DE DURE AARDAPPELEN
Zaak van der Veen voor
het Ambtenarengerecht
WOENSDAG 6 JULI 1938
Handelaren zetten de huidige
situatie uiteen
Opheffing rooivergunning
verzocht
Gisteren hebben in een .persconferen
tie afgevaardigden van de diverse bon
den van aardappelhandelaren, voor den
groot- en kleinhandel, en exporteurs een
uiteenzetting gegeven van den huidigen
toestand en de oorzaken aangegeven,
waarom de aardappelen zoo duur blij
ven
De voorzitter van deze conferentie, de
heer K. Roodzant, die de Rotterd. Ver.
van Groothandelaren in aardappelen ver
tegenwoordigde, wees in een woord vooraf
op het doel van deze conferentie. Men wii
het publiek nogmaals de oorzaken doen
weten, waarom de aardappelen zoo duur
zijn en de prijzen te hoog blijven.
Hierna verkreeg de heer D. v. d. End e,
vertegenwoordiger van de Ned. Vereen, van
Exporteurs, het woord. Deze merkte op, dat
het in April 1938 er op leek, alsof de oogst
zeer vroeg zou zijn, en enen in Mei reeds zou
kunnen beginnen met de verwerking. Door
de weersomstandigheden was er echter een
verkleining en verlating van den oogst.
Van den ouden oogst was er tekort en zoo
doende meer vraag dan aanbod. Ook door
de buitenlandsahe aardappelen was men ge
handicapt. Men moest 5 ct per kg betalen
plus 11 pet invoerrechten. Meer import zou
geleid hebben tot lagere prijzen
De Minister vond echter goed, om de vei-
hooging niet door te laten gaan. Men kan
verwachten, dat de prijzen voorloopig hoog
zullen blijven, want voor lage prijzen is
groote toevoer noodig. Er is evenwel een
verbod om aardappelen te rooien en spr.
bepleitte rooien zonder vergunning.
De aardappelen zijn voor den consu
ment te duur, maar de Regeeringscom-
missaris, zoo betoogde spr., schijnt de
zaak anders te bekijken en meer het oog
te hebben op de belangen van de tuin
ders.
De tweede spreker, de heer K. Rood
zant, zei de, dat de oogst van 1937 betrek
kelijk ruim was. In 't begin was er veel uit
voer naar Zuid-Amerikaansche Staten, die
in November eindigde. Het prijspeil wa3
toen laag en een zeker kwantum werd
zelfs gedenatureerd.
De heer v. d. E n d e merkte hierbij nog
op, dat de handel steeds de Regeering had
geadviseerd nog niet tot het denatureeren
over te gaan, maar men ging door en in
Maart bl£.ek, dat er te weinig aardappelen
zouden zijn en bij de inventarisatie, door de
Regeering in April opgemaakt, zoo vervolg
de de heer Roodzant, bleek dit maar al
te duidelijk. En een maand lang heeft men
oude aardappelen te kort gehad.
De prijzen werden- als die in de oor
logsjaren. Veleii konden de oude aard
appelen niet koopen en door de ongun
stige weersgesteldheid waren de nieuiwe
aardappelen laat. Zoo is men Juni door
gesukkeld en nog zit men met ontstel
lend dure aardappelen
De mogelijkheid bestaat, dat er goedikoo-
pere aardappelen komen als de tuinders om
rooivergunning vragen, maar die vergun
ning krijgt alleen hij, die ook verleden jaar
in dezelfde periode rooide.
Op den meest korven termijn moet
daarom oan opheffing verzocht worden.
Het rooien is definitief vastgesteld op 1
Augustus. Zooals de aardappelprijzen nu
zijn, kan niet gezegd worden, dat de aard
appelen als crisisproducten behandeld wor
den.
Men moet verzoeken de aardappelen niet
te doen ressorteeren bij de Groente, en
Fruit-Gentrale,
De consument is hierbij gelbaat; een
betere kwaliteit kan geleverd worden,
den anderen aardappelen staat men dan
niet in den weg, de export wordt er mee
gediend en er is vraag van het buiten
land.
Als de Minister beter zou zijn ingelicht,
fcou hij wel tot andere maatregelen komen.
Vervolgens heeft de heer T j. R e i t s m, a,
secretaris van den Ned. Bond van Aard
appelhandelaren in Nederland, en voorzit
ter van dien Rotterd. Bond, uiteengezet, dat
de organisaties aan de Crisisinstanties met
cijfers hebben aangetoond, dat er een tekort
aan aardappelen zou komen.
De crisismaatregelen werkten in de
hand, dat de prijzen voor den consu
ment 50 pet te hoog werden. Door de
hooge prijzen was een groot deel van
ons volk niet in staat aardappelen te
consumeeren, waardoor de kleinhandel
gevoelige verliezen heeft geleder
De verwachting, dat het met den nieuwen
oogst beter zou gaan is ook niet vervuld. De
krielaardappelen, die anders niet aan de
veiling komen, worden nu reeds verwerkt
om den consument aan te bieden. Spr. toon
de aam, dat misschien maar 25 pet vam ons
volk de dure aardappelen kan consumeeren.
Met cijfers liet spr. zien, dat er dit jaar
aan de Naaldwijksche veiling meer kilo
grammen aardappelen werden verhandeld
en meer weid ontvangen dan verleden jaar.
Dit bracht hem taverns tot het stellen van
de vraag of er daardoor al niet te veel ge
rooid was en men straks nog ees duurder
product zal moeten aanbieden.
Komt er geen opheffing van de rooiver
gunning, dan zal de historie van de dure
aardappelen in de toekomst zich herhalen.
Voor den kleinhandel is de kostenbereke
ning momenteel veel te hoog en het pro
duct is voor den consument eveneens te
De heer W. van der Hel, vertegen
woordiger van den Chr. Bond van Klein
handelaren in Nederland betoogde, dat de
dure aardappelen veel leed in de gezinnen
van de werkloozen en armlastigen hadden
gebracht. Al weken lang hebben de klein-'
handelaren voor inkoopsprijs moeten ver-
koopen met gratis schrappen enz. Ook met
de krielaardapppelen heeft men de werk
loozen niet kunnen helpen, want tengevolge
van den omzet was ook hier teruggang.
Spr. vroeg zich af: waar moeten de klein
handelaren terechtkomen?
v *4 Gevolg van de duurte der aardappelen
Sa,- dat er ook minder groenten gecon
sumeerd worden en de prijzen naar
beneden moeten. Een groep onder de
tuinders wordt hier eveneens door
gedupeerd.
Spr. v e ronde rstelt, dat' een en ander ook
van invloed moet zijn op de distributie
van groenten. Men maakt de aardappel
handelaren soms uit voor al wat mooi en
leelijk is, maar zij kunnen zelf amper het
hoofd boven water houden.
De heer v. d. E n d e heeft er ten slotte
nog op geattendeerd, dat men pogingen
heeft gedaan' om de aardappelen vrij te
krijgen. Als de aardappelen op lager prijs
peil stonden, zou ingrijpen niet meer noo
dig zijn. Met steun van de Regeering zijn
verleden jaar nog duizenden tonnen aard
appelen naar Spanje vervoerd. Spr. achtte
de verhooging monopolieheffing ook ver
keerd en drong er op aan om te trachten
voor het volgend seizoen vrijen handel te
verkrijgen.
Ten slotte werd door deze vertegenwoor
digers van de diverse bonden van aard
appelhandelaren aan den Minister een te
legram verzonden, waarin verzocht' werd
om onmiddellijke opheffing van het rooi-
verbod.
DE LOONEN
IN DEN LANDBOUW
Bondsdag van de Christelijke
Jonge Boeren en Tuinders
De gister te Groningen gehouden jaarver
gadering van den Bond van Christelijke
Jonge Boeren en Tuinders organisaties was
zeer druk bezocht door afgevaardigden en
leden uit alle deelen des lands, zoodat de
bovenzaal van de Harmonie tot de laatste
plaats bezet was. De morgenvergadering
werd ook bijgewoond door de leden van de
Chr. Jonge Boerenorganisaties.
Na de openingsrede van Mr Rip, die we
gister reeds hebben weergegeven werden de
jaarverslagen van secretaris en penning
meester na een enkele opmerking goedge
keurd.
De voorzitter Mr Rip en de secretaris, de
heer J. H. ten Cate to Haarlo werden bij
enkele candidaatstelling herkozen.
Mej. A. G. Brants van Breedenbroek deed
daarna enkele mededeelingen over de orga
nisatie van de Chr. Boerinnen.
Mr J. M. K r ij g e r, burgemeester van Lem-
sterland, hield daarna een causerie over: De
toekomstmogelijkheden van den Noord-Oost
polder.
Na in den breede een uiteenzetting te héb
ben gegeven van de beteekenis van deze
werken voor den boerenstand' en den stand
der werkzaamheden, wees hij er op dat het
z.i. juist nu noodig en verantwoord is om
een dergelijk groot werk te ondernemen.
Eenerzijds omdat daardoor werkverruiming
wordt verkregen, anderzijds omdat het be
lang van de inpoldering voor ons land ver
reweg de bezwaren overtreft
De totale kosten van dit inpolderingswerk
bedragen f 126.000.000 waarvoor het rijk dan
eigenaar is van het gewonnen gebied. Het
land zal uiteindelijk f 2600 per H.A moeten
kosten.
Spr. bepleitte uitgifte der boerderijen
erfpacht.
Bij het uitgeven der bedrijven wordt ge
let op le de bekwaamheid van den boer, het
al of niet beschikken over voldoende be
drijfskapitaal; 3e de grootte en den aard der
bedrijven; 4e de orde en netheid van het be
drijf en de huishouding; 5e den gezondheids
en lichamelijken toestand van de gezinsleden
In de middagvergadering sprak de heer
C. Smeenk, lid der Tweede Kamer, over
„„Verschil in beloonimg tusschen de maat
schappelijke groepen".
Aan het probleem der inkomensverdee-
ling in het algemeen en aan het loonvraag-
stuk in het bijzonder is, aldus de referent,
in den loop der jaren veel aandacht ge
schonken.
Steeds zijn er geweest, die in de c
lijkheid der inkomens ©en kwaad zagen, die
droomden van een maatschappij, waarin
gelijkheid zou heerschen.
Illusies mogen niet gekoesterd worden.
Het blijft hier ten deele. Maar evenmin
mag ons een zeker fatalisme beheerschen.
Ideaal zijn ook onze sociale verhoudin
gen nog allerminst, Spr. kwam hier op de
in den na-oorlogstijd verscherpte verschillen
tussdhen „stad" en „platteland". Verschillen,
die de crisis verergerden en de werkloos
heid vergrootten.
De loontheorieën werden door den refe
rent kort besproken. Eveneens de verschil
lende factoren, die de loonsbepaling be-
invloeden. Er is in de loonen, ook in de
industrie en in de stedelijke bedrijven veel
variatie. Maar ook de landbouwloonen loo-
pen in de diverse streken van ons land
nog al uiteen.
Na een uitvoerig betoog komt de refe
rent tot de conclusie, dat er thans nog
een gemiddeld reëel verschil is tusschen
de loonen in vele „beschutte" bedrijven en
de loonen van de landarbeiders van 20 a
25 pCt.; in den publieken dienst der steden
loopt, in verband mot de bijwaarden, dat
reëele verschil wel op tot gemiddeld 30 pet.
Spr. heeft bij zijn berekeningen aangeno
men, dat een landarbeidersloon van f13.
op een dorp, reëel gelijk staat met een
loon van f IS f 19 in de stad. Hij heeft
voorts gemeend den landarbeider, die zeer
verantwoordelijk werk verricht, gelijk te
kunnen stellen met „geoefenden" in andere
bedrijven, met de categorie dus, die tus
schen de ongeschoolden en de opgeleide
vaklieden in staat.
Met de onbeschutte industrieele bedrij
ven zijn de reëele verschillen in den
regel veel kleiner. Dikwijls niet meer dan
58 pet Soms zijn er zelfs geen reëele ver
schillen. Er zijn ook groepen, die reëel
nog bij een landarbeider, die geregeld
werk kan vinden, ten achterstaan. Mhar
de conclusie is toch, dat de landarbeiders
behooren tot de laagst beloonde groepen.
Spr. behandelt dan de vraag: welke in
vloed op de prijzen, die de landbewerkers
betalen voor de artikelen, die zij behoeven,
heeft de hoogere belooning met name in
de beschutte bedrijven? Men moet bij het
zoeken naar een antwoord met velerlei
rekening houden.
Houdt men rekening met de c u m u 1 e e.
rende werking van de loonverschillen,
met de verdisconteering van belastingen en
tarieven in vele prijzen, met de omstandig
heid, dat in sommige bedrijven van het
ondernemersloon in direct verband staat
met het arbeidersloon, dan moet de con
clusie zijn: er zijn nadeelige gevolgen. Hoe
groot dit nadeel precies is, is niet aan te
geven.
Wat moet er gedaan worden?
De landbouw moet zich krachtig organi-
seeren. Overleg tusschen werkgevers- pp
arbeidersorganisaties, vooral ook ten aan
zien van de arbeidsvoorwaarden, is eisch.
De export moet bevorderd worden.
Door emigratie, ontginningen en droog
leggingen moet de „honger naar land"
eenigermate gestild worden, hetgeen óók
invloed ten goede zal hebben op de land
en pachtprijzen. De Overheid helpe, maar
zij niet eenzijdig.
Blijvend heil schuilt ook voor den land-
bouwstand alleen in krachtig eigen initia
tief, dat hier niet slechts in i n d i v i d u a-
11 s t i s c h e n zin is bedoeld.
Alle handelingen moeten beheerscht
worden door de eene groote begeerte, om den
Heere welbehaaglijk te zijn. Dan wijkt alle
groeps-egoïsme.
Aan de bespreking werd deelgenomen
door de heeren Kort (Assen), De Haan
(Bleskensgraaf), Roest (Leiderdorp) en
übbens (Oldensijl).
Ds A. N. Tonsbcek, Ned. Herv. pred
te Appingedam, sprak daarna een slot
woord, dat tot titel droeg: „Het hebben
van een wereld- en levensbeschouwing".
Hij wees daarbij op de noodzakelijkheid,
de moeilijkheid en den zegen van het doen
van een keuze voor een vast fundament in
dit leven. Deze kan niet anders zijn dan
Jezus Christus en Dien gekruist Dan staan
we veilig. Maar dat schept ook de nood
zakelijkheid om op alle terrein op te komen
voor de eere van onzen Koning. Alle half
beid en neutraliteit moet verre zijn en
daarom bepleitte spr. ook het goed recht
en de noodzakelijkheid van organisaties als
die van de Chr. Boeren en de Chr. Jonge
Boeren.
Na afloop begaven de afgevaardigden
zich naar Paterswolde, terwijl heden een
excursie gemaakt wordt door de provincie
Groningen.
Het polderbe
stuur van de
Schermer heeft
het initiatief ge
nomen om van
de pl.m. 50 mo
lens, welke eens
de Schermer
sierden en waar
van er reeds on
geveer 30 zijn
gesloopt. een
drietal grondig
te restaureeren
om voor het na
geslacht te wor
den bewaard.
De molengroep
welke zal wor
den gerestau
reerd.
Het menggebod
voor bloembereiding
De Nederlandsche Vereeniging van Werk
gevers in 't Bakkersbedrijf deelt ons mede:
In den laatsten tijd doen in de kringen
van importeurs en handelaren van granen
en bloem en van de bakkers hardnekkige
geruchten de ronde, dat de regeering voor
nemens zou zijn om het menggebod, dat
voorschrijft een zeker percentage Neder
landsche tarwe te gebruiken bij de bloem
bereiding, in dier voege te wijzigen, dat
voortaan ook een zeker percentage Neder
landsche rogge in de voor het brood be
stemde bloem moet worden verwerkt.
De Nederlandsche Vereeniging van werk
gevers in het bakkersbedrijf heeft zich
thans rechtstreeks tot den minister van
Economische Zaken gewend, met het ver
zoek omtrent de voornemens der regeering
tem dezen een openlijke verklaring te willen
Een zoodanige maatregel zou van groo-
ten en zeer ongunstigen invloed zijn op
den directen gang van zaken in het todh
reeds in moeilijkheden verkeerende bak
kersbedrijf, dat daartegen dan ook bij voor
baat krachtig heeft geprotesteerd.
Een landdag der Oranje-garde
Zaterdag te Alphen a.d. Rijn
Zaterdag 9 Juli zal op het terrein Bosch
park te Alpihen a.d. Rijn een landdag van
de Oranje-Garde worden gehouden, die te
half vijf aanvangt.
Het programma vermeldt als sprekers de
heeren P. A C o 1 ij n, burgemeester van
Alphen, en Ds D. A. v. d. Bosch, Ned.
Herv. predikant te 's Gravenhage.
Wijziging Hooger-onderwijswet
Examens aan economische hoogescholen
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp
ingediend tot wijziging der hooger-onderwijs
wet, o.a. wat betreft de examens aan econo
mische hoogescholen.
Artikel 1 van het ontwerp dient om uit
drukkelijk vast te stellen, dat de aangewe
zen economische hoogescholen ten aanzien
van de door haar af te nemen examens en
te verleenen doctorale graden gelijke rech
ten hebben als de faculteit der economische
wetenschappen, alsmede dat hetgeen ten
aanzien van de faculteit der economische
wetenschappen wordt bepaald, ook van toe
passing is op de aangewezen economische
hoogescholen
Artikel 2 verklaart dat zij, die ia het be
zit zijn van een toelating tot de faculteit of
hoogeschool, deze toelating behouden
Als U „Mijnhandtjes" vraagt, dan
ontvangt U hartvormige cachets met den naam Mijnhardt, die allerlei pijnen snel doen verdwijnen*
Eindelooze getuigen
verklaringen
Was er anti-papisme in 't spel
De cyclostyle der fabriek
(Van
eigen verslaggever)
ARNHEM, 5 Juli. In verband met een
verbouwing van het paleis van Justi
tie, is het ambtenarengerecht in de
zittingszaal van het Gerichtshof te Arn
hem samengekomen om te beslissen
in de zaak-Ir R. v. d. V e e n, den Rijks-
tuinbouwconsulent, aan wien eervol
ontslag is verleend in verband met de
schrijverij van een ontoelaatbaar pam
flet tegen de regeering.
Er hangt sfeer. Heel den dag is men
druk bezig geweest met het verhoor der
getuigen, waaronder hooggeplaatste ambte
naren zijn, die ter verantwoording geroe
pen worden, en het heeft geduurd tot in
den laten avond, er is bijna te schrijven
tot in den nacht
Samenstelling van het Gerecht
Zooals we reeds meldden is het gerecht
gevormd door de heeren Dr J. J. d e W a a 1
M a 1 e f ij t voorzitter, Mr J. W. F. D o-
n a t h te Arnhem, Mr R. P. J'. D e r k s e-
m a te Zutfen en Dr H. W. B 1 a u p o t
ten Cate, Arnhem, griffier.
Ir v. d. Veen werd bijgestaan door Mr
K. J. Nieukerken, terwijl voor den Mi-
nister als gemachtigde optrad Jhr Mr G.
W. v. d. Doe s, landsadvocaat te Den
Haag. Deze werd geadviseerd door Mr J.
A. M. Pot, referendaris van het departe
ment van economische zaken,
Het getuigenverhoor
In deze zaak is een zeer groot getal ge
tuigen gedagvaard, die allen in een een
tonig rhythme verklaringen pro of contra
Ir v. d. Veen aflegden.
De eerste getuige was de secretaris-gene
raal van het departement van Economi
sche Zaken Mr Dr A. A. v. R h ij n, die ver
klaarde reeds 5 jaar in functie te zijn. Het
eerst kwam hij rechtstreeks met Ir v. d.
Veen in aanraking toen er moeilijkheden
met hem ontstonden met den inspecteur
van den tuinbouw Ir v. d. Plassche. Op
verzoek van den minister had getuige een
samenspreking met deze heeren. Dit onder
houd bleef hem daarom zoo bij, omdat en
kele zeer antipathieke uitingen in de rich
ting van de R.K. leiders van Nijmegen hem
troffen. Toen dan ook de beruchte circu
laire kwam meende hij daarin direct eenige
van die uitingen terug te vinden.
Het contact met hem was niet zeer druk
omdat zij vrij ver uit elkaar zaten.
De voorzitter: Zijn er ook plannen
geweest om veranderingen aan te brengen
in verband met de wrijving die er bestond
in dit rayon?
Getuige: Ja, er is verandering ge
bracht in de districten, alleen ten behoeve
den tuinbouWi Dit jvas geheel onaf
hankelijk van het gedrag. Toen gei pas
functie was, heeft de vroegere inspecteur
Ir Huizinga, een voorstel tot overplaatsing
gedaan, doch, daarvoor achtte get. geen
voldoende termen aanwezig.
Dan komt de kwestie van het aannemen
van tantième in bespreking.
Als ik het geweten had, verklaart deze
getuige, zou ik tegen het aannemen van
zulke bedragen, uit welken hoofde dan ook,
bezwaar hebben gemaakt. Het is bekend
dat Economische Zaken dat standpunt in
neemt Ambtenaren weten te voren, dat
hun salaris de eenige vergoeding is die ze
genieten. Zelfs zou ik bezwaar hebben
tegen presentiegelden.
Mr v. Nieukerken brengt de confe
rentie ter sprake en wil weten of Ir v. d.
Plassche daar de besprekingen heeft willen
heropenen toen er door getuige een einde
aan gemaakt was.
Uitspelen van overtuiging
Dr v. Rhijn verklaart dat niet meer te
weten. Hij heeft 7000 ambtenaren onder
zich en spreekt er daarvan per jaar 1000
a 1500. Dit staat hem duidelijk voor, dat
Ir v. d. Veen zijn anti-katholieke gevoelens
tegen getuige wilde uitspelen.
Ik ben Chr. Historisch en ik neem
in de partij een vrij vooraanstaande
plaats in. Het is niet onbekend dat in
de C H. partij zich wel eens anti-
R.K. tendenzen voordoen en nu heeft
Ir v. d. Veen getracht dat in mij wak
ker te roepen. Toen ik dat merkte heb
ik alles afgesneden met het antwoord:
dacht u dat ik die politieke zaken zou
misbruiken in ambtenaarskwesties? Hij
had bovendien geen concrete gegevens,
alleen maar losse beweringen.
Als de rijksadvocaat ten slotte vraagt het
oordeel van Dr v. Rhijn over Ir v. d. Plas
sche, is het antwoord: Zeer gunstig. Hij is
een hoogst kundig ambtenaar, alleen in de
zaak met Ir v. d. Veen een tikje te slap.
Ir v. d. Plassche getuigt
Nu volgt het verhoor van Ir v. d. P1 a s-
s c h e, die uitvoerig zijn verhouding met
Ir. v. d. Veen bespreekt. Bij alles wat ge
tuige deed, verklaarde de consulent, dat hij
een speeltuig was in de handen van de
R.K. organisaties. Hij had zich in het hoofd
gezet, dat hij door Katholieken werd ach
tervolgt en dat was hem niet uit z'n hoofd
te praten.
Nooit kwamen er klachten over de R.K.
organisaties.
Ir v. d. Veen heeft bezwaar gemaakt
tegen zijn benoeming tot hoofd van de op
leidingscursus te Boxtel. Dat geschiedde
louter om hem een genoegen te doen en
omdat hij de oudste was.
Ook deze getuige is van meening, dat het
genieten van tantième ontoelaatbaar is voor
ambtenaren.
Mr v. Nieukerken stelt diverse vra
gen over te geringe belangstelling die Ir v.
d. Plassche aan den dag legde voor het
werk van Ir v. d. Veen. Hij bezocht, naar
hij zelf nu verklaart, nooit het tuinbouw-
voorbeeldbedrijf te Opheusden dat Ir. v. d.
V. organiseerde of ook niet de groote tuin
bouwtentoonstelling te Zetten, waar deze
een beteekenisvolle rol in speelde. Nauwe
lijks was het ontslag afgekomen of Ir
d. PI. deed zich in Opheusden zien.
Na dit zeer uitvoerige verhoor traden
eenige getuigen voor den minister voor de
balie. Het waren de heeren F. V. Val
st a r te Naaldwijk, Prof Dr A. M. Spren-
ger te Wageningen, Ir v. P o e t e r e n,
hoofd van den plantenkundigen dienst te
Wageningen, die allen verklaarden dat er
anti-Katholieke motieven bij Ir v. d. Veen
werkzaam waren en allen hebben bij de
ontvangst der circulaire gedacht: „Dat zal
wel van Ir v, d. Veen zijn"*
In de middagzitting ging het getuigen
verhoor door. Een negental getuigen ver
klaarden om strijd goede dingen van den
ontslagen consulent. R.K. werden door hem
nooit achteruit gezet.
Avondzitting
In de avondzitting wordt het getuigen
verhoor voortgezet.
De heer P. Schellingerhout te Dordrecht,
vroeger directeur van de Nijmeegsche vei
ling, deelt mede, dat ir v. d. Veen op een
avond bij hem kwam om de circulaire te
vermenigvuldigen op stencil en cyclostyle
van de zaak. Getuige wist van den inhoud
van de circulaire niets.
Ten aanzien van ir v. d. Veen verklaar
de getuige, dat hij voor de veiling een goe
de kracht was, die van anti-katholicisme
nooit blijken gaf.
Een Incident: getuige valt flauw
Bij het verhoor van dezen getuige vraagt
dan jhr v. d. Does of het mogelijk is, dat
reeds eerder een circulaire is afgedrukt op
de cyclostyle der fabriek. Spr. heeft een
circulaire van 1936 met ongeveer gelijke
inhoud, die op het stencil van de fabriek
is nagedrukt en ze is precies gelijk aan
die van dit jaar. Heeft ir v. d. Veen dat
misschien ook J
G e t u i ge Bij mijn weten niet.
Als advocaten en gerecht nog wat
verder vragen geeft getuige geen ant
woord meer. Hij blijkt onwel te wor
den en wordt bewusteloos uit de zaal
Terwijl hij wordt weggedragen roept ir
v. d. Veen: Die man hebben ze kapot
gemaakt in de laatste maanden. Eerst
eruit gewerkt en nu dit weer, 't is meer
dan hij verdragen kan.
Het getuigenverhoor wordt nu voort
gezet.
Na verloop van een goed half uur ver
schijnt de heer Schellingerhout op
nieuw in de zaal.
Terwijl hij teekenen van vermoeidheid
geeft wordt hij voorzichtig ondervraagd.
Hij zegt dan, als hij de bewuste circulaire
ziet, dat dit wel het werk van de fabriek3-
cyclostyle is, doch hij weet er zelf niets
Tuinman-chef Blom doet verklaringen
over de door ir. v. V. genomen groenten,
die per jaar wel een waarde van 80,—
hadden.
Ten laatste legde mevr. Roos haar ver
klaringen af. De bewuste circulaire heeft
zij geheel op eigen initiatief gemaakt. Ir
v. d. Veen weigerde dit alles met zijn per
soon te dekken en droeg van den inhoud
der circulaire geen kennis. Hij is slechts
behulpzaam geweest bij het vermenigvul
digen. Mevrouw Roos vermeldt dan, dat zij
meermalen getuige was van gesprekken
tusschen ir v. d. Veen en ir v. d. Plassche:
die waren meestal zeer onaangenaam.
Na een korte zitting met gesloten deuren
volgde ver over elf uur schorsing tot
hedenmorgen tien uur.
Hedenmorgen heeft mr Van Nieu~
kerken de pleidooien
Bizonder invoerrecht op benzine
Verlenging van geldigheidsduur
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp
ingediend houdende nadere voorzieningen
ten aanzien van de heffing van het bijzon,
der invoerrecht op benzine.
Het zal wel geen betoog behoeven, aldus
de Memorie van Toelichting, dat de schat-,
kist, voor zoover thans is tc voorzien, in do
eerste jaren de opbrengst van het bijzonder
invoerrecht op benzine met, meer dan f 32
millioem niet kan missen. I-Iet hierbij aan-,
geboden wetsontwerp strekt dan ook in de
eerste plaats om de geldigheidsduur van
deze wet voorloopig met vijf jaar, dus tot
1 Januari 1944, te verlengen.
Van de gelegenheid is voorts gebruik ge«
maakt om mede een paar wijzigingen voor.
te stellen, strekkende om de in artikel 2 bis
der wet vermelde meng-verboden en meng-
geboden beter te kunnen handhaven. Deze
wijzigingen zijn geïnspireerd door overeen
komstige bepalingen in de accijnswctgeviag,
Chr. Bond van Schoenmakers
patroons en Schoenwinkeliers
Heden werd te Hilversum de 18de Alge-,
meene Vergadering van den Chr. Bond van
Schoenmakerspatroons en -winkeliers ge
houden.
In zijn openingswoord heette de voorzitter*
de heer B r o b b e 1, van Vlaai-dingen, de aan-,
wezigen hartelijik welkom, inzonderheid de.
leden en afgevaardigden der nieuwe af dee
lingen. De buitengewoon moeilijke omstan
digheden, aldus spr., maken dat het meer.
dan ooit noodig is, dat wij dezen dag dooi;
.uitwisseling van gedachten tot helderder in
zicht komen in de dingen, die ons neerdruk
ken. maar ook in de middelen, welke ons
daaruit kunnen opheffen. Wij zien maar al'
te veel de schaduwzijden, maar achter de.
wolken schijnt de zon; ons lot en leven;
liggen in handen van een trouwen Vader,
Die ons leidt naar Zijn Raad.
Spr. herdacht de overledenen van dit jaar,
inzonderheid het H.B'. lid, M. P. van dec
Kruk, uit den Haag, wiens plaats èn in de
organisatie, èn als medewerker aan het'
orgaan „Ons Bondsblad" zeer moeilijk uï
vervullen zal zijn. Wij missen veel in v. d*
Krult, maar God had het beter met hem'
yo,orZ!in 8elo°f ging over in aanschouwen*
Was zijn levensweg hier met doornen be-
zauid, nu mag hij voor altoos wandelen int
het licht van Gods aangezicht. Spr. bad de
bedroefde families woorden .van troost toe.
Na nog gewezen te hebben op de beteeke
nis van den „spertijd" en de Vestigingswet
voor ons bedrijf, meende de Voorz., dat het
voorgelezen Schriftgedeelte. Fil. 4 1—13*
rijk aan .inhoud was om leiding te geven,
niet alleen voor dieze vergadering, maai;
voor heel ons leven. Weest in geen ding
bezorgd, maar klaagt al Uw nood en aan!
God, die Zijn vrede gebiedt, welke onze
harten bewaart in Christus Jezus. Dan!
kunnen wij over de omstandigheden heen.'
zien naar Boven, vanwaar alleen onze hulpe
komen kan. Dan leven wij veilig, wat ec
ook gebeurt en dan kunnen wij met Paulus
in overvloed en gebrek, ja onder alle om
standigheden zeggen: ik vermag alle dingen!
door Christus, Die mij kracht geeft. In;
gehoorzaamheid aan Gods Woord te wande
len is de hoogste vrijheid.
Met de wensch, dat God dit samenzijn
moge zegenen, verklaarde Spr. dieze .ver
gadering voor geopend.
GEMENGD NIEUWS
Een ongeluk komt zelden alleen
Twee auto-ongevallen te Oegstgeest
Gistermiddag omstreeks drie uur hebben
op dien Rijksweg onder de gemeente Oegst
geest ter hoogte van de drie witte ver-
keerspalen vrij ernstige ongelukken plaats
gehad Een personenauto, bestuurd door,
den heer D. Nord'heim uit Amsterdam,
slipte op den natten weg. Het voertuig reed
eenige jonge hoornen omver, sloeg vervol
gens over den kop en kwam in een lamgs
den weg gelegen sloot terecht De auto
bestuurder kwam met den schrik vrij. Zijn'
moeder, eveneens woonachtig te Amster
dam, kreeg echter een fractuur aan derf
rechterschouder. Nadat dokter Vare.
kamp uit Oegstgeest, de eerste hulip had
verleend, werd de dame op zijn advies naai;
het academisch ziekenhuis te Leiden ver
voerd. De personenauto werd zwaar be
schadigd, en is later per kraamwagen weg
gehaald.
Een tweede ongeluk werd veroorzaakt*
doordat zich een groot aantal nieuwsgieri
gen had verzameld. Een uit de richting Den
Haag naderende personenauto, bestuurd
door den heer J. A. Spoelder uit de resi
dentie, is daarbij opgereden tegen de ach
terzijde vam een aan den rechterkant vau'
dien weg geparkeerd staande vrachtauto
uit Amsterdam. Bij dit ongeluk brak dei
autobestuurder zijn knie, terwijl hij voorts
ernstige verwondingen opliep aan een dat;
dijbeenen. Zijn passagier, Th. B e r n s e n,
eveneens uit Den Haag, schoot door den
schok met het hoofd door de voorruit en
liep ernstige verwondingen op. Beiden wer
den, op advies van dokter Varekamp, naar;
het academisch ziekenhuis te Leiden ver
voerd. De auto van den heer Spoelder werd
van voren geheel in elkaar gedrukt, terwijl
ook de vrachtauto eenige schade opliep. Dit
laatste voertuig had bovendien de rem niet
aanstaan en kwam door dien schok in bot
sing met een voor zich geparkeerde perso
nenauto vam den heer Th. Kout uit Over-
ve<en. Deze wagen werd licht beschadigd*
Hiermede kon de reis echter worden voort-
Brand in Bata-fabriek te Best
Chemische afdeeling in de asch gelegd
Gisteren in den laten middag brak door
onbekende oorzaak brand uit in een der ge
bouwen van de N.V. Nederlandsche Schoen
en Lederfabriek „Bata' te Best.De brand!
ontstond in de rfiemische afdeeling en nami
oogen'blikkelijk een grooten omvang aan.
Het vuur vond daar gretig voedsel in de vele
poetsartikelen, welke daar lagen opgesta
peld. De fabrieksbrandweer bestreed het
vuur met alle kracht, doch oordeelde het
noodig om de hulp van de Eindhovensche
en Philips' brandweren in te roepen. Toen
deze beide corpsen ter plaatse kwamen, bleek
hun assistentie niet meer noodig te zijn, zoo
dat zij onverriehterzake konden terugkeeren.
Men slaagde erin het vuur tot de chemische
afdeeling te beperken, welke geheel is uit
gebrand. Verzekering dekt de schade.
ERNSTIGE AANRIJDING TE BREDA
De 51-jarige hoofdagent van politie v. d.
Camp te Breda, die zich op de fiets be
vond, is op een kruispunt door een taxi zoo
danig aangereden, dat hij tegen de straat
sloeg. M«t een schedelbasisbreuk en een
kaaMractuur werd hij in zeer zorgwekkend
den toestand opgenomen.
