rictorfa water
SCHILTE
ïadiO))
DE ELZENBERI
VRIJDAG 24 JUNI 1938
EERSTE BLAD PAG. 2
ARBEIDSDIENSTPLICHT
VOOR ALLE DUITSCHERS
Goering zorgt voor moderne
„h e erend iensten'
Speciaal voor arbeid met
staats-politieke doeleinden
Goering heeft, als lasthebber van
Hitier, een in verband met 't vierjaren
plan op 1 Juli a.s. van kracht worden
de verordening uitgevaardigd, teneinde
den staat de noodige arbeidskrachten
voor werken, die om staats-politieke re
denen dringend zijn, te verzekeren.
Hiermede worden de wettelijke bases
gelegd voor een algemeenen, in tijds
duur beperkten dienstplicht van alle
Duitsche onderdanen.
Alle tot arbeiden in staat zijnde man
nen en vrouwen van ieder beroep zijn
verplicht, tijdelijk op een hun speciaal
toegewezen werkplaats, met een gewoon
arbeidscontract dienst te doen, resp. zich
aan een bepaalde opleiding te onder
werpen.
Voor de dienstplichtigen blijven de oude
botrekking en de tot dusverre verworven
rechten behouden.
Het loon der dienstplichtigen zal niet ge
ringer zijn dan dat van het voordien in de
yorige betrekking genoten loon.
In de motiveering wordt er op gewezen,
'dat, terwijl in Januari 1933 nog zeven mil-
lien werkloozen aanwezig waren, dit in 1936
gedaald was tot een millioen, welk getal
einde Mei 1938 tot een derde millioen was
teruggeloopen, waarvan een groot deel
slechts in beperkte mate tot arbeiden ge
schikt was. Volledig tot werken in staat
zijnde werkloozen waren er toen nog onge
veer 37.000. Door deze stijging van het aan
tal arbeidenden is er geen reserve aan ar
beidskracht meer.
In het bijzonder bestaat niet de mogelijk
heid om de groote behoefte aan arbeids
krachten voor bijzonder belangrijke werken,
welker uitvoering om staatspolitieke rede
nen geen uitstel lijden kan, snel en met
zekerheid te dekken
Goering heeft zich daardoor gedwongen
gezien, om in een verordening de wettelijke
f;rondslagen te leggen voor een algemeenen
n tijdsduur beperkten dienstplicht vooralle
Duitschers.
Do „Un. Press" zegt in een toelichting op
Goering's besluit, dat het de regecring mach
tigt, om iederen man of vrouw uit zijn of
haar tegenwoordige betrekking weg te
nemen en te plaatsen in e^n andere, waar
voor, naar het oordeel der regecring, deze
persoon beter geschikt is in het belang van
den staat.
Het decreet zal zich tot eiken tak van
bedrijf of beroep uitstrekken.
Sokoldemonstraties te Praag
Drie vliegtuigen neergestort
Tengevolge van de silechte weersomstan
digheden zijn in Tsjecho Slowakije drie
vliegtuigen met elkaar in botsing gekomen
toen een groep van 50 toestellen boven het
Sokol-stadion en omgeving demonstraties
gaf.
De Tsjecho Slowaaksche sokols hadden het
diplomatieke corps uitgenoodigd gistermid
dag de oefeningen bij te wonen van de
Tsjechische luchtmacht, welke op 7 Juli zou
deelnemen aan hun jaarcongres.
Een der bestuurders maakte een para
chutesprong. Hij kwam op het dak van een
huis terecht, terwijl zijn toestel op straat te
pletter sloeg. Een vweede vliegtuig is in den
tuin van een villa neergekomen. De motor
geraakte in brand. De vlammen sloegen over
en het huis geraakte in brand. Het lijk van
den vlieger is op 150 M. van het toestel in
den tuin teruggevonden.
Een derde vliegtuig heeft de villa bescha
digd. De bestuurder werd dood in den tuin
gevonden.
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
Massief van Muela bezet
In het communiqué van het rechtsche
hoofdkwartier wordt o.m. gezegd, dat aan
het front van Teruei, ten zuiden van den
weg van Teruel naar Sagunto het. belang
rijke massief van Muela met al zijn heuvels
werd bezet.
Helder wasgoed
enniet duur
ZOWEL PER KGn ALS PER STUK
Bovendien zeer voordelige abonne<
ments-prijzen! Beleefd aanbevelend:
JAN SNEL
ST00MWASSERIJ „NEDERH0RST"
NEDERHORST DEN BERG
Neem de oorzaak weg.
Uw rheumatische pijn
verdwijnt voor goed.
Rheumatische pijn. spit, jicht, etc. worden
veroorzaakt door onzuiver bloed De zes
minerale zouten in Kruschen Salts zuiveren
Uw bloed door de verschillende aivoer-
organen krachtig aan te sporea Kruschen
Salts zal ook U snel en afdoende helpen.
KRUSCHENSALTS
STRALENDE GEZONDHEID VOOR I CENT PÉR DAG
Het Britsche koningsbezoek
aan Parijs
In een officieel communiqué wordt te
Londen meegedeeld, dan de president der
Fransclie republiek in verband met het
overlijden van de moeder van de Engolsche
koningin gevraagd heeft, of het den koning
en de koningin wellicht aangenamer zou
zijn, hun bezoek aan Parijs uit te stellen
tot de dagen van 19 toï 22 Juli.
De koninklijke familie waardeert de over
weging, welke aan het voorstel van den
heer Lebrun ten grondslag ligt, ten zeerste
en heeft div gaarne aanvaard.
Officieel wordt voorts medegedeeld, dat
de Engelsche koninklijke familie wel rouw
zal dragen, doch dat er geen opdracht is ge
geven voor hofrouw. Dit besluit is genomen,
aangezien de overledene niet van koninklij
ken bloede was en het koningspaar zoo wei
nig mogelijk moeilijkheden wil veroorzaken
tijdens her „seizoen" in Londen. De leden
van de koninklijke familie zullen hun ver
plichtingen als gewoonlijk nakomen.
Tenslotte wordt medegedeeld, dat het stof
felijke overschot van de gravin van
Strath more Maandag a.s. op Glamis
Casvle zal worden bijgezet.
Te Londen zal dien dag een godsdienst
oefening worden gehouden.
Toch een tuinpartij
Ondanks het overlijden van zijn schoon
moeder heeft de koning toch de tuinpartij,
welke aan de zeshonderd gedelegeerden van
de internationale Roode Kruis-Conferentie
heu park van het Buckinghampaleis zou
worden aangeboden, niet wilde afzeggen.
De koning was in rok met zwarten hoed
•n das ten teeken van rouw. Hij bevond
zich in gezelschap van de koningin-moeder
Mary, Koningin Elisabeth nam niet aan de
ontvangst deël.
De koning deed zich door lord Ebbisham
aan zeventig gedelegeerden voorstellen die
meer dan vijftig naties vertegenwoordigden
en wisselde met ieder hunner enkele woor
den.
Mussolini en de vrijwilligers
Franco zon Italianen kunnen missen
De Romeinsche correspondent van de
News Chronicle" schrijft, dat Mussolini na
bestuurdeering van het rapport van Grazlam
over den militairen toestand in Spanje tot
de slotsom zou zijn gekomen, dat hij onmid
dellijk 10.000 man uit Spanje zou kunnen
terugtrekken, zonder Franco ernstig te scha
den. Uit het rapport van Graziani zou blij
ken, dat de Italianen, die een belangrijke
rol hebben gespeeld in Maart j.l. thans geen
beslissend element m^er vormen. Franco
beschikt over wel opgeleide mannen, die de
plaats van de Italianen zouden kunnen in
nemen. Hierdoor zou Mussolini in staat zijn
een gebaar te maken, waardoor Chamberlain
het Britsch-Italiaansch verdrag in werking
kan doen treden.
Joodsche juristen in hongerstaking
Als protest tegen een Poolsch regeerings-
decreet, waarbij voor de eerstkomende
zeven jaar de toelating van advocaten bij
de rechtbank gesloten is, zijn te Warschau
twee honderd twintig Joodsche juristen,
die juist hun studies hebben beëindigd,
tot hongerstaking overgegaan. Zij weiger
den hun clubgebouw te verlaten. Het
decreet wordt als tegen de Joden gericht
geïnterpreteerd, daar verondersteld wordt,
dat daarna slechts arische advocaten toe
gelaten zullen worden, totdat het percen
tage Joodsche advocaten, dat nu 37 pro
cent bedraagt, tot 11 zal zijn gezonken,
hetgeen correspondeert met de Joodsche
bevolkingscijfers in Polen.
Twintig negers overboord gespoeld
Uit Kaapstad wordt gemeld, dat 20
negers uit Mozambique onder tragische
omstandigheden om het leven zijn geko
men. Een vaartuig, waarop zij zich bevon
den, geraakte voor de monding van de
rivier Limpopo in een zoodanig zwaren
storm, dat zij van het dek werden gespi
Tengevolge van de hooge zee was het on
mogelijk .hulp te verleenen.
Zij waren op terugreis naar hun ge
boortedorpen, waar zij zich met het ge
spaarde geld, dat zij zich door het werken
in de mijnen van het Randgebergte had
den verdiend, een bruid dachten te koopen.
De Japansch-Chineesche oorlog
Japans mobilisatie-
programma
Oorlog met Rusland
„onvermijdelijk"
Na een spoedvergadering van het Ja-
pansche kabinet is gisteren een alge
meen mobilisatie-programma afgekon
digd. Bovendien kondigt de regeering
nieuwe maatregelen ten behoeve van de
oorlogsindustrie af, die noodig geacht
worden met het oog ophet conflict met
In het communiqué wordt gezegd, dat
nog nooit in de Japansche geschiedende
zooveel manschappen gemobiliseerd zijn,
zoodat speciale maatregelen ter aanvul
ling van het oorlogsmateriaal noodzake
lijk zijn.
De regeering is voornemens het toe
zicht op de geheele oorlogsindustrie te
verscherpen.
Op talrijke plaatsen in Tokio zijn gisteren
hel gekleurde, groote plakkaten verschenen
met tot de gelieele bevolking gerichte op-
JÊ Het beste Natuurlijke Bronwater
roepen, waarin het o.a. luidt: „Bereidt u
voor op een onvermij delijken oorlog met
sovjet-Rusland. Vormt een massa-beweging
tot bestraffing van het roode Rusland".
Verder heet het in de oproepen, dat zon
der de vernietiging van de sovjet-unie de
oorlogsvoering met China twijfelachtig
wordt. De sovjet-unie is een grootere vijand
dan Engeland. Grensschendingen en schen
dingen van verdragen hebben aangetoond,
dat de sovjet-unie een wereldvijand is.
De plakkaten zijn onderteekende met:
„Nationale massapartij van Japan.
Weensche arbeidersvrouwen
Gaan S.A. te lijf
In do Dorsgasse, in een der armste wijken
in Weenon, is een groep S.A.-lieden aan
gevallen door arbeidersvrouwen. De politie
moest ingrijpen om de orde te heretellen.
De vrouwen hadden afkeurend toegezien
hoe de S-A.-lieden een aantal Joodsche
vrouwen dwongen hun auto's te wasschen.
Toen een der Jodinnen, die in Iblijde ver-
machtig was, flauw viel, werd het den toe
schouwers te machtig.
Het Luiksche gifmoorden-proces
Gisteren was de zitting van het hof te
Luik grootendeels gewijd aan het verhoor
van deskundigen, die belast waren met 't;
onderzoek naar de authenticiteit van het
eerste testament van mevrouw Lambert.
Zij hielden een lange uiteenzetting over
den vorm der letters, waaruit zou kunnen
worden opgemaakt, dat het testament
valsch was. Men brengt dit echter niet op
rekening van beklaagde. Overigens was de
conclusie dezer experts geen formeele.
Andere getuigen beschuldigden de we
duwe Beckers er van, zich te hebben mees
ter gemaakt van het bontwerk van mevr.
Lambert Mevr. Becker gaf toe, dat de
overledene bontwerk bezat, doch, zoo zeide
zij, dit verkeerde in zóó slechten staat dat
zij het moest wegdoen.
Ten aanzien van de zaak-Daubresse
wenschte de verdediging, dat er akte van
genomen werd, dat de argumenten tegen
de verklaringen van mevrouw Daubresse
niet zijn geput uit de verklaringen van
beklaagde, maar uit het onderzoek der
politie.
De volgende getuige was Smets, vriend
van mevrouw Crulle, die als universeel
erfgenaam de weduwe Becker een schuld
bekentenis van 100.000 frank had verschaft.
HEERLIJKE KOFFIE!
MOKKA MELANGE 45 cent
EXTRA MELANGE 35 cent
HUISHOUD MELANGE 25 cent
GARANTIE-STANDGROEN
GARANTIE.STANDBRU 1 N
GARANTIE.STAND ROOD
GARANT1E-STANDZWART
GARANTIE. STANDBLAUW
ARCHITECTEN - HUISEIGENAREN
Vraagt U<
bij alle buiten1
uwicistaande merken
Wordt 5 jaar gegarande
Wed. Boonstoppel Zn.
Lak- en Vernisfabriek
WADDINXVEEN TELEF. 50
Voor het bedrijf belangrijke zaken
worden ter jaarvergadering
behandeld
De aanbesteding van de studio
van de N.C.R.V.
ZATERDAG 25 JUNI
HILVERSUM I 1875 en 415.5 M. KRO-
din*. 8.00—9.15 Gramofoonmuzlek. (Om 8.20
Berichten). 10.00 Gramofoonmuziek.
-nstlg halfuur. 12.00 B-
i Kinderuur. 4.00 Berichten, hier
na: de KRO-Melodlsten en solist. 4.45 KRO-
Orkest. 5 30 Esperantonieuws. 5.45 De KRO-
Nachtegaaltjes. 6.15 Gramofoon muziek. 6.20
Journalistiek weekoverzicht. 6.45 Gramofoon
muziek. 7.00 Berichten. 7.15 Causerie ..Hei
Wit-Gele Kruis". 7.35 Actueele Aetherflit-
s-en. 8.00 Berichten ANP. Mededeellngen. S.1S
mlüst
8.35
Sportpraatje. 19.5512.00 Gramofoonmuziel
HILVERSUM II 301.5 M. VARA-UItzendln:
10.0010.20 v.m. en 7.308.00 VPRO. 8.00
Gramofoonmuzlek. (Om 8.16 Berichten). 10.20
Voor Arbeiders in de Continubedrijven. 12.90
1.45 Gramofoonmuzlek. (Om 12.15 Berich
ten). 2.00 Fllmpraatje. 2.15 Gramofoonmuz.
3.00 Reportage. 3.30 VARA-orkest en solist
4.30 Esperanto-ultzending. 4.50 Utrechtsch
Stedcllik Orkest en solisten (gr.opn.) 5.4C
Literaire causerie. 6.00 Orgelspel. 6.30 Uil
de Roode Jeugdbeweging. 7.00 Filmland. 7.3'
Reportage. 8 05 Herhaling SOS-Berichten
8.07 Berichten ANP. VARA-Varia. 8.20 VA
RA-orkest. 9.00 Toespraak, hierna: Gramo
foonmuzlek. 9.15 Gevarieerd concert. 10.30
Berichten ANP. 10.35 Gramofooi
7.00 Discussie. 7"20 Orkest
7.50 Radiojournaal. 8.20 Variété. 9.55 Strijk
kwartet 19.35 Orkest 11.35 Orkest
11.20 Orkest
OpinmVuuuzfiw&zfiK
Wie op de pas Ingestelde voorrangs
wegen rijdt, heeft bij kruisingen óók
voorrang boven het voor hem van
rechts komende verkeer (dat aan 'n
rooden driehoek met punt
BNBSfwl naar beneden zien kan, dat het
'n voorrangsweg nadert).
KEULEN 456 M. 7.30 Orkest. 8.50 Orkest 12.20
Symphonle-orkest 4.20 Orkest 7.30 Orkest
8.35 „Die lustige Wltwe", operette. 11.20 Or
kesten. 2.20 Orkest.
BRUSSEL 322 cn 484 M. 322 M.: 12.50 en
Orkest 2.20 Accordeonorkest 4.20 Viool
cello. 6.35 Zang. 8.20 Orkest 9.05 Radlotoo-
neel. 9.25 Concert 11.20 Concert.
484 M.: 12.50 en 1.30 Orkest 3.20 Orkest 3.50
Plano. 4.05 Concert 4.20 Orkest 5.35 Ope-
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 7.20 Concert
8.20 Gevar. programma. 10.50 Cello en p
11.20 Orkest en ensemble. 12.20 Nachtcoi
Amerika en de politieke
vluchtelingen
De regeering der Vereenigde Staten zal
in de 27 regeeringen, die vertegenwoordigd
zullen zijn ter conferentie van Evian, welke
op 6 Juli zal beginnen, om het vraagstuk
der vluchtelingen te bestudeeren, vragen als
politieke vluchtelingen niet alleen de per
sonen, die Duitschland reeds hebben verla
ten, doch ook degenen, die dit land zouden
wenschen te verlaten, te beschouwen.
Ten slotte stelt de Amerikaansche regee
ring voor, in een nader aan te wijzen hoofd
stad een internationale commissie te doen
zetelen, welke belast zal worden met de op
stelling van een plan tot verdeeling der
politieke vluchtelingen over verschillende
landen.
Italië heeft geweigerd aan de conferentie
deel te nemen. Duitschland werd niet uitge-
noodigd.
Aan de Amerikaansche regeering of
internationale commissie zal waarschijnlijk
worden opgedragen met de Duitsc-he regee
ring te onderhandelen over de toepassing
der aanbevelingen van de conferentie.
Christelijke Aannemers-
en Bouwvakpatroons
o n t w i k k e 1 i r
der
ZWOLLE, 23 Juni. In de Buitcnsocie-
teit werd de achtste jaarvergadering gehou-
len van den Ned. Chr. Aannemers en Bouw-
akpatroonsbond, (N.C.A.B.), onder presi
dium van den voorzitter, den heer J.
Zwarts, uit Groningen.
Voor deze jaarvergadering, waarvoor groo
te belangstelling bestond, was aan de leden
keurig verzorgd programma aangeboden
door de ontvangende afdeeling Zwolle e.o.
De Voorzitter sprak een openings
rede uit, waarin hij constateerde, dat de
Bond gegroeid is tot bijna 1000 leden Op 't
tschappelijk terrein, zoo betoogt spr.,
moet er voor ons een persoonlijk zoeken en
ragen naar den wil Gods zijn. Maar daar
naast moet er ook een gemccnschappelqke
organische bezieling zijn, die ons steeds
eer moet doen vragen „Heere, leer Gij ons
i dezen weg, den weg door U bepaald".
Wanneer wij ons organisatieleven zoo be
zien, dan volgt hieruit, dat de Christelijke
patroons, als Christenen, door hun geeste
lijk beginsel, met alle Christenen geroepen
zijn, ook als patroons, die geroepen zijn h.-t
bedrijf en de mcnscheljke gemeenschap te
ontwikkelen, het voorbeeld te geven in de
juiste organiseering van hun bedrijf. Spr.
beroept zich hierbij op een uitspraak van
prof. Dooyeweerd en weerlegt de gevoelens
van Barth, met zijn protest tegen al wat
Christelijk is. In onze eigen organisatie moet
ai meer en meer ons inzicht omtrent het
doel van onze organisatie verlevendigd en
'crhelderd worden; wij moeten steeds meer
onze organisatie in dienst willen stellen,
neen, niet van ons eigen- of groepsbelang,
doch enkel en alleen in dienst van Gods
Koninkrijk tot Zijn eer en tot heil van land
Door het .Zwolsche damescomité werd
daarna aan het hoofdbestuur e<?n vaas met
prachtige rozen aangeboden.
Jaarverslagen en verkiezing
De heer W. J. G o d ij n bracht als secre
taris verslag uit. Hij deelt mede, dat in het
afgeloopen jaar 60.000 vacantiebonnen wer
den uitgereikt, wat dit jaar vermoedelijk
100.000 zal worden. De verhouding tot de
zusterorganisaties is goed, evenals tot die
der arbeiders.
De heer G. J. Veldwijk bracht verslag
uit als penningmeester De rekening en ver
antwoording sluit met een eindcijfer van
f 8645.07% en een voordeelig saldo van
f 477.87%.
1-Iet aftredend bestuurslid, de heer M.
Fok kens, werd bij enkele candidaatslel
ling gekozen, evenals de heer J. G. van
Oord, inplaats van den bondssecretaris
den heer G o d ij n, die zich niet herkiesbaar
stelde. In de vacature-R. R. de Groot
erd deze herkozen met 90 stemmen, ter-
wl 48 stemmen waren uitgebracht op den
heer D. Pranger. Alle heeren nemen hun
benoeming aan.
Stukken en mededeellngen
Hierna werd begonnen met de behande
ling van de ingekomen stukken en mede-
deelingen.
Betreffende een rapport over de emigratie
van bouwvakarbeiders, deelde de Voorzit
ter mede, dat de ltedrijfsraad een verzoek
van de Regeering kreeg om advies over de
bestrijding de werkloosheid. Aan de Regee
ring werd geadviseerd, de emigratie naar
België en Zuid-Afrika krachtig te helpen
bevorderen.
Bij de behandeling van het rapport over
de regalisatie van werkgelegenheid wees de
voorzitter op de mogelijkheid van werkver-
dceling over het geheele jaar. Van groot be
lang is ook. dat de directies wat meer spoed
maken met de plannen en wat meer tijd
geven voor de uitvoering. De Voorzitter
noemt hier de werken van de genie, waar
veel te weinig tijd voor uitvoering wordt
gegeven
Betreffende de aanvrage om bindendver
klaring van het landelijk collectief contract,
gaf de Voorzitter uitvoerige inlichtingen.
Tegen de aanvrage kwam een zeer groot
aantal bezwaren binnen. (Een stapel van
50 cm. hoogte). De Voorzitter had den in
druk gekregen, dat men niet zoo zeer be
zwaar had tegen het collectief contract zeif,
dan dat men bezwaren inbrengt om actie
tegen de wet te oefenen.
Bij het punt Vestigingseischen
B o u w b e d r ij f gaf de voorzitter een
eenzetting van den gang van zaken. De or
ganisaties deden opgave van de te stellen
eischen. Als die worden afgekondigd, moet
bij de Kamer van Koophandel vergunning
worden gevraagd. Eischen zullen worden ge
steld betreffende vakbekwaamheid, handels
kennis en credietwaardigheid. De eischen
zijn minimaal, terwijl er een overgangsbe
paling komt. De Voorzitter roemde 't
j s ip e i 1
an de arbei-
Voor de kracht en energie 1
ders heeft spr. alle lof. De middenstand!
mag niet achterblijven. Het publiek eischtj
meer dan 30 jaar geleden. In het zakenleven!
moeten wij van A lot Z onze verplichtingen
komen. Spr. hoóot op een beteren tijd, ook
door de vestigingseischen.
Door verschillende afgevaardigden* wer-j
den bezwaren tegen de voorgestelde eischen
ingebracht, daar die te zwaar zouden zijd
Betreffende de registratie der be
roepen was een uittreksel aan de afJ
deelingen gezonden ITei. gaat hier om schei-
ding te brengen tusschen de beroepen van1
aannemer en architect. De bedoeling is eew
voorstel aan de regeering te zenden. Hel
hoofdbestuur vroeg een principieele beslis
sing om op dezen weg verder te gaan. Hier
op ontstond een drukke discussie. Algemeem
was men van meenning, dat de afdeelingenj
niet voldoende voorbereid waren, om hierj
over een beslissing te nemen. Zelfs were
de vrees geuit, dat vele kleine aannemen,
zouden worden „doodgedrukt". In verband
njiet de discussie, werd geen beslissing gel
nomen, doch verzocht het II. B. de afdeel
lingen het onderwerp In studie te nemen en!
hun gevoelen aan het H. B. kenbaar te
maken.
De rechtskundige adviseur zette daarna!
nog op duidelijke wijze de bedoeling van
het voorstel uiteen en wees er daarbij voor-j
al op, dat het hier uitsluitend een principe-
"besluit is, hoewel van groote importantie. I
Verder werd uitvoerig gediscussieerd over
poging van de samenwerkende patroons
bonden om te komen tot een uniforme voor
het geheele land geldende vergoedings
regeling bij aanbestedingen voor
emaakte onkosten.
Ean actie der samenwerkende bonden om
uniformiteit te krijgen in de algmeene
nnemingsvoorwaarden zal door
1 Bond worden gesteund, evenals een
voorstel om te komen tot een billijke rege
ling der bestek prijzen.
De heer G. J V e 1 d wij k gaf daarna een
uitvoerige toelichting over de 1 e e r 1 i n g e n-
egeling, waarbij gewezen werd op ern
stige misstanden. Getracht zal worden re
gels te verkrijgen betreffende het vaststel
len van een leeftijdsgrens, aantal jeugdigen,
rerkzaam mag zijn en de loongrens
betreffende halfwas-arbeiders.
De studio der N.C.R.V.
Van de rondvraag werd druk gebruik ge
maakt. Vragen werden gesteld betreffende
het verzenden der rapporten enz. aan de
verspreide leden, de aanbesteding van dé
studio der N.C.R.V., die men niet wilde zienj
geschieden onder leden van de N.C.R.V.j
doch onder Christelijk reorganiseerden. Ver-
der werd gevraagd of het toelaatbaar is, dat
niet georganiseerde patroons lid zijn van
een kringcomnr sie. Ergerlijk werd de hou
ding van vele Roomsch-Katholieken, die hoe
langer hoe meer hij aanbestedingen de Pro
testanten uitsluiten, gevonden.
Verder werden vragen gesteld over de pro
paganda onder de leden van een neutrale
organisatie en over het jaarboekje en over
de inschijving in het handelsregister. J
vragen werden door den voor]
zifter beantwoord, die betreffende de aanbe'
steding door Katholieken mededeelde, dal
de R.K. Aannemersbond alle medewerking
in dezen heeft toegezegd. De voorzitter per
soonlijk is een warm voorstander van pu-!
blieke aanbestedingen. De kwestie van da
studio van de N.C.R.V. zal in het hoofdbe
stuur ter sprake worden gebracht. Niet ver
geten moet worden, aldus de voorzitter, dat
in het hoofdbestuur ran de N.C.R.V. men-
schen zitten, die van Christelijke organisa
tie in het bedrijfsleven niet willen weten.
Nadat afscheid was genomen van den
secretaris en nadat men gezamenlijk had
gedineerd, werd een concert aangehoord van
de Chr. Muziekvereen. „David"
Tien jaar voor dubbel
zedenmisdrijf
Drie zittingen, achter gesloten deuren,
besteedde de Landraad van Medan, onder
voorzitterschap van mr. Cohen, aan de be
handeling van de zaak tegen Jahja, een
Mandailingschen godsdienstonderwijzer in
kampong Petissah, die twee Mandailing-
sche meisjes, van 15 en 16 jaar oud; zijn
leerlingen, had verleid.
De uitspraak luidde: tien jaar gevangenis
straf.
RADIOVERBINDING
MET AFGELEGEN BESTUURSPOSTEN
BANDOENG, 23 Juni. (Aneta). Aneta
verneemt, dat in het radio-laboratorium van
de P.T.T momenteel gewerkt wordt aan
den aanmaak van een 20-tal gemakkelijk tc
bedienen radio-teelfonische en -telegrafischo
zenders, welke bestemd zullen zijn voorver
schillende bestuursposten in de buitenge
westen, die daardoor contact kunnen onder
houden met de hoogere bestuursambtenaren!
Bima zal binnenkort worden verrijkt mei
een telegrafie-zender ten behoeve van het
luchtverkeer met Australië. Deze zender zal
in Juli a.s. gereed zijn.
„Hum, hier heb ik meegebrocht es getuige, det ik er
gewiest zij".
En toen vroeg Gijs, z'n baas vreemd aankijkend:
„Wet was er dan bij mijn thuis?"
Een bulkende schaterlacht klonk over den weg. 't Paard
legde de ooren in de nek.
..Niks", zei Jan. „er was niks, gij het is mee oewen baos
magge rije".
„M'n léve waage mee nen auwen gek".
Gijs had 't gezegd in z'n drift.
„Det hadde wel kanne zegge".
„Gin tijd", zei Jan droogjes, terwijl hij van onder zijn ruige
.wenkbrauwen den knecht boosaardig aankeek.
„En gao nou mer wieer maaien".
Gijs ging. Hij zag niemand meer. Zijn bloed kookte. Hij
hield een vloek binnen.
De boeren grinnikten en Jan werd uitbundig geprezen om
z'n rijkunst.
Maar hij gaf hun een duidelijk lesje, ten bewijze, dat hij
hen doorzag.
j uGe ziel; jvel* dat Janoom nog jnie van plan is om den
Elzenberm te verdieelen, war".
Ze zwegen verlegen. Niemand wordt graag betrapt op
hebzucht
Dien avond was Gijs ongerust thuis gekomen.
„Nou heb ik 't gevrete, Stijn".
Maar z'n vrouw maakte hem geen verwijt. Ze zei enkel
„Zunnen auwen doerak".
't Scheen, dat Jan de volgende dagen zijn knecht met opzet
ontweek. Hannes had hem de opdracht overgebracht, dat hij
in 't Boomkesweitje een drinkstoep voor 't vee moest graven.
En dat was een werk van een dag of drie, vier. Al dien tijd
liet de baas zich niet zien, maar die Zaterdagmorgen, toen
Gijs zich weer op 't erf vertoonde zei Jan: „Is die drinkes-
stoep klaor?"
„Die is klaor, jè!"
De toon beviel den boer. Hij had zich van z'n leven niet
op z'n kop laten zitten, en dat hij met z'n gekke rijden den
knecht een dwaas figuur had laten slaan, begeep hij. Doch
om 't ruiterlijk te bekennen, moest je geen Jan Donkerstal
zijn. Al doet de boer'nog zoo dwaas, hij blijft boer en de
baas, daarmee uit. En hij zou voor geen geld aan Gijs laten
merken, dat de schuld van de ruwe uitval bij hem lag.
„Gaode gij dan van de merrege mer nar de mulder. Hij wit
er van".
De oude zwarte, aftandsch en mak. werd voor lichte kar
weitjes gebruikt om niet geheel te verstijven. Gijs spande hem
in en toen hij op 'n sukkeldrafje langs den grintweg naar
Dengeren hobbelde op de rammelende, schokkende kar was
hem dit uitstapje een ontspanning en geruststelling tevens.
Eer had hij van Jan een grooten mond verwacht of een venij
nige steek onder water, waarin hij zoo sterk was.
Onderweg passeerde hij een akker waar Kees den Yust
doende was dicht bij 't damhek.
„Gij het 't mer mekkelijk bij Janne, ge zijt keind in huis
geleuf ik", riep Kees.
Gijs hield de zwarte in en zittend, met ingezakten rug, op
z'n gemak, de pijp in den mond, praatte hij met z'n collega
over de sloot heen.
„Keind in huis, det zij ik gewiest. mer lang geleje".
„Hoe is det afgelooipe mee die harddraoverij van verleje
wèèk. Ge het 't um nog al gezeed geleuf ik".
„Hoe witte gij det?"
„Klaos zin 't tegen me. die wiest 't van Drikka's. Tonia
mot nog al te kieer zijn gegaon toen ze heurde det gij um
'n auwen gek had genuumd".
„Ha 'k gelijk of nie?"
„Jao, wet za 'k zegge. Gelijk en gin gelijk, 'n Boer motte
ontzien jonge, die draogt z'n hart mieer blooit dan wij, din-
ken ze".
„Mer heet ie oe er nie over aongesproke?"
„Neje, gin woord".
„Wet zegde, wet zegde? Wil ik oe nun goeie raod geve?"
„Es tie mijn d'r is over aonsprekt, dan za 'k um
Gijs was van de kar gesprongen. Wat hier en ginder zou
hij zich voor snotneus laten staan.
,,'t Beste is. dè ge mer niks zegt: went zooveul weet ik er
wel van det gij aon 't korste pinneke trekt. hur. En vorder
motte 't zellef wete. 't Is mer nun goeie raad".
„Ge zijt bedaankt", zei Gijs. Hij was ineens door den wel-
meenenden raad van Kees weer in zijn ongerustheid ver
sterkt. Er zat weer dat duivelsche oude wijf tusschen. Die
stookte Jan op.
Terwijl de kar voortdokkerde naar 't dorp was Gijs ten
prooi aan verschillende stemmingen. Verzet en onderdanig
heid, dat waren de polen waartusschen zijn plannen zich be- I
wogen, maar de gedachte aan Stijn en de kinderen maakte j
hem meer en meer geneigd om 't hoofd nederig te buigen
als 't soms onverhoopt tot een uitbarsting kwam. 1
Daar rijdt een arbeider Dengeren binnen, 't Is er een van
den Elzenberm. Hier wonen de menschen dichter op elkaar.
Hier zijn winkeltjes. „Laot de Elzenberm verzinken", denkl
Gijs, „motten mijn keinder daor in det aachterland grooit
worden als bij Robison op zijn aailand".
Zoo te zien is Gijs nog al vroolijk, ten minste zijn groeten
en terug salueeren is opgewekt genoeg. Wel ja, die Elzen-
bermers hebben 't nog zoo kwaad niet. Jan Donkerstal is een
royale boer, goed voor zijn volk. heb je altijd gehoord.
In werkelijkheid was Gijs één bonk bitterheid. En hü was
zelfs zóó van streek, dat hij tegen den zwaren Goof Bras,
den mulder, z'n nood begon te klagen.
„Ik wou de'k bij jou nog is es knecht op de meule kon
komme.
Onder 't knarsen van de steenen en 't gonzend gekraak
van 't houten drijfwerk; terwijl de wieken in regelmatige
fluitende, suizende zwaaien boven hun hoofden sloegen,
zaten ze ieder op een zak meel.
„Hedde gij 't dan niet nar oewen zin bij Janne? Det is
ieerste wet ik weet."
„Nar munne zin nijdigde Gijs, „ik vuul m'n ège es unnen
hekkepaal van twintig jaar. Es ge d'r tegen douwt krakt ie
en wordt ie opgeruimd".
„Mer gij zijt toch vaast".
„Jao zoo vaast als 'n bukzuute pér aon d'n booim. Es
't bietje waait valt ie vur de verkes in den boogerd",
Wordt vervolgd*
