SCHILTE
DEELZENBER
„DE JOOD IN OOSTENRIJK"
ricforfawdter
KRUSCHEN SALTS
VRIJDAG 8 JULI 1938
EERSTE BLAD PAG. a
Julius Streicher breidt zijn
arbeidsveld uit
Jiïirckel over zijn zuiveringsarbeid
(Van onzen Duitschen correspondent)
Julius Streicher heeft plotseling weer de
handen vol werk gekregen. Dat zal hem
goed doen, want de publieke belangstelling
voor zijn muurkastjes in alle deelen van
de stad en land was er den laatsten tijd
niet op vooruit gegaan. Er stond minder
volk voor het dunne traliewerk en dat zal
thans wel weer anders gaan worden. Want
Oostenrijk is erbij gekomen en nu zijn de
joden daarginds aan de beurt. Zij moeten
er aan gelooven en de man, die zich hier
toe als het ware geroepen acht is Julius
Streicher.
Zooeven heeft hij een „Sondernummer"
van zijn „Stürmer' de wereld ingezonden
en het bloedroode opschrift „Der Jude in
Oesterreich" spreekt boekdeelen. Maar
voor den doorsnee-lezer van zijn lijfblad
klaarblijkelijk nog lang niet, want onmid
dellijk daaronder ziet men temidden van
galgen en crucifixen een man van het
„uitverkoren volk" afgebeeld met het veel
zeggend onderschrift:
Waar Juda leeft, daar moeten volken
sterven.
Waar volken leven, moet de jood
vérderven.
En om de zaak kracht bij te zetten
citeert hij in dit extra-nummer van zijn
lijfblad overal Adolf Hitlers „Mein Kampt",
het boek, dat aan in het huwelijk getreden
Duitschers ten geschenke wordt aangebo
den en dat in den radio-dienst van eiken
Zondagochtend tegenwoordig geciteerd
wordt als het evangelie der twintigste
In de hoofdstad van het Derde Rijk
schijnt men deze actie van Julius Streicher,
die zijn bureau in de congresstad Neuren
berg heeft en daar in een voornaam land
huis woont, bijzonder op prijs te stellen,
want juist dezer dagen heeft men de
Jiidenstrasse in het centrum van Oud-Ber-
Jijn omgedoopt in... Stürmerstrasse! Het
geen zoo ongeveer wil zeggen: Waar Julius
Streicher met zijn „Stürmer" verschijnt,
daar dienen de joden hals over kop te ver
dwijnen!
Trouwens, de tijd, toen het werkelijk een
genoegen was, Duitsche kranten of tijd
schriften te lezen, schijnt definitief voorbij
te zijn. In den Duitschen eenheidsstaat is
ook de pers eenvormig geworden. Koopt
men aan de eerste de beste kiosk een vijf
tal bladen uit verschillende streken van
het Derde Rijk, dan komt men weldra tot
de teleurstellende ontdekking, dat zij alle
nagenoeg hetzelfde vertellen. Dat wil zeg
gen: zij zingen lofliederen op het eigen
land en gaan terzelfder tijd geregeld tekeer
tegen de overige wereld. En de wijze, waar
op zulks gedaan wordt, is verre van aan
trekkelijk! Men krijgt al lezende het ge
voel, dat men zich in het Sportpalast in de
Potsdammerstrasse bevindt, waar in de
jaren van don strijd om de verovering van
de macht vergaderingen gehouden werden,
welke toen een zekere vermaardheid ver
wierven over de gansche wereld.
Maar sedertdien is er in Duitschland al
heel wat veranderd. Het nagestreefde doel
is voor een belangrijk deel bereikt. Zelfs
Hitiers lievelingswensch de vereeniging
met Oostenrijk is werkelijkheid gewor
den en dus zoo redeneert men is er
alle reden, om tevreden te zijn. Derhalve
zou het voor de hand liggen, dat men niet
slechts in de vergaderzaal, doch minstens
evenzeer in de pers wat kalmer, bezadig
der gaat worden.
Het tegendeel van dien is waar. De
strijdlustigheid is om het bezadigd uit
te drukken dezelfde gebleven en de for
muleering van de feiten van den dag kan
zonder eenige overdrijving met het woordje
„vulgair" gekarakteriseerd worden. Want
wat in de vergaderzaal tijdens de hitte van
't gevecht als een spontane gevoelsuiting
GARANTIE-STANDGRO EN
GARANTIE - STAND BRUIN
GARANTIE.STAND ROOD
carantie-standzwart
GARANTIE-STANDBLAUW
ARCHITECTEN - HUISEIGENAREN
Vraagt-Uw schilder bij alle buitenverfwerket»
bovenstaande merken
Wordt 5 jaar gegarandeerd
geaccepteerd kon worden, dat werkt in de
kolommen der pers als „herausfordernd"
uitdagend. En op den duur bereikt men
hiermede juist het tegendeel van wat be
oogd wordt: geen toenadering maar ver
wijdering.
Wij zoeken de oorzaak dezer strijdlustig
heid voor een belangrijk deel in het feit,
dat de jongere generatie in heel Duitsch
land dus ook in het krantenbedrijf
toonaangevend is geworden. Maar juist van
deze jeugd heeft reeds lang geleden een
groot Duitsch dichter gezegg: „Denn gar zu
rasch ist mir die Jugend mit dem Wort!"
Deze door een Duitsch dichter gewraakte
snelheid van formuleering moet direct
fataal genoemd worden, wanneer het om
problemen gaat, waarbij niet slechts
Duitschland, maar ook de overige wereld
betrokken is!
Oostenrijk in het brandpunt
Sedert enkele dagen staat het zonder
bloed veroverde Oostenrijk in het brand
punt der publieke belangstelling. Sedert
Heinrich Himmler met zijn SS-troepm
weer naar Berlijn is teruggekeerd, is gouw
leider Bürckel de man, die van Weenen
uit schoon schip moet maken in alle min
of meer publieke en officieele bedrijven.
Wij leerden hem in het Saargebied ken
nen, toen daar de Duitsche troepen hun
intocht vierden en zijn er van overtuigd,
dat zijn doortastendheid er sedertdien niet
geringer op geworden is. Het is zijn ver
antwoordelijke taak. de ineensmelting van
Oostenrijk en Duitschland zoo snel moge
lijk door te zetten. En daar is hij druk
mee bezig.
In de buitenlandsche pers kon men dien
aangaande in de afgeloopen maand Juni
allerlei minder aantrekkelijke bijzonder
heden lezen en vooral de Fransche. Tsjechi
sche, Engelsche en Poolsche bladen brach
ten sensationeele berichten. Wij hebben
daar opzettelijk niet al te veel aandacht
aan geschonken, want tijdens de „nationale
revolutie" van 1933 konden wij immers in
Duitschland van dichtbij nagaan, wat zulk
een radicale wijziging in bet staatsbeleid
met zich medebrengt. Er wordt een radi
cale schoonmaak gehouden en van de
nieuwe bezems hoort men dan beweren,
dat ze schoon vegen
Iets dergelijks speelt zich thans in het
voormalige Oostenrijk af. Het „Arisierungs-
prozess" is in vollen gang. In het bankiers-
bedrijf viel er heel wat te doen en natuur
lijk waren eerst de groote, min of meer
officieele ondernemingen aan de beurt,
waar de joodsche directeuren en aandeel
houders hun plaats voor arische opvolgers
moesten prijs geven.
De joodsche invloed in het bankbedrijf
moet niettemin nog altijd rond dertig pro
cent bedragen en dat vindt men in Berlijn
veel te veel. Nieuwe maatregelen zullen
dan ook genomen worden, om nog voor
het einde van dit jaar eiken joodschen in
vloed uit te schakelen.
Bürckel licht de pers in
Dat de berichten omtrent ingrijpende
maatregelen tegen de Oostenrijksche jod»n
niet alle uit de „hetzefabriek der buiten
landsche pers" afkomstig zijn, blijkt uit
een omvangrijk verslag, hetwelk gouwleider
Bürckel over zijn werkzaamheid heeft ge
geven. Per vliegtuig liet men deze weck
een klein aantal buitenlandsche journalis
ten van Berlijn naar Weenen brengen, om
mede door hun bemiddeling de dingen bij
den waren naam te noemen. Van een be
paalde hetze kan er onder deze omstandig
heden dus bezwaarlijk worden gesproken!
Welnu, het Ministerie van Landbouw te
Weenen heeft een verordening uitgevaar
digd, welke aan joodsche burgers den toe
gang tot verschillende parken in staats
eigendom ontzegt. Te Weenen gaat het
hierbij om 't vermaarde Slotpark van
Schönbrunn, maar ook de Belvedère, de
Burggartcn en de Hofgarten te Innsbrück
cn het Slotpark van Amras worden ver
meld.
En te Berlijn was men reeds verbaasd
over het feit, dat in sommige parken
„ghetto-banken" zijn neergezet met het op
schrift „Nur für Juden!" a
Rijkscommissaris Bürckel teekémf voorts
protest aan tegen een bericht in de buiten
landsche pers. dat er 20.000 Oostenrijksche
joden opgesloten zouden zijn, geeft dan
echter toe, dat er toch 3780 joodsche poli
tieke arrestanten zijn. Ook erkent hij, dat
't „Denunziantentum" de verdachtmaking
door eigen collega's en kameraden, in do
eerste weken zeer sterk was. Zoo werd een
professor aan de Weensche Akademie ont
slagen wegens politieke onbetrouwbaar
beid. Maar later kon men vaststellen, dat
het hierbij om een persoonlijke wraak
neming ging en de professor is weer in
zijn functie werkzaam.
Het feit, dat er in Oostenrijk nog altijd
170.000 werkloozen zijn, wordt als de reden
aangegeven, dat overal joodsch personeel
door arische werkkrachten wordt vervan-
Gestapo-razzia aan de
Deensche grens
Vijftig menschen in arrest
De correspondent van de „Daily Tele
graph and Morningpost tc Kopenhagen,
meldt aan zijn blad, dat de Duitsche ge
heime politie tc Flensburg, bij de Deensche
grens, vijftig personen heeft gearresteerd.
De razzia werd midden in den nacht uit
gevoerd. De door de Gestapo gezochte perso
nen werden gewekt en in nachtgewaad naar
de gevangenis overgebracht.
Zij werden daar volgens den correspon
dent, direct veroordeeld, omdat zij geen na-
tionaal-socialist waren en zijn intusschen
reeds naar een concentratiekamp gezonden.
Op het vonnis is geen beroep mogelijk.
Men verwacht nog meer arrestaties
De Duitsche autoriteiten weigeren intus
schen eenige verklaring te geven nopens
hetgeen zich heeft afgespeeld.
Spreekt Hitier Zondag?
Hitier wordt Zaterdag a.s. te München
verwacht. Men denkt, dat hij Zondag een
groote redevoering zal houden.
De Duitsche minister van buitenlandsche
zafcen, Von Ribbt-ntrop, is met vacan
tia gegaan. Hij zal zijn verlof in hoofdzaak
op zijn landgoed in Beieren doorbrengen.
De Spaansche Burgeroorlog
Het front Terne!Castellon
Aan het front van Teruel worden nog
steeds hevige gevechten geleverd. De recht-
schen hebben hun tegenstander bij Valbona,
ten Zuid-Westen van Mora de Rubielos, aan
gevallen, echter zonder resultaat. Volgens
Havas moesten ze zelfs kortgeleden veroverd
terrein weer opgeven. De republikeinen heb
ben nog steeds Sarrion, een belangrijk
knooppunt van wegen, in handen.
Aan het front van Castellon hebben de
rechtschen hun opmarsch in de Sierra Espa-
dan voortgezet. De rechtschen willen hier tot
eiken prijs Nules veroveren, dat halverwege
Castellon en Sagunto is gelegen. De weg tus-
schen deze twee plaatsen is herhaaldelijk ge
bombardeerd.
Het beste Natuurlijke Bronwater
De bezetting der
Paracelsus-eilanden
De Japansche regeering heeft den Fran-
schen ambassadeur een nota doen overhan
digen, waarin geprotesteerd wordt tegen de
bezetting van de Paracelsus-eilanden door
Frankrijk.
Men zegt in Japansche politieke kringen,
dat het optreden van Frankrijk onbegrijpe
lijk is, omdat bij het 'uitbreken van de
vijandelijkheden tusschen Japan en Frank
rijk overeengekomen was, dat men geen ac
tie tegen de Paracelsus-eilanden zou onder-
Japan heeft, zoo zegt men, op Britsche
waarnemingen berustende bewijzen in han
den, dat de eilanden, over welker nationali
teit reeds vroeger verschil van meening tus
schen China en Frankrijk bestaan heeft,
deel uitmaken van Hainan en dus tot China
behooren. Het optreden van Frankrijk be-
teekent dus een schending van de overeen
komst met Japan. Bovendien weet de Fran
sche regeering, dat Japan de Chineesche
kustvaart geblokkeerd heeft.
Het Luiksche gifmoordenproces
Civiele partij eischt doodstraf
De middagzitting te Luik in het tegen de
weduwe Becker gevoerde proces was gis
teren gewijd aan de replieken van de civiele
partij. Het woord voerden de advocaten mr
Neuprez en mr Tschoffen. Beiden stelden
volgens de deskundigen-rapporten do symp
tomatologie en de analogie vast der omstan
digheden, waaronder de beklaagde elf maal
een moord heeft begaan. Het pleiaooi van
mr Tschoffen, dat pathetisch uitgesproken
werd, maakte diepen indrak op de groote
menigte toehoorders.
Mr Tschoffen senakelde twijfel uit door
een handige uiteenzetting der feiten en ver
klaarde, dat de eenige plicht, die op de jury
rust, is de beklaagde, die al te intiem is met
den dood, definitief buiten staat te stellen
schade toe te brengen.
gen en zoo hoort men dus ongeveer het
zelfde vertellen, wat vijf jaar geleden te
Berlijn schering en inslag was!
Zelfs is men er trotsch op, dat er te
Weenen geen progrom heeft plaatsgevon
den en men verzekert nadrukkelijk, dat
zooiets ook nooit zal geschieden. Hetgeen
echter weinig verandert aan het feit, dat
de joden in het voormalige Oostenrijk,
precies eender als hun rasgenooten in het
overige Derde Rijk, het kind van de reke
ning zullen zijn!
DE INTERNATIONALE
VLUCHTELINGENCONFERENTIE
Taylor tot voorzitter benoemd
Op den tweeden dag der vluchtelingencon-
fcrentie te Evian, heeft men de algemeene
beschouwingen over het vraagstuk der Iiulp-
verleening voortgezet. Achtereenvolgens
voerden 'i woord de gedelegeerden van Bra
zilië, Belgiè, Australië, Canada, Argentinië
en Nederland.
Argentinië en Brazilië hebben zich in be
ginsel bereid verklaard, groote getallen
vluchtelingen op te nemen, mits dezen ken"
nis van den landbouw hebben. Deze voor
waarde verzwakt natuurlijk de beteekenis
van deze bereidwilligheid, aangezien im
mers juist vele van de Duitsche vluchtelin
gen de zoogenaamde intellectueelc beroepen
uitoefenen.
Concrete cijfers over het aantal vluchte
lingen, dat in Argentinië en Brazilië zou
kunnen worden geplaatst, meenden de ge
delegeerden van deze landen nog niet te
kunnen geven.
Teleurstellend was de verklaring van den
minister van Handel en Nijverheid van Aus
tralië. den heer White. Menigeen had uit
de komst van den minister persoonlijk, de
hoop afgeleid, dat een royaal aanbod van
Australië te wachten stond, doch dit is ge
heel uitgebleven. Australië wil voorname
lijk Britsche onderdanen en voor 't overige
aan alle staten een rechtvaardig quotum
geven zonder eenige bevoordeeling voor de
vluchtelingen uit bepaalde landen.
De vertegenwoordiger van Australië ver
klaarde zei is geen aanzienlijk aantal Joden
te willen toelaten, omdat Australië tot dus
ver geen rassenvraagstuk heeft en niet donr
de immigratie een rassenvraagstuk zou wil
len scheppen.
Ook de gedelegeerde van Canada gaf
niet veel hoop. al waren zijn woorden zach
ter. Hij ondersteunde nog nadrukkelijk de
verklaring van gisteren van Lord Winter-
ton. dat Duitsche financieele offers' voor de
oplossing van het vraagstuk onontbeerlijk
De gedelegeerde van België wees, even
als mr Beucker And r ea e en gisteren
namens de Fransche regeering Bérenger
had gedaan, op het naar verhouding groote
aanta! vluchtelingen, dat zich reeds in zijn
land bevindt. De Belgische gedelegeerde
schat het aantal in België op 15.000, doch de
Duitschers en Oostenrijkers zijn daarbij
verre in de minderheid. Niet meer dan 3000
te zamen. België wil thans, alvorens verdere
vluchtelingen toe te laten de resultaten van
de bijeenkomst van Evian afwachten.
De algemeene discussies zullen Zaterdag
worden voortgezet.
Taylor voorzitter
Tot voorzitter der conferentie is Myron
Taylor, de vertegenwoordiger van Roose
velt, benoemd: tot eere-voorzitter Béren
ger Jean Paul Bon cour werd gekozen
tot secretaris-generaal.
Mislukte brandweerdemonstratie
Tien dooden, talrijke zwaar gewonden
Bij gelegenheid van een Roomsch feest
zou in de Portugeesche stad Coimbra een
brandweer-demonstratie worden gehouden.
Daartoe was onder andere een houten bouw
werk opgetrokken, dat een huis van drie
verdiepingen moest voorstellen. Op de derde
verdieping waren twaalf gemeente-ambte
naren en een kind van twaalf jaar bijeen,
terwijl het plein vol nieuwsgierigen stond
Het bouwwerk werd in brand gestoken en
de vlammen grepen zoo snel om zioh heen,
dat de brandweer er door werd verrast.
De figuranten op de derde verdieping rie
pen om ladders en razend van angst spron
gen zij omlaag. De slachtoffers werden door
ambulance-auto's naar het ziekenhuis ge
bracht.
Volgens de laatst ontvangen berichten
zouden er tien dooden en talrijke zwaar ge
wonden zijn, van wie nog vijf cup sterven
liggi
NIEUW ZWEEFRECORD
De Duitsche zweefvlieger Flinsch heeft
met een nieuw zweefvliegtuig een nieuw we
reldrecord zweefvliegen met doel behaald.
Hij vloog van Bremen naar Lübeck-Blanken-
see en terug De afgelegde afstand was 314
K.M.
HEERLIJKE KOFFIE'
MOKKA MELANGE 45 cent
EXTRA MELANGE 35 cent
HUISHOUD MELANGE 25 cent
TOESTAND IN PALESTINA
ZEER GESPANNEN
Engeland voert troepen
versterkingen aan
Wordt de staat van beleg
afgekondigd
Naar „United Press" uit Jeruzalem
bericht, is de toestand in Palpstina thans
zóó verergerd, dat men erop rekent, dat
binnen zeer korten tijd de staat van
beleg zal worden afgekondigd.
Alle belangrijke punten des lands
worden op het oogenbük door troepen
bewaakt. In Haifa patrouilleert men met
de bajonet op het geweer, en let men
zeer scherp op de veiligheid der groote
petroleumleiding. Gistermiddag is dj
Britsche kruiser „Emerald" aldaar bin-
nengeloopen en heeft sterke afdeelingen
militairen gelost, welke dienst zullen
moeten doen bij het bewaren der orde.
Men wacht er elk oogenblik een nieuwe
uitbarsting;de spanning stijgt tot het
kookpunt.
In den herfst zal een nieuwe brigade
naar Palestina vertrekken, alwaar als
dan drie brigades zullen gelegerd zijn
Voorts worden nog versterkingen uil
Egypte verwacht.
De bomaanslag van gisteren
Thans is de officieele lijst gepubliceerd
van de slachtoffers der onlusten, welke gis
teren in Haifa hebben plaats gehad. Er «iju
daarbij 21 Arabieren en 6 Joden gedood, 92
Arabieren en 11 Joden gewond.
De incidenten zijn ontstaan, doordat op
de meloenenmarkt viak achter elkaar twee
bommen werden geworpen. De kracht van de
ontploffing was zóó geweldig, dat een Ara
bische inspecteur van politie honderd meter
ver werd weggeslingerd. Er volgde onder de
markt bezoekers een paniek, auto's en auto
bussen werden met steenen bekogeld, er
werden schoten gelost. De ontboden politie
begon toen onmiddelijk op de menigte te
schieten.
Reeds zijn 28 begrafenisstoeten door de
straten getrokken.
Nieuwe incidenten
Dicht bij de stadsgrens van Tel Aviv heb
ben Joodsche terroristen op een Arabische
taxi geschoten. Een Arabier is doo-lelijk ge
troffen. twee anderen zijn zwaar gewond.
In Jaffa duurt i j proteststaking tegen de
incidenten voort. Tijdens een botsing, die
ontstond in verband met de arresta ie ven
een der agitatoren in Jaffa is een agent van
politie neergeschoten.
In Nazareth heeft een bewapende bende
een kamp van Joodsche arbeiders overval
len en geheel vernield.
Voorts is een reiziger, die in een taxi reed,
door een s'ohot gedood, terwijl twee andere
reizigers gewond werden.
De toepassing der Belgische
taalwetten
De Belgische minister-president Spaak
heeft thans aan de provinciale gouverneurs
en aan de ambtenaren van het centrale be
stuur circulaires gericht inzake de na
leving van de Belgische taalwetten.
Aan de gouverneurs wordt daarin ver
zocht binnen de veertien dagen aan de re
geering te laten weten, welke gemeenten
hunner provincie buiten die met bescherm
de minderheid gebruik maken van een
tweede taal voor hun berichten en mede-
deelingen aan het publiek en, of er een
beslissing bestaat, door den gemeenteraad
aangenomen, na de wet van 28 Juni 1932,
tot handhaving of tot invoering der twee
taligheid.
Bij gebrek aan een gemotiveerde beslis
sing zal de gemeenteraad uitgenoodigd
worden, binnen de maand, te verklaren of
de bestaande toestand zijn rechtvaardiging
vindt in redenen van erkend nut. Zoo ja,
dan moet de raad binnen denzelfden tijd
een onderzoek instellen, om na te gaan of
de redenen van openbaar nut nog steeds
voorhanden zijn.
Den gouverneurs wordt eveneens ver
zocht, een onderzoek in te stellen omtrent
de nauwkeurige toepassing der tweetalig
heid in de gemeenten, waar dit regime op
gelegd wordt door de wet.
Dit onderzoek is noodig om de regeering
in te lichten nopens de afwijkingen van
het grondbeginsel der wet. Zij behoudt zich
het recht voor, de wettiging dier afwijking
al of niet goed te keuren.
De circulaire aan de ambtenaren herin
nert er aan, dat alle zaken dienen behan
deld te worden in de taal, welke de over
heden en openbare diensten van de streek
moeten gebruiken, zonder vertaling.
Den secretarissen-generaal wordt ver
zocht, persoonlijk te waken voor de stipte
toepassing van dezen essentieelen regel.
Elke nalatigheid of onwilligheid zal de
toepassing van tuchtstraffen tengevolge
hebben.
Maak 'n spoedig einde
aan die kwellende
rheumatische pijnen.
De zes minerale zouten in Kruschen balts sporen
Uw ingewanden, lever en nieren aan tot krach
tiger werking, waardoor Uw bloed gezuiverd
wordt en de oorzaak van Uw rheumatische pl|n
wordt weggenomen. De pijnen zulleD spoedig
tenslotte geheel te verdwijnen.
STRALENDE GEZONDHEID VOOR CENT P€R OAGI
De Japansch-Chineesche oorlog
Bomaanslagen in
de stad Shanghai
Japanners dreigen met
zuiveringsactie
De verjaardag van het uitbreken der
Chineesch-Japansche vijandelijkheden
is een dag van verschrikking in de inter
nationale nederzetting te Shanghai ge
worden. Tot tien uur telde men reeds
vijftien aanslagen van Chineesche pa
triotten op Chineezen, die Japan gunstig
gezind zijn, Japansche burgers en mili
taire posten..
Reeds 's ochtend om vijf uur werden
de beide eerste bommen geworpen
op den Bund. Onmiddellijk rukten Ja
pansche troepen de internationale neder
zetting binnen.
Later op den dag werden twee Ja
pansche burgers door pistoolschoten ver
moord en werden wederom bommen ge
worpen Sterke patrouilles trokken door
de straten. Alle aanslagen werden ge
pleegd in de internationale nederzetting.
Een Japansch dreigement
Volgens Domei zouden al deze aanslagen
zijn beraamd door ongeveer duizend agen
ten van de Hankauregeering, die hun ope
ratiebasis hebben in de Fransche concessie te
Shanghai. Hun vertegenwoordigers kwamen
enkele dagen geleden op een bepaalde plaats
bijeen om gewelddaden voor te bereiden.
Intusschen namen de gemeentelijke autori
teiten geenerlei voorzorgsmaatregelen om de
betreurenswaardige terroristische demon
straties te voorkomen.
In het bericht wordt voorts aangekondigd
dat de Japansche autoriteiten in verband
hiermede een krachtig protest zullen indie
nen bij de autoriteiten van de internationale
concessie en van de Fransche concessie en
in geval van nood een actie zullen onder
nemen, om de internationale en Fransche
nederzettingen te zuiveren, teneinde een
herha'ing van dergelijke incidenten te voor
komen.
Guerllla-aanval op Peking
Een afdeeling Chineesche guerilla-troepen
heeft een aanval gedaan op de electrische
centrale, die Peking van stoom voorziet en
ongeveer 20 kilometer buiten de stad ligt.
De leidingen werden vernield, zoodat het
geheele verkeer in Peking gedurende ver
scheidene uren stilstond. De aanvallers, die
gewapend waren met geweren en hand
granaten, hebben 20 politie-agenten ont
voerd Ongeveer op hetzelfde tijdstip wer
den de ijzerfabrieken bij Loeng Jen met
veldgeschut beschoten.
ENGELANDS GASMASKER-
VOORRAAD
In elf opslagplaatsen van het Britsche
ministerie van binnenlandsche zaken zijn in
totaal nu 35 millioen gasmaskers opgebor
gen, welke binnenkort ter beschikking zullen
worden gesteld van plaatselijke autoriteiten.
De gasmaskers zullen nooit verder dan 30
K.M. buiten het bereik van gemeenten met
5000 of meer zielen worden opgeslagen.
HET DUITSCHE HUWELIJK-STAMBOEK
Naar Havas uit Berlijn meldt, mogen
voortaan de leden der N.S.D.A.P. niet trou
wen zonder voorafgaande toestemming hun
ner superieuren. Men zou nl. voor hen spe
ciale ras-biologische voorwaarden willen in
voeren, die niet gelden voor alle burgers.
Helder wasgoed
enniet duur
ZOWEL PER K.G., ALS PER STUK
Bovendien zeer voordelige abonne-
ments-prijzen! Beleefd aanbevelend:
JAN SNEL
ST00MWASSERIJ „NEDERHORST"
NEBERHORST OEN BERG
•■■-DO
6.R. van der BEI: K-
Gijs voelde op de plaats van het hart, maar 't leek stil te
staan. Hij trok 't vest los en de boezeroen, legde zijn hand op
de borstrok. Niets. En Gijs wist niet van kunstmatige adem
haling. Wat moesten ze anders doen dan den drenkeling met
ontroering rechtschikken in het gras en hem straks met behulp
van anderen naar zijn huis voeren.
De jongens stonden star van ontzetting om 't lijk. Stijn
schreide, met haar schortpunt de oogen afdrogend. Gijs voelde
nog dieper dan zijn vrouw hoe onmachtig hij was om iets
te doen voor den baas.
„Help iszei hij, en hij keerde met z'n vrouw voor
zichtig den boer op zijn zij, toen voorover. Een gulp water
kwam uit den mond, gelig water.
„Bloed, Gijs, 't is bloed!"
Toen was er ineens hulp.
De postbode, die voor den middag zijn ronde over den
Elzenberm nam en de verdere verspreid-liggende hoeven in
den polder aandeed, kwam over de brug. Hij zette z'n fiets
tegen 't hek; begreep dadelijk wat er gebeurd was.
„Is hij er al lang uit?"
„Neje, nog mar 'n menuut of vijf",
„Heb je al geprobeerd om er leven in te krijgen?"
„Lévemer hij is dooid, geleuf ik".
De man in uniform begon bewegingen te maken met de
armen van den drenkeling, regelmatige bewegingen, die hem
't zweet deden uitbreken. Hij wierp z'n dienstpak neer, rukte
zijn jas uit en begon opnieuw.
Maar Gijs gaf er niet veel voor. Wel nam hij na een paar
minuten de taak over, toen hij zag hoe 't moest, maar na een
half uur van onverpoosd bewegen lieten ze de armen slap neer
vallen.
„Ik geloof, dat je gelijkt hebt", zei de postbode hijgend.
„In dit vervloekte land kun je nog niet eens een dokter
vinden. Waar zou je hem nou moeten zoeken?"
Dat wisten de anderen ook niet. Thuis in Dengeren was
hij in geen geval, want meestentijds nam de dokter zijn route
in den voormiddag naar de kanten van de Bovendijk.
Ze maakten de borst van den boer heelemaal bloot en de
postbode legde zijn oor op de hartstreek. Hij hoorde niets
en ook was er niet de minste trilling in 't lichaam te be
speuren.
De man in uniform zou direct teruggaan naar't dorp om den
veldwachter te waarschuwen en den burgemeester.
Toen stonden de vier weer alleen om 't lijk van hun baas.
De jongens werden bang, dat ze nu de verwijten zouden
hooren en ze hielden zich bescheiden op een afstand.
,,Din t'ie bij jou in 't laand ok al zo driftig?" zei Stijn.
Ze scheen haar man te suggereeren, dat hij ja zou zeggen.
Hij voelde, dat er wat was, dat hij nog niet wist.
„Jaohij was aanders dan gewooin".
„Toen t'ie van merrege vurbij reei, was t'ie al zoo driftig,
hij sloeg den Zwarten en dat din t'ie aanders toch nooit"
En tot de jongens: „Heurde 't nou, oew vaoder zeget ok al,
gullie het 't nie gedaon. hur. Zeg 't ze ok nog is, Gijs".
„Neje", zei Gijs, „d'r mot iets gebeurd zijn, hij mot den
Zwarte hebbe geslaoge, of zo iets, neje gullie kunt 't nie
gedaon hebbe".
Nu begreep hij! Vreeselijk was die ontdekking voor hem.
Als dat ooit uitkwam.
„Ge moogt 't nooit van z'n léve nie vertellen, hur, tegen
gen miens, verstaode. Ge wit nerges van es ze wet vraoge.
Ge het um in 't watter zien rijen mer mieer nie
„Mer, mer
„Niks mieer, ge het 't verstaon war".
Ja de jongens begrepen het. Dit zou hun eerste groote ge
heim wezen. Ze zouden zwijgen. Probeeren zouden ze het
tenminste, want ze begrepen dat er zooveel van afhing, en
iets snapten ze van den angst, die uit Moeders oogen sprak.
Wie moest 't aan Tonia gaan zeggen? Wie moest hulp
halen om Jan Donkerstal te vervoeren? Moesten ze hem hier
\aten liggen tot de veldwachter was geweest.
„Jao", zei Gijs, „die mot ieerst komme, we maggen um nie
nar huis bringen".
Stijn zou naar den Elzenberm gaan.
Een groot uur nadat ze van haar huis was weg geweest,
kwam ze er terug. De twee achtergebleven kinderen zaten
nog bij elkaar te spelen in de schaduw van de wilgenboschjes
echter 't huis, waar 't griendje begon. Ze hadden niets
gemerkt.
Toen ging Stijn den zwaren gang naar 't huis van Tonia.
Met eiken stap dien ze deed woog de boodschap haar zwaar
der. Hoe moest ze "t zeggen? Wat moest ze zeggen?
O, nu zou 't alles gauw uit zijn. Zou Tonia nou boos zijn?
Stijn ging 't witte hek door. Als Tonia nou maar binnen
was, dan kon Stijn schreiend op 'n stoel vallen en vertellen.
Maar de vrouw liep buiten, en toen ze haar vroegere hulp zag
komen, recht naar haar toe, met 't beschreide gezicht, stond
ze stil.
Kwam dat mensch nou weer met 't een of ander praatje?,
„VrouwHaar stem haperde, ze kneep in haar ver*
frommelde schort, er zat een brok in haar keel.
Tonia keek haar aan. Zoo, was ze nou aan 't jeremieeren?
Jan heet 'n ongeluk gehad, hij...,.."
„Jan?"
„Jao, hij isin de wittering gereje, bij de brug."
„En waor is tie nou?"
„Hij leet gunder nog."
„Is 't dan zoo erg mee um. Kan t' ie nie mieer vort?"
.-Nejeik geleufhij ishij is erg min, hij bloeide
uit zunne mond. en
Betje, de meid kwam uit 't bakhuis en zag de twee vrouwen
staan, Stijn schreide en Tonia stond er verwezen bij.
„Wet is t' er?"
-Betjeden baos is zoo erg, hij ishij is verdronken
in de wittering."
Betje liet haar mand vallen.
„Verdronken? Den baos. mer toch."
Toen drong 't tot Tonia door wat er gebeurd was. Ze begon
te waggelen en als de twee vrouwen haar niet hadden onder
steund was ze gevallen.
Een uur later reed de bolderwagen 't achterhek binnen.
Gert liep bij den kop van het paard. Kort er achter ging Gijs
met de Zwarte.
Zoo werd Jan Donkerstal naar zijn Elzenberm gereden.
Ze droegen hem samen met Hein de Grauw in de breede
gang, door de voordeur, en legden hem daar neer, op de mat.
Wordt vervolgd.
