|liruiiir £Viïtsrtjr Courant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leidenen Omstreken
K. BRANTS t
Sbonntmcntsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor hel Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j Cf.
Bureau: Breestraat ,123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 38936
DONDERDAG 23 JUNI 1938 19e Jaargang
aaibertentitprnjeit:
Van I tot 5 regels U7V»
Elke regel meer 0.22j/j
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer 0.45
Voor het bevragen aan '1 bureau
wordt berekend e 0.10
No. 6425
DOELTREFFENDE
PROPAGANDA
Drie dingen vallen ons telkens op, wan
neer wij kennis nemen van de algemeene
propaganda, welke van Roomsch-Kaiho
lieke zijde zonder onderlaten gevoerd wordt.
Het eerste is zooals reeds uit de woor
den „zonder onderlaten" blijkt dat deze
propaganda niet beperkt wordt tot verkie
zingstijden of wintermaanden, maar tiet
geheele jaar onverzwakt doorgaat. De „vlie
gende bladen" van het Katholiek Comité
van Actie „Voor God" (een titel, welke
voor onze oqren oneerbiedig klinkt) ver
schijnen ook in de zomermaanden en wor
den vrijwel heel Nederland door huis aan
huis bezorgd. Dat beteekent intensieve
bearbeiding.
Het tweede verschijnsel, dat onze aan
dacht trekt, is het vooropstellen van alge
meen Christelijke beginselen en de bestrij
ding van het ongeloof. Zoo wordt in het
laatste nummer de vraag behandeld hoe
een liefderijk God kan gedoogen, dat de
wereld schier bezwijkt onder de ellende.
Gelijk vele lezers weten, heeft de Vragen
uur-man van de Christelijke Radio ook
steeds weer heele serie's vragen over dit
onderwerp te beantwoorden.
Wat nu betreft het Roomsch-Katholieke
.Comité, zijn antwoord luidt, dat de erf-
schuld van Adam en 's menschen dagelijk
scho zonden de oorzaak van het leed zijn
en dat „men het niet aan God moet wijten,
als een dokter weigert geneesmiddelen te
bereiden of de zieke ze niet wil innemen",
De Schriftbeschouwing, waarop dit be
toog rust, is natuurlijk niet zuiver „Gere
formeerd", maar met de conclusie kunnen
-wij ons allen vereenigen: „Voor wie ont
kent, dat er een God bestaat, die alles wijs
en goed leidt en bestuurt, is het leven met
al zijn ellende onbegrijpelijk en ondraag
lijk".
In de derde plaats wordt steeds gewezen
op het geestelijk karakter, hetwelk alle ac
tie moet dragen. Het economische probleem
wordt- nooit als op zichzelf staand be
schouwd: „de eenige brug voor lotsverbete
ring is de brug, die leidt naar God". Arm
zijn is niet de grootste ellende, maar on-
-geloof. „De werkloosheid is een kruis zeer
waar om te torsen; maar dit kruis kan
een bron van zegen zijn, als we het willen
dragen in navolging van Hem, die om ons
het kruis droeg naar Golgotha en aan het
kruis de overwinning bevocht".
Neen, geen oogenblik wordt de gedachte
-gevoed, dat deze heenwijzing naar „een
zalig hiernamaals" tot doffe berusting ol
traagheid in de bestrijding van maatschap
pelijke ellende mag leiden; maar 't eeuwig
.welzijn wordt hooger gesteld dan aardsche
.welvaart. Ook de werklooze moet kunnen
zeggen: „O, verblijd u dan mijn hart, werp
op Hem uw zorgen!
Dit is Christelijke levensbeschouwing,
welke het aardsche bestaan stelt in het
licht der eeuwigheid. Wij meenen, dat deze
doeltreffende propaganda ook ons Wat kan
leeren. Daarom .vestigen wij er even de
aandacht op.
VOOR DE WERKELIJKHEID
GEZWICHT
De vereenïging „Kerk en Vrede" had
- zich dermate in het anti-militarisme .vast
gewerkt, dat de massa der leden ook elke
luchtbescherming volkomen afwees. Im
mers, zoo luidde de redeneering: ook pas
sieve luchtbescherming is een onderdeel
.van het militarisme en ze wekt bovendien
"de illusie, dat de komende oorlog onaf
wendbaar is, maar toch niet zóó .verschrik
kelijk zal zijn.
De logica van de laatste stelling ontgaat
ons ten eenenmale, In de ernstige voorbe
reiding van bescherming kan nooit de ge
dachte liggen, dat het zoo erg niet zal zijn;
terwijl anderzijds de roep om vrede geen
oorlog kan tegenhouden.
Iets anders staat het met het eerste ar
gument. Het is te begrijpen, dat wie in
passiviteit, lijdelijkheid en weerloosheid
heil zoekt, van luchtbescherming niets wil
.weten. Hij redeneert ongeveer als volgt: al9
ik voor passieve luchtbescherming kies, is
het maar één stap verder om ook aan ac
tieve luchtafweer mee te doen, want voor
komen is beter dan genezen en wie de bom-
.vliegtuigen op een afstand weet te houden,
behoeft zich niet in bomvrije kelders te
Een alleraardigste foto van Prinses Beatrix met haar Moeder en beide
Grootmoeders. H.M. de Koningin heeft 't. kleine prinsesje op den arm:
geheel rechts H.D.H. Prinses Armgard, die lachend toeziet. Tusschen
beide Grootmoeders H.KJi. Prinses Juliana. Deze opname werd
gemaakt door Z.K.H. Prins Bernhard.
verschuilen. Maar de volgende stap is 'dan
om te pogen het geheele leger tegen te
houden en dus militaire maatregelen te
nemen tegen een vijandelijke invasie.
Op de laatste vergadering van „Kerk en
Vrede" heeft men echter 'n compromis
gevonden. Na een levendige discussie is
men het met elkander eens geworden, dat
men bij een luchtaanval gewonden dient te
helpen, voor zich zelf gebruik mag maken
van schuilkelders en dus ook gelden mag
toestaan voor luchtbescherming.
Het geeft te denken, dat deze vereeni-
ging een compromis moest aanvaarden,
waarvan de werkelijke beteekenis is, dat
men vijandelijk militair geweld zonder ver
zet over zich laat komen alsof het een
natuurramp is en dan voorts zich zal be
ijveren om de vreeselijke gevolgen zooveel
mogelijk te verzachten.
Het is dezelfde stap als welke vele
sociaal-democraten vroeger moesten doen,
die eerst het werk van het Roode Kruis
als verband houdend met oorlog, afkeur
den, doch het later gingen prijzen. Later
volgde daarop, ook met een beroep op „de
concrete situatie" waarvoor „Kerk en
Vrede" thans boog het aanvaarden van
militaire verdediging om, zoo mogelijk,
oorlogsgeweld buiten de grenzen te houden.
Wij achten het standpunt van „Kerk en
Vrede" ten aanzien van de luchtbescher
ming juist; doch zelf noemt men het een
compromis. Dat is niet zonder betee
kenis voor het trekken van meer conse-
kwenties; al zal men nu ook trachten „bij
deelname en hulpverleening zooveel moge
lijk buiten het militair apparaat te blijven"
Wat een gewrongen verhouding!
Geschenk voor Prinses Beatrix
BAARN, 22 Juni. Van officieele zijde meldt
men ons, dat de Tjeohoslowaatosohe gezant,
Dr P a c a 1 e, hedenmiddag ten Paleize
Soestdijk een geschenk van den Tjechoslo-
waakschen minister van Onderwijs, Dr.
Franke, aan Prinses Juliana heeft aange
boden voor Prinses Beatrix, bestaande uit
een Slowaaksch poppenhuis.
Wie zich heden op ons blad abonneert, ontvangt de tot
1 Juli a.s. verschijnende nummers mét het Zondagsblad
gratis.
Wie een nieuwe abonné aanbrengt, zoowel als de
aangebrachte lezer, ontvangen
gratis een boekwerkpremie
Abonné's op te geven per briefkaart of door het inge
vulde inteekenbiljet aan
DE ADMINISTRATIE VAN ONS BLAD
SEINPOST-BERICHT
OAFE REST. SEINPOST - SCHEVENINGEN
bekend om zijn schitterende terrassen aan
zee, opende zijn nieuw, geheel modern
ingericht restaurant. Onze voortreffelijke
huiskapel verzorgt de diner-muziek.
VALKENBURG (L.)
HOTEL „V O N C K E N"
BONDSHOTEL A.N.W.B.
80 kamers alle m. str. water, tuin, terras.
Garage 25 wagens (Vrij).
Pens. pr. Hoofdseizoen 3.75, vóór en nd
3.25. Telefoon 72 Vraagt prospectus
Hotel ITTMANN
NUNSPEET
(niet meer aan den grooten verkeersweg)
Pensionsprijs Voorseizoen ƒ4.50 en ƒ5.—
Hoogseizoen ƒ5.— en ƒ5.50
Grooten Tuin met allweather Tennisbanen
Hotel „ZILVEN" - L0ENEN (Vel.)
Hotel „BEEKHUIZEN" - V E L P
Hotel „STAMEREN" - M A A R N
HET BESTE
VAN DE BETERE BUITENHOTELS
HOTEL
„HOF VAN HOLLAND"
HILVERSUM
Telefoon 6113
LUNCH 1.25 DINER L75
UITGEBREIDE KOFFIETAFEL 1.00
ZALEN VOOR KLEINE EN GROOTE
GEZELSCHAPPEN TOT 300 PERSONEN
Badhotel BAD B0EKEL0
(De Zee op de Heide)
Temidden van bosch, heide
zee en strand
VRAAGT PROSPECTUS
LA PANNE
GRAND HOTEL DE L'OCEAN
ZEEDIJK
200 Kamers Lift
Pensionprijs 40 tof 45 frs.
NIETS DAN SENSATIE
Bij de „schoolkwestie"
in Aalburg
Nadat een speciale verslaggever (de sen
satie is het geld waard!) een bezoek had
gebracht aan den heer N. v. d. Made te
Aalburg, heeft de roode pers hedenmorgen
een roerend verhaal over de „schoolkwes-
in Aalburg. Het is al te maal lawaai
saus, zonder eenige inhoud. Er blijkt ten
duidelijkste uit dat bij de stichting van de
Christelijke school niets onrechtmatigs of
onregelmatigs gebeurd is. Alleen zijn dat
is de eenige bèschuldiging, doch zondei
bewijs de handteekeningen bij elkaar
gekregen op een manier, waarvoor de heet
v. d. Made zich „als fatsoenlijk christen
mensch voor geschaamd zou hebben".
Ziedaar alles. Voorts lezen we in het
stuk, dat de jonge dominé Monster
„eng goed kan spreken" en dus „veel toe
loop" heeft; maar de heer v. d. Made „gaat
niet meer bij hem kerken" (we wisten dat,
maar zetten het natuurlijk niet in de
krant), want de dominé is hem„te
fanatiek"; bedoeld is waarschijnlijk te
principieel.
Voorts openbaart het interview zoo on
gemerkt, dat niet Ds Monster zooals in
het verslag stond den heer v. d. Made
onhebbelijk schrijven heeft gestuurd;
,Ds Gobius heeft me een paar jaar terug
bestrijder van God en van de Kerk ge
noemd, toen ik ageerde tegen een soort
gelijk schandaal in WijkDe heer v. d
Made is dus permanent bestrijder van de
Christelijke school. Maar, hij geeft de moed
nog niet op; hij toonde den Minister vau
Onderwijs een zilveren bokaal, „die hij
an kerkvoogden heeft gekregen voor zijn
erk ten dienste van de Christelijke ge
meenschap" en hij „blijft vechten tegen
het groote onrecht, dat men onze mooie
openbare school heeft aangedaan". „De
Minister was erg vriendelijk en zal de
zaak nog es bekijken"; wij vreezen echter,
dat hij niet met de roode pers tot de con
clusie zal komen, dat de stichting van een
Christelijke school in Aalburg in strijd is
met de bedoeling van dr De Visser; zooals
heel vrijmoedig beweerd wordt. Al voegt
men er dan ook aan toe, dat hier gegeven
werd „het relaas van den grijsaard, sober
en onopgesmukt".
De vraag of ergens een Christelijke
school behoort te komen, wordt niet door
vrijzinnigen, maar door de gehoorzaam
heid aan Gods Woord beslist.
Het tragisch ongeluk in de
Hoofdstad
Begrafenis der beide slachtoffers
AMSTERDAM, 22 Juni. Vandaag zijn Cobie
i Tilly Middendorp, die in de Orthelius-
straat voor de ouderlijke woning door een
vallenden gevelsteen doodelijk werden ge
troffen, begraven.
kerk van O. L. Vrouw van Altijd-
durenden Bijstand aan de Ghasséstraat droeg
Kapelaan N. Molenaar de H. Engelenmis op.
Om kwart voor twaalf werden de beide
kistjes uit" het ouderlijk huis in de lijkauto
gedragen. De belangstelling der buurtgg^oo-
ten was buitengewoon groot. In dikke rijen
stonden zij met hun kinderen langs de beide
trottoirs in de Ortheliusstraat om nogmaals
hun belangstelling te toonen met den droe
ven afloop van dit treurige ongeluk. Een
tiental kransen van buurtcomité's en familie
getuigde verder van het medeleven met het
zwaar getroffen gezin Middendorp.
Toen de familie in de volgauto's had plaats
genomen, reed men naar de R-K. begraaf-
„St. Barbara" aan den Spaarndam-
merdijk.
Ook hier was reeds lang te voren een
groote menigte belangstellenden samenge
komen, die voor het grootste deel buiten de
hekken moesten blijven, toen bleek, ö'at de
volte op het kerkhof anders te groot zou
worden.
Kapelaan A. Verhaar van de parochie van
3 H. Maria Magdalena aan de Spaarndam-
merstraat verrichtte in de kapel en aan het
graf de liturgische plechtigheden.
Vier meisjes van het buurtcomité strooi
den bloemen op het pad naar het graf.
Tal van aanwezigen konden hun tranen
niet weerhouden en deelden in de dieipe
smart van den vader der omgekomen
meisjes.
Nadat de familie was vertrokken, gingen
3 belangstellenden langs het graf om een
laatsten groet te brengen.
Aanrijding met doodelijken
afloop
BAARN, 22 Juni. Op den Soesterbergsche-
weg is vanmiddag de 62-jarige wielrijder
Hento uit Soestduinen, toen hij uit het
bosoh komende zonder uit te kijken den rij
weg overstak, onder een uit Soest komende
vrachtauto geraakt.
Met een bekkenfractuur en verwondingen
aan het hoofd werd het slachtoffer naar het
St. Elisabetihgasthuis overgebracht, waar hij
eenige uren na aankomst overleed.
Twee jongens verdronken
TeScheveningen is Dinsdagavond
de 11-jarige Johannes Wilhelmus
Oosterwerf, wonende Soestdijkschekade
442, aan het Stille Strand bij heft baden ver
dronken.
Een uur later is de 13-jarige M. C.
Verhey, wonende in de IJmuidenstraat,
in de Scheveningsche havenmond eveneens
een prooi der golven geworden.
Pogingen om hem te redden mochten niet
meer baten.
TE WATER GERAAKT
EN VERDRONKEN
IJMUIDEN, 23 Juni. In den afgeloopen
nacht is een stoker van het bij de hoog
ovens liggende Engelsche s.s. „Batna", op
weg naar zijn schip, in de middensluis te
water geraakt en verdronken.
Het lijk, dat tien minuten later werd op-
gevischt, vertoonde een gapende hoofd
wonde, zoodat de man vermoedelijk in zijn
val met het hoofd tegen de sluisdeur of den
sluismuur is terecht gekomen. Het lijk is
naar de algemeene begraafplaats overge
bracht.
Met groot leedwezen zal in zeer breeden
kring de tijding ontvangen worden, daft
de heer K. Brants, oud-hoofdinspec
teur van heit L.O., gistermiddag in het
Diaconesserihuis te Haarlem is over
leden.
De 'berichten over zijn ernstige ziekte
hadden wel reeds zorg gewekt en de in-
steüüriing vatn een initerimaat voor het
seoretariaatt vain C.V.O. voorspelde een
langdurige ongesteldheids, dodh deze
snelle afloop zullen weinigen verwaoht
hebben. De operatie, waaraan de heer
Brants zich Dinsdag te onderwerpen had,
heeft blijkbaar geen uitkomst gebracht en
thans staat de naam van deze eminente
figuur en actieve voortrekker reeds in
den rouwrand.
Kornélas Brants werd 12 Arug. 1868 te Ol-
débroék geboren en ontving zijn opleiding
aan ,De Klokkenberg" te Nijmegen. Op 18-
jarigen leeftijd werd hij onderwijzer aan de
Obr. school te Doornspijk. Als zoodanig was
hij ook werkzaam te Haarlem en aan het be
kende instituut Esmedjer te Rotterdam, waar
aan hij aöht jaar is verbonden geweest. In
die jaren richtte hij mede de Qhr. Muio-
sdhool te Rotterdam op. Voor een benoeming
tot directeur een-er kweekschool zoowel te
Rotterdam als te Amsterdam meende de heer
Brants te moeten -bedanken en na zijn Rot
ter damsohen tijd trad hij op als hoofd eener
Chr. school te Goes. In Goes trad de over
ledene op verschillend gebied ail spoedig op
den voorgrond en de Awbi-Rerv. Partij bracht
hem in den Gemeenteraad zoowel ais in die
Prov. Stafben van Zeeland. Ook maakte de
heer Brants deel uit van- den kerikeraad der
Ned. Herv. Gem. en van het classicaal be
stuur vain Goes. In die dagen wend hij geko-
tot lid van het hoofdbestuur van de Ver.
Obr. Volksonderwijs, welke vereend
hij sinds 1028 tot aan znjn dood toe als secre
taris gediend heeft. In 1912 benoemde wijlen
Minister mr Th. Heemskerk den heer
Brants tot districsschoolopziener te Goes
1920 benoemde wijlen Minister dr J. Th.
Visser den overledene tot inspecteur
L.O. in de inspectie Leiden om hem in 1924
te bevorderen tot hoofdinspecteur in de 4e
hoofdinspectie (lalter de 2e hoofdinspectie)
Tot 1 Mei 1934 is de heer Brants als zoo-
Ég werkzaam geweest toen hij den dienst
met pensioen verliet.
De heer Brants heeft op onderwijsge
een vooraanstaande plaats ingenomen. Hij
was om. voorzitter van de Ver. van Chr.
onderwijzers en onderwijzeressen. De- ver-
eeniging tot behartiging van de belangen
het Ohr. Mulo werd mede door
hem een dertig-tal jaren geleden op
gericht. De heer Brants maakte déél
uit van de sub-commissie L.O. van de staats
commissie voor de reorganisatie van het on
derwijs en stichtte „Lukas", vereeniiging tot
uitoefening van barmhartigheid aan Clhr. on
derwijzers en hun gezinnen, waarvan hij
eere-voonziiibber was. Van de commissie vatn
Oud-Rlokkenberg-ers was de heer Branits
eveneens voorzitter, terwijl hdj ook deel heeft
uitgemaakt van de steatscommissde-Rutgers
inzake het L.O. Bij herhaling heeft de Aniti-
Rev. partij hem een Kamercandidatuur aan
geboden, waarvoor de heer Branits echter
steeds bedankte.
Van de hand van den Heer Brants, die
mede het békende weekblad „De School met
den Bij-bel" redigeerde, zagen o.a. het licht
een boek over scholenbouw en verschillende
Duitsohe werkjes. In het Correspondentie
blad. ven de Ver. van Ohr. Onderwijzers heeft
hij tal van artikelen geschreven, alsook in
Stemmen des Tijdte, waarin hij literaire bij
dragen geschreven heeft over „Huygens
oogentroost" en „Biddagsbede".
Bij zijn aftreden hebben velen zoowel uit
den kring van het openbaar als van het bij
zonder onderwijs den heer Brants, wiens
verdiensten werden erkend in zijn benoe-
A V A N G
SCHOENEN
HET BETERE MERK!
Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen
Het enquête-voorstel-Wendelaar inzake
Oss is door de Tweede Kamer verworpen.
Aangenomen is een motie om minister
Goseling uit te noodigen een nota van in
lichtingen aan de Kamer uit te brengen.
De werken voor de drooglegging vaö
de N.O.-polder.
De Bond van Chr. Geref. Meisjesver-,
eenigingen heeft een Bondsdag in Am-t
sterdam gehouden.
Overleden is de heer K. Brants, oud-t
hoofdinspecteur van het Lager Onderwijs*
Duitschland moet volgens generaals
majoor Thomas den weg der autarkie ver-<
laten.
Chineezen beginnen offensief in de pro-:
vïncie Sjansi.
Bij [Valencia zijn de schepen ,,Thorpe-i
ness" en „Sunion" tot zinken gebracht.
DE DORDRECHTSGHE ONDERLINGE
CREDIETVEREENIGING N.V.
B O U W-C REDIETEN
EFFECTEN
Schoonmaaktijd
Alle stoomen is .nog. geen .Palthen"! .Bij
lange na niet! „Palthen", dat is al het extra-
vakkundige werk en al de extra-zorg, die
alleen een groote fabriek als Palthe aan Uw
goed kan besteden. Dat is b.v. het gratis
chemisch bijverven van verschoten en uitge
beten plaatsen. Dat is b.v. de krimp vrije
behandeling, het motecht maken of onzicht
baar stoppen. Kortom„Palthen" dat is
het oerdegelijke werk van „PALTHE .Neer-
lands oudste en grootste fabriek op haar
gebied met meer dan 650 arbeiders!
is PALTHE-TIJD
Ingwersen Co.
Keizersgracht 382
Amsterdam
Belast zich met de uitvoering
van Effectenorders, het incas-
seeren van Coupons en het
nazien van Lotingen.
TeL 32121 en 33879, onder Benrstijd 31207
VOOR SLECHTS IV, CENT
noodlg om deze annonce uitgeknipt In open
envelop als drukwerk een ons op te zen*
den, ontvangt U uitvoerige brochures over het
HERSTEL VAN UW HAARGROEI
Vermijt Uw uaffl «dr»» op do ochtorxljdo der
(RotL) enveloppe en edreneert aeni
Or. H. MANNING'. Phtm. Fabriek N.V., DEN HAAG
min-g tot ridder in de orde vatn Oramje-Nas-
satu, in een afscheidsbijeenkomst te Haarlem
op hartelijke wijze gehuldigd:.
TIJDSCHRIFT IN BESLAG GENOMEN
BREDA, 23 Juni. Op last van den Officier
van Justitie te Breda zijn gisteren te TiP
burg in beslag genomen alle nog aanwezige
exemplaren van het tijdschrift „Brabantia
Nostra", wegens hoogst beleedigenden in
houd voor de marechaussee te Oss.
De „Karimata aan het werk. De sleepboot „Neptunus" brengt de aflossing ovef
die met een roeiboot naar de groote baggermolen (op den achtergrond) wordt
overg.ebrachU
