6 vatia)
KRUSCHENSALTS
DEELZENE^^^
[VRIJDAG is JULI 1938
EERSTE BLAD PAG. 3
GARANTIE. STANDGROEN
GARANTIE. STANDBRU IN
GARANTIE - STAND ROOD
CARANTIE-STANDZWART
GARANTIE-STANDBLAUW
ARCHITECTEN - HUISEIGENAREN
Vraagt Uw schilder bij alle buitenverfwerken
bovenstaande merken
Wordt 5 jaar gegarandeerd
Wed. Boonstoppel Zn.
Lak- en Vernisfabriek
WADDINXVEEN - TELEF. 50
BUITENLAND
De conferentie te Evian
Tekst der resolutie goedgekeurd
De conferentie te Evian hoeft thans
eenstemmig den tekst der resolutie goed.
gekeurd, die een resumé van haar arbeid
geeft. Ook het rapport en de ontwerp
resolutie der technische onder-cannmis-
sie, die de uiteenzettingen der leden
over de immigratiewetgeving en -politiek
hunner regeeringen heeft aangehoord,
werden goedgekeurd.
In deze resolutie wordt geconstateerd, dat
op grond van het rapport der onder-com
missie op grooter schaal toelating van
[vluchtelingen kan worden overwogen. Te
vens wordt vastgesteld, dat ziekere landen
den wensch te kennen hebben gegeven plan-
hen tot vestiging van vluchtelingen in
overweging te nemen, wanneer plannen van
oien aard door officieele of particuliere
liohamen naar voren worden gebracht. Er
kend wordt, dat de aan Duitschland en
Oostenrijk grenzende landen thans niet in
staat zijn meer voor de vluchtelingen te
doen, doch de hoop wordt uitgesproken, dat
(deze Janden aan de oplossing van het vraag
jstoiik zullen medewerken door faciliteiten
toe te staan voor de technische en landbouw
kundige vorming, die daar tijdelijk onderdak
zullen vinden.
In de resolutie van de conferentie wordt
[aanbevolen, dat de intergouvernementeele
commissie competent is ten aanzien van de
personen, die hun land van oorsprong,
•Duitschland of Oostenrijk, nog niet hebben
[verlaten, maar tot vertrekken gedwongen
zijn wegens hun politieke of godsdienstige
overtuiging of hun ras en personen, die
reeds geëmigreerd zijn, maar zich nog niet
blijvend ergens hebben gevestigd. Verder
wordt aanbevolen, dat de regeeringen inlich
tingen blijven verstrekken aangaande het
laantal vluchtelingen, dat zij zouden wallen
Opnemen.
Sarrïon door Franco's
[troepen bezet
Dorp geheel verwoest
Aan het front van Teruel, in den sector
Van Puebla de Valverde, hebben de recht-
fschen gisteren bij het aanbreken van den
i'dag het offensief van twee kanten hervat
iop den weg naar Sagunto, in de richting
Svan Sarrion.
De aanvallen der rechtsche vliegtuigen
dwongen ten slotte de roode troepen Sar-
rion te ontruimen, waarna de nationalisten
3iezit van het dorp namen, dat geheel is ver
woest. De roode troeipen nestelden zich in
!do naburige stellingen.
Volgens berichten uit Saragossa werden
[voor den terugtocht de kerk en vele andere
belangrijke gebouwen opgeblazen.
Achttien linksche vliegtuigen hébben Ca-
eeres gebombardeerd. Zij wierpen zestig
hommen, die voor een groot deel in de
rivier terecht kwamen. Door scherven wer-
lden tien personen gewond en drie gedood.
Üeens even op,
heereni Waar
om zoudt U
nog langer het genoe
gen missen van prettig
ondergoed? Draagt
Novana! Even sterk,
als licht en soepeL
Keus uit elk ge-
modeL'
«EN GOED ZOOGOED
NOVANA ONDERGOED
Trlcotfabiicl Te Sliste Verkenteren N.V. Aften (NA)
De J apansch-Chineesche oorlog
CHINEEZEN
HEROVEREN NAMOA
Luchtmacht bombardeert
schepen op de' Jangtse
Ook Ja pause he sticc esjes
Naar het Chineesche persbureau meldt
hebben de Chineezen op 11 Juli het eiland
Namoa, noordoostelijk van de kust van
Kwantoeng, dat een maand geleden door de
Japanncezen bezet werd, heroverd. Na ge
vechten van een dag met verscheidene oor
logsschepen landden de Chineesche troepen
op het eiland. Alle leden van de zgn. nieuwe
regeering werden terechtgesteld. De positie
van Swatau is thans weer veiliger gewor-
Voorts meldt het Chineesche persbureau,
dat de positie der Japanneezen in den sec
tor Hoekau moeilijk is. De Chineesche lucht
macht blijft de Japansche oorlogsschepen
op de Jangtse bombardeeren. Over enkele
weken is de tperiode van hoog water voorbij,
zodat de Japanners op moeten schieten wil
len zij tijdig Hankau bezetten en de vloot
niet in moeilijkheden geraken. Tot gister
zijn volgens Ghineesche berichten 25 Japan
sche soli epen op de Jangtse tot zinken ge
bracht cn 19 ernstig beschadigd, w.o. lichte
kruisers, torpedojagers, mijn vegers en een
vliegtuigschip. Gister zijn een groot oorlog
schip en 3 kanonneerbooten tot zinken ge
bracht
President Lin-Sen heeft als zijn meening
uitgesproken, dat de Chineezen op den lan
gen duur den oorlog zullen winnen, omdat
in China steeds meer versche troeipen naar
het front gezonden kunnen worden.
Van Japansche zijde wordt intusschen
medegedeeld, dat de troepen er in geslaagd
zijn het fort Tsjetsjetsjan „Den berg der
leeuwen" te vernielen. Dit fort ligt op 20 km
van Kioekiang.
Uit Hoetsjau wordt vernomen, dat de Ja
pansche troepen tuschen Lioetse en Tauping
de 16e en 27ste Chineesche divisies, om
streeks 20.000 man, omsingeld hebben. Deze
Chineesche divisies trachtten de verbindin
gen der Japanneezen tusschen Hoetsjau en
Pengtseh af te snijden.
Kanton wederom gebombardeerd
Gister is de stad Kanton opnieuw gebom
bardeerd. Ongeveer dertig bommen werden
geworpen bij de Paarlrivierbrug. Naar schat
ting werden 150 personen gedood en 500 ge
wond.
Het nieuwe incident-Grammens
Meubelverkoop op 3 Augustus a.s.
Uit Brussel wordt gemeld, dat den heer
Grammens is medegedeeld, dat op 3 Augus
tus verschillende zijner meubelen in het
openbaar verkocht zullen worden, ter vol
doening van de schadevergoeding aan de
gemeente Edingen. Grammens heeft een
brief doen toekomen aan minister-president
Spaak, waarin hij zijn standpunt uiteenzet
en verklaart nret te zullen dulden, dat zijn
meubelen worden weggehaald.
De katholieke Vlaamsche Kamerfractie
heeft zich ook met het incident bezig ge
houden. Zij was eenparig van meening. dat
een verbreking van de wapenstilstand onge
hoord moet worden geacht en dat verkoop
van Grammens meubelen niet geduld kan
worden. Voorzitter en secretaris van de
fractie zullen de aangelegenheid met den
minister-president en den minister van bin-
nenlandsche zaken bespreken.
Verklaringen van Krofta
De verklaringen, die Krofta tegenover een
Fransch blad heeft afgelegd ten aanzien
van het komende minderhedenstatuut in
Tejecho Slowakije worden te Berlijn met
scepsis beschouwd. De middagpers heeft
6lechts ironische commentaren op de ver
klaringen.
Het „Berliner Tageblatt" vraagt Tsfecho-
Slowakije de ethiiischa groepen in de min
derheden te erkennen als „levende organis
men" en haar de levensrechten toe te ken
nen, die de Ieren van Engeland en de Tur
ken in het Sand jak van Frankrijk hebben
gekregen.
De instelling van regionale parlementen
beschouwt het blad onder deze omstandig
heden als ,,een eenvoudig voortbestaan van
een middeleeuwsohen toestand".
Autobus rijdt tegen trein
Negen dooden
Gister is op den straatweg WurzemGrim-
ma nabij het station Trebsen (Duitschland)
een autobus tegen een trein gereden. De
benzinetank van de autobus ontplofte, waar
na de wagen in brand vJoog. Negen perso
nen werden gedood, 21 personen min of meer
ernstig gewond.
Neem de oorzaak weg.
Uw rheumatische pijn
verdwijnt voor goed.
Rheumatische pijn. spit, jicht, etc. worden
veroorzaakt door onzuiver bloed De zes
minerale zouten In Kruschen Salts zuiveren
Uw bloed door de verschillende alvoer-
organen krachtig aan te sporen. Kruschen
Scuts zal ook U snel en afdoende helpen.
STRALENDE GEZONDHEID VOOR I CENT PER DAG
Een fascistische
rassentheorie
Rapport van Italiaansche
Hoogleeraren
Italiaansche Cultuur is Arisch
Het Duitsche Nieuwsbureau publiceert
het volgende bericht uit Rome:
„Het princlpieele standpunt van het
fascisme ten aanzien van de rasvraag
stukken is in tien punten samengevat
op initiatief van den Minister van pro-
paganda, Algieri.
In die tien punten belijdt Italië open
lijk de rassentheorie. Gezegd wordt, dat
de Joden niet tot het Italiaansche ras
bchooren. De bevolking van Italië is in
meerderheid van arischen oorsprong en
heeft een arische beschaving.
Punt tien zegt, dat de lichamelijke en
geestelijke zuiver Europeesche kenmer
ken der Italianen op geen enkele wijze
vervalscht mogen worden".
De „Giornale dTtalia" publiceert do tien
punten in grooten opmaak. Het blad schrijft,
dat deze richtsnoeren een actie aankondi
gen, die ten doel heeft het Italiaansche volk
een eenvormige princlpieele opvatting over
deze zaken te geven.
Een rapport van geleerden
In een artikeü, getiteld „Fascisme en ras
vraagstukken" meldt de „Giomale dTtalia",
een groep geleerden, die docenten aan
Italiaansohe universiteiten zijn, het stand
punt van het fascisme ten aanzien van de
rasvraagstukken heeft vastgesteld.
In het rapport van deze geleerden wordt
gezegd, dat de menschenrassen bestaan als
•toffelijke realiteit, dat er groote en kleine
•assen zijn. De Italiaansche bevolking is in
haar groote meerderheid arisch en haar be
schaving is arisch. Dit volk bewoont sedert
verscheidene duizenden jaren het schier
eiland en van de beschaving der prae-ari-
sahe bevolkingen is "vrijwel niets overge
bleven.
Het Italiaansche volk stamt in hoofdzaak
an die elementen dierzelfde rassen, die het
oortdurend levende weefsel van Europa
vormen en hébben gevormd.
Terwijl de samenstelling van het ras van
andere volken aanzienlijk, gewijzigd is, zelfs
in moderne tijden, is de samenstelling van
het Italiaansche volk thans dezelfde als die
van duizend jaar geleden: de 44 millioen
Italianen stammen dus in hun groote meer
derheid af van families, die minstens sedert
duizend jaar in Italië wonen. Deze oude
zuiverheid van het bloed is de grootste adel-
titel van het Italiaansohe volk.
Het is dus tijd, dat de Italianen zich open
lijk voorstanders van de rassentheorie ver
klaren. Het ras waagstuk moet in Italië uit
zuiver biologisch oogpunt bezien worden,
zonder p'hüosophische of godsdienstige be
doelingen. De Italiaansche rasopvatting
moet zuiver Italiaansdh zijn.
Dat wil niet zeggen, dat in Italië de
theorieën van het Duitsahe racisme
moeten worden ingevoerd: het wil
6leohts den Italianen het physieke en
vooral het psychologische model voor
houden van een mensahenras van zui
ver Europeesch karakter.
Het rapport zegt verder, dat de Jod'en niot
tot het Italiaansohe ras behooren. De Semie
ten, die in den loop der eeuwen in Italië zijn
gekomen, hebben niets van hun volksaard
verloren. De herinnering aan de bezetting
van Sicilië door Arabieren bestaat ook niet
slechts in enkeJe namen: het proces van
assimilatie is in Italië ailtijd zeer snel ver-
loopen. De Joden vormen het eenige deel
■dier bevolking, dat zich nooit in Italië go-
assimileerd heeft, omdat het (bestaat uit
elementen van niet-Europeesche rassen, die
verschillen van de elementen, waaruit het
Italiaansche volk is ontstaan.
Met betrekking tot de door het Gior
nale dTtalia gepubliceerde verklaring
over fascisme en rassen-vraagstukken
verluidt in welingelichte kringen te Ro
me, dat voorloopig geen -wettelijke maat
regelen te .verwachten zijn.
De veertiende Juli
In het teeken der
Fransch-Britsche vriendschap
De feesten van den veertienden Juli zijn
gister in Frankrijk met bijzonderen luister
gevierd. Zij stonden in het teeken van de
Fransch-Britsche vriendschap. De openbare
gebouwen en tallooze particuliere woningen
hadden vlaggen in de Fransche en Britsche
kleuren uitgehangen. Op de autobussen, op
taxi's en fieten, overal zag men de beide
vlaggen
De traditioneele troepenrevue werd voor
de Are de Triomphe gehouden in het kader,
dat voorbereid is voor de ontvangst van het
Britsche koningspaar. Het was fraai zomer
weer. E<jn ontzaglijke menigte verdrong zich
langs den door de troepen govolgden weg.
GEMENGD NIEUWS
De roofmoord te Echteld
Geld op straat gevonden
ECHTELD, 14 Juli. Hedenmiddag heb
ben drie Echteldsche jongens tusschen
elf en dertien jaar, die van school huis
waarts keerden, op straat een bankbiljet
van tien gulden gevonden. Tot op heden
avond heeft zich ndemaind aangemeld!
als de eigenaar.
In twee dagen tijd is d'it nu al de tweede
maal, dat men in Eohteld op onverklaar
bare wijze geld vindt. Dinsdag ontdekten
twee vrouwen, die met elkaar standen te
praten, eensklaps een biljet, dat zij aanvan
kelijk voor Dui'tsöh bankpapier aanzagen,
doch dat bij nader onderzoek een nieuw
biljet van honderd gulden bleek te zijn.
De politie brengt het gevonden geld in ver-
oard met den nog steeds niet opgehelderden
moord en berooving op de 43-jarige vtouw
v. Hemert, in verband waarmede zooals men
weet te Arnhem nog steeds twee mannen
in aorest zitten, die beiden met groote stel
ligheid ontkenden den moord te hebben ge
pleegd.
Jongetje verdronken
Weer een droevig ongeval te Rotterdam
ROTTERDAM, 14 Juli. Donderdag is an
dermaal een jongetje, dart langs den water
kant aan een der Rotterdamsche havens
speelde, te water geraakt en verdronken.
De elf-jarige M. G. W. van Wijngaarden
uit de Riebeekstraat te Rotterdam, was bij
de ponton aan de Wilhelminakade vlak bij
den aanlegsteiger van de veerboot aan het
spelen, toen hij plotseling het evenwicht ver
loor en in het water van de Koningshaven
terechtkwam. Het ventje zonk onmiddellijk
weg en hoewel er spoedig assistentie was,
heeft men hem niet meer kunnen redden.
De rivierpolitie heeft tot laat dn den avond
naar het lijkje gedregd, doch het niet 'kunnen
vinden.
MEISJE DOOR AUTO GEGREPEN
ZEVENBERGSCHEHOEK, 14 Juli Van
middag om half twee is heit zesjarig doch
tertje van de familie van Gulik alhier toen
zij achter een hooiwagen vandaan kwam en
den weg wilde oversteken, door een uit de
tegengestelde richting komende personen
auto gegrepen.
Het kind bekwam een zware hersenschud1-
ddng en werd bij omwonenden binnengedra
gen. In den loop van den middag is hert
meisje overlieden.
ARBEIDER DOOR AUTOBUS
AANGEREDEN
GRONINGEN, 14 Juli. Te Appelsch
werd gisteravond de arbeider Buiten door
een autobus aangereden en ernstig gewond.
Hij werd' overgebracht naar heit academisch
ziekenhuis te Groningen, waar het slacht
offer vanmorgen aan de verwondingen is
overleden.
KUNST
Het zesde volksconcert op Maandag 18
Juli onder leiding van Ignaz Neumark,
zijn voorlaatste volksconcert voor het feest
van zijn vijftigsten verjaardag dat op 1 Aug.
gevierd zal worden toont een zeer interes
sant programma. Als solist treedt in de
Kurzaal de zeer bekende Nederlandsche
pianist Jan Odé op met de Variations Sym-
phoniques van C. Frank. Het orkest begint
met Les Préludes van Liszt, een door de
bezoekers van het volksconcert zeer geliefd
muziekwerk.
Na de pauze gaat de onvolprezen vijfde
symphonie van Tsohaikowsky, een werk,
dat zich in de populariteit van iederen
volksconcertbezoeker mag verheugen.
VERGROOTING VAN HET RIJKS
MUSEUM TWENTHE
Woensdagmorgen is de nieuwe Noord
vleugel van het Rijksmuseum Twenthe te
Enschede, bestaande uit twee zalen en een
viertal kabinetten, in tegenwoordigheid van
vele autoriteiten geopend.
In dezen vleugel zijn verschillende dieren -
schilderingen ondergebracht. Goed vertegen
woordigd zijn de Duitsche schilders W i 1-
helm Kuhnert en Prof. Frieze en
de Zweed Liljefors. Een dergelijke col
lectie natuursohilderijen is geheel ecnig in
ons land.
Na de bezichtiging van de nieuwe zalen
en kabinetten, sprak de burgemeester van
Enschede, de heer R c k e r t, woorden van
hulde tot den heer G. J. van Heek Jr.,
die deze zeldzame verzameling ter beschik
king van het museum had gesteld.
Binnenkort zal deze nieuwe vleugel, waar
door het Museum op schitterende wijze is
verrijkt, aan het Rijk worden overgedragen.
Op 13 Juli j.l. is geslaagd voor het piano
examen, middelbare acte, hoogere graad
aan het Belgisch muziekcollege te Antwer
pen, de heer Jan Schmitz uit Den Haag.
De jury kende het diploma met onderschei
ding toe.
VI'HO. 8 00 Gram muziek. (Om ca. 816 Be
richten). 10.00 Morgenwlldlng. 10.20 Voor
Arbeiders In de Continubedrijven. 12.00—
1.45 Gram.muziek. (Om ca. 12.15 Berichten).
2.00 Fllmpraatje. 2.15 Zang. piano en gram.
muziek. 2.45 Gram.muziek. 3.00 Reportage.
3.30 VARA-orkest. In de pauze: Gram.muz.
4.30 Causerie: „Onze bond in de wereld der
studenten". 4.45 Gram.muziek. 5.40 Letter
kundig overzioht. 6.00 Orgelspel. 6.30 Gr.»
muziek. 7.00 Filmland. 7.30—8.00 Cyclus:
„Wondergeloof en wonderverhalen" (III).
8.05 Herhaling SOS-Bericbten, 8.07 B&rlchtop
ANP, VARA-Varia. S.20 VARA-KInderltoren
en Orgelspel. 9.15 „En nuOké". 10.30 1
Borlchten ANP. 10.35 Sportreportage. 11.00
VARA-orkest. 11.35—12.00 GTam.muc.ledc.
HII/VF.KSUM II. 301.K M. KRO-V itzcndlng.
8.009.15 Gram.muziek. (Om 8.15 Berichten)
10.00 Gram.muziek. 11.30 Godsdienstig half
uurtje. 12.00 Berichten. 12.15 KRO-Melodis-
ten en solist (1.00—1.20 Gram.muziek). 2.00
do rijpere jeugd. 2.30 ICRO-orkest. 3.00 Kin
deruurtje. 4.00 Berichten, hierna: het KRO-
orkefit, en gram.muziek. 5.30 Gram.muziek.
5.45 De ICRO-Nagtegaaltjes. 6.15 Graan.-
muziek. 6.20 Journalistiek weekoverzicht
6.45 Gram.muziek. 7.00 Berichten. 7.15 Me
dische causerie. 7.35 Actueele aetherflltsen.
8.00 Benlohten ANP. Mededeellngen. 8.15
Meditatie met muzikale omlijsting. 8.35
n.muziek. 9.00 Do KRO-Boys en solisten.
ketst. 7.50 Strijksextet. 8.20 Band. 8.50 De
clamatie. 9.05 M.ozart-ork&3t 10.00 Decla
matie. 10.45 Orkest 11.30 Orkest
KEULEN 45fl M. 7.30 Orkest. 8.50 Ensemble.
12.20 Orkest. 4.20 Orkest en koor. 7.20 Sex
tet 9.20 Bonte Avond. 10.60 Orkesten. 12.20
kest. 11.20 Con<
484 M.: 1.00 en 1.30 Orkest 3.20 Plano-
5.35 Orkest
VOOR IEDERE BEURS
VOOR ELK INTERIEUR
hebben wy
een passende verlichting.
RADIO BAKKER
KAASMARKT 8
ROTTERDAM
WAAR WERK TE VINDEN IS
DE LAAN VAN NIEUW-O.-INDIE
's-GRAVENHAGE, 14 Juli. Het gemeente»
bestuur vain 's-Gravenhage heeft heden aam»
besteed het wijzigen vam het profiel vam de
Laam vam Nieuw Oost-Indië tusschen den
Bezuidenhourtsaheweg en de Schenlkkade,
incl. een 'gedeelte van den Bezuidenhoutsohe»
weg.
Laagste inschrijver was G. van Zanten te
Rotterdam voor 66.698.
WEGENVERBETERING IN ZEELAND
MIDDELBURG, 13 Juli. Namens Ged<
Staten van Zeeland is aanbesteed het uit
voeren van verbeteringen van het in de ge
meente Stavenisse gelegen deel van den!
weg St. MaartensdijkStavenisse. Laagste
inschrijvers Gebrs. M. A. en H. J. Kiviet, te
Colijnsplaat voor f 42,288.
Nog werd aanbesteed het verbeteren vaif
twee deelen van den weg Ierseke-Rijksweg
Goes-Rilland in de gemeente Kruiningen*
Laagste inschrijvers M. W. Knuist te Goes
en J. Knuist te 's-IIeer Arendskerke voor
f 30.140.
^/YLevreum weitschl
isluitencï
maar.... in leed eer pakking
MELANGE 38 CT. PER ONS
Gesel. Oranje-Pecco 34 cent per ons pond »oordeelig.T
Indien Uw winkelier geen echte Goalpara
loodverp. heelt schrijve U rechtstreeks
aan de Imp. SWEERS H. Mij,
Heerengracht 451 Amst. Postgiro 18735
6. R va riDER BEÈ si
(29
Een Zaterdagnamiddag waren dé beide knechts in 't ach
terhuis bezig voerbieten te snijden voor het gestalde vee.
Hein de Grauw had nauwkeurig bepaald wat er gevoerd
moest worden en trouw vervulden ze zijn opdrachten, al
begrepen ze niet waarom het anders moest dan vroeger onder
de leiding van Jan Donkerstal.
De koeien tusschen de staken snoven haar adem in de
ruimte van het achterhuis, er „guisde" een kalf in zijn donker
hok, een ketting rammelde, er spatte mest in de groep achter
de beesten, 't Was 't gewone geluid, dat een koestal in najaar
en winter leven geeft.
De mannen sneden hun bieten met 't blinkend mes in
schuine schijven, dat de rinsche geur van de wortels zich
mengde onder de lucht van koeienlijven, mest en de zware
geur van 't hooi in de tassen. De dubbele achterdeur stond
open en van den Westerhemel kwam 't zilverbleeke licht naar
binnen.
Laag over de weiden, die leeg lagen onder de herfstlucht,
rezea donkere koppen waarachter de zon haar laatste licht
liet blinken. De mannen zagen, dat de buien, die enkele
■dagen waren uitgebleven, nieuwe aanvallen beraamden,-
Gijs zag in de optorenende wolkenbergen, waarover de zon
nog wat licht spoot van uit haar diepe plaats, zijn eigen zor
gen en moeiten. Er achter was licht, maar er vóór?
De schemer sloop uit de hoeken en nissen naar den
dorschvloer. Zwijgend werkten ze door tot 't plotseling ram
melen aan de deur bij 't pomphok hen deed omkijken. In den
schemer zagen ze de witte muts van Tonia. even om de deur,
toen verdween zij. Ze keken elkaar aan. Wat had dat te be-
teekenen?
De deuropening stond als een scherp uitgesneden vlak
grijs-licht aan 't eind van den dorschvloer. De arbeiders
werkten kauwend op hun pruimen door en daar was ineens
in de deuropening de groote figuur van Hein de Grauw, 't
Was de eerste keer, dat hij naar hun werk kwam kijken. Niet
dat ze zijn toezicht vreesden. Door de spaarzaamheid van zijn
ouders en een klein erfenisje had hij 't door de jaren tot een
zelfstandig bestaan gebracht op de Lage Hoef. En 't was
voor de beide mannen toch iets vernederends op de vingers
gekeken te worden, door een man, die uit hun eigen stand
voortgekomen, nu als vertrouwde van Tonia hen bevelen
moest.
Er ging een schok door Gijs, toen hf' den boer zag naderen.
Met eiken stap groeide zijn forsche gestalte tegen 't lichte
deurvlak.
Dreigend was het.
Hij stond vlak bij hen.
„G'n aovend", zei hij. Hij keek niet rond in den stal, ver
meed ook naar de mannen voor hem te zien, hoewel hij hun
gezichten nog goed kon onderscheiden.
,,Dag baos", was de wederzijdsche groet van twee men-
schen met benauwd hart.
„De peeien zijn mooi van stuk".
„Dè zijn ze", was Gijs' antwoord.
„Ge moogt aanders wel uitkijken mee oew mes, 't woidt
suutjes aon donker".
Die bezorgdheid trof hen.
,,'t Zijn er mer een paor mieer, dan zullen we de lantèren
aonstèke".
Toen de brandende lantaren uit 't pomphok was gehaald
en op 'n omgekeerde voerkuip was neergezet in 't midden van
den dorschvloer, gingen de arbeiders verder met hun werk.
Was er even 'n voorzichtig oplichten van de klink ge
weest of rammelde er een ketting?
't Scheen, dat Hein niet goed op dreef kon komen. Hij
stond nu tusschen de koeien, betastte ze, streelde haar ruggen,
stapte over de groep en kwam achterlangs weer terug op den
deel.
Er was enkel 't „gesjurrt" van den rijzen bezem in de goot,
voor de koeienkoppen, waaruit Gert hooizaad en stof weg
veegde, dat in wolkjes zich vermengde met de nu in 't gelig
licht nog beter zichtbare adem der dieren.
Toen zei Hein met iets heesch in z'n stem: „Lusterde gullie
is efkes, allebaai".
De drie mannen stonden bij elkaar tusschen 't licht in de
deuropening. Bij wien der drie klopte 't hart 't luidst?
Gijs leunde op een hooivork en Gert stond wijdbeens met
den stalbezem in beide handen.
Hein trok aan zijn zwarte snor. Vier oogen probeerden
hem aan te zien, maar 't licht viel niet óp zijn gezicht.
„Ik mot oe van Tonia's zegge det ze den Elzenberm af-
gaot en det er gin aander opkomt".
Stilte.
Geen der beide knechts, tot wie deze boodschap was ge
richt antwoordde*
„Dan begrepte, det 't vur allebaai hier gedaon is, went ze
verkopt al d'r huisraod, de bieesten en 't hooi, de pèrd èn
alles, mer 't huis nie. Mieer is mijn nie opgedraoge om oe
te zegge".
Gijs zuchtte. Hiertegen was geen verweer mogelijk. Zij
kon besluiten, zij hadden te ondergaan.
De dreigende bui was eindelijk losgebarsten.
Buiten rukte de wind aan de openstaande deuren.
„Tegen wennieer", vroeg Gijs eindelijk, toonloos.
„Ik vermèèn tege half November
„Det is dan nog een maond".
„Ja, 't is nie op d'n dag aaf bekind".
„En wet mot ik dan; mee m'n huishaauwe de weinter iri
zonder werk. Kan zij ète ester niks is. Wit ze wel wet ze
doet?"
„Heur nou is, Gijs, ge geleuft toch nie. det ik 't zoo gère
heb geseed, war. Es ge is wiest hoeveul moeite 't me heet ge
kost zudde wel aanders praote. Ik weet 't ommers nog veul
te goed. Zij ik ook nie groeit gebracht es die keinder van
oe. En det zij ik nie vergete".
Hij ging naar binnen, de twee mannen in wanhoop achter» j
latend.
Toen hij even daarna terugkwam en hen bij 't licht van de I
lantaren t weekloon in de hand telde, zei hij enkel: „Ik zit
zelf op zwaore laaste, mer es ik oe helpe kan za k' 't nie
laote".
Maar zelfs deze belofte, bedoeld als 'n zalf in de diepe
wond, maakte geen indruk op Gijs.
Gert zei: „De wèreld is wijd en waor d'r zooveul ète zal
d r vur mijn ook nog wel wet overblijve, mer vur hum is 't erg* i
En det tot looin vur zooveul jaore van hard werke".
Wordt vervolgd*
I
