren Ds G. W
Akkerhuis van Maassluis, Ds IJ v. d.
Zee, te Amsterdam-West en K. v. Spron-
s e n te Baarn. Gekozen waren de heeren M.
d. Z w a a g van Groningen, J. de Bruyn
van Tilburg en Drs D. K u y p e r van Har
derwijk.
Nadat een woord van afscheid was ge
sproken tot de aftredende niet-herkiesbare
bestuursleden, de heeren D. Ekens van
Groningen en E. Groen van Breda, werd
de morgenvergadering gesloten.
MIDDAGVERGADERING
In de middagvergadering sprak Prof. Dr
K. D ij k van Zwolle, over „Het gevoel in ons
godsdienstig leven", van welk referaat we
gister reeds verslag gaven. Aan de discus
sie op dit referaat namen acht aanwezigen
deel.
Toespraken van gelukwensoh werden ge
sproken door mevr. E. M Heuzeveldt-
v. d. Lelie, namens den Geref. Vrouwen
bond; mej. M. Jonkhoff, namens den
Bond van M.V. op G.G. in Nederland; en
Prof. Dr K. D ij k, namens den Ned. Bond
van J.V. op G.G. (die tevens dank bracht
het geschenk bij het gouden Jubileum
voor nei gescnenK bij net gou>
ran dezen Bond ontvangen)*
Aangezien minister mr J. A. de Wild*
ngevolge van de Eerste Kamervergade
ring verhinderd was het slotwoord te spre
ken, geschiedde dit door Ds R. E. v Arkel
van Utrecht.
Deze herinnerde er -aan, dat Minister de
Wilde volgens het programma een opwek
kende toespraak zou houden. Nu valt dat
voor een Minister van Financiën vooral in:
dezen tijd niet mee! Het scheen al te mooi
om waar te zijn! En inderdaad, dat is ge
bleken, de Minister is niet eens gekomen.
Nu zocht men uitkomst bij een predikant,
zoodat niet een politiek, maar een kerkelijk
persoon het slotwoord spreekt. Dat geeft
uiteraard een wijziging in gezichtspunt,
hetgeen zijn goede zijde heeft, omdat men
de laatste jaren wel eens den indruk krijgt,
dat heel de kerkelijke organisatie en wat
daarmee saamhangt, te veel op het politieke'
leven raakt ingesteld. Noo[t vergeten mag
echter worden, dat de Kerk de groote stuw
kracht is voor allen arbeid iq het Godsrijk,
Dat geldt ook voor den Bond van Geref-
Mannenvereenigingen. De Bond is wel geen
kerkelijke bond, doch nimmer mag vergeten
worden het woord uit den Catechismus „Be
waar en vermeerder Uw Kerk'. De Kerk is
de macht, die stuwing geeft op staatkundig
en maatschappelijk gebied. Dat was reeds
onder Israël het geval. Elke opleving in
Israëls nationaal bestaan gaat samen met
een opleving van het religieuze leven. Hier
te lande is het niet anders. Als Gods Kerk'
gaat leven, komt dc vrijheidsoorlog en de
natie wordt bevestigd. Als de Doleantie door
zet, komt het eerste rechtsche ministerie,
Spr. wekt de aanwezigen vurig op den boom
van het geïnstitueerd kerkelijk leven goed
te verzorgen en in heilige liefde de Kerk
des Heeren aan te hangen. Blijft, aldus be
sloot spr., onze kerken aanhangen met man-
nentrouw, met liefde, met gebed. Leeft uit
de kracht van Koning Jezus, die Zijn bloed
gaf om. de Kerk te vestigen en te verlossen,
te bewaren en te regeeren.
Na dit opwekkende woord bracht Ds G,-
Akkerhuis den Voorzitter dank voor
zijn leiding.
Na het zingen van Ps. 7211, ging Prof.
Dr K. D ij k in dankgebed voor en werd de
vergadering gesloten.
In Tivoli te Utrecht werd de bondsdag van de GerefMannenvereenigingen
houdenTijdens de openingsrede van, den voorzitter, Ds C. -J. v. d. Boom.
