MAANDAG i AUGUSTUS 1938
1 EERSTE BEAD PAG. a
STRIJD OM
TSJANGKOEFENG
In de maand Juli maakte Sovjet-Rusland
van de gelegenheid, dat Japan druk doende
■was in China nieuwe strategische plannen
♦en uitvoer te leggen, op het onverwachtst
gebruik, door op het Mandsjoerijsch-Rus-
sische grensgebied den Tsjangkoefengheuvel
!te bezetten. Deze top beheerscht namelijk
de Koreaansche haven Rasjin, welke de
Japanners de laatste jaren tot een krachtige
ivlootbasis hebben uitgebouwd, een mili-
itaire positie, welke een bedreiging vormt
(voor het eveneens in deze paragiën gelegen
{Russische vlootstation Wladiwositok. Het is
dn dezen, voor ons besef afgelegen uithoek
Üer wereld dat Sovjet-ster en Japansche
(Roode Zon als het ware elkander naderen;
beide wereldmachten strekken over deze
•tusschenzóne de voelhorens uit, en zijn erop
'bedacht zonder opzien te baren zich zoo te
nestelen en in te richten, dat bij een toe
komstige vijandelijke afrekening land en
zeekust zooveel mogelijk natuurlijke steun
punten bieden.
Japan heeft aanvankelijk de bezetting van
Tsjangkoefeng met protesten en voorstellen
•tot onderhandelingen beantwoord. Het toonde
■uiteraard weinig neiging, wapens tegenover
wapens te stellen; het kan immers zijn
(strijdkrachten elders beter gebruiken. Het
Onmetelijke China, waarin de Japansche
divisies als het ware verdwaald geraken,
vergt een inspanning van alle militaire en
iinancieele krachten der Nipponsche natie.
'Rusland wist dit en had hiervan listig ge
bruik gemaakt, zoodoende twee vliegen
slaande in één klap, daar het immers eigen
militair voordeel met begunstiging van
China kon doen gepaard gaan. Blijkbaar
heeft het echter, voorloopig door het eerste
succes aangemoedigd, het onderste uit de
kan willen hebben, en daarbij thans het
befaamde deksel op den neus gekregen. Een
nieuwe poging tot terreinwinst heeft hun
bloedige koppen, verlies aan menschen, aan
(materiaal en aan prestige gekost. De men
schen en de verloren tanks en kanonnen zul
len voor Moskou wellicht niet zooveel ge
wicht in de schaal leggen; men zal zich
troosten met het besef, dat men van al deze
verschillende grootheden nog voldoende
voorraad heeft, want de Sovjets zijn een uit
gestrekt, goed bevolkt gebied, met rijke
■natuurlijke hulpbronnen, en wat men aan
telbare waarde heeft ingeboet, moet der
halve van geen enfeele beteekenis worden
geacht. Van veel bedenkelijker aard is, dat
men klop heeft gekregen, en dat men terri
toir, waarvan men tegenover den Japan-
schen gezant te Moskou officieel verklaard
had, dat het vanouds Russisch was, in Ja
pansche handen heeft zien over gaan. Japan
kon destijds, toen de Russen Tsjangkoefeng
■nog bezet hielden genoeg zelfbeheersching
■opbrengen, om een commissie van onderzoek
voor te slaan. Het had echter niet, als
"thans Rusland, aanspraken met de wapenen
waar gemaakt, en zoo zijn nationale eer met
het bezit van dit gebiedsdeeltje vereenzel
vigd. Wat moet Moskou thans doen?
Zijn plaatselijke officieren berispen, die zich
aan een oorlogje op eigen gezag zouden
■hebben te buiten gegaan, en den Japan-
schen voorslag, de zaak eens rustig te be-
studeeren, alsnog aan te nemen. De geheele
affaire zou daardoor een lichtelijk belache
lijk karakter verkrijgen. De *Jofpot is wel
licht het meest geschikte instrument voor de
beëindiging van het geschil, en de stilzwij
■gende erkenning, dat men voor ditmaal ii
•het Verre Oosten misgetast heeft. De wereld
dntusschen zal zich gelukkig prijzen, zoo
zulke misgrepen zich niet al te veel zouden
herhalen. Een Japansch-Russische explosie
zou evenzeer op de zenuwen kunnen werken
als een overeenkomstige onplezierigheid
wat dichter bij huis.
HET ITALIAANSCHE RAS-PROGRAM
Mussolini keert zich tegen
den paus
In een toespraak tot jeugdige fascisten
heeft Mussolini medegedeeld, dat
het in het voornemen deT regeering lag
het ras-program uit te voeren. Hij be
streed het standpunt van den paus, dat
Italië Duitschland imiteerde, met de
volgende woorden: „Hoort wel en laat
iedereen weten, dat wij ook in de ras
kwestie van plan zijn vastbesloten voort
te gaan. Te zeggen, dat het fascisme
iemand of iets imiteert, is dwaasheid".
Men wijst er op aldus Havas dat de
Duce thans dezelfde uitdrukking „Noi tire-
remo diretto" gebruikte als tijdens de cam
pagne in Abessinië. Het was ook de leuze,
waaronder de tegenstand van Italië tegen
de sancties werd georganiseerd.
De bekende publicist Gayda heeft in een
hoofdartikel de nieuwe rassenpolitiek ver
dedigd. Hij poneert daarin de stelling, dat
Frankrijk en Groot-Brittannië en in het bij
zonder de Ver. Staten steeds op het ras
achtgeslagen hebben, zoo meldt United
Press.
fan rassenleer doordrenkt is. Zijn doel is
Frankrijk met elementen te bevolken, die
zich niet meer gemak dan andere rassen
bij de Fransche beschaving aanpassen.
Voorts zegt hij, dat aan de migratie-
politiek van het Britse he rijk de rassen
leer evenmin vreemd is en daarbij herin
nert hij aan de verklaring, die lord S n e 11
20 Juli in het Hoogerhuis afgelegd heelt,
waarin deze zich een voorstander betoonde
van de leer, dat het rijk in de eerste plaats
door Britten bevolkt moet worden en daar
na door buitenlanders, die gemakkelijk ge
assimileerd kunnen worden.
Ten aanzien van de Ver. Staten merkt
Gayda op: „De immigratiewet, die reeds
van 26 Mei 1924 dateert, is een agressieve,
felle bevestiging van de rassenpolitiek.
Deze wet sloot voor de gekleurde rassen
de deur en stelde voor de immigranten van
het blanke ras verschillende quota vast;
daarbij kregen de Angelsaksers de hoogste
quota en die van Italianen, Latijnen en
Slaven werden tot een minimum terugge
bracht Men kan wel zeggen, dat de Ver.
Staten voor het eerst rassenpolitiek toege
past hebben, waar men zelfs vergeten is
dat de oorsprong van den materieelen
voorspoed in de menging van verschillen
de rassen gelegen was. Derhalve heeft Ita
lië volkomen gelijk met het rassenvraag
stuk „recht op het doel af te gaan", zelfs
wanneer men daarbij de handelwijze der
democratische staten als maatstaf aan
neemt".
Hebt ge U doorgezeten op de fiets?
Uw huid of voeten stukgeloopen? Purol verzacht en geneest.Tube 45 ct. Doo6 60 en 30 et.
Bulgarije herkrijgt
zijn rechten
In de Macedonische stad Saloniki
Iheeft een ontmoeting plaats gehad tus-
schen den Bulgaarschen premier K j o s-
seiwanof en den Griekschen minis
ter-president M e t a x a s, welke laatste
optrad als gevolmachtigde der Balkan
entente.
Beide ministers teekenden een ge-
meenschaippelijke verklaring, waarbij de
clausules van het vredesverdrag van
Neuilly, welke aan Bulgarije slechts
een beperkte bewapening toestonden,
werden ingetrokken.
Voortaan heeft Bulgarije dientenge
volge weder gelijke bewapeningsrecihtcn
als de overige Balkan-mogendheden
DE AANSLAGEN IN PALESTINA
Hevig vuurgevecht bij den
Tabor
Ook gedurende het afgeloopen week
einde hebben in Palestina weer talrijke
aanslagen en schermutselingen plaats
gehad. Bij den berg Tabor raakten Brit-
sche troepen in een hevig gehecht ge
wikkeld met een groep Arabische rebel
len. Acht terroristen sneuvelden, terwijl
vijftien gewonden op het slagveld ach
terbleven. De Britsche troepen, die deel
uitmaakten van een motorpatrouille,
hebben vier rebellen gevangen genomen
en wisten een groote hoeveelheid muni
tie en wapenen te bemachtigen.
Te Jeruzalem is in een drukke straat een
bomaanslag gepleegd; drie meisjes en een
jongen werden hierbij gedood.
In de omgeving van Jeruzalem is een
groep Arabische spoorwegarbeiders, die bij
een station aan hit werk waren, door een
gewapende bende aangevallen. Acht spoor
wegarbeiders zijn verdwenen. In dezelfde
streek hebben terroristen een Arabier ver
moord
Te Haifa is, naar Reuter verneemt, een
bom geworpen op een Joodsche autobus. Een
Joodsch meisje werd daarbij doodelijk ge-
ond. Tien andere inzittenden werden even.
ens gewond, zes van hen zeer ernstig.
Bij Toelkarem is een Arabische politie
agent doodgeschoten.
Te Nabloes is de politie tot talrijke arres
taties overgegaan.
Reuter verneemt nog, dat in den loop van
den nacht de telefoonverbindingen met Jeru
zalem verscheiden uren verbroken waren,
daar rebellen de draden hadden doorgesne
den. Zondagmorgen waren de verbindingen
hersteld. Tengevolge van de herhaalde aan
slagen op de telefoonverbindingen heeft de
P.T.T. in Palestina de laatste zes maanden
s groote bedragen voor reparaties moe
ten uittrekken,
'Verboden zones in Duitschland
In het Diritsche staatsblad zal binnenkort
•n verordening verschijnen, waarbij het
in actieve leden van buitenlandscihe
machten verboden wordt, zich op te houden
in zekere nauwkeurig aangegeven „sperge
bieden". De verordening wordt bij afkondi
ging terstond van kracht; zij heeft de strek
king, vreemde deskundigen te veihinderen
een oog op den aanleg van diverse nieuwe
grensversterkingen te slaan.
Zware treinramp op Jamaica
Zestig dooden en tachtig gewonden
Op het eiland Jamaica zijn ruim zestig
personen gedood en tachtig gewond bij een
spoorwegramp nabij Balaclava, op ongeveer
115 km van Kingston. Men vreest, dat nog
verscheiden gewonden zullen sterven.
De trein had 200 passagiers, van wie de
meesten onderweg waren naar Montego, ter
viering van het eeuwfeest van de afschaf
fing der slavernij. Met twee locomotieven,
a de een trok en de ander duwde,
reed de trein over een tussohen twee bergen
uitgehouwen spoorweg, toen de eerste loco
motief derailleerde. De •'tweede locomotief
reed evenwel door en drëef wagon na wagon
tegen den rotsmuur te pletter, terwijl boven
dien rotsblokken op de slachtoffers zijn ge-
Botsïng in den Parijschen Métro
Slechts één ernstig gewonde
Een olieleiding onder half
Frankrijk
Voorzorg tegen eventueelen oorlog
Het Fransche dagblad „Figaro" meldt:
De brandstoffenoommissie een 10 leden
tellende commissie, die op 30 Juni gevormd
werd en onder defensie ressorteert heeft
besloten tot den aanleg van een pijpleiding
van 450 kilometer lengte voor het ve
van benzine van de Atlantische kust naar
het midden van Frankrijk. Men raamt de
kosten op 150 millioen francs.
Deze leiding zal voorzien in de onmiddel
lijke behoeften bij een mobilisatie, en zon
der vertraging of onderbreking de ravitail
leering van het leger en de luchtmacht
zekeren. De olieleiding zal ondergronds aan
gelegd worden, ten einde haar niet bloot te
stellen aan vernieling. Zij zal loopen van
Donges, op 15 kilometer van St Nazaire,
naar de omgeving van Montargis. De leiding
zal vertakkingen krijgen en nog .verlengd
worden*
In den Parijschen Métro, dien anider-
grondsehen trein, heeft zich Zaterdag
avond nabij de halte „Combat" een botsing
voorgedaan, welke zoo hevig was, dat de
ruiten sprongjen, zoodat de glasscherven
vele reizigers verwondden.
Een trein, weillke uiit de richting
het eindpunt „Nation" reed 4s geloopen op
een trein, die bij de halte „Combat" stil
stond.
De bestuurder van dien aainrij denden
trein moet door de seinen heengereden zijn
of heeft deze niet gezien. Men telt 47 ge
wonden. De kwetsuren zijn alle van gerin
gen aard. Slechts één persoon was er
stig aan toe en moest in het ziekenhuis
worden opgenomen. Alle andere gewonde
passagiers kondten, na verbonden te zijn,
huiswaarts keeren.
Het gerinkel van de vallende scherven
vermengde zich met de kreten van angst
en pijn der passagiers, dlie, gezien het tijd
stip van de botsing, zeer talrijk waren.
Er werd onmiddellijk hulp verleend, ter
wijl een ordedienst de nieuwsgierigen op
een afstand hield. Het meerendeel der
lichtgewonden werd in het Saint Louis-
ziekenhuis verbandlen. Om kwart ovet
was het treinverkeer weer op normale
wijze hervat.
Mijnramp in Thuringen
Elf arbeiders omgekomen
In de Thuringsche kalimijn „Kaiserroda"
heeft zich een ramp voorgedaan, tengevolge
van een ongewoon groote koolzuurontwik-
keling. Een aantal arbeiders in de onderste
mijngang werd door dit verschijnsel over
rompeld; elf man kwamen door het gas oan
het leven.
KERK EN ZENDING
GEREF KERKEN
Tweetal: Te Veere, cand. L Doekes
Kampen en cand. J. W. Smitt, hulpprediker
te Oss.
Aangenomen: Naar Beetgum cand. Lj
J. Schalekamp, hirlppred. te Bergen op Zoonj
Naar Bergambacht, cand. J. G. W. Ter-
haak, hulppred. aldaar. Naar Oosterbie-
rum (Fr.), cand. K. TaJsma te Veenwouden.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Blankenham, G. J. ten
Broek te Warder. Te Gaastmeer (toez.),
G. J. Bijlsma, cand. en hulppred. te Hengelo,
w e n o m e n: Naar Ezmge, A. F
Scholte te Donkerbroek. Naar Meerkerk,
G. Lans Jr. te Waspik. Naar Willemstad'
(N.Br.), J. A. Peters te Oathen (U.).
Bedankt: Voor Beetgum, C. A. Schenk
te Westerbork.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Naaldwijk
Gisterenavond deed Ds. G. M ey n e n, ko
mende van Visvliet, zijn intrede bij de Geref.
Kerk te Naaldwijk, na des morgens t
zijn door Ds. C. van Reenen van
Woerden. Deze had als tekst gekozen 1 Cor.
15 58, waarbij 'hij handelde over den oproep
tot standvastigheid en arbeid in b
Heeren, in het 'bijzonder de noodzake
lijkheid! van, den inhoud van en de bemoe
digende herinnering aan diien oproep. De
prediking werd besloten met een bartelijik
persoonlijk woord tot den bevestigde en diens
echtgenoote.
Ds. Meynen deed zijn intrede met
dicatie over 1 Samiuel 1223 en 24, als
thema kiezend: De gemeenten van Jezus
Christus geleid naar het land van belofte,
daarbij 1. gedragen door den Eenigen Priester,
2. onderwezen door den Hoogsten Profeet,
oorgegaan door den Eeuwigen Koning.
Na de prediking volgden toespraken tot den
bevestiger, tot den broeder var
Meynen, Ds. Joh. Meynen van 's-Gra-
venhage, die namens de classis aanwezig
tot den consulent, Ds. P. van Hoven van
Honselersdiijk, tot 'het gemeentebestuur,
tegenwoordige! door den burgemeester
wethouder Valstar, tot den kerkeraad,
catechisaties, gemeente en vereenigingen. Op
zijn beurt werd' de nieuwe predikant toege
sproken door Ds. Joh'. Meynen namens de
Ds. van Hoven, consulent, en den
heer Valstar voor kerkeraad en gemeente.
Ds. A. HAGEDOORN
Na 40-jarigen ambtsdienst zal Ds. A. Ha-
gedoorn, Ned. Herv. predikant te II-
pe n d a m, 1 September a.s. met emeritaat
gaan. Ds. Hagedoorn, wiens eerste ge
meente, gedurende 7 jaren, Mourik was,
heeft in Indië als predikant meegemaakt
den overval door Atjehers van Edi, waar
voor hem later het eereteeken voor be
langrijke krijgsbedrijven is verleend. In
1911 ging hij naar Semarang, waar hij veel
deed voor de reclasseerlfig en een volks
huis stichtte. Na een verlof in Nederland
volgde een tweede Indische periode, en na
tweede verlof, een derde. In 1929 re
patrieerde Ds. Hagedoorn voorgoed en
diende hij nog de gemeenten van Boxtel en
te Ilpendam (sedert 1931).
Ds. A. J. MONTIJN
Zaterdag 6 Aug. as. herdenkt ds. A. J.
Montijn, em. predikant te Utrecht,
bekend figuur in breeden kring, den dag
waarop hij voor 45 jaar het predikambt
de Ned>. Herv. Kerk aanvaardde.
ter beschikking der Synode van de Ned.
Herv. Kerk gesteld, die in haar thans loo-
pende vergadering hunne opvolgers zal heb-
hen te benoemen. De Raad verliest liierme-
le zijn voorzitter en secretaris. l)r. Even-
had het secretariaat nauwelijks aan-
J, daar hij pas in Januari j.l. was be
noemd, doch Prof. Slotemaker de Bruine
anaf de oprichting in 1931 voorzitter
den. Raad geweest.
VAN DEN ZENDINGSAKKER
In het land zijn aangekomen van de Ned.
Zend. Vereen, de heer en mevr. C. W. Nor-
....-Gunning van Malang (Oost-Java)
Van de U.Z.V. de heer G. J. Ellen, van To-
belo (Halmmahera) die met pensioen den
arbeid gaat verlaten.
In de maand Augustus hopen met verlof
-te komen van die N.Z.V. de beer en mevr.
Bolaang
.'Ken
yan de U.Z.V. de heer
n D ij k, van Sarong
Nijenh
Mongondow (N. Celebes)de heer
Gouweloo s-G a a r k
dari (Z.O. Celebes) en
en mevr. K a m m a-v a
(N.-Nw.-Guinee)
KORTE BERICHTEN
Tot directeur ei
Ned. Herv. Tehuis vooi
's-Gravenhage zijn benoemd de heer en me
vrouw R. A. van de Liefde-van Lint,
thans in dezelfde functie te Leiden.
Weerbericht
BAROMETERSTAND
Hoogste stand 770,9 Shields.
Laagste stand 751.2 Seydisfjord.
Stand vanmorgen half-twaalf: 768 6.
WEERVERWACHTING
Zwakke tot matige, noordcijke tot noord-
oosteijke wind, helder tot lidht of half be*
wolkt, droog weer, minder warm, vooral in
het noorden.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen half-twaalf: 24.6.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
Aug. Van 's av. 9,19 u. tot 'smorg. 4,53 M*
ONDERWIJS
PRIVAAT-DOCENT IN DE SOCIOLOGIE
Bij beschikking van den minister van on
derwijs is prof. dr. II. Plessner te
Groningen toegelaten aJs privaat «Docent nij
de faculteit der rechtsgeleerdheid aan de
rijksuniversiteit te Groningen, om onder
wijs te geven in de sociologie.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Domburg. Verg. voor Chr. Schoolonder
wijs. Tot hoofd: de heer M. C. Je 11ema,
onderw. Jan. van Nassauschool te 's-Graven
hage (aangenomen).
Hilversum. Juliana M U L.O.-school.
■Tot kw. m. a. (vakondl.): de heer M. J
chemsen te Ede.
Sneek. Chr. Lagere Landb.school, i
hoofd: de heer J. de Boer, id. te Kolium.
HET ZORGWEKKENDE AANBOD
Voor de [vacature van onderwijzer aan de
Blankcnheymssohool te Am e r s f o o r t
('hoofd D. K. W. Labrêe) hebben zich 134
sollicitanten aangemeld, waarvan 129 met
hoofdakte en één of meer iajakten. Een be
noeming heeft nog niet plaats gahad.
CHR. SCHOOL TE PIJNACKER
Door de onlangs opgerichte vereeniging
tot stichting en instandhouding van een
school met den Bijbel te De'jj
aan den gemeenteraad van Pijnacker een
aanvraag gedaan om medewerking tot de
stichting van een Christelijke school in ge
noemde buurtschap.
OPHEFFING OPENBARE SCHOLEN
Het beroep van dm Gemeenteraad van
rm e lo tegen een besluit.wan Ge dep..Sta
ten tot opheffing van een Openbare Lagere
School te Ermelo en een t^^lshOT^ is
door de Kroon aanvaard, zoodat die scho-
1C"De ^openbare school te Heelweg (geen.
Wisch) wordt opgeheven.
Examens
VACATURE IN DE NED. HERV. KERK
Het aantal vacante predikanitsplaatsen in
de Ned. Herv. Kerk bedroeg op 1 Juli ^247
tegen 263 op 1 Jan. j.l. en 257 op 1 Juli 1
Het is over de verschillende Provincies
volgt verdeeld: Gelderland 39, Zuid-Holland
34, Noord-Holland 46, Zeeland 10, Utrecht 7,
Friesland 51, Overijssel 5, Groningen 37,
Noord-Brabant 11, Limburg 2 en Drenthe 5.
DIACONESSEN-ZIEKENHUIS
Te Naarden zal gebouwd worden een
euw Diaconessen-Ziekenhuis met honderd
bedden, uitgebreide poliklinieken, enz. Het
ziekenhuis zal zijn ten dienste der ge
meenten Naarden, Bussum en Huizen.
Architecten zijn Jan en Theo Stuivenga
te Zeist.
HALVE WATELER-VREDESPRIJS
Voor de Oecum. Vereeniging
Het bestuur der Carnegiestichting, belast
met de jaarlijksche toekenning van den
Wateler-vredesprijs heeft besloten, den prijs
1938 ten bedrage van vijf en twintig
duizend gulden, voor de helf, derhalve voor
een bedrag van f 12-500, toe te kennen aan
de Oecumenische Vereeniging in Neder
land, in erkenning van het streven dezer
vereeniging tot bevordering van de g<
lijke toenadering dér volken.
(In 1934 ontving de Wereldhond der Ker
ken dezen prijs).
PRACTISCH CHRISTENDOM
De beide vertegenwoordigers der Ned.
Herv. Kerk in den Raad van Ned. Kerken
voor Praktisch Christendom, n.l. Prof. Dr
J. R. Slotemaker de B ruïne ei
R. B. E venhuis hebben hun mandaat
TJnlv»
telt. 'A li
Q. Reyners, J^
gewzen
M. C.
ren R.
9. Na
de dames
heeren W. Klfrks. J. A.
VI. van Tilburg, W. la Hf'"
B. Sell Ink en
idUJ&ten. Gcöl.
Ballegooye
ter Stee
>rtgeze
G. 3. F. IJgtvoet.
de dames
I. Boon, en de he<
3. Overbosch. Afgew.
nog geslaagd
Brandjes. P. J. Daan e
3. 3. Touw
GeeT' dé dames H. Robert. Veljy
H. J. 't Sas. Nijmegen; en de
>kker Oldenbroek^ J. 3.
-orn: 'L P<
>etinchem.
hoek, Grondmgei
Praneker^
rmond. GesL de damea: M.
Sittard; M. S. E. Classen. Guttecovei
A. M. W. GrUnefeld, Eoht; E. J. B. Mu/rkens
Maastricht: G. J. H. Sanders, Veghel; G. Sohra-
der, Echt.
Rotterdam. (Commissiel)Gesl.
ren: L A_ Snoek. Hillegersberg: mej. B. Schrler
Rotterdam- B. v. d. Waal. Zuld-Beöerland.
(Commissie II): Gesl. de heeren B. P.
Bohemen, Capelle a. d. IJssel; J. Aarnou
Koudekerke.
Zwolle. Mej. M. E. Redeker, Slag-haren
de heer J. Kroeze* Zwartsluis. Afgew. 6 cand
M. Fagel, Amsterdam; H. F. W. Bantje,
terdam; J. A. - - - - - - -
Almelo: J. M. v
Eldik, Leidschendam.
AVTKO-lItïen-
«llng. e'ao—7.00 RVV. 8.00 Gram.muzlek (Om
8 '(O Ber 10.00 Morgenwijding. 10.15 Gram.
muziek 10.30 Het AVRO-Aeolian-orkest.
ii n'n Wnishoudellike wenken. 11.30 Orgel en
12*4*5'° "BKS"
Cantor's ensemble. 4-30 Klnderkoorzang.
5.00 Kinderhalfuur. 5.30 Jetty Cantor s en
semble. 6.30 Causerie „Onze lage tenten bij
de Zee". 7.00 Het AVRO-Dansorkest. 7.30
Zang. plano en kinderkoor. 8.00 Ber AJ*P.
Mededelingen. 815 Gevar. programma. 10^30
Uitslag AVRO-TT-Race. 11.00 Ber. ANP,
hierna tot 12.00 Cabar-">~«"°alT"ma_
tndlm
r.).
8.009.15 wam*nuiieA. VT
10.00 Gram.muziek. 11.30 Godsdienstige
serie. 12.00 Ber. 12.15 ICRO-orkest. ,(1.00--*
1 20 Gram.muziek. 2.00 Voor de vrouw. S.OO
Cram muziek (Om ca. 4 00 Berichten). 5.45
Felicitati'ebezoek. 6.05 KRO-MfrLodlstieB eiï
solist. 7.00 Berichten. 715 Causerie „Frya-
Iflns takomst". 7.35 Sportpraatje. 8.00 Be
richten ANP. Mededeelingen. 8.1*5 Gram.*
TT,1171ski Het Amsterdamscli Harmonie*
9 00 Cabaret-programma. 9.20 Ver
volg" concert. 5.50 Gram.muziek. 10.10 Jean
Marcu en zijn Roemeensch orkest 11v'S^
Berichten ANP. 10.40—12.00 Gram.muzlek.
DHOITWICH. 15.00 M. 12.20 Viool. 12.50 OCkest!
.00 Declamatie. 2.20 Orkest. 3.20 Orkest,
-- - - - ",ang. 5.40 Kwintet. 6.50
-orKesu Orgel en piano-trio. 8.20
leesch programma. 8.50 Reportages.
Amerikaansohe volksliederen* 10.45
i-orkest. 11.20 Band.
BRUSSEL. 322 en 484 M. 322 M.Ï 12.50 efl 1.30
8.20 Orkest.
12.50 en 1.30 Orkest. 5.20 Trompet.
3.50 Orke:
Handelskennis L.O. Den Haag. GesL 34
enen J. W. Jurriaans, Amsterdam; G. J. v. d<
imp. Loos'duliuen; W. F. M. Klaassen, F. L. C,
.erts. Tilburg: J. A. Knepper,
G. P. 1 - -
Th." Sohrtlen en G. J. Schreuder, Haarlem: en
de heeren J. A. Baarspul, Maartensdijk; P. J.
M. Bilzieben, Leiden; H. Elsinga, Haarlem; J.
K Fennls. rfllversum; J. M. Kraakman en H.
Roest. Amsterdam; G. Fh. Poort. Schiedam: A_
Voogt. Rotterdam en A. H. Winkelmolen, L
den. Geel. voor M.O. A: de dames: S. H.
Vries, Haren .(Gr.); E. C. Bergihorst, Oldebrc
J. Pouwelsen, Den Haag: en de heeren
P. H. Pi Ion. Rotterdam en J. H. Peters, Am
sterdam.
mej. M. G. M. Reen, Utrecht
ch M.O. A. Utrecht. Gesl. de heen
J. W. Segaar, Leiden.
L.O.' Utrecht. GesL de damest
H. M. van Beveren. Rijswijk; G. J. Boerlage,
Bussum; J. F. T. Ditmeyer, Amsterdam; C. M.
W. Valk, Utrecht: en de heeren F. H. Bra-nd,
Alphen; M. Dykwel, Gouda: M. van Donk,
Alphen a. d. Rijn; J. T. Hoekstra, Winterswijk;
C. H. W. Kooiman. Rotterdam: A. Sistermans,
Coevorden; M. Slabbekoorn, IJmuiden; G. J.
Wallis, Utrecht en F. K. Witmer. Haarlem.
■k, a
n Haag. Gesl. de dame»;
Bi es meU er, M. J. A. J. van
-n Galen, allen Rotterdam;
-, M. B. Kemper. T. J. Klootwijk,
Dordrecht: A. C. Fortgens, G. P. de Haan, M.
W. A. Quadekker. Den Haoag; C. A, van der
Meulen, Hlllegersberg.
n g e n. Gesl. de heeren A. Robijn, AI»
j. D. A. v. d. VI Is. P. Hoekstra, R. A.
Oortwijn. H. Meijer, G. Rtenstra, T. Breuikelaar,
i H. Kwakkel.
Ned. Organisten Vereen. Amsterdam*
ïesl. voor het A dlpl.: de heer G. Bergshoeff«
Utrecht; voor het getuigschrift: A Vroon, J*
W. Lith, beiden Utrecht; J. P. Daims, H. Peeterg
beiden Helmond.
Notariaat. Den Haag. Deel I; R, Zuiders"
veld. Delfzijl,
Handteekenen L.O. Den Haag. GeeL d?
dames: M. J. van den Berg, Soest; J. T. Bom-
bek e, E. Eisenlooffel. Amsterdam: G. T. Drenth^
Roermond: 3. C. M. Grootenboer, Echt (L.); J,
van der Hoeven. J. J. de Zwart, Zeist; M. G.
Lange. Hoorn; C. G. L. van der Linden, M. Gi
Vogel, Den Haag; D. W,
Brandse, Leidien; de heeren: W. J. de Bekker;
Helmond; J. H. Boling, K. Hoeksema, E. Musch'
Groningen; J. M. J. Bollinger, Baarn; C. Borg-
atein, Culemborg; C. H. CozUn/zen, Banneveld; J<
C. J. M. Dekkers, Heer (L.); J. A. van de Graaf
Utreoht; J. van Loenhout, N. de Regt, Goes; B.
Stam, Wllsum.
6. R
(43
r Ze wist niet, dat hij in z'n broekzak, stevig weggestopt
Onderin, 't geldbuiltje van z'n vader droeg. Dat moest hij 's
avonds even bij den Petser gaan afgeven Hij behoefde enkel
te zeggen: „Hier is het geld van Gijsse," meer niet, dan wisten
ze 't wel.
Toen z'n oogen dien Zondagmiddag vragend naar zijn
Vaders gezicht waren geheven, had Gijs hem enkel gezegd:
„Ik zal oe alles wel is vertellen, doeg 't nou mer."
Hij had dien eersten Maandag al veel te verduren van Koos
de Bruin, een jongen van Maar, die er groot plezier in had 't
Schuwe knechtje bang te maken en voor gek te laten loopen.
Toen Tinus bezig Vfas den dorschvloer aan te vegen met
een groote rijzenbezem beval hij hem op kwasi-barschen toon
dat hij als de „hier en gunter" met dezelfde bezem naar de
geut moest om de broodkruimels onder de tafel weg te vegen.
Tinus keek hem bangelijk, ongeloovig aan maar ging en be
gon z'n werk, hoewel hij geen broodkruimels zag. De meid,
die 't ongewone geluid hoorde, keek om de deur van het
waschhok en bleef met open mond staan. Toen schoot ze in
een gierende lach en riep alle aanwezige huisgenooten er bij
pm te zien wat jong vap Gijs Streef uithaalde. Koos glom.
Hij was de held, die deze geestige mop had verzonnen, 't Ga-
volg was, dat het knechtje dien dag geen enkele opdracht van
den zoon meer durfde uitvoeren en zich zoo *n standje van
den boer op den hals haalde.
Tegen een uur of vier moest hij 't hooi, dat een oudere
knecht van de tas naar beneden wierp, bij elkaar pakken in
een hoek voor de avondvoedering. Op 'n gegeven oogenblik,
toen hij met zijn „gavel" een zware pluk versjouwde, gaf
Koos hem onveoyacht een duwtje, dat hij voorover in het
geurig hooi schoot en tegelijk een nieuwe vracht van boven
af op zich voelde neerkomen. Hij krabbelde er onder uit en
sloeg zich af, trok zijn roode zakdoek uit den zak om 't krie
belig hooizaad uit zijn neus te snuiten. Ineens viel 't geld
builtje op den deel. 't Geld rinkelde. Met een sprong was
Koos er bij, nog voor Tinus wist wat er gebeurde. Met dat
hij 't zag vloog hij op den jongen af en probeerde 't zakje
terug te krijgen. Maar tegen den sterken boerenzoon was hij
niet opgewassen en hij zag 't geldzakje in den ander zijn op
geheven hand, zonder dat hij er bij kon komen.
„Ik zal is kijken hoe rijk of de gij zijt. 't Zal wel veul zijn,
dink ik".
Als een tijger sprong Tinus tegen hem op, maar Koos gaf
hem een trap met z'n klomp, dat hij huilend terug tuimelde
in het hooi.
„Gif hier", gilde hij, ,,'t is van de Petser",i
Op 't getier was Maar in den stal gekomen en hij hoorde
't laatste. De knecht hing over den tasrand.
„Wet zegde gij daor?"
Tinus zweeg. Hij voelde plotseling, dat hij zich versproken
had en een groote angst voor de gevolgen kroop in zijn hart.
Hij wist niet alles wat er gebeurd was tusschen zijn vader
en den strooper, maar dat het iets was, waarmee geen ander
noodig had, was hem duidelijk.
Inmiddels had Koos 't zakje losgeknoopt en keek er in,
terwijl hij 't op zijn uitgespreide hand open hield.
„D'r zit me nog al iets in. Tweedrievier guide en
nog al wet klèèn geld ook".
„Gif 't um vrom", zei Maar. „Motte gij det nar den
Petser bringe, zegde."
Tinus zweeg.
„Gij begint oewen dienst nogal aordig, heurde me nie?"
De jongen greep 't zakje en stopte 't weer op z'n plaats.
Hij huilde nog steeds. De deur van de schuur was open en
hij maakte een beweging als wilde hij wegloopen. Maar de
boer stond vlak bij hem.
„Zeg op."
„Jao*t is van Vaoders, vur Flippe..."
Zijn zoon legde hij met een barsche snauw het zwijgen op
en stuurde hem de schuur uit. De knecht had alles gehoord
en wierp een nieuwe vracht naar beneden.
„Ge wit zeker nie waor 't vur is, war."
„Neje, ik weet 't nie."
„Dan weet ik 't wel, en zeg mer tegen oew vaoder, det we
d'r werk van zalle maoke."
Toen ging hij weg.
De Petser ontving, dien avond laat, toen hij thuis kwam,
van zijn zuster, bij wie hij inwoonde, 't geld.
,,'n Jongeske heeg 't gebrocht."
Flip mompelde wat van dat die lui geen goed gedaan
wilden worden en zweeg er verder over.
Maar op den Elzenberm verwekte Tinus' verhaal van het
gebeurde grooten zorg.
Wat nou?
Stijn keek naar Gijs en die was verlegen,
Nu moest hij 't uitleggen, en hij schaamde zich.
„In ielk geval, gij het eerlijk werk gedaon", zei ze „en ze
kanne er aachter suuke wet ze willen."
't Viel Gijs mee.
In 't bijzijn van Tinus, die nu gróót was, zaten ze te be«
raadslagen, dien avond toen de anderen op bed waren.
Ze begrepen, dat de ondersteuning van den „arme" nu
zeker ophield.
Gijs schold op den boer, die een arm man niets gunde,
maar Stijn zei:
„Doe det mer niewent de schuld van alles zijde gij
zelf
Toen viel er een groote stilte in het kamertje, angstig en
lang.
„Lat ze 't mer haauwe", barstte Gijs tenslotte uit, „en gij
gaot merrege nie mieer nar um toe."
Hij stond op. Zijn groote gestalte stond dreigend in dei
kleine ruimte.
„Es wij stikke van den erremoei, dan hebbe zullie d'urre
zin, allemaal, den domenie ook."
„Ik kon d'r niks aon doen", jammerde Tinus voor den zoo«
veelsten keer, „ze hebbe me zoo geplaogd den hieelen dag."
„Gij gaot er nie mieer nar toe", herhaalde Gijs, „blijfde
gij mer hier, dan braaien wij binnekes. Lat ze mer
Tinus lag al boven op den donkeren zolder naast Aart*
toen Gijs aan Stijn na een lang zoemend gesprek, waarvan de
jongen ondanks zijn scherpe luisteren niets kon opvangen, zei
dat hij niet meer met den Petser zou samenwerken.
,,'t Is 'n goeie lieer", zei ze „en zij nou mer blij, det 't zoo I
aafgelooipe is."
Daarmee was de zaak voor hen afgedaan.
ItWotdt vervolgd^
